Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny śródroczne z historii dla klasy 7

Transkrypt

1 Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny śródroczne z historii dla klasy 7 Temat lekcji Wymagania na poszczególne oceny niedostateczna dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca ROZDZIAŁ I: EUROPA PO KONGRESIE WIEDEŃSKIM 1. Kongres wiedeński Początek kongresu Sto dni Napoleona Postanowienia kongresu Zmiany granic w Europie Święte Przymierze 2. Rewolucja przemysłowa Narodziny przemysłu Rewolucja terminów: restauracja, legitymizm, równowaga europejska zna daty obrad kongresu wiedeńskiego ( ) państwa decydujące na kongresie wiedeńskim podaje przyczyny zwołania kongresu wiedeńskiego terminów: industrializacja, rewolucja przemysłowa, maszyna parowa zna datę udoskonalenia maszyny parowej (1763) terminów: abdykacja, Święte Przymierze zna daty: bitwy pod Waterloo (18 VI 1815), podpisania aktu Świętego Przymierza (IX 1815) prezentuje główne założenia ładu wiedeńskiego decyzje kongresu dotyczące ziem polskich terminów: manufaktura, fabryka, urbanizacja, kapitał, kapitaliści, robotnicy, proletariat Samuela Morse a, zna datę stu dni Napoleona (III VI 1815) Aleksandra I, Charles a Talleyranda, Klemensa von Metternicha omawia przebieg stu dni Napoleona okoliczności powstania Świętego Przymierza zna daty: skonstruowania silnika elektrycznego (1831), skonstruowania telegrafu (1837) Michaela Faradaya Roberta Stewarta Castlereagha, Franciszka I, Fryderyka Wilhelma III zmiany terytorialne w Europie po kongresie wiedeńskim oraz państwa Świętego Przymierza cele i działalność Świętego Przymierza terminów: cywilizacja przemysłowa, metropolia zna datę pierwszego telegraficznego połączenia kablowego ocenia postawę Napoleona i Francuzów w okresie jego powrotu do kraju ocenia zasady, w oparciu o które stworzono ład wiedeński ocenia działalność Świętego Przymierza Thomasa Newcomena, Charlesa Wheatsone a, Thomasa Davenporta wyjaśnia okoliczności narodzin przemysłu w XIX w. 1

2 przemysłowa na świecie Maszyna parowa i jej zastosowanie Narodziny elektrotechniki Skutki rewolucji przemysłowej 3. Nowe idee polityczne Liberalizm Konserwatyzm Idee narodowe Początki ruchu robotniczego Czartyzm Socjalizm i komunizm 4. Przeciwko Świętemu Przymierzu Walka z ładem Jamesa Watta wymienia przyczyny rewolucji przemysłowej terminów: ideologia, proletariat, ruch robotniczy, strajk, związek zawodowy Adama Smitha terminu Wiosna Ludów zna datę Wiosny Ludów ( ) państwa, w których George a Stephensona wymienia gałęzie przemysłu, które rozwinęły się dzięki zastosowaniu maszyny parowej omawia wpływ zastosowania maszyny parowej na rozwój komunikacji terminów: liberalizm, konserwatyzm, socjalizm Edmunda Burke a, Karola Marksa okoliczności narodzin liberalizmu, konserwatyzmu i ruchu robotniczego terminów: rewolucja lipcowa, rewolucja lutowa, parlament frankfurcki zna daty: rewolucji państwa, na których terenie rozwinęły się w XIX w. najważniejsze zagłębia przemysłowe Europy wyjaśnia okoliczności narodzin przemysłu w XIX w. konsekwencje zastosowania maszyny parowej dla rozwoju przemysłu terminów: wolna konkurencja, komunizm, idee narodowe Giuseppe Mazziniego, Henriego de Saint Simona, Roberta Owena, Fryderyka Engelsa założenia liberalizmu, konserwatyzmu, socjalizmu i komunizmu zna daty: uzyskania niepodległości przez Grecję (1829), powstania w Belgii (1830), zwołania parlamentu frankfurckiego między Ameryką i Europą (1866) gospodarcze i społeczne skutki industrializacji wynalezienia elektryczności dla rozwoju przemysłu i komunikacji zna datę wydania Manifestu komunistycznego (1848) okoliczności narodzin liberalizmu, konserwatyzmu i ruchu robotniczego wyjaśnia różnice między socjalistami i komunistami wyjaśnia rolę związków zawodowych w rozwoju ruchu robotniczego terminów: dekabryści, bankiety zna daty: wybuchu antytureckiego powstania w Grecji ( ), opisuje sposób działania maszyny parowej ocenia gospodarcze i społeczne skutki rozwoju przemysłu w XIX w. terminów: czartyzm, falanster zna daty: ruchu czartystów ( ) opisuje narodziny ruchu czartystów, ich postulaty oraz skutki działalności ocenia wpływ nowych ideologii na życie społeczne i polityczne w pierwszej połowie XIX w. przebieg i skutki walki Greków o niepodległość ocenia znaczenie Wiosny Ludów dla państw i narodów 2

3 wiedeńskim Niepodległość Grecji Początek Wiosny Ludów Wystąpienia w Niemczech i Austrii Parlament frankfurcki Powstanie węgierskie Wiosna Ludów we Włoszech Wojna krymska 1. Po upadku Księstwa Warszawskiego Podział ziem polskich Rzeczpospolita Krakowska Wielkie Księstwo wybuchła Wiosna Ludów; wymienia przyczyny Wiosny Ludów lipcowej we Francji (1830), wybuchu Wiosny Ludów we Francji (II 1848) Mikołaja I, Ludwika Napoleona Bonapartego, Franciszka Józefa I państwa, które uzyskały niepodległość w pierwszej połowie XIX w. przyczyny i przejawy walki z ładem wiedeńskim skutki Wiosny Ludów we Francji, Prusach, Austrii, na Węgrzech i w państwach włoskich (V 1848), wybrania Ludwika Napoleona Bonapartego prezydentem Francji (XII 1848), stłumienia powstania węgierskiego (1849), wojny krymskiej ( ) Klemensa von Metternicha, Aleksandra II państwa, w których w latach wybuchły rewolucje i powstania narodowe oraz państwa zaangażowane w wojnę krymską omawia przyczyny, przebieg i skutki rewolucji lipcowej we Francji wymienia przyczyny i skutki wojny krymskiej ROZDZIAŁ II: ZIEMIE POLSKIE PO KONGRESIE WIEDEŃSKIM terminu uwłaszczenie zna datę powstania Królestwa Polskiego, Wielkiego Księstwa Poznańskiego i Wolnego Miasta Krakowa (1815) podział ziem polskich po terminu ziemie zabrane zna daty: reformy uwłaszczeniowej w Wielkim Księstwie Poznańskim (1823), zniesienia pańszczyzny w zaborze austriackim (1848) ustrój Wielkiego Księstwa terminu protektorat zna daty: nadania wolności osobistej chłopom w zaborze pruskim (1807), powołania sejmu prowincjonalnego w Wielkim Księstwie Poznańskim (1824) powstania dekabrystów (XII 1825), uznania niepodległości Belgii (1831), wybuchu Wiosny Ludów w Prusach, Austrii na Węgrzech i we Włoszech (III 1848), powstania robotniczego w Paryżu (VI 1848) Karola X, Ludwika Filipa, Lajosa Kossutha, Józefa Bema Karola Alberta cele, przebieg i skutki powstania dekabrystów opisuje przebieg Wiosny Ludów we Francji, Prusach, Austrii, na Węgrzech i w państwach włoskich zna datę otwarcia Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie (1817) wyjaśnia, jaką rolę pełniła Rzeczpospolita Krakowska w utrzymaniu polskości porównuje sytuację gospodarczą ziem polskich europejskich omawia rolę parlamentu frankfurckiego w procesie jednoczenia Niemiec Uczeń zna datę wprowadzenia obowiązku szkolnego w zaborze pruskim (1825) ocenia skutki reformy uwłaszczeniowej w zaborze pruskim ocenia politykę władz zaborczych wobec Polaków w zaborze pruskim 3

