ROLA ALERGII POKARMOWEJ IgG ZALEŻNEJ W ZABURZENIACH ZE SPEKTRUM AUTYZMU. Dr Patrycja Szachta INSTYTUT MIKROEKOLOGII W POZNANIU

Transkrypt

1 ROLA ALERGII POKARMOWEJ IgG ZALEŻNEJ W ZABURZENIACH ZE SPEKTRUM AUTYZMU Dr Patrycja Szachta INSTYTUT MIKROEKOLOGII W POZNANIU

2 ŚWIATOWA EPIDEMIA AUTYZMU częstość występowania ASD w populacji systematycznie wzrasta przyczyna występowania ASD nadal nie została ostatecznie ustalona Uważa się, iż patogeneza zaburzeń neurorozwojowych jest wieloczynnikowa

3 SYNERGIA PRZYCZYNOWA Zarówno czynniki genetyczne (podatność genetyczna) jak i czynniki biologiczne (środowiskowe)

4 Predyspozycja genetyczna u dzieci z ASD tendencje i predyspozycje genetyczne a) zaburzenia autoimmunologiczne diagnozowane w rodzinie np. reumatoidalne lub idiopatyczne zapalenie stawów, celiakia, cukrzyca b) polimorfizm pojedynczych nukleotydów zmienność sekwencji DNA np. inaktywacja lub obniżenie aktywności enzymów kluczowych dla metabolizmu komórkowego LECZ NIE TYLKO!!!

5 CZYNNIKI BIOLOGICZNE Dyskutowanych jest aktualnie kilkadziesiąt czynników biologicznych, potencjalnie zaangażowanych w patogenezę ASD okołoporodowe zakażenia bakteryjne i wirusowe antybiotyki leki (talidomid) metale, zwłaszcza ciężkie: rtęć (thimerosal) peptydy opioidowe i alergeny pokarmowe zaburzenia mikrobioty jelitowej niedobory/ nadmiary substancji odżywczych Inne CECHA WSPÓLNA??? Analizowane czynniki mogą destrukcyjnie wpływać na ośrodkowy układ nerwowy

6 AUTYSTYCZNE ZAPALENIE JELITA??? Dysfunkcje przewodu pokarmowego u dzieci z ASD występują znacznie częściej aniżeli w populacji ogólnej (9 54%) ból trzewny zaparcia chroniczne biegunki refluks żołądkowo-jelitowy stwierdzane są także zmiany o charakterze organicznym: przerost grudek chłonnych w jelicie krętym, colitis nonspecyfica, zapalenie błony śluzowej żołądka, nacieki eozynofilowe, ropnie krypt

7 AUTYSTYCZNE ZAPALENIE JELITA??? dolegliwości żołądkowe wywołują ból i dyskomfort co może stanowić czynnik wyzwalający problematyczne zachowanie: samookaleczenia, agresję PROBLEMY Z KOMUNIKACJĄ nagła i niewytłumaczalna zmiana w zachowaniu sugeruje ból lub dyskomfortu

8 NIEPRAWIDŁOWOŚCI JELITOWE W ASD 1. Zespół przesiąkliwego jelita LGS (Leaky Gut Syndrome 2. Alergia utajona, IgG zależna 3. Niedobór enzymów rąbka szczoteczkowego jelita cienkiego (Dipeptylopeptydaza IV) niewłaściwe trawienie glutenu i kazeiny teoria opioidowa

9 patologia przewodu pokarmowego u dzieci z ASD często jest niediagnozowana z powodu choroby podstawowej (zaburzenia mowy, zmieniona percepcja bólu etc.) śmierć siedzi w jelicie

10 Widoczna poprawa zachowania i złagodzenie dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego po wdrożeniu diety eliminacyjnej Życie siedzi w jelicie

11

12 ZESPÓŁ JELITA PRZESIĄKLIWEGO U DZIECI Z ASD STWIERDZA SIĘ ZWIĘKSZONĄ PRZEPUSZCZALNOŚĆ BARIERY JELITOWEJ SYNDROM PRZESIĄKLIWEGO JELITA M C Arrieta, L Bistritz, J B Meddings: Alterations in intestinal permeability. Gut. 2006; 55(10): Horvath K., Perman J.A.: Autism and gastrointestinal symptoms. Curr. Gastroenterol. Rep., 2002, 4, 3,

