Formatowanie długich dokumentów tekstowych

Formatowanie długich dokumentów tekstowych Na prawach rękopisu Warszawa 2002 Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Marta Wnukowicz

Spis treści 1. STRESZCZENIE...3 2. WYKORZYSTANIE STYLÓW TEKSTU DO FORMATOWANIA STRUKTURY DOKUMENTU...4 3. PRZYPISANIE STYLÓW TEKSTU DO POZIOMU NUMERACJI...5 3.1. W JAKI SPOSÓB PRZYPISAĆ STYL TEKSTU DO PIERWSZEGO POZIOMU NUMERACJI?...5 3.2. W JAKI SPOSÓB PRZYPISAĆ STYL TEKSTU DO DRUGIEGO POZIOMU NUMERACJI?...8 3.3. W JAKI SPOSÓB PRZYPISAĆ STYL NUMERACJI DO TRZECIEGO POZIOMU?...9 4. CO ZROBIĆ, JEŻELI W TRAKCIE PRACY CHCEMY ZMIENIĆ FORMAT DANEGO STYLU?...10 4.1. ZMIENIAMY ODLEGŁOŚĆ TEKSTU OD TYTUŁU ROZDZIAŁU...10 4.2. CO ZROBIĆ, JEŚLI CHCEMY ZMIENIĆ WIĘCEJ NIŻ JEDEN RODZAJ FORMATOWANIA?...11 4.3. INNY SPOSÓB AKTUALIZACJI STYLU OPCJA STYL...12 4.4. TWORZENIE WŁASNEGO STYLU...13 5. AUTOMATYCZNE WSTAWIANIE SPISÓW....15 5.1. W JAKI SPOSÓB AUTOMATYCZNIE UMIEŚCIĆ SPIS TREŚCI W DOKUMENCIE?...15 5.2. W JAKI SPOSÓB AUTOMATYCZNIE UMIEŚCIĆ SPIS ILUSTRACJI W DOKUMENCIE?...17 5.2.a. W jaki sposób umieścić podpis pod rysunkiem?...17 5.2.b. Automatyczne umieszczanie spisu obiektów graficznych w dokumencie...18 6. W JAKI SPOSÓB W TEKŚCIE ODWOŁYWAĆ SIĘ DO UMIESZCZONYCH W NIM KONKRETNYCH OBIEKTÓW GRAFICZNYCH?...20 6.1. W JAKI SPOSÓB WSTAWIĆ W TEKŚCIE ODWOŁANIE DO KONKRETNEGO RYSUNKU?...20 6.2. CO ZROBIĆ, JEŚLI USUNIEMY LUB WSTAWIMY W ŚRODEK TEKSTU DODATKOWY OBIEKT GRAFICZNY, NP. RYSUNEK?...21 7. SPIS ILUSTRACJI...23 CET 2001 - Opracowanie materiałów: Marta Wnukowicz, Janusz S. Wierzbicki Strona 2

1. Streszczenie Style tekstu wykorzystywane są przy numeracji rozdziałów. Jest to bardzo przydatna funkcja, której zastosowanie umożliwia automatyczne tworzenie spisów treści. Możemy określić ilość poziomów szczegółowości w naszym dokumencie i stworzyć dla nich odpowiednie style oraz przyporządkować im odpowiednią numerację. Najczęściej dokumenty mają nie więcej niż trzy poziomy szczegółowości. W innym przypadku mogą stać się mało czytelne. Poziomy te to! Rozdział! Podrozdział! Punkt podrozdziału Niniejszy skrypt omawia podstawowe wiadomości na temat, jak zautomatyzować i uprościć proces formatowania długich dokumentów tekstowych, tj. tworzenia odpowiednich stylów dla tytułów rozdziałów, podrozdziałów i punktów podrozdziałów oraz automatycznego przypisywania do nich numeracji. Ponadto zawiera informacje, w jaki sposób opisywać obiekty graficzne umieszczane w tekście, jak stosować do nich odwołania w tekście oraz w jaki sposób przeprowadzić ich automatyczną aktualizację, jeżeli dokonamy zmian. Dokument staje się dokumentem plastycznym, a my nie musimy poświęcać mnóstwa czasu na poprawki. Jeżeli prawidłowo podpiszemy umieszczone w tekście obiekty graficzne (np. rysunki, tabele, wykresy) i właściwie zastosujemy odsyłacze przy ich opisie, program będzie pilnował numeracji i odwołań, a w razie potrzeby błyskawicznie dokona ich aktualizacji. CET 2001 - Opracowanie materiałów: Marta Wnukowicz, Janusz S. Wierzbicki Strona 3

