PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z HISTORII W KL. VII SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 27

Transkrypt

1 PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z HISTORII W KL. VII SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 27 PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA MAJĄ ZA ZADANIE: Informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i rozwoju umiejętności. Motywowanie ucznia do pracy nad rozwojem własnych zainteresowań humanistycznych. Wspieranie ucznia w dążeniu do sukcesu. Dawanie uczniowi poczucia bezpieczeństwa przez jasno określone kryteria wymagań i kryteria oceniania. Dostarczanie rodzicom i nauczycielom informacji o postępach edukacyjnych ucznia, a także o ich trudnościach i brakach w zdobywaniu wiedzy i umiejętności. Umożliwienie nauczycielom doskonalenia (ewaluacji) ich pracy (metod i warsztatu) dydaktyczno-wychowawczej. PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA UWZGLĘDNIAJĄ: I. Zasady ogólne. II. Obszary podlegające ocenie. III. Kryteria ocen / wymagania. IV. Indywidualizowanie wymagań. V. Metody i kryteria sprawdzania osiągnięć uczniów. VI. Sposoby informowania uczniów i rodziców o osiągnięciach i postępach. VII. Warunki i tryb uzyskiwania wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej.

2 I. Zasady Ogólne. 1. Z Przedmiotowymi Zasadami Oceniania uczeń zostaje zapoznany na początku każdego roku szkolnego. 2. Stopień opanowania wiedzy i umiejętności podlega sprawdzeniu poprzez: diagnozę 1, sprawdzian 2, kartkówkę 3, zadania domowe, odpowiedź ustną, pracę na lekcji, analizę źródła historycznego (w tym ilustracji, map, wykresów), opcjonalnie pracę długoterminową. 3. Uczeń ma prawo dwa razy w ciągu semestru zgłosić nieprzygotowanie do zajęć lekcyjnych bez ponoszenia konsekwencji. Za nieprzygotowanie uznaje się brak: zeszytu ćwiczeń (jeśli jest przewidziany w danym roku szk.), zadania domowego oraz nieprzygotowanie się z bieżącego materiału (nie dotyczy zapowiedzianych sprawdzianów, kartkówek, testów, diagnoz, prac długoterminowych i zajęć, na których wystawiana jest ocena semestralna i końcowa). 4. Trzecie nieprzygotowanie skutkuje otrzymaniem oceny niedostatecznej. 5. Nieprzygotowanie do zajęć zgłasza uczeń na początku lekcji, po sprawdzeniu listy obecności. 6. Uczeń jest zobowiązany do prowadzenia zeszytu przedmiotowego oraz zeszytu ćwiczeń, (jeśli w danym roku jest przewidziany). 7. Sprawdziany, kartkówki, odpowiedzi ustne są obowiązkowe. Każdy sprawdzian poprzedzony jest powtórzeniem wiadomości i zapowiadany, z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem (wpis do dziennika lekcyjnego). 8. Uczeń, który nie uczestniczył w sprawdzianie pisemnym (lub w którejś z innych obowiązujących procedur oceniania), ma obowiązek poddania się tej formie sprawdzania jego osiągnięć w trybie określonym przez nauczyciela. 9. W sytuacji nieprzystąpienia przez ucznia do ustalonej procedury oceniania nauczyciel ma prawo w trybie dowolnym (np. w formie odpowiedzi ustnej) sprawdzić, czy uczeń opanował dane treści nauczania. 10. Uczeń, który nie pisał sprawdzianu po upływie 2 tygodni od jego rozdania, może być poproszony (bez uprzedzenia) przez nauczyciela do jego napisania podczas lekcji. 11. Absencja na lekcji nie zwalnia ucznia z uzupełnienia zaległości. 12. Kartkówki mogą być niezapowiedziane. 13. Uczniowie, którzy napisali sprawdzian na ocenę niedostateczną mają możliwość poprawy oceny. Poprawa jest dobrowolna, ale musi odbyć się w ciągu dwóch tygodni od rozdania prac. Przy ustalaniu oceny śródrocznej/rocznej brana jest pod uwagę ocena poprawiona. 1 PRZEPROWADZANA W MAJU, OBEJMUJE MATERIAŁ NAUCZANIA Z DANEGO ROKU SZK. WYNIK WYRAŻONY W % 2 OBEJMUJE MATERIAŁ 1 DZIAŁU 3 OBEJMUJE MATERIAŁ TRZECH OSTATNICH LEKCJI

3 14. Ocenę niedostateczną z pozostałych form, z wyjątkiem pracy na lekcji, uczeń ma prawo poprawić na najbliższej lekcji następującej po tej, na której otrzymał ocenę niedostateczną. W przypadku absencji chorobowej uczeń poprawia ocenę na najbliższej lekcji, na której będzie obecny. Przy ustalaniu oceny śródrocznej i rocznej brana jest pod uwagę średnia arytmetyczna oceny niedostatecznej i poprawionej, przy czym średnia 0,5 zaokrąglana jest w górę do pełnej liczby. 15. Nauczyciel ma obowiązek sprawdzić i oddać do wglądu poprawione prace pisemne w terminie dwóch tygodni (w przypadkach losowych termin może ulec przesunięciu) od daty ich pisania. 16. Nauczyciel przedstawia uczniom na każdych zajęciach cele lekcji oraz kryteria oceniania, czyli to, co będzie brał pod uwagę przy ocenianiu wiedzy i umiejętności ucznia. 17. Każdy uczeń ma prawo do dodatkowych ocen za: wykonane prace nadobowiązkowe (ustalone z nauczycielem), udział w konkursach przedmiotowych mogą one wpłynąć na podwyższenie oceny śródrocznej i rocznej. 18. Uczeń ma prawo do dodatkowej ustnej motywacji oceny. 19. Sprawdzone i ocenione pisemne prace kontrolne są udostępniane do wglądu uczniowi i jego rodzicom. 20. Ocena śródroczna i roczna ustalana jest na podstawie ocen cząstkowych uzyskanych w poszczególnych obszarach podlegających ocenie. 21. Przy ustalaniu oceny rocznej brana jest pod uwagę ocena śródroczna. 22. Przy ustalaniu oceny śródrocznej i rocznej, z uwzględnieniem zasad opisanych w p. 13 i 14, nauczyciel bierze pod uwagę: a) stopnie ucznia z poszczególnych obszarów według następującej kolejności: sprawdziany, kartkówki, odpowiedzi ustne, analizy tekstów źródłowych, praca na lekcji, prace domowe i prace długoterminowe, % z diagnozy, b) systematyczność, zaangażowanie i wkład pracy w osiąganiu postępów dotyczących wiedzy i umiejętności. 23. Nie później niż miesiąc przed klasyfikacyjnym posiedzeniem Rady Pedagogicznej nauczyciel informuje ucznia (rodziców, opiekunów) o przewidywanej ocenie.