13 BARIERA JELITOWA WYSOCE WYBIÓRCZA BARIERA POMIĘDZY ORGANIZMEM, A ŚWIATEM ZEWNĘTRZNYM ROLA 1. Odżywcza selektywne wchłanianie składników odżywczych adsorbcja płynów, elektrolitów, substancji odżywczych przez ścianę jelita 2. Ochronna hamowanie wchłaniania substancji szkodliwych, nierozpuszczalnych oraz antygenów 3. Immunologiczna wiązanie bakterii i innych antygenów przez siga hamowanie kontaktu z enterocytami

14

15 LEAKY GUT SYNDROME ZWIĘKSZONA PRZEPUSZCZALNOŚĆ ŚCIANY JELIT JEST CORAZ CZĘŚCIEJ UZNAWANA ZA PIERWSZE OGNIWO ŁAŃCUCHOWEJ REAKCJI PROWADZĄCEJ DO ROZWOJU LICZNYCH CHORÓB (SM, RZS i inne) Dubrovnik International Conference on Multiple Sclerosis 9-12 May, 2001, Dubrovnik, Chorwacja

16 Zespół jelita przesiąkliwego utrata selektywnej przepuszczalności bariery jelitowej otwarcie jelita i przenikanie do krwi niestrawionych cząstek pokarmowych, toksyn, bakterii, wirusów etc KONSEKWENCJE? A. przenikanie do ośrodkowego układu nerowowego (oś jelitowo mózgowa) substancji opioidopodobnych: kazomorfin i gliadomorfin ( teoria opioidowa ) B. aktywacja reakcji immunologicznej i przewlekły stan zapalny organizmu

17 ALERGIA UTAJONA 1. ZABURZENIA W FUNKCJONOWANIU BARIERY JELITOWEJ - JELITO PRZESIĄKLIWE 2. PENETRACJA CZĄSTECZEK POKARMOWYCH DO KRWIOBIEGU 3. ROZPOZNANIE ANTYGENÓW POKARMOWYCH 4. WYTWORZENIE SWOISTYCH PRZECIWCIAŁ TYPU IgG 5. POWSTANIE KOMPLEKSU PRZECIWCIAŁO ANTYGEN 6. ODPOWIEDŹ IMMUNOLOGICZNA AKTYWACJA UKŁADU DOPEŁNIACZA AKTYWACJA FAGOCYTOZY WYTWARZANIE CYTOKIN PROZAPALNYCH (IL-1 IL-6, TNF ALFA) WYTWARZANIE ENZYMÓW PROTEOLITYCZNYCH I WOLNYCH RODNIKÓW

18 ALERGIA UTAJONA NISZCZENIE ŚCIANY KOMÓREK NABŁONKA JELITA WYSOKIE STĘŻENIE KOMPLEKSÓW IMMUNOLOGICZNYCH = ALERGIA TYPU III Powstałe kompleksy immunologiczne wraz z układem krążenia transportowane są do tkanek i organów będąc przyczyną rozwoju i podtrzymania przewlekłych stanów zapalnych.

19 Różnice pomiędzy alergiami Nagłe reakcje Reakcja typu 1 IgE Stymulacja komórki tucznej Uwolnienie histaminy Test skórny pozytywny Niewiele składników pokarmowych Śladowa ilość alergenów Skóra i śluzówka Częste przypadki u niemowląt Rozpoznawana bez potrzeby wykonywania badań Pacjent sam odstawia pokarm Przewlekła bądź tymczasowa 1-2% dorosłych; 2-8% dzieci IgG Opóźnione reakcje Reakcja typu III Proces zapalny Test skórny negatywny Duża ilość składników pokarmowych Uzależniona od dawki pożywienia Wszystkie tkanki Niemowlęta i dorośli Bardzo często nierozpoznana Pokarm smakuje pacjentowi > 50% ludności

20 ALERGIA POKARMOWA UTAJONA Związana z przewlekłym procesem zapalnym Tworzenie się kompleksów immunologicznych Odkładanie się kompleksów immunologicznych Stopień reakcji uzależniony od dawki pokarmu Pokarm zazwyczaj nie jest identyfikowany z dolegliwościami Pacjenci przyzwyczajają się do dolegliwości

