PROCEDURY POSTĘPOWANIA NAUCZYCIELI W SYTUACJACH ZAGROśENIA POCZUCIA BEZPIECZEŃSTWA Wyciąg ze Strategii Działań Profilaktycznych Gimnazjum nr 3 w Inowrocławiu Przemoc jest to zjawisko wynikające z działalności człowieka, jest intencjonalne zawsze zmierza do osiągnięcia jakiegoś celu, skierowane przeciwko drugiej osobie, które narusza prawa osobiste drugiego człowieka powodujące cierpienie i szkody. Odpowiedzialność ponosi zawsze sprawca, niezaleŝnie od tego co czyni ofiara.
Agresja zaliczamy do niej: 1. łamanie przepisów (praw ucznia), zakłócanie porządku; 2. dzikie harce, wygłupy; 3. świadome naruszanie dyscypliny; 4. odmowa i robienie na przekór; 5. przeklinanie (agresja słowna); 6. tyranizowanie; 7. dyskryminacja; 8. groźby uŝycia przemocy; 9. wandalizm; 10. bójki; 11. ataki na nauczycieli; 12. uzycie broni i przemoc zbiorowa. Zachowania agresywne są zaliczane do objawów niedostosowania społecznego. Mobbing jest to długotrwałe nekanie, izolowanie i psychiczne wykańczanie dziecka przez rówieśników. Jak rozpoznać, Ŝe dziecko jest ofiarą przemocy w szkole: 1. jest przezywane, wyśmiewane, upokarzane; 2. jest zaczepiane, popychane, szturchane; 3. jest wciągane w bójki i nie potrafi się obronić; 4. koledzy zabierają mu ksiąŝki, pieniądze i inne rzeczy; 5. ma siniaki, zadrapania i podarte ubrania; 6. na przerwach jest samotne trzyma się nauczyciela; 7. ostatnie jest wybierane do druŝyn w grach; 8. odpowiadając na lekcjach jest nerwowe i niepewne; 9. jest sfrustrowane, łatwo doprowadzić je do płaczu. MoŜliwość interwencji: 1. konsekwentne karanie przejawów agresji; 2. konsekwentne wynagradzanie prospołecznych zachowań; 3. trening umiejętności społecznych (grupy które się tworzy aby uwraŝliwiać na innych); 4. trening kontrolowania złości; 5. ćwiczenie empatii; 6. uczenie społecznie akceptowanych form radzenia sobie z napięciem. PROCEDURY POSTĘPOWANIA NAUCZYCIELI KIEDY DZIECKO JEST OFIARĄ PRZEMOCY
Słowna i stanowcza reakcja nauczyciela. Próba rozdzielenia i odizolowania sprawcy i ofiary w miarę swoich moŝliwości fizycznych lub wezwanie pracownika ochrony Zgłoszenie przypadku wychowawcy, pedagogowi, dyrekcji. Rozmowy ze sprawcą i ofiarą zajścia konfrontacja zdarzenia przeprowadzona przez osoby bezpośrednio uczestniczące w zdarzeniu. Poinformowanie i wezwanie rodziców. Jeśli doszło do drastycznego naruszenia godności ucznia powiadomienie policji. Zawsze naleŝy stawać po stronie dziecka pokrzywdzonego, które musi mieć w kimś oparcie, nawet jeśli koledzy mają do niego zastrzeŝenia ( naleŝy pamiętać, Ŝe to ono jest ofiarą, a nie sprawcą ) PROCEDURA POSTĘPOWANIA W SYTUACJI KIEDY NAUCZYCIEL JEST OFIARĄ PRZEMOCY Ujawnienie sytuacji dla dobra swojego i ofiary ( ujawnienie agresji uczniów zanim nauczyciel wróci na lekcję do tej samej klasy, w przeciwnym razie nastąpi kolejny atak przemocy ) Rozmowy pokrzywdzonego nauczyciela z innym nauczycielem, pedagogiem, dyrekcją,( rozmowy o faktach zdarzenia )
Rozmowy razem z dyrektorem z kaŝdym sprawcą przemocy ( jakie były motywy i przyczyny ich zachowania ) Poinformowanie i wezwanie rodziców. Ukaranie sprawców zgodnie z obowiązującymi w szkole regułami. Podpisanie zobowiązań z uczniami sprawcami agresji o nie uŝywaniu przemocy ( zawarcie kontraktu ), kary za łamanie zobowiązania przez ucznia Jeśli została naruszona godność nauczyciela, zostało złamane prawo wezwanie policji,( spisanie relacji świadków i poszkodowanego ) JAK POSTĘPOWAĆ Z UCZNIEM SPRAWCĄ PRZEMOCY? Uwaga udzielona uczniowi. Jeśli pojedyncze uwagi nie dają efektu i uczeń jest wciąŝ agresywny, stosuje przemoc - cykliczne rozmowy zakończone spisaniem umowy określającej obowiązujące reguły zachowania i kary za ich łamanie a ) rozmowa z nauczycielem b ) z wychowawcą c) z pedagogiem d ) z dyrekcją
e ) z policją ( w zaleŝności od sytuacji ) Monitorowanie zachowania ucznia obserwowanie zachowania przez nauczycieli uczących Nagradzanie i karanie. Nagradzanie pozytywnych zachowań ( zauwaŝanie, docenianie, chwalenie ), a negatywne karanie. W pracy ze sprawcą najwaŝniejsze jest, aby nauczyciel pomógł dziecku zastąpić dotychczasowe zachowania przemocowe zachowaniami pozytywnymi. Taka praca z uczniem wymaga czasu, zaangaŝowania pracy zespołu nauczycieli oraz pewnej wiedzy psychologicznej i pomysłowości. PROCEDURY POSTĘPOWANIA Z OFIARĄ PRZEMOCY Pomoc polega na zapewnieniu uczniowi poczucia bezpieczeństwa w szkole czyli przerwaniu wszelkich aktów przemocy jakie wobec niego stosowano. Rozmawianie z uczniem o istniejącej sytuacji. Dla swojego dobra uczeń powinien współpracować z nauczycielem, opowiedzieć O konkretnych wydarzeniach, wskazać sprawców. Na dorosłych spoczywa obowiązek rozwiązania tego problemu, zachowanie dyskrecji. Rozmawianie z rodzicami współpraca, i wspólnymi siłami rozwiązanie problemu. Wspieranie dziecka : a ) okazywanie zainteresowania uczniowi, rozmawianie o jego sytuacji w klasie, szkole, okazywanie zrozumienia dla uczuć ucznia
b) pozytywne wzmacnianie ucznia i dodawanie mu odwagi : - ukazywanie mocnych stron dziecka - dowartościowywanie - budowanie wiary w siebie c) uczenie umiejętności reagowania w sytuacjach znęcania się dawanie uczniom wskazówek dotyczących reagowania na zaczepki innych, scenki w róŝnych sytuacjach i przećwiczenie z dzieckiem d) pokazywanie zachowań prowokujacych wskazanie dziecku co moŝe wywołać reakcje agresywne innych uczniów Podczas rozmów z ofiarą unikać : - przypisywania winy za zaistniałą sytuację - bagatelizowania problemu dziecka - dawania dobrych rad.