POLSKA EUROPA Opinia ĆWTAT publiczna O V I A 1 w okresie integracji

Transkrypt

1 A POLSKA EUROPA Opinia ĆWTAT publiczna O V I A 1 w okresie integracji pod redakcją Krzysztofa Zagórskiego i Michała Strzeszewskiego Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR Warszawa 2005

2 Spis treści WSTĘP. OPINIA PUBLICZNA W KONTEKŚCIE POLSKIM I MIĘDZYNARODOWYM - KRZYSZTOF ZAGÓRSKI 9 1. POLSKA DROGA DO UNII EUROPEJSKIEJ - BEATA ROGUSKA Poparcie dla członkostwa naszego kraju w UE Poparcie dla członkostwa Polski w UE na tle poparcia dla integracji w Czechach i na Węgrzech Społeczno-demograficzne zróżnicowanie poparcia dla członkostwa Polski w UE Terytorialne zróżnicowanie poparcia dla członkostwa Polski w UE Opinie o skutkach integracji Wizerunek typowego Polaka i Europejczyka - podobieństwa i różnice Pozycja Polski w Europie i Unii Europejskiej 45 X 1.8. Postrzegany stosunek krajów UE do Polski 51 X 1.9. Wyobrażenia o kształcie Unii Europejskiej 52 X 2. POLSKA A ŚWIAT - ANNA GRUDNIEWICZ, MICHAŁ STRZESZEWSKI Ocena polskiej polityki zagranicznej (Michał Strzeszewski) 58 v 2.2. Członkostwo w Unii Europejskiej a współpraca ze Stanami Zjednoczonymi (Michał Strzeszewski) Poczucie zagrożenia z zewnątrz i stosunki z sąsiadami (Michał Strzeszewski) Poparcie dla członkostwa Polski w NATO (Anna Grudniewicz) 66 Członkostwo w NATO a integracja z UE Udział polskich jednostek wojskowych w misjach poza granicami kraju (Anna Grudniewicz) 69 Była Jugosławia 70 Afganistan Stosunek do operacji w Iraku i udziału w niej Polski (Anna Grudniewicz) 72 > Przyczyny ataku na Irak 77 Skutki zaangażowania Polski w Iraku 78 Przygotowanie Polski do administrowania strefą stabilizacyjną w Iraku 80 Wpływ zaangażowania w Iraku na stosunki międzynarodowe Poczucie zagrożenia terroryzmem (Anna Grudniewicz) 83 Skuteczność działań międzynarodowej koalicji antyterrorystycznej 86 Czym jest terroryzm? Stosunek do innych narodów (Michał Strzeszewski) Znajomość innych krajów i języków obcych (Michał Strzeszewski) X" Znajomość języków obcych OCENY ZMIAN PO ROKU KRZYSZTOF PANKOWSKI Ogólne oceny przemian ustrojowych Różnice w ocenach transformacji między Polakami, Czechami i Węgrami 109

3 4. DYNAMIKA NASTROJÓW SPOŁECZNYCH - MICHAŁ STRZESZEWSKI Oceny i prognozy rozwoju ogólnej sytuacji w kraju Oceny i prognozy sytuacji politycznej Oceny i prognozy sytuacji gospodarczej Oceny i prognozy sytuacji w zakładach pracy Porównanie opinii o czterech wskaźnikach nastrojów POSTAWY WOBEC DEMOKRACJI - MICHAŁ WENZEL, MICHAŁ STRZESZEWSKI Akceptacja wartości demokratycznych (Michał Wenzel) 130* 5.2. Ocena funkcjonowania demokracji w Polsce (Michał Wenzel) Postrzegane zaawansowanie zmian w polityce i gospodarce (Michał Wenzel) Ocena funkcjonowania demokracji w krajach Europy Środkowej (Michał Wenzel) 136 * 5.5. Poczucie możliwości oddziaływania na sprawy publiczne (Michał Strzeszewski) DEMOKRACJA W DZIAŁANIU - AGNIESZKA CYBULSKA, MICHAŁ STRZESZEWSKI Oceny działalności prezydenta (Michał Strzeszewski) Oceny działalności parlamentu (Agnieszka Cybulska) 144 Reprezentatywność parlamentu Oceny działalności kolejnych rządów (Agnieszka Cybulska) 150 Oczekiwania wobec rządu 150 Rozmiary społecznego poparcia - zwolennicy i przeciwnicy rządów III RP 154 Poczet premierów III RP 156 Wyniki działalności kolejnych rządów III RP 158 Rząd i gospodarka - społeczne nadzieje na poprawę sytuacji gospodarczej 161 / Oceny działań rządów w różnych dziedzinach życia 163 Rządy III RP i stosunek do integracji europejskiej 166 X 7. AUTOIDENTYFIKACJE POLITYCZNE POLAKÓW - AGNIESZKA CYBULSKA, KRZYSZTOF PANKOWSKI Lewica-prawica (Krzysztof Pankowski) 168 X 7.2. Poglądy polityczne a stosunek do integracji europejskiej (Krzysztof Pankowski) 172;* 7.3. System partyjny i zmiany w poparciu dla partii politycznych (Agnieszka Cybulska, Krzysztof Pankowski) Zwolennicy i przeciwnicy integracji Polski z UE w elektoratach partyjnych (Agnieszka Cybulska, Krzysztof Pankowski) Spadek poczucia reprezentatywności partii politycznych (Agnieszka Cybulska, Krzysztof Pankowski) 182