2. Wykorzystanie stylów tekstu do formatowania struktury dokumentu Na początek do sformatowania tytułów rozdziałów, podrozdziałów i punktów podrozdziałów wykorzystamy gotowe style oferowane przez program MS Word 2000. Ustalmy więc, że:! Tytuł rozdziału formatujemy za pomocą stylu Nagłówek 1! Tytuł podrozdziału za pomocą stylu Nagłówek 2! Tytuł punktu podrozdziału za pomocą stylu Nagłówek 3 Używając danego stylu do sformatowania tekstu należy: 1. zaznaczyć fragment, który chcemy sformatować (patrz Rysunek 1 chmurka * 1) 2. następnie wybrać odpowiedni styl z listy stylów (patrz Rysunek 1 chmurka 2 i 3) Wybieramy fragment, który chcemy sformatować a będący tytułem rozdziału, następnie wybieramy dla niego styl o nazwie Nagłówek 1. Operację te powtarzamy dla wszystkich tytułów rozdziałów, a następnie dla podrozdziałów i punktów wybierając dla każdego z nich odpowiednie style Nagłówek 2 i Nagłówek 3. 2. Lista o nazwie Styl. 3. Z listy o nazwie styl wybieramy styl o nazwie Nagłówek 1. 1. Zaznaczamy tekst będący nazwą rozdziału. Rysunek 1. Formatowanie tekstu za pomocą stylów tekstu Uwaga Można również wykorzystać style do sformatowania treści rozdziałów i innych elementów tekstu np. wyróżnień. Dzięki temu łatwiej jest zapanować nad wyglądem całego dokumentu. * chmurką nazywamy opisy w objaśnieniach zamieszczonych na danym rysunku. CET 2001 - Opracowanie materiałów: Marta Wnukowicz, Janusz S. Wierzbicki Strona 4

3. Przypisanie stylów tekstu do poziomu numeracji. Przypisując styl tekstu do poziomu numeracji zautomatyzujemy pracę z dokumentem. Wystarczy, że raz ustalimy format tekstu i numerację dla danego poziomu i nie będziemy musieli go pamiętać. Również program będzie za nas pilnował numeracji rozdziałów, podrozdziałów, czy wypunktowania - wystarczy, że wybierzemy odpowiedni styl tekstu. 3.1. W jaki sposób przypisać styl tekstu do pierwszego poziomu numeracji? Ustalamy formatowanie rozdziału i przypisujemy mu pierwszy poziom numeracji w konspekcie numerowanym. Kolejność postępowania:! wpisujemy w dokumencie tytuł rozdziału określoną czcionką,! wybieramy z menu tekstowego Format/ Wypunktowanie i numerowanie..., zakładka Konspekty numerowane patrz Rysunek 2. Wskazujemy klikając lewym klawiszem myszy w okienko wybranego rodzaju konspektu numerowanego (pojawi się granatowa obwódka patrz Rysunek 2 chmurka 1), 1. Wybieramy rodzaj konspektu numerowanego. 2. Dostosowujemy wybrany konspekt do swoich wymagań. Rysunek 2. Wypunktowanie i numerowanie konspekt numerowany! wybieramy przycisk Dostosuj... patrz Rysunek 2 chmurka 2,! otwiera się okienko Dostosowanie numeracji konspektu patrz Rysunek 3, w którym dostosowujemy poziomy wypunktowania rozdziałów, podrozdziałów i wypunktowania podrozdziału (trzy poziomy wypunktowania). Każdy poziom musimy formatować oddzielnie ale nie musimy zamykać okienka. Postępujemy w następującej kolejności: CET 2001 - Opracowanie materiałów: Marta Wnukowicz, Janusz S. Wierzbicki Strona 5

