PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA ZAJĘCIA TECHNICZNE (Nazwa przedmiotu) II ETAP KSZTAŁCENIA
I. Treści nauczania W tabeli przedstawiono informacje, w których klasach według programu ZAJĘCIA TECHNICZNE program nauczania dla szkoły podstawowej klasy 4-6 realizowane są poszczególne treści podstawy programowej. Są to wymagania szczegółowe (jednopoziomowe), sprostanie którym - w 100% - stwarza uczniowi możliwość uzyskania oceny celującej. Treści nauczania według podstawy programowej klasa IV klasa V Dział 1. Bezpieczeństwo w ruchu drogowym. Bezpiecznie uczestniczy w ruchu drogowym jako pieszy, pasażer i rowerzysta. 1) omawia rodzaje dróg, wymienia i wskazuje elementy składowe drogi w mieście i poza miastem 2) zna rodzaje znaków, omawia znaki drogowe związane z oznaczeniem dróg 3) zna i przestrzega znaków pionowych i poziomych związanych z ruchem pieszych i rowerzystów 4) umie udzielić pierwszej pomocy przedmedycznej 5) wie jak prawidłowo zachować się w środkach komunikacji miejskiej 6) jest świadomym uczestnikiem ruchu drogowego Dział 2. Bezpieczeństwo w szkole. Potrafi obsługiwać i regulować urządzenia techniczne znajdujące się w domu, szkole i przestrzeni publicznej, z zachowaniem zasad bezpieczeństwa; czyta ze zrozumieniem instrukcje obsługi urządzeń. 1) zna i stosuje regulamin pracowni, zasady pracy na lekcji 2) określa rodzaje pożarów oraz potrafi dobrać do niego odpowiedni środek gaśniczy oraz zna zasady ochrony przed pożarem 3) zna zagrożenia występujące na terenie szkoły oraz stosuje zasady postępowania w przypadku zagrożeń 4) umie właściwie postępować podczas ewakuacji w szkole Dział 3. Mój pierwszy rysunek techniczny. Zapisuje rozwiązania techniczne w formie graficznej, wykonuje odręczne szkice techniczne i proste rysunki rzutowe (prostokątne i aksonometryczne), analizuje rysunki techniczne stosowane w 2
katalogach i instrukcjach obsługi. 1) definiuje rysunek techniczny 2) rozróżnia rodzaje rysunków 3) nazywa materiały i przybory kreślarskie 4) umie prawidłowo narysować rysunek techniczny 5) podaje wymiary arkuszy w rys. technicznym, podaje definicję normalizacji 6) nazywa linie wymiarowe, rozpoznaje znaki wymiarowe, zna zasady wymiarowania 7) poprawnie wymiaruje dowolną figurę płaską 8) posługuje się pismem technicznym 9) rysuje przedmiot w rzucie aksonometrycznym 10) rysuje przedmiot w rzucie prostokątnym, podaje zasady rzutowania prostokątnego Dział 4. Informacja techniczna uniwersalny język. Wypisuje kolejność działań (operacji technologicznych); szacuje czas ich trwania; organizuje miejsce pracy; potrafi obsługiwać i regulować urządzenia techniczne znajdujące się w domu, szkole i przestrzeni publicznej z zachowaniem zasad bezpieczeństwa; czyta ze zrozumieniem instrukcje obsługi urządzeń; 1) wyjaśnia pojęcie piktogramu 2) zna rolę instrukcji obsługi urządzeń, posługuje się instrukcją obsługi 3) podaje rolę tabliczki znamionowej, wymienia dane z tabliczki znamionowej 4) określa dokumentację technologiczną 5) umie dobrać odpowiedni materiał do rodzaju wykonywanej pracy 6) rozpoznaje i nazywa operacje technologiczne Dział 5. Tajemnice papieru. Rozpoznaje materiały konstrukcyjne: papier; organizuje miejsce pracy; posługuje się podstawowymi narzędziami stosowanymi do obróbki ręcznej (piłowania, cięcia, szlifowania, wiercenia) różnych materiałów i montażu. 1) wymienia surowce do produkcji papieru 2) opisuje proces powstawania papieru 3) wymienia gatunki papieru i ich zastosowanie 4) charakteryzuje podstawowe właściwości papieru 5) rozpoznaje i nazywa narzędzia do papieru, bezpiecznie posługuje się tymi narzędziami 3
