Główne szlaki transdukcji sygnału
|
|
- Wiktoria Janiszewska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Główne szlaki transdukcji sygnału
2 Dziś tylko fragment...
3 ligand receptora jądrowego
4 Spotkanie 1: - Podstawowe typy receptorów - Główne szlaki transdukcji sygnału - Metody badania kinaz i czynników transkrypcyjnych - Inhibitory transdukcji sygnału w medycynie: gleevec
5 Zewnątrzkomórkowe drogi przenoszące cząsteczkę sygnałową do komórki docelowej: 1. Szlak endokrynowy - jeden typ komórek wydziela cząsteczkę sygnałową która aktywuje inne komórki, często odległe - cząsteczka sygnałowa często przenoszona jest z krwią 2. Szlak parakrynowy - jeden typ komórek w tkance wydziela cząsteczki sygnałowe, które aktywują natychmiast sąsiadujące komórki - cząsteczka sygnałowa zwykle nie jest przekazywana przez układ krążeniak 3. Szlak okołokrynowy (jukstakrynowy) - związany z adhezją komórek; pobudzeniu ulega jedna z komórek lub b obie 4. Szlak autokrynowy - komórka odpowiada na swój własny sygnał (wytwarza cząsteczkę sygnałową,wydziela ją i ma na powierzchni odpowiedni receptor)
6 Przekaźniki II rzędu Cechy charakterystyczne: - małe cząsteczki - tworzone szybko i w dużych ilościach - aktywne przez krótki czas a następnie szybko inaktywowane przez swoiste mechanizmy - wzmacniają sygnał inicjowany przez aktywacje receptora Przykłady: - camp (cykliczny adenozynomonofosforan) - cgmp (cykliczny guanozynomonofosforan) - DAG (diacylglicerol( diacylglicerol) - IP3 (1,4,5-trifosforan inozytolu) - wapń
7 camp - produkowany przez cyklazy adenylanowe (9 cyklaz błonowych i 1 cytozolową) - rozkładany przez fosfodiesterazy camp - aktywuje kinazy białkowe A (PKA) i kanały jonowe zależne od camp Cyklaza adenylanowa synteza camp hydroliza camp Fosfodiesteraza camp Kofeina
8 Kinazy białkowe A (PKA): - kinazy Ser/Thr - jednostki katalityczne PKA mogą być transportowane do jądra gdzie fosforylują białka CREB (camp responsive element binding protein) utrzymując aktywność genów z CRE w promotorze [CREB może być fosforylowany w tym samym miejscu (ser133) przez kinazę zależną od kalmoduliny w odpowiedzi na wzrost poziomu wapnia] - różne izoformy są albo białkami cytozolowymi,, albo związanymi z cytoszkieletem, organellami i błonami
9
10 1,4,5-trifosforan inozytolu (IP3): - produkowany jest przez fosfolipazę C (PLC) z fosfatydyloinozytolu, fosfolipidu błonowego - PI3 jest hydrofilowy i po powstaniu wędruje do cytoplazmy, gdzie e wiąże się do wewnątrzkomórkowych kanałów wapniowych inicjując ich otwarcie - wzrost poziomu wapnia aktywuje kinazę białkową C (PKC) DAG - produkowany wraz z PI3 przez PLC z fosfatydyloinozytolu - wiąże się do PKC i aktywuje je Kinazy zależne od IP3 (PI3K) - kinazy zlokalizowane w błonie komórkowej aktywowana przez receptory o aktywności kinaz tyrozynowych,, integryny, receptory związane z białkami G - jej aktywacja prowadzi do aktywacji kinazy Akt (PKB) - Akt fosforyluje mtor (mammalian target of rapamycin), mediując immunosupresyjne działanie rapamycyny
11
12 Wapń - wiąże się ze swoistymi miejscami w kinazach lub z wyspecjalizowanymi białkami (np. z kalmoduliną) - jest aktywatorem wielu ważnych kinaz, np. kinaz białkowych C (PKC) i kinaz zależnych od kalmoduliny (kinaz CaM) Kinazy białkowe C (PKC) - kinazy Ser/Thr zależne od wapnia - do pełnej aktywacji potrzebują jonów Ca2+, DAG i powiązania z fosfolipidami wewnętrznej powierzchni błony, zwłaszcza z fosfatydyloseryną - w stanie nieaktywnym są białkami cytozolowym,, po pobudzeniu przechodzą na błonę - PKC mogą aktywować kinazy MAP, prowadząc np. do fosforylacji jądrowego czynnika transkrypcyjnego Elk-1 1 indukującego replikację komórek - PKC inicjują aktywność NFκB tymocyty
13
14
15 Kinazy zależna od wapnia i kalmoduliny (kinazy CaM) - kinazy ser/thr - mogą być monomeryczne lub oligomeryczne - wapń wiąże się do kalmoduliny zmieniając jej konformację, przez co może ona aktywować kilka klas kinaz,, między innymi kinazę fosforylującą ef2 (elongation( factor-2, niezbędny przy translacji) i CaMKII (jedną z najważniejszych kinaz w neuronach) - niektóre z kinaz CaM mogą fosforylować CREB i CBP (CREB-binding protein) przez co biorą udział w regulawanej przez wapń transkrypcji genów - niektóre mogą aktywować kinazy Akt (PKB)
16 cgmp - produkowany przez cyklazy guanylowe (cytozolowe lub błonowe) - rozkładany przez fosfodiesterazy cgmp - jego synteza indukowana jest np. przez NO i CO - działa poprzez - kanały jonowe regulowane przez cgmp - fosfodiesterazy regulowane przez cgmp - kinazy białkowe G (PKG) - GTPazy Kinazy białkowe G (PKG) - obecne w dużych ilościach w niektórych komórkach (np. mięśniach gładkich, płytkach krwi); w większości komórek jest ich jednak znacznie mniej niż PKAP - zbudowane z jednej jednostki - w zależności od izoformy są albo białkami cytozolowym,, albo związanymi z błoną
17 GTPazy 1. Małe białka G - białka monomeryczne (znanych jest ich co najmniej 20: np. ras, ) - występują w cytoplazmie - występuja w stanie aktywnym (związane z GTP) lub nieaktywnym (związane z GDP) 2. Trimeryczne białka G - związane z receptorami powierzchniowymi - zbudowane z trzech połączonych niekowalencyjnie podjednostek: α, β, γ - podjednostka α (ma aktywność GTPazy) ) występuje w kilku izoformach spełniających. odrębną funkcję w transdukcji sygnału - typy podjednostek Gα Gαs pobudza cyklazę adenylanową Gαi hamuje cyklazę adenylanową Gαo pośredniczy w zamykaniu kanałów wapniowych GαT pośredniczy w aktywacji fosfodiesteraz w fotoreceptorach
18 Komunikacja między komórkami A. Receptory hydrofilowe - integralne białka błonowe - ligandy są przeważnie hydrofilowe 1. Receptory połączone z białkami G związanie ligandu prowadzi do aktywacji swoistego białka G, a w konsekwencji do aktywacji cząsteczek docelowych (cyklaz( adenylanowych, fosfolipaz,, kanałów jonowych i fosfodiesteraz) 2. Receptory będące kanałami jonowymi ligand wiąże się z receptorem (białkiem kanału) i powoduje otwarcie kanału prowadząc do napływu i wypływu odpowiednich jonów 3. Receptory mające domenę kinazy związanie ligandu prowadzi do aktywacji domeny kinazowej a to z kolei prowadzi do fosforylacji substratów cytoplazmatycznych 4. Receptory aktywowane przez cytozolowe kinazy tyrozynowe kinazy Tyr zwiazane są niekowalencyjnie z receptorem powierzchniowym i ulegaja aktywacji po związaniu liganda do receptora 5. Receptory będące fosfatazami związanie liganda aktywuje domenę fosfatazy