4 II. Obszary aktywności ucznia podlegające ocenie 1. WYPOWIEDZI PISEMNE diagnoza, sprawdzian / test, kartkówka, zadanie domowe, praca długoterminowa, ćwiczenia. UCZEŃ: pisze na temat i zgodnie z tematem, pisany tekst jest uporządkowany i spójny, zachowuje cechy charakterystyczne dla form wypowiedzi, przestrzega zasad ortograficznych, gramatycznych i interpunkcyjnych, przedstawia przebieg wydarzeń w chronologicznym układzie, odtwarza i porządkuje wydarzenia, rozpoznaje i wyraża relacje czasowo przestrzenne, dostrzega wydarzenia w kontekście przyczynowo skutkowym, wskazuje podobieństwa i różnice: wydarzeń, przemian, zjawisk, buduje wypowiedź bogatą w realia historyczne, używa poprawnie pojęć historycznych, odróżnia: opinię od faktów historycznych; fikcję literacką od prawdy historycznej, odróżnia informacje istotne od mniej ważnych, dostrzega znaczenie dosłowne i przenośne, wyjaśnia znaczenie pojęć, wyrażeń na podstawie ich kontekstu, używa odpowiednich argumentów, zajmuje stanowisko, ocenia fakty, zauważa problem i potrafi go zdefiniować, znaleźć sposób rozwiązania i przedstawić tok swojego myślenia, integruje wiedzę z różnych dziedzin, źródeł, samodzielnie charakteryzuje określone elementy wiedzy wydarzenia, postacie historyczne, odwołuje się do fragmentów tekstu celem budowania własnego komentarza, uzasadnia własne zdanie przez odwołanie się do tekstu i posiadanej wiedzy,

5 korzysta z objaśnień pojęć, wyrażeń, symboli, skrótów, świadomie wyszukuje i przedstawia określone treści, odczytuje i korzysta z ilustracji, map, linii chronologicznej, tabeli i innych środków, wybiera treści, które są mu potrzebne w pracy, aktywnie słucha i wykonuje własne notatki. Skala procentowa ocen prac pisemnych Ocena Skala procentowa celująca % bardzo dobra 90% - 95% dobra 75% - 89% dostateczna 60% - 74% dopuszczająca 40% - 59% niedostateczna poniżej 40%

6 2. WYPOWIEDZI USTNE odpowiedź ustna, prezentacja, aktywność na lekcji. UCZEŃ: posługuje się terminologią przedmiotową i poprawną polszczyzną, buduje wypowiedź w sposób jasny, w odpowiedniej formie. wypowiada się poprawnie stosując terminy historyczne, przedstawia przebieg wydarzeń w chronologicznym układzie, stosuje słownictwo określające następstwo w czasie, buduje wypowiedź bogatą w realia historyczne, wypowiada się poprawnie na temat wydarzeń, postaci, faktów, używa odpowiednich argumentów, zajmuje stanowisko, ocenia fakty historyczne, wyraża własny punkt widzenia w przekonywujący sposób, świadomie korzysta ze źródeł informacji, wiedzy o otaczającym go świecie, analizuje i ocenia wypowiedź przez zadawanie pytań, uczestniczy w rozmowie, dyskusji, szanuje opinie innych.

7 3. WYSZUKIWANIE I KORZYSTANIE Z INFORMACJI, ANALIZA TEKSTÓW ŹRÓDŁOWYCH UCZEŃ: potrafi korzystać z różnych źródeł informacji: podręcznika, encyklopedii, słowników, albumów, wydawnictw multimedialnych, środków masowego przekazu, tabel, ilustracji, map, schematów, foliogramów, linii chronologicznej i innych. potrafi wyszukać informacje i wybrać najistotniejsze zagadnienia, korzysta ze źródeł informacji kierując się wskazanymi kryteriami, zdobyte informacje stosuje do rozwiązania problemów, stosuje wiadomości w działaniach typowych i nietypowych: porównuje, analizuje, ocenia, udowadnia, wartościuje integruje wiedzę z różnych przedmiotów, źródeł, próbuje / potrafi dokonywać oceny wiarygodności źródła informacji.

8 III Kryteria ocen: TABELA KRYTERIÓW OCEN WIEDZA UMIEJĘTNOŚCI PRACA NA LEKCJI OCENĘ DOPUSZCZAJĄCĄ otrzymuje uczeń, który opanował wiedzę i umiejętności zawarte w podstawie programowej w stopniu minimalnym, umożliwiającym kontynuowanie edukacji na wyższym poziomie nauczania, z pomocą nauczyciela wykonuje zadania wynikające z podstawy programowej, rozwiązuje zadania o niewielkim stopniu trudności, oraz pamięta podstawowe określenia i definicje. uczeń dysponuje niepełną, fragmentaryczną wiedzą określoną programem, przy pomocy nauczyciela potrafi wyjaśnić znaczenie prostych pojęć, w minimalnym stopniu opanowuje zagadnienia omawiane na lekcji, sporadycznie wykazuje się wybranymi informacjami historycznymi, poważne braki w obszarze wiedzy historycznej może usunąć w dłuższym okresie czasu. Przy pomocy nauczyciela lub kolegów potrafi wykonać proste polecenie wymagające zastosowania podstawowych umiejętności wymaganych w procesie uczenia się historii: szeregowanie wydarzeń w ciągach chronologicznych, dostrzeganie związków między przyrodą, osadnictwem, gospodarką i kulturą, opisywanie środowiska geograficznego, w którym rozgrywają się wydarzenia z przeszłości, rozróżnianie podstawowych typów źródeł informacji historycznej, rozumienie prostego tekstu źródłowego. jest biernym uczestnikiem zajęć, ale nie przeszkadza w ich prowadzeniu, włącza się do pracy na wyraźne polecenie nauczyciela, przy dużej pomocy nauczyciela potrafi odtworzyć efekty pracy kolegów i odwzorować zaprezentowane przez innych elementy wiedzy. OCENĘ DOSTATECZNĄ Otrzymuje uczeń, który w stopniu podstawowym opanował wiedzę i umiejętności zawarte w podstawie programowej, samodzielnie wykonuje zadania wynikające z wymagań podstawy programowej, rozwiązuje zadania o średnim stopniu trudności, umie praktycznie wykorzystać wiedzę. opanował podstawowe elementy wiadomości programowych pozwalające mu na rozumienie najważniejszych zagadnień omawianych na lekcji, dysponuje podstawowymi umiejętnościami umożliwiającymi uzupełnienie braków i luk w wiedzy niezbędnej do dalszego kształcenia, sytuuje wydarzenia w czasie i współpracuje z grupą w realizacji zadań przy wsparciu kolegów i nauczyciela, w czasie lekcji wykazuje się aktywnością sporadyczną,

9 zna i rozumie podstawowe pojęcia, zna podstawowe źródła wiedzy o przeszłości, wyciąga proste wnioski z otrzymanych informacji, potrafi wiązać elementy tradycji z życiem współczesnym, w opracowaniach pisemnych popełnia błędy merytoryczne, które potrafi samodzielnie poprawić po uwagach nauczyciela. przestrzeni oraz w związkach przyczynowo-skutkowych, potrafi pod kierunkiem nauczyciela skorzystać z podstawowych źródeł informacji historycznej, potrafi wykonać proste zadania pisemne oparte na podręczniku lub innych źródłach wiedzy. (pracuje bez zapału, ale nie przeszkadza innym). OCENĘ DOBRĄ Otrzymuje uczeń, który w wysokim stopniu opanował wiedzę i umiejętności określone w podstawie programowej, stosuje wiadomości w sytuacjach typowych, planuje, organizuje i ocenia własną pracę, umie pracować w zespole. oraz umie powiązać logicznie fakty, genezę wydarzeń i zjawisk. zna i rozumie większość potrafi umiejętnie wykorzystać zagadnień poruszanych na lekcji, zdobytą wiedzę do uzasadnienia zna i rozumie większość pojęć, swego stanowiska i argumentowania prawidłowo posługuje się ocen przeszłości, terminologią historyczną samodzielnie poszukiwać (wskazuje cechy pojęć, wie, że możliwa jest zmiana znaczenia niektórych pojęć w czasie), związków przeszłości z teraźniejszością i dostrzegać analogie historyczne, odtwarza fragmenty potrafi wyjaśnić przyczyny różnic rzeczywistości historycznej na w interpretacji faktów, podstawie źródeł i literatury, dobrze posługuje się mapą ustosunkowuje się do dzieł sztuki historyczną (potrafi odczytać zawarte w kategoriach estetycznych, obserwuje i wyciąga wnioski, w niej informacje i posługiwać się legendą mapy), rozumie treść faktów potrafi pod kierunkiem historycznych oraz ich przyczyny i skutki, nauczyciela analizować teksty źródłowe i porównywać dostrzeżone dobrze opanował wiedzę w nich zjawiska, wymaganą programem ( choć od potrafi samodzielnie czasu do czasu popełnia błędy ) umie powtórzyć i uogólnić to, co usłyszał od nauczyciela lub przeczytał w opracowywać na piśmie zagadnienia historyczne wskazane przez nauczyciela, korzystając z różnych podręczniku i innych źródłach wiedzy. źródeł. czynnie uczestniczy w lekcji, wykonuje polecenia nauczyciela, aktywny na lekcji, choć nie jest pomysłodawcą, realizuje chętnie cudze pomysły, zadania powierzone przez nauczyciela lub grupę wykonuje samodzielnie, pomaga innym, nigdy nie przeszkadza w pracy.

