dr Marcin Jędrzejczyk

Transkrypt

1 dr Marcin Jędrzejczyk

2 Prawo do opodatkowania na zasadach ogólnych posiadają: 1. Osoby fizyczne, a także przedsiębiorcy w spółkach cywilnych, jawnych i partnerskich. 2. Osoby zajmujące się rolnictwem bez zatrudniania pracowników, wówczas, gdy ich przychód roczny z tej działalności nie przekracza 10 tys. Złotych.

3 Zasady ogólne pozwalają na najbardziej obiektywne ustalenie dochodu do opodatkowania. Przy tej formie rozliczeń podatnik nie jest zobowiązany do zapłaty podatku w okresach, w których ponosi stratę. Ta forma nakłada jednak na podatnika najwięcej obowiązków ewidencyjnych, co może oznaczać konieczność ponoszenia dodatkowych kosztów, na przykład na usługi biura rachunkowego. Przy niewielkich dochodach ta forma opodatkowania jest korzystna ze względu na możliwość wykorzystania kwoty wolnej od podatku. Przy wyższych dochodach bardziej opłacalne jest opodatkowanie według stawki liniowej, gdyż unika się w ten sposób progresji podatkowej.

4 Skala progresywna 19% 30% 40% Kwota wolna od podatku 3091,00 zł A zatem kwota zmniejszająca 19%*3091,00 zł=586,85 zł PIT 5 na własne potrzeby PIT 36 i PIT/B Podatek liniowy 19% brak kwoty wolnej od podatku PIT 5L na własne potrzeby PIT 36L i PIT/B

5 Skala progresywna 18% 32% Kwota wolna od podatku 3091,00 zł A zatem kwota zmniejszająca 18%*3091,00 zł=556,02 zł PIT 5 na własne potrzeby PIT 36 i PIT/B Podatek liniowy 19% brak kwoty wolnej od podatku PIT 5L na własne potrzeby PIT 36L i PIT/B

6 Podstawą do wyliczenia podatku jest dochód, rozumiany jako różnica między przychodami uzyskanymi przez podatnika a kosztami poniesionymi w celu uzyskania tych przychodów. Dodatkowo tak obliczony dochód na koniec roku koryguje się o różnicę między wartością remanentu końcowego i początkowego towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, wyrobów gotowych, braków i odpadków.

7 Tak ustaloną podstawę opodatkowania pomniejsza się o składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujących, a także kwoty niektórych darowizn, i od wyliczonej w ten sposób kwoty oblicza się podatek według skali podatkowej zawartej w art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT). Podatek pomniejsza się o kwoty składek na ubezpieczenia zdrowotne opłaconych przez podatnika.

8 Pr us = Gi ( B Zi ) x ri Uz O Pr us kwota podatku odprowadzanego do Urzędu Skarbowego Gi graniczna wartość podatku przy poszczególnych przedziałach (i=2) B rzeczywista podstawa opodatkowania (dochód minus odliczenia od dochodu) Zi dolna granica podstawy opodatkowania w poszczególnych przedziałach, przy któych zmienia się przedział podatkowy ri stawka procentowa podatku dochodowego w poszczególnych przedziałach skali podatkowej Uz ubezpieczenie zdrowotne O odliczenia od podatku (obniżki)

9 Podstawa obliczenia podatku ponad do Podatek wynosi (ZA ROK 2008) zł 19 proc. minus kwota zmniejszająca podatek 586 zł 85 gr zł zł 7866 zł 25 gr + 30 proc. nadwyżki ponad zł zł zł 65 gr + 40 proc. nadwyżki ponad zł

10 Podstawa obliczenia podatku ponad do Podatek wynosi (ZA ROK 2009) zł 18 proc. minus kwota zmniejszająca podatek 556 zł 02 gr zł 32 proc. od nadwyżki ( zł)

11 Limit przychodów obligujących do założenia ksiąg rachunkowych euro, według średniego kursu NBP, ogłoszonego na dzień 30 września 2009 r. 4,2226 zł x = zł Limit przychodów do opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych euro, według średniego kursu NBP, ogłoszonego na dzień 1 października 2009 r. 4,2226 zł x = zł Limit przychodów do opodatkowania ryczałtem kwartalnie euro, według średniego kursu NBP, ogłoszonego na dzień 1 października 2009 r. 4,2226 zł x = zł

12 Wyliczanie podatku Wariant 1. Dochód roczny wyniósł zł, zatem opodatkowany jest stawką 18%. Podatek obliczamy następująco: zł 18% 556,02 zł = 4733,15 zł.

