Centrum Języka i Kultury Polskiej w Świecie Wydział Polonistyki Uniwersytet Jagielloński NAUCZANIE JĘZYKA POLSKIEGO JAKO OBCEGO DWUSEMESTRALNE STUDIA PODYPLOMOWE
ZJAZDY: 9 10 11 października 2015 23 24 25 października 2015 6 7 8 listopada 2015 13 14 15 listopada 2015 27 28 29 listopada 2015 4 5 6 grudnia 2015 18 19 20 grudnia 2015 8 9 10 stycznia 2016 22 23 24 stycznia 2016 Sesja 29 stycznia 10 lutego 2016 HARMONOGRAM ZAJĘĆ I SEMESTR ROK AKADEMICKI 2015/2016 ZAJĘCIA: piątek 16.30 18.00 18.15 19.45 sobota 10.00 11.30 11.45 13.15 14.30 16.00 16.15 17.45 niedziela 9.00 10.30 10.45 12.15 I SEMESTR Lp. Nazwa przedmiotu Prowadzący Liczba godzin Forma zaliczenia 1. Metodyka nauczania podsystemów dr hab. A. Seretny 15 egzamin języka (wymowy, pisowni, gramatyki, słownictwa) 2. Metodyka nauczania podsystemów mgr J. Machowska 30 zaliczenie języka (wymowy, pisowni, gramatyki, słownictwa) 3. Gramatyka opisowa języka dr hab. W. Stefańczyk 30 egzamin polskiego jako obcego 4. Metody nauczania i planowania w dr hab. I. Janowska 30 egzamin glottodydaktyce 5. Język polski w Europie prof. dr hab. W. Miodunka 15 egzamin i w świecie 6. Psychologiczne i pedagogiczne dr A. Rabiej 15 egzamin podstawy glottodydaktyki 7. Praktyki dydaktyczne 30 zaliczenie
OPIS ZAJĘĆ Metodyka nauczania podsystemów języka polskiego jako obcego Blok wykładów i ćwiczeń poświęcony zarówno zagadnieniom teoretycznym, jak praktycznym związanym z nauczaniem podsystemów języka polskiego, czyli wymowy, pisowni, słownictwa oraz gramatyki. Poza niezbędną wiedzą teoretyczną, umożliwiającą zrozumienie mechanizmów opanowywania poszczególnych składników kompetencji lingwistycznej, uczestnicy zajęć będą mogli się zapoznać z atrakcyjnymi i dostosowanymi do poziomu zaawansowania uczących się technikami wprowadzania, utrwalania i powtarzania materiału językowego. Zajęcia praktyczne mają na celu: zapoznanie słuchaczy z elementami planowania dydaktycznego na poziomie podsystemów języka; wykształcenie umiejętności integracji treści nauczania z zakresu kompetencji lingwistycznej w tok zajęć ukierunkowanych na rozwijanie sprawności językowych. Gramatyka opisowa języka polskiego jako obcego Celem zajęć jest zapoznanie słuchaczy z podstawową wiedzą z zakresu językoznawstwa polonistycznego ze szczególnym uwzględnieniem aspektu glottodydaktycznego. Uzyskana wiedza merytoryczna ma z założenia pomagać słuchaczom w wykonywaniu zawodu nauczyciela języka polskiego jako obcego. Metody nauczania i planowanie w glottodydaktyce Zajęcia mają na celu dostarczenie studentom podstawowych wiadomości na temat różnych metod nauczania/uczenia się języków obcych oraz zasad przygotowania kursu językowego i programu nauczania. W wyniku kształcenia studenci poznają metody nauczania języków obcych, kontekst ich powstania, podstawy teoretyczne (teorie językoznawcze i psychologiczne) oraz proponowane przez nie rozwiązania praktyczne. Będą mieli także możliwość zapoznania się z zasadami konstruowania programów nauczania języków obcych, planów wynikowych oraz konspektu lekcji. Celem zajęć jest wykształcenie umiejętności planowania na wszystkich poziomach procesu dydaktycznego. (od ćwiczeń/zadań po programy nauczania). Psychologiczne i pedagogiczne podstawy glottodydaktyki Wykłady z zakresu pedagogiki nauczania języka polskiego jako obcego obejmują najważniejsze wiadomości z zakresu postaw i działań nauczyciela w pracy z różnymi rodzajami grup (uczących się), np. niejednorodnymi językowo czy wiekowo. Szczególny nacisk zostanie położony na strategie nauczania oraz charakterystykę zawodu nauczyciela języka obcego/drugiego oraz niewerbalne środki porozumiewania się w procesie nauczania. Blok wykładów z zakresy psychologii ma z kolei na celu zapoznanie słuchaczy z podstawowymi procesami przyswajania i uczenia się języka. Bez ich znajomości nie można bowiem ani optymalizować, ani skutecznie rozwijać umiejętności językowych uczących się. W wyniku kształcenia studenci poznają: uwarunkowania neurolingwistyczne oraz wiek krytyczny i jego rolę w przyswajaniu/uczeniu się języka; indywidualne cechy uczącego się i ich wpływ na przyswajanie/uczenie się języka; Wykład kończy się egzaminem. Język polski w Europie i w świecie Celem zajęć jest zapoznanie studentów z historią i uwarunkowaniami używania języka polskiego jako drugiego/ obcego poza granicami Polski. Studenci powinni powiązać znane im fakty z historii Polski i literatury polskiej z historią i socjologią języka polskiego poza granicami naszego kraju.