10 OCENĘ BARDZO DOBRĄ Otrzymuje uczeń, który opanował w pełni wiedzę i umiejętności określone w podstawie programowej, rozwiązuje problemy w sposób twórczy, wykorzystuje umiejętności w nowych sytuacjach, potrafi efektywnie pracować w zespole, poszukuje, porządkuje i wykorzystuje informacje z różnych źródeł, umiejętnie rozwiązuje problemy. potrafi samodzielnie dokonać analizy i przyczyn pewnych wydarzeń z dziejów cywilizacji. opanował materiał przewidziany programem, dysponuje wiedzą wykraczającą poza materiał podręcznikowy, w tym również wiedzą z dziejów swojego regionu, dostrzega ciągłość i zmienność w różnych formach życia społecznego (państwo, przemiany w gospodarce, strukturze społecznej, obyczajowości, religii, sztuce itp.), rozwiązuje zadania dodatkowe, zlecone przez nauczyciela, o średnim stopniu trudności, zna i rozumie wszystkie pojęcia wprowadzane na lekcjach, potrafi się nimi posługiwać w różnych poznawczych. sprawnie korzysta ze wszystkich formułuje i przedstawia na dostępnych i wskazanych przez nauczyciela źródeł informacji, forum publicznym (klasowym) własne opinie bierze czynny potrafi, korzystając ze wskazówek udział w debatach, nauczyciela, dotrzeć do dodatkowych dyskusjach, źródeł informacji, podejmuje i wykonuje samodzielnie rozwiązuje zadania o charakterze problemy i zadania postawione przez dobrowolnym, nauczyciela, posługując się zdobytymi wykazuje się aktywną umiejętnościami, postawą w klasie, poproszony próbuje interpretować źródła, nigdy nie odmawia wykonania porównując relacje stron, ocenia ich wiarygodność i przydatność, dodatkowych zadań, aktywnie uczestniczy w rozwiązywaniu integruje wiedzę zdobytą ze zadań realizowanych przez źródeł różnego typu oraz potrafi ją wyrazić w wypowiedzi ustnej lub grupę, często wykazuje własną inicjatywę. pisemnej, potrafi poprawnie rozumować w kategoriach przyczynowoskutkowych, wykorzystując wiedzę przewidzianą programem nie tylko z zakresu historii, ale również pokrewnych przedmiotów, potrafi dobrze argumentować swoje wypowiedzi, oceniać zjawiska, procesy i wydarzenia oraz uogólniać zdobytą wiedzę.

11 OCENĘ CELUJĄCĄ otrzymuje uczeń, który posiadł pełną wiedzę i umiejętności określone w podstawie programowej oraz potrafi wiązać teorię z faktami, konstruować własne wnioski i spostrzeżenia, samodzielnie poszerza wiedzę, korzystając z różnych źródeł informacji i prezentuje efekty swojej pracy wynikające z indywidualnych zainteresowania, wykonuje nieobowiązkowe, dodatkowe zadania, wykorzystuje wiadomości dodatkowe, uczestniczy w historycznych konkursach pozaszkolnych lub jest laureatem konkursu przedmiotowego o zasięgu wojewódzkim lub ponadwojewódzkim oraz laureatem lub finalistą ogólnopolskiej olimpiady przedmiotowej. posiada pełną wiedzę określoną wymaganiami postawy programowej i potwierdza ją w toku lekcyjnym i pozalekcyjnym, rozwija własne zainteresowania historyczne, dodatkowa wiedza jest efektem samodzielnych poszukiwań i przemyśleń, posługuje się bardzo bogatym słownictwem charakterystycznym dla nauki historycznej, systematycznie wzbogaca swą wiedzę przez czytanie książek i artykułów o treści historycznej. nie tylko potrafi korzystać z różnych źródeł informacji wskazanych przez nauczyciela, ale również potrafi samodzielnie zdobyć wiadomości, potrafi nie tylko poprawnie rozumować kategoriami ściśle historycznymi, ale również umie powiązać problematykę historyczną z zagadnieniami poznanymi w czasie lekcji innych przedmiotów, wyraża samodzielny, krytyczny (ale oparty na rzetelnej wiedzy) stosunek do określonych zagadnień z przeszłości, potrafi udowodnić swoje zdanie używając odpowiedniej argumentacji, syntetyzować szczegółowe informacje, samodzielnie interpretuje źródła, potrafi łączyć zawarte w nich informacje. autentycznie zainteresowany tym, co dzieje się na lekcji, podejmuje się z własnej woli realizacji różnych zadań, wykazując inicjatywę i pomysłowość, służąc swą wiedzą członkom grupy, podejmuje się opracowania materiałów, przygotowywanych dowolną techniką, o dużych walorach poznawczych, służących innym uczniom. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie spełnia wymagań kryterialnych na ocenę dopuszczającą.

12 IV Indywidualizowanie wymagań 1. WSPIERANIE UCZNIÓW ZDOLNYCH zadawanie dodatkowych zadań podczas prac klasowych i domowych, prowadzenie przez uczniów fragmentów lekcji, zachęcanie do czytania fachowej literatury, czasopism, wykonywanie pomocy dydaktycznych, folderów, plakatów i makiet tematycznych, proponowanie uczniom nowinek książkowych, ciekawych programów telewizyjnych, zwiększanie wymagań, co do ścisłości i precyzji ich wypowiedzi, przygotowywanie do konkursów i olimpiad o tematyce historycznej. 2. WSPIERANIE UCZNIÓW O SPECYFICZNYCH PROBLEMACH EDUKACYJNYCH 1. Uczniowie niepełnosprawni intelektualnie a) w związku z dużym problemem w selekcji i wyborze najważniejszych informacji z danego tematu można wypisać kilka podstawowych pytań, na które uczeń powinien znaleźć odpowiedź czytając dany materiał (przy odpytywaniu prosić o udzielenie na nie odpowiedzi ). b) podobnie postępować przy powtórkach pozostawianie większej ilości czasu na przygotowanie się z danego materiału ( dzielenie go na małe części, wyznaczanie czasu na jego zapamiętanie i odpytywanie ). c) podczas oceniania ucznia (bieżącego, półrocznego i rocznego), bierze się pod uwagę w szczególności: możliwości ucznia, oraz jego ograniczenia, wkład pracy, zaangażowanie, samodzielność w wykonywanych działaniach, motywację do pracy, systematyczność, postępy w rozwoju na miarę indywidualnych możliwości. 2. Uczniowie słabowidzący właściwe umiejscowienie dziecka w klasie ( zapobiegające odblaskowi pojawiającemu się w pobliżu okna, zapewniające właściwe oświetlenie i widoczność ) udostępnianie tekstów ( np. testów sprawdzających wiedzę ) w wersji powiększonej podawanie modeli i przedmiotów do obejrzenia z bliska zwracanie uwagi na szybką męczliwość dziecka związaną ze zużywaniem większej energii na patrzenie i interpretację informacji uzyskanych drogą wzrokową ( wydłużanie czasu na wykonanie określonych zadań ) częste zadawanie pytania- co widzisz? w celu sprawdzenia i uzupełnienia słownego trafności doznań wzrokowych.