19 Typy receptorów powierzchniowych With thyrosine kinase domain
20 Receptory będące kanałami jonowymi - białka transbłonowe regulujące przejście swoistych jonów do i z komórki - wielkość kanałów jest ograniczona a jony przechodzące muszą pozbyć się wody hydratacyjnej - ruch jonów odbywa się zgodnie z gradientem stężeń
21 Receptory związane z białkami G - receptory 7TM (siedem domen transbłonowych) ) z końcem aminowym na zewnątrz komórki - znanych jest co najmniej kilkaset tego typu receptorów - w stanie nieaktywnym są fosforylowane (przez PKA, PKC lub specjalna klasę kinaz GRK, G-G protein coupled receptor kinases) ) co zapobiega łączeniu się z białkami G - po związaniu ligandu przekazują sygnał poprzez aktywację trimerycznych białek G (jeden receptor może aktywować kilka białek G) Działanie trimerycznych białek G: - związanie GDP do jednostki α powoduje jej połączenie z dimerem β/γ i utworzenie nieaktywnego trimeru - kiedy ligand zwiąże się z receptorem, α łączy się z GTP, oddysocjowuje od β/γ i aktywuje cząsteczki efektorowe - aktywacja podjednostki α trwa dopóki GTP nie zostanie zhydrolizowany przez aktywność GTPazy.. Po hydrolizie GTP podjednostka α ponownie łączy się z dimerem β/γ. - cząsteczki docelowe białek G to np. cyklaza adenylanowa,, PLC, PLA2, IP3
22 G-protein receptor
23
24 Receptory o aktywności kinaz tyrozynowych - białka o pojedynczej domenie transbłonowej - zawierają domenę kinazy w części cytoplazmatycznej - ich ligandy to przede wszystkim różne czynniki wzrostu. np. VEGF, EGF, PDGF, NGF, FGF - sygnalizacja rozpoczyna się od związania ligandu,, co prowadzi do dimeryzacji lub oligomeryzacji receptorów i ich autofosforylacji lub krzyżowej fosforylacji - ufosforylowanie reszt tyrozyny pozwala na przyłączenie białek adaptorowych z domenami SH2 które zostają ufosforylowane i przekazują sygnał na kolejne białka. Białka adaptorowe to np. Grb-2. - Grb2 przyłącza białko GEF (zwane też SOS) i taki kompleks pobudza GTPazę Ras (prowadząc do wymiany GDP na GTP) - Aktywowany Ras aktywuje szlak kinaz MAP
25
26
27 Kinazy MAP - występują we wszystkich komórkach - aktywowane są poprzez fosforylację reszt serynowych, treoninowych i tyrozynowych - są kinazami cytoplazmatycznymi, ale po aktywacji mogą przechodzić do jądra gdzie g fosforylują liczne czynniki transkrypcyjne (np. c-junc jun,, ATF-2, elk-1, CHOP) - główne grupy kinaz MAP to: > ERK1/2 (p42/p44) extracellular signal-regulated protein kinase > JNK (c-jun NH2-terminal kinase) > p38 - aktywacja p38 może reguluje stabilność mrna zawierającego regiony bogate w regiony AU
28 Etc.
29
30 Komunikacja między komórkami B. Receptory lipofilowe - ligandy obejmują np. - steroidy - hormony tarczycy - witamina D3 - retinoidy - prostaglandyny serii D i J - ligandy są zwykle lipofilowe i przechodzą przez błonę do cytoplazmy (najczęściej są transportowane przez białka nośnikowe) - pusty receptor jest zwykle w cytozolu,, związany z innymi białkami - gdy ligand zwiąże się z receptorem, kompleks przenoszony jest do jądra gdzie e wiąże się do swoistych sekwencji DNA działając jako czynnik transkrypcyjny - niektóre puste receptory zlokalizowane są w jądrze gdzie przyłączone są do promotora genu docelowego hamując jego transkrypcję (czyli zachowują się jak represory). Związanie ligandu prowadzi do przebudowy allosterycznej receptora i aktywacji transkrypcji genu
31
32 Komórki transfekowane plazmidem reporterowym HRE-luc 300 wild-type HRE luminescence luminescence [RLU] RLU] * control 15d-PGJ 2 control 15d-PGJ 2 normoxia hypoxia mutated HRE NS * HRE luminescence luminescence [RLU] RLU] NS control 15d-PGJ 2 control 15d-PGJ 2 normoxia hypoxia
33 EMSA description - The gel shift or electrophoretic mobility shift assay provides a simple and rapid method for detecting DNA-binding proteins. - This method is widely used to study sequence-specific specific DNA-binding proteins such as transcription factors. - The assay is based on the observation that complexes of protein and DNA migrate through a nondenaturing polyacrylamide gel more slowly than free DNA fragments or double-stranded oligonucleotides. - The gel shift assay is performed by incubating a purified protein, or a complex mixture of proteins (such as nuclear or cell extract preparations), with a 32 P end-labeled DNA fragment containing the putative protein binding site. - The reaction products are then analyzed on a nondenaturing polyacrylamide gel. - The specificity of the DNA-binding protein for the putative binding site is established by competition experiments using unlabeled DNA fragments or oligonucleotides containing a binding site for the protein of interest or other unrelated DNA sequences.
34 EMSA typical results
35 Supershift assays can be used to assess the specificity of the retarded band. Cell extracts were processed for NF-kB gel shift analysis. Antibodies raised against either p50 (lanes( 5 and 6) or p65 (lanes( 7 and 8) were added to the cell extract before adding the probe. Supershift indicates that this proteic complex is composed of the bona fide p50-p65 p65 heterodimer.
36 Gel shift competition assay, using a wild-type probe and a mutated probe,, on the DNA- binding of NFkB. The radioactive probe was first mixed with an increasing excess (0, 1, 5 and 20 x) of the cold probe containing either the wild-type (lanes 1-4 and 9-12) or the mutated (lanes 4-8 and 13-16) 16) NFkB-binding consensus sequence.. EMSA was then performed with 25 µg g protein of cell extracts coming from unstimulated (lanes 1-8) of IL-1-stimulated cells (lanes 9-16).
37 TransAm Assay
38
39 TransAM Assay HIF-1 activity [% of control] * * Badanie aktywności HIF control 15d-PGJ 2 control 15d-PGJ 2 normoxia hypoxia NS HIF-1 activity [% of control] # * NS # Kontrola specyficzności 0 control control WT-HIF1 control mut-hif1 15d-PGJ 2 15d-PGJ 2 WT-HIF1 15d-PGJ 2 mut-hif1
40 Badanie translokacji NFκB (przciwciała anty-p65 znakowane FITCem,, analiza przy pomocy mikroskopu konfokalnego) control 15d-PGJ 2 TNFα komórki HMEC-1
41 Subcellular localization of NFkB analysed by immunofluorescence and confocal microscopy in human fibroblasts stimulated or not for 20 min with 5 µg/ml of IL-1. NFkB anti-p65 antibody was labeled with FITC (green( green). Nuclei (blue) were conterstained with topo 3.
