Marek Ruchała Katedra i Klinika Endokrynologii, Przemiany Materii i Chorób Metabolicznych
Podostre zapalenie tarczycy K 40 lat z podejrzeniem zmiany nowotworowej w lewym płacie (zmiana hypoechogeniczna o nieostrej granicy, o obniżonej elastyczności, szybko rosnąca) Klinicznie cechy podostrego zapalenia tarczycy BACC nie wykonano Po leczeniu NLPZ i GKS pełne wyleczenie
Szczepanek-Parulska E et al. Endokrynol Pol. 2012; 63(2):138-42 Podostre zapalenie tarczycy Kobieta 39-letnia z wysoką temperaturą i bólem w okolicy lewego płata tarczycy Klinicznie biochemicznie eutyreoza US: zmiana hipoechogeniczna o rozmytych granicach, z otoczką nieelastyczną (EU-TIRADS 5) BACC podejrzenie podostrego zapalenia tarczycy Leczenie NLPZ i GKS nieskuteczne Ciągłe nawroty choroby
Szczepanek-Parulska E et al. Endokrynol Pol. 2012; 63(2):138-42 Podostre zapalenie tarczycy Progresja choroby niezależnie od terapii
Szczepanek-Parulska E et al. Endokrynol Pol. 2012; 63(2):138-42 Podostre zapalenie tarczycy Ostatecznie skierowana do strumektomii Śródoperacyjnie makroskopowe podejrzenie raka tarczycy H-p: Zapalenie de Quervain
Kobieta 56 letnia ze zmiana litotorbielowatą (EU-TIRADS 2) Temperatura ciała 39ºC Powiększenie węzłów chłonnych po tej samej stronie BACC ropa Terapia antybiotykami o szerokim spektrum skutkuje całkowitą remisją objawów
M 30 lat skierowany do biopsji Wskazania do BACC: wole wieloguzkowe Klinicznie: objawy nadczynności tarczycy
Yildirim D et al. J Int Med Res. 2011; 39(6):2360-9 Liczne obszary hipoechogeniczne często otoczone przez pasma hiperechogeniczne tkanki łącznej Kliniczne cechy i podwyższone wartości przeciwciał przeciwtarczycowych nie wymagają biopsji
K 26 lat z klinicznymi objawami nadczynności tarczycy USG prawidłowa echogeniczność wzmożone unaczynienie
K - urodzona w 1980 (przed skriningiem) Brak ewidentnych cech wrodzonej niedoczynności tarczycy Pierwsza miesiączka: 12 rż, nieregularne miesiączki wzrost: 157 cm, Waga: 87 kg Wykształcenie: szkoła zawodowa W wieku 24 lat po raz pierwszy oznaczono TSH = 7.53μIU/ml [N=0.27-4.20] FT4, FT3, TPOAb, TgAb - prawidłowe
USG: brak tarczycy w miejscu typowym! (opis jako hipoechogeniczna tkanka resztkowa
Na poziomie języka obszar o obniżonej niejednorodnej echogeniczności 17x16 mm odpowiadający ektopowej tarczycy Kilka zmian ogniskowych o mieszanej echogeniczności 7x4 mm, 7x3mm and 10x6mm, zmiana izoechogeniczna 5x4 mm
I-131 scyntygram wychwyt znacznika w ok. języka Zastosowano L-thyroksynę i zalecono kontrolę
K urodzona w 1995 (TSH skrining był wykonany) Wydłużona hospitalizacja po porodzie z powodu żółtaczki noworodków TSH w screeningu 140 μiu/ml!!! / drugie badanie 61 μiu/ml Rodzice zaniedbali kontrolę i leczenie dziecka TSH oceniane w trakcie badań szkolnych w 2012 r. = 9.02 μiu/ml Brak ewidentnych cech wrodzonej niedoczynności tarczycy Pierwsza miesiączka 15 rż, regularne cykle Waga 52kg, wzrost 169 cm Studentka pielęgniarstwa
US: tarczyca o niejednorodnej echogeniczności z sugestią choroby Hashimoto (mięśnie mostkowo tarczowe)
Na poziomie języka obszar o obniżonej niejednorodnej echogeniczności 25x33 mm odpowiadający ektopowej tarczycy Potwierdzono w badaniu scyntygraficznym