13 3. Uczniowie słabosłyszący w czasie lekcji wskazane jest używanie jak najczęściej pomocy wizualnych i tablicy ( m.in. zapisanie nowego tematu, nowych i ważniejszych pojęć, dat ) konieczne jest aktywizowanie dziecka do rozmowy poprzez zadawanie prostych pytań, podtrzymywanie jego odpowiedzi przez dopowiadanie pojedynczych słów, umowne gesty, mimiką twarzy nauczyciel podczas lekcji powinien często zwracać się do dziecka niesłyszącego, zadawać pytania ale nie dlatego, aby oceniać jego wypowiedzi, ale by zmobilizować go do lepszej koncentracji uwagi i ułatwić mu lepsze zrozumienie tematu. 4. Specyficzne trudności w uczeniu się: wobec uczniów z dysleksją, dysgrafią, dysortografią stosuje się zalecenia poradni zawarte w orzeczeniu. uczniowie z dysleksją, dysgrafią w czasie prac pisemnych otrzymują więcej czasu na jej wykonanie lub wykonują mniejszą ilość zadań w określonym czasie. prace pisemne uczniów z wymienionymi dysfunkcjami oceniane są tylko pod kątem merytorycznym. uczeń z dysfunkcjami może uzyskać dodatkową pomoc od nauczyciela (wskazówki) w czasie prac pisemnych, jak i przy odpowiedziach ustnych, uczeń ma możliwość wykonywania dodatkowych prac domowych w celu poprawienia ocen. V. Metody i kryteria sprawdzania osiągnięć uczniów METODY Wypowiedzi pisemne sprawdziany, zadania domowe, prace długoterminowe, Wypowiedzi ustne Praca na lekcji KRYTERIA OCENIANIA poprawność merytoryczna odpowiednia forma, kompozycja posługiwanie się określoną formą wypowiedzi, przejrzystość zapisu temat, treść zrozumienie tematu, samodzielność myślenia, wnioskowanie dobór odpowiedniego słownictwa historycznego zgodność z tematem znajomość zagadnienia dobór odpowiedniego słownictwa stosowanie terminów historycznych poprawność językowa umiejętność kojarzenia różnych informacji i wyciągania wniosków jasność, płynność wypowiedzi sposób prezentacji Obserwacja ucznia uwzględniająca: przygotowanie do lekcji, wypowiedzi na lekcji, pracę w grupie, posługiwanie się pomocami naukowymi (mapy, 1 1 MIN. LICZBA OCEN W PÓŁROCZU Wg ustaleń n-la

14 Analiza źródła historycznego tablice graficzne, atlasy, słowniki itp.) umiejętność określenia rodzaju źródła analizy zewnętrznej i wewnętrznej źródła wyszukiwania i kojarzenia różnych faktów i wyciągania wniosków umiejętność odróżniania faktów od opinii, charakteryzowania obiektywizmu autora i jego intencji 1 VI. Sposoby informowania uczniów i rodziców o osiągnięciach i postępach zebrania z rodzicami, drzwi otwarte, spotkania indywidualne, VII. Warunki i tryb uzyskiwania wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej. 1. Uczeń może ubiegać się o wyższą ocenę klasyfikacyjną jeśli spełnia warunki takie jak: a) systematyczne uczęszczanie na zajęcia edukacyjne; b) systematyczne przygotowywanie się do zajęć; c) aktywny udział w lekcjach i innych formach zajęć; d) napisanie każdej pracy pisemnej; e) usprawiedliwianie każdej nieobecności na zajęciach edukacyjnych; f) systematyczne wykonywanie zadań domowych; g) prowadzenie zeszytu przedmiotowego, zeszytu ćwiczeń lub innych wymaganych przez nauczyciela i wynikających z realizowanego programu nauczania; h) systematyczne uczenie się i rozwijanie swoich umiejętności i) spotkały go zdarzenia losowe mogące mieć istotny wpływ na wyniki z danego przedmiotu. 2. Uczeń lub jego rodzice mogą złożyć pisemny wniosek do nauczyciela o ustalenie wyższej o jeden stopień niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej. 3. Wniosek, o którym mowa w punkcie 2 uczeń lub jego rodzice składają do nauczyciela w terminie 3 dni od daty otrzymania informacji o przewidywanej rocznej ocenie klasyfikacyjnej. Wniosek musi zawierać uzasadnienie. 4. Nauczyciel prowadzący dane zajęcia edukacyjne jest zobowiązany dokonać analizy zasadności wniosku, o którym mowa w punkcie 2 oraz ustalić termin i sposób poprawy przewidywanej oceny rocznej przed klasyfikacyjnym posiedzeniem Rady Pedagogicznej. 5. Nauczyciel dokonuje analizy wniosku w oparciu o udokumentowane realizowanie obowiązków ucznia określonych w punkcie1. Wniosek niespełniający tych kryteriów zostaje rozpatrzony negatywnie. 6. Nauczyciel przypomina wymagania edukacyjne na ocenę o którą uczeń się ubiega. 7. Nauczyciel przed posiedzeniem klasyfikacyjnym dokonuje sprawdzenia wiedzy i umiejętności ucznia w obszarze uznanym przez nauczyciela za konieczny.

15 8. Ustalona przez nauczyciela w ten sposób ocena jest ostateczna w tym trybie postępowania.

16 Roczny plan pracy z historii w szkole podstawowej w klasie 7. Wymagania na poszczególne oceny Temat lekcji Zagadnienia, materiał nauczania Wymagania na poszczególne oceny dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca 1. Kongres wiedeński Tajemnice sprzed wieków Jak obradował kongres 1. Początek kongresu 2. Sto dni Napoleona 3. Postanowienia kongresu 4. Zmiany granic w Europie 5. Święte Przymierze 1. Dlaczego Wiedeń? 2. Przebieg obrad 3. Główni terminów: restauracja, legitymizm, równowaga europejska zna daty obrad kongresu wiedeńskiego ( ) państwa decydujące na kongresie wiedeńskim podaje przyczyny zwołania kongresu wiedeńskiego ROZDZIAŁ I: EUROPA PO KONGRESIE WIEDEŃSKIM terminów: abdykacja, Święte Przymierze zna daty: bitwy pod Waterloo (18 VI 1815), podpisania aktu Świętego Przymierza (IX 1815) prezentuje główne założenia ładu wiedeńskiego decyzje kongresu dotyczące ziem polskich wyjaśnia, dlaczego Wiedeń stał się miejscem obrad kongresu zna datę stu dni Napoleona (III VI 1815) postacie: Aleksandra I, Charles a Talleyranda, Klemensa von Metternicha omawia przebieg stu dni Napoleona okoliczności powstania Świętego Przymierza opisuje przebieg obrad kongresu wiedeńskiego postacie: Roberta Stewarta Castlereagha, Franciszka I, Fryderyka Wilhelma III zmiany terytorialne w Europie po kongresie wiedeńskim oraz państwa Świętego Przymierza cele i działalność Świętego Przymierza znaczenie regulaminu dyplomatycznego ocenia postawę Napoleona i Francuzów w okresie jego powrotu do kraju ocenia zasady, w oparciu o które stworzono ład wiedeński ocenia działalność Świętego Przymierza ocenia rolę kongresu wiedeńskiego w dziejach Europy

