PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA PLASTYKA Wymagania edukacyjne - plastyka w klasach IV -VI Opracowanie: AnnaChwapińska 1. Przy ustalaniu oceny z plastyki należy w szczególności brać pod uwagę wysiłek wkładany przez ucznia w wywiązywanie się z obowiązków wynikających ze specyfiki tych zajęć. 2. Uczeń musi posiadać na każdą lekcję: podręcznik, zeszyt przedmiotowy oraz materiały i przybory na zajęcia praktyczne podawane z wyprzedzeniem przez nauczyciela. Brak podręcznika, zeszytu, przyborów plastycznych, wymienionych materiałów zostaje odnotowane znakiem minus. Uzyskanie przez ucznia trzykrotnego znaku minus jest równoważne z uzyskaniem oceny niedostatecznej. 3. Oceny wystawiane są z plusami i minusami. 4. Prace sprawdzające postępy ucznia z ostatniej lekcji, nie muszą być zapowiadane we wcześniejszym terminie. Prace sprawdzające wiedzę i umiejętności z trzech ostatnich lekcji zapowiadane są z lekcji na lekcję. Z działu materiału zapowiedziane z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem i podany jest zakres sprawdzanych wiadomości i umiejętności. 5. Uczeń nieobecny na sprawdzianie musi go napisać w terminie uzgodnionym z nauczycielem. 6. Oceny uzyskane z prac sprawdzających szerszy zakres materiału nauczania w większym stopniu wpływają na ocenę śródroczną i roczną. 7. Każdą ocenę można poprawić jeden raz w terminie do 14 dni od dnia otrzymania oceny, a w przypadku dłuższej nieobecności w terminie uzgodnionym z nauczycielem. Z poprawy wpisujemy tylko ocenę wyższą. 8. W przypadku problemów w nauce i konieczności uzupełnienia braków nauczyciel opracowuje plan działań umożliwiający uczniowi uzupełnienie braków, w terminie i na zasadach określonych przez nauczyciela. 9. Aktywność ucznia podczas zajęć lekcyjnych może zostać nagrodzona znakiem plus, trzykrotne uzyskanie znaku plus powoduje wpisanie oceny bardzo dobrej. Przez aktywność na lekcji rozumiemy: częste zgłaszanie się i udzielanie poprawnych odpowiedzi, zgłaszanie się do wykonania dodatkowych zadań w czasie lekcji, aktywną pracę w grupach. 1
10. Reprezentowanie szkoły w konkursach plastycznych pozwala uzyskać ocenę bardzo dobrą za każdy udział, a ocenę celującą za zajęcie miejsca punktowanego lub wyróżnienia. 11. Uczeń, który podczas lekcji nie pracuje lub niszczy pracę przed jej sprawdzeniem, otrzymuje ocenę niedostateczną. 12. Uczeń ma dwa tygodnie na oddanie pracy. Po upływie tego terminu wpisywana jest ocena niedostateczna. Jeżeli termin oddania pracy jest inny niż dwa tygodnie, uczeń jest o tym wcześniej informowany przez nauczyciela. 13. Oceny klasyfikacyjne śródroczne i roczne ustala nauczyciel uwzględniając wkład pracy ucznia. Oceny te nie są ustalone jako średnia arytmetyczna stopni cząstkowych. 14. Rodzice informowani są o bieżących ocenach poprzez wpisy w dzienniku elektronicznym. 15. Na prośbę ucznia lub jego rodzica nauczyciel uzasadnia ocenę poprzez wskazanie zalet i braków oraz form, sposobów i terminów poprawy. 16. Na wniosek ucznia lub jego rodziców prace pisemne i plastyczne są udostępniane uczniowi lub jego opiekunom. Obszary aktywności uczniów podlegające ocenie: - przygotowanie ucznia do zajęć (przygotowanie odpowiednich materiałów plastycznych, opanowanie wiedzy, wyszukanie informacji, wykonanie ćwiczeń i zadań wstępnych), - postawa i zachowanie na zajęciach, podczas oglądania wystaw, zwiedzania zabytków i skansenów (kultura osobista w trakcie zajęć, wykonywanie poleceń, przestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas używania odpowiednich materiałów i narzędzi plastycznych, właściwa współpraca z innymi uczniami podczas wykonywania zadań grupowych, odpowiednie zachowanie w galeriach, muzeach, skansenach podczas zwiedzania zabytków), - realizacja prac plastycznych, ze szczególnym zwróceniem uwagi na zaangażowanie pomysłowość, obiektywne ocenianie walorów artystycznych tworzonych kompozycji (zgodność pracy z tematem, celowość zastosowania środków artystycznego wyrazu, techniki plastycznej), - wiedza o środkach artystycznego wyrazu, elementy wiedzy o dziedzinach sztuki i wybranych zagadnieniach z dziedzictwa kulturowego kręgu śródziemnomorskiego, omawianie i interpretowanie formy i przekazu dzieł, wykonanie prac, wypowiedzi, 2