42 Badanie translokacji kinaz: -transfekcja komórek plazmidem kodującym białko fuzyjne PKCγ/GFP -obserwacje przyżyciowe lokalizacji świecącego białka (mikroskop konfokalny) kontrola 10 min po stymulacji IL-1β
43
44 Typy białaczek A. - Limfoidalna - Mieloidalna B. - ostra (wynika z transformacji stosunkowo niezróżnicowanych komórek progenitorowych,, z jedynie niewielkimi możliwościami dalszego różnicowania się) - przewlekła (wynika z transformacji bardziej dojrzałych komórek, które mają zdolność dalszego różnicowania się)
45
46 Chroniczna białaczka mieloidalna - chroniczna białaczka mieloidalna stanowi około 3% nowotworów u ludzi (15-20% wszystkich białaczek u dorosłych) około przypadki na osób - średnia wieku osób zdiagnozowanych to 53 lata (30% pacjentów ma ponad 60 lat, mniej niż 10% - poniżej 20 lat) - nieco częściej występuje u mężczyzn - u około połowy pacjentów przebiega bezobjawowo i zostaje wykryta a w trakcie rutynowych badań krwi - nieleczona prowadzi do śmierci - w terapii stosuje się przeszczep szpiku (dostępny dla mniej niż 20% nowo zdiagnozowanych pacjentów) oraz terapie interferonem-α - w zaawansowanym stadium choroba jest praktycznie nieuleczalna mimo m stosowania chemioterapii - ostatnio lekiem pozwalającym leczyć chroniczną białaczkę szpikową jest gleevec
47 Chroniczna białaczka mieloidalna - pierwszy nowotwór dla którego wykryto przyczynę genetyczną (1960 rok, Philadelphia) - chromosom Philadelphia powstaje na skutek translokacji fragmentu długiego ramienia chromosomu 9 na długie ramię chromosom 22 - aberracja ta obecna jest u 95% pacjentów z chroniczną białaczka szpikową; wystepuje tez u pacjentów z innymi typami białaczek (np. u 15-30% chorych na ostrą białaczke limfoidalną) - translokacja genu kinazy abl w pobliże regionu bcr prowadzi do powstania hybrydowego genu i fuzyjnego białka o konstytutywnej aktywności kinazy - w zalezności od miejsca translokacji białko fuzyjne moze być różnej wielkości
48
49
50 Diagnostyka przewlekłej białaczki mieloidalnej - u zdecydowanej większości pacjentów chromosom Philadelphia może być wykryty standardowymi metodami cytogenetycznymi - można tez stosować FISH lub RT-PCR
51 Normalna kinaza tyrozynowa Abl w leukocytach zwiazana jest z regulacją proliferacji komórek i ich różnicowania się Kinaza Bcr-Abl Abl,, aktywna konstytutywnie powoduje: - zwiększenie proliferacji - zahamowanie apoptozy - zmniejszenie ekspresji adhezyn (osłabienie adhezji i ogranicznie możliwości odbierania sygnałów z mikrośrodowiska szpiku)
52 Gleevec (imatinib) gleevec 2 -phenylaminopyrimidine derivative - pierwszy komercyjnie dostępny inhibitor kinazy tyrozynowej przeznaczony do terapii klinicznej - hamuje specyficznie kinazy Bcr-Abl (jej aktywacja powoduje przewlekłą białaczkę mieloidalną) ) oraz kinaz c-kit c (CD117) i PDGF-R blokuje proliferację i indukuje apoptozę komórek mających te kinazy - powoduje stosunkowo niewielkie efekty uboczne - istotne cofnięcie objawów choroby obserwuje się u 49% pacjentów w chronicznej fazie choroby, którzy nie odpowiedzieli na leczenie IFNα α
53 Kinazy hamowane przez gleevec
54 GIST can be divided into four major groups: - Differentiation towards smooth muscle cells. - Differentiation towards neural elements. - Dual differentiation (neural and smooth muscle). - Lacking differentiation of either cell type. Immunohistochemistry: - CD34 - c-kit gene product (CD117) - Vimentin
55 GIST (Gastrointestinal stromal tumors) - Common in adults aged years. - Present as a primary tumor r or metastatic mass - 25% of GISTs are malignant. Localization: - Esophagus: 5% - Stomach: 50-70% - Small intestine: 25-40% - Colorectal: Less than 10% Therapy: - Surgery - Gleevec
56 GIST (Gastrointestinal stromal tumors) Mesenchymal tumours arising in the GI tract and sometimes within the abdomen without gastrointestinal connection nnection. Single or multiple tumours. Size vary between 1 to more than 20 cm. Submucosal or intramuscular mass. Usually well circumscribed but lack a true capsule. Cut surface gray to pink in colour. Areas of cystic degeneration, infarction and hemorrhage and necrosis. Prone to surface ulceration and bleeding.
57 Dziekuję i zapraszam za tydzień. Co warto zapamiętać: - podstawowe kinazy i wtórne przekaźniki - typy receptorów - na czym polega EMSA i transfekcja plazmidami reporterowymi - jak działa gleevec Slajdy będą dostępne w bibliotece i na stronie Fan-clubu hemoksygenazy:
MECHANIZMY WZROSTU i ROZWOJU ROŚLIN
MECHANIZMY WZROSTU i ROZWOJU ROŚLIN Jaka jest rola kinaz MA (generalnie)? Do czego służy roślinom (lub generalnie) fosfolipaza D? Czy u roślin występują hormony peptydowe? Wymień znane Ci rodzaje receptorów
Bardziej szczegółowoROLA WAPNIA W FIZJOLOGII KOMÓRKI
ROLA WAPNIA W FIZJOLOGII KOMÓRKI Michał M. Dyzma PLAN REFERATU Historia badań nad wapniem Domeny białek wiążące wapń Homeostaza wapniowa w komórce Komórkowe rezerwuary wapnia Białka buforujące Pompy wapniowe
Bardziej szczegółowoSygnalizacja międzykomórkowa i wewnątrzkomórkowa
Sygnalizacja międzykomórkowa i wewnątrzkomórkowa Prof. dr hab. n. med. Małgorzata Milkiewicz Zakład Biologii Medycznej Informator (przekaźnik) pierwotny czynnik fizyczny lub chemiczny będący nośnikiem
Bardziej szczegółowoSygnalizacja międzykomórkowa i wewnątrzkomórkowa
Informator (przekaźnik) pierwotny czynnik fizyczny lub chemiczny będący nośnikiem informacji odebranej przez komórkę. Sygnalizacja międzykomórkowa i wewnątrzkomórkowa Receptor cząsteczka chemiczna ( peptyd
Bardziej szczegółowoSygnalizacja międzykomórkowa i wewnątrzkomórkowa
Sygnalizacja międzykomórkowa i wewnątrzkomórkowa Prof. dr hab. n. med. Małgorzata Milkiewicz Zakład Biologii Medycznej Informator (przekaźnik) pierwotny czynnik fizyczny lub chemiczny będący nośnikiem
Bardziej szczegółowoTHE UNFOLDED PROTEIN RESPONSE
THE UNFOLDED PROTEIN RESPONSE Anna Czarnecka Źródło: Intercellular signaling from the endoplasmatic reticulum to the nucleus: the unfolded protein response in yeast and mammals Ch. Patil & P. Walter The