- ustawiamy pierwszy poziom (pierwszemu poziomowi przypisujemy zwykle w dokumencie tytuł rozdziału) (1 1 ), - wybieramy z listy styl numeracji (3), który po wybraniu pojawi się w polu format numeracji (2), - w polu pozycja numeru możemy ustawić wyrównanie na 0 (6). Wtedy numer tego poziomu tu rozdziału będzie wyrównany równo z lewym marginesem dokumentu, - przypisujemy styl (tekstu) do poziomu wybierając z listy Nagłówek 1 (7) Jeżeli nie widać w okienku takiej możliwości, tzn., że należy wybrać przycisk Więcej, a okienko Dostosowanie numeracji konspektu powiększy się i będzie wyglądało tak jak patrz Rysunek 3. W miejscu przycisku o nazwie Więcej pojawi się przycisk o nazwie Mniej którego wciśnięcie powoduje zmniejszenie się okienka (4). 1. Wybór poziomu. 2. Wybrany format numeracji, który wyświetli się w okienku podgląd (tu pokazany format pierwszego poziomu). 3. Wybór stylu numeracji z listy. 8. Patrz uwaga pod rysunkiem 4. Przycisk zmieniający wielkość okienka, a przez to liczbę dostępnych funkcji. 5. Interesują nas tylko trzy pierwsze poziomy numeracji. 6. Wyrównanie względem pozycji numeru ustawiamy na 0. 7. Przypisujemy styl tekstu do każdego poziomu tu do pierwszego poziomu numerowania przypisujemy styl tekstu Nagłówek 1 (wybierając go z listy). Rysunek 3. Dostosowanie numeracji konspektu poziom pierwszy 1 Numer w nawiasie oznacza numer chmurki wskazującej, gdzie daną czynność możemy wykonać patrz Rysunek 3 CET 2001 - Opracowanie materiałów: Marta Wnukowicz, Janusz S. Wierzbicki Strona 6

Uwaga Patrz Rysunek 3 (8) - Nie wybieramy tej opcji! Jeżeli chcemy zmienić format czcionki, wykonujemy to w dokumencie i aktualizujemy zmiany w stylu (patrz rozdział 4 dotyczący aktualizacji zmian w stylu tekstu). W przeciwnym wypadku będziemy mieć duże kłopoty, jeżeli w trakcie pracy zechcemy zmienić format czcionki. Będą trudności w zmianie formatu numeru! Ta czynność umożliwi nam, gdy już będziemy pracować w dokumencie, wybór z paska narzędzi Formatowanie stylu Nagłówek 1, któremu został przypisany pierwszy poziom numeracji. Od tej chwili program będzie za nas pamiętał numerację rozdziałów. Zawsze, kiedy będziemy zaczynali pisać kolejny rozdział, wystarczy wybrać styl Nagłówek 1 patrz Rysunek 4. 1. Pasek narzędzi formatowanie. 2. Wybór stylu numeracji. 3. Styl numeracji, do którego przypisaliśmy pierwszy poziom numeracji - tak będzie sformatowany rozdział w dokumencie. Rysunek 4. Wybór stylu tekstu przy wyborze formatu rozdziału CET 2001 - Opracowanie materiałów: Marta Wnukowicz, Janusz S. Wierzbicki Strona 7

3.2. W jaki sposób przypisać styl tekstu do drugiego poziomu numeracji? Ustalamy formatowanie podrozdziału i przypisujemy mu drugi poziom numeracji w konspekcie numerowanym. 1. Ustawiamy drugi poziom. 2. Przed liczbą dostawiamy kropkę i ustawimy się kursorem tekstowym na początku! 3. Wybieramy styl numeracji. 4. Wybieram numer poprzedniego poziomu. 5. Wybrany drugi poziom 6. Patrz UWAGA pod rysunkiem. 7. Wyrównanie względem pozycji numeru możemy ustawić na 0. 8. Styl poziomu ustawiamy na Nagłówek 2. Rysunek 5. Dostosowanie numeracji konspektu poziom drugi! ustawiamy poziom drugi (1 2 ),! kasujemy zawartość okienka Format numeracji, gdyż lepiej i pewniej, gdy sami ustalimy formatowanie (2),! wybieramy styl numeracji dla drugiego poziomu (3),! w polu Format numeracji (2) pojawi wybrany styl numeracji tylko dla drugiego poziomu. (Natomiast powinny być wyświetlone style numeracji dla wszystkich poziomów.) Dlatego też musimy ustawić się kursorem na samym początku 2 Numer w nawiasie oznacza numer chmurki wskazującej, gdzie daną czynność możemy wykonać patrz Rysunek 5. CET 2001 - Opracowanie materiałów: Marta Wnukowicz, Janusz S. Wierzbicki Strona 8