21 TEORIA OPIOIDOWA wzrost przepuszczalności bariery jelita cienkiego prowadzi do przenikania produktów trawienia przez nabłonek jelitowy u dzieci z ASD stwierdza się deficyt dipeptylopeptydazy IV - peptydazy serynowej, enzymu kluczowego dla rozkładu kazomorfiny i gliadomorfiny, substancji o aktywności opioidopodobnej (egzorfiny) nierozłożone egzorfiny pokonują nieszczelną barierę jelitową i docierają do OUN (oś jelitowo mózgowa) Egzorfiny silnie wpływają na rozwój i pracę mózgu nasilenie zachowań charakterystycznych dla ASD często tuż po spożyciu posiłku

22 OPIATY - EGZOMORFINY ZNOSZĄ BÓL DZIAŁAJĄ HALUCYNOGENNIE SA BARDZO SILNIE UZALEŻNIAJĄCE MONOTONNA DIETA U DZIECKA Z ASD, ŁAKNIENIE CIĄGLE TYCH SAMYCH POKARMÓW WYNIKA Z UZALEŻNIENIA I ULGI (REDUKCJA BÓLU) PO SPOŻYCIU POKARMÓW BOGATYCH W OPIOIDY

23 DPP IV i TEORIA OPIOIDOWA Niedobór DPP IV i innych enzymów rąbka szczoteczkowego nabłonka jelita w ASD: a) Uwarunkowane są genetycznie (autyzm wrodzony?) b) Wynikają z zaburzeń autoimmunologicznych (autyzm regresywny?)

24 DIETA BEZGLUTENOWA I BEZMLECZNA? Nie tylko gluten i kazeina są przekształcane do egzorfin! Zagrożeniem są także inne pokarmy! które mają w swojej strukturze ukrytą cząsteczkę opioidopodobną: podejrzewany ryż, szpinak, soja etc. alergeny w nadwrażliwości pokarmowej utajonej, także negatywnie wpływają na OUN

25 LGS, DPP IV, a ASD niedobór enzymów warunkuje niewłaściwy rozkład szeregu glutenu, kazeiny i innych pokarmów + Uszkodzenie bariery jelitowej (permanentne) EFEKT: wysoka liczba alergizacji w typie opóźnionym u dzieci z ASD

26 PRZEWÓD POKARMOWY, A ASD Ocena stanu jelita i leczenie dietetyczne CELOWANE powinno być integralnym elementem leczenia dziecka z ASD a) Badanie alergii utajonej (IgG zależnej) i wdrożenie diety eliminacyjno rotacyjnej b) Badanie równowagi bakteryjnej i grzybiczej w kale i wdrożenie terapii mikrobiologicznej c) Badanie markerów stanu zapalnego

27 CZYM JEST TEST ImuPro TEST IMUPRO SŁUŻY DO WYKRYCIA OBECNOŚCI I STĘŻENIA PRZECIWCIAŁ IgG PRZECIWKO WYBRANYM SKŁADNIKOM POKARMOWYM Wysokie miano swoistych IgG = alergia pokarmowa utajona 3 warianty testu ImuPro zależne od ilości testowanych składników ImuPro50 44 składniki pokarmowe (panel pediatryczny) ImuPro składników pokarmowych ImuPro składników pokarmowych

28 DLACZEGO TEST ImuPro a NIE INNE TESTY IgG TYLKO TEST IMUPRO UMOŻLIWIA ILOŚCIOWĄ DETEKCJĘ WSZYSTKICH PODKLAS PRZECIWCIAŁ TYPU IgG (IgG1, IgG2, IgG3, IgG4). TEST IMMUNOENZYMATYCZNY = METODA POWTARZALNA TZN. RÓWNOLEGLE PROWADZONA ANALIZA KRWI TEGO SAMEGO PACJENTA MUSI DAĆ (NIEMAL) IDENTYCZNE WYNIKI

29 ImuPro WALIDACJA

30 ImuPro Powtarzalność uzyskiwanych wyników Test wyłącznie do użytku laboratoryjnego (testy użytku domowego?) Jedyny test z certyfikowanym procesem produkcji alergenów Jedyny test oznaczający alergeny w postaci zarówno surowej jak i gotowanej Jedyny test podlegający kontroli zewnętrznej Pozostałe testy wykazują wiele zakłóceń pomiarowych Najbogatszy panel alergenów pokarmowych Oznaczany jest nie poziom IgG4 lecz całkowite IgG Wsparcie dietetyczne, a nie goły wynik