4 Poznańskie Sytuacja gospodarcza w zaborze pruskim podstawy nowoczesności Sytuacja gospodarcza w zaborze austriackim Kultura i oświata 2. W Królestwie Polskim Konstytucja Królestwa Polskiego Namiestnik i wielki książę Gospodarka Królestwa Polskiego Kultura i edukacja pod zaborem rosyjskim Opozycja legalna w Królestwie Polskim Tajne spiski i organizacje kongresie wiedeńskim zna datę nadania konstytucji Królestwu Polskiemu (1815) Adama Mickiewicza, Piotra Wysockiego zasięg Królestwa Polskiego wymienia organy władzy określone w konstytucji Królestwa Polskiego Poznańskiego opisuje ustrój Rzeczypospolitej Krakowskiej rozwój gospodarczy zaboru pruskiego opisuje sytuację gospodarczą w zaborze austriackim terminów: kaliszanie, konspiracja zna daty: objęcia władzy przez Mikołaja I (1825), zawiązania Sprzysiężenia Podchorążych (1828) Aleksandra I, wielkiego księcia Konstantego, Mikołaja I, Franciszka Ksawerego Druckiego Lubeckiego, Stanisława Staszica, Waleriana Łukasińskiego ustrój Królestwa Polskiego opisuje rozwój przemysłu w Królestwie Polskim omawia rozwój kultury i edukacji w Królestwie Polskim wymienia przykłady Antoniego Radziwiłła, Edwarda Raczyńskiego, Tytusa Działyńskiego, Józefa Maksymiliana Ossolińskiego omawia proces uwłaszczania chłopów w zaborze pruskim zna daty: otwarcia uniwersytetu w Warszawie (1816), działalności Towarzystwa Filomatów ( ), wprowadzenia cenzury w Królestwie Polskim (1819), założenia Banku Polskiego (1828) Józefa Zajączka, Juliana Ursyna Niemcewicza, Adama Jerzego Czartoryskiego, Wincentego i Bonawentury Niemojowskich najważniejsze okręgi przemysłowe w Królestwie Polskim reformy gospodarcze Franciszka Ksawerego Druckiego pod zaborami warunki rozwoju polskiej kultury i oświaty w zaborze pruskim i Galicji zna daty: powstania Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego (1825), wystąpienia kaliszan (1820) Stanisława Kostki Potockiego, Tadeusza Czackiego, Tomasza Zana Kanał Augustowski wyjaśnia, jaką rolę w życiu Królestwa Polskiego pełnił wielki książę Konstanty działalność kulturalno oświatową Polaków na ziemiach zabranych okoliczności powstania opozycji legalnej i cele jej działalności i austriackim wymienia wady i zalety ustroju Królestwa Polskiego ocenia rozwój gospodarczy Królestwa Polskiego omawia różnice pomiędzy opozycją legalną i nielegalną w Królestwie Polskim ocenia stosunek władz carskich do opozycji legalnej i nielegalnej 4

5 3. Powstanie listopadowe Wybuch powstania Od negocjacji do detronizacji Wojna polsko rosyjska Wodzowie powstania listopadowego Walki poza Królestwem 4. Wielka Emigracja Ucieczka przed represjami Stronnictwa polityczne terminu noc listopadowa zna daty: wybuchu powstania listopadowego (29/30 XI 1830), bitwy pod Olszynką Grochowską (II 1831), wojny polsko rosyjskiej (II X 1831) Piotra Wysockiego, Józefa Chłopickiego wymienia przyczyny powstania listopadowego terminów: emigracja, Wielka Emigracja Fryderyka Chopina, Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego organizacji spiskowych i ich cele terminów: dyktator, detronizacja zna daty: detronizacji Mikołaja I i zerwania unii z Rosją (25 I 1831), bitwy pod Ostrołęką (V 1831), bitwy o Warszawę (6 7 IX 1831) wielkiego księcia Konstantego, Adama Jerzego Czartoryskiego miejsca najważniejszych bitew powstania listopadowego wyjaśnia, jakie znaczenie dla powstania listopadowego miała detronizacja cara Mikołaja I omawia przyczyny klęski powstania listopadowego terminów: zsyłka, emisariusz Zygmunta Krasińskiego, Joachima Lelewela, Adama Jerzego Czartoryskiego Lubeckiego sytuację na wsi w Królestwie Polskim zna daty: przejęcia dyktatury przez Józefa Chłopickiego (XII 1830), Ignacego Prądzyńskiego, Emilii Plater, Józefa Bema, Iwana Dybicza, Iwana Paskiewicza tereny poza Królestwem Polskim, na których toczyły się walki podczas powstania w latach opisuje przebieg nocy listopadowej poczynania władz powstańczych do wybuchy wojny polsko rosyjskiej opisuje przebieg wojny polsko rosyjskiej terminów: katorga, amnestia zna daty: powstania Towarzystwa Demokratycznego Polskiego (1832) i Hôtel Lambert (1833) opisuje okoliczności powstania organizacji spiskowych zna daty: bitwy pod Stoczkiem (II 1831), bitew pod Wawrem i Dębem Wielkim (III 1831), bitew pod Iganiami i Boremlem (IV 1831) Józefa Sowińskiego, Jana Skrzyneckiego, Jana Krukowieckiego, Józefa Dwernickiego przebieg walk powstańczych poza Królestwem Polskim zna daty: powstania Komitetu Narodowego Polskiego (1831), Gromad Ludu Polskiego (1835) Ludwika Mierosławskiego, Michała Radziwiłła, Macieja Rybińskiego, Antoniego Giełguda ocenia postawy wodzów powstania listopadowego ocenia, czy powstanie listopadowe miało szanse powodzenia opisuje działalność kulturalną Polaków na emigracji ocenia działalność Polaków na emigracji 5