okienka! w miejscu, gdzie po wykonaniu kolejnej czynności pojawi się styl numeracji pierwszego poziomu,! wybieramy numer poprzedniego poziomu (czyli pierwszego) (4),! teraz powinniśmy dostawić kropkę rozdzielającą numeracje kolejnych poziomów (jeśli jej tam nie ma) patrz Rysunek 6, 1. Pomiędzy numeracją pierwszego i drugiego poziomu powinniśmy wstawić kropkę, aby rozdzielić optycznie numery rozdziałów. Rysunek 6. Dostawianie kropki między poziomami numeracji! przypisujemy styl do poziomu wybierając Nagłówek 2 (8), 3.3. W jaki sposób przypisać styl numeracji do trzeciego poziomu? Przypisując styl numeracji do trzeciego poziomu (czyli wypunktowania podrozdziału) postępujemy podobnie jak w przypadku drugiego poziomu, pamiętając o kolejności dodawania numeru poprzedniego poziomu (najpierw drugi poziom, potem pierwszy pamiętając o dostawianiu kropek przed liczbą (jeśli w formacie numeracji nie ma kropki) i o konsekwentnym przesuwaniu kursora tekstowego w lewą stronę). Jest to niezbędne do zachowania właściwej numeracji rozdziałów i podrozdziałów. Na zakończenie przypisujemy styl do poziomu wybierając z listy poziom Nagłówek 3 patrz Rysunek 5 (8). Identycznie postępujemy, jeżeli niezbędne jest wykorzystanie większej liczby poziomów numeracji. Niemniej jednak zalecane jest stosowanie najwyżej trzech poziomów numeracji rozdział, podrozdział i wypunktowanie podrozdziału z uwagi na czytelność dokumentu. Oczywiście zawsze musimy pamiętać o zatwierdzeniu wybranych funkcji przyciskiem OK przechodząc do dokumentu. CET 2001 - Opracowanie materiałów: Marta Wnukowicz, Janusz S. Wierzbicki Strona 9

4. Co zrobić, jeżeli w trakcie pracy chcemy zmienić format danego stylu? Może się zdarzyć, że już w trakcie pracy nad dokumentem musimy zmienić formatowanie, np. tytułów rozdziałów. Nie ma potrzemy poprawiania każdego rozdziału po kolei byłaby to uciążliwa i długotrwała czynność, jeśli w dokumencie jest wiele rozdziałów. Mamy możliwość automatycznej aktualizacji stylów. 4.1. Zmieniamy odległość tekstu od tytułu rozdziału. W dokumencie zaznaczamy tytuł rozdziału (podświetlamy) lub stoimy w danym akapicie kursorem. Dlatego też ustawiamy odległość tekstu po akapicie patrz Rysunek 7! z menu Format wybieramy opcję Akapit... otworzy się okienko, w którym wybieramy zakładkę Wcięcia i odstępy (1 3 ) 1. Wybrana zakładka. 2. Ustawiamy odległość tekstu po akapicie, np. 6 pt. Rysunek 7. Ustawianie odległości po akapicie! ustawiamy odległość tekstu po tytule rozdziału na, np. 6pt (2), zatwierdzamy przyciskiem OK.,! stajemy na pasku narzędzi Formatowanie w polu Styl w okienku wyświetla się nazwa przypisanego stylu do rozdziału należy kliknąć lewym kursorem myszy w okienku wyboru stylów (na nazwie stylu), wtedy nazwa stylu podświetli się patrz Rysunek 8, 3 Numer w nawiasie oznacza numer chmurki wskazującej, gdzie daną czynność możemy wykonać patrz Rysunek 7 CET 2001 - Opracowanie materiałów: Marta Wnukowicz, Janusz S. Wierzbicki Strona 10