31 WSKAZANIA DO WYKONANIA TESTU ImuPro Badanie na alergię IgG zależną wykonać należy w przypadku chorób chronicznych, zwłaszcza o niejasnej lub trudnej do ustalenia etiologii: 1. Zespół jelita nadwrażliwego (manifestacja zaparciowa, biegunkowa, mieszana) 2. Nieswoiste choroby zapaleń jelit NZJ (pomocniczo) 3. Reumatoidalne zapalenie stawów RZS (pomocniczo) 4. Zmiany skórne (AZS, łuszczyca, świąd) 5. Otyłość i cukrzyca typu II 6. Nadciśnienie tętnicze 7. ADHD 8. Depresja 9. Zespół chronicznego zmęczenia 10. Zespół migrenowy 11. Choroby mięśniowe i stawowe

32 cukrzyca typ 2 starzenie ciąża kontrola masy ciała medycyna sportowa PROFILAKTYKA

33 NIESWOISTE ZAPALENIE JELIT NIESWOISTE ZAPALENIA JELIT TO CHOROBY O NADAL NIEUSTALONEJ ETIOLOGII. CZYNNIKI ŚRODOWISKOWE ODGRYWAJĄ ISTOTNA ROLĘ W PODTRZYMANIU/ ROZWOJU CHOROBY. UWAŻA SIĘ, IŻ ODPOWIEDZ IMMUNOLOGICZNA PRZECIWKO ANTYGENOM POKARMOWYM MOŻE BYĆ ODPOWIEDZIALNA ZA PODTRZYMYWANIE OBJAWÓW CHOROBY 1. WYKAZANO ISTOTNĄ RÓŻNICĘ W MIANIE SWOISTYCH PRZECIWCIAŁ IgG POMIĘDZY GRUPĄ BADANĄ (CHOROBA CROHNA), A GRUPĄ KONTROLNĄ DIETA ELIMINACYJNO ROTACYJNA IgG ZALEŻNA WYKAZAŁA (W PORÓWNANIU Z PLACEBO): ISTOTNA POPRAWĘ KONSYSTENCJI I FREKWENCJI STOLCÓW ZMNIEJSZENIE NASILENIA BÓLÓW BRZUCHA WZROST SEKRECJI IFN gamma Bentz S. i wsp.: Clinical Relevance of IgG Antibodies against Food Antigens in Crohn s Disease: A Double-Blind Cross-Over Diet Intervention Study Digestion 2010;81:

34 ZESPÓŁ JELITA NADWRAŻLIWEGO IBS WYNIKA Z UWARUNKIWANEJ GENETYCZNIE WRAŻLIWOŚCI, ZWIĘKSZONEJ PRZEPUSZCZALNOŚCI BŁONY JELITOWEJ, ZABURZEŃ W FUNKCJONOWANIU UKŁADU IMMUNOLOGICZNEGO, UDZIAŁU CZYNNIKA BAKTERYJNEGO I WIRUSOWEGO Isolaurii E.,: Food allergy in irritable bowel syndrome: new facts and old fallacies Gut 2004;53: ALERGIA TYPU III = PRZEWLEKŁA AKTYWACJA UKŁADU IMMUNOLOGICZNEGO

35 Swoiste IgG i IBS Gut Oct;53(10): Food elimination based on IgG antibodies in irritable bowel syndrome: a randomised controlled trial. Atkinson W, Sheldon TA, Shaath N, Whorwell PJ. Curr Opin Gastroenterol Nov;21(6): Food allergy and irritable bowel syndrome. Kalliomäki MA.

36 ImuPro a zaburzenia neuropsychiatryczne stan zapalny IL-1b, IL-6, TNF-a, IFN-g Oś Podwzgórze - przysadka-nadnercza Kynurenina HPA Tryptofan dioksygenaza indolaminy Serotonina (5-HT) depresja Wichers MC, Maes M, J Psychiatry Neurosci Jan;29(1):11-7

37 Procentowa poprawa wybranych symptomów chorobowych po 8 tygodniach diety opartej na ImuPro ImuPro Application Study, ; evaluated by Mediveritas Institiute for Medical Studies, Munich

38 HOTLINE DR PATRYCJA SZACHTA ŚRODY godz tel.:

39 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