6 na emigracji 5. Ziemie polskie po powstaniu listopadowym Represje po upadku powstania listopadowego Królestwo Polskie w cieniu Cytadeli Represje w zaborze pruskim Działalność spiskowa Powstanie krakowskie Rabacja galicyjska 6. Wiosna Ludów na ziemiach wymienia przyczyny Wielkiej Emigracji główne kraje, do których emigrowali Polacy po upadku powstania listopadowego terminu rusyfikacja zna datę wybuchu powstania krakowskiego (21/21 II 1846) wymienia represje wobec uczestników powstania listopadowego wskazuje przykłady polityki rusyfikacji w Królestwie Polskim po upadku powstania listopadowego tereny objęte powstaniem krakowskim Józefa Bema, Adama wymienia główne obozy polityczne powstałe na emigracji wymienia formy działalności Polaków na emigracji terminów: rabacja, kontrybucja zna daty: wybuchu rabacji galicyjskiej (II 1846) Iwana Paskiewicza, Edwarda Dembowskiego, Jakuba Szeli politykę władz rosyjskich wobec Królestwa Polskiego omawia przebieg i skutki powstania krakowskiego przyczyny, przebieg i skutki rabacji galicyjskiej zna daty: powstania wielkopolskiego stosunek władz i społeczeństw Europy do polskich emigrantów program Towarzystwa Demokratycznego Polskiego poglądy środowisk konserwatywnych z Hôtel Lambert terminów: noc paskiewiczowska, Statut organiczny, zna daty: wprowadzenia Statutu organicznego (1832), ogłoszenia stanu wojennego w Królestwie Polskim (1833), likwidacji Rzeczpospolitej Krakowskiej (XI 1846) Szymona Konarskiego, Piotra Ściegiennego tereny objęte rabacją galicyjską wyjaśnia, w jakich okolicznościach wybuchło powstanie krakowskie zna daty: porozumienia w Jarosławcu (IV 1848), Wiktora Heltmana trasy, które przemierzali polscy emigranci program Komitetu Narodowego Polskiego omawia poglądy Gromad Ludu Polskiego zna daty: powstania Stowarzyszenia Ludu Polskiego (1835), wprowadzenia rosyjskiego kodeksu karnego w Królestwie Polskim (1847) Edwarda Flottwella, Karola Libelta, Henryka Kamieńskiego omawia represje popowstaniowe w zaborze pruskim działalność spiskową na ziemiach polskich w latach 30. i 40. XIX w. przyczyny niepowodzenia powstania krakowskiego terminu serwituty ocenia politykę władz zaborczych wobec Polaków po upadku powstania listopadowego ocenia postawę chłopów galicyjskich wobec szlachty i powstania krakowskiego wyjaśnia, jakie znaczenie dla polskiego 6

7 polskich Nastroje w Wielkopolsce na początku 1848 roku Powstanie w Wielkopolsce W obronie polskości na Warmii, Mazurach i Śląsku Sytuacja w Galicji Ukraiński ruch narodowy Za waszą i naszą wolność 7. Kultura polska doby romantyzmu Kultura polska po utracie niepodległości Narodziny romantyzmu Polski mesjanizm Początki badań historii Polski Mickiewicza wyjaśnia przyczyny wybuchu Wiosny Ludów na ziemiach polskich pod zaborami zabory, w których doszło do wystąpień w 1848 r. terminu romantyzm Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Fryderyka Chopina wymienia poglądy romantyków (IV V 1848), uwłaszczenia chłopów w Galicji (1848) Ludwika Mierosławskiego opisuje przebieg Wiosny Ludów w Wielkim Księstwie Poznańskim omawia przebieg Wiosny Ludów w Galicji terminu racjonalizm Joachima Lelewela wyjaśnia, na czym polegał konflikt romantyków z klasykami najwybitniejszych polskich twórców epoki romantyzmu bitwy pod Miłosławiem (IV 1848), Franza von Stadiona, Wojciecha Chrzanowskiego, Józefa Wysockiego, Henryka Dembińskiego wkład Polaków w wydarzenia Wiosny Ludów w Europie terminów: mesjanizm, salon artystyczny warunki, w jakich ukształtował się polski romantyzm wyjaśnia, czym był polski mesjanizm zna datę powstania Komitetu Narodowego w Poznaniu (III 1848) Józefa Lompy, Emanuela Smołki, Gustawa Gizewiusza, Krzysztofa Mrongowiusza działalność polskich społeczników na Warmii, Mazurach i Śląsku zna datę opublikowania ballady Romantyczność Adama Mickiewicza Andrzeja Towiańskiego, Artura Grottgera sytuację kultury polskiej po utracie niepodległości ruchu niepodległościowego w Galicji miał wzrost świadomości narodowościowej wśród Rusinów ocenia skutki Wiosny Ludów na ziemiach polskich ocenia decyzję władz austriackich o uwłaszczeniu ocenia wpływ romantyzmu na niepodległościowe postawy Polaków 7

8 ROZDZIAŁ III: EUROPA I ŚWIAT PO WIOŚNIE LUDÓW 1. Stany Zjednoczone w XIX wieku Rozwój Stanów Zjednoczonych Podział na Północ i Południe Przyczyny wojny secesyjnej Wojna secesyjna Stany Zjednoczone po wojnie secesyjnej 2. Zjednoczenie Włoch i Niemiec Dwie koncepcje zjednoczenia Włoch Piemont Zjednoczenie terminów: wojna secesyjna, Północ, Południe zna datę wojny secesyjnej ( ) Abrahama Lincolna wymienia przyczyny i skutki wojny secesyjnej zna daty: powstania Królestwa Włoch (1861), ogłoszenia powstania II Rzeszy Niemieckiej (18 I 1871) Giuseppe Garibaldiego, Ottona von Bismarcka wymienia etapy terminów: secesja, Konfederacja, Unia, wojna totalna zna datę wydania dekretu o zniesieniu niewolnictwa (1863) Roberta Lee, Ulyssesa Granta sytuację gospodarczą, społeczną i polityczną Północy i Południa omawia społeczne, polityczne i gospodarcze skutki wojny secesyjnej terminów: wyprawa tysiąca czerwonych koszul, risorgimento zna daty: wojny Prus z Austrią (1866), wojny francusko pruskiej ( ) terminów: taktyka spalonej ziemi, abolicjonizm, demokraci, republikanie zna daty: wyboru Abrahama Lincolna na prezydenta USA (1860), secesji Karoliny Południowej (1860), powstania Skonfederowanych Stanów Ameryki (1861) omawia przyczyny podziału Stanów Zjednoczonych na Północ i Południe opisuje przebieg wojny secesyjnej wyjaśnia, jakie konsekwencje dla dalszego przebiegu wojny miał dekret o zniesieniu niewolnictwa terminu komunardzi zna daty: bitew pod Magentą i Solferino (1859), wojny Prus i Austrii z Danią (1864), pokoju we Frankfurcie nad Menem (1871), bitwy pod zna daty: wprowadzenia zakazu przywozu niewolników do Stanów Zjednoczonych (1808), bitwy pod Gettysburgiem (VII 1863), kapitulacji wojsk Konfederacji (VI 1865), ataku na Fort Sumter (IV 1861) etapy rozwoju terytorialnego Stanów Zjednoczonych w XIX w. przyczyny i skutki rozwoju terytorialnego Stanów Zjednoczonych w XIX w. porównuje sytuację gospodarczą, społeczną i polityczną Północy i Południa zna daty: powstania Niemieckiego Związku Celnego (1834), zawarcia sojuszu Piemontu z Francją (1858), wojny Piemontu z Austrią (1859), wybuchu powstania w Królestwie Obojga ocenia znaczenie zniesienia niewolnictwa w Stanach Zjednoczonych ocenia skutki wojny secesyjnej ocenia rolę Ottona von Bismarcka w procesie jednoczenia Niemiec ocenia metody stosowane przez Ottona Bismarcka, Camilla Cavoura i Giuseppe Garibaldiego w procesie jednoczenia 8

