PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO DLA KLASY III c SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. PŁK. MARIANA SOŁTYSIAKA BARABASZA W DALESZYCACH Magdalena Baćkowska Ocenianie osiągnięć edukacyjnych ucznia polega na rozpoznawaniu przez nauczycieli poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych wynikających z podstawy programowej określonej w odrębnych przepisach i realizowanych w szkole programów nauczania uwzględniających tę podstawę. 1. Cele oceniania na lekcjach języka angielskiego: 1) bieżące i systematyczne informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i jego zachowaniu oraz o postępach w tym zakresie; 2) udzielanie uczniowi pomocy w nauce poprzez przekazanie informacji o tym, co zrobił źle, jak powinien się dalej uczyć; 3) udzielanie wskazówek do samodzielnego planowania własnego rozwoju; 4) motywowanie ucznia do dalszych postępów w nauce i zachowaniu; 5) dostarczenie rodzicom i nauczycielom informacji o postępach, trudnościach w nauce, zachowaniu oraz specjalnych uzdolnieniach ucznia; 6) umożliwienie nauczycielom doskonalenia i korygowania organizacji i metod pracy dydaktyczno wychowawczej; 2. Obszary aktywności podlegające ocenianiu: SŁUCHANIE - uważnie słucha wypowiedzi uczniów i nauczyciela - rozumie polecenia nauczyciela, reaguje na język używany w klasie - rozumie sens prostych historyjek, bajek i opowiadań oraz wierszyków i piosenek, a oprócz tego rozumie ogólny sens tekstu MÓWIENIE - potrafi powtórzyć za modelem (nauczycielem, płytą) - udziela odpowiedzi na pytania słowem lub prostym zwrotem - recytuje lub śpiewa tekst piosenki lub rymowanki, odgrywa dialogi, bierze udział w realizacji małych form teatralnych CZYTANIE - czyta wyrazy, proste zdania poznane podczas zajęć - potrafi wskazać napisane zwroty, gdy je usłyszy, znajduje w tekście określone informacje PISANIE - pisze starannie po śladzie - starannie przepisuje pojedyncze wyrazy, proste zdania - podpisuje obrazki - uzupełnia zdania - potrafi uszeregować litery w słowa SŁOWNICTWO - rozpoznaje znaczenie słów, gdy je usłyszy 1
- rozpoznaje znaczenie wyrazów, gdy zobaczy je napisane - pamięta poznane słowa ROZWÓJ EMOCJONALNO SPOŁECZNY - posiada umiejętności pracy w zespole - chętnie pomaga innym - łatwo komunikuje się z rówieśnikami - jest pracowity/a i obowiązkowy/a - chętnie bierze udział w lekcji - uważa na lekcji 3. Ocenianie Ocenianie bieżące jest tworzone na podstawie obserwacji osiągnięć edukacyjnych i postępów dziecka (prace ucznia, quizy lub testy, testy kompetencji i inne formy aktywności) i jest odnotowywane m.in. w dzienniku lekcyjnym, zeszytach ćwiczeń, zeszytach przedmiotowych. Ocenianie bieżące jest prowadzone w dziennikach za pomocą znaków cyfrowych. Metody oceniania bieżącego: a) ustna ocena wobec całej klasy lub indywidualnie (pochwała lub zachęta do dalszej aktywności) b) znaki cyfrowe w dzienniku lekcyjnym, w zeszytach ćwiczeń i w zeszytach przedmiotowych Ocena bieżąca wyrażona jest w klasach I III za pomocą znaków cyfrowych. W klasach I-III ustala się następujące ramowe kryteria odpowiadające poszczególnym stopniom szkolnym: 1) stopień celujący otrzymuje uczeń, który: a) opanował pełny zakres wiadomości i umiejętności określony programem nauczania; b) w podejmowanych działaniach prezentuje oryginalność i pomysłowość; c) korzysta z różnych źródeł informacji; bierze