- aktywność artystyczna jako twórcza postawa, odwaga, oryginalność myślenia podczas planowania i realizacji happeningów, akcji plastycznych, - gotowość do uczestniczenia w kulturze, sposób oglądania ekspozycji muzealnych i wystaw, analizowanie formy i treści dzieł sztuki, zwiedzanie zabytkowych obiektów, skansenów. Metody sprawdzania osiągnięć uczniów: - prace praktyczne (rysunek, malarstwo, rzeźba), - odpowiedź ucznia, - praca klasowa, sprawdzian, - obserwacja pracy uczniów (aktywność na lekcji, zainteresowanie, pomoc koleżeńska), - stopień zaangażowania ( przyniesienie dodatkowych materiałów do realizacji prac plastycznych, zaprezentowanie tematu, przygotowanie referatu). Kryteria ogólne oceniania: Ocena celująca: posiada wiedzę i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania, biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu problemów teoretycznych lub praktycznych z podstawy programowej, proponuje rozwiązania nietypowe, uczeń realizuje wybitną pracę w ramach ćwiczeń lekcyjnych, świadomie posługuje się środkami artystycznego wyrazu w podejmowanych pracach, analizuje różnorodne treści zawarte w dziełach sztuki, zauważa różnorodne powiązania plastyki z innymi dziedzinami życia, charakteryzuje się bardzo dużą aktywnością twórczą, samodzielnie i twórczo rozwija swoje zainteresowania poprzez korzystanie z różnych źródeł informacji, mediów, aktywnie wpływa na estetykę otoczenia w różnorodnych formach, żywo interesuje się zjawiskami w sztuce i wydarzeniami artystycznymi aktywnie uczestniczy w kulturze, wykonuje oryginalne i estetyczne prace plastyczne, proponuje nietypowe rozwiązania dla danego tematu, przygotowuje wartościową pracę na konkurs plastyczny, przygotowuje prace dodatkowe według własnej inwencji twórczej, przygotowuje wartościową pracę z przeznaczeniem do ekspozycji w szkole, 3
osiąga sukcesy w konkursach plastycznych lub posiada inne porównywalne osiągnięcia, uczestniczy w pozalekcyjnych zajęciach koła plastycznego, jest zawsze przygotowany do zajęć. Ocena bardzo dobra: opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określonych programem, biegle posługuje się terminami plastycznymi, zna, omawia i dostrzega cechy charakterystyczne otaczającego nas świata przyrody i przedmiotów oraz uwzględnia je w przedstawieniach płaskich i przestrzennych, wnikliwie analizuje treści dzieł, znajduje liczne powiązania między plastyką a innymi dziedzinami życia, aktywnie wpływa na estetykę otoczenia, poszerza swoją wiedzę poprzez korzystanie z różnych źródeł informacji, mediów, bardzo aktywnie uczestniczy w kulturze, charakteryzuje się bardzo duża aktywnością twórczą, dobrze posługuje się środkami wyrazu artystycznego w wykonywanych pracach, pracuje aktywnie, rozwiązuje samodzielnie problemy teoretyczne i praktyczne, wykonuje różnorodne, oryginalne kompozycje plastyczne, efekt końcowy pracy twórczej jest zawsze zgodny z jej założeniami i tematem, prace są estetyczne, jest zawsze przygotowany do zajęć. Ocena dobra: opanował większość wiadomości i umiejętności określonych programem nauczanie w danej klasie, potrafi odpowiedzieć na pytania związane z tematem lekcji, poprawnie posługuje się terminami plastycznymi, dokonuje analizy niektórych wskazanych treści zawartych w dziełach, przenosi wiedzę o plastyce na inne dziedziny życia, m.in. kształtowanie estetyki otoczenia, aktywnie uczestniczy w kulturze, charakteryzuje się dużą aktywnością twórczą, jest przygotowany do zajęć, ma potrzebne materiały, zeszyt, posiada uzupełniony zeszyt. Ocena dostateczna: przyswoił podstawowe treści umożliwiające realizowanie bardzo prostych, schematycznych, stereotypowych kompozycji plastycznych posiada minimalną wiedzę z zakresu wiadomości objętych programem, uczeń wymienia podstawowe cechy ludzi i przedmiotów oraz potrafi oddawać w swoich pracach ogólny charakter ludzi i przedmiotów, wykonuje zadania na lekcji, potrafi odtworzyć z pamięci wnioski z lekcji, 4
