Co działa na nerwy rdzeniowi kręgowemu? Marta Błaszkiewicz

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Co działa na nerwy rdzeniowi kręgowemu? Marta Błaszkiewicz"

Transkrypt

1 Co działa na nerwy rdzeniowi kręgowemu? Marta Błaszkiewicz

2 Rdzeń kręgowy > część ośrodkowego UN > bodźce z mózgowia do obwodowego UN > Ф 1cm, 30g, 45cm > poniżej L2: ogon koński

3 Uszkodzenia rdzenia kręgowego (ang. Spinal Cord Injury, SCI) Przyczyny:

4 Uszkodzenia rdzenia kręgowego (ang. Spinal Cord Injury, SCI) Przyczyny: Typy:

5 Skutki SCI: nerw guziczny > Uszkodzenie wpływa na: - tylną część dźwigacza odbytu - ból w okolicach kości ogonowej nerw guziczny

6 Skutki SCI: nerwy krzyżowe > Uszkodzenie wpływa na: - jelito - pęcherz - mięśnie stóp - funkcje seksualne nerwy krzyżowe paraplegia

7 Skutki SCI: nerwy lędźwiowe > Uszkodzenie wpływa na: nerwy lędźwiowe paraplegia - nogi - jelito - pęcherz - mięśnie stóp - funkcje seksualne

8 Skutki SCI: nerwy piersiowe > Uszkodzenie wpływa na: nerwy piersiowe paraplegia - tors - nogi - jelito - pęcherz - mięśnie stóp - funkcje seksualne

9 Skutki SCI: nerwy szyjne > Uszkodzenie wpływa na: nerwy szyjne - ręce - tors - nogi - jelito - pęcherz - mięśnie stóp - funkcje seksualne > Powyżej C4: oddychanie tetraplegia

10 Etapy SCI > Stadium ostre (s/min) - problem z przywróceniem funkcji > Stadium podostre (min/tyg.) - depolaryzacja - otwarcie kanałów jonowych (Na,+ K,+ Ca2+) - wzrost Ca2+- dysfunkcja mitochondriów - uszkodzenia naczyń włosowatych i aksonów

11 Etapy SCI > Stadium ostre (s/min) - pro b le m z przyw ró c e nie m funk c ji > Stadium podostre (min/tyg.) - depolaryzacja - otwarcie kanałów jonowych (Na,+ K,+ Ca2+) - wzrost Ca2+- dysfunkcja mitochondriów - uszkodzenia naczyń włosowatych i aksonów > Stadium przewlekłe (miesiące/lata) - tworzenie blizny glejowej - aksony regenerują się do wnęki cysty

12 Główne cele leczenia SCI > Usunięcie przeszkód regeneracji: - zapalenie i obrzęk - powstawanie blizny glejowej > Regeneracja aksonów i remielinizacja > Ponowne połączenie ścieżek istoty białej > Leczenie neuronów istoty szarej

13 Metody farmakologiczne > Steroid MPSS: + 8h + antyapoptotycznie na oligodendrocyty + przeciwzapalne, antyoksydacyjne - infekcje - problemy z żołądkiem - słabe dowody działania

14 Metody farmakologiczne > Steroid MPSS > Gangliozyd GM-1: (błony tk. nerwowej) + częściowe przywrócenie funkcji - brak dowodów na poprawę jakości życia

15 Metody farmakologiczne > Steroid MPSS > Gangliozyd GM-1 > Cethrin: + poprawa zdolności lokomocji w stadium ostrym + próby kliniczne dowodzą bezpieczeństwa

16 Metody farmakologiczne > Steroid MPSS > Gangliozyd GM-1 > Cethrin > Riluzole: (blokuje kanały sodowe) + ochrona nerwów + lepsze przywracanie funkcji (szczury) - brak regeneracji u ludzi

17 Metody farmakologiczne > Steroid MPSS > Gangliozyd GM-1 > Cethrin > Riluzole > Minocyklina: + opóźnia apoptozę - efektów klinicznych nie dowiedziono

18 Metody farmakologiczne > Steroid MPSS > Gangliozyd GM-1 > Cethrin > Riluzole > Minocyklina > Nimodipina: - efekt tylko u szczurów

19 Przeszczep komórek do rdzenia > Próby kliniczne od 2006r. > Komórki macierzyste szpiku > Tylko bezpieczeństwo > Małe grupy > Brak podwójnie ślepych prób > Brak kontroli placebo > Niepewne mechanizmy, które potencjalnie miałyby leczyć

20 Mezenchymatyczne komórki rdzenia > Z komórek macierzystych szpiku > Dożylnie lub bezpośrednio > Brak kontrowersji > Wytwarzają czynniki wzrostu > Działanie przeciwzapalne > Liczne badania i sukcesy

21 Glejowe komórki węchowe > Z śluzówki węchowej > Brak kontrowersji > Regeneracja aksonów > Rzadkie sukcesy > Działania niepożądane

22 Komórki Schwanna > Remielinacja, regeneracja aksonów > U zwierząt tak, ludzie 1:4 Makrofagi > Czynniki neurotroficzne, usuwanie mieliny hamującej wzrost > Ludzie 3:8 (w 14 dni po SCI)

23 Problemy eksperymentalne > Model zwierzęcy: kontuzja vs transsekcja > Różne stadia: ochrona vs odnawianie - przeciwzapalne, neurotroficzne, biopolimery - przeszczepy, lub wzrost obecnych

24 Problemy eksperymentalne > Model zwierzęcy: kontuzja vs transsekcja > Różne stadia: ochrona vs odnawianie > Komórki macierzyste - embrionalne: pluripotencjalne mutacje chromosomowe nowotwory etyka

25 Problemy eksperymentalne > Model zwierzęcy: kontuzja vs transsekcja > Różne stadia: ochrona vs odnawianie > Komórki macierzyste - embrionalne - nerwowe: mózg, rdzeń kręgowy, embrionalne neurony, komórki gleju brak badań klinicznych

26 Problemy eksperymentalne > Model zwierzęcy: kontuzja vs transsekcja > Różne stadia: ochrona vs odnawianie > Komórki macierzyste - embrionalne - nerwowe - indukowane pluripotencjalne k. m.: fibroblasty skóry, miazga zębów trzonowych lepiej z etyką 2006

27 Problemy eksperymentalne c.d. > Czynniki neurotroficzne - dostarczanie: - wybór odpowiedniego czynnika - mezenchymatyczne komórki rdzenia i inne - wiążący kolagen czynnik do nacięcia

28 Problemy eksperymentalne c.d. > Czynniki neurotroficzne - dostarczanie > Wyciszanie czynników hamujących regenerację: - j. w.