udział w projektach, konkursach, przedstawieniach teatralnych; d) bardzo dobrze zna słownictwo, poprawnie wymawia pojedyncze wyrazy, proste zwroty, poprawnie czyta proste zdania, zna tekst piosenek i rymowanek (potrafi je samodzielnie zaśpiewać i wyrecytować), samodzielnie pisze wyrazy i proste zdania, rozumie sens prostych historyjek, zawsze poprawnie reaguje na wszystkie polecenia w klasie, w wykonywaniu ćwiczeń jest samodzielny, aktywnie uczestniczy w wykonywaniu ćwiczeń, współpracuje z innymi dziećmi; 2) stopień bardzo dobry otrzymuje uczeń, który: a) opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określony programem nauczania biegle wykorzystuje je w różnych sytuacjach; b) potrafi korzystać z różnych źródeł informacji; c) ma dobrze opanowane słownictwo, płynnie czyta wyrazy, proste zdania, potrafi odpowiadać na pytania na określony temat, nie ma problemu z ćwiczeniami ze słuchu oraz tekstem czytanym, poprawnie pisze wyrazy, proste zwroty, samodzielnie wykonuje ćwiczenia po przeczytaniu lub wysłuchaniu polecenia, aktywnie uczestniczy w wykonywaniu ćwiczeń. 2
3) stopień dobry otrzymuje uczeń, któremu: a) opanowanie wiadomości i umiejętności zawartych w programie nauczania nie sprawia szczególnych trudności; b) potrafi sprawnie wykorzystać je w sytuacjach typowych, pracuje samodzielnie, potrafi poprawić swoje błędy; c) zna większość słów, wymawia je wyraźnie, popełniając nieliczne błędy, potrafi udzielić odpowiedzi na podstawowe pytania, nie ma większych trudności ze zrozumieniem sensu prostych historyjek, potrafi udzielić odpowiedzi na proste pytania; d) z pomocą nauczyciela potrafi wyrecytować lub zaśpiewać tekst piosenki lub rymowanki, rozumie większość poleceń wydawanych przez nauczyciela, z niewielką pomocą nauczyciela poprawnie wykonuje ćwiczenia; 4) stopień dostateczny otrzymuje uczeń, któremu: a) opanowanie podstawowych wiadomości i umiejętności sprawia pewne trudności, z pomocą nauczyciela wykonuje ćwiczenia o średnim stopniu trudności; b) opanował przynajmniej połowę słownictwa z danego działu, ma niewielkie problemy z udzielaniem odpowiedzi na podstawowe pytania, w większości rozumie polecenia wydawane przez nauczyciela, potrafi z pomocą nauczyciela rozwiązać większość ćwiczeń, robi niewielkie błędy w ćwiczeniach słuchowych i w pisaniu; 5) stopień dopuszczający otrzymuje uczeń, który: a) opanował podstawowe wiadomości i umiejętności z edukacji językowej opanował z dużymi trudnościami wymaga wsparcia i pomocy ze strony nauczyciela w swoich działaniach i w rozwiązywaniu zadań; b) samodzielnie wykonuje zadania o niewielkimi stopniu trudności; c) nie przestrzega limitów czasowych, często nie kończy rozpoczętych działań; d) w minimalnym stopniu opanował podstawowe słownictwo oraz ma problemy z udzieleniem odpowiedzi nawet na najprostsze pytania, często nie rozumie tekstu słuchanego, ma problem ze zrozumieniem sensu prostych historyjek. Z dużą pomocą nauczyciela wykonuje proste ćwiczenia. 6) stopień niedostateczny otrzymuje uczeń, który: a) nie opanował wiadomości i umiejętności określonych wymaganiami programowymi; b) braki w wiadomościach i umiejętnościach uniemożliwiają dalsze zdobywanie wiedzy; c) nie jest w stanie rozwiązać/wykonać zadania, nawet o niewielkim, elementarnym stopniu trudności nie radzi sobie nawet z pomocą nauczyciela; d) odmawia wykonania zadania, nie próbuje, nie stara się, niszczy prace e) nie opanował podstawowego słownictwa oraz nie potrafi odpowiedzieć na proste pytania, ani zrozumieć sensu prostych historyjek. Nie rozumie poleceń wydawanych przez nauczyciela. Nawet z dużą pomocą nauczyciela nie potrafi wykonać najprostszych ćwiczeń. Niechętnie uczestniczy w wykonywaniu ćwiczeń. Nie wykazuje żadnego zainteresowania przedmiotem. 