Właściwości błony komórkowej

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Właściwości błony komórkowej"

Antoni Szulc
5 lat temu
Przeglądów:

płynność asymetria Właściwości błony komórkowej selektywna przepuszczalność

cząsteczki - ruchy fleksyjne zginanie łańcucha alifatycznego - ruchy

flip-flop 10-7 sec fleksja - rodzaj fosfolipidów budujących błonę: stopnia

Płynność - temperatury (obniżenie temperatury - utrata naturalnej

1 płynność asymetria Właściwości błony komórkowej selektywna przepuszczalność Płynność i stan fazowy - ruchy rotacyjne: obrotowe wokół długiej osi cząsteczki - ruchy fleksyjne zginanie łańcucha alifatycznego - ruchy translacyjne ruch lateralny =dyfuzja boczna ruch transwersalny =ruchy flip-flop 10-7 sec fleksja - rodzaj fosfolipidów budujących błonę: stopnia nienasycenia i długości łańcuchów węglowodorowych (14-24 C) Płynność Płynność - temperatury (obniżenie temperatury - utrata naturalnej płynności) temperatura przejścia fazowego powyżej poniżej - obecności cholesterolu Homeowiskoza adaptacyjna 1

Płynność błony komórkowej ograniczenia poruszania się

agregatów białek w płaszczyźnie błony np.

sczepienie białek błony z cząsteczkami substancji

komórki Białka błon poruszają się swobodnie w płaszczyźnie

na powierzchni innych komórek poprzez: - specjalne bariery

2 Płynność błony komórkowej ograniczenia poruszania się białek w dwuwarstwie lipidowej poprzez: - tworzenie dużych agregatów białek w płaszczyźnie błony np. bakteriorodopsyna w błonach purpurowych Holobacterium - sczepienie białek błony z cząsteczkami substancji zewnątrzkomórkowej - wczepienie białek błony w korę komórki Białka błon poruszają się swobodnie w płaszczyźnie dwuwarstwy lipidowej - sczepienie białek błony z białkami na powierzchni innych komórek poprzez: - specjalne bariery dyfuzyjne = bariery ograniczające np. w komórkach epitelialnych tight junction Tratwy lipidowe film 2

Asymetria błon Dwuwarstwa lipidowa Asymetria - obie warstwy dwuwarstwy lipidowej

różnicy ładunku pomiędzy monowarstwami - glikolipidy występują głównie w błonie

(-) (-) (-) (-) (-) Ułożenie fosfolipidów w błonie erytrocytu ludzkiego Asymetria

Biosynteza fosfolipidów błon: w cytoplazmie z CDP-diglicerydów i L- seryny PS PE

lipidowej przenoszone przez flipazy glikoforyna (N-koniec do środowiska) receptor

3 Asymetria błon Dwuwarstwa lipidowa Asymetria - obie warstwy dwuwarstwy lipidowej mają odmienny skład fosfolipidów - układ fosfolipidów powoduje występowanie różnicy ładunku pomiędzy monowarstwami - glikolipidy występują głównie w błonie komórkowej i tylko w pozacytozolowej warstwie dwuwarstwy (-) (-) (-) (-) (-) (-) (-) (-) (-) (-) (-) Ułożenie fosfolipidów w błonie erytrocytu ludzkiego Asymetria lipidów w dwuwarstwie błony komórkowej Asymetria Białka błon a asymetria błon Biosynteza fosfolipidów błon: w cytoplazmie z CDP-diglicerydów i L- seryny PS PE PC PS - CO 2 + CH 3 początkowo powstają w warstwie cytozolowej dwuwarstwy lipidowej przenoszone przez flipazy glikoforyna (N-koniec do środowiska) receptor transferyny (C-koniec do środowiska) Kompleksy białkowe centrum fotosyntetyczne bakterii Rhodopseudomonas viridis 3

Glikokaliks w komórkach zwierzęcych Glikokaliks

Mikrografia elektronowa powierzchni limfocytu

białek transbłonowych ochrona powierzchni komórki

proteoglikany glikolipidy rozpoznawanie się komórek;

cytoszkieletu) Kora komórki Skaningowa mikrografia

4 Glikokaliks w komórkach zwierzęcych Glikokaliks glikokaliks cytoplazma jądro błona komórkowa Mikrografia elektronowa powierzchni limfocytu ludzkiego (wybarwienie czerwienią rutenu) kotwiczenie białek transbłonowych ochrona powierzchni komórki zwiększenie śliskości powierzchni glikoproteiny proteoglikany glikolipidy rozpoznawanie się komórek; adhezja komórek Kora komórki (przybłonowa część cytoszkieletu) Kora komórki Skaningowa mikrografia elektronowa erytrocytów ludzkich Mikrografia elektronowa sieci spektrynowej erytrocytów ludzkich 4

Błony plazmatyczne selektywna przepuszczalność Dwuwarstwa lipidowa - przepuszczalność szybka dyfuzja: O 2, CO 2, N 2, benzen Cząsteczki <

otoczeniem Różnice składu między wnętrzem komórki a otoczeniem Zjawisko osmozy https://www.youtube.com/watch?

(elektroneutralność) równowaga ciśnień osmotycznych między wnętrzem komórki a środowiskiem Zapobieganie pęcznieniu osmotycznemu w komórkach

5 Błony plazmatyczne selektywna przepuszczalność Dwuwarstwa lipidowa - przepuszczalność szybka dyfuzja: O 2, CO 2, N 2, benzen Cząsteczki < 150Da Błony - selektywnie przepuszczalne Współczynnik przepuszczalności [cm/s] Różnice składu jonowego między wnętrzem komórki ssaka a otoczeniem Różnice składu między wnętrzem komórki a otoczeniem Zjawisko osmozy aniony utrwalone Mg ++ 0,5 1 2 mm H + 7 x x 10 5 ph = 7,2 ph = 7,4 zrównoważenie ładunków we wnętrzu komórki (elektroneutralność) równowaga ciśnień osmotycznych między wnętrzem komórki a środowiskiem Zapobieganie pęcznieniu osmotycznemu w komórkach pierwotniaków wodniczki kurczliwe (tętniące) w komórkach roślin ściana komórkowa w komórkach zwierząt - utrzymanie odpowiedniego wewnątrzkomórkowego stężenia substancji rozpuszczonych w wodzie (jonów) 5

Podobne dokumenty

Błona komórkowa - funkcje a struktura? Błony komórki jako bariery

komórka wysoki niska stopień uporządkowania cząsteczek entropia układu otoczenie niski wysoka Błona komórkowa - funkcje a struktura? Błony komórki jako bariery bariery między przedziałami (kompartmentami)