Moduł IV Czy ufać tylko własnej intuicji? O wykorzystywaniu wyników badań zewnętrznych w doskonaleniu procesów edukacyjnych. Załącznik nr 1 L.p. Autor badania (osoba/ instytucja) 1. Prof. John Hattie Auckland, Nowa Zelandia, Melbourne, Australia Źródło Zakres badania Wyniki badania Rekomendacje Zadania http://visiblelearning.org/ http://www.ceo.o rg.pl Hattie, wraz ze swoim zespołem, przestudiował (w okresie 15 lat) ponad 800 metaanaliz, 50 tysięcy badań obejmujących ponad 200 milionów uczniów, badając, co tak naprawdę ma wpływ na osiągnięcia uczniów. 2. Zespół IBE www.ibe.edu.pl Badacze IBE w latach 2012 2014 w 180 szkołach przeprowadzili badanie W największym stopniu na osiągnięcia uczniów wpływają takie czynniki, jak: samoocena, informacja zwrotna, relacja nauczyciel uczeń. Z badania wynika jednoznacznie, że w szkole nieskutecznie uczy się interpretacji jako formy Wdrażać uczniów do samooceny, pomagać im w samodzielnym rozpoznawaniu mocnych i słabych stron, podkreślać postępy w uczeniu się, stosować pozytywne wzmocnienia. Systematycznie udzielać uczniom informacji zwrotnej, stosując ocenianie kształtujące. Budować klimat sprzyjający uczeniu się poprzez kształtowanie i umacnianie pozytywnych relacji opartych na wzajemnym szacunku i zaufaniu (więcej spokoju, cierpliwości, uśmiechu, otwartości). Nauczyciele powinni czasem usuwać się w cień, aby obserwując pracę uczniów pozwalać gimnazjalistom na samodzielną pracę z tekstem. Do każdych zajęć opracuję arkusze samooceny dla uczniów, odnoszące się do stopnia realizacji celów. Będę udzielać informacji zwrotnej każdemu uczniowi, zwracając uwagę na jego postępy. Będę cierpliwa, pogodna, otwarta na indywidualne potrzeby uczniów... Zaplanuję odpowiednią ilość czasu na samodzielną pracę uczniów z tekstem. Najpierw pozwolę uczniom na wyrażanie własnych
3. H. Dumont, D. Instance, F. Benavides Istota uczenia się. Wykorzystanie wyników badań w praktyce, Warszawa 2013 Dydaktyka literatury i języka polskiego w gimnazjum w świetle nowej podstawy programowej. Objęło ono uczniów wszystkich klas gimnazjum (w sumie 16 886 osób), ale też ich rodziców (16 213), nauczycieli języka polskiego (477), dyrektorów szkół (177) i nauczycieli bibliotekarzy (192). Autorzy przedstawiają w książce wyniki badań (czołowych badaczy z całego świata) dotyczących zarówno procesu uczenia się, jak również metod i technik stosowanych w szkołach i innych ośrodkach edukacyjnych. samodzielnego myślenia. Niepokoi również powszechnie odnotowywany w trakcie badania - kłopot uczniów z uzasadnianiem własnych sądów. Skuteczne uczenie się to nie działanie wyłącznie indywidualne, ale w gruncie rzeczy rozproszone (De Corte za Salomon 1993), ponieważ konstruowanie indywidualnej wiedzy zachodzi przez interakcje, negocjacje i współpracę (De Corte) Ważne jest, by to uczniowie odkryli ścisły związek analizy tekstu z jego interpretacją. Uczeń powinien zatem z jednej strony ośmielić się jako czytelnik, z drugiej strony musi nauczyć się dyscypliny w argumentowaniu i wskazywaniu w tekście dowodów na zasadność proponowanego odczytania. Nauczyciele powinni zezwolić na wyrażanie przez uczniów własnego zdania w akcie interpretacji, ale zarazem powinni od nich wymagać właściwego argumentowania i jasnego przedstawiania swojego stanowiska. cyt. Systematycznie organizować w klasie pracę zespołową, podczas której uczniowie będą wspólnie zdobywać wiedzę, rozwiązywać problemy, dyskutować i formułować wnioski, prezentować własne poglądy, świętować sukces zespołu, a każdy z uczniów będzie miał szansę dzielić się swoją wiedzą z innymi, korzystać z doświadczeń innych, wyrażać i uzasadniać swoje sądy, świętować indywidualny sukces. interpretacji i przekonań (nawet odmiennych od moich); postaram się w każdej wypowiedzi (nawet odbiegającej od sedna) znaleźć coś dobrego. Będę motywować uczniów do pełnego argumentowania swoich sądów. Zaplanuję zajęcia tak, aby uczniowie jak najczęściej uczyli się w toku pracy zespołowej. W ramach doskonalenia przestudiuję zasady efektywnej pracy zespołowej. Dokładnie przemyślę i zaplanuję zadania dla zespołów tak, aby uczniowie mogli badać, dyskutować, negocjować, formułować wnioski, prezentować efekty pracy. Zadbam, aby każdy z