Bardziej szczegółowoCzęść V: Przekazywanie sygnałów. DO WYKŁADÓW Z PODSTAW BIOFIZYKI IIIr. Biotechnologii prof. dr hab. inż. Jan Mazerski
MATERIAŁY PMCNICZE D WYKŁADÓW Z PDSTAW BIFIZYKI IIIr. Biotechnologii prof. dr hab. inż. Jan Mazerski PRZEKAZYWANIE SYGNAŁÓW Cechą charakterystyczną układów żywych jest zdolność do zachowywania wewnętrznej
Bardziej szczegółowo(przekaźniki II-go rzędu)
(przekaźniki II-go rzędu) Gabriel Nowak, Małgorzata Dybała Receptory i mechanizmy przekazywania sygnału (J.Z. Nowak, J.B. Zawilska, red.) Wyd. Nauk. PWN, Warszawa, 2004 Zakład Cytobiologii i Histochemii,
Bardziej szczegółowoUKŁAD DOKREWNY cz. 2. Wysepki trzustkowe (Langerhansa): grupy komórek dokrewnych produkujących hormony białkowe
Wysepki trzustkowe (Langerhansa): grupy komórek dokrewnych produkujących hormony białkowe UKŁAD DOKREWNY cz. 2 Elementy składowe: komórki dokrewne kapilary okienkowe włókna nerwowe Typy komórek dokrewnych
Bardziej szczegółowoNukleotydy w układach biologicznych
Nukleotydy w układach biologicznych Schemat 1. Dinukleotyd nikotynoamidoadeninowy Schemat 2. Dinukleotyd NADP + Dinukleotydy NAD +, NADP + i FAD uczestniczą w procesach biochemicznych, w trakcie których
Bardziej szczegółowoUKŁAD DOKREWNY cz. 2. beta. delta. alfa
Wysepki trzustkowe (Langerhansa): grupy komórek dokrewnych produkujących hormony białkowe, zlokalizowane na terenie zrazików, otoczone przez struktury części zewnątrzwydzielniczej UKŁAD DOKREWNY cz. 2
Bardziej szczegółowoPatogeneza przewlekłej białaczki szpikowej od genu do terapii celowanej
PRACA POGLĄDOWA Hematologia 2010, tom 1, nr 3, 195 218 Copyright 2010 Via Medica ISSN 2081 0768 Patogeneza przewlekłej białaczki szpikowej od genu do terapii celowanej Pathogenesis of chronic myeloid leukemia
Bardziej szczegółowoTransmisja informacji (powtórzenie)
Transmisja informacji (powtórzenie) Gabriel Nowak Definicje Ŝycia śycie jako ciągły przepływ informacji Zakład Cytobiologii i Histochemii, Collegium Medicum Uniwersytet Jagielloński Przepływ informacji
Bardziej szczegółowoDiagnostyka molekularna umożliwia terapie spersonalizowane. Janusz A. Siedlecki
Diagnostyka molekularna umożliwia terapie spersonalizowane. Janusz A. Siedlecki Centrum Onkologii-Instytut, Warszawa 2015 Rozwój Rozwój medycyny i nauk podstawowych w ciągu ostatnich pięćdziesięciu lat
Bardziej szczegółowoFizjologia człowieka
Fizjologia człowieka Wykład 2, część A CZYNNIKI WZROSTU CYTOKINY 2 1 Przykłady czynników wzrostu pobudzających proliferację: PDGF - cz.wzrostu z płytek krwi działa na proliferację i migrację fibroblastów,
Bardziej szczegółowoRok akad. 2015/2016 Semestr zimowy, czwartek,
PROWADZĄCY: Prof. Nadzieja Drela - koordynator Dr Magdalena Markowska - koordynator Dr Paweł Majewski Prof. Krystyna Skwarło-Sońta Rok akad. 2015/2016 Semestr zimowy, czwartek, 8.30-10 Receptory wolne
Bardziej szczegółowobiologiczne mechanizmy zachowania seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski
biologiczne mechanizmy zachowania seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski michal.michalowski@uwr.edu.pl michaladamichalowski@gmail.com michal.michalowski@uwr.edu.pl https://mmichalowskiuwr.wordpress.com/
Bardziej szczegółowoTerapia celowana. Część I. Mechanizmy przesyłania sygnałów przy udziale receptorów o aktywności kinazy tyrozynowej
Współczesna Onkologia (2007) vol. 11; 7 (331 336) Prawidłowe funkcjonowanie komórki jest uzależnione od ścisłej kontroli przekazywania informacji. W proces przenoszenia sygnałów zaangażowane są substancje
Bardziej szczegółowoDr. habil. Anna Salek International Bio-Consulting 1 Germany
1 2 3 Drożdże są najprostszymi Eukariontami 4 Eucaryota Procaryota 5 6 Informacja genetyczna dla każdej komórki drożdży jest identyczna A zatem każda komórka koduje w DNA wszystkie swoje substancje 7 Przy
Bardziej szczegółowoWybrane techniki badania białek -proteomika funkcjonalna
Wybrane techniki badania białek -proteomika funkcjonalna Proteomika: umożliwia badanie zestawu wszystkich (lub prawie wszystkich) białek komórkowych Zalety analizy proteomu w porównaniu z analizą trankryptomu:
Bardziej szczegółowoTransport przez błony
Transport przez błony Transport bierny Nie wymaga nakładu energii Transport aktywny Wymaga nakładu energii Dyfuzja prosta Dyfuzja ułatwiona Przenośniki Kanały jonowe Transport przez pory w błonie jądrowej
Bardziej szczegółowoBiochemia widzenia. Polega na zamianie energii świetlnej na ruch atomów a następnie na sygnał nerwowy
Biochemia widzenia Polega na zamianie energii świetlnej na ruch atomów a następnie na sygnał nerwowy W siatkówce oka kręgowców występują komórki fotoreceptorowe: czopki (silne światło, barwy) pręciki (słabe
Bardziej szczegółowoHormony Gruczoły dokrewne
Hormony Gruczoły dokrewne Dr n. biol. Urszula Wasik Zakład Biologii Medycznej HORMON Przekazuje informacje między poszczególnymi organami regulują wzrost, rozwój organizmu efekt biologiczny - niewielkie
Bardziej szczegółowo3. Farmakodynamika Interakcja lek-receptor Receptory zewnątrzi wewnątrzkomórkowe
3. Farmakodynamika Tłum. B. Malinowska rzez pojęcie farmakodynamiki rozumiemy wpływ oraz mechanizmy działania leku na organizm człowieka, a także na mikroorganizmy i pasożyty chorobotwórcze, które dostały
Bardziej szczegółowopaździernika 2013: Elementarz biologii molekularnej. Wykład nr 2 BIOINFORMATYKA rok II
10 października 2013: Elementarz biologii molekularnej www.bioalgorithms.info Wykład nr 2 BIOINFORMATYKA rok II Komórka: strukturalna i funkcjonalne jednostka organizmu żywego Jądro komórkowe: chroniona
Bardziej szczegółowoWykład 13. Regulacja cyklu komórkowego w odpowiedzi na uszkodzenia DNA. Mechanizmy powstawania nowotworów
Wykład 13 Regulacja cyklu komórkowego w odpowiedzi na uszkodzenia DNA Mechanizmy powstawania nowotworów Uszkodzenie DNA Wykrycie uszkodzenia Naprawa DNA Zatrzymanie cyklu kom. Apoptoza Źródła uszkodzeń