17 w Wiedniu? 2. Rewolucja przemysłowa bohaterowie wiedeńscy 1. Narodziny przemysłu 2. Rewolucja przemysłowa na świecie 3. Maszyna parowa i jej zastosowanie 4. Narodziny elektrotechniki 5. Skutki rewolucji przemysłowej terminów: industrializacja, rewolucja przemysłowa, maszyna parowa zna datę udoskonalenia maszyny parowej (1763) postać Jamesa Watta wymienia przyczyny rewolucji przemysłowej terminów: manufaktura, fabryka, urbanizacja, kapitał, kapitaliści, robotnicy, proletariat postacie: Samuela Morse a, George a Stephensona wymienia gałęzie przemysłu, które rozwinęły się dzięki zastosowaniu maszyny parowej omawia wpływ zastosowania maszyny parowej na rozwój komunikacji głównych uczestników kongresu zna daty: skonstruowania silnika elektrycznego (1831), skonstruowania telegrafu (1837) postać Michaela Faradaya państwa, na których terenie rozwinęły się w XIX w. najważniejsze zagłębia przemysłowe Europy wyjaśnia okoliczności narodzin przemysłu w XIX w. konsekwencje zastosowania maszyny parowej dla rozwoju przemysłu wyjaśnia rolę kongresu wiedeńskiego w procesie likwidacji niewolnictwa terminów: cywilizacja przemysłowa, metropolia zna datę pierwszego telegraficznego połączenia kablowego między Ameryką i Europą (1866) gospodarcze i społeczne skutki industrializacji wynalezienia elektryczności dla rozwoju przemysłu i komunikacji postacie: Thomasa Newcomena, Charlesa Wheatsone a, Thomasa Davenporta wyjaśnia okoliczności narodzin przemysłu w XIX w. opisuje sposób działania maszyny parowej ocenia gospodarcze i społeczne skutki rozwoju przemysłu w XIX w. 3. Nowe idee polityczne 1. Liberalizm 2. Konserwatyzm zna datę wydania

18 4. Przeciwko Świętemu Przymierzu 3. Idee narodowe 4. Początki ruchu robotniczego 5. Czartyzm 6. Socjalizm i komunizm 1. Walka z ładem wiedeńskim 2. Niepodległość Grecji 3. Początek Wiosny Ludów 4. Wystąpienia w Niemczech i Austrii 5. Parlament frankfurcki 6. Powstanie węgierskie terminów: ideologia, proletariat, ruch robotniczy, strajk, związek zawodowy postać Adama Smitha terminu Wiosna Ludów zna datę Wiosny Ludów ( ) państwa, w których wybuchła Wiosna Ludów; wymienia przyczyny Wiosny Ludów terminów: liberalizm, konserwatyzm, socjalizm postacie: Edmunda Burke a, Karola Marksa okoliczności narodzin liberalizmu, konserwatyzmu i ruchu robotniczego terminów: rewolucja lipcowa, rewolucja lutowa, parlament frankfurcki zna daty: rewolucji lipcowej we Francji (1830), wybuchu Wiosny Ludów we Francji (II 1848) postacie: Mikołaja I, terminów: wolna konkurencja, komunizm, idee narodowe postacie: Giuseppe Mazziniego, Henriego de Saint Simona, Roberta Owena, Fryderyka Engelsa założenia liberalizmu, konserwatyzmu, socjalizmu i komunizmu zna daty: uzyskania niepodległości przez Grecję (1829), powstania w Belgii (1830), zwołania parlamentu frankfurckiego (V 1848), wybrania Ludwika Napoleona Bonapartego prezydentem Francji (XII 1848), stłumienia Manifestu komunistycznego (1848) okoliczności narodzin liberalizmu, konserwatyzmu i ruchu robotniczego wyjaśnia różnice między socjalistami i komunistami wyjaśnia rolę związków zawodowych w rozwoju ruchu robotniczego terminów: dekabryści, bankiety zna daty: wybuchu antytureckiego powstania w Grecji ( ), powstania dekabrystów (XII 1825), uznania niepodległości Belgii (1831), wybuchu Wiosny Ludów terminów: czartyzm, falanster zna daty: ruchu czartystów ( ) opisuje narodziny ruchu czartystów, ich postulaty oraz skutki działalności ocenia wpływ nowych ideologii na życie społeczne i polityczne w pierwszej połowie XIX w. przebieg i skutki walki Greków o niepodległość ocenia znaczenie Wiosny Ludów dla państw i narodów europejskich omawia rolę parlamentu frankfurckiego w procesie

19 7. Wiosna Ludów we Włoszech 8. Wojna krymska Ludwika Napoleona Bonapartego, Franciszka Józefa I państwa, które uzyskały niepodległość w pierwszej połowie XIX w. przyczyny i przejawy walki z ładem wiedeńskim skutki Wiosny Ludów we Francji, Prusach, Austrii, na Węgrzech i w państwach włoskich powstania węgierskiego (1849), wojny krymskiej ( ) postacie: Klemensa von Metternicha, Aleksandra II państwa, w których w latach wybuchły rewolucje i powstania narodowe oraz państwa zaangażowane w wojnę krymską omawia przyczyny, przebieg i skutki rewolucji lipcowej we Francji wymienia przyczyny i skutki wojny krymskiej POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU I w Prusach, Austrii na Węgrzech i we Włoszech (III 1848), powstania robotniczego w Paryżu (VI 1848) postacie: Karola X, Ludwika Filipa, Lajosa Kossutha, Józefa Bema Karola Alberta cele, przebieg i skutki powstania dekabrystów opisuje przebieg Wiosny Ludów we Francji, Prusach, Austrii, na Węgrzech i w państwach włoskich jednoczenia Niemiec ROZDZIAŁ II: ZIEMIE POLSKIE PO KONGRESIE WIEDEŃSKIM 1. Po upadku Księstwa 1. Podział ziem polskich zna datę otwarcia Uczeń zna datę

20 Warszawskiego 2. Rzeczpospolita Krakowska 3. Wielkie Księstwo Poznańskie 4. Sytuacja gospodarcza w zaborze pruskim podstawy nowoczesności 5. Sytuacja gospodarcza w zaborze austriackim 6. Kultura i oświata 2. W Królestwie Polskim 1. Konstytucja Królestwa Polskiego 2. Namiestnik i wielki książę 3. Gospodarka Królestwa Polskiego 4. Kultura terminu uwłaszczenie zna datę powstania Królestwa Polskiego, Wielkiego Księstwa Poznańskiego i Wolnego Miasta Krakowa (1815) podział ziem polskich po kongresie wiedeńskim zna datę nadania konstytucji Królestwu Polskiemu (1815) postacie: Adama Mickiewicza, Piotra Wysockiego terminu ziemie zabrane zna daty: reformy uwłaszczeniowej w Wielkim Księstwie Poznańskim (1823), zniesienia pańszczyzny w zaborze austriackim (1848) ustrój Wielkiego Księstwa Poznańskiego opisuje ustrój Rzeczypospolitej Krakowskiej rozwój gospodarczy zaboru pruskiego opisuje sytuację gospodarczą w zaborze austriackim terminów: kaliszanie, konspiracja zna daty: objęcia władzy przez Mikołaja I (1825), zawiązania Sprzysiężenia Podchorążych (1828) terminu protektorat zna daty: nadania wolności osobistej chłopom w zaborze pruskim (1807), powołania sejmu prowincjonalnego w Wielkim Księstwie Poznańskim (1824) postacie: Antoniego Radziwiłła, Edwarda Raczyńskiego, Tytusa Działyńskiego, Józefa Maksymiliana Ossolińskiego omawia proces uwłaszczania chłopów w zaborze pruskim zna daty: otwarcia uniwersytetu w Warszawie (1816), działalności Towarzystwa Filomatów ( ), wprowadzenia Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie (1817) wyjaśnia, jaką rolę pełniła Rzeczpospolita Krakowska w utrzymaniu polskości porównuje sytuację gospodarczą ziem polskich pod zaborami warunki rozwoju polskiej kultury i oświaty w zaborze pruskim i Galicji zna daty: powstania Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego (1825), wystąpienia kaliszan (1820) wprowadzenia obowiązku szkolnego w zaborze pruskim (1825) ocenia skutki reformy uwłaszczeniowej w zaborze pruskim ocenia politykę władz zaborczych wobec Polaków w zaborze pruskim i austriackim wymienia wady i zalety ustroju Królestwa Polskiego ocenia rozwój gospodarczy Królestwa Polskiego omawia różnice pomiędzy opozycją