1. Pasek narzędzi Formatowanie pole Styl okienko wyboru stylów. Podświetlona nazwa uaktualnianego stylu. Rysunek 8. Aktualizacja stylu Nagłówek 1! wciskamy klawisz ENTER - otworzy się okienko do modyfikacji styli patrz Rysunek 9 Rysunek 9. Aktualizacja stylu zgodnie z wprowadzonymi zmianami! wybieramy zaznaczona opcję dokonujemy przypisania nowego formatowania do danego stylu. Uwaga Ważne, dla zastosowania automatycznego spisu treści, jest, aby nie zmieniać nazw styli takich jak Nagłówek 1, Nagłówek 2, Nagłówek 3. 4.2. Co zrobić, jeśli chcemy zmienić więcej niż jeden rodzaj formatowania? Postępujemy identycznie, jak zostało to opisane w podrozdziale 4.1, ale aktualizujemy styl dopiero po dokonaniu wszystkich potrzebnych zmian, np. po zmianie odległości tekstu od rozdziału na 6pt po akapicie (ta czynność została dokładnie opisana), możemy dodatkowo zmienić, np. wielkość, rodzaj, kolor czcionki i dopiero stajemy na pasku narzędzi Formatowanie w polu Styl w okienku wyświetla się nazwa przypisanego stylu do rozdziału klikamy lewym kursorem myszy w okienku wyboru stylów (na nazwie stylu), wtedy nazwa stylu podświetli się, wciskamy klawisz ENTER i akceptujemy aktualizacje zmian patrz Rysunek 8 i Rysunek 9 podrozdział 4.1. W podobny sposób dokonujemy zmian w formatowaniu każdego stylu wykorzystanego w dokumencie. CET 2001 - Opracowanie materiałów: Marta Wnukowicz, Janusz S. Wierzbicki Strona 11

4.3. Inny sposób aktualizacji stylu opcja STYL... Modyfikować style (tak jak i tworzyć nowe) można również korzystając z opcji Format/Styl... patrz Error! Reference source not found. (1). Wybieramy nazwę stylu do modyfikacji, a następnie przycisk Modyfikuj... - otworzy się okienko o nazwie Modyfikuj styl patrz Error! Reference source not found.. 1. Pole, w którym wyświetlają się aktualnie używane w dokumencie style. Wybieramy styl do modyfikacji. 2. Modyfikacja istniejącego stylu Rysunek 10. Modyfikowanie (aktualizacja) stylu 1. Wyświetla się nazwa stylu, który modyfikujemy Rysunek 11. Modyfikacja stylu W okienku modyfikuj styl ustalamy sposób formatowania wybranego stylu, wskazując odpowiednią opcję, np.! jeśli chcemy zmienić kolor czcionki na niebieski, to wybieramy opcję Czcionka;! jeżeli mamy ustalić odległość między akapitami, to wybieramy opcję Akapit;! itd. CET 2001 - Opracowanie materiałów: Marta Wnukowicz, Janusz S. Wierzbicki Strona 12

4.4. Tworzenie własnego stylu Własny styl możemy utworzyć również korzystając z menu Format opcja Styl... 1. Tworzenie nowego stylu w dokumencie Rysunek 12. Tworzenie nowego - własnego stylu w dokumencie oraz modyfikacja istniejącego stylu 1. Wpisujemy nazwę własnego stylu, np. moj_styl 2. Z menu Format wybieramy te elementy formatowania, które chcemy zmienić Rysunek 13. Tworzenie nowego stylu W okienku o nazwie Styl wybieramy opcje Nowy... otworzy się okno Nowy styl i tu wpisujemy nazwę nowego stylu - patrz Rysunek 12 (1). Tutaj również ustalamy sposób jego formatowania, wybierając potrzebna opcję, np.! jeśli chcemy zmienić kolor czcionki na niebieski, to wybieramy opcję Czcionka;! jeżeli mamy ustalić odległość między akapitami, to wybieramy opcję Akapit;! itd. CET 2001 - Opracowanie materiałów: Marta Wnukowicz, Janusz S. Wierzbicki Strona 13

Innym sposobem tworzenia nowego stylu jest wpisanie w okienku Styl w pasku narzędzi Formatowanie nazwy własnego stylu i zatwierdzenie klawiszem ENTER patrz Rysunek 14 1.Klikamy lewym klawiszem myszy i wpisujemy własna nazwę, zatwierdzamy klawiszem ENTER. Rysunek 14. Tworzenie własnego stylu w okienku Styl CET 2001 - Opracowanie materiałów: Marta Wnukowicz, Janusz S. Wierzbicki Strona 14