Szczepanek-Parulska E et al. Endocrine. 2014; 46(3):684-5 Ektopowa tarczyca z wrodzoną niedoczynnością tarczycy zdiagnozowana w 15 rż TSH 22.61 μiu/ml Rozwój fizyczny i mentalny w normie pomimo, że pacjentka nieregularnie stosuje L-tyroksynę W wieku 30 lat, klinicznie i biochemicznie eutyreoza (TSH 1.71 μiu/ml, FT 4 12.91 pmol/l, FT 3 4.76 pmol/l), brak objawów pomimo niestosowania leków od wielu miesięcy TPOAb 277 IU/ml (norma, <34), TgAb 68 IU/ml (norma, 10-115) TRAb >40 IU/l (norma, <2) bez cech orbitopatii
Szczepanek-Parulska E et al. Endocrine. 2014; 46(3):684-5 Badanie USG : heterogenna obniżona echogeniczność, wzmożone ukrwienie Wykonano scyntygrafię i MRI szyi Cytologia: podejrzenie nowotworu pęcherzykowego Pacjentka zoperowana (h-p zmiana łagodna)
U pacjentów z agenezją lub ektopią tarczycy jako tarczyca opisywane są mięśnie mostkowo-gnykowy i mostkowo-tarczowy
M 36 lat skierowany do biopsji Wskazania do BACC: guz w lewym płacie Przełyk u pacjenta z HT
K - 25 lat guz w górnej części szyi USG: zmiana torbielowata ze zwapnieniami H-p: PTC w przewodzie tarczowo-językowym Wykonano całkowite usunięcie tarczycy
K 36 lat z objawami niedoczynności tarczycy Biochemicznie eutyreoza Mała zmiana w lewym płacie (4x7 mm) Zmiana, taller than wide! O nieznacznie obniżonej elastyczności BACC: podejrzenie PTC H-p: PTC
M 48 lat z przypadkowo wykryty pojedynczy guz tarczycy USG: zmiana okrągła z regularnymi granicami, izoechogeniczna, z halo, bez mikrozwapnień BACC i h-p: PTC
M 57 lat Skierowany do badania z powodu zmiany ogniskowej o wzmożonym wychwycie znacznika w badaniu PET, wykonanego w trakcie kontroli onkologicznej z powodu raka prostaty Zmiana ogniskowa z brakiem wyraźnych granic, hypoechogeniczna z normalną elastycznością BACC i h-p: PTC
K- 30 lat skierowana do badania z powodu podejrzenia wola w badaniu palpacyjnym USG: pojedyncza zmiana w płacie prawym (heterogenna echogeniczność, wyraźne granice, prawidłowa elastyczność) BACC: Bethesda kategoria II zmiana łagodna Z powodu progresji wielkości zmiany w trakcie obserwacji skierowana do zabiegu H-p: Rak pęcherzykowy tarczycy
K 67 lat skierowana do chirurga z powodu podejrzanej zmiany ogniskowej( o wzmożonym ukrwieniu, hypoechogeniczna ze zwapnieniami) TSH w supresji prawidłowe wolne hormony BACC: guz koloidowy
Tc-99m scyntygram Pacjentka przebyła skuteczną terapię I-131 o o Uzyskano eutyreozę Znacząca redukcja guza
M -26 lat kierowany do BACC Wskazanie: Podejrzenie raka tarczycy ze względu na liczne mikrozwapnienia Artefakty typu ogona komety są typowe dla gęstej torbieli koloidowej świadczący o zmianie łagodnej Nie interpretujemy jako mikrozwapnienia!! BACC: Bethesda II zmiana łagodna Ruchala M et al. Pol Arch Med Wewn. 2014;124(3):97-104
Mikrozwapnienia są jednym z najbardziej czułych i specyficznych cech raka brodawkowatego tarczycy Sonograficzna cecha złośliwości Guzy z mikrozwapnieniami wymagają biopsji Ruchala M et al. Pol Arch Med Wewn. 2014;124(3):97-104
K 60 lat z podejrzeniem raka tarczycy (EU-TIRADS 5) Biochemicznie: wysokie wartości PTH i wapnia, obniżone fosforanów BACC - nieokreślone Scyntygrafia MIBI-podejrzenie gruczolaka przytarczyc Rozpoznanie potwierdzone histopatologicznie
K 28 lat kierowana do BACC z powodu zmiany na ścianie tylno-przyśrodkowej płata lewego Doppler normalne naczynia krwionośne Obok przełyk Poproś pacjenta o przełknięcie!! przełyk