21 3. Powstanie listopadowe i edukacja pod zaborem rosyjskim 5. Opozycja legalna w Królestwie Polskim 6. Tajne spiski i organizacje 1. Wybuch powstania 2. Od negocjacji do detronizacji 3. Wojna polsko zasięg Królestwa Polskiego wymienia organy władzy określone w konstytucji Królestwa Polskiego terminu noc listopadowa zna daty: wybuchu postacie: Aleksandra I, wielkiego księcia Konstantego, Mikołaja I, Franciszka Ksawerego Druckiego Lubeckiego, Stanisława Staszica, Waleriana Łukasińskiego ustrój Królestwa Polskiego opisuje rozwój przemysłu w Królestwie Polskim omawia rozwój kultury i edukacji w Królestwie Polskim wymienia przykłady organizacji spiskowych i ich cele terminów: dyktator, detronizacja zna daty: detronizacji cenzury w Królestwie Polskim (1819), założenia Banku Polskiego (1828) postacie: Józefa Zajączka, Juliana Ursyna Niemcewicza, Adama Jerzego Czartoryskiego, Wincentego i Bonawentury Niemojowskich najważniejsze okręgi przemysłowe w Królestwie Polskim reformy gospodarcze Franciszka Ksawerego Druckiego Lubeckiego sytuację na wsi w Królestwie Polskim zna daty: przejęcia dyktatury przez Józefa Chłopickiego (XII 1830), postacie: Stanisława Kostki Potockiego, Tadeusza Czackiego, Tomasza Zana Kanał Augustowski wyjaśnia, jaką rolę w życiu Królestwa Polskiego pełnił wielki książę Konstanty działalność kulturalno oświatową Polaków na ziemiach zabranych okoliczności powstania opozycji legalnej i cele jej działalności opisuje okoliczności powstania organizacji spiskowych zna daty: bitwy pod Stoczkiem (II 1831), bitew pod Wawrem i Dębem Wielkim legalną i nielegalną w Królestwie Polskim ocenia stosunek władz carskich do opozycji legalnej i nielegalnej postacie: Michała Radziwiłła, Macieja Rybińskiego,

22 Tajemnice sprzed wieków Czy powstanie listopadowe mogło rosyjska 4. Wodzowie powstania listopadowego 5. Walki poza Królestwem 1. Dlaczego Polacy byli bez szans? 2. Wydarzenia w Belwederze 3. Co zmieniłaby powstania listopadowego (29/30 XI 1830), bitwy pod Olszynką Grochowską (II 1831), wojny polsko rosyjskiej (II X 1831) postacie: Piotra Wysockiego, Józefa Chłopickiego wymienia przyczyny powstania listopadowego Mikołaja I i zerwania unii z Rosją (25 I 1831), bitwy pod Ostrołęką (V 1831), bitwy o Warszawę (6 7 IX 1831) postacie: wielkiego księcia Konstantego, Adama Jerzego Czartoryskiego miejsca najważniejszych bitew powstania listopadowego wyjaśnia, jakie znaczenie dla powstania listopadowego miała detronizacja cara Mikołaja I omawia przyczyny klęski powstania listopadowego oceny historyków dotyczące szans powstania listopadowego postacie: Ignacego Prądzyńskiego, Emilii Plater, Józefa Bema, Iwana Dybicza, Iwana Paskiewicza tereny poza Królestwem Polskim, na których toczyły się walki podczas powstania w latach opisuje przebieg nocy listopadowej poczynania władz powstańczych do wybuchy wojny polsko rosyjskiej opisuje przebieg wojny polsko rosyjskiej opisuje zamach na wielkiego księcia Konstantego porównuje siły militarne Rosji i (III 1831), bitew pod Iganiami i Boremlem (IV 1831) postacie: Józefa Sowińskiego, Jana Skrzyneckiego, Jana Krukowieckiego, Józefa Dwernickiego przebieg walk powstańczych poza Królestwem Polskim podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie, czy powstanie listopadowe mogło Antoniego Giełguda ocenia postawy wodzów powstania listopadowego ocenia, czy powstanie listopadowe miało szanse powodzenia ocenia skutki zamachu na wielkiego księcia Konstantego

23 zakończyć się sukcesem? 4. Wielka Emigracja śmierć wielkiego księcia Konstantego? 4. Jaką liczbę żołnierzy mogli wystawić Rosjanie? 5. Jakie błędy popełnili dowódcy? 1. Ucieczka przed represjami 2. Stronnictwa polityczne na emigracji terminów: emigracja, Wielka Emigracja postacie: Fryderyka Chopina, Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego wymienia przyczyny Wielkiej Emigracji główne kraje, do których emigrowali Polacy po upadku powstania listopadowego terminów: zsyłka, emisariusz postacie: Zygmunta Krasińskiego, Joachima Lelewela, Adama Jerzego Czartoryskiego wymienia główne obozy polityczne powstałe na emigracji wymienia formy działalności Polaków na emigracji powstańców wskazuje błędy dowódców powstania terminów: katorga, amnestia zna daty: powstania Towarzystwa Demokratycznego Polskiego (1832) i Hôtel Lambert (1833) stosunek władz i społeczeństw Europy do polskich emigrantów program Towarzystwa Demokratycznego zakończyć się sukcesem zna daty: powstania Komitetu Narodowego Polskiego (1831), Gromad Ludu Polskiego (1835) postacie: Ludwika Mierosławskiego, Wiktora Heltmana trasy, które przemierzali polscy emigranci program Komitetu Narodowego opisuje działalność kulturalną Polaków na emigracji ocenia działalność Polaków na emigracji

24 5. Ziemie polskie po powstaniu listopadowym 1. Represje po upadku powstania listopadowego 2. Królestwo Polskie w cieniu Cytadeli 3. Represje w zaborze pruskim 4. Działalność spiskowa 5. Powstanie krakowskie 6. Rabacja galicyjska terminu rusyfikacja zna datę wybuchu powstania krakowskiego (21/21 II 1846) wymienia represje wobec uczestników powstania listopadowego wskazuje przykłady polityki rusyfikacji w Królestwie Polskim po upadku powstania listopadowego tereny objęte powstaniem krakowskim terminów: rabacja, kontrybucja zna daty: wybuchu rabacji galicyjskiej (II 1846) postacie: Iwana Paskiewicza, Edwarda Dembowskiego, Jakuba Szeli politykę władz rosyjskich wobec Królestwa Polskiego omawia przebieg i skutki powstania krakowskiego przyczyny, przebieg i skutki rabacji galicyjskiej Polskiego poglądy środowisk konserwatywnych z Hôtel Lambert terminów: noc paskiewiczowska, Statut organiczny, zna daty: wprowadzenia Statutu organicznego (1832), ogłoszenia stanu wojennego w Królestwie Polskim (1833), likwidacji Rzeczpospolitej Krakowskiej (XI 1846) postacie: Szymona Konarskiego, Piotra Ściegiennego tereny objęte rabacją galicyjską wyjaśnia, w jakich okolicznościach wybuchło powstanie krakowskie Polskiego omawia poglądy Gromad Ludu Polskiego zna daty: powstania Stowarzyszenia Ludu Polskiego (1835), wprowadzenia rosyjskiego kodeksu karnego w Królestwie Polskim (1847) postacie: Edwarda Flottwella, Karola Libelta, Henryka Kamieńskiego omawia represje popowstaniowe w zaborze pruskim działalność spiskową na ziemiach polskich w latach 30. i 40. XIX w. przyczyny niepowodzenia powstania krakowskiego ocenia politykę władz zaborczych wobec Polaków po upadku powstania listopadowego ocenia postawę chłopów galicyjskich wobec szlachty i powstania krakowskiego