13 Wyliczanie podatku Wariant 2: Dochód roczny wyniósł zł. Oblicz kwotę podatku do zapłaty US

14 Wyliczanie podatku Wariant 3. Dochód roczny przekroczył granicę zł i wyniósł zł. Oblicz kwotę podatku do zapłaty US

15 W rozliczeniu za rok 2008 u przedsiębiorców, pracowników i innych ubezpieczonych składka potrącona w 2007r. zawsze wynosiła 9% podstawy wymiaru. Odliczeniu podlega jedynie składka na ubezpieczenie zdrowotne zapłacona czy potrącona w 2008 r. i później w wysokości nie przekraczającej 7,75% podstawy wymiaru. Pracownicy, zleceniobiorcy i inne osoby, którym składkę potrącał płatnik, odliczą dokładnie kwotę wykazaną w informacji PIT-11 otrzymanej od płatnika. Przedsiębiorcy będą zmuszeni odpowiednio przeliczyć wpłacane przez siebie kwoty (np. kwota zapłacona w lipcu za czerwiec podzielona przez 9 pomnożona przez 7,75 itd.).

16 Jeżeli podatnik prowadził działalność gospodarczą przez cały 2008 r., deklarował do ZUS w każdym miesiącu najniższą podstawę wymiaru składek oraz opłacił całość należnych za okres 12/ /2008 składek w 2008 r., wówczas będzie mógł odliczyć od podatku za rok 2008 kwotę (dostępna od IV kwartału 2008 r.). Jest to kwota odliczenia właściwa dla przedsiębiorców korzystających z ulgi dla nowych firm, oraz dla opłacających składkę na zasadach ogólnych. Odliczyć w zeznaniu rocznym można również składki na ubezpieczenie zdrowotne zarówno obowiązkowe, jak i dobrowolne, zapłacone w 2008 r. - nie więcej jednak, niż 7,75% podstawy ich wymiaru.

17 Dochody z najmu i dzierżawy uzyskiwane przez przedsiębiorcę rozliczającego się w formie księgi przychodów i rozchodów mogą być opodatkowane w dwojaki sposób: 1. podatek ryczałtowy w wysokości 8,5% do granicy przychodów w wysokości równowartości kwoty EUR (w 2007 roku jest to zł) i 20% od przychodów powyżej tej granicy, 2. podatek liniowy 19% lub progresywny według skali podatkowej.

18 Podatek zryczałtowany Przy wyborze podatku zryczałtowanego, nie ujmuje się przychodów z najmu lub dzierżawy w księdze przychodów i rozchodów. Co miesiąc natomiast oblicza się podatek od przychodów z najmu i wpłaca na rachunek urzędu skarbowego. Po zakończeniu roku podatkowego wykazuje się przychody z najmu i dzierżawy na osobnej deklaracji PIT-28.

19 Podatkowa księga przychodów i rozchodów pozwala na ewidencjonowanie sprzedaży i zakupów, czyli przychodów i rozchodów. Różnica pomiędzy ich wartością to twój dochód, od którego należy zapłacić podatek. Zapisów w księdze dokonuje się na podstawie dowodów księgowych.

20 faktury VAT faktury VAT korygujące rachunki paragony, raporty dobowe z kasy fi skalnej dowody i faktury wewnętrzne noty korygujące noty księgowe delegacje służbowe bilety dowody opłat pocztowych, bankowych, itp. dzienne lub miesięczne zestawienie sprzedaży umowy.