29 Problemy eksperymentalne c.d. > Czynniki neurotroficzne - dostarczanie > Wyciszanie czynników hamujących regenerację > Biomateriały: - ochrona fizyczna - transport leków i czynników neurotroficznych - skuteczniejsze działanie leków - przeciwzapalne (PLGA, PLA) - włókna - kierunkowy wzrost aksonów

30 Problemy eksperymentalne c.d. > Czynniki neurotroficzne - dostarczanie > Wyciszanie czynników hamujących regenerację > Biomateriały > Dostarczanie leków: - lokalne - brak systemowych efektów ubocznych - nano- i mikrosfery

31 Rehabilitacja > Ćwiczenia, elektrostymulacja, urządzenia pomocnicze > Nieznana skuteczność poszczególnych, nieznany mechanizm > Proliferacja endogennych nerwowych komórek macierzystych > Bieżnia 6-8 miesięcy: kora odpowiada na sygnały łapek > Faza ostra z zapaleniem: allodynia

32 Bieżnia dla szczurków

33 Bieżnia dla szczurków

34 Terapie kombinowane > Różne typy komórek + czynniki wzrostu > Glejowe komórki węchowe + nerwowe komórki macierzyste + mezenchymalne komórki rdzenia > Czynniki wzrostu + neuroprotektanty > Komórki + camp

35 Plany na przyszłość > Skuteczna odbudowa zerwanych połączeń > Sposoby leczenia stadium chronicznego > Poznać mechanizmy Marta Błaszkiewicz

biologia w gimnazjum OBWODOWY UKŁAD NERWOWY

biologia w gimnazjum OBWODOWY UKŁAD NERWOWY biologia w gimnazjum 2 OBWODOWY UKŁAD NERWOWY BUDOWA KOMÓRKI NERWOWEJ KIERUNEK PRZEWODZENIA IMPULSU NEROWEGO DENDRYT ZAKOŃCZENIA AKSONU CIAŁO KOMÓRKI JĄDRO KOMÓRKOWE AKSON OSŁONKA MIELINOWA Komórka nerwowa

Bardziej szczegółowo

Układ nerwowy. Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

Układ nerwowy. Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe Układ nerwowy Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe Tkanka nerwowa Komórki nerwowe NEURONY Komórki glejowe Typy neuronów Czuciowe (afferentne)

Bardziej szczegółowo

Tkanka nerwowa. Komórki: komórki nerwowe (neurony) sygnalizacja komórki neurogleju (glejowe) ochrona, wspomaganie

Tkanka nerwowa. Komórki: komórki nerwowe (neurony) sygnalizacja komórki neurogleju (glejowe) ochrona, wspomaganie Komórki: komórki nerwowe (neurony) sygnalizacja komórki neurogleju (glejowe) ochrona, wspomaganie Tkanka nerwowa Substancja międzykomórkowa: prawie nieobecna (blaszki podstawne) pobudliwość przewodnictwo

Bardziej szczegółowo

Biologiczne mechanizmy zachowania - fizjologia. zajecia 1 :

Biologiczne mechanizmy zachowania - fizjologia. zajecia 1 : Biologiczne mechanizmy zachowania - fizjologia zajecia 1 : 8.10.15 Kontakt: michaladammichalowski@gmail.com https://mmichalowskiuwr.wordpress.com/ II gr 08:00 10:0 III gr 10:15 11:45 IV gr 12:00 13:30

Bardziej szczegółowo

Zespół S u d e cka /

Zespół S u d e cka / ANDRZEJ ZYLUK Zespół S u d e cka / algodystrofia / CRPS DIAGNOSTYKA I LECZENIE prof. dr hab. n. med. A N D R Z E J Z Y L U K Zespół Sudecka / a lg o d y s tro fia / CRPS DIAGNOSTYKA I LECZENIE & PZWL Spis

Bardziej szczegółowo

Multimedial Unit of Dept. of Anatomy JU

Multimedial Unit of Dept. of Anatomy JU Multimedial Unit of Dept. of Anatomy JU Ośrodkowy układ nerwowy zaczyna się rozwijać na początku 3. tygodnia w postaci płytki nerwowej, położonej w pośrodkowo-grzbietowej okolicy, ku przodowi od węzła

Bardziej szczegółowo

IRINOTECANUM. Załącznik C.35.a. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA

IRINOTECANUM. Załącznik C.35.a. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA Załącznik C.35.a. IRINOTECANUM Lp 1. IRINO TECANUM C15 RAK PRZEŁYKU 2. IRINO TECANUM C15.0 SZYJNA CZĘŚĆ PRZEŁYKU 3. IRINO TECANUM C15.1 PIERSIOWA CZĘŚĆ PRZEŁYKU 4. IRINO TECANUM C15.2 BRZUSZNA CZĘŚĆ PRZEŁYKU

Bardziej szczegółowo

Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1097 Poz. 42 Załącznik C.35. IRINOTECANUM

Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1097 Poz. 42 Załącznik C.35. IRINOTECANUM Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1097 Poz. 42 Załącznik C.35. IRINOTECANUM 1. IRINOTECANUM C15 RAK PRZEŁYKU 2. IRINOTECANUM C15.0 SZYJNA CZĘŚĆ PRZEŁYKU 3. IRINOTECANUM C15.1 PIERSIOWA CZĘŚĆ PRZEŁYKU

Bardziej szczegółowo

Terapie komórkowe w leczeniu całkowitych urazowych uszkodzeń rdzenia kręgowego

Terapie komórkowe w leczeniu całkowitych urazowych uszkodzeń rdzenia kręgowego Terapie komórkowe w leczeniu całkowitych urazowych uszkodzeń rdzenia kręgowego Włodzimierz Jarmundowicz, Paweł Tabakow Katedra i Klinika Neurochirurgii AM we Wrocławiu Rodzaje uszkodzeń rdzenia kręgowego

Bardziej szczegółowo

TEMOZOLOMIDUM. Załącznik C.64. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Lp.

TEMOZOLOMIDUM. Załącznik C.64. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Lp. Załącznik C.64. TEMOZOLOMIDUM 1. TEMOZOLOMIDUM C16 2. TEMOZOLOMIDUM C16.0 3. TEMOZOLOMIDUM C16.1 4. TEMOZOLOMIDUM C16.2 5. TEMOZOLOMIDUM C16.3 6. TEMOZOLOMIDUM C16.4 7. TEMOZOLOMIDUM C16.5 8. TEMOZOLOMIDUM

Bardziej szczegółowo

Rola kręgosłupa w powstawaniu chorób

Rola kręgosłupa w powstawaniu chorób Rola kręgosłupa w powstawaniu chorób Prawdopodobnie żaden system w organizmie człowieka nie odgrywa tak ważnej roli dla ludzkiego zdrowia oraz długiego i aktywnego życia, jak kręgosłup. Kręgosłup tworzy

Bardziej szczegółowo

TERAPIA FALĄ UDERZENIOWĄ

TERAPIA FALĄ UDERZENIOWĄ TERAPIA FALĄ UDERZENIOWĄ Jest nowoczesną, wysoce efektywną metodą leczenia. Fale uderzeniowe przyspieszają proces zdrowienia poprzez stymulację metabolizmu i pobudzenie cyrkulacji krwi, rozpuszczenie zwapniałych

Bardziej szczegółowo

Tkanka nerwowa. neurony (pobudliwe) odbieranie i przekazywanie sygnałów komórki glejowe (wspomagające)

Tkanka nerwowa. neurony (pobudliwe) odbieranie i przekazywanie sygnałów komórki glejowe (wspomagające) Tkanka nerwowa neurony (pobudliwe) odbieranie i przekazywanie sygnałów komórki glejowe (wspomagające) Sygnalizacja w komórkach nerwowych 100 tys. wejść informacyjnych przyjmowanie sygnału przewodzenie

Bardziej szczegółowo

Wykład I. Komórka. 1. Bioczasteczki : węglowodany, białka, tłuszcze nukleotydy

Wykład I. Komórka. 1. Bioczasteczki : węglowodany, białka, tłuszcze nukleotydy Wykład I. Komórka 1. Bioczasteczki : węglowodany, białka, tłuszcze nukleotydy 2. Funkcje białek błonowych: 1. Transport: a. bierny b. czynny, z wykorzystaniem energii 2. Aktywność enzymatyczna 3. Receptory