Bardziej szczegółowoRozmnażanie i wzrost komórek sąściśle kontrolowane. Genetyczne podłoże nowotworzenia
Rozmnażanie i wzrost komórek sąściśle kontrolowane Genetyczne podłoże nowotworzenia Rozmnażanie i wzrost komórek sąściśle kontrolowane Rozmnażanie i wzrost komórek sąściśle kontrolowane Połączenia komórek
Bardziej szczegółowoOrganizacja tkanek - narządy
Organizacja tkanek - narządy Architektura skóry tkanki kręgowców zbiór wielu typów komórek danej tkanki i spoza tej tkanki (wnikają podczas rozwoju lub stale, w trakcie Ŝycia ) neurony komórki glejowe,
Bardziej szczegółowowykład dla studentów II roku biotechnologii Andrzej Wierzbicki
Genetyka ogólna wykład dla studentów II roku biotechnologii Andrzej Wierzbicki Uniwersytet Warszawski Wydział Biologii andw@ibb.waw.pl http://arete.ibb.waw.pl/private/genetyka/ Wykład 5 Droga od genu do
Bardziej szczegółowoMECHANIZMY RUCHÓW KOMÓRKOWYCH - DZIAŁANIE ANESTETYKÓW NA KOMÓRKI
MECHANIZMY RUCHÓW KOMÓRKOWYCH - DZIAŁANIE ANESTETYKÓW NA KOMÓRKI Zakres materiału, który naleŝy przygotować do ćwiczeń: 1) Budowa błony komórkowej 2) Mechanizm działania anestetyków 3) Aktywność ruchowa
Bardziej szczegółowoDr hab. Janusz Matuszyk. Ocena rozprawy doktorskiej. Pani mgr Hanny Baurskiej
Dr hab. Janusz Matuszyk INSTYTUT IMMUNOLOGII I TERAPII DOŚWIADCZALNEJ im. Ludwika Hirszfelda P OLSKIEJ A K A D E M I I N AUK Centrum Doskonałości: IMMUNE ul. Rudolfa Weigla 12, 53-114 Wrocław tel. (+48-71)
Bardziej szczegółowoStruktura i dynamika błon biologicznych Transport przez błony Receptory błonowe i wewnątrzkomórkowe Receptory hormonalne
Struktura i dynamika błon biologicznych Transport przez błony Receptory błonowe i wewnątrzkomórkowe Receptory hormonalne BŁONA KOMÓRKOWA - oddziela środowisko wewnętrzne komórki od otoczenia. Budowa: w
Bardziej szczegółowoProteomika: umożliwia badanie zestawu wszystkich lub prawie wszystkich białek komórkowych
Proteomika: umożliwia badanie zestawu wszystkich lub prawie wszystkich białek komórkowych Zalety w porównaniu z analizą trankryptomu: analiza transkryptomu komórki identyfikacja mrna nie musi jeszcze oznaczać
Bardziej szczegółowoTerapeutyczne Programy Zdrowotne 2009 Leczenie nowotworów podścieliska przewodu pokarmowego (GIST) Załącznik nr 9
Załącznik nr 9 Nazwa programu: do Zarządzenia Nr 41/2009 Prezesa NFZ z dnia 15 września 2009 roku LECZENIE NOWOTWORÓW PODŚCIELISKA PRZEWODU POKARMOWEGO (GIST) ICD 10 grupa rozpoznań obejmująca nowotwory
Bardziej szczegółowoImmunoterapia w praktyce rak nerki
Immunoterapia w praktyce rak nerki VII Letnia Akademia Onkologiczna dla Dziennikarzy Warszawa 09 sierpień 2018 Piotr Tomczak Uniwersytet Medyczny Poznań Katedra i Klinika Onkologii Leczenie mrcc - zalecenia
Bardziej szczegółowoSpis treści. 1. Jak powstają odmienne fenotypy komórek Budowa cząsteczkowa i funkcjonalne składniki błony komórkowej 29 SPIS TREŚCI / 7
SPIS TREŚCI / 7 Spis treści 1. Jak powstają odmienne fenotypy komórek 13 Ewolucja dyscyplin naukowych 13 Fenotypy komórek ssaków 14 Organizacja komórek w tkankach 15 Zmienność fenotypów komórkowych w czterech
Bardziej szczegółowowykład dla studentów II roku biotechnologii Andrzej Wierzbicki
Genetyka ogólna wykład dla studentów II roku biotechnologii Andrzej Wierzbicki Uniwersytet Warszawski Wydział Biologii andw@ibb.waw.pl http://arete.ibb.waw.pl/private/genetyka/ 1. Gen to odcinek DNA odpowiedzialny
Bardziej szczegółowoWłaściwości błony komórkowej
Właściwości błony komórkowej płynność asymetria selektywna przepuszczalność Transport przez błony Współczynnik przepuszczalności [cm/s] RóŜnice składu jonowego między wnętrzem komórki ssaka a otoczeniem
Bardziej szczegółowoTerapeutyczne Programy Zdrowotne 2012 Leczenie nowotworów podścieliska przewodu pokarmowego (GIST) Załącznik nr 8
Załącznik nr 8 Nazwa programu: do Zarządzenia 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku LECZENIE NOWOTWORÓW PODŚCIELISKA PRZEWODU POKARMOWEGO (GIST) ICD 10 grupa rozpoznań obejmująca nowotwory
Bardziej szczegółowoWybrane techniki badania białek -proteomika funkcjonalna
Wybrane techniki badania białek -proteomika funkcjonalna Proteomika: umożliwia badanie zestawu wszystkich (lub prawie wszystkich) białek komórkowych Zalety analizy proteomu np. w porównaniu z analizą trankryptomu:
Bardziej szczegółowoTRANSKRYPCJA - I etap ekspresji genów
Eksparesja genów TRANSKRYPCJA - I etap ekspresji genów Przepisywanie informacji genetycznej z makrocząsteczki DNA na mniejsze i bardziej funkcjonalne cząsteczki pre-mrna Polimeraza RNA ETAP I Inicjacja
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTRUKCJA Z LABORATORIUM W ZAKŁADZIE BIOFIZYKI. Ćwiczenie 3 ANALIZA TRANSPORTU SUBSTANCJI NISKOCZĄSTECZKOWYCH PRZEZ
POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTRUKCJA Z LABORATORIUM W ZAKŁADZIE BIOFIZYKI Ćwiczenie 3 ANALIZA TRANSPORTU SUBSTANCJI NISKOCZĄSTECZKOWYCH PRZEZ BŁONĘ KOMÓRKOWĄ I. WSTĘP TEORETYCZNY Każda komórka, zarówno roślinna,
Bardziej szczegółowostarszych na półkuli zachodniej. Typową cechą choroby jest heterogenny przebieg
STRESZCZENIE Przewlekła białaczka limfocytowa (PBL) jest najczęstszą białaczką ludzi starszych na półkuli zachodniej. Typową cechą choroby jest heterogenny przebieg kliniczny, zróżnicowane rokowanie. Etiologia
Bardziej szczegółowoTransportowane cząsteczki CO O, 2, NO, H O, etanol, mocznik... Zgodnie z gradientem: stężenia elektrochemicznym gradient stężeń
Transportowane cząsteczki Transport przez błony Transport bierny szybkość transportu gradien t stężeń kanał nośnik Transport z udziałem nośnika: dyfuzja prosta dyfuzja prosta CO 2, O 2, NO,, H 2 O, etanol,
Bardziej szczegółowoKosmos. PROBLEMY NAUKBIOLO GIĆZNYCH Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
Kosmos Tom 50, 2001 Numer 1-2 (250-251) Strony 9-18 PROBLEMY NAUKBIOLO GIĆZNYCH Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika E d y t a K o z ie ł Katedra Biotechnologii Żywności Akademia Rolnicza im.