mało aktywnie uczestniczy w kulturze, w sposób uproszczony wypowiada się o sztuce, wykazuje się biernym stosunkiem do kształtowania estetyki otoczenia, poprawnie wykonuje prace plastyczne, ale nie wykazuje się systematycznością, zaangażowaniem, prace plastyczne są schematyczne, o stereotypowej kompozycji plastycznej, najczęściej posiada wymagane materiały do prac praktycznych, prowadzi zeszyt z notatkami z lekcji, ale sposób prowadzenia zeszytu budzi zastrzeżenia. Ocena dopuszczająca: posiada minimalną wiedzę z zakresu wiadomości objętych programem, próbuje wymienić podstawowe cechy rzeczywistości wizualnej, która go otacza, próbuje odpowiedzieć na zagadnienia zawarte w treści ćwiczeń lekcyjnych, proste zadania o niewielkim stopniu trudności rozwiązuje z pomocą nauczyciela, skąpo wypowiada się o plastyce, biernie uczestniczy w kulturze, wykonuje schematyczne, znacznie uproszczone prace plastyczne, prace plastyczne wykonuje niestarannie lub niezgodnie z tematem, podejmuje próbę wykonania pracy plastycznej, ale jej nie kończy, często nie posiada wymaganych przyborów do wykonania prac plastycznych, zeszytu. Ocena niedostateczna: nie opanował treści programowych umożliwiających mu podjęcie nauki na następnym etapie edukacyjnym i uzyskuje oceny niedostateczne z ustnych lub pisemnych form sprawdzania wiedzy, nie wykonuje ćwiczeń i prac plastycznych nawet z pomocą nauczyciela, nie uczestniczy w kulturze, nie posiada wymaganych materiałów, zeszytu, nie wykazuje woli poprawy oceny. Wymagania umiejętności i wiedzy ucznia na poszczególnych poziomach Wiadomości podlegające ocenie zawarte są w rozkładzie materiału dla każdej klasy (dziennik Librus). System oceniania opracowano dla następujących działów: Zaproszenie do sztuki. Kresce i o rysowaniu. Grafice i o powielaniu. Barwie i o malowaniu. Kompozycji w malarstwie. Sztuce mojego regionu. Plamach barwnych w malarstwie. 5
Znaku plastycznym. W świecie przedmiotów. System oceniania dotyczy następujących treści nauczania: Pojęcia dotyczące opisu dzieł, dziedzin sztuki, narzędzi i technik plastycznych. (Wiedza o środkach artystycznego wyrazu, technikach plastycznych, tradycyjnych i współczesnych dziedzinach plastyki) Twórczość plastyczna- aktywność, ekspresja, działanie. (Tworzenie samodzielnych kompozycji, poznawanie i stosowanie wybranych technik plastycznych i określonych środków wyrazu artystycznego) Pośredni i bezpośredni odbiór sztuki - poznawanie, uczestnictwo i refleksja. (Szeroko rozumiane uczestnictwo w kulturze; poznawanie kultury i tradycji lokalnych oraz dzieł ważnych w sztuce polskiej) Poznawanie dzieł sztuki i zjawisk plastycznych. (Wybrane okresy, zjawiska i zagadnienia z historii sztuki kręgu śródziemnomorskiego; wybrane zabytki; przykładowi twórcy) W klasie IV - rozróżnia barwy podstawowe, pochodne. Wie co to jest kompozycja rytmiczna, symetryczna, pasowa, architektura, rzeźba, punkt, kreska, barwa (podstawowa, pochodna, kontrast barwny, gama barwna), znak w plastyce. Tworzy nieskrępowane jeszcze zasadami plastycznymi, prace. Jest twórczy, aktywny z pasją i wyobraźnią - podstawowy czynnik twórczości artystycznej. Ilustruje prawdziwe i fantastyczne historie. Wyraża nastrój i emocje w swoich dziełach. Cieszy się tworzeniem. W klasie V, w obrębie kompozycji - uczeń rozróżnia je i potrafi wymienić. W zakresie