6) umie zaplanować własną pracę i wykonuje pracę zgodnie z planem Dział 6. Drewno najstarszy materiał. Podaje zalety i wady stosowanych rozwiązań materiałowych i konstrukcyjnych; rozpoznaje materiały konstrukcyjne: materiały drzewne; bada i porównuje podstawowe ich właściwości: twardość i wytrzymałość; określa możliwości wykorzystania różnych materiałów w technice w zależności od właściwości; posługuje się podstawowymi narzędziami stosowanymi do obróbki ręcznej (piłowania, cięcia, szlifowania, wiercenia) różnych materiałów i montażu. 1) określa i umie rozpoznać gatunki drewna 2) opisuje budowę drewna, nazywa jego elementy, określa wiek drewna 3) rozpoznaje wady drewna, wskazuje ich skutki 4) zna rodzaje materiałów drewnopochodnych 5) właściwie posługuje się narzędziami i przyrządami do obróbki drewna 6) omawia właściwości fizyczne i mechaniczne drewna 7) umie właściwie zaplanować swoją pracę, właściwie organizuje miejsce pracy, wykonuje pracę zgodnie z planem 8) bezpiecznie posługuje się narzędziami do obróbki drewna, umie wykonać połączenia elementów drewnianych Dział 7. Materiały włókiennicze. Podaje zalety i wady stosowanych rozwiązań materiałowych i konstrukcyjnych; rozpoznaje materiały konstrukcyjne: materiały włókiennicze; określa możliwości wykorzystania różnych materiałów w technice w zależności od właściwości. 1) rozróżnia materiały włókiennicze i zna pochodzenie włókien 2)wykonuje tkaninę na krośnie ręcznym 3) określa najważniejsze cechy materiałów: tkanin i dzianin 4) rozróżnia i nazywa rodzaje ściegów ręcznych i maszynowych, umie wykonać ściegi ręczne 5) umie właściwie konserwować odzież, odczytuje znaczenie symboli na metkach ubraniowych 6) objaśnia zasadę budowy i działania pralki, żelazka i maszyny do szycia Dział 8. Tworzywa sztuczne. Podaje zalety i wady stosowanych rozwiązań materiałowych i konstrukcyjnych; rozpoznaje materiały konstrukcyjne: tworzywa sztuczne; bada i porównuje podstawowe ich właściwości: twardość i wytrzymałość; określa możliwości wykorzystania różnych materiałów w technice w zależności od właściwości; opisuje zasady segregowania i możliwości przetwarzania odpadów z różnych materiałów: papieru, drewna, tworzyw sztucznych, metali i szkła. 1) wymienia surowce do produkcji tworzyw sztucznych 4
2) omawia rodzaje tworzyw sztucznych i dokonuje analizy zalet i wad materiałów z tworzyw 3) określa sposób wykorzystania odpadów tworzyw sztucznych Dział 9. Metal. Rozpoznaje materiały konstrukcyjne: metale; bada i porównuje podstawowe ich właściwości: twardość i wytrzymałość; określa możliwości wykorzystania różnych materiałów w technice w zależności od właściwości. 1) zna rodzaje metali i sposoby wytwarzania metali z rud 2) zna właściwości fizyczne i chemiczne metali 3) wyjaśnia zjawisko korozji 4) rozpoznaje narzędzia i przybory do obróbki metali, wyjaśnia pojęcie i omawia rodzaje obróbki metali 5
Dział 10. Jak jeść zdrowo. Opisuje urządzenia techniczne ze swojego otoczenia, wyróżnia ich funkcje; ) potrafi obsługiwać i regulować urządzenia techniczne znajdujące się w domu, szkole i przestrzeni publicznej, z zachowaniem zasad bezpieczeństwa. 1) zna zasady racjonalnego żywienia 2) omawia rodzaje składników pokarmowych i ich rolę w organizmie 3) wymienia i charakteryzuje grupy produktów pokarmowych 4) zna i objaśnia pojęcie piramidy zdrowia 5) omawia zasady prawidłowego odżywiania 6) potrafi ułożyć jadłospis dzienny 7) definiuje pojęcie racjonalnego odżywiania się i jest świadom zagrożeń wynikających z zaburzenia odżywiania 8) omawia i rozumie metody konserwacji żywności 9) czyta informacje zawarte na opakowaniu 10) omawia budowę i zasadę działania chłodziarko - zamrażarki 11) omawia sposób układania produktów w chłodziarce oraz zasady przechowywania żywności Dział 11. Zasady korzystania z urządzeń gospodarstwa domowego. Opisuje urządzenia techniczne ze swojego otoczenia, wyróżnia ich funkcje; ) potrafi obsługiwać i regulować urządzenia techniczne znajdujące się w domu, szkole i przestrzeni publicznej, z zachowaniem zasad bezpieczeństwa. 