25 6. Wiosna Ludów na ziemiach polskich 7. Kultura polska doby romantyzmu 1. Nastroje w Wielkopolsce na początku 1848 roku 2. Powstanie w Wielkopolsce 3. W obronie polskości na Warmii, Mazurach i Śląsku 4. Sytuacja w Galicji 5. Ukraiński ruch narodowy 6. Za waszą i naszą wolność 1. Kultura polska 2. po utracie niepodległości 3. Narodziny romantyzmu 4. Polski mesjanizm 5. Początki badań historii Polski postacie: Józefa Bema, Adama Mickiewicza wyjaśnia przyczyny wybuchu Wiosny Ludów na ziemiach polskich pod zaborami zabory, w których doszło do wystąpień w 1848 r. terminu romantyzm postacie: Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Fryderyka Chopina wymienia poglądy romantyków zna daty: powstania wielkopolskiego (IV V 1848), uwłaszczenia chłopów w Galicji (1848) postać Ludwika Mierosławskiego opisuje przebieg Wiosny Ludów w Wielkim Księstwie Poznańskim omawia przebieg Wiosny Ludów w Galicji terminu racjonalizm postać Joachima Lelewela wyjaśnia, na czym polegał konflikt romantyków z klasykami najwybitniejszych polskich twórców epoki romantyzmu zna daty: porozumienia w Jarosławcu (IV 1848), bitwy pod Miłosławiem (IV 1848), postacie: Franza von Stadiona, Wojciecha Chrzanowskiego, Józefa Wysockiego, Henryka Dembińskiego wkład Polaków w wydarzenia Wiosny Ludów w Europie terminów: mesjanizm, salon artystyczny warunki, w jakich ukształtował się polski romantyzm wyjaśnia, czym był polski mesjanizm terminu serwituty zna datę powstania Komitetu Narodowego w Poznaniu (III 1848) postacie: Józefa Lompy, Emanuela Smołki, Gustawa Gizewiusza, Krzysztofa Mrongowiusza działalność polskich społeczników na Warmii, Mazurach i Śląsku zna datę opublikowania ballady Romantyczność Adama Mickiewicza postać Andrzeja Towiańskiego, Artura Grottgera sytuację kultury polskiej po utracie niepodległości wyjaśnia, jakie znaczenie dla polskiego ruchu niepodległościowego w Galicji miał wzrost świadomości narodowościowej wśród Rusinów ocenia skutki Wiosny Ludów na ziemiach polskich ocenia decyzję władz austriackich o uwłaszczeniu ocenia wpływ romantyzmu na niepodległościowe postawy Polaków

26 POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU II 1. Stany Zjednoczone w XIX wieku 1. Rozwój Stanów Zjednoczonych 2. Podział na Północ i Południe 3. Przyczyny wojny secesyjnej 4. Wojna secesyjna 5. Stany Zjednoczone po wojnie secesyjnej terminów: wojna secesyjna, Północ, Południe zna datę wojny secesyjnej ( ) postać Abrahama Lincolna wymienia przyczyny i skutki wojny secesyjnej ROZDZIAŁ III: EUROPA I ŚWIAT PO WIOŚNIE LUDÓW terminów: secesja, Konfederacja, Unia, wojna totalna zna datę wydania dekretu o zniesieniu niewolnictwa (1863) postacie: Roberta Lee, Ulyssesa Granta sytuację gospodarczą, społeczną i polityczną Północy i Południa omawia społeczne, polityczne i gospodarcze skutki wojny secesyjnej terminów: taktyka spalonej ziemi, abolicjonizm, demokraci, republikanie zna daty: wyboru Abrahama Lincolna na prezydenta USA (1860), secesji Karoliny Południowej (1860), powstania Skonfederowanych Stanów Ameryki (1861) omawia przyczyny podziału Stanów Zjednoczonych na Północ i Południe opisuje przebieg wojny secesyjnej wyjaśnia, jakie konsekwencje dla dalszego przebiegu wojny miał dekret o zniesieniu zna daty: wprowadzenia zakazu przywozu niewolników do Stanów Zjednoczonych (1808), bitwy pod Gettysburgiem (VII 1863), kapitulacji wojsk Konfederacji (VI 1865), ataku na Fort Sumter (IV 1861) etapy rozwoju terytorialnego Stanów Zjednoczonych w XIX w. przyczyny i skutki rozwoju terytorialnego Stanów Zjednoczonych w XIX w. porównuje sytuację gospodarczą, społeczną i polityczną Północy i Południa ocenia znaczenie zniesienia niewolnictwa w Stanach Zjednoczonych ocenia skutki wojny secesyjnej

27 2. Zjednoczenie Włoch i Niemiec 1. Dwie koncepcje zjednoczenia Włoch 2. Piemont 3. Zjednoczenie Włoch 4. Powstanie Królestwa Włoskiego 5. Polityka Prus 6. Wojny Prus z Danią i Austrią 7. Wojna z Francją 8. Komuna Paryska 9. Polacy w Komunie Paryskiej zna daty: powstania Królestwa Włoch (1861), ogłoszenia powstania II Rzeszy Niemieckiej (18 I 1871) postacie: Giuseppe Garibaldiego, Ottona von Bismarcka wymienia etapy jednoczenia Włoch i Niemiec skutki zjednoczenia Włoch i Niemiec dla Europy terminów: wyprawa tysiąca czerwonych koszul, risorgimento zna daty: wojny Prus z Austrią (1866), wojny francusko pruskiej ( ) postacie: Camilla Cavoura, Wilhelma I, Napoleona III wyjaśnia, jaką rolę w jednoczeniu Włoch odegrał Giuseppe Garibaldi omawia etapy jednoczenia Niemiec przyczyny, przebieg i skutki wojny francusko pruskiej wyjaśnia, jaką rolę w jednoczeniu Niemiec odegrał Otto von Bismarck niewolnictwa terminu komunardzi zna daty: bitew pod Magentą i Solferino (1859), wojny Prus i Austrii z Danią (1864), pokoju we Frankfurcie nad Menem (1871), bitwy pod Sadową (1866), powstania Związku Północno niemieckiego (1867), bitwy pod Sedanem (1870), Komuny Paryskiej (III V 1871) etapy jednoczenia Włoch i Niemiec omawia koncepcje zjednoczenia Włoch opisuje przebieg procesu jednoczenia Włoch wyjaśnia, dlaczego Piemont stał się ośrodkiem jednoczenia Włoch zna daty: powstania Niemieckiego Związku Celnego (1834), zawarcia sojuszu Piemontu z Francją (1858), wojny Piemontu z Austrią (1859), wybuchu powstania w Królestwie Obojga Sycylii (1860), objęcia tronu w Prusach przez Wilhelma I (1861), powstania Czerwonego Krzyża (1863), zajęcia Wenecji przez Królestwo Włoch (1866), powstania Austro Węgier (1867), zajęcia Państwa Kościelnego przez Królestwo Włoskie (1870) postacie: Wiktora Emanuela II, Jarosława Dąbrowskiego, ocenia rolę Ottona von Bismarcka w procesie jednoczenia Niemiec ocenia metody stosowane przez Ottona Bismarcka, Camilla Cavoura i Giuseppe Garibaldiego w procesie jednoczenia swoich państw dostrzega najważniejsze podobieństwa i różnice w procesie zjednoczenia Włoch i Niemiec

