TERAPIA WEWNĄTRZNACZYNIOWA NOWOTWORÓW WĄTROBY. Mirosław L. Nowicki

Transkrypt

1 TERAPIA WEWNĄTRZNACZYNIOWA NOWOTWORÓW WĄTROBY Mirosław L. Nowicki

2 RADIOLOGIA INTERWENCYJNA Diagnostyka Terapia wewnątrznaczyniowa

3

4 METODY TERAPII GUZÓW WĄTROBY Chemioterapia ogólnoustrojowa (onkolog) Resekcja chirurgiczna Chemioterapia celowana (radiologia zabiegowa) Embolizacja (mikrosfery) - TAE Chemoembolizacja (mikrosfery + lek) TACE Przezskórna injekcja etanolu - (PEI) Radioembolizacja (mikrosfery + izotop) SIRT Termoablacja (RF, MV, Cryo) Brachyterapia zewnętrzna pod kontrolą TK

5 2008 by Radiological Society of North America Catalano O A et al. Radiographics 2008;28:

6 SCHEMAT UNACZYNIENIA WĄTROBY Type I Type II relh Type III rerh Type IV rerlh Michels(1951) N=200 re: replaced ac: accessory Type V aclh Type VI acrh Type VII acrlh Type VIII re+ac Type IX All-SM Type X All-LG Michels NA. Ann Surg 1951;133:503

7 TECHNIKA ZABIEGÓW EMBOLIZACJI PRZEZSKÓRNEJ

8 TECHNIKA ZABIEGU

9 Mikrosfery docierają do naczyń kapilarnych lecz nie przechodzą do krążenia żylnego

10 WSKAZANIA DO EMBOLIZACJI guz nieoperacyjny przygotowanie do operacji

11 PRZECIWWSKAZANIA kreatynina surowicy >300 ciężka koagulopatia niewydolność wątroby

12 POWIKŁANIA najpoważniejszym powikłaniem jest embolizacja naczyń w obszarze prawidłowego miąższu wątroby lub embolizacja tętnicy pęcherzykowej

13 WĄTROBA obraz TK

14 WĄTROBA angiografia

15 WĄTROBA angiografia (ogniska rozrostu neoplazmatycznego)

16 ZALETY WEWNĄTRZNACZYNIOWEJ MIKROTERAPII Niski stopień inwazyjności Przezskórne zabiegi wewnątrznaczyniowe Zabiegi w znieczuleniu miejscowym Dobrze tolerowane przez pacjentów Minimalna ilość powikłań Mała ilość objawów ubocznych Możliwość wykonywania jako procedury jednodniowe

17 EMBOLIZACJA - TAE Embolizacja za pomocą cząstek stałych (kalibrowanych) średnicy mikro

18 EMBOLIZACJA - TAE główne działanie niedokrwienie i niedotlenienie komórek nowotworu brak dopływu krwi do guza w czasie powyżej 24 godz. powoduje 100% martwicy komórek wada : konieczna superselektywna embolizacja guzów

19 TAE przed zabiegiem i 3 mies. po

20 CHEMOEMBOLIZACJA - TACE Embolizacja z użyciem chemioterapeutyku ( nośnikiem jest np. lipiodol)

21 CHEMOEMBOLIZACJA - TACE

22 CHEMOEMBOLIZACJA - TACE

23 SIRT - zasada działania Idea : destrukcja guza za pomocą wysokiej dawki promieniowania beta Ograniczenia: zewnętrzna radioterapia wątroby możliwa do dawki 35 Gy

24 SIRT : SIR-Spheres Radioizotop itr 90 ( 90 Y), o czasie połowicznego rozpadu 64,1h emiter beta o energii max. 2270keV oraz średniej 933keV Max penetracja w tkankach miękkich 11mm, średnio 2,5mm Ilość podawanych 90 Y sfer w trakcie terapii 30-80mln, o średnicy 20-40mm Brak aktywności chemicznej, farmakologicznej, immunologicznej oraz efektów metabolicznych

