Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa Kobiety na rynku pracy Joanna Mazur-Łuczak B 374916 Poznań 2010
SPIS TREŚCI Słowo wstępne I 1 ROZDZIAŁ I Aktywizacja zawodowa kobiet w określonych wizjach ładu społecznego / 12 1. Kobiety na rynku pracy perspektywa socjologiczna / 13 1.1. Teoria stratyfikacji społecznej Talcotta Parsonsa / 14 1.2. Teoria Joan Acker / 16 1.3. Teoria Gerharada Lenskiego / 17 1.4. Hipoteza formowania się klas Franka Parkina / 18 2. Kobiety na rynku pracy perspektywa ekonomiczna / 19 2.1. Teoria kapitału ludzkiego / 21 2.2. Teoria upodobania do dyskryminacji (teoria uprzedzeń osobistych) G. Beckera / 22 2.3. Teoria dyskryminacji monopsonistycznej oraz hipoteza ograniczonej ruchliwości przestrzennej kobiet. Teoria działania w zmowie / 24 2.4. Teoria dualnego (dwojakiego) rynku pracy / 25 3. Kobiety na rynku pracy perspektywa feministyczna / 26 3.1. Teorie uniwersalne / 27 3.2. Teorie feministyczne a dyskryminacja kobiet w sferze zawodowej / 33 3.2.1. Model podziału pracy N. Ott / 33 3.2.2. Model dyskryminacji A. Rosen / 34 3.2.3. Teoria patriarchalizm kapitalizm / 36 3.2.4. Teoria konfliktu płci Turnera i Musicka / 39 3.3- Publicystyka feministyczna / 40 %
ROZDZIAŁ II Praca w okresie przed transformacją I 45 1. Zasada pełnego zatrudnienia / 46 2. Państwowa własność środków produkcji / 49 3. Uspołecznienie" i upolitycznienie" zakładów pracy / 52 4. Wzrost udziału kobiet na rynku pracy / 56 5. Edukacja kobiet w okresie realnego socjalizmu / 57 6. Kobiecy ideał, czyli matka i pracownik. Interakcje w rodzinie / 60 7. Polityka kontroli urodzeń / 62-8. Organizacje kobiece w PRL. Sytuacja kobiet na wsi i w mieście / 63 9. Konsekwencje polityki prowadzonej wobec kobiet w okresie realnego socjalizmu podsumowanie / 65 ROZDZIAŁ III Rynek pracy w Polsce po 1989 roku / 67 1. Odspołecznienie" i odpolitycznienie" zakładów pracy / 68 2. Procesy prywatyzacyjne / 71 3. Bezrobocie / 75 4. Sytuacja na wiejskim rynku pracy / 79 5. Wzrost znaczenia merytokratycznych reguł wynagradzania / 82 6. Wskaźniki zatrudnienia kobiet po 1989 roku. Feminizacja bezrobocia / 83 7. Zarobki kobiet / 87 8. Dostęp do edukacji i wykształcenie kobiet / 89 9. Sytuacja kobiet wiejskich w latach 90. / 91 10. Nowy typ kobiety kobieta businesswoman / 94 11. Nieodpłatna praca kobiet. Kobieta dom praca. Nietypowe formy zatrudnienia / 97 12. Zjawisko molestowania seksualnego kobiet w polskim miejscu pracy / 100 ROZDZIAŁ IV Sytuacja kobiet na rynku pracy w krajach Europy Środkowej i Wschodniej po 1989 roku / 103 1. Kobiety jako siła robocza na rynku pracy w Europie Środkowej i Wschodniej / 105 2. Edukacja kobiet w Europie Środkowo-Wschodniej / 108 3. Tendencje do samozatrudnienia / 110
SPIS TREŚCI 4. Bariery kobiet na rynku pracy w Europie Środkowo-Wschodniej / 113 ROZDZIAŁ V Sytuacja kobiet na rynku pracy w krajach Unii Europejskiej / 117 1. Postawy społeczne wobec sytuacji kobiet w społeczeństwach europejskich / 118 2. Wzrost aktywności zawodowej kobiet i trwała nierówność / 119 3. Nietypowe formy zatrudnienia / 121 4. Zjawisko molestowania w miejscu pracy / 124 5. Zmiany w rodzinie / 127 ROZDZIAŁ VI Charakterystyka badań / 129 1. Cel i charakter badań / 129 2. Opis badań / 131 3. Charakterystyka respondentek / 135 ROZDZIAŁ VII Recepcja mechanizmów kierujących polskim rynkiem pracy I 140 1. Wiedza respondentek na temat sytuacji w sferze zatrudnienia. Recepcja mechanizmów obecnych na polskim rynku pracy. Schematy interpretacyjne / 141 ROZDZIAŁ VIII Strategie na rynku pracy / 167 1. Rodzaje zasobów jako budulców strategii na rynku pracy. Strategie projektowane i realizowane / 168 2. Strategie zbiorowe i indywidualne / 178 3. Strategie w ocenie pracodawców. Elastyczność negocjacyjna kobiet na rynku pracy / 182 4. Punkty zwrotne w strategiach kobiet / 194 p ROZDZIAŁ IX Struktura refleksji na temat sytuacji na rynku pracy / 198 1. Doświadczenia osobiste grupowe-społeczne eksperckie / 199
2. Kategorie ujmowania doświadczeń osobistych / 205 3. Kategorie ujmowania strategii na rynku pracy / 209 4. Motywy przewodnie w wypowiedziach respondentek / 213 ROZDZIAŁ X Obraz refleksyjności kobiet na temat sytuacji na rynku pracy na tle określonych wizji ładu społecznego / 217 Podsumowanie / 225 Bibliografia / 231