Bardziej szczegółowoTATA box. Enhancery. CGCG ekson intron ekson intron ekson CZĘŚĆ KODUJĄCA GENU TERMINATOR. Elementy regulatorowe
Promotory genu Promotor bliski leży w odległości do 40 pz od miejsca startu transkrypcji, zawiera kasetę TATA. Kaseta TATA to silnie konserwowana sekwencja TATAAAA, występująca w większości promotorów
Bardziej szczegółowoO C E N A. Tytuł pracy: "Regulacja receptora dla witaminy D (VDR) przez dwie ścieżki sygnałowe"
Kraków, 30.06.2017 O C E N A Pracy doktorskiej mgr Aleksandry Marchwickiej, doktorantki w Zakładzie Biotechnologii Białek Wydziału Biotechnologii Uniwersytetu Wrocławskiego Tytuł pracy: "Regulacja receptora
Bardziej szczegółowoWykład 14 Biosynteza białek
BIOCHEMIA Kierunek: Technologia Żywności i Żywienie Człowieka semestr III Wykład 14 Biosynteza białek WYDZIAŁ NAUK O ŻYWNOŚCI I RYBACTWA CENTRUM BIOIMMOBILIZACJI I INNOWACYJNYCH MATERIAŁÓW OPAKOWANIOWYCH
Bardziej szczegółowoCHOROBY NOWOTWOROWE. Twór składający się z patologicznych komórek
CHOROBY NOWOTWOROWE Twór składający się z patologicznych komórek Powstały w wyniku wielostopniowej przemiany zwanej onkogenezą lub karcinogenezą Morfologicznie ma strukturę zbliżoną do tkanki prawidłowej,
Bardziej szczegółowoZagadnienia seminaryjne w semestrze letnim I Błony biologiczne
Zagadnienia seminaryjne w semestrze letnim 2019 I Błony biologiczne 1. Budowa i składniki błon biologicznych - fosfolipidy - steroidy - białka - glikoproteiny i glikolipidy 2. Funkcje błony komórkowej
Bardziej szczegółowoPotencjał spoczynkowy i czynnościowy
Potencjał spoczynkowy i czynnościowy Marcin Koculak Biologiczne mechanizmy zachowania https://backyardbrains.com/ Powtórka budowy komórki 2 Istota prądu Prąd jest uporządkowanym ruchem cząstek posiadających
Bardziej szczegółowoKomórka eukariotyczna
Komórka eukariotyczna http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=plik:hela_cells_stained_with_hoechst_33258.jpg cytoplazma + jądro komórkowe = protoplazma W cytoplazmie odbywa się: cała przemiana materii,
Bardziej szczegółowoMechanochemiczny przełącznik między wzrostem i różnicowaniem komórek
Mechanochemiczny przełącznik między wzrostem i różnicowaniem komórek Model tworzenia mikrokapilar na podłożu fibrynogenowym eksponencjalny wzrost tempa proliferacji i syntezy DNA wraz ze wzrostem stężenia
Bardziej szczegółowoReceptory β-adrenergiczne w sercu (na marginesie Nagrody Nobla z chemii w 2012 roku)
Postępy Nauk Medycznych, t. XXVII, nr 7, 2014 Borgis *Mariusz Marciszek, Emilia Wojtera Receptory β-adrenergiczne w sercu (na marginesie Nagrody Nobla z chemii w 2012 roku) Cardiac β-adrenoreceptors (reference
Bardziej szczegółowoStreszczenie. Summary. Katarzyna Regulska 1, Beata Stanisz 2, Miłosz Regulski 3. Postepy Hig Med Dosw (online), 2012; 66: 855-867 e-issn 1732-2693
Postepy Hig Med Dosw (online), 2012; 66: 855-867 e-issn 1732-2693 www.phmd.pl Review Received: 2012.06.14 Accepted: 2012.09.28 Published: 2012.11.15 Indywidualizacja terapii przeciwnowotworowej; molekularne
Bardziej szczegółowoPODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz.i): wprowadzenie (komórki, receptory, rozwój odporności nabytej)
PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz.i): wprowadzenie (komórki, receptory, rozwój odporności nabytej) Nadzieja Drela ndrela@biol.uw.edu.pl Konspekt do wykładu
Bardziej szczegółowoWłaściwości szlaku sygnalizacyjnego białka p53 ujawnione podczas analizy skutków traktowania komórek rezweratrolem.
Właściwości szlaku sygnalizacyjnego białka p53 ujawnione podczas analizy skutków traktowania komórek rezweratrolem. Streszczenie Ogólnym celem niniejszej pracy było lepsze zrozumienie funkcjonowania szlaku
Bardziej szczegółowoRegulacja Ekspresji Genów
Regulacja Ekspresji Genów Wprowadzenie o Ekspresja genu jest to złożony proces jego transkrypcji do mrna, o Obróbki tego mrna, a następnie o Translacji do białka. 4/17/2019 2 4/17/2019 3 E 1 GEN 3 Promotor
Bardziej szczegółowoKosmos PROBLEMY NAUK BIOLOGICZNYCH. REGULACJA EKSPRESJI GENÓW PRZEZ JONY WAPNIA. Tom 46, 1997 Numer 4 (237) Strony
Kosmos PROBLEMY NAUK BIOLOGICZNYCH. Tom 46, 1997 Numer 4 (237) Strony 523-528 Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika Ir e n e u s z W. B ie d e r m a n n, L e s z e k K a c z m a r e k Zakład.
Bardziej szczegółowoPrzekazywanie sygnałów w komórce
Rozdział 6 Przekazywanie sygnałów w komórce 1 Jolanta Barańska, 2 Irena Nalepa 1 Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego, PAN, ul. Pasteura 3, 02-093 Warszawa, email: j.baranska@nencki.gov.pl
Bardziej szczegółowoWykład 5. Remodeling chromatyny
Wykład 5 Remodeling chromatyny 1 Plan wykładu: 1. Przebudowa chromatyny 2. Struktura, funkcje oraz mechanizm działania kompleksów remodelujących chromatynę 3. Charakterystyka kompleksów typu SWI/SNF 4.
Bardziej szczegółowoOcena ekspresji genu ABCG2 i białka oporności raka piersi (BCRP) jako potencjalnych czynników prognostycznych w raku jelita grubego
Aleksandra Sałagacka Ocena ekspresji genu ABCG2 i białka oporności raka piersi (BCRP) jako potencjalnych czynników prognostycznych w raku jelita grubego Pracownia Biologii Molekularnej i Farmakogenomiki
Bardziej szczegółowoProfil metaboliczny róŝnych organów ciała
Profil metaboliczny róŝnych organów ciała Uwaga: tkanka tłuszczowa (adipose tissue) NIE wykorzystuje glicerolu do biosyntezy triacylogliceroli Endo-, para-, i autokrynna droga przekazu informacji biologicznej.