1) wymienia i omawia działanie urządzeń gospodarstwa domowego wyposażonego w silnik elektryczny 2) czyta dane zawarte w instrukcji obsługi i tabliczce znamionowej 3) przedstawia zagrożenia związane z obsługą urządzeń elektrycznych Dział 12. Technika a ochrona środowiska. Konstruuje modele urządzeń technicznych, posługując się gotowymi zestawami do montażu elektronicznego i mechanicznego; opisuje zasady segregowania i możliwości przetwarzania odpadów z różnych materiałów: papieru, drewna, tworzyw sztucznych, metali i szkła; opracowuje projekty racjonalnego gospodarowania surowcami wtórnymi w najbliższym środowisku: w domu, na osiedlu, w miejscowości. 1) wymienia instalacje w gospodarstwie domowym, opisuje ich zasadę działania i funkcje 2) proponuje możliwości oszczędzania i ochrony środowiska 3) stosuje segregację odpadów, zna pojęcie recyklingu 4) zna zasady bezpiecznego użytkowania domowej instalacji 5) analizuje wpływ rozwoju techniki na środowisko naturalne 6
człowieka 6) jest świadom zagrożeń wynikających z nieprawidłowego funkcjonowania lub użytkowania instalacji domowych II. Zasady oceniania bieżącego. A. Informacja wstępna. Ocenianie bieżące na lekcjach zajęć technicznych odbywa się z wykorzystaniem oceniania kształtującego: 1. Uczniowie są informowani o celach lekcji i elementach ich aktywności, na które mają szczególnie zwracać uwagę, a co będzie ocenione przez nauczyciela, 2. Uczniowie otrzymują od nauczyciela wskazówki związane z doskonaleniem przez nich umiejętności w procesie uczenia się, 3. Uczniowie uzyskuję pomoc dotyczącą planowania pracy nad doskonaleniem swoich umiejętności. B. Umiejętności i wiedza poddawana ocenie. 1. Ocenie poddawane są umiejętności i wiedza ucznia. 2. Wiedzę i umiejętności ucznia precyzują wymagania (ogólne i szczegółowe) zawarte w podstawie programowej. C. Formy sprawdzania umiejętności i wiadomości. 1. Nauczyciel na lekcjach zajęć technicznych może stosować następujące formy sprawdzania wiedzy i umiejętności ucznia: a) odpowiedzi ustne (m.in. udział w dyskusji, argumentowanie, wnioskowanie) b)prace pisemne w klasie: kartkówka dotyczy 3 ostatnich zagadnień, czas trwania do 20 minut; sprawdzian, poprzedzony lekcją powtórzeniową, czas trwania do 45 minut; c) praca domowa; d)aktywność na lekcji (traktowana jako prezentacja umiejętności i wiedzy ucznia): praca w grupach (organizacja pracy w grupie, komunikacja w grupie, zaangażowanie, sposób prezentacji, efekty pracy); częste zgłaszanie się w czasie lekcji i udzielanie poprawnych odpowiedzi; 7
rozwiązywanie zadań dodatkowych na lekcji. Ocenie podlega również aktywność pozalekcyjna ucznia, w tym: udział w konkursach technicznych, a także: przygotowywanie prezentacji multimedialnych i referatów na wybrane tematy. 2. Oceny wystawione w ramach prac dodatkowych mają wpływ na ocenę z zajęć obowiązkowych i są traktowane jako bieżące oceny cząstkowe. 3. Liczba i częstotliwość pomiarów jest zależna od realizacji treści zawartych w podstawie programowej oraz liczby godzin w danej klasie. 4. Sprawdziany, kartkówki i prace domowe są obowiązkowe. 5. Uczeń nieobecny na sprawdzianie ma obowiązek zaliczyć go w formie i czasie ustalonym z nauczycielem. 