9 Włoch Powstanie Królestwa Włoskiego Polityka Prus Wojny Prus z Danią i Austrią Wojna z Francją Komuna Paryska Polacy w Komunie Paryskiej 3. Kolonializm w XIX wieku Przyczyny ekspansji kolonialnej Kolonizacja Afryki jednoczenia Włoch i Niemiec skutki zjednoczenia Włoch i Niemiec dla Europy terminu kolonializm królowej Wiktorii wymienia przyczyny i skutki ekspansji kolonialnej Camilla Cavoura, Wilhelma I, Napoleona III wyjaśnia, jaką rolę w jednoczeniu Włoch odegrał Giuseppe Garibaldi omawia etapy jednoczenia Niemiec przyczyny, przebieg i skutki wojny francusko pruskiej wyjaśnia, jaką rolę w jednoczeniu Niemiec odegrał Otto von Bismarck terminów: faktoria handlowa, Kompania Wschodnioindyjska zna datę otwarcia Japonii na świat (1854) Cecila Johna Rhodesa 9 Sadową (1866), powstania Związku Północno niemieckiego (1867), bitwy pod Sedanem (1870), Komuny Paryskiej (III V 1871) etapy jednoczenia Włoch i Niemiec omawia koncepcje zjednoczenia Włoch opisuje przebieg procesu jednoczenia Włoch wyjaśnia, dlaczego Piemont stał się ośrodkiem jednoczenia Włoch koncepcje zjednoczenia Niemiec omawia skutki wojen Prus z Danią i Austrią dla procesu jednoczenia Niemiec przyczyny, przebieg i skutki Komuny Paryskiej terminów: powstanie sipajów, powstanie Mahdiego, wojny opiumowe, wojny burskie, powstanie bokserów tereny świata, które Sycylii (1860), objęcia tronu w Prusach przez Wilhelma I (1861), powstania Czerwonego Krzyża (1863), zajęcia Wenecji przez Królestwo Włoch (1866), powstania Austro Węgier (1867), zajęcia Państwa Kościelnego przez Królestwo Włoskie (1870) Wiktora Emanuela II, Jarosława Dąbrowskiego, Walerego Wróblewskiego wskazuje okoliczności powstania Czerwonego Krzyża wyjaśnia okoliczności powstania Austro Węgier rolę Polaków w Komunie Paryskiej zna daty: wybuchu pierwszej wojny opiumowej (1839), wybuchu powstania Mahdiego (1881) porównuje proces kolonizacji Afryki i Azji stosunek swoich państw dostrzega najważniejsze podobieństwa i różnice w procesie zjednoczenia Włoch i Niemiec ocenia politykę mocarstw kolonialnych wobec podbitych ludów i państw

10 Polityka kolonialna w Azji Skutki polityki kolonialnej Brytyjskie imperium kolonialne Konflikty kolonialne 4. Rozwój nowych ruchów politycznych W stronę demokracji Socjaliści i anarchiści Nowe ideologie Emancypacja kobiet Prawa wyborcze dla kobiet 5. Postęp techniczny terminów: system republikański, partia polityczna, monarchia parlamentarna, demokratyzacja wyjaśnia, na czym polegał proces demokratyzacji wymienia nowe ruchy polityczne w Europie drugiej połowie XIX w. posiadłości kolonialne Wielkiej Brytanii wymienia państwa, które uczestniczyły w kolonizacji Afryki i Azji skutki ekspansji kolonialnej dla państw europejskich i mieszkańców terenów podbitych terminów: socjaliści, socjaldemokracja, komuniści, chrześcijańska demokracja (chadecja), nacjonalizm, emancypantki, sufrażystki Karola Marksa, Leona XIII założenia programowe socjalistów założenia programowe chrześcijańskiej demokracji wyjaśnia, na czym polegał nowoczesny nacjonalizm wymienia postulaty emancypantek i sufrażystek podlegały kolonizacji pod koniec XIX w. proces kolonizacji Afryki i Azji wymienia przyczyny konfliktów kolonialnych wskazuje przykłady konfliktów kolonialnych terminów: rewolucja proletariacka, społeczeństwo industrialne, Międzynarodówka, anarchizm, terror indywidualny, szowinizm, syjonizm zna daty: powstania I Międzynarodówki (1864), ogłoszenia encykliki Rerum novarum (1891) cele i metody działania anarchistów omawia różnice między zwolennikami socjaldemokracji a komunistami wyjaśnia, jakie okoliczności wpłynęły na narodziny ruchu emancypacji kobiet państw azjatyckich do ekspansji europejskiej kolonialne imperium Wielkiej Brytanii terminów: solidaryzm społeczny, reformiści/ rewizjoniści zna datę ustanowienia 1 maja Świętem Pracy (1889) wpływ ideologii nacjonalizmu na kształtowanie się rożnych postaw wobec narodu i mniejszości narodowych okoliczności kształtowania się syjonizmu i jego założenia zna daty: wynalezienia porównuje systemy ustrojowe w XIX wiecznej Europie ocenia następstwa procesu demokratyzacji życia politycznego ocenia metody stosowane przez anarchistów ocenia poglądy emancypantek i sufrażystek oraz metody i skutki ich działalności ocenia znaczenie 10