Bardziej szczegółowoDo moich badań wybrałam przede wszystkim linię kostniakomięsaka 143B ze względu na jej wysoki potencjał przerzutowania. Do wykonania pracy
Streszczenie Choroby nowotworowe stanowią bardzo ważny problem zdrowotny na świecie. Dlatego, medycyna dąży do znalezienia nowych skutecznych leków, ale również rozwiązań do walki z nowotworami. Głównym
Bardziej szczegółowoGdański Uniwersytet Medyczny Wydział Lekarski. Udział mikrorna w procesie starzenia się ludzkich limfocytów T. Joanna Frąckowiak
Gdański Uniwersytet Medyczny Wydział Lekarski Udział mikrorna w procesie starzenia się ludzkich limfocytów T Joanna Frąckowiak Rozprawa doktorska Praca wykonana w Katedrze i Zakładzie Fizjopatologii Gdańskiego
Bardziej szczegółowoCHOROBY REUMATYCZNE A OBNIŻENIE GĘSTOŚCI MINERALNEJ KOŚCI
CHOROBY REUMATYCZNE A OBNIŻENIE GĘSTOŚCI MINERALNEJ KOŚCI Katarzyna Pawlak-Buś Katedra i Klinika Reumatologii i Rehabilitacji Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu ECHA ASBMR 2018 WIELOCZYNNIKOWY CHARAKTER
Bardziej szczegółowoPODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz. III): Aktywacja i funkcje efektorowe limfocytów B
PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz. III): Aktywacja i funkcje efektorowe limfocytów B Nadzieja Drela ndrela@biol.uw.edu.pl Konspekt wykładu Rozpoznanie antygenu
Bardziej szczegółowoWYKŁAD: Klasyczny przepływ informacji ( Dogmat) Klasyczny przepływ informacji. Ekspresja genów realizacja informacji zawartej w genach
WYKŁAD: Ekspresja genów realizacja informacji zawartej w genach Prof. hab. n. med. Małgorzata Milkiewicz Zakład Biologii Medycznej Klasyczny przepływ informacji ( Dogmat) Białka Retrowirusy Białka Klasyczny
Bardziej szczegółowoReceptory nukleotydowe budowa i funkcje, historia i perspektywy
Receptory nukleotydowe budowa i funkcje historia i perspektywy Jolanta Barańska * Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN Warszawa * Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego
Bardziej szczegółowoWłaściwości błony komórkowej
Właściwości błony komórkowej płynność asymetria selektywna przepuszczalność Transport przez błony Cząsteczki < 150Da Błony - selektywnie przepuszczalne RóŜnice składu jonowego między wnętrzem komórki ssaka
Bardziej szczegółowoHORMONY STERYDOWE I PODOBNIE DZIAŁAJĄCE
HORMONY STERYDOWE I PODOBNIE DZIAŁAJĄCE Są to związki należące do grupy steroidów, które charakteryzują się wykazywaniem istotnych aktywności biologicznych typu hormonalnego. Docierając do komórki docelowej,
Bardziej szczegółowoMetody bioinformatyki. Ekspresja genów. prof. dr hab. Jan Mulawka
Metody bioinformatyki Ekspresja genów prof. dr hab. Jan Mulawka Genetyczny skład prawie wszystkich komórek somatycznych organizmów wielokomórkowych jest identyczny. Fenotyp (swoistość tkankowa lub komórkowa)
Bardziej szczegółowoTkanka nerwowa. neurony (pobudliwe) odbieranie i przekazywanie sygnałów komórki glejowe (wspomagające)
Tkanka nerwowa neurony (pobudliwe) odbieranie i przekazywanie sygnałów komórki glejowe (wspomagające) Sygnalizacja w komórkach nerwowych 100 tys. wejść informacyjnych przyjmowanie sygnału przewodzenie
Bardziej szczegółowoJoanna Bereta, Aleksander Ko j Zarys biochemii. Seria Wydawnicza Wydziału Bio chemii, Biofizyki i Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego
Joanna Bereta, Aleksander Ko j Zarys biochemii Seria Wydawnicza Wydziału Bio chemii, Biofizyki i Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego Copyright by Wydział Bio chemii, Biofizyki i Biotechnologii
Bardziej szczegółowocytoplazma + jądro komórkowe = protoplazma Jądro komórkowe
Komórka eukariotyczna http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=plik:hela_cells_stained_with_hoechst_33258.jpg cytoplazma + jądro komórkowe = protoplazma W cytoplazmie odbywa się: cała przemiana materii,
Bardziej szczegółowoKosm os. PROBLEMY NAUK *BIÓI^G 1EZNY e n. Tom 46, 1997 Numer 4 (237) Strony
Kosm os PROBLEMY NAUK *BIÓI^G 1EZNY e n Tom 46, 1997 Numer 4 (237) Strony 603-608 Polskie T ow arzystw o Przyrod n ik ów im. K op ern ik a J a c e k K u ź n ic k i, A n n a F il ip e k Zakład Neurobiologii
Bardziej szczegółowoSTI571 terapia celowana* STI571: A summary of targeted therapy
Postepy Hig Med Dosw. (online), 2006; 60: 677-696 e-issn 1732-2693 www.phmd.pl Review Received: 2006.09.12 Accepted: 2006.12.12 Published: 2006.12.28 STI571 terapia celowana* STI571: A summary of targeted
Bardziej szczegółowoCzynności komórek nerwowych. Adriana Schetz IF US
Czynności komórek nerwowych Adriana Schetz IF US Plan wykładu 1. Komunikacja mędzykomórkowa 2. Neurony i komórki glejowe jedność architektoniczna 3. Czynności komórek nerwowych Komunikacja międzykomórkowa
Bardziej szczegółowoKARTA PRZEDMIOTU CYTOFIZJOLOGIA/SYLABUS
KARTA PRZEDMIOTU CYTOFIZJOLOGIA/SYLABUS Wydział Kierunek studiów Jednostka organizacyjna prowadząca kierunek Poziom kształcenia Forma studiów Profil kształcenia Jednostka organizacyjna prowadząca przedmiot
Bardziej szczegółowoIL-4, IL-10, IL-17) oraz czynników transkrypcyjnych (T-bet, GATA3, E4BP4, RORγt, FoxP3) wyodrębniono subpopulacje: inkt1 (T-bet + IFN-γ + ), inkt2
Streszczenie Mimo dotychczasowych postępów współczesnej terapii, przewlekła białaczka limfocytowa (PBL) nadal pozostaje chorobą nieuleczalną. Kluczem do znalezienia skutecznych rozwiązań terapeutycznych
Bardziej szczegółowoRola wapnia w fizjologii i patologii neuronów
Rola wapnia w fizjologii i patologii neuronów STRESZCZENIE artykule na wstępie przedstawiono ewolucyjne aspekty dwoistej roli jonów wapnia W jako cząsteczek sygnałowych oraz kationów o działaniu cytotoksycznym.