M 55 lat z wolem Szybka progresja zmiany i chrypka BACC: Chłoniak z komórek B
Szczepanek-Parulska E et al. Diagn Pathol. 2013; 15;8:116 Całkowita remisja po chemioterapii W przypadku chłoniaka tarczycy leczenie chirurgiczne nie jest metodą z wyboru
K 22 lata z duża zmiana ogniskowa lewego płata z podejrzanymi okolicznymi węzłami chłonnymi po stronie zmiany Tc-99m - scyntygram: guz zimny lewego płata Podejrzenie zaawansowanego raka tarczycy BACC: nieokreślona Pacjent skierowany do tyreoidektomii H-p: klasyczna postać HL tarczycy Szczepanek-Parulska E et al. Diagn Pathol. 2013; 15;8:116
Szczepanek-Parulska E et al. Diagn Pathol. 2013; 15;8:116 Retrospektywnie znaleziono komórki Reed-Sternberg w cytologii
M 53 lata z guzem tarczycy BACC podejrzenie złośliwości RTG płuc: Guz płuca Diagnoza ostateczna: Rak płuca z przerzutami do tarczycy
K 56 lat z świeżo powstałym guzem tarczycy USG w płacie prawym zmiana mieszana litotorbielowata o zmniejszonej elastyczności BACC Podejrzenie złośliwości H-p: Przerzut raka jajnika
Szczepanek-Parulska E et al. Pol Arch Med Wewn. 2013; 123(10):558-9 K 54 lata przebyła subtotalną strumektomię w maju 2010 roku(h-p gruczolak pęcherzykowy) W marcu 2011 roku pacjentka odnotowała guz po prawej stronie szyi BACC: podejrzenie raka anaplastycznego tarczycy- skierowana do kliniki Palpacyjnie : guz 1.5 cm po prawej strony szyi USG: hypoechogeniczny guz w loży tarczycy po stronie prawej i powiększony węzeł chłonny. Obie zmiany o zmniejszonej elastyczności
Szczepanek-Parulska E et al. Pol Arch Med Wewn. 2013; 123(10):558-9 W trakcie badania zauważono podejrzaną zmianę na skórze Konsultant dematolog - podejrzenie czerniaka BACC tarczycy i węzła przerzuty czerniaka
Szczepanek-Parulska E et al. Pol Arch Med Wewn. 2013; 123(10):558-9 Badanie PET rozsiane przerzuty w całym ciele Pacjentka zmarła 2 miesiące później z powodu mastywnych przerzutów do CUN
K 40 lat ze świeżo odnotowaną zmianą w prawej okolicy nadłopatkowej Zmiana wyczuwalna palpacyjnie wielkości wiśni(około 1-1.5 cm średnicy). It was quite firm and rather immovable Zauważyła zmianę 2 tygodnie wcześniej obserwowała powolne powiększenie zmiany Wywiad: o o o Terapia złożona(chirurgia, chemo- and radioterapia) z powodu raka piersi 2010-2016 Chirurgiczne usunięcie grasiczaka w wieku 23 lat Wole guzkowe obojętne Wywiad rodzinny: matka rak tarczycy
Szczepanek-Parulska E et al. Am J Med. 2017 Jul;130(7):e279-e281
Szczepanek-Parulska E et al. Am J Med. 2017 Jul;130(7):e279-e281
Fontanelli Sulekova Let al. BMC Infect Dis. 2016; 6;16:248 Filaria nicienia Głównie dotyczy zwierząt mięsożernych (psy, koty, wilki, lisy) Przenoszona przez komary Głównie wykrywany w regionie śródziemnomorskim (Włochy, Francja, Grecja, Hiszpania), Afryka, i Europa wschodnia
Jodochwytność Scyntygrafia tarczycy Scyntygrafia całego ciała PET
99m Tc 123 I 131 I
Rozdzielczość przestrzenna > 1 cm o Nie ma sensu oceniać mniejszych guzków wynik fałszywie ujemny Znaczenie stanu czynnościowego tarczycy czynność prawidłowa TSH w normie obszar zimny
Rozdzielczość przestrzenna > 1 cm o Nie ma sensu oceniać mniejszych guzków wynik fałszywie ujemny Znaczenie stanu czynnościowego tarczycy nadczynność TSH obniżone guzek ciepły tkanka prawidłowa w supresji?