21 Dowody wewnętrzne Dowody wewnętrzne to wszystkie inne poza fakturami, rachunkami i paragonami dokumenty potwierdzające wydatki. Dowodami takimi można dokumentować między innymi następujące wydatki: 1. wartość diet za czas podróży służbowej 2. wydatki związane z opłatami za czynsz, energię elektryczną, telefon, wodę, gaz i centralne ogrzewanie w części przypadającej na działalność gospodarczą 3. opłaty uiszczane znaczkami skarbowymi, opłaty sądowe i notarialne 4. wydatki związane z parkowaniem samochodu (bilet z parkometru, kupon, bilet jednorazowy itp.)

22 Nota korygująca Nota korygująca to dokument, za pomocą którego można skorygować pomyłki na fakturze nie związane z ilością, ceną, wartością, stawką podatku VAT. Nota służy do korygowania błędów dotyczących na przykład numeru NIP, danych sprzedającego lub kupującego, daty sprzedaży czy wystawienia faktury itp. Nota musi być potwierdzona podpisami zarówno sprzedającego, jak i kupującego.

23 Dzienne i miesięczne zestawienie sprzedaży Jeżeli każdego dnia występuje większa ilość faktur, można sporządzać dzienne zestawienia sprzedaży. Wtedy nie trzeba wpisywać do księgi wszystkich poszczególnych faktur, a jedynie zestawienie. Firmy będące płatnikami podatku VAT mają obowiązek prowadzenia miesięcznych rejestrów sprzedaży i zakupu VAT. Taki rejestr jest również dowodem księgowym, zatem sumy z rejestru można bezpośrednio przenieść do księgi przychodów i rozchodów zamiast wyszczególniania wszystkich kolejnych faktur. Zarówno dzienne, jak i miesięczne zestawienia i rejestry sprzedaży muszą być przechowywane jako załączniki do księgi.

24 Raporty dobowe Firmy rejestrujące sprzedaż przy użyciu kasy rejestrującej (fiskalnej) mogą ewidencjonować raporty dobowe. Oznacza to, że jeżeli zamiast paragonu klient poprosi o wystawienie faktury, nie trzeba oprócz raportu dobowego wpisywać do księgi tej faktury, ponieważ sprzedaż ta udokumentowana jest już w raporcie. Kopię faktury należy podpiąć pod raport. Raporty dobowe składają się na zestawienie miesięczne raportów. Takie zestawienie powinno zawierać numer kolejny wpisu, numer unikatowy kasy fiskalnej, numery i daty kolejnych raportów dobowych oraz łączną wartość sprzedaży pomniejszoną o podatek VAT i ewentualnie zwroty towarów.

25 Rzetelnie i niewadliwie Księga przychodów i rozchodów powinna być prowadzona rzetelnie i niewadliwie. Tylko w tym przypadku może być ona uznana za dowód w postępowaniu podatkowym. Rzetelnie oznacza tu zgodnie ze stanem rzeczywistym, a niewadliwie zgodnie z zasadami wynikającymi z przepisów prawa.

26 Za rzetelną księgę uznaje się również taką, w której stwierdzono błędy i pomyłki nie mające istotnego wpływu na wysokość podatku lub które nie były wynikiem celowego działania podatnika. Takie błędy i pomyłki akceptuje się, jeżeli: nie wpisane lub błędnie wpisane kwoty nie przekraczają łącznie 0,5% całkowitego przychodu w całym roku podatkowym lub do tego dnia roku podatkowego, w którym urząd skarbowy je stwierdził, są one związane z nieszczęśliwym wypadkiem lub innym zdarzeniem losowym, które uniemożliwiło prowadzenie księgi, spowodowały one podwyższenie podstawy opodatkowania podatnik dokonał korekty błędnych zapisów w księdze przed rozpoczęciem kontroli przez urząd skarbowy, są one skutkiem oczywistej pomyłki, a podatnik posiada na to dowody.

27 Jeżeli zauważy się w księdze jakieś błędy, istnieje możliwość ich poprawy. W tym celu należy skreślić dotychczasową treść i wpisać nową, ale w taki sposób, aby zapis był czysty i czytelny. Przy poprawce należy się podpisać oraz wpisać datę naniesienia poprawki. Poprawki powodujące zmniejszenie przychodów lub kosztów dokonuje się ze znakiem minus (-) lub kolorem czerwonym.