4. Oceny są jawne dla ucznia i jego rodziców. Oznacza to, że: a) nauczyciel, wystawiając uczniowi ocenę z odpowiedzi ustnej, informuje go o jej wysokości i może wpisać wystawioną ocenę do zeszytu przedmiotowego; b) nauczyciel, wystawiając uczniowi ocenę z prac pisemnych, przekazuje mu pracę do wglądu, wyjaśnia ewentualne wątpliwości ucznia; ocenione i sprawdzone prace nauczyciel zobowiązany jest przechowywać do końca roku szkolnego; rodzic ma prawo wglądu do prac; 3
c) oceny bieżące znajdują się w dzienniku elektronicznym do wglądu rodziców d) na prośbę ucznia lub jego rodziców nauczyciel uzasadnia ustaloną ocenę oraz udostępnia do wglądu sprawdzone i ocenione pisemne prace kontrolne. Informacje wyjaśniające rodzic uzyskuje podczas spotkań z rodzicami, indywidualnych konsultacji w terminie ustalonym wcześniej przez nauczyciela w godzinach pozadydaktycznych lub telefonicznie; e) ocena nie może spełniać funkcji represyjnej, wyraża ona tylko poziom wiedzy i umiejętności, przy jej wystawianiu nie bierze się pod uwagę zachowania ucznia podczas zajęć lekcyjnych; f) informacje dotyczące przebiegu i wyników procesu oceniania są poufne dla osób postronnych. Przekazywane są one uczniom i rodzicom. W przypadku, kiedy rodzina danego ucznia objęta jest pomocą psychologiczną lub opieką Sądu Rodzinnego, przedstawiciele tych instytucji mogą również uzyskać informacje dotyczące postępów ucznia w nauce i zachowaniu. 5. Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych: Indywidualizacja pracy z uczniem z trudnościami dydaktycznymi odbywa się poprzez: - zmniejszanie poziomu trudności wykonywanych przez ucznia zadań, - odpytywanie uczniów z mniejszych partii materiału, - zadawanie krótkich, jasnych poleceń, - wydłużenie czasu pracy nad poszczególnymi zadaniami, - zapewnienie pomocy koleżeńskiej, - stwarzanie możliwości poprawy uzyskanych ocen negatywnych, - udział ucznia w zajęciach wyrównawczych, - udzielanie wskazówek, jak się uczyć, Indywidualizacja pracy z uczniem zdolnym odbywa się poprzez: - zadawanie dodatkowych prac domowych o podwyższonym stopniu trudności, - zadawanie dodatkowych zadań podczas sprawdzianów i zajęć lekcyjnych, - pracę w grupie uczniów o podobnym poziomie uzdolnień, - organizowanie zajęć pozalekcyjnych, Szczegółowe sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych Nauczyciel na podstawie pisemnej opinii lub orzeczenia poradni psychologicznopedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, dostosowuje wymagania edukacyjne do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia, u którego stwierdzono zaburzenia rozwojowe lub specyficzne trudności w uczeniu się. Uczniowie o inteligencji niższej niż przeciętna - częste odwoływanie się do konkretu, - omawianie niewielkich partii materiału i o mniejszym stopniu trudności, - podawanie poleceń w prostszej formie (dzielenie złożonych treści na proste, bardziej zrozumiałe części), - wydłużanie czasu na wykonanie zadania, - podchodzenie do dziecka w trakcie samodzielnej pracy w razie potrzeby udzielenie pomocy, - wyjaśnień, mobilizowanie do wysiłku i ukończenia zadania, 4