5. Automatyczne wstawianie spisów. Wszystkie spisy, czy to spis treści, spis ilustracji, czy też spis wykresów, powinny być wstawiane w dokumencie w sposób automatyczny. 5.1. W jaki sposób automatycznie umieścić spis treści w dokumencie? Automatycznie umieszczanie spisu treści w dokumencie, jest możliwe tylko wtedy, jeżeli dokonujemy przypisania stylu tekstu do rozdziału, podrozdziału, czy wypunktowania. (Jeżeli zależy nam na numerowaniu, np. rozdziałów, musimy przypisać konkretny styl tekstu do konspektu numerowanego tak, jak to robimy w rozdziale 3.)! z menu Wstaw wybieramy Indeks i spisy... 1. Menu Wstaw 2. Opcja Indeks i spisy... Rysunek 15. Automatyczne wstawianie spisów! otwiera się okienko o nazwie Indeks i spisy. Wybieramy zakładkę Spis treści (możemy pozostawić standardowe ustawienia na tej zakładce) patrz Rysunek 16. CET 2001 - Opracowanie materiałów: Marta Wnukowicz, Janusz S. Wierzbicki Strona 15

1. Zakładka Spis treści 2. Podgląd formatu spisu treści tu format z biblioteki wybrany z listy chmurka 3. 3. Można wybrać opcję z biblioteki tak będzie sformatowany spis treści podgląd widoczny w chmurka 2. Rysunek 16. Automatyczne wstawianie spisu treści Spis treści wstawiamy zwykle na zakończenie pracy, ale jeśli po wprowadzeniu spisu treści dokonamy jakiś zmian w dokumencie (np. w nazwach rozdziałów), to powinniśmy aktualizować spis treści. W tym celu stajemy w polu spisu treści (w dokumencie zwykle obszar spisu jest zaciemniony na podglądzie wydruku nie widać tego wyróżnienia), wciskamy prawy klawisz myszy, pojawi się menu podręczne patrz Rysunek 17, wybieramy opcję Aktualizuj pole. 1. Wybieramy opcję aktualizuj pole. Rysunek 17. Aktualizacja pól CET 2001 - Opracowanie materiałów: Marta Wnukowicz, Janusz S. Wierzbicki Strona 16

Otworzy się okienko patrz Rysunek 18 chmurka 1, w którym zaznaczamy opcje Aktualizacja całego spisu. 1. Opcja aktualizacji całego spisu. Rysunek 18. Aktualizacja spisu treści Wszystkie wprowadzone zmiany zostaną automatycznie wprowadzone do spisu treści. 5.2. W jaki sposób automatycznie umieścić spis ilustracji w dokumencie? Jeżeli w dokumencie znajdują się ilustracje, należy umieścić ich spis. W tym celu musimy automatycznie podpisywać ilustracje. Jeżeli w trakcie pisania dokumentu będziemy dostawić jakieś obiekty graficzne, program automatycznie zmieni ich numerację i po aktualizacji uwzględni je w spisie ilustracji. 5.2.a. W jaki sposób umieścić podpis pod rysunkiem? W celu wstawienia podpisu pod rysunkiem należy najpierw rysunek zaznaczyć. Uwaga Ważne jest, aby rysunek był sformatowany równo z tekstem. W innym przypadku będą kłopoty ze wstawieniem automatycznego spisu ilustracji.! potem wybieramy z menu Wstaw opcję Podpis... Pokaże się okienko patrz! Rysunek 19. CET 2001 - Opracowanie materiałów: Marta Wnukowicz, Janusz S. Wierzbicki Strona 17