28 3. Kolonializm w XIX wieku 1. Przyczyny ekspansji kolonialnej 2. Kolonizacja Afryki 3. Polityka kolonialna w Azji 4. Skutki polityki kolonialnej 5. Brytyjskie imperium kolonialne 6. Konflikty kolonialne terminu kolonializm postać królowej Wiktorii wymienia przyczyny i skutki ekspansji kolonialnej terminów: faktoria handlowa, Kompania Wschodnioindyjska zna datę otwarcia Japonii na świat (1854) postać Cecila Johna Rhodesa posiadłości kolonialne Wielkiej Brytanii wymienia państwa, które uczestniczyły w kolonizacji Afryki i Azji skutki ekspansji kolonialnej koncepcje zjednoczenia Niemiec omawia skutki wojen Prus z Danią i Austrią dla procesu jednoczenia Niemiec przyczyny, przebieg i skutki Komuny Paryskiej terminów: powstanie sipajów, powstanie Mahdiego, wojny opiumowe, wojny burskie, powstanie bokserów tereny świata, które podlegały kolonizacji pod koniec XIX w. proces kolonizacji Afryki i Azji wymienia przyczyny konfliktów kolonialnych wskazuje przykłady Walerego Wróblewskiego wskazuje okoliczności powstania Czerwonego Krzyża wyjaśnia okoliczności powstania Austro Węgier rolę Polaków w Komunie Paryskiej zna daty: wybuchu pierwszej wojny opiumowej (1839), wybuchu powstania Mahdiego (1881) porównuje proces kolonizacji Afryki i Azji stosunek państw azjatyckich do ekspansji europejskiej kolonialne imperium Wielkiej Brytanii ocenia politykę mocarstw kolonialnych wobec podbitych ludów i państw

29 4. Rozwój nowych ruchów politycznych 1. W stronę demokracji 2. Socjaliści i anarchiści 3. Nowe ideologie 4. Emancypacja kobiet 5. Prawa wyborcze dla kobiet terminów: system republikański, partia polityczna, monarchia parlamentarna, demokratyzacja wyjaśnia, na czym polegał proces demokratyzacji wymienia nowe ruchy polityczne w Europie drugiej połowie XIX w. dla państw europejskich i mieszkańców terenów podbitych terminów: socjaliści, socjaldemokracja, komuniści, chrześcijańska demokracja (chadecja), nacjonalizm, emancypantki, sufrażystki postacie: Karola Marksa, Leona XIII założenia programowe socjalistów założenia programowe chrześcijańskiej demokracji wyjaśnia, na czym polegał nowoczesny nacjonalizm wymienia postulaty emancypantek i sufrażystek konfliktów kolonialnych terminów: rewolucja proletariacka, społeczeństwo industrialne, Międzynarodówka, anarchizm, terror indywidualny, szowinizm, syjonizm zna daty: powstania I Międzynarodówki (1864), ogłoszenia encykliki Rerum novarum (1891) cele i metody działania anarchistów omawia różnice między zwolennikami socjaldemokracji a komunistami wyjaśnia, jakie okoliczności wpłynęły na narodziny ruchu emancypacji kobiet terminów: solidaryzm społeczny, reformiści/ rewizjoniści zna datę ustanowienia 1 maja Świętem Pracy (1889) wpływ ideologii nacjonalizmu na kształtowanie się rożnych postaw wobec narodu i mniejszości narodowych okoliczności kształtowania się syjonizmu i jego założenia 5. Postęp 1. Rozwój nauk porównuje systemy ustrojowe w XIX wiecznej Europie ocenia następstwa procesu demokratyzacji życia politycznego ocenia metody stosowane przez anarchistów ocenia poglądy emancypantek i sufrażystek oraz metody i skutki ich działalności

30 techniczny i zmiany cywilizacyjne przyrodniczych 2. Rozwój medycyny i higieny 3. Rozwój komunikacji i transportu 4. Nowe środki transportu 5. Życie codzienne terminu teoria ewolucji postacie: Karola Darwina, Marii Skłodowskiej Curie wymienia odkrycia naukowe, które wpłynęły na rozwój nauk przyrodniczych i medycznych wskazuje wynalazki, które miały wpływ na życie codzienne terminu pasteryzacja zna daty: ogłoszenia teorii ewolucji przez Karola Darwina (1859), przyznania Nagród Nobla dla Marii Skłodowskiej Curie (1903 i 1911), pierwszego lotu samolotem (1903), wynalezienia telefonu (1876) postacie: Ludwika Pasteura, Orville a i Wilbura Wright, Thomasa Alvę Edisona, Alexandra Grahama Bella założenia teorii ewolucji omawia kierunki rozwoju medycyny i higieny rozwój komunikacji i transportu terminu promieniotwórczość zna daty: odkrycia promieni X (1895), budowy Kanału Sueskiego ( ), budowy Kanału Panamskiego ( ), pierwszego lotu sterowcem (1900), opatentowania fonografu (1878), wynalezienia gramofonu (1887) postacie: Dmitrija Mendelejewa, Pierre a Curie, Wilhelma Roentgena, Guglielma Marconiego wyjaśnia, jakie znaczenie miała budowa wielkich kanałów morskich wyjaśnia, w jaki sposób wynalazki zmieniły życie codzienne w XIX w. zna daty: wynalezienia szczepionki przeciwko wściekliźnie (1885), odkrycia bakterii gruźlicy i cholery (1903) postacie: Roberta Kocha, Karla Benza, Johna Dunlopa, Gottlieba Daimlera, Rudolfa Diesela, Ferdynanda Zeppelina, Josepha Swana wyjaśnia, jakie czynniki miały wpływ na spadek liczby zachorowań i śmiertelności w XIX w. ocenia znaczenie rozpowszechnienia nowych środków transportu ocenia znaczenie budowy Kanału Sueskiego i Kanału Panamskiego dla rozwoju komunikacji

31 6. Kultura przełomu XIX i XX wieku Tajemnice sprzed wieków Kim byli impresjoniści? 1. Literatura i prasa 2. Sztuka i architektura 3. Kultura masowa 4. Upowszechnie nie sportu 1. Salon Odrzuconych 2. Impresjoniści na dworcu kolejowym 3. Impresja terminów: kultura masowa, pozytywizm, impresjonizm cechy charakterystyczne kultury masowej terminów: realizm, naturalizm, secesja postacie: Auguste a Comte a, Charlesa Dickensa, Juliusza Verne a, Lwa Tołstoja, Auguste a Renoira, Auguste a i Louisa Lumière nowe kierunki w sztuce i architekturze wyjaśnia, czym charakteryzowało się malarstwo impresjonistów wymienia idee, które miały rozwijać wśród młodych pokoleń igrzyska olimpijskie wymienia cechy malarstwa impresjonistycznego terminu historyzm zna daty: początków kina (1895), pierwszych nowożytnych igrzysk olimpijskich (1896) postacie: Émile a Zoli, Fiodora Dostojewskiego, Josepha Conrada, Edgara Degasa, Pierre a de Coubertina wyjaśnia, jakie cele społeczne przyświecały literaturze i sztuce przełomu wieków okoliczności upowszechnienia sportu w drugiej połowie XIX w. wyjaśnia, w jakich okolicznościach powstało określenie impresjoniści określa tematykę zna datę pierwszej wystawy impresjonistów (1874) terminu symbolizm, ekspresjonizm, futuryzm wyjaśnia, w jaki sposób podglądy pozytywistów wpłynęły na literaturę i sztukę przełomu XIX i XX w. okoliczności, w jakich powstał Salon Odrzuconych ocenia znaczenie kina dla rozwoju kultury masowej ocenia zjawisko upowszechnienia sportu w drugiej połowie XIX w. wyjaśnia, jaką rolę pełnił Salon w życiu kulturalnym Francji w XIX w.