Bardziej szczegółowo

NIEINWAZYJNA TERAPIA NIETRZYMANIA MOCZU SALUS-TALENT

NIEINWAZYJNA TERAPIA NIETRZYMANIA MOCZU SALUS-TALENT NIEINWAZYJNA TERAPIA NIETRZYMANIA MOCZU SALUS-TALENT WPROWADZENIE Pacjenci coraz częściej zwracają uwagę na swoje problemy intymne. Problemy intymne zawierają w sobie schorzenia takie jak: nietrzymanie

Bardziej szczegółowo

SYLABUS. Fizjologia ogólna człowieka i fizjologia wysiłku. Studia Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów

SYLABUS. Fizjologia ogólna człowieka i fizjologia wysiłku. Studia Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów SYLABUS Nazwa przedmiotu Fizjologia ogólna człowieka i fizjologia wysiłku Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Medyczny, Instytut Fizjoterapii, Katedra Nauk Podstawowych Kod przedmiotu Studia

Bardziej szczegółowo

Radiobiologia. Dawki promieniowania. Oddziaływanie promieniowania jonizującego z materią. Jonizacja. Wzbudzanie

Radiobiologia. Dawki promieniowania. Oddziaływanie promieniowania jonizującego z materią. Jonizacja. Wzbudzanie Radiobiologia Oddziaływanie promieniowania jonizującego z materią Podczas przechodzenia promieniowania jonizującego przez warstwy ośrodka pochłaniającego jego energia zostaje zaabsorbowana Jonizacja W

Bardziej szczegółowo

DNO ŻOŁ DKA TRZON ŻOŁ DKA UJŚCIE ODŹWIERNIKA ODŹWIERNIK KRZYWIZNA MNIEJSZA ŻOŁ DKA, NIEOKREŚLONA KRZYWIZNA WIĘKSZA ŻOŁ DKA, NIEOKREŚLONA

DNO ŻOŁ DKA TRZON ŻOŁ DKA UJŚCIE ODŹWIERNIKA ODŹWIERNIK KRZYWIZNA MNIEJSZA ŻOŁ DKA, NIEOKREŚLONA KRZYWIZNA WIĘKSZA ŻOŁ DKA, NIEOKREŚLONA Zał cznik C.64. TEMOZOLOMIDUM L.p. 1. TEMOZOLOMIDUM C16 2. TEMOZOLOMIDUM C16.0 3. TEMOZOLOMIDUM C16.1 4. TEMOZOLOMIDUM C16.2 5. TEMOZOLOMIDUM C16.3 6. TEMOZOLOMIDUM C16.4 7. TEMOZOLOMIDUM C16.5 8. TEMOZOLOMIDUM

Bardziej szczegółowo

SALUS-TALENT. głęboka stymulacja SKUTECZNA WALKA Z BÓLEM NARZĄDU RUCHU BEZINWAZYJNA TERAPIA NIETRZYMANIA MOCZU

SALUS-TALENT. głęboka stymulacja SKUTECZNA WALKA Z BÓLEM NARZĄDU RUCHU BEZINWAZYJNA TERAPIA NIETRZYMANIA MOCZU SALUS-TALENT głęboka stymulacja ELEKTROMAGNETYCZNA SKUTECZNA WALKA Z BÓLEM NARZĄDU RUCHU BEZINWAZYJNA TERAPIA NIETRZYMANIA MOCZU BTL Polska Sp. z o.o. ul. Leonidasa 49 02-239 Warszawa tel. 22 667 02 76

Bardziej szczegółowo

Nowotwory u dzieci we wskazaniach innych niż wymienione w Charakterystyce Produktu Leczniczego zakwalifikowanych do poniższych rozpoznań wg ICD-10

Nowotwory u dzieci we wskazaniach innych niż wymienione w Charakterystyce Produktu Leczniczego zakwalifikowanych do poniższych rozpoznań wg ICD-10 Załącznik C.64. TEMOZOLOMIDUM Nowotwory u dzieci we wskazaniach innych niż wymienione w Charakterystyce Produktu Leczniczego zakwalifikowanych do poniższych rozpoznań wg ICD-10 L.p. 1 TEMOZOLOMIDUM C22.0

Bardziej szczegółowo

Dr inż. Marta Kamińska

Dr inż. Marta Kamińska Nowe techniki i technologie dla medycyny Dr inż. Marta Kamińska Układ nerwowy Układ nerwowy zapewnia łączność organizmu ze światem zewnętrznym, zezpala układy w jedną całość, zprawując jednocześnie nad

Bardziej szczegółowo

Wiadomości naukowe o chorobie Huntingtona. Prostym językiem. Napisane przez naukowców. Dla globalnej społeczności HD.

Wiadomości naukowe o chorobie Huntingtona. Prostym językiem. Napisane przez naukowców. Dla globalnej społeczności HD. Wiadomości naukowe o chorobie Huntingtona. Prostym językiem. Napisane przez naukowców. Dla globalnej społeczności HD. Słownik agregaty grudki białka tworzące się wewnątrz komórek, występują w chorobie

Bardziej szczegółowo

Zenz, Strumpf Willweber-Strumpf. Leczenie Bólu PRZEWODNIK KIESZONKOWY. Redakcja wydania I polskiego. Jerzy Wordliczek. Polska.

Zenz, Strumpf Willweber-Strumpf. Leczenie Bólu PRZEWODNIK KIESZONKOWY. Redakcja wydania I polskiego. Jerzy Wordliczek. Polska. Zenz, Strumpf Willweber-Strumpf Leczenie Bólu PRZEWODNIK KIESZONKOWY Redakcja wydania I polskiego Jerzy Wordliczek MedPharm Polska Leczenie lbóln przewodnik kieszonkowy Michael Zenz Michael Strum pf t

Bardziej szczegółowo

Na rysunku ludzkiego ciała oznaczone zostały liczbami miejsca przykładania impulsatora magnetycznego, dla poszczególnych chorób i dolegliwości.

Na rysunku ludzkiego ciała oznaczone zostały liczbami miejsca przykładania impulsatora magnetycznego, dla poszczególnych chorób i dolegliwości. Punkty aplikacyjne stosowane w magnetostymulacji. Na rysunku ludzkiego ciała oznaczone zostały liczbami miejsca przykładania impulsatora magnetycznego, dla poszczególnych chorób i dolegliwości. Uwaga!

Bardziej szczegółowo

Radiobiologia. Działanie promieniowania jonizującego na DNA komórkowe. Oddziaływanie promieniowania jonizującego z materią. Jonizacja.