11 i zmiany cywilizacyjne Rozwój nauk przyrodniczych Rozwój medycyny i higieny Rozwój komunikacji i transportu Nowe środki transportu Życie codzienne 6. Kultura przełomu XIX i XX wieku Literatura i prasa Sztuka i architektura Kultura masowa Upowszechnienie terminu teoria ewolucji Karola Darwina, Marii Skłodowskiej Curie wymienia odkrycia naukowe, które wpłynęły na rozwój nauk przyrodniczych i medycznych wskazuje wynalazki, które miały wpływ na życie codzienne terminów: kultura masowa, pozytywizm, impresjonizm cechy charakterystyczne kultury masowej terminu pasteryzacja zna daty: ogłoszenia teorii ewolucji przez Karola Darwina (1859), przyznania Nagród Nobla dla Marii Skłodowskiej Curie (1903 i 1911), pierwszego lotu samolotem (1903), wynalezienia telefonu (1876) Ludwika Pasteura, Orville a i Wilbura Wright, Thomasa Alvę Edisona, Alexandra Grahama Bella założenia teorii ewolucji omawia kierunki rozwoju medycyny i higieny rozwój komunikacji i transportu terminów: realizm, naturalizm, secesja Auguste a Comte a, Charlesa Dickensa, Juliusza Verne a, Lwa Tołstoja, Auguste a Renoira, Auguste a i Louisa Lumière nowe 11 terminu promieniotwórczość zna daty: odkrycia promieni X (1895), budowy Kanału Sueskiego ( ), budowy Kanału Panamskiego ( ), pierwszego lotu sterowcem (1900), opatentowania fonografu (1878), wynalezienia gramofonu (1887) Dmitrija Mendelejewa, Pierre a Curie, Wilhelma Roentgena, Guglielma Marconiego wyjaśnia, jakie znaczenie miała budowa wielkich kanałów morskich wyjaśnia, w jaki sposób wynalazki zmieniły życie codzienne w XIX w. terminu historyzm zna daty: początków kina (1895), pierwszych nowożytnych igrzysk olimpijskich (1896) Émile a Zoli, Fiodora Dostojewskiego, Josepha Conrada, Edgara Degasa, Pierre a szczepionki przeciwko wściekliźnie (1885), odkrycia bakterii gruźlicy i cholery (1903) Roberta Kocha, Karla Benza, Johna Dunlopa, Gottlieba Daimlera, Rudolfa Diesela, Ferdynanda Zeppelina, Josepha Swana wyjaśnia, jakie czynniki miały wpływ na spadek liczby zachorowań i śmiertelności w XIX w. zna datę pierwszej wystawy impresjonistów (1874) terminu symbolizm, ekspresjonizm, futuryzm wyjaśnia, w jaki sposób podglądy pozytywistów wpłynęły na literaturę i sztukę przełomu XIX i XX w. rozpowszechnienia nowych środków transportu ocenia znaczenie budowy Kanału Sueskiego i Kanału Panamskiego dla rozwoju komunikacji ocenia znaczenie kina dla rozwoju kultury masowej ocenia zjawisko upowszechnienia sportu w drugiej połowie XIX w.

12 sportu kierunki w sztuce i architekturze wyjaśnia, czym charakteryzowało się malarstwo impresjonistów wymienia idee, które miały rozwijać wśród młodych pokoleń igrzyska olimpijskie de Coubertina wyjaśnia, jakie cele społeczne przyświecały literaturze i sztuce przełomu wieków okoliczności upowszechnienia sportu w drugiej połowie XIX w. 12

13 Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny roczne z historii dla klasy 7 Temat lekcji wymagania na poszczególne oceny niedostateczna dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca ROZDZIAŁ I: EUROPA PO KONGRESIE WIEDEŃSKIM 1. Kongres wiedeński Początek kongresu Sto dni Napoleona Postanowienia kongresu Zmiany granic w Europie Święte Przymierze 2. Rewolucja przemysłowa Narodziny przemysłu Rewolucja terminów: restauracja, legitymizm, równowaga europejska zna daty obrad kongresu wiedeńskiego ( ) państwa decydujące na kongresie wiedeńskim podaje przyczyny zwołania kongresu wiedeńskiego terminów: industrializacja, rewolucja przemysłowa, maszyna parowa zna datę udoskonalenia maszyny parowej (1763) terminów: abdykacja, Święte Przymierze zna daty: bitwy pod Waterloo (18 VI 1815), podpisania aktu Świętego Przymierza (IX 1815) prezentuje główne założenia ładu wiedeńskiego decyzje kongresu dotyczące ziem polskich terminów: manufaktura, fabryka, urbanizacja, kapitał, kapitaliści, robotnicy, proletariat Samuela Morse a, zna datę stu dni Napoleona (III VI 1815) Aleksandra I, Charles a Talleyranda, Klemensa von Metternicha omawia przebieg stu dni Napoleona okoliczności powstania Świętego Przymierza zna daty: skonstruowania silnika elektrycznego (1831), skonstruowania telegrafu (1837) Michaela Faradaya Roberta Stewarta Castlereagha, Franciszka I, Fryderyka Wilhelma III zmiany terytorialne w Europie po kongresie wiedeńskim oraz państwa Świętego Przymierza cele i działalność Świętego Przymierza terminów: cywilizacja przemysłowa, metropolia zna datę pierwszego telegraficznego połączenia kablowego ocenia postawę Napoleona i Francuzów w okresie jego powrotu do kraju ocenia zasady, w oparciu o które stworzono ład wiedeński ocenia działalność Świętego Przymierza Thomasa Newcomena, Charlesa Wheatsone a, Thomasa Davenporta wyjaśnia okoliczności narodzin przemysłu w XIX w. 13

14 przemysłowa na świecie Maszyna parowa i jej zastosowanie Narodziny elektrotechniki Skutki rewolucji przemysłowej 3. Nowe idee polityczne Liberalizm Konserwatyzm Idee narodowe Początki ruchu robotniczego Czartyzm Socjalizm i komunizm 4. Przeciwko Świętemu Przymierzu Walka z ładem Jamesa Watta wymienia przyczyny rewolucji przemysłowej terminów: ideologia, proletariat, ruch robotniczy, strajk, związek zawodowy Adama Smitha terminu Wiosna Ludów zna datę Wiosny Ludów ( ) państwa, w których George a Stephensona wymienia gałęzie przemysłu, które rozwinęły się dzięki zastosowaniu maszyny parowej omawia wpływ zastosowania maszyny parowej na rozwój komunikacji terminów: liberalizm, konserwatyzm, socjalizm Edmunda Burke a, Karola Marksa okoliczności narodzin liberalizmu, konserwatyzmu i ruchu robotniczego terminów: rewolucja lipcowa, rewolucja lutowa, parlament frankfurcki zna daty: rewolucji państwa, na których terenie rozwinęły się w XIX w. najważniejsze zagłębia przemysłowe Europy wyjaśnia okoliczności narodzin przemysłu w XIX w. konsekwencje zastosowania maszyny parowej dla rozwoju przemysłu terminów: wolna konkurencja, komunizm, idee narodowe Giuseppe Mazziniego, Henriego de Saint Simona, Roberta Owena, Fryderyka Engelsa założenia liberalizmu, konserwatyzmu, socjalizmu i komunizmu zna daty: uzyskania niepodległości przez Grecję (1829), powstania w Belgii (1830), zwołania parlamentu frankfurckiego między Ameryką i Europą (1866) gospodarcze i społeczne skutki industrializacji wynalezienia elektryczności dla rozwoju przemysłu i komunikacji zna datę wydania Manifestu komunistycznego (1848) okoliczności narodzin liberalizmu, konserwatyzmu i ruchu robotniczego wyjaśnia różnice między socjalistami i komunistami wyjaśnia rolę związków zawodowych w rozwoju ruchu robotniczego terminów: dekabryści, bankiety zna daty: wybuchu antytureckiego powstania w Grecji ( ), opisuje sposób działania maszyny parowej ocenia gospodarcze i społeczne skutki rozwoju przemysłu w XIX w. terminów: czartyzm, falanster zna daty: ruchu czartystów ( ) opisuje narodziny ruchu czartystów, ich postulaty oraz skutki działalności ocenia wpływ nowych ideologii na życie społeczne i polityczne w pierwszej połowie XIX w. przebieg i skutki walki Greków o niepodległość ocenia znaczenie Wiosny Ludów dla państw i narodów 14