- zadawanie do domu tyle, ile dziecko jest w stanie samodzielnie wykonać, - zapewnienie większej ilości czasu i powtórzeń dla przyswojenia danej partii materiału, Uczniowie słabowidzący - właściwe umiejscowienie dziecka w klasie (zapobiegające odblaskowi pojawiającemu się w pobliżu okna, zapewniające właściwe oświetlenie i widoczność), - udostępnianie tekstów w wersji powiększonej, - podawanie modeli i przedmiotów do obejrzenia z bliska, - zwracanie uwagi na szybkie zmęczenie dziecka związane ze zużywaniem większej energii na patrzenie i interpretację informacji uzyskanych drogą wzrokową (wydłużanie czasu na wykonanie określonych zadań), Uczniowie słabosłyszący - zapewnienie dobrego oświetlenia klasy oraz miejsca dla dziecka w pierwszej ławce w rzędzie od okna, - przebywanie w pobliżu dziecka z twarzą zwróconą w jego stronę nauczyciel nie powinien chodzić po klasie, czy być odwrócony twarzą do tablicy, co utrudnia dziecku odczytywanie mowy z jego ust, - mówienie do dziecka wyraźnie, używanie normalnego głosu i intonacji, unikanie gwałtownych ruchów głową czy nadmiernej gestykulacji, - dbanie o spokój i ciszę w klasie, eliminowanie zbędnego hałasu m.in. szeleszczenia kartkami papieru, - upewnienie się, czy polecenia kierowane do całej klasy są właściwie rozumiane przez dziecko niedosłyszące; w przypadku trudności zapewnienie mu dodatkowych wyjaśnień, sformułowanie poleceń w innej formie, używanie prostego, znanego dziecku słownictwa, wskazanie, jak to polecenie wykonuje jego kolega siedzący w ławce, - posadzenie dziecka niedosłyszącego w ławce ze zdolnym uczniem, zrównoważonym emocjonalnie, który chętnie dodatkowo będzie pomagał mu, - używanie jak najczęściej pomocy wizualnych i tablicy (m.in. zapisanie nowego tematu, nowych i ważniejszych słów, itp.), - aktywizowanie dziecka do rozmowy poprzez zadawanie prostych pytań, podtrzymywanie jego odpowiedzi przez dopowiadanie pojedynczych słów, umowne gesty, mimiką twarzy, - częste zwracanie się do dziecka niesłyszącego, zadawanie pytania, ale nie dlatego, aby oceniać jego wypowiedzi, ale by zmobilizować go do lepszej koncentracji uwagi i ułatwić mu lepsze zrozumienie tematu, - przy ocenie prac pisemnych dziecka nie uwzględniać błędów wynikających z niedosłuchu, - docenianie aktywności i wkład pracy ucznia, a także jego stosunek do obowiązków szkolnych (systematyczność, obowiązkowość, dokładność), Specyficzne trudności w uczeniu się: dyskalkulia, dysgrafia, dysortografia, dysleksja - naukę definicji, reguł rozłożyć w czasie, - często przypominać i utrwalać, - nie wyrywać do natychmiastowej odpowiedzi, przygotować wcześniej zapowiedzią, że uczeń będzie pytany, - w czasie sprawdzianów zwiększyć ilość czasu na rozwiązanie zadań (można też dać uczniowi do rozwiązania w domu podobne zadania), 5