Radiobiologia. Działanie promieniowania jonizującego na DNA komórkowe. Oddziaływanie promieniowania jonizującego z materią. Jonizacja. Radiobiologia Oddziaływanie promieniowania jonizującego z materią Podczas przechodzenia promieniowania jonizującego przez warstwy ośrodka pochłaniającego jego energia zostaje zaabsorbowana Jonizacja W

Bardziej szczegółowo

Organizacja tkanek - narządy

Organizacja tkanek - narządy Organizacja tkanek - narządy Architektura skóry tkanki kręgowców zbiór wielu typów komórek danej tkanki i spoza tej tkanki (wnikają podczas rozwoju lub stale, w trakcie Ŝycia ) neurony komórki glejowe,

Bardziej szczegółowo

Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi

Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi Choroby układu nerwowego 1 Zabiegi zwalczające ból i na układzie współczulnym * X 2 Choroby nerwów obwodowych X 3 Choroby mięśni X 4 Zaburzenia równowagi X 5 Guzy mózgu i rdzenia kręgowego < 4 dni X 6

Bardziej szczegółowo

Podstawy anatomii, wykłady

Podstawy anatomii, wykłady Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku Katedra: Nauk Przyrodniczych Zakład: Anatomii i Antropologii Podstawy anatomii, wykłady Osoby prowadzące przedmiot: Barbara Duda, prof. nadzw. dr hab.,

Bardziej szczegółowo

1600-Le5MREG-J Kod ERASMUS 12.00

1600-Le5MREG-J Kod ERASMUS 12.00 Załącznik do zarządzenia nr 166 Rektora UMK z dnia 21 grudnia 2015 r. Formularz opisu (formularz sylabusa) na studiach wyższych, doktoranckich, podyplomowych i kursach dokształcających A. Ogólny opis Nazwa

Bardziej szczegółowo

Działania niepożądane radioterapii

Działania niepożądane radioterapii Działania niepożądane radioterapii Powikłania po radioterapii dzielimy na wczesne i późne. Powikłania wczesne ostre występują w trakcie leczenia i do 3 miesięcy po jego zakończeniu. Ostry odczyn popromienny

Bardziej szczegółowo

Zabiegi fizjoterapeutyczne. SPA-Centrum «Respect»

Zabiegi fizjoterapeutyczne. SPA-Centrum «Respect» Zabiegi fizjoterapeutyczne SPA-Centrum «Respect» Usługi medyczne Nazwazabiegu Czas 1. Początkowa konsultacja lekarza ogólnego 4 min. bezpłatnie 2. Ponowna konsultacja lekarza ogólnego 30 min. bezpłatnie

Bardziej szczegółowo

Adam Zborowski. ATLAS anatomii człowieka

Adam Zborowski. ATLAS anatomii człowieka Adam Zborowski ATLAS anatomii człowieka Kraków 2007 SPIS TREŚCI schemat komórki ludzkiej...12 rodzaje komórek...13 składniki komórkowe krw i... 14 rodzaje komórek...15 rodzaje nabłonków jednowarstwowych...

Bardziej szczegółowo

- mózgowie i rdzeń kręgowy

- mózgowie i rdzeń kręgowy Układ nerwowy obwodowy Systema nervosum periphericum JTB Podział układu nerwowego Układ nerwowy ośrodkowy - mózgowie i rdzeń kręgowy Układ nerwowy obwodowy - 12 par nerwów czaszkowych i ich zwojów, - 31

Bardziej szczegółowo

Układ nerwowy. /Systema nervosum/

Układ nerwowy. /Systema nervosum/ Układ nerwowy /Systema nervosum/ Autonomiczny układ nerwowy Autonomiczny układ nerwowy = = wegetatywny -jest częścią UN kontrolującą i wpływającą na czynności narządów wewnętrznych, w tym mięśni gładkich,

Bardziej szczegółowo

Komunikacja wewnątrz organizmu

Komunikacja wewnątrz organizmu Komunikacja wewnątrz organizmu Układ nerwowy generowanie i koordynacja szybkiej oraz precyzyjnej odpowiedzi Układ hormonalny koordynacja przebiegu i utrzymanie stanu równowagi kontrola funkcji realizowanych

Bardziej szczegółowo

Indukowane pluripotencjalne komórki macierzyste

Indukowane pluripotencjalne komórki macierzyste Indukowane pluripotencjalne komórki macierzyste Nagroda Nogla w dziedzinie medycyny i fizjologii z roku 2012 dla Brytyjczyka John B.Gurdon oraz Japooczyka Shinya Yamanaka Wykonały: Katarzyna Białek Katarzyna

Bardziej szczegółowo

Układ nerwowy. Klasyfikuj prace dotyczące układu nerwowego i chorób/zaburzeń układu nerwowego u dzieci w WS 340.

Układ nerwowy. Klasyfikuj prace dotyczące układu nerwowego i chorób/zaburzeń układu nerwowego u dzieci w WS 340. WL Układ nerwowy Klasyfikuj prace dotyczące układu nerwowego i chorób/zaburzeń układu nerwowego u dzieci w WS 340. Klasyfikuj: pielęgniarstwo neurologiczne w WY 160.5. WL 1-102 Wydawnictwa informacyjne

Bardziej szczegółowo

Grzegorz Lewandowski. Wydanie poprawione

Grzegorz Lewandowski. Wydanie poprawione Grzegorz Lewandowski O Wydanie poprawione GRZEGORZ LEWANDOWSKI Masaż leczniczy Wydanie poprawione i uzupełnione Łódź 2012 4 Spis treści W prowadzenie... 3 Rozdział I. Okolice ciała ludzkiego... 11 Rozdział

Bardziej szczegółowo

HYDROXYCARBAMIDUM. Załącznik C.29. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Lp.

HYDROXYCARBAMIDUM. Załącznik C.29. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Lp. Załącznik C.29. HYDROXYCARBAMIDUM Lp. 1 HYDROXYCARBAMIDUM C71 NOWOTWÓR ZŁOŚLIWY MÓZGU 2 HYDROXYCARBAMIDUM C71.0 MÓZG Z WYJĄTKIEM PŁATÓW I KOMÓR 3 HYDROXYCARBAMIDUM C71.1 PŁAT CZOŁOWY 4 HYDROXYCARBAMIDUM

Bardziej szczegółowo

Rola witaminy D w praktyce lekarza rehabilitacji medycznej. dr n. med. Anna Pacholec prof. dr hab. n. med. Krystyna Księżopolska-Orłowska

Rola witaminy D w praktyce lekarza rehabilitacji medycznej. dr n. med. Anna Pacholec prof. dr hab. n. med. Krystyna Księżopolska-Orłowska Rola witaminy D w praktyce lekarza rehabilitacji medycznej dr n. med. Anna Pacholec prof. dr hab. n. med. Krystyna Księżopolska-Orłowska Rehabilitacja medyczna Rehabilitacja medyczna to dziedzina medycyny

Bardziej szczegółowo

HYDROTERAPIA W REHABILITACJI MAŁYCH ZWIERZĄT

HYDROTERAPIA W REHABILITACJI MAŁYCH ZWIERZĄT HYDROTERAPIA W REHABILITACJI MAŁYCH ZWIERZĄT zoofizjoterapeuta Piotr Kościelski materiały szkoleniowe do użytku uczestników kursu zoopsycholog w, nie ma zgody na kopiowanie W prezentacji wykorzystano materiały

Bardziej szczegółowo

Neurologia dla studentów wydziału pielęgniarstwa. Bożena Adamkiewicz Andrzej Głąbiński Andrzej Klimek

Neurologia dla studentów wydziału pielęgniarstwa. Bożena Adamkiewicz Andrzej Głąbiński Andrzej Klimek Neurologia dla studentów wydziału pielęgniarstwa Bożena Adamkiewicz Andrzej Głąbiński Andrzej Klimek Spis treści Wstęp... 7 Część I. Wiadomości ogólne... 9 1. Podstawy struktury i funkcji układu nerwowego...