15 wiedeńskim Niepodległość Grecji Początek Wiosny Ludów Wystąpienia w Niemczech i Austrii Parlament frankfurcki Powstanie węgierskie Wiosna Ludów we Włoszech Wojna krymska 1. Po upadku Księstwa Warszawskiego Podział ziem polskich Rzeczpospolita Krakowska Wielkie Księstwo wybuchła Wiosna Ludów; wymienia przyczyny Wiosny Ludów lipcowej we Francji (1830), wybuchu Wiosny Ludów we Francji (II 1848) Mikołaja I, Ludwika Napoleona Bonapartego, Franciszka Józefa I państwa, które uzyskały niepodległość w pierwszej połowie XIX w. przyczyny i przejawy walki z ładem wiedeńskim skutki Wiosny Ludów we Francji, Prusach, Austrii, na Węgrzech i w państwach włoskich (V 1848), wybrania Ludwika Napoleona Bonapartego prezydentem Francji (XII 1848), stłumienia powstania węgierskiego (1849), wojny krymskiej ( ) Klemensa von Metternicha, Aleksandra II państwa, w których w latach wybuchły rewolucje i powstania narodowe oraz państwa zaangażowane w wojnę krymską omawia przyczyny, przebieg i skutki rewolucji lipcowej we Francji wymienia przyczyny i skutki wojny krymskiej ROZDZIAŁ II: ZIEMIE POLSKIE PO KONGRESIE WIEDEŃSKIM terminu uwłaszczenie zna datę powstania Królestwa Polskiego, Wielkiego Księstwa Poznańskiego i Wolnego Miasta Krakowa (1815) podział ziem polskich po terminu ziemie zabrane zna daty: reformy uwłaszczeniowej w Wielkim Księstwie Poznańskim (1823), zniesienia pańszczyzny w zaborze austriackim (1848) ustrój Wielkiego Księstwa terminu protektorat zna daty: nadania wolności osobistej chłopom w zaborze pruskim (1807), powołania sejmu prowincjonalnego w Wielkim Księstwie Poznańskim (1824) powstania dekabrystów (XII 1825), uznania niepodległości Belgii (1831), wybuchu Wiosny Ludów w Prusach, Austrii na Węgrzech i we Włoszech (III 1848), powstania robotniczego w Paryżu (VI 1848) Karola X, Ludwika Filipa, Lajosa Kossutha, Józefa Bema Karola Alberta cele, przebieg i skutki powstania dekabrystów opisuje przebieg Wiosny Ludów we Francji, Prusach, Austrii, na Węgrzech i w państwach włoskich zna datę otwarcia Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie (1817) wyjaśnia, jaką rolę pełniła Rzeczpospolita Krakowska w utrzymaniu polskości porównuje sytuację gospodarczą ziem polskich europejskich omawia rolę parlamentu frankfurckiego w procesie jednoczenia Niemiec Uczeń zna datę wprowadzenia obowiązku szkolnego w zaborze pruskim (1825) ocenia skutki reformy uwłaszczeniowej w zaborze pruskim ocenia politykę władz zaborczych wobec Polaków w zaborze pruskim 15

16 Poznańskie Sytuacja gospodarcza w zaborze pruskim podstawy nowoczesności Sytuacja gospodarcza w zaborze austriackim Kultura i oświata 2. W Królestwie Polskim Konstytucja Królestwa Polskiego Namiestnik i wielki książę Gospodarka Królestwa Polskiego Kultura i edukacja pod zaborem rosyjskim Opozycja legalna w Królestwie Polskim Tajne spiski i organizacje kongresie wiedeńskim zna datę nadania konstytucji Królestwu Polskiemu (1815) Adama Mickiewicza, Piotra Wysockiego zasięg Królestwa Polskiego wymienia organy władzy określone w konstytucji Królestwa Polskiego Poznańskiego opisuje ustrój Rzeczypospolitej Krakowskiej rozwój gospodarczy zaboru pruskiego opisuje sytuację gospodarczą w zaborze austriackim terminów: kaliszanie, konspiracja zna daty: objęcia władzy przez Mikołaja I (1825), zawiązania Sprzysiężenia Podchorążych (1828) Aleksandra I, wielkiego księcia Konstantego, Mikołaja I, Franciszka Ksawerego Druckiego Lubeckiego, Stanisława Staszica, Waleriana Łukasińskiego ustrój Królestwa Polskiego opisuje rozwój przemysłu w Królestwie Polskim omawia rozwój kultury i edukacji w Królestwie Polskim wymienia przykłady Antoniego Radziwiłła, Edwarda Raczyńskiego, Tytusa Działyńskiego, Józefa Maksymiliana Ossolińskiego omawia proces uwłaszczania chłopów w zaborze pruskim zna daty: otwarcia uniwersytetu w Warszawie (1816), działalności Towarzystwa Filomatów ( ), wprowadzenia cenzury w Królestwie Polskim (1819), założenia Banku Polskiego (1828) Józefa Zajączka, Juliana Ursyna Niemcewicza, Adama Jerzego Czartoryskiego, Wincentego i Bonawentury Niemojowskich najważniejsze okręgi przemysłowe w Królestwie Polskim reformy gospodarcze Franciszka Ksawerego Druckiego pod zaborami warunki rozwoju polskiej kultury i oświaty w zaborze pruskim i Galicji zna daty: powstania Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego (1825), wystąpienia kaliszan (1820) Stanisława Kostki Potockiego, Tadeusza Czackiego, Tomasza Zana Kanał Augustowski wyjaśnia, jaką rolę w życiu Królestwa Polskiego pełnił wielki książę Konstanty działalność kulturalno oświatową Polaków na ziemiach zabranych okoliczności powstania opozycji legalnej i cele jej działalności i austriackim wymienia wady i zalety ustroju Królestwa Polskiego ocenia rozwój gospodarczy Królestwa Polskiego omawia różnice pomiędzy opozycją legalną i nielegalną w Królestwie Polskim ocenia stosunek władz carskich do opozycji legalnej i nielegalnej 16