1. Pojawia się automatycznie numer kolejnego rysunku; w polu tym możemy również dopisać tytuł tego rysunku. 2. Możemy dodać nową etykietę dla obiektu, którego nie umieszczono na liście do wyboru (chmurka 3), a który występuje w dokumencie, np. wykres 3. Wybieramy rodzaj etykiety, w zależności od rodzaju obiektu graficznego Rysunek 19. Wstawianie podpisu 4. Wybieramy miejsce umieszczenia podpisu! w polu (2 4 ) wybieramy z listy rodzaj etykiety adekwatny do podpisywanej ilustracji (tu jest to rysunek)! w polu (1) przy pojawiającej się automatycznie nazwie etykiety i jej numerze wpisujemy tytuł rysunku,! możemy również z listy wybrać, czy podpis zostanie umieszczony nad czy też pod rysunkiem (4). W taki sposób zostały podpisane rysunki występujące w tym dokumencie. Podobne podpisujemy, np. tabele. Niestety nie ma automatycznie wprowadzonej etykiety do umieszczania podpisu pod/nad wykresem. Możemy taka etykietę sami stworzyć wybierając przycisk Nowa Etykieta patrz Rysunek 19 (2). 5.2.b. Automatyczne umieszczanie spisu obiektów graficznych w dokumencie. Teraz możemy już automatycznie umieścić w tekście spis ilustracji. W tym celu wykonujemy kolejno czynności podane poniżej:! z menu Wstaw wybieramy opcję Indeks i spisy... patrz Rysunek 15,! następnie z okienka Indeks i spisy zakładkę Spis ilustracji patrz Rysunek 20; wszystkie opcje możemy ustawić tak, jak pokazuje rysunek. 4 Numer w nawiasie oznacza numer chmurki wskazującej, gdzie daną czynność możemy wykonać patrz Rysunek 19 CET 2001 - Opracowanie materiałów: Marta Wnukowicz, Janusz S. Wierzbicki Strona 18

1. Zakładka Spis ilustracji. 2. Możliwość wyboru nazwy etykiety w spisie, w zależności od rodzaju obiektów graficznych, których spis dotyczy. Rysunek 20. Wstawianie spisu ilustracji do dokumentu Gdyby w dokumencie były wykresy, tabele, inne obiekty graficzne i dodalibyśmy w ten sam sposób podpisy pod nimi, to moglibyśmy dla każdego rodzaju obiektu graficznego wstawić oddzielny spis patrz Rysunek 20 chmurka 2. Tak zresztą należy postępować. W razie jakichkolwiek zmian dostawienia, bądź usunięcia obiektu graficznego, musimy dokonać aktualizacji spisu. Aktualizacji spisów obiektów graficznych dokonujemy w identyczny sposób, jak aktualizacji spisu treści. W ten sam sposób został wstawiony spis treści i spis ilustracji w tym dokumencie. CET 2001 - Opracowanie materiałów: Marta Wnukowicz, Janusz S. Wierzbicki Strona 19

6. W jaki sposób w tekście odwoływać się do umieszczonych w nim konkretnych obiektów graficznych? Umieszczanie obiektów graficznych w tekście zawsze ma swoje uzasadnienie. Z reguły odwołujemy się do nich w treści dokumentu. 6.1. W jaki sposób wstawić w tekście odwołanie do konkretnego rysunku? Również w tym dokumencie zostały zastosowane odwołania do konkretnych rysunków. Można je zaobserwować we fragmentach rozpoczynających się od słów patrz Rysunek X. Po najechaniu kursorem myszy na numer rysunku pojawia się kursor 5, jeżeli wtedy klikniemy lewym klawiszem myszy zostaniemy przeniesieni w miejsce rysunku. Uwaga Kursor pojawi się tylko wtedy, jeżeli zostanie zaznaczona opcja Wstaw jako hiperłącze 6 tak, jak zostało to zaznaczone. Patrz Rysunek 22 (3). Wstawianie w tekście odwołań do rysunków:! z menu Wstaw wybieramy opcję Odsyłacz... patrz Rysunek 21, 1. Menu Wstaw 2. Wybrana opcja Odsyłacz... Rysunek 21. Wstawianie w tekście odwołań do rysunków 5 patrz Uwaga pod tekstem 6 Hiperłącze jest "wrażliwym" miejscem dokumentu, które pozwala na przejście do innego położenia. Położenie wskazywane przez hiperłącze może znajdować się w innym pliku na lokalnym dysku twardym lub w sieci, albo tak jak w opisywanym przypadku w tym samym dokumencie. Przechodzimy z konkretnego miejsca w tekście do rysunku, do którego odwoływaliśmy się w tekście. CET 2001 - Opracowanie materiałów: Marta Wnukowicz, Janusz S. Wierzbicki Strona 20