6. Uczeń ma prawo do dwukrotnego zgłoszenia nieprzygotowania do lekcji w ciągu semestru. 7. Częste nieprzygotowanie (powyżej 2 razy) jest traktowane jako brak wiadomości z danego zakresu i podlega ocenie niedostatecznej. 8. Przez nieprzygotowanie do lekcji rozumiemy: brak pracy domowej pisemnej lub ustnej, brak pomocy potrzebnych do zajęć (np. zeszytu przedmiotowego). 9. Za niesamodzielną pracę podczas pomiaru wiedzy i umiejętności uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną. D. Sposób oceniania kryteria oceny, przeliczanie punktów na poszczególne oceny. 1. Ocenianie bieżące z zajęć technicznych w klasach IV - VI odbywa się według sześciostopniowej skali (bez stosowania plusów i minusów przy ocenie) 1) stopień celujący 6 2) stopień bardzo dobry 5 3) stopień dobry 4 4) stopień dostateczny 3 5) stopień dopuszczający 2 6) stopień niedostateczny 1 2. Prace pisemne oceniane są według systemu punktowego. Przeliczanie punktów na poszczególną ocenę odbywa się wg następujących wskaźników procentowych: niedostateczny < 35% 8
35 dopuszczający < 51% 51% dostateczny < 75% 75% dobry < 90% 90% bardzo dobry < 100% celujący 100% 3. Aby zachować maksymalną obiektywność oceny nauczyciel: stosuje punktację za wybór poprawnej metody rozwiązania i konsekwencję w jej stosowaniu oraz poprawność wyniku, w razie wątpliwości, także co do prawidłowości rozumowania ucznia, nauczyciel może przeprowadzić rozmowę w celu ich wyjaśnienia. E. Ocenianie uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych. 1. Nauczyciele uwzględniają stanowisko poradni psychologiczno pedagogicznej, dostosowując kryteria oceniania do wydanych zaleceń. F. Wagi ocen za poszczególne formy sprawdzania wiadomości i umiejętności. Ocenom cząstkowym nadawane są wagi według rangi danej oceny. Wagi poszczególnych elementów- ocen bieżących 10 Oceny ze sprawdzianów Oceny z kartkówek (w zależności od zakresu materiału, od 3 do 6 który obejmują) 4 Oceny z odpowiedzi ustnych od 3 do 6 Oceny za pracę na lekcji Oceny za zadania dodatkowe (w zależności od stopnia od 4 do 6 trudności) Oceny za wyniki w konkursach (w zależności od rangi od 5 do 10 konkursu) 1 Oceny za brak przygotowania do zajęć G. Częstotliwość sprawdzania i oceniania. 1. Uczniowie oceniani są systematycznie. 2. Sprawdziany odbywają się po zakończeniu każdego działu (około 2-3 w semestrze). 3. Kartkówki przeprowadzane są między sprawdzianami (1-3) w trakcie realizacji treści ujętych w postaci działu. 9
4. Prace domowe całej klasy oceniane są co najmniej 2-3 razy w ciągu semestru, pozostałe kontrolowane są na bieżąco. 5. Poszczególne oceny cząstkowe są opisane (komentarz- treści sprawdzane) i umieszczone w odpowiednich rubrykach elektronicznego dziennika lekcyjnego. Umowa w sprawie nieprzygotowania się ucznia do zajęć. 1. Uczeń ma prawo być nieprzygotowanym do zajęć: wskutek wypadków losowych, z powodu choroby trwającej dłużej niż 5 dni, po powrocie z sanatorium, szpitala lub uzdrowiska. 2. W przypadkach wymienionych w punkcie 1 uczeń ma prawo być nieoceniany przez 5 dni (tydzień roboczy) od powrotu do szkoły. 3. Na uzupełnienie wiadomości uczeń ma 5 dni (tydzień roboczy), po upływie tego terminu uczeń jest traktowany na równi z pozostałymi uczniami. H. Terminy zapowiadania i oddawania sprawdzianów. 1. Sprawdziany zapowiedziane są co najmniej na tydzień przed terminem, co potwierdzane jest wpisem w dzienniku. 2. Kartkówki nie muszą być zapowiadane. 3. Nauczyciel ma obowiązek zwrócić sprawdzone sprawdziany i kartkówki w terminie do dwóch tygodni roboczych. I. Warunki i zasady poprawiania ocen bieżących. 1. Sprawdziany podlegają poprawie. 2. Uczeń ma prawo do poprawy otrzymanej oceny niedostatecznej i dopuszczającej w terminie 14 dni nauki szkolnej od dnia jej otrzymania, poprawa jest dobrowolna i jednorazowa. 3. Ocena otrzymana z poprawy jest wpisywana do dziennika obok wcześniej otrzymanej oceny. 4. Kartkówki nie podlegają poprawie. J. Minimalna liczba ocen z zajęć komputerowych. Liczba ocen w ciągu semestru nie może być mniejsza od podwojonej tygodniowej liczby godzin zajęć komputerowych, co daje: co najmniej 2 oceny w klasach IV VI, 10