Torbiel Rak tarczycy Guzek łagodny Przerzut Nie każdy guzek zimny jest rakiem. Nie każdy rak jest guzkiem zimnym.
Interpretując wynik scyntygrafii tarczycy lekarz powinien mieć dostęp do szeregu danych dotyczących aktualnej sytuacji chorego: - wywiad tyreologiczny, - opis lub obraz USG - aktualne stężenie TSH, - stosowane leki, przede wszystkim hormony tarczycy, leki przeciwtarczycowe, a także środki zawierające jod (amiodaron, leki odkażające lub wykrztuśne).
K 62 lat po leczeniu izotopowym raka tarczycy USG kikut 5x4x8 w LP Tyreoglobulina O,1ng/ml atg norma
Kontaminacja skóry
K 82 lata - rak brodawkowaty tarczycy PT3 Scyntygrafia poterapeutyczna wychwyt w loży i okolicy ramienia Tyreoglobulina 1O,8 ng/ml atg norma
5.11.2014 7.11.2014
M 74 lata lat po leczeniu izotopowym raka brodawkowatego tarczycy scyntygrafia poterapeutyczna wychwyt w prawym dole biodrowym USG brak tkanki tarczycy Tyreoglobulina 2,6 ng/ml atg norma
po przebraniu
K 39 lat po leczeniu izotopowym raka brodawkowatego tarczycy PT2N0 Wychwyt w loży i ok miednicy USG kikut w płacie prawym 7x8x12 mm Tyreoglobulina 2,1ng/ml
nieswoista aktywność w kątnicy
K 44 lat po leczeniu izotopowym raka brodawkowatego tarczycy PT3 badanie kontrolne wychwyt w ok przełyku USG brak tkanki tarczycy Tyreoglobulina 1,24ng/ml atg norma
M 38 lat po leczeniu izotopowym raka brodawkowatego tarczycy PT2 badanie kontrolne wychwyt w śródpiersiu USG brak tkanki tarczycy Tyreoglobulina O,4ng/ml atg norma
K 28 lat - po leczeniu izotopowym raka brodawkowatego tarczycy PT2 badanie kontrolne wychwyt w ok. przełyku USG brak tkanki tarczycy Tyreoglobulina 2,14ng/ml
uchyłek przełyku? nie, ognisko w loży
M 41 lat scyntygrafia poterapeutyczna raka brodawkowatego tarczycy PT3 intensywny wychwyt w loży USG PP 12x10x14 PL 11x12x17 Tyreoglobulina 71,2ng/ml
K -29 lat 2011 dwuogniskowy PTC 3/2012 RIT 150 mci Tg 282 ng/ml 1/2013 RIT 150 mci Tg 27 ng/ml 1/2014 Tg 113 ng/ml
WBS 1/2014 ujemny WBS post RIT (150mci) ujemny
FDG PET/CT Ognisko na szyi
70-letnia kobieta z rakiem rdzeniastym tarczycy Przerzuty do płuc Przerzut do mózgu?
Przerzuty do płuc Przerzut do mózgu? Nie - oponiak
Niejodochwytne przerzuty do móżdżku raka brodawkowatego tarczycy u pacjenta bez gromadzenia 131 I, pomimo podwyższonego stężenia Tg.
Author Year No. PET scans % incidentaloma % malignant Chen 2009 2,594 3.8 64 Bae 2009 3,379 8.4 23 Eloy 2009 630 4.8 28 Kang 2009 12,840 8.9 30 Zhai 2010 3,600 3.2 50 Kim 2010 11,623 1.4 26 Ohba 2010 1,501 1.3 55 Nishimori 2011 4,726 3.3 18 Nilsson 2011 3,641 1.8 59 Ho 2011 5,877 3.7 15 Pagano 2011 11,040 1.8 40 Bonabi 2012 3,062 2.4 24 Pampaloni 2012 8,464 1.8 38 Bertagna et al. JCEM 2012
26-50% zmian wykrytych przypadkowo w PET-CT to raki tarczycy (głównie PTC) Aktywność ogniskowa w lewym płacie tarczycy w badaniu PET-CT u pacjenta z chłoniakiem Pooperacyjnie zdiagnozowano raka brodawkowatego tarczycy
Thank you for your attention!
Dziękuje za uwagę i zapraszam do Poznania 31.08-1.09 2018