koloru - uczeń rozróżnia barwy ciepłe, zimne. Rozumie zjawisko łamania kolorów i ich względność oraz istotę kontrastu. Zna podstawowe tworzywa rzeźbiarskie (kamień, glina, drewno). Zna podstawowe techniki graficzne - wypukłe i wklęsłe. Posiada umiejętność wykonania prostej kompozycji graficznej. W klasie VI- uczeń rozumie pojęcie - studium malarskie, martwa natura, portret, karykatura. Ma świadomość przemian sztuki w ciągu dziejów i znajomość podstawowych przyczyn tych przemian (uwarunkowania społeczne, system wierzeń). Rozróżnia podstawowe techniki malarskie i rysunkowe. Orientuje się w kategoriach czasowych: tysiąclecia, pierwsza i druga połowa stulecia. Zna pojęcie kanonu w sztuce przedstawiania człowieka. Umiejętnie kadruje i mierzy proporcje za pomocą ołówka. Widzi różnice pomiędzy zabytkami egipskimi, greckimi a rzymskimi. Potrafi wymienić cechy stylu gotyckiego, renesansowego, barokowego i klasycznego. Potrafi wymienić kilka nazwisk sławnych artystów. Potrafi wykonać szkice człowieka i martwej natury. Zna i rozumie pojęcie perspektywy i waloru. Potrafi ukazać głębię na dwuwymiarowej płaszczyźnie. 6
Ocenianie poziomu opanowania treści programowych Zakres opanowanych treści programowych Ocena niedostateczna Ocena dopuszczająca ( treści konieczne) poziom opanowanych treści nie umożliwia podjęcia nauki na następnym etapie edukacyjnym, nieuczestniczenie w kulturze przyswojenie treści dotyczących plastyki, nabycie umiejętności umożliwiających realizację zadań życia codziennego dotyczących posługiwania się językiem plastyki w zakresie elementarnym, odnoszącym się do codziennych sytuacji życiowych, wykonywania schematycznych, znacznie uproszczonych prac plastycznych związanych z życiem codziennym, niekształtowanie estetyki otoczenia, skąpe wypowiedzi o plastyce, bierne uczestnictwo w kulturze Ocena dostateczna ( treści podstawowe) Ocena dobra (treści rozszerzone) Ocena bardzo dobra (treści dopełniające, pełna realizacja wymagań programowych i podstawy programowej) przyswojenie podstawowych treści umożliwiających realizowanie bardzo prostych, schematycznych, stereotypowych kompozycji plastycznych, uproszczone wypowiedzi o sztuce, świadomość potrzeby estetyki otoczenia, bierny stosunek do kształtowania estetyki otoczenia, mało aktywne uczestnictwo w kulturze przyswojenie treści umożliwiających tworzenie złożonych praktycznych i teoretycznych ćwiczeń plastycznych, duża aktywność twórcza, analizowanie niektórych wskazanych treści zawartych w dziełach, przenoszenie wiedzy o plastyce na inne dziedziny życia, m.in. kształtowanie estetyki otoczenia, aktywne uczestnictwo w kulturze bardzo dobre przyswojenie treści teoretycznych umiejętności praktycznych, wykonywanie różnorodnych, oryginalnych kompozycji plastycznych, bardzo duża aktywność twórcza, dobre posługiwanie się środkami wyrazu artystycznego w wykonywanych pracach, wnikliwe analizowanie treści dzieł, znajdowanie licznych powiązań między plastyką a innymi dziedzinami życia, aktywne wpływanie na estetykę otoczenia, rozszerzanie wiedzy poprzez korzystanie z różnych źródeł informacji, mediów, bardzo aktywne uczestnictwo w kulturze 7
Ocena celująca (treści wykraczające poza program i realizacje podstawy programowej) wiedza i umiejętności plastyczne przewyższające swoim zakresem wymagania programowe, postawa twórcza, poszukująca, samodzielna, oryginalna twórczość plastyczna, świadome posługiwanie się środkami artystycznego wyrazu w podejmowanych pracach, analizowanie różnorodnych treści zawartych w dziełach sztuki, zauważanie różnorodnych powiązań plastyki z innymi dziedzinami życia, kształtowanie estetyki otoczenia w różnorodnych formach, rozszerzanie wiedzy poprzez korzystanie z różnych źródeł informacji, mediów, wykraczające poza program, bardzo aktywne uczestnictwo w kulturze, żywe zainteresowanie zjawiskami 8