Bardziej szczegółowo

Aktualne fakty o stwardnieniu rozsianym. Spotkanie środowiskowe LZINR Lublin, 12 października 2016 Maria Kowalska

Aktualne fakty o stwardnieniu rozsianym. Spotkanie środowiskowe LZINR Lublin, 12 października 2016 Maria Kowalska Aktualne fakty o stwardnieniu rozsianym Spotkanie środowiskowe LZINR Lublin, 12 października 2016 Maria Kowalska 1. Nazewnictwo stwardnienia rozsianego 1) Synonimy nazwy choroby 1/ stwardnienie rozsiane

Bardziej szczegółowo

CYTARABINUM. Zał cznik C.14. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA

CYTARABINUM. Zał cznik C.14. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA Zał cznik C.14. CYTARABINUM Lp 1 CYTARABINUM C69 NOWOTWÓR ZŁOŚLIWY OKA 2 CYTARABINUM C69.0 SPOJÓWKA 3 CYTARABINUM C69.1 ROGÓWKA 4 CYTARABINUM C69.2 SIATKÓWKA 5 CYTARABINUM C69.3 NACZYNIÓWKA 6 CYTARABINUM

Bardziej szczegółowo

Krwiobieg duży. Krwiobieg mały

Krwiobieg duży. Krwiobieg mały Mięsień sercowy Budowa serca Krązenie krwi Krwiobieg duży Krew (bogata w tlen) wypływa z lewej komory serca przez zastawkę aortalną do głównej tętnicy ciała, aorty, rozgałęzia się na mniejsze tętnice,

Bardziej szczegółowo

KARTA PRODUKTU APARAT DO ULTRADŹWIĘKÓW. model ECO-US200 ECOSTIM NEUROSTIMULATION DEVICES AND ACCESSORIES ECONOVA All Rights Reserved.

KARTA PRODUKTU APARAT DO ULTRADŹWIĘKÓW. model ECO-US200 ECOSTIM NEUROSTIMULATION DEVICES AND ACCESSORIES ECONOVA All Rights Reserved. KARTA PRODUKTU APARAT DO ULTRADŹWIĘKÓW model ECO-US200 1997 All Rights Reserved. OPIS OGÓLNY skuteczny w leczeniu bólu i stanu zapalnego prosty w obsłudze do zastosowań domowych i gabinetowych PODSTAWOWE

Bardziej szczegółowo

Rysunek. Układ limfatyczny.

Rysunek. Układ limfatyczny. Informacja dotyczy chłoniaka limfoblastycznego stanowiącego odmianę złośliwego chłoniaka nieziarniczego. Chłoniak nieziarniczy Jest to choroba rozrostowa układu limfatycznego, który stanowi część systemu

Bardziej szczegółowo

Wykłady z anatomii dla studentów pielęgniarstwa i ratownictwa medycznego

Wykłady z anatomii dla studentów pielęgniarstwa i ratownictwa medycznego Wykłady z anatomii dla studentów pielęgniarstwa i ratownictwa medycznego Układ nerwowy wykrywa zmiany zachodzące wewnątrz i na zewnątrz ustroju i reaguje na nie. Steruje wieloma ważnymi dla życia funkcjami

Bardziej szczegółowo

Autonomiczny i Ośrodkowy Układ Nerwowy

Autonomiczny i Ośrodkowy Układ Nerwowy Autonomiczny i Ośrodkowy Układ Nerwowy System Nerwowy Ośrodkowy System Nerwowy Analizuje, interpretuje i przechowuje informacje Zarządza organami Obwodowy System Nerwowy Transmisja informacji z i do OSN

Bardziej szczegółowo

Układ nerwowy. Ośrodkowy i Obwodowy

Układ nerwowy. Ośrodkowy i Obwodowy Układ nerwowy Ośrodkowy i Obwodowy Układ nerwowy Ośrodkowy (centralny) układ nerwowy (CUN) Obwodowy układ nerwowy (OUN) Odbiera sygnały z otoczenia lub narządów wewnętrznych i przekazuje je za pośrednictwem

Bardziej szczegółowo

Mózg jako nadrzędne centrum organizmu

Mózg jako nadrzędne centrum organizmu Mózg jako nadrzędne centrum organizmu Mózg to centrum postrzeganiai i sterowania wszystkich procesów w organizmie. Każda komórka ustroju w organizmie poprzez włókna nerwowe jest bezpośrednio połączona

Bardziej szczegółowo

Układ nerwowy (II) ZAKŁAD FIZJOLOGII ZWIERZĄT, INSTYTUT ZOOLOGII WYDZIAŁ BIOLOGII, UNIWERSYTET WARSZAWSKI

Układ nerwowy (II) ZAKŁAD FIZJOLOGII ZWIERZĄT, INSTYTUT ZOOLOGII WYDZIAŁ BIOLOGII, UNIWERSYTET WARSZAWSKI Układ nerwowy (II) DR MAGDALENA MARKOWSKA ZAKŁAD FIZJOLOGII ZWIERZĄT, INSTYTUT ZOOLOGII WYDZIAŁ BIOLOGII, UNIWERSYTET WARSZAWSKI ANTROPOZOOLOGIA - PODSTAWY FIZJOLOGII ZWIERZĄT 2 Potencjał czynnościowy

Bardziej szczegółowo

Spis treści. 1. Rehabilitacja w chirurgii zagadnienia ogólne... 13 Marek Woźniewski, Jerzy Kołodziej, Maciej Mraz

Spis treści. 1. Rehabilitacja w chirurgii zagadnienia ogólne... 13 Marek Woźniewski, Jerzy Kołodziej, Maciej Mraz Spis treści 1. Rehabilitacja w chirurgii zagadnienia ogólne... 13 Marek Woźniewski, Jerzy Kołodziej, Maciej Mraz 1.1. Wstęp.... 13 Marek Woźniewski, Jerzy Kołodziej 1.2. Znaczenie rehabilitacji w chirurgii...

Bardziej szczegółowo

Ewaluacja badań medycznych według EBM (medycyny opartej na dowodach naukowych) poziomy wiarygodności... 613 Wykaz skrótów... 613

Ewaluacja badań medycznych według EBM (medycyny opartej na dowodach naukowych) poziomy wiarygodności... 613 Wykaz skrótów... 613 IX 1. MECHANIZMY POWSTAWANIA BÓLU Jerzy Wordliczek, Jan Dobrogowski... 1 Patomechanizm bólu ostrego... 3 Patomechanizm bólu przewlekłego... 9 Ból neuropatyczny... 10 Ośrodkowa sensytyzacja... 15 2. METODY

Bardziej szczegółowo

Cerebrolysin w leczeniu urazów mózgu (TBI)

Cerebrolysin w leczeniu urazów mózgu (TBI) Cerebrolysin w leczeniu urazów mózgu (TBI) Czynniki neurotroficzne Nagroda Nobla za prace nad czynnikami neurotroficznymi - 1986 Nerve growth factor (NGF) Stanley Cohen i Rita Levi-Montalcini 2 Cerebrolysin

Bardziej szczegółowo

Informacja dla pacjentów

Informacja dla pacjentów info Informacja dla pacjentów ze szpiczakiem mnogim leczonych bortezomibem Polineuropatia indukowana bortezomibem Konsultacja merytoryczna: Prof. dr hab. Lidia Usnarska-Zubkiewicz Katedra i Klinika Hematologii,