25 SIRT - RADIOEMBOLIZACJA Rodzaj wewnątrznaczyniowej brachyterapii Rejestracja w EU i USA jako urządzenie medyczne PMA, klasa III urządzenia FDA z 2002 CE Marketing (Active Implantable Medical Device, British Standard Institution z 2002 Akceptacja i rekomendacja NICE w UK, obecnie dotycząca tylko mcrc 07/2011 Spełnia normy ISO 2919, dotyczące ochrony radiologicznej

26 SIRT Opcja w leczeniu zaawansowanych nieresekcyjnych postaci HCC oraz guzów przerzutowych do wątroby ( m.in. mcrc, NET) Wybiórcze, dotętnicze podanie radiofarmaceutyku związane jest z selektywnym napromieniowaniem komórek guza wysokoenergetycznymi elektronami promieniowania beta Leczenie możliwe jest dzięki zaopatrzeniu guza głównie przez naczynia odchodzące od tętnicy wątrobowej

27 SIRT - wskazania Brak możliwości resekcji chirurgicznej Przeszczep wątroby niemożliwy Progresja zmian po leczeniu chemioterapią Termoablacja niemożliwa ( śr. ognisk pow. 5 cm) Chemoembolizacja niemożliwa (zakrzepica żyły wrotnej)

28 SIRT SIR-Spheres Po podaniu znakowanych sfer poprzez tętnicę zaopatrującą koncentracja w guzie wynosi 5-10 x więcej niż w pozostałej części wątroby Mikrosfery po podaniu pozostają na trwałe w obrębie zmian w wątrobie Po podaniu radioizotopu każdorazowo dokonana jest akwizycja poterapeutyczna wykorzystująca promieniowanie hamowania Bremsstrahlung

29 SIRT badanie angio-tk faza tętnicza faza wrotna faza opóźniona

30 SIRT kwalifikacja Embolizacja naczyń GDA, RGA, CA

31 SIRT Radioembolizacja Podanie SIR-Spheres (min. 20 minut)

32 Objawy uboczne i powikłania Z. poembolizacyjny o różnym stopniu nasilenia Gorączka, ból; nudności wymioty i biegunka Średnio lub wyraźnie nasilone zmiany w testach biochemicznych wątroby Rzadkie powikłania: Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego, trzustki, wrzód żołądka i/lub dwunastnicy Poradiacyjne zapalenie płuc oraz poradiacyjne zapalenie wątroby (RILD), promieniowrażliwość wątroby ok Gy

33 Dozymetria RE SIR-Spheres Dane napromieniowania personelu po zabiegu RE z użyciem 90 Y SIR-Spheres 2.1 GBq, emitowanego jako promieniowanie hamowania po ok. 5-6 h od podania radioizotopu Odległość od jamy brzusznej Ekwiwalent dawki 0.25 m 18.8 msv/godz 0.50 m m m m 0.1 ekspozycja w czasie lotu samolotem wys m - 5 msv/ godz.

34 SIRT - rezultaty

35 SIRT rezultaty

36 05/ / /

37 SIRT - rezultaty

38 SIRT - rezultaty

39 39

40 SIRT rezultaty terapii SIR-Spheres w terapii mcrc: 2-krotnie dłuższy OS w porównaniu z terapią standardową 5-krotnie dłuższy TTP Van Hazel,G et.al Journal of Surgical Oncology 2004;88:78-85 SIR-Spheres w terapii HCC MS ok. 9.4 mies. Zmniejszenie objętości ognisk umożliwiające resekcję Terapia może być leczniczą Lau W.-Y. et al. British Journal of Cancer 1994;70:

41 SIRT rezultaty terapii SIR-Spheres w terapii NET/NEN Odpowiedź na leczenie (RECIST) u 91% chorych: CR 2,7% PR 60,5 % SD 22,7 % PD 4,9 % Mediana całkowitego przeżycia wszystkich chorych (OS) - 70 mies. Kennedy A.S. et al.: Radioembolization for Unresectable Neuroendocrine Hepatic Metastases Using Resin 90Y Microspheres: Early Results in 148 Patients. Am J Clin Oncol 2008;31;

42 Dziękuję państwu za uwagę