28 Prowadzenie księgi Księga przychodów i rozchodów składa się z trzech części. Pierwsza część przeznaczona jest do opisu zdarzeń gospodarczych, druga do wpisywania przychodu, a trzecia zawiera ewidencję zakupów i pozostałych wydatków (rozchodów). Wzór księgi przychodów i rozchodów na następnej stronie.

29

30 Część pierwsza księgi opis zdarzeń Do części pierwszej księgi zaliczamy kolumny od 1-6. kolumna 1 tutaj umieszcza się kolejne numery zapisów kolumna 2 tu umieszcza się datę dowodu księgowego (faktury, rachunku, paragonu itp.) kolumna 3 przeznaczona jest na wpisanie numeru faktury, ra chunku czy innego dowodu księgowego. Jeżeli dokonuje się zapisów na podstawie dziennego zestawienia sprzedaży, wpisać należy numer zestawienia. kolumna 4 w niej umieszcza się nazwę kontrahenta, czyli albo do stawcę albo odbiorcę, z którym dokonałeś transakcji kolumna 5 adres kontrahenta kolumna 6 w kolumnie tej umieszcza się zwięźle rodzaj transakcji, czyli na przykład sprzedaż towaru, zakup art. biurowych itp.

31 Druga część księga przychodów W księdze przychodów znajdują się 3 kolumny obrazujące sprzedaż. kolumna 7 przeznaczona do zapisywania wartości sprzedanych towarów handlowych lub usług na podstawie dowodów księgowych, kolumna 8 tutaj umieszcza się pozostałą sprzedaż. Kolumna ta dotyczy sprzedaży innych rzeczy nie będących przedmiotem działalności firmy, takich jak środki trwałe, wyposażenie, przychody z umorzonych zobowiązań, odsetki od środków na firmowym rachunku bankowym, przychody z różnic kursowych itp. kolumna 9 tu wpisuje się sumę wartości z kolumn 7 i 8

32 Trzecia część księga rozchodów Trzecią część księgi stanowią kolumny od 10 do 17 i obejmują one kosz ty uzyskania przychodu, czyli koszty zakupu towarów i materiałów handlowych oraz pozostałe wydatki. kolumna 10 służy do wpisywania zakupionych towarów handlowych lub materiałów służących do ich produkcji, kolumna 11 przeznaczona jest do wpisywania kosztów związanych z zakupem, takich jak koszt transportu, załadunku, ubezpieczenia w drodze. kolumna 12 ta kolumna była w poprzednich latach przeznaczona na koszty reprezentacji (np. obiad z klientem) i reklamy niepublicznej. Kolumna ta obejmowała tylko wydatki na reprezentację i reklamę limitowaną, które nie mogły przekroczyć 0,25% wartości obrotu rocznie. Obecnie nie ma już takiego ograniczenia wydatki na reklamę można w całości zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu. Nie można zaliczyć w koszty wydatków na reprezentację.

33 Trzecia część księga rozchodów kolumna 13 w kolumnie tej ewidencjonuje się wynagrodzenia pracowników, a także z tytułu umowy zlecenia czy umowy o dzieło kolumna 14 pozostałe wydatki to czynsze, media, odsetki od kredytów, zakup paliw, naprawy, remonty, amortyzacja środków trwałych, składki na ubezpieczenia, wartość wyposażenia, zużycie pojazdu, diety, ryczałty i inne wydatki kolumna 15 tutaj sumuje się kolumny od 12 do 14 kolumna 16 w tej pozycji można wpisywać inne sprawy gospodarcze, na przykład wydatki odnoszące się do przychodów przyszłego miesiąca. kolumna 17 w tej kolumnie można wpisywać uwagi dotyczące różnych zapisów, przykładowo pobrane zaliczki i inne.

34 Zamknięcie miesiąca i roku Na koniec miesiąca, po wpisaniu wszystkich przychodów i rozchodów, wpisy należy podkreślić oraz zsumować dane znajdujące się w kolum nach Po zakończeniu roku należy dokonać zestawienia rocznego i zsumować przychody i rozchody za cały rok. Trzeba to zrobić na kolejnej stronie księgi wpisując w poszczególne pozycje wartości z wszystkich miesięcy.