K. Sposoby informowania rodziców o ocenach bieżących. 1. Nauczyciel na początku każdego roku szkolnego informuje uczniów oraz rodziców o wymaganiach edukacyjnych, sposobach sprawdzania osiągnięć i kryteriach oraz warunkach i trybie uzyskiwania poprawiania rocznej (semestralnej) oceny klasyfikacyjnej z zajęć komputerowych. 2. Informacje o wiedzy, postępach, umiejętnościach i zachowaniu ucznia na lekcji zajęć komputerowych nauczyciel przekazuje rodzicom poprzez: zapisy w: a) w elektronicznym dzienniku lekcyjnym, dostępnym dla rodziców, b) zeszycie przedmiotowym; konsultacje indywidualne z rodzicami: a) w dniu konsultacji indywidualnych nauczyciela, b) w czasie konsultacji organizowanych dla wszystkich nauczycieli; wychowawcę klasy, informując o poziomie wiedzy, umiejętnościach, o postępach oraz uzdolnieniach. III. Zasady oceniania semestralnego i końcoworocznego: A. Zasady wystawiania ocen śródrocznych i rocznych. 1. Ustalenia oceny klasyfikacyjnej semestralnej lub rocznej dokonuje się na podstawie ocen cząstkowych. 2. Ocena klasyfikacyjna semestralna i roczna jest średnią ważoną wyliczoną z ocen cząstkowych uzyskanych w danym semestrze i roku. 3. Średnią semestralną (roczną) ocen zaokrągla się do 0,01. 4. Ocenę semestralną (roczną) wystawia się w skali sześciostopniowej: 5,20-6,0 celujący (6) 4,50-5,19 bardzo dobry (5) 3,50-4,49 dobry (4) 2,5-3,49 dostateczny (3) 1,50-2,49 dopuszczający (2) poniżej 1,50 niedostateczny (1) 5. Laureaci i finaliści konkursów technicznych o zasięgu wojewódzkim w szkole 11
podstawowej otrzymują z zajęć technicznych celującą roczną (semestralną) ocenę klasyfikacyjną. B. Sposób i terminy informowania uczniów i rodziców o przewidywanej rocznej (semestralnej) ocenie klasyfikacyjnej. Na miesiąc przed końcoworocznym (semestralnym) posiedzeniem Rady Pedagogicznej nauczyciel informuje ucznia i jego rodziców /prawnych opiekunów/ o przewidywanej dla niego ocenie klasyfikacyjnej, wpisując ją - jako przewidywaną - do dziennika elektronicznego. C. Warunki uzyskania wyższej oceny klasyfikacyjnej semestralnej/rocznej, niż przewidywana. 1. Na koniec semestru (roku szkolnego) nie przewiduje się przeprowadzania dodatkowych sprawdzianów zaliczeniowych w celu podniesienia przewidywanej oceny. 2. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, przy mniejszej niż wymagana liczbie ocen cząstkowych, spowodowanej długą usprawiedliwioną nieobecnością ucznia, po otrzymaniu informacji o przewidywanej ocenie klasyfikacyjnej, uczeń lub jego rodzice (prawni opiekunowie) mogą w ciągu dwóch dni złożyć umotywowana prośbę o zmianę oceny. 3. Nauczyciel decyduje o terminie sprawdzania wiadomości i umiejętności (w formie pisemnej). 4. Zadania sprawdzające z poziomu wymagań na ocenę, o którą występuje zainteresowany, przygotowuje nauczyciel. 5. Ocena zostaje zmieniona na wyższą w przypadku, gdy uczeń uzyska co najmniej 80% maksymalnej liczby punktów możliwych do otrzymania. Uwaga: Szczegółowe informacje o sposobach i formach informowania uczniów i ich rodziców o przewidywanych ocenach oraz warunki i tryb uzyskania wyższej oceny klasyfikacyjnej, niż przewidywana, precyzują zapisy zawarte w Statucie Szkoły. 12