WYKŁADOWCY: Prof. dr hab. Władysław T. Miodunka, profesor językoznawstwa stosowanego w UJ. Od roku 1973 zajmuje się nauczaniem języka polskiego jak obcego zarówno w Polsce, jak i za granicą. Prowadził zajęcia w Université do Toulouse Le Mirail (Francja, 1973 1977), Wayne State University, Detroit (USA, 1980 1981), University of Adelaide (Australia, 1986), Stanford University, Palo Alto (USA, 1988 1990), Universidade Federal do Paraná, Kurytyba (Brazylia, 1995, 1996), Uniwersytecie im. Łomonosowa w Moskwie (Rosja, 1998). W 1997 r. otrzymał dyplom Ministra Spraw Zagranicznych za zasługi w popularyzowaniu języka i kultury polskiej za granicą. Od 2003 r. kieruje Państwową Komisją Poświadczania Znajomości języka Polskiego jako Obcego. Jest autorem i wydawcą wielu książek. Najważniejsze prace poświęcone nauczaniu języka polskiego jako obcego to: Język polski w świecie [red., 1990], Język polski jako obcy. Programy nauczania na tle badań współczesnej polszczyzny [red., 1992], Masters, Teachers and Pupils. Polish Education Abroad [1994], Nauczanie języka polskiego jako obcego [red., 1997]; Polska po polsku [z J. Wróblem, 1986], Prononciation polonaise pour les francophones [1987], Cześć, jak się masz? A polish Language Textbook for Beginners, część I i II [wyd. V z CD, 2002 2005], Uczmy się polskiego [podręcznik do programu wideo, 1996]. Wieloletni dyrektor Centrum Języka i Kultury Polskiej w Świecie. W latach 2002 2008 pełnił funkcję prorektora UJ. Dr hab. Iwona Janowska adiunkt w Katedrze Języka Polskiego jako Obcego Uniwersytetu Jagiellońskiego. W swojej pracy badawczej zajmuje się zastosowaniem podejścia ukierunkowanego na działanie w nauczaniu/uczeniu się języków obcych. Jest autorką wielu artykułów z zakresu glottodydaktyki i metodyki nauczania języków obcych, a także programów i zbiorów zadań do nauczania języków francuskiego i polskiego oraz dwu monografii Planowanie lekcji języka obcego (2010), Podejście zadaniowe do nauczania i uczenia się języków obcych (2011). Uczestniczyła w tworzeniu standardów wymagań egzaminacyjnych i informatora nowej matury z języków obcych, prowadziła szkolenia dla kandydatów na egzaminatorów okręgowych komisji egzaminacyjnych. Od 2006 roku prowadzi zajęcia z metodyki nauczania języka polskiego jako obcego na studiach magisterskich i studiach podyplomowych, a także warsztaty szkoleniowe w kraju i za granicą dla nauczycieli języka polskiego jako obcego/drugiego. Od 2009 roku jest sekretarzem Państwowej Komisji Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego oraz egzaminatorem języka polskiego. Dr hab. Anna Seretny, adiunkt w Katedrze Języka Polskiego jako Obcego, absolwentka filologii angielskiej UJ. Autorka licznych artykułów z zakresu metodyki nauczania języka polskiego jako obcego, monografii Definicje i definiowanie (1998) i Kompetencja leksykalna uczących się języka polskiego jako obcego w świetle badań ilościowych (2011) oraz podręczników do nauki języka, m.in. Kto czyta nie błądzi (2006), Per aspera ad astra (2008), A co to takiego? (2003). Wraz z E. Lipińską napisała dwie książki ABC metodyki nauczania języka polskiego jako obcego (2005) oraz Między językiem obcym i ojczystym (2012). Współredagowała m.in. Z zagadnień dydaktyki języka polskiego jako obcego (2006), W poszukiwaniu