! otworzy się okienko o nazwie Odsyłacz, w którym wybieramy do którego rysunku ma się odwoływać oraz jaka będzie treść odsyłacza patrz Rysunek 22, 1. Wybór typu odsyłacza. 2. Miejsce do którego odnosi się odsyłacz. 3. Pole, w którym wybieramy, czy odsyłacz będzie działał jako hiperłącze patrz przypis 5. 4. Miejsce, w którym wybieramy obiekt, do którego odwołanie będzie się odnosiło. Rysunek 22. Wybór typu odsyłacza 5. Przycisk Wstaw! typ odsyłacza wybieramy rozwijając listę (1 7 ) w tym przypadku wskazujemy Rysunek (można odwoływać się również do innych elementów dokumentu, np. tabel, wykresów, ale również elementów numerowanych, przypisów itd.),! następnie z listy o nazwie Wstaw odsyłacz do (2) wybieramy, czy odsyłaczem będzie tylko etykieta i numer (tak jak zastosowano w tym dokumencie), czy też cały podpis, czy tylko tekst podpisu itd.,! w polu o nazwie Dla którego podpisu (4) wybieramy obiekt (tu rysunek), do którego odwołanie będzie się odnosiło,! w zależności od tego, czy chcemy, aby odwołanie działało jako hiperłącze (przenosiło nas z tekstu do rysunku, do którego się odwołujemy) zaznaczamy opcję (3) lub nie,! wstawimy do tekstu odwołanie, gdy wybierzemy przycisk Wstaw (5). 6.2. Co zrobić, jeśli usuniemy lub wstawimy w środek tekstu dodatkowy obiekt graficzny, np. rysunek? Jeżeli usuniemy lub dodamy jakiś obiekt przed innym (do którego były już wcześniej w tekście odsyłacze), to musimy aktualizować numery wszystkich obiektów. Zaznaczamy wtedy cały dokument (najlepiej wybierając z menu Edycja opcję Zaznacz wszystko), na zaznaczonym tekście wciskamy prawy klawisz myszy pojawi się podręczne menu, z którego wybieramy opcję Aktualizuj pole patrz Rysunek 23. 7 Numer w nawiasie oznacza numer chmurki wskazującej, gdzie daną czynność możemy wykonać patrz Rysunek 22 CET 2001 - Opracowanie materiałów: Marta Wnukowicz, Janusz S. Wierzbicki Strona 21

1. Podręczne menu, z którego wybieramy opcję Aktualizuj pole. Rysunek 23. Aktualizacja pól Program dokona aktualizacji numeracji obiektów graficznych oraz wszystkich zastosowanych do nich odwołań. CET 2001 - Opracowanie materiałów: Marta Wnukowicz, Janusz S. Wierzbicki Strona 22

7. Spis ilustracji Rysunek 1. Formatowanie tekstu za pomocą stylów tekstu...4 Rysunek 2. Wypunktowanie i numerowanie konspekt numerowany...5 Rysunek 3. Dostosowanie numeracji konspektu poziom pierwszy...6 Rysunek 4. Wybór stylu tekstu przy wyborze formatu rozdziału...7 Rysunek 5. Dostosowanie numeracji konspektu poziom drugi...8 Rysunek 6. Dostawianie kropki między poziomami numeracji...9 Rysunek 7. Ustawianie odległości po akapicie...10 Rysunek 8. Aktualizacja stylu Nagłówek 1...11 Rysunek 9. Aktualizacja stylu zgodnie z wprowadzonymi zmianami...11 Rysunek 10. Modyfikowanie (aktualizacja) stylu...12 Rysunek 11. Modyfikacja stylu...12 Rysunek 12. Tworzenie nowego - własnego stylu w dokumencie oraz modyfikacja istniejącego stylu...13 Rysunek 13. Tworzenie nowego stylu...13 Rysunek 14. Tworzenie własnego stylu w okienku Styl...14 Rysunek 15. Automatyczne wstawianie spisów...15 Rysunek 16. Automatyczne wstawianie spisu treści...16 Rysunek 17. Aktualizacja pól...16 Rysunek 18. Aktualizacja spisu treści...17 Rysunek 19. Wstawianie podpisu...18 Rysunek 20. Wstawianie spisu ilustracji do dokumentu...19 Rysunek 21. Wstawianie w tekście odwołań do rysunków...20 Rysunek 22. Wybór typu odsyłacza...21 Rysunek 23. Aktualizacja pól...22 CET 2001 - Opracowanie materiałów: Marta Wnukowicz, Janusz S. Wierzbicki Strona 23