Bardziej szczegółowo(węglowodanów i tłuszczów) Podstawowym produktem (nośnikiem energii) - ATP
śycie - wymaga nakładu energii źródłem - promienie świetlne - wykorzystywane do fotosyntezy - magazynowanie energii w wiązaniach chemicznych Wszystkie organizmy (a zwierzęce wyłącznie) pozyskują energię
Bardziej szczegółowoICD-10 C 92.1 przewlekła białaczka szpikowa Dziedzina medycyny: hematologia lub onkologia i hematologia dziecięca
Nazwa programu: Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2008 załącznik nr 8 do zarządzenia Nr 36/2008/DGL Prezesa NFZ z dnia 19 czerwca 2008 r. LECZENIE PRZEWLEKŁEJ BIAŁACZKI SZPIKOWEJ ICD-10 C 92.1 przewlekła
Bardziej szczegółowoTransport makrocząsteczek
Komórka eukariotyczna cytoplazma + jądro komórkowe = protoplazma W cytoplazmie odbywa się: cała przemiana materii, dzięki której organizm uzyskuje energię biosynteza białka i innych związków Transport
Bardziej szczegółowoCo działa na nerwy rdzeniowi kręgowemu? Marta Błaszkiewicz
Co działa na nerwy rdzeniowi kręgowemu? Marta Błaszkiewicz Rdzeń kręgowy > część ośrodkowego UN > bodźce z mózgowia do obwodowego UN > Ф 1cm, 30g, 45cm > poniżej L2: ogon koński Uszkodzenia rdzenia kręgowego
Bardziej szczegółowoImmunologia komórkowa
Immunologia komórkowa ocena immunofenotypu komórek Mariusz Kaczmarek Immunofenotyp Definicja I Charakterystyczny zbiór antygenów stanowiących elementy różnych struktur komórki, związany z jej różnicowaniem,
Bardziej szczegółowoWłaściwości błony komórkowej
płynność asymetria Właściwości błony komórkowej selektywna przepuszczalność Płynność i stan fazowy - ruchy rotacyjne: obrotowe wokół długiej osi cząsteczki - ruchy fleksyjne zginanie łańcucha alifatycznego
Bardziej szczegółowoAktywność fosfatazy alkalicznej w neutrofilach u pacjentów z przewlekłą białaczką szpikową
Aktywność fosfatazy alkalicznej w neutrofilach u pacjentów z przewlekłą białaczką szpikową Radosław Charkiewicz praca magisterska Zakład Diagnostyki Hematologicznej Uniwersytet Medyczny w Białymstoku Przewlekła
Bardziej szczegółowoNowoczesne systemy ekspresji genów
Nowoczesne systemy ekspresji genów Ekspresja genów w organizmach żywych GEN - pojęcia podstawowe promotor sekwencja kodująca RNA terminator gen Gen - odcinek DNA zawierający zakodowaną informację wystarczającą
Bardziej szczegółowoNumer 3 (248) Strony PROBLEMY NAUK BIOLOGICZNYCH Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
Tom 49, 2000 Kosmos Numer 3 (248) Strony 481-487 PROBLEMY NAUK BIOLOGICZNYCH Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika C z e s ł a w S. C ie r n ie w s k i Zakład Biofizyki Akademia Medyczna w Łodzi
Bardziej szczegółowoRola sierocych receptorów jądrowych w rozwoju limfocytów T w grasicy* The roles of orphan nuclear receptors in T-lymphocyte development in the thymus
ostepy Hig Med Dosw. (online), 2009; 63: 522-536 e-issn 1732-2693 www.phmd.pl Review Received: 2009.06.29 Accepted: 2009.10.05 ublished: 2009.10.29 Rola sierocych receptorów jądrowych w rozwoju limfocytów
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ BIOCHEMII, BIOFIZYKI I BIOTECHNOLOGII Zakład Biochemii Analitycznej Kierownik Prof. dr hab. Adam Dubin
Kraków, 24 września 2014 WYDZIAŁ BIOCHEMII, BIOFIZYKI I BIOTECHNOLOGII Kierownik Prof. dr hab. Adam Dubin R E C E N Z J A rozprawy doktorskiej Pana mgr Michała Kostasia Tytuł rozprawy: Udział fibroblastycznych
Bardziej szczegółowoWłaściwości błony komórkowej
Właściwości błony komórkowej płynność asymetria selektywna przepuszczalność Glikokaliks glikokaliks cytoplazma jądro błona komórkowa Mikrografia elektronowa powierzchni limfocytu ludzkiego (wybarwienie
Bardziej szczegółowoPRZEGLĄD AKTUALNYCH NAJWAŻNIEJSZYCH WYDARZEŃ W REUMATOLOGII
PRZEGLĄD AKTUALNYCH NAJWAŻNIEJSZYCH WYDARZEŃ W REUMATOLOGII Prof. dr hab. n med. Małgorzata Wisłowska Klinika Chorób Wewnętrznych i Reumatologii Centralnego Szpitala Klinicznego MSWiA Cytokiny Hematopoetyczne
Bardziej szczegółowoBiałaczka limfatyczna
www.oncoindex.org SUBSTANCJE CZYNNE W LECZENIU: Białaczka limfatyczna OBEJMUJE PRZEWLEKŁĄ BIAŁACZKĘ LIMFOCYTOWĄ (PBL) I OSTRĄ BIAŁACZKĘ LIMFOBLASTYCZNĄ (ALL) Clofarabine Leczenie ostrej białaczki limfoblastycznej
Bardziej szczegółowoKlasyfikacja i transdukcja wewnątrzkomórkowego sygnału metabotropowych receptorów amin biogennych
PRACA POGLĄDOWA Klasyfikacja i transdukcja wewnątrzkomórkowego sygnału metabotropowych receptorów amin biogennych Classification and intracellular signaling transduction of metabotropic biogenic amine
Bardziej szczegółowoPrzewlekła białaczka limfocytowa
Przewlekła białaczka limfocytowa Ewa Lech-Marańda Klinika Hematologii Instytutu Hematologii i Transfuzjologii Klinika Hematologii i Transfuzjologii CMKP Przewlekła białaczka limfocytowa (CLL) Początek
Bardziej szczegółowoOPTYMALNY POZIOM SPOŻYCIA BIAŁKA ZALECANY CZŁOWIEKOWI JANUSZ KELLER STUDIUM PODYPLOMOWE 2011
OPTYMALNY POZIOM SPOŻYCIA BIAŁKA ZALECANY CZŁOWIEKOWI JANUSZ KELLER STUDIUM PODYPLOMOWE 2011 DLACZEGO DOROSŁY CZŁOWIEK (O STAŁEJ MASIE BIAŁKOWEJ CIAŁA) MUSI SPOŻYWAĆ BIAŁKO? NIEUSTAJĄCA WYMIANA BIAŁEK
Bardziej szczegółowoBłona komórkowa - model płynnej mozaiki
System błon w komórkach eukariotycznych Transport przez błony plazmatyczne dr n. biol. Ewa Kilańczyk Zakład Biologii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego Błona komórkowa - model płynnej mozaiki
Bardziej szczegółowoCYTOSZKIELET CYTOSZKIELET
CYTOSZKIELET Sieć włókienek białkowych; struktura wysoce dynamiczna Filamenty aktynowe Filamenty pośrednie Mikrotubule Fibroblast CYTOSZKIELET 1 CYTOSZKIELET 7nm 10nm 25nm Filamenty pośrednie ich średnica
Bardziej szczegółowo