nowych rozwiązań (2008). W swojej pracy badawczej zajmuje się badaniami kompetencji leksykalnej uczących się polszczyzny, analizą leksykalnej dostępności tekstów pisanych i mówionych oraz uwarunkowaniami efektywnej inferencji leksykalnej. Dr hab. Wiesław Tomasz Stefańczyk, adiunkt w Katedrze Języka Polskiego jako Obcego, jest absolwentem filologii polskiej UJ oraz językoznawczych studiów doktoranckich UJ. Pracował jako lektor języka polskiego na Węgrzech (Pécs, Debreczyn) oraz w Estonii (Tartu, Tallinn). Jest autorem ponad 60 publikacji, w tym sześciu książek: Język Polonii węgierskiej. Ujęcie typologiczne, 1995, Gramatyka opisowa języka polskiego. Lengyel alaktan, 1996, Po tamtej stronie Tatr, 1998 (współautor), Słownik estońsko polski, 2000 (współautor), Poola keel. Podręcznik języka polskiego dla Estończyków, 2000 (współautor), Kategoria rodzaju i przypadka polskiego rzeczownika. Próba synchronicznej analizy morfologicznej, 2007). W swej działalności naukowej zajmuje się językoznawstwem polonistycznym oraz porównawczym, głównie węgiersko polskim oraz ugrofińskim.
Dr Agnieszka Rabiej jest adiunktem w Centrum Języka i Kultury Polskiej w Świecie UJ, absolwentką filologii polskiej (2001) oraz studiów doktoranckich na Wydziale Polonistyki UJ (2007). Doświadczenia zagraniczne zdobyła ucząc języka i kultury polskiej w Trinity College w Dublinie (2003 2005). Uczestniczyła w pracach zespołu ekspertów MEN nad przygotowaniem podstawy programowej dla uczniów szkół polskich za granicą (2009). Prowadzi zajęcia z obcokrajowcami, studentami studiów II stopnia i studiów podyplomowych oraz warsztaty metodyczne dla nauczycieli polonijnych w Polsce i za granicą. Jest autorką materiałów do nauki języka polskiego jako drugiego dla dzieci Lubię polski! 1 (2009), Lubię polski! 2 (2010) oraz artykułów z zakresu nauczania i promocji języka polskiego w świecie. Od 2008 roku członek Zespołu Autorów Zadań i Egzaminatorów Państwowej Komisji Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego. Mgr Joanna Machowska jest absolwentką filologii polskiej UJ, językoznawcą. Po studiach pracowała w szkole języka angielskiego International House ucząc anglojęzycznych lektorów. Od 1991 roku uczy w Szkole Języka i Kultury Polskiej na kursach letnich, jest również koordynatorem tych kursów. Od 1993 jest związana z Centrum Języka i Kultury Polskiej w Świecie. Od 2001 roku pracowała przy organizacji kursów języka polskiego dla studentów programu Erasmus. Od 2006 roku jest koordynatorem programu Erasmus ds. języka polskiego. W latach 2005 2006 brała udział w pracach nad programami do nauki języka polskiego dla uchodźców z Czeczenii i w szkoleniach wolontariuszy kandydatów na lektorów. Jest współautorką koncepcji podręcznika do nauki języka polskiego dla Ukraińców. Jest również współautorką ćwiczeń zamieszczonych w Internecie, które stanowią część telewizyjnego programu do nauczania języka polskiego jako obcego Profesor Smok i przyjaciele. W 2010r. wydała zbiór ćwiczeń do gramatyki dla poziomu A1 Gramatyka? Dlaczego nie?, natomiast w 2012r. zbiór ćwiczeń dla poziomu A2 Gramatyka? Ależ tak!. Jest również współautorką Programów nauczania języka polskiego jako obcego. Poziomy A1 C2 (2011). Specjalizuje się w nauczaniu gramatyki na poziomach niższych A1 i A2.