4 8. PRZEKSZTAŁCENIA WŁASNOŚCIOWE I OBCY KAPITAŁ - BARBARA BADORA Polacy wobec prywatyzacji 188 ">< 8.2. Stosunek do reprywatyzacji 191 ~x 8.3. Postrzeganie obecności kapitału zagranicznego w polskiej gospodarce. 193 y- 9. NIERÓWNOŚCI SPOŁECZNE - BARBARA BADORA, WŁODZIMIERZ DERCZYŃSKI, MACIEJA FALKOWSKA Postawy egalitarne i antyegalitarne (Włodzimierz Derczyński) 197 x 9.2. Stosunek do bogactwa (Włodzimierz Derczyński) 200 y Postrzeganie obszaru bogactwa 200 Postrzeganie źródeł bogactwa i szans na wzbogacenie się 201 Stosunek do bogactwa 204 Przewidywania dotyczące bogactwa Zagrożenie biedą i postrzeganie rozmiarów ubóstwa w Polsce (Macieja Falkowska) Postrzegana i postulowana wysokość zarobków (Barbara Badora) SYSTEM WARTOŚCI MATERIALNYCH I NIEMATERIALNYCH - MACIEJA FALKOWSKA, JOANNA LEWANDOWSKA, BOGNA WCIÓRKA, MICHAŁ WENZEL Wartości cenione w życiu (Michał Wenzel) Polska rodzina - wzory i wartości (Macieja Falkowska) 232 Preferowane modele małżeństwa i rodziny 233 Wartości wychowawcze i warunki życiowego sukcesu 238 Bariery utrudniające założenie rodziny i posiadanie dzieci Aspiracje edukacyjne Polaków w latach (Bogna Wciórka) Praca jako wartość (Joanna Lewandowska, Michał Wenzel) SPOŁECZEŃSTWO OBYWATELSKIE NA PRZEŁOMIE WIEKÓW - BOGNA WCIÓRKA 259 y 12. DIALOG SPOŁECZNY I DZIAŁALNOŚĆ ZWIĄZKÓW ZAWODOWYCH - MICHAŁ WENZEL Dialog społeczny w opinii publicznej Opinie o roli związków zawodowych Aprobata działalności NSZZ Solidarność" i OPZZ WARUNKI ŻYCIA I ZRÓŻNICOWANIE MATERIALNE - WŁODZIMIERZ DERCZYŃSKI Zmiany ocen warunków życia Oszczędności i poczucie bezpieczeństwa materialnego Sposoby postępowania w sytuacji niedoboru pieniędzy Dobra trwałego użytku 283 Samochody w gospodarstwach domowych 285

5 14. BEZROBOCIE I BEZROBOTNI - BOGNA WCIÓRKA, MICHAŁ WENZEL Bezrobocie w rodzinach (Bogna Wciórka) Bezrobocie w doświadczeniu osobistym (Bogna Wciórka) Bezrobotni o swoim położeniu życiowym (Bogna Wciórka) Opinie o bezrobociu (Bogna Wciórka) 298 Oceny i przewidywania dotyczące sytuacji na rynku pracy 298 Zagrożenie bezrobociem 300 Skutki bezrobocia 301 Państwo wobec bezrobocia obywateli Walka z bezrobociem (Michał Wenzel) ZADOWOLENIE Z ŻYCIA I KONDYCJA PSYCHICZNA POLAKÓW - BOGNA WCIÓRKA RELIGIJNOŚĆ I STOSUNEK DO KOŚCIOŁA KATOLICKIEGO - BEATA ROGUSKA, BOGNA WCIÓRKA Wiara i praktyki religijne (Bogna Wciórka) 319 / Religia a tożsamość narodowa i osobista 319 Więzi z Kościołem i papieżem 324 Religijność wśród innych wartości 326 Religijność a postawy obywatelskie Zmiany opinii o społecznej działalności Kościoła (Beata Roguska) J^ Kościół a integracja Polski z UE SPOŁECZEŃSTWO INFORMACYJNE - MICHAŁ WENZEL Wyposażenie gospodarstw domowych w komputery >N i dostęp do Internetu Posiadacze telefonów komórkowych Korzystanie z Internetu 345><f Zakupy przez Internet i korzystanie z treści dostępnych za opłatą Dostęp do Internetu w Polsce i innych krajach Europy Środkowej XT 18. POSTRZEGANIE KORUPCJI W POLSCE - GRZEGORZ MAKOWSKI 349 / Korupcja jako problem społeczny 349 K Korupcja w doświadczeniu codziennym 350 -y Korupcja problemem urzędników i polityków POCZUCIE BEZPIECZEŃSTWA I STOSUNEK DO KARY ŚMIERCI - MICHAŁ STRZESZEWSKI Poczucie bezpieczeństwa w Polsce Poczucie bezpieczeństwa w Polsce na tle krajów sąsiednich Stosunek do kary śmierci 364