17 3. Powstanie listopadowe Wybuch powstania Od negocjacji do detronizacji Wojna polsko rosyjska Wodzowie powstania listopadowego Walki poza Królestwem 4. Wielka Emigracja Ucieczka przed represjami Stronnictwa polityczne terminu noc listopadowa zna daty: wybuchu powstania listopadowego (29/30 XI 1830), bitwy pod Olszynką Grochowską (II 1831), wojny polsko rosyjskiej (II X 1831) Piotra Wysockiego, Józefa Chłopickiego wymienia przyczyny powstania listopadowego terminów: emigracja, Wielka Emigracja Fryderyka Chopina, Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego organizacji spiskowych i ich cele terminów: dyktator, detronizacja zna daty: detronizacji Mikołaja I i zerwania unii z Rosją (25 I 1831), bitwy pod Ostrołęką (V 1831), bitwy o Warszawę (6 7 IX 1831) wielkiego księcia Konstantego, Adama Jerzego Czartoryskiego miejsca najważniejszych bitew powstania listopadowego wyjaśnia, jakie znaczenie dla powstania listopadowego miała detronizacja cara Mikołaja I omawia przyczyny klęski powstania listopadowego terminów: zsyłka, emisariusz Zygmunta Krasińskiego, Joachima Lelewela, Adama Jerzego Czartoryskiego 17 Lubeckiego sytuację na wsi w Królestwie Polskim zna daty: przejęcia dyktatury przez Józefa Chłopickiego (XII 1830), Ignacego Prądzyńskiego, Emilii Plater, Józefa Bema, Iwana Dybicza, Iwana Paskiewicza tereny poza Królestwem Polskim, na których toczyły się walki podczas powstania w latach opisuje przebieg nocy listopadowej poczynania władz powstańczych do wybuchy wojny polsko rosyjskiej opisuje przebieg wojny polsko rosyjskiej terminów: katorga, amnestia zna daty: powstania Towarzystwa Demokratycznego Polskiego (1832) i Hôtel Lambert (1833) opisuje okoliczności powstania organizacji spiskowych zna daty: bitwy pod Stoczkiem (II 1831), bitew pod Wawrem i Dębem Wielkim (III 1831), bitew pod Iganiami i Boremlem (IV 1831) Józefa Sowińskiego, Jana Skrzyneckiego, Jana Krukowieckiego, Józefa Dwernickiego przebieg walk powstańczych poza Królestwem Polskim zna daty: powstania Komitetu Narodowego Polskiego (1831), Gromad Ludu Polskiego (1835) Ludwika Mierosławskiego, Michała Radziwiłła, Macieja Rybińskiego, Antoniego Giełguda ocenia postawy wodzów powstania listopadowego ocenia, czy powstanie listopadowe miało szanse powodzenia opisuje działalność kulturalną Polaków na emigracji ocenia działalność Polaków na emigracji

18 na emigracji 5. Ziemie polskie po powstaniu listopadowym Represje po upadku powstania listopadowego Królestwo Polskie w cieniu Cytadeli Represje w zaborze pruskim Działalność spiskowa Powstanie krakowskie Rabacja galicyjska 6. Wiosna Ludów na ziemiach wymienia przyczyny Wielkiej Emigracji główne kraje, do których emigrowali Polacy po upadku powstania listopadowego terminu rusyfikacja zna datę wybuchu powstania krakowskiego (21/21 II 1846) wymienia represje wobec uczestników powstania listopadowego wskazuje przykłady polityki rusyfikacji w Królestwie Polskim po upadku powstania listopadowego tereny objęte powstaniem krakowskim Józefa Bema, Adama wymienia główne obozy polityczne powstałe na emigracji wymienia formy działalności Polaków na emigracji terminów: rabacja, kontrybucja zna daty: wybuchu rabacji galicyjskiej (II 1846) Iwana Paskiewicza, Edwarda Dembowskiego, Jakuba Szeli politykę władz rosyjskich wobec Królestwa Polskiego omawia przebieg i skutki powstania krakowskiego przyczyny, przebieg i skutki rabacji galicyjskiej zna daty: powstania wielkopolskiego 18 stosunek władz i społeczeństw Europy do polskich emigrantów program Towarzystwa Demokratycznego Polskiego poglądy środowisk konserwatywnych z Hôtel Lambert terminów: noc paskiewiczowska, Statut organiczny, zna daty: wprowadzenia Statutu organicznego (1832), ogłoszenia stanu wojennego w Królestwie Polskim (1833), likwidacji Rzeczpospolitej Krakowskiej (XI 1846) Szymona Konarskiego, Piotra Ściegiennego tereny objęte rabacją galicyjską wyjaśnia, w jakich okolicznościach wybuchło powstanie krakowskie zna daty: porozumienia w Jarosławcu (IV 1848), Wiktora Heltmana trasy, które przemierzali polscy emigranci program Komitetu Narodowego Polskiego omawia poglądy Gromad Ludu Polskiego zna daty: powstania Stowarzyszenia Ludu Polskiego (1835), wprowadzenia rosyjskiego kodeksu karnego w Królestwie Polskim (1847) Edwarda Flottwella, Karola Libelta, Henryka Kamieńskiego omawia represje popowstaniowe w zaborze pruskim działalność spiskową na ziemiach polskich w latach 30. i 40. XIX w. przyczyny niepowodzenia powstania krakowskiego terminu serwituty ocenia politykę władz zaborczych wobec Polaków po upadku powstania listopadowego ocenia postawę chłopów galicyjskich wobec szlachty i powstania krakowskiego wyjaśnia, jakie znaczenie dla polskiego

19 polskich Nastroje w Wielkopolsce na początku 1848 roku Powstanie w Wielkopolsce W obronie polskości na Warmii, Mazurach i Śląsku Sytuacja w Galicji Ukraiński ruch narodowy Za waszą i naszą wolność 7. Kultura polska doby romantyzmu Kultura polska po utracie niepodległości Narodziny romantyzmu Polski mesjanizm Początki badań historii Polski Mickiewicza wyjaśnia przyczyny wybuchu Wiosny Ludów na ziemiach polskich pod zaborami zabory, w których doszło do wystąpień w 1848 r. terminu romantyzm Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Fryderyka Chopina wymienia poglądy romantyków (IV V 1848), uwłaszczenia chłopów w Galicji (1848) Ludwika Mierosławskiego opisuje przebieg Wiosny Ludów w Wielkim Księstwie Poznańskim omawia przebieg Wiosny Ludów w Galicji terminu racjonalizm Joachima Lelewela wyjaśnia, na czym polegał konflikt romantyków z klasykami najwybitniejszych polskich twórców epoki romantyzmu bitwy pod Miłosławiem (IV 1848), Franza von Stadiona, Wojciecha Chrzanowskiego, Józefa Wysockiego, Henryka Dembińskiego wkład Polaków w wydarzenia Wiosny Ludów w Europie terminów: mesjanizm, salon artystyczny warunki, w jakich ukształtował się polski romantyzm wyjaśnia, czym był polski mesjanizm zna datę powstania Komitetu Narodowego w Poznaniu (III 1848) Józefa Lompy, Emanuela Smołki, Gustawa Gizewiusza, Krzysztofa Mrongowiusza działalność polskich społeczników na Warmii, Mazurach i Śląsku zna datę opublikowania ballady Romantyczność Adama Mickiewicza Andrzeja Towiańskiego, Artura Grottgera sytuację kultury polskiej po utracie niepodległości ruchu niepodległościowego w Galicji miał wzrost świadomości narodowościowej wśród Rusinów ocenia skutki Wiosny Ludów na ziemiach polskich ocenia decyzję władz austriackich o uwłaszczeniu ocenia wpływ romantyzmu na niepodległościowe postawy Polaków 19