4. McKinsey & Company Jak najlepiej doskonalone systemy szkolne na świecie stają się jeszcze lepsze 5. R. J. Marzano Sztuka i teoria skutecznego nauczania, Centrum Edukacji Obywatelskiej, Warszawa 2012 Autorzy raportu analizowali reformy w wybranych systemach oświatowych na świecie, które wykazują stałą i znaczącą poprawę wyników nauczania. Wskazali podobieństwa i różnice we wprowadzanych przez te systemy zmianach, zarysowali uniwersalny wzorzec podejmowanych działań. Budowaniu faktycznej jakości pracy szkoły sprzyja praktyka współpracy, oznaczająca nauczycieli i liderów szkół wspólnie pracujących nad skutecznymi metodami dydaktycznymi, śledzących, co się faktycznie sprawdza w klasie, podchodzących do tego ze szczególną uwagą i zaangażowaniem, dążących do poprawy praktyki nauczycielskiej nie tylko własnej, ale i innych. Zadania dla uczestników Autor, jeden z Wspieranie wysiłków najsłynniejszych sprawia między amerykańskich innymi, że uczniowie ekspertów, próbuje widzą bezpośredni ustalić, co o związek między pracą skutecznym włożoną w wykonanie Wspólnie planować i organizować pracę z uczniami (jednego oddziału, grupy o specyficznych potrzebach, poszczególnych uczniów). W toku pracy zespołowej analizować i modyfikować podejmowane działania. Wspierać się w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy. Doskonalić metody pracy zespołowej. Wspierać każdego ucznia w jego wysiłkach poprzez: zauważanie i podkreślanie każdego sukcesu, uświadamianie uczącym się, czemu zawdzięczają swoje uczniów miał faktyczny udział w pracy zespołu i mógł cieszyć się nie tylko z efektów pracy grupowej, ale i z własnych postępów. Wspólnie z innymi nauczycielami uczącymi w mojej klasie ustalę układ realizowanych treści. W toku pracy zespołowej opracujemy plan działań naprawczych, służących eliminacji agresji słownej wśród uczniów. W zespole nauczycieli humanistów opracujemy arkusz autoewaluacji pracy nauczyciela. Zaplanujemy i przeprowadzimy w każdym miesiącu zajęcia otwarte.
6. Manfred Spitzer Jak uczy się mózg, PWN, Warszawa 2007 7. Prof. John Hattie Auckland, Nowa Zelandia, Melbourne, Australia nauczaniu mówią nam badania prowadzone w ostatnich kilkudziesięciu latach. Przeanalizował on setki programów badawczych i kilkadziesiąt prac syntetyzujących wyniki z wielu niezależnych, głównie amerykańskich badań. Autor, ukazując problematykę uczenia się widzianą z perspektywy neurobiologii, psychologii i pedagogiki, powołuje się na wyniki konkretnych badań nad mózgiem. danego zadania a swoim sukcesem. Banalne, zwyczajne i codzienne zjawiska nie pobudzają aktywności sieci neuronalnej, a tym samym nie inicjują procesu uczenia się. j. w. j. w. Powtarzanie klasy wpływa negatywnie na osiągnięcia uczniów (nie przynosi oczekiwanych efektów). osiągnięcia, udzielanie dyskretnej pomocy w przezwyciężaniu trudności, stwarzanie sytuacji, w których każde dziecko może świętować swój sukces Rozbudzać aktywność uczniów poprzez prezentowanie zaskakujących ciekawych treści, sięganie po angażujące metody pracy, nauczanie wielozmysłowe, stosowne modulowanie głosu..
8. Zofia Zasacka, Pracownia Języka Polskiego Instytutu Badań Edukacyjnych http://eduentuzja sci.pl/ Czytelnictwo dzieci i młodzieży Uczniowie przyznają, że przyczyną częstej niechęci do czytania lektur szkolnych jest przymus obowiązek, a nie samodzielny wybór. Do braku zaangażowania w czytanie lektur szkolnych przyczynia się niewiedza o powodach wyboru danej lektury szkolnej, brak informacji dlaczego warto ją przeczytać... 9. R. J. Marzano Sztuka i teoria skutecznego nauczania, Centrum Edukacji Obywatelskiej, Warszawa 2012 j. w. Jasne wyznaczanie celów to dopiero początek planu skutecznego nauczania. Informacja zwrotna mówi uczniom o ich postępach na drodze do wytyczonego celu. Wyznaczanie celów i informacja zwrotna stosowane jednocześnie dają dużo lepsze rezultaty niż każde z nich
11. Prof. John Hattie Auckland, Nowa Zelandia, Melbourne, Australia 9. H. Dumont, D. Instance, F. Benavides osobno. j. w. j. w. Uczniowie osiągają najlepsze wyniki wtedy, gdy ich nauczyciele sami stają się uczniami i wyciągają wnioski z własnego nauczania. Istota uczenia się. Wykorzystanie wyników badań w praktyce, Warszawa 2013 Dla ambitnych j. w. Uczenie się stanowi efekt dynamicznego współdziałania emocji, motywacji i poznania......