- uwzględniać trudności związane z myleniem znaków działań, przestawianiem liter, gubieniem ich, - materiał sprawiający trudność dłużej utrwalać, - unikać głośnego odpytywania z czytania przy całej klasie, - zmniejszenie ilości zadań (poleceń) do wykonania, lub wydłużenie czasu pracy dziecka (formy te należy stosować zamiennie), 6. Formy sprawdzania osiągnięć uczniów i waga ocen: Odpowiedź ustna 3 Czytanie 2 Rozumienie wypowiedzi 2 pisemnej Rozumienie wypowiedzi 2 ustnej Tworzenie wypowiedzi 2 Praca na lekcji 2 Aktywność 2 Praca domowa 1 Zadanie dodatkowe 2 Praca pisemna 2 Quiz językowy 4 Znajomość słownictwa 3 Rymowanka 2 Piosenka 2 Ćwiczenie 2 Quizy (testy) punktacja Lp. % uzyskanych punktów ocena 1. 0% - 30% niedostateczny (1) 2. 31% - 50% dopuszczający (2) 3. 51% - 70% dostateczny (3) 4. 71% - 90% dobry (4) 5. 91% - 96% bardzo dobry (5) 6. 97% - 100% celujący (6) Nauczyciel stosuje plusy i minusy: w ocenianiu według następującego kryterium: - ocena niedostateczna plus: 30 % zdobytych punktów; - ocena dopuszczająca minus: 31 % zdobytych punktów; - ocena dopuszczająca plus: 50 % zdobytych punktów; - ocena dostateczna minus: 51 % zdobytych punktów; - ocena dostateczna plus: 70 % zdobytych punktów; - ocena dobra minus: 71 % zdobytych punktów; - ocena dobra plus: 90 % zdobytych punktów; - ocena bardzo dobra minus: 91 % zdobytych punktów; - ocena bardzo dobra plus: 96 % zdobytych punktów; - ocena celująca minus : 97 % zdobytych punktów. Uczeń otrzymuje przynajmniej 8 ocen cząstkowych w semestrze. 6
7. Udzielanie informacji rodzicom o postępach dziecka: 1) Przeprowadzanie przez nauczyciela na bieżąco nieformalnej diagnozy oraz systematyczne przekazywanie uczniowi i jego rodzicom (opiekunom prawnym) w sposób zrozumiały i czytelny dla odbiorcy informacji zwrotnej na temat poziomu osiągnięć/postępów ucznia w zakresie poszczególnych umiejętności językowych, wskazywanie, które umiejętności z Podstawy programowej zostały opanowane przez ucznia, a które powinien w dalszym ciągu ćwiczyć. 2) Zachęcanie uczniów przez nauczyciela do podejmowania próby samooceny własnej pracy i stosowania różnych technik służących uczeniu się (np. zachęcanie do pracy własnej z wykorzystaniem filmów (bajek), zasobów Internetu i książeczek z obrazkami oraz organizowanie dla dzieci konkursów, wystaw, zajęć teatralnych, dni języków obcych ), wspieranie ucznia i motywowanie do dalszych postępów w nauce i osiągania sukcesów. 8. Śródroczna i roczna ocena klasyfikacyjna: W klasach I III ocena śródroczna i roczna jest oceną opisową. Śródroczna i roczna opisowa ocena klasyfikacyjna z zajęć j. angielskiego uwzględnia poziom i postępy w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego oraz wymagań wynikających z realizowanego programu nauczania. Nauczyciele j. angielskiego stosują następujące kryteria oceny opisowej śródrocznej i rocznej: Uczeń (Uczennica): - wykazuje zdolności językowe i odnosi duże sukcesy w nauce j. angielskiego - bardzo dobrze opanował(a) treści programowe - z niewielkimi trudnościami opanował(a) wymagane treści programowe - ma trudności z opanowaniem wymaganych treści programowych - wykazuje braki w zakresie podstawowych treści programowych - wykazuje duże braki w zakresie podstawowych treści programowych Na dwa tygodnie przed radą klasyfikacyjną nauczyciel informuje ustnie ucznia o przewidywanej ocenie rocznej z edukacji językowej. Uczeń ma prawo zgłosić nauczycielowi chęć podwyższenia oceny. Nauczyciel, po wcześniejszym określeniu zakresu materiału, wyznacza uczniowi termin i sposób poprawy oceny. Uczeń podwyższy przewidywaną ocenę, jeśli wykaże się stuprocentową wiedzą i umiejętnościami wymaganymi na ocenę, o którą się ubiega. O przewidywanej dla ucznia ocenie z zajęć edukacji językowej należy poinformować rodziców dwa tygodnie przed radą klasyfikacyjną. 9. SPRAWY NIEUREGULOWANE W PSO REGULUJE WSO. 7