Bardziej szczegółowo

Potencjał spoczynkowy i czynnościowy

Potencjał spoczynkowy i czynnościowy Potencjał spoczynkowy i czynnościowy Marcin Koculak Biologiczne mechanizmy zachowania https://backyardbrains.com/ Powtórka budowy komórki 2 Istota prądu Prąd jest uporządkowanym ruchem cząstek posiadających

Bardziej szczegółowo

Podstawy anatomii i fizjologii

Podstawy anatomii i fizjologii Kwalifikowana Pierwsza Pomoc Podstawy anatomii i fizjologii Mgr Jarosław Klaczak Definicje Anatomia Nauka o budowie ciała Fizjologia Nauka o czynnościach żywego organizmu, będąca zbiorem praw, wedle których

Bardziej szczegółowo

BROSZURA INFORMACYJNA DLA PACJENTA

BROSZURA INFORMACYJNA DLA PACJENTA BROSZURA INFORMACYJNA DLA PACJENTA Zastosowanie produktu BOTOX /Vistabel 4 jednostki Allergan/0,1 ml toksyna botulinowa typu A w leczeniu zmarszczek pionowych gładzizny czoła Spis treści Co to są zmarszczki

Bardziej szczegółowo

Rodzaje autoprzeciwciał, sposoby ich wykrywania, znaczenie w ustaleniu diagnozy i monitorowaniu. Objawy związane z mechanizmami uszkodzenia.

Rodzaje autoprzeciwciał, sposoby ich wykrywania, znaczenie w ustaleniu diagnozy i monitorowaniu. Objawy związane z mechanizmami uszkodzenia. Zakres zagadnień do poszczególnych tematów zajęć I Choroby układowe tkanki łącznej 1. Toczeń rumieniowaty układowy 2. Reumatoidalne zapalenie stawów 3. Twardzina układowa 4. Zapalenie wielomięśniowe/zapalenie

Bardziej szczegółowo

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA ARDS

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA ARDS OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA ARDS Ciężkie zaburzenie oddechowe przebiegające ze sztywnymi płucami, rozlanymi obustronnymi naciekami w płucach, zwykle oporną na leczenie hipoksemią, przy istniejącym czynniku

Bardziej szczegółowo

Czym różni się zabieg z osocza bogatopłytkowego od zabiegu z fibryny bogatopłytkowej?

Czym różni się zabieg z osocza bogatopłytkowego od zabiegu z fibryny bogatopłytkowej? Medycyna estetyczna Czym różni się zabieg z osocza bogatopłytkowego od zabiegu z fibryny bogatopłytkowej? W metodzie z wykorzystaniem osocza bogatopłytkowego płytki krwi bardzo szybko uwalniają duże stężenia

Bardziej szczegółowo

Kręgozmyk, choroba Bechterowa, reumatyzm stawów, osteoporoza

Kręgozmyk, choroba Bechterowa, reumatyzm stawów, osteoporoza Kręgozmyk, choroba Bechterowa, reumatyzm stawów, osteoporoza Kręgozmyk (spondylolisteza) - jest to zsunięcie się kręgu do przodu (w kierunku brzucha) w stosunku do kręgu położonego poniżej. Dotyczy to

Bardziej szczegółowo

GUIDELINES FOR THE MANAGEMENT OF THE SEVERE HEAD INJURY

GUIDELINES FOR THE MANAGEMENT OF THE SEVERE HEAD INJURY GUIDELINES FOR THE MANAGEMENT OF THE SEVERE HEAD INJURY PROBLEMATYCZNY SUKCES NAGRODA NOBLA 1906 Santiago Ramony Cajal, Camilo Golgi jak rozwój został zakończony, źródła wzrostu i regeneracji aksonów oraz

Bardziej szczegółowo

I PORUSZAM SIĘ, ODDYCHAM I CZUJĘ

I PORUSZAM SIĘ, ODDYCHAM I CZUJĘ I PORUSZAM SIĘ, ODDYCHAM I CZUJĘ Zadanie 1. Dokończ zdania. A. Serce i wątroba to przykłady.... B. Najmniejszym elementem budującym organizm człowieka jest....... C. Zespół komórek podobnych do siebie

Bardziej szczegółowo

Kręgosłup składa się z 33, 34 kości, zbudowanych symetrycznie i ściśle ze sobą połączonych.

Kręgosłup składa się z 33, 34 kości, zbudowanych symetrycznie i ściśle ze sobą połączonych. Wstęp Aby zrozumieć dolegliwości bólowe krzyża, niezbędne jest minimum wiedzy z dziedziny anatomii, fizjologii, biomechaniki i patologii narządu ruchu człowieka. Każdy ból grzbietu jest objawem, zaistniałych

Bardziej szczegółowo

Schemat stosowania poszczególnych CMD

Schemat stosowania poszczególnych CMD Schemat stosowania poszczególnych CMD 13 produktów do stosowania osobno lub w połączeniu w zależności od przypadku klinicznego ZABIEGI w przypadku bólu kręgosłupa: MD-Neck, MD-Thoracic, MD-Lumbar: do stosowania

Bardziej szczegółowo

Program praktyk zawodowych dla kierunku: Fizjoterapia ( studia stacjonarne i niestacjonarne)

Program praktyk zawodowych dla kierunku: Fizjoterapia ( studia stacjonarne i niestacjonarne) Wyższa Szkoła Mazowiecka w Warszawie Wydział Nauk Medycznych Program praktyk zawodowych dla kierunku: Fizjoterapia ( studia stacjonarne i niestacjonarne) Student studiów pierwszego stopnia (licencjat)

Bardziej szczegółowo

Głęboka Stymulacja Elektromagnetyczna FMS - Tesla CARE

Głęboka Stymulacja Elektromagnetyczna FMS - Tesla CARE Dane aktualne na dzień: 18-10-2019 02:42 Link do produktu: https://eresmedical.com.pl/gleboka-stymulacja-elektromagnetyczna-fms-tesla-care-p-563.html Głęboka Stymulacja Elektromagnetyczna FMS - Tesla CARE

Bardziej szczegółowo

Podstaw y rehabilitacji dla studentów m edycyny

Podstaw y rehabilitacji dla studentów m edycyny Podstaw y rehabilitacji dla studentów m edycyny Redakcja naukowa prof. dr hab. n. k. f. Zdzisława Wrzosek dr n. med. Janusz Bolanowski Warszawa Wydawnictwo Lekarskie PZWL Spis treści Wstęp - Zdzisława

Bardziej szczegółowo

FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA

FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA Daniel McLaughlin, Jonathan Stamford, David White FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA Daniel McLaughlin Jonathan Stamford David White Przekład zbiorowy pod redakcją Joanny Gromadzkiej-Ostrowskiej

Bardziej szczegółowo

Aby zrozumieć stan kręgosłupa warto najpierw zapoznać się z pewnymi podstawowymi informacjami na jego temat.