20 ROZDZIAŁ III: EUROPA I ŚWIAT PO WIOŚNIE LUDÓW 1. Stany Zjednoczone w XIX wieku Rozwój Stanów Zjednoczonych Podział na Północ i Południe Przyczyny wojny secesyjnej Wojna secesyjna Stany Zjednoczone po wojnie secesyjnej 2. Zjednoczenie Włoch i Niemiec Dwie koncepcje zjednoczenia Włoch Piemont Zjednoczenie terminów: wojna secesyjna, Północ, Południe zna datę wojny secesyjnej ( ) Abrahama Lincolna wymienia przyczyny i skutki wojny secesyjnej zna daty: powstania Królestwa Włoch (1861), ogłoszenia powstania II Rzeszy Niemieckiej (18 I 1871) Giuseppe Garibaldiego, Ottona von Bismarcka wymienia etapy terminów: secesja, Konfederacja, Unia, wojna totalna zna datę wydania dekretu o zniesieniu niewolnictwa (1863) Roberta Lee, Ulyssesa Granta sytuację gospodarczą, społeczną i polityczną Północy i Południa omawia społeczne, polityczne i gospodarcze skutki wojny secesyjnej terminów: wyprawa tysiąca czerwonych koszul, risorgimento zna daty: wojny Prus z Austrią (1866), wojny francusko pruskiej ( ) terminów: taktyka spalonej ziemi, abolicjonizm, demokraci, republikanie zna daty: wyboru Abrahama Lincolna na prezydenta USA (1860), secesji Karoliny Południowej (1860), powstania Skonfederowanych Stanów Ameryki (1861) omawia przyczyny podziału Stanów Zjednoczonych na Północ i Południe opisuje przebieg wojny secesyjnej wyjaśnia, jakie konsekwencje dla dalszego przebiegu wojny miał dekret o zniesieniu niewolnictwa terminu komunardzi zna daty: bitew pod Magentą i Solferino (1859), wojny Prus i Austrii z Danią (1864), pokoju we Frankfurcie nad Menem (1871), bitwy pod zna daty: wprowadzenia zakazu przywozu niewolników do Stanów Zjednoczonych (1808), bitwy pod Gettysburgiem (VII 1863), kapitulacji wojsk Konfederacji (VI 1865), ataku na Fort Sumter (IV 1861) etapy rozwoju terytorialnego Stanów Zjednoczonych w XIX w. przyczyny i skutki rozwoju terytorialnego Stanów Zjednoczonych w XIX w. porównuje sytuację gospodarczą, społeczną i polityczną Północy i Południa zna daty: powstania Niemieckiego Związku Celnego (1834), zawarcia sojuszu Piemontu z Francją (1858), wojny Piemontu z Austrią (1859), wybuchu powstania w Królestwie Obojga ocenia znaczenie zniesienia niewolnictwa w Stanach Zjednoczonych ocenia skutki wojny secesyjnej ocenia rolę Ottona von Bismarcka w procesie jednoczenia Niemiec ocenia metody stosowane przez Ottona Bismarcka, Camilla Cavoura i Giuseppe Garibaldiego w procesie jednoczenia 20

21 Włoch Powstanie Królestwa Włoskiego Polityka Prus Wojny Prus z Danią i Austrią Wojna z Francją Komuna Paryska Polacy w Komunie Paryskiej 3. Kolonializm w XIX wieku Przyczyny ekspansji kolonialnej Kolonizacja Afryki jednoczenia Włoch i Niemiec skutki zjednoczenia Włoch i Niemiec dla Europy terminu kolonializm królowej Wiktorii wymienia przyczyny i skutki ekspansji kolonialnej Camilla Cavoura, Wilhelma I, Napoleona III wyjaśnia, jaką rolę w jednoczeniu Włoch odegrał Giuseppe Garibaldi omawia etapy jednoczenia Niemiec przyczyny, przebieg i skutki wojny francusko pruskiej wyjaśnia, jaką rolę w jednoczeniu Niemiec odegrał Otto von Bismarck terminów: faktoria handlowa, Kompania Wschodnioindyjska zna datę otwarcia Japonii na świat (1854) Cecila Johna Rhodesa Sadową (1866), powstania Związku Północno niemieckiego (1867), bitwy pod Sedanem (1870), Komuny Paryskiej (III V 1871) etapy jednoczenia Włoch i Niemiec omawia koncepcje zjednoczenia Włoch opisuje przebieg procesu jednoczenia Włoch wyjaśnia, dlaczego Piemont stał się ośrodkiem jednoczenia Włoch koncepcje zjednoczenia Niemiec omawia skutki wojen Prus z Danią i Austrią dla procesu jednoczenia Niemiec przyczyny, przebieg i skutki Komuny Paryskiej terminów: powstanie sipajów, powstanie Mahdiego, wojny opiumowe, wojny burskie, powstanie bokserów tereny świata, które Sycylii (1860), objęcia tronu w Prusach przez Wilhelma I (1861), powstania Czerwonego Krzyża (1863), zajęcia Wenecji przez Królestwo Włoch (1866), powstania Austro Węgier (1867), zajęcia Państwa Kościelnego przez Królestwo Włoskie (1870) Wiktora Emanuela II, Jarosława Dąbrowskiego, Walerego Wróblewskiego wskazuje okoliczności powstania Czerwonego Krzyża wyjaśnia okoliczności powstania Austro Węgier rolę Polaków w Komunie Paryskiej zna daty: wybuchu pierwszej wojny opiumowej (1839), wybuchu powstania Mahdiego (1881) porównuje proces kolonizacji Afryki i Azji stosunek swoich państw dostrzega najważniejsze podobieństwa i różnice w procesie zjednoczenia Włoch i Niemiec ocenia politykę mocarstw kolonialnych wobec podbitych ludów i państw 21

22 Polityka kolonialna w Azji Skutki polityki kolonialnej Brytyjskie imperium kolonialne Konflikty kolonialne 4. Rozwój nowych ruchów politycznych W stronę demokracji Socjaliści i anarchiści Nowe ideologie Emancypacja kobiet Prawa wyborcze dla kobiet 5. Postęp techniczny terminów: system republikański, partia polityczna, monarchia parlamentarna, demokratyzacja wyjaśnia, na czym polegał proces demokratyzacji wymienia nowe ruchy polityczne w Europie drugiej połowie XIX w. posiadłości kolonialne Wielkiej Brytanii wymienia państwa, które uczestniczyły w kolonizacji Afryki i Azji skutki ekspansji kolonialnej dla państw europejskich i mieszkańców terenów podbitych terminów: socjaliści, socjaldemