PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO w Szkole Podstawowej im. Karola Wojtyły w Rotmance rok szkolny 2017/2018 Opracowała: Sławomira Taratuta doradca zawodowy
I. Cele ogólne: Przygotowanie uczniów do podjęcia trafnej decyzji dotyczącej wyboru dalszej ścieżki edukacyjno-zawodowej. Wspieranie uczniów w wyborze dalszego kształcenia: wybór szkoły ponadpodstawowej, profilu klasy, zawodu i planowania kariery edukacyjnozawodowej Udzielanie informacji na temat dostępnych ścieżek edukacyjno-zawodowych w kraju i za granicą. Wspieranie nauczycieli we włączaniu treści doradczych na swoich lekcjach przedmiotowych, prowadzeniu zajęć związanych z wyborem przez młodzież drogi edukacyjno-zawodowej. Prowadzenie warsztatów doradztwa zawodowego. Prowadzenie warsztatów, wykładów lub spotkań indywidualnych dla rodziców dotyczących zagadnienia, jak rozmawiać z dzieckiem o jego przyszłości edukacyjnozawodowej. Informowanie rodziców o ofertach szkół ponadpodstawowych i inne. II. Cele szczegółowe: Uczeń po minimum 10 godzinach zajęć grupowych w ciągu dwóch semestrów roku szkolnego 2107/2018, zajęciach z wychowawcą i innymi nauczycielami, którzy włączali treści doradcze w swe lekcje i po spotkaniach indywidualnych z doradcą zawodowym powinien: Poznać i umieć nazwać swoje mocne strony, zainteresowania, umiejętności, zdolności i predyspozycje zawodowe. Posiadać wiedzę na temat różnych zawodów, zawodów przyszłości i możliwości kształcenia się w nich. Wiedzieć, co to jest rynek pracy i jak świadomie zaplanować swoją ścieżkę edukacyjnozawodową. Uczniowie znają zasady i zalety pracy zespołowej. Nauczyciele potrafią rozpoznawać potrzeby i zasoby swoich uczniów. Nauczyciele dbają o rozwój mocnych stron, talentów, zainteresowań, zdolności oraz predyspozycji swoich uczniów. Nauczyciele są wsparciem dla rodziców w procesie doradczym, udzielając im informacji na temat: oferty edukacyjnej i dziecka. Kiedy jest taka potrzeba, kierują do specjalistów. Rodzice mają możliwość poznania mocnych stron swojego dziecka. Rodzice są poinformowani, gdzie można szukać pomocy dla swoich dzieci. Rodzice mają możliwość i zachętę ze strony całej szkolnej społeczności, aby angażować się w proces doradczy w ramach WSDZ. Rodzic ma możliwość otrzymania pełnej oferty edukacyjnej szkolnictwa ponadpodstawowego oraz może uczestniczyć w warsztatach, wykładach lub spotkaniach indywidualnych na których znajdzie wsparcie, w jaki sposób rozmawiać z
dzieckiem o jego przyszłości edukacyjno-zawodowej. III. Treści programowe wynikające z realizacji: 1. Moje mocne strony, umiejętności I zdolności Poczucie własnej wartości. Analiza SWOT. Moja ocena realna czy nierealna. Samoświadomość kluczem do podejmowania decyzji. 2. Kompetencje uniwersalne Siła własnej woli. Umiejętności komunikacyjne. Asertywność. Afiliacja. Zarządzanie stresem 3. Świat zawodów Zawody w moim najbliższym otoczeniu. Zawody przyszłości. Charakterystyka ciekawych zawodów. 4. Zainteresowania Spędzanie wolnego czasu a hobby. 5. Osobowość zawodowa i predyspozycje zawodowe Moje predyspozycje życiowe. Moje aspiracje. Moje wartości. Ja na obecnym rynku pracy. 6. System edukacji Ścieżki kształcenia. 7. Praca jako wartość Współczesny rynek pracy. Co cenisz w pracy? Dlaczego warto pracować. Wynagrodzenie a moje podejście do pracy.
8. Zawody przyszłości Elastyczność zawodów i rynek pracy. Zawody deficytowe, wymierające, nowe. IV. Sposoby osiągania celów kształcenia i wychowania: Zrealizowanie postawionych w programie celów wymaga stosowania technik i narzędzi pozwalających uczniowi rozpoznać własny potencjał i zasoby sprzyjające, z dużym prawdopodobieństwem, wyborowi najodpowiedniejszej ścieżki zawodowej. W zakresie samopoznania wykorzystywane w programie będą ; wystandaryzowane testów i kwestionariusze, ćwiczenia na rozpoznawanie przekonań, metody projekcyjne, metody plastyczne, gry i zabawy, ćwiczenia na określone typy uzdolnień, metody oparte na analizie filmów, biografii, cytatów, skale pomiarowe, techniki oparte na informacji zwrotnej. V. Scenariusze lekcji zestaw 10 scenariuszy dla klas: VII SP oraz II i III gimnazjum (scenariusze dostepne u doradcy zawodowego). VI. Literatura: Baraniak B., (red.), Współczesne problemy poradnictwa i edukacji zawodowej, IBE, Warszawa 2007. Baraniak B., Edukacja w przygotowaniu człowieka do pracy zawodowej, IBE, Warszawa 2008. Baraniak B., Metody badania pracy, WAiP, Warszawa 2009. Bednarczyk H., J. Figurski, M. Żurek, (red.), Pedagogika pracy. Doradztwo zawodowe, WSP ZNP, Warszawa, ITE Radom 2004. Bogaj A., S.M. Kwiatkowski, (red.), Szkoła a rynek pracy, PWN, Warszawa 2006. Czerwińska Jasiewicz M., Psychologiczne problemy wyboru zawodu, UW, Warszawa 1991. Fiała U., Nowe trendy w orientacji i doradztwie zawodowym w gimnazjum, empi2, Poznań 2009. Gerlach R., (red.), Edukacja i praca Konteksty-wyzwania-antynomie, UKW, Bydgoszcz 2008. Gerlach R., Kulpa-Puczyńska A., Tomaszewska-Lipiec R., (red.), Wybrane problemy pedagogiki pracy w aspekcie przygotowania do zatrudnienia, UKW, Bydgoszcz 2008. Gerlach R., (red.), Pedagogika pracy w perspektywie dyskursu o przyszłości, UKW, Bydgoszcz 2010. Gerlach R., (red.), Praca człowieka w XXI wieku Konteksty-wyzwania-zagrożenia, UKW, Bydgoszcz 2008. Kania I., Jak towarzyszyć uczniowi w rozwoju społeczno-zawodowym, Difin, Warszawa 2010.
Kargulowa A., O teorii i praktyce poradnictwa, PWN, Warszawa 2006. Kotlarski K., Wybrane podmiotowe i środowiskowe korelaty karier edukacyjnych, UMK, Toruń 2006. Kukla D., [red], Komunikacja w doradztwie zawodowym, ITE, Radom 2008. Kwiatkowski M. S., Bogaj A., Baraniak B., (red.), Pedagogika pracy, WAiP, Warszawa 2007. Kwiatkowski M.S., Z. Sirojć, (red.), Edukacja dla rynku pracy. Problemy poradnictwa zawodowego, KG OHP, Warszawa 2006. Kwiatkowski S. M, Symela K, Standardy kwalifikacji zawodowych. Teoria. Metodologia. Projekty, IBE, Warszawa 2001. Leppert R., Z. Melosik, B. Wojtasik (red.), Młodzież wobec (nie)gościnnej przyszłości, DSE TWP, Wrocław 2005. Łukasiewicz A., Sołtysińska G., Szkolny doradca zawodowy (projekt), KOWEZiU, Warszawa 2003. Mandrzejewska-Smól I., Edukacyjno-zawodowe wybory gimnazjalistów, UKW, Bydgoszcz 2010. Nowacki T. W., Zawodoznawstwo, ITE, Radom 1999. Nowacki T.W., Korabiowska-Nowacka K., Baraniak B., Nowy słownik pedagogiki pracy, WSP TWP, Warszawa 1999. Parzęcki R., K. Smela, G. Zawadzki, (red.), Orientacja i poradnictwo zawodowe, ITE, Radom 1995. Parzęcki R., Plany edukacyjno-zawodowe młodzieży w stadium eksploracji, UMK, Toruń 2004. Paszkowska Rogacz A., Doradztwo zawodowe w systemach szkolnych krajów Unii Europejskiej, KOWEZiU, Warszawa 2001. Paszkowska-Rogacz A., Psychologiczne podstawy wyboru zawodu, KOWEZiU, Warszawa 2003. Piorunek M., Projektowanie przyszłości edukacyjno-zawodowej w okresie adolescencji, UAM, Poznań 2004. Podoska-Filipowicz E., Zarys zawodoznawstwa, orientacji i poradnictwa zawodowego, WSHiT, Częstochowa 2008. Sołtysińska G., E. Żywiec-Dąbrowska. Moja przyszła praca. Materiały do pracy z uczniami szkół zawodowych, KOWEZiU, Warszawa 2003. Sołtysińska G., Woroniecka J., Przygotowanie uczniów gimnazjum do wyboru zawodu, KOWEZiU, Warszawa 2003. Szkoła Zawód Praca, 1/2010 (półrocznik), UKW, Bydgoszcz, 2010. Wiatrowski Z., Podstawy pedagogiki pracy, AB, Bydgoszcz 2005. Wojtasik B., (red.), Podejmowanie decyzji zawodowych przez młodzież i osoby dorosłe w nowej rzeczywistości społeczno-politycznej, IP UW, ITE Radom, Wrocław 2001. Wojtasik B., A. Kargulowa, (red.), Doradca profesja, pasja, powołanie?, Materiały ze Światowego Kongresu Poradnictwa Zawodowego Warszawa 29-31 maja 2002,Warszawa 2003.
Wołk Z., Całożyciowe poradnictwo zawodowe, UZ, Zielona Góra 2007. Wołk Z., Kultura pracy, etyka i kariera zawodowa, ITE Radom 2009. VII. Harmonogram zajęć w ramach doradztwa zawodowego dla klasy VII pt. Mogę Chcę - Potrzeba, dla klas II i III gimnazjum pt. Rozwiń skrzydła w roku szkolnym 2017/2018 w ramach WSDZ (załączniki nr 1, 2, 3). VIII. Ewaluacja bieżąca i końcoworoczna pozwala na określenie mocnych i słabych stron podjętych działań. Jest punktem wyjścia do modyfikacji programu. Zatwierdził Dyrektor Szkoły Zygmunt Rzaniecki 15.09.2017r