Aby zrozumieć stan kręgosłupa warto najpierw zapoznać się z pewnymi podstawowymi informacjami na jego temat. Zdjęcia i teksty opisują metodę TESSYS joimax informacje dla pacjenta Aby zrozumieć stan kręgosłupa warto najpierw zapoznać się z pewnymi podstawowymi informacjami na jego temat. Przegląd anatomiczny Kręgosłup

Bardziej szczegółowo

Tkanka nerwowa. pobudliwość przewodnictwo

Tkanka nerwowa. pobudliwość przewodnictwo Komórki: komórki nerwowe (neurony) - sygnalizacja, neurosekrecja komórki neurogleju (glejowe) - ochrona, wspomaganie Tkanka nerwowa Substancja międzykomórkowa: prawie nieobecna (blaszki podstawne) pobudliwość

Bardziej szczegółowo

IDARUBICIN. Załącznik C.30. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1078 Poz.

IDARUBICIN. Załącznik C.30. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1078 Poz. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1078 Poz. 66 Załącznik C.30. IDARUBICIN 1 IDARUBICIN C47 NOWOTWORY ZŁOŚLIWE NERWÓW OBWODOWYCH I AUTONOMICZNEGO UKŁADU NERWOWEGO 2 IDARUBICIN C47.0 NERWY OBWODOWE GŁOWY,

Bardziej szczegółowo

VI.2 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu Zanacodar Combi przeznaczone do publicznej wiadomości

VI.2 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu Zanacodar Combi przeznaczone do publicznej wiadomości VI.2 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu Zanacodar Combi przeznaczone do publicznej wiadomości VI.2.1 Omówienie rozpowszechnienia choroby Szacuje się, że wysokie ciśnienie krwi jest przyczyną

Bardziej szczegółowo

Fizjologia czlowieka seminarium + laboratorium. M.Eng. Michal Adam Michalowski

Fizjologia czlowieka seminarium + laboratorium. M.Eng. Michal Adam Michalowski Fizjologia czlowieka seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski michal.michalowski@uwr.edu.pl michaladamichalowski@gmail.com michal.michalowski@uwr.edu.pl https://mmichalowskiuwr.wordpress.com/

Bardziej szczegółowo

Tkanka nerwowa. pobudliwość przewodnictwo

Tkanka nerwowa. pobudliwość przewodnictwo Komórki: komórki nerwowe (neurony) - sygnalizacja, neurosekrecja komórki neurogleju (glejowe) - ochrona, wspomaganie Tkanka nerwowa Substancja międzykomórkowa: prawie nieobecna (blaszki podstawne) pobudliwość

Bardziej szczegółowo

Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii. Centralny Szpital Kliniczny

Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii. Centralny Szpital Kliniczny Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Centralny Szpital Kliniczny Dysphagia in the intensive care unit: epidemiology, mechanisms, and clinical management. Critical Care 2019, marzec Systematyczny

Bardziej szczegółowo

Wykład 3. metody badania mózgu I. dr Marek Binder Zakład Psychofizjologii

Wykład 3. metody badania mózgu I. dr Marek Binder Zakład Psychofizjologii Wykład 3 metody badania mózgu I dr Marek Binder Zakład Psychofizjologii ośrodkowy układ nerwowy (OUN) mózgowie rdzeń kręgowy obwodowy układ nerwowy somatyczny układ nerwowy: przewodzi informacje z i do

Bardziej szczegółowo

spis treści Część i: Podstawy neuroanatomii i neurofizjologii... 15 Cele rozdziałów... 16 Słowa kluczowe... 16

spis treści Część i: Podstawy neuroanatomii i neurofizjologii... 15 Cele rozdziałów... 16 Słowa kluczowe... 16 spis treści Część i: Podstawy neuroanatomii i neurofizjologii... 15 Cele rozdziałów... 16 Słowa kluczowe... 16 1. Rozwój i podział układu nerwowego Janusz Moryś... 17 1.1. Rozwój rdzenia kręgowego... 17

Bardziej szczegółowo

Informacje dla pacjenta

Informacje dla pacjenta Informacje dla pacjenta Anatomia kręgosłupa Aesculap Spine Anatomia kręgosłupa Kręgosłup człowieka jest bez wątpienia jedną z najważniejszych i najbardziej mobilnych części naszego ciała. Jest rusztowaniem

Bardziej szczegółowo

Układ nerwowy składa się z ośrodkowego (centralnego) i obwodowego układu nerwowego. Zapewnia on stały kontakt organizmu ze środowiskiem zewnętrznym

Układ nerwowy składa się z ośrodkowego (centralnego) i obwodowego układu nerwowego. Zapewnia on stały kontakt organizmu ze środowiskiem zewnętrznym Budowa i funkcje Układ nerwowy składa się z ośrodkowego (centralnego) i obwodowego układu nerwowego. Zapewnia on stały kontakt organizmu ze środowiskiem zewnętrznym oraz integrację narządów wewnętrznych.

Bardziej szczegółowo

FARMAKOLOGIA LEKÓW ZNIECZULAJĄCYCH JERZY JANKOWSKI

FARMAKOLOGIA LEKÓW ZNIECZULAJĄCYCH JERZY JANKOWSKI FARMAKOLOGIA LEKÓW ZNIECZULAJĄCYCH JERZY JANKOWSKI LEKI DO ZNIECZULENIA OGÓLNEGO Hamują odwracalnie pewne funkcje o.u.n.: Odczuwanie bólu Świadomość Odruchy obronne Napięcie mięśniowe FAZY ZNIECZULENIA

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN I ZASADY BHP OSTEOLOGIA OSTEOLOGIA (CIĄG DALSZY) SYNDESMOLOGIA I ARTROLOGIA

REGULAMIN I ZASADY BHP OSTEOLOGIA OSTEOLOGIA (CIĄG DALSZY) SYNDESMOLOGIA I ARTROLOGIA TEMATYKA ĆWICZEŃ Z PRZEDMIOTU "ANATOMIA CZŁOWIEKA" REALIZOWANA PRZEZ STUDENTÓW I ROKU WYDZIAŁU NAUK MEDYCZNYCH KIERUNEK DIETETYKA W SEMESTRZE ZIMOWYM 2010/2011 I 04. 10. 2010 05. 10. 2010 II 11. 10. 2010

Bardziej szczegółowo

Nauczycielski plan dydaktyczny. Produkcja zwierzęca. Klasa I TRA w roku szkolnym 2011/2012. Numer programu 321(05)T4,TU,SPIMENiS

Nauczycielski plan dydaktyczny. Produkcja zwierzęca. Klasa I TRA w roku szkolnym 2011/2012. Numer programu 321(05)T4,TU,SPIMENiS Nauczycielski plan dydaktyczny Produkcja zwierzęca Klasa I TRA w roku szkolnym 2011/2012 Numer programu 321(05)T4,TU,SPIMENiS 2005.02.03 Prowadzący mgr inż. Alicja Adamska Moduł, dział, Temat: Lp. Zakres

Bardziej szczegółowo

KIERUNEK: PIELEGNIARSTWO; I rok I ο PRZEDMIOT: ANATOMIA (ĆWICZENIA 45h) ĆWICZENIE 1 (01.10.2012) ĆWICZENIE 2 (04.10.2012) ĆWICZENIE 3 (08.10.

KIERUNEK: PIELEGNIARSTWO; I rok I ο PRZEDMIOT: ANATOMIA (ĆWICZENIA 45h) ĆWICZENIE 1 (01.10.2012) ĆWICZENIE 2 (04.10.2012) ĆWICZENIE 3 (08.10. KIERUNEK: PIELEGNIARSTWO; I rok I ο PRZEDMIOT: ANATOMIA (ĆWICZENIA 45h) ĆWICZENIE 1 (01.10.2012) - Zapoznanie się z regulaminem i przepisami BHP obowiązującymi na zajęciach. Podstawowe mianownictwo anatomiczne

Bardziej szczegółowo

Aneks II Zmiany w drukach informacyjnych produktów leczniczych zarejestrowanych w procedurze narodowej

Aneks II Zmiany w drukach informacyjnych produktów leczniczych zarejestrowanych w procedurze narodowej Aktualizacja ChPL i ulotki dla produktów leczniczych zawierających jako substancję czynną immunoglobulinę anty-t limfocytarną pochodzenia króliczego stosowaną u ludzi [rabbit anti-human thymocyte] (proszek

Bardziej szczegółowo

BTL-6000 High Intensity Laser 7 W

BTL-6000 High Intensity Laser 7 W BTL-6000 High Intensity Laser 7 W BTL ENCYKLOPEDIA TERAPEUTYCZNA V 0 0 5 A S 1 9 / 0 4 / 2 0 1 2 V 0 0 5 A S 1 9 / 0 4 / 2 0 1 2 1 ból grzbietu - analgezja... 3 2 ból grzbietu - biostymulacja... 4 3 ból

Bardziej szczegółowo

Formularz opisu przedmiotu (formularz sylabusa) na studiach wyższych, doktoranckich, podyplomowych i kursach dokształcających

Formularz opisu przedmiotu (formularz sylabusa) na studiach wyższych, doktoranckich, podyplomowych i kursach dokształcających Załącznik do zarządzenia nr 110 Rektora UMK z dnia 17 lipca 2013 r. Formularz opisu przedmiotu (formularz sylabusa) na studiach wyższych, doktoranckich, podyplomowych i kursach dokształcających A. Ogólny

Bardziej szczegółowo

CZYNNOŚĆ BŁĘDNIKA, MECHANORECEPTORÓW I BÓL A D R I A N A S C H E T Z

CZYNNOŚĆ BŁĘDNIKA, MECHANORECEPTORÓW I BÓL A D R I A N A S C H E T Z CZYNNOŚĆ BŁĘDNIKA, MECHANORECEPTORÓW I BÓL A D R I A N A S C H E T Z NARZĄD CORTIEGO RZĘSKI ZEWNĘTRZNA KOMÓREK SŁUCHOWYCH JORASZ, U., WYKŁADY Z PSYCHOAKUSTYKI, WYDAWNICTWO NAUKOWE UAM, POZNAŃ 1998

Bardziej szczegółowo

5. Powstawanie dwulistkowej tarczki zarodkowej. Drugi tydzień rozwoju 107 Zaburzenia w rozwoju w pierwszych dwóch tygodniach...

5. Powstawanie dwulistkowej tarczki zarodkowej. Drugi tydzień rozwoju 107 Zaburzenia w rozwoju w pierwszych dwóch tygodniach... SPIS TREŚCI CZĘŚĆ OGÓLNA 1. Zarys historii embriologii................ 16 2. Układ rozrodczy................... 26 Układ rozrodczy męski.................. 26 Narządy rozrodcze wewnętrzne...............

Bardziej szczegółowo

Epidemiologia i klasyfikacja urazów rdzenia kręgowego

Epidemiologia i klasyfikacja urazów rdzenia kręgowego Epidemiologia i klasyfikacja urazów rdzenia kręgowego prof. Marek Harat Klinika Neurochirurgii 10 Wojskowego Szpitala Klinicznego w Bydgoszczy Polska Szkoła Neurochirurgii 2017 Częstość występowania urazów

Bardziej szczegółowo

ZABIEGI DOSTĘPNE W STREFIE POPRAWY ZDROWIA

ZABIEGI DOSTĘPNE W STREFIE POPRAWY ZDROWIA ZABIEGI DOSTĘPNE W STREFIE POPRAWY ZDROWIA Zabiegi w tej strefie dobierane są na podstawie badania fizjoterapeutycznego. ELEKTROTERAPIA Metoda fizjoterapeutyczna, polegająca na oddziaływaniu prądem elektrycznym

Bardziej szczegółowo

Jakie są wskazania do zastosowania osocza bogatopłytkowego i fibryny bogatopłytkowej w weterynarii?

Jakie są wskazania do zastosowania osocza bogatopłytkowego i fibryny bogatopłytkowej w weterynarii? Weterynaria Jakie są wskazania do zastosowania osocza bogatopłytkowego i fibryny bogatopłytkowej w weterynarii? Choroby zwyrodnieniowe stawów biodrowych, kolanowych, łokciowych Skręcenia, pęknięcia, rozerwania

Bardziej szczegółowo

Droga impulsu nerwowego w organizmie człowieka

Droga impulsu nerwowego w organizmie człowieka Droga impulsu nerwowego w organizmie człowieka Impuls nerwowy Impuls nerwowy jest zjawiskiem elektrycznym zachodzącym na powierzchni komórki nerwowej i pełni podstawową rolę w przekazywaniu informacji

Bardziej szczegółowo

PL 204536 B1. Szczepanik Marian,Kraków,PL Selmaj Krzysztof,Łódź,PL 29.12.2003 BUP 26/03 29.01.2010 WUP 01/10

PL 204536 B1. Szczepanik Marian,Kraków,PL Selmaj Krzysztof,Łódź,PL 29.12.2003 BUP 26/03 29.01.2010 WUP 01/10 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 204536 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 354698 (22) Data zgłoszenia: 24.06.2002 (51) Int.Cl. A61K 38/38 (2006.01)

Bardziej szczegółowo

grupa a Klasa 7. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0 1)

grupa a Klasa 7. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0 1) grupa a Regulacja nerwowo-hormonalna 37 pkt max... Imię i nazwisko Poniższy test składa się z 20 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową odpowiedź.... Za rozwiązanie

Bardziej szczegółowo

Zaopatrzenie ortopedyczne

Zaopatrzenie ortopedyczne Zaopatrzenie ortopedyczne ZAOPATRZENIE KOŃCZYNY GÓRNEJ Sprężynowa szyna odwodząca staw ramienny (szyna podpiera staw ramienny wraz z ramieniem i ręką) Wskazania W ostrych zespołach bólowych i urazach barku.

Bardziej szczegółowo

Wrodzone wady wewnątrzkanałowe

Wrodzone wady wewnątrzkanałowe Wrodzone wady wewnątrzkanałowe Występują one w przebiegu wad tworzenia się tzw. struny grzbietowej ( rozwoju kręgosłupa i rdzenia). Określane są inaczej terminem dysrafii. Wady te przyjmują postać: rozszczepu

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie. ROZDZIAŁ 2 Neuroanatomia. Wprowadzenie 85 Układ ruchowy 86 Układ czuciowy 90 Układ wzrokowy 93 Pień mózgu 96 Móżdżek 100 Kora mózgu 103

Wprowadzenie. ROZDZIAŁ 2 Neuroanatomia. Wprowadzenie 85 Układ ruchowy 86 Układ czuciowy 90 Układ wzrokowy 93 Pień mózgu 96 Móżdżek 100 Kora mózgu 103 ROZDZIAŁ 2 Neuroanatomia Wprowadzenie 85 Układ ruchowy 86 Układ czuciowy 90 Układ wzrokowy 93 Pień mózgu 96 Móżdżek 100 Kora mózgu 103 Wprowadzenie Udar mózgu jest schorzeniem uszkadzającym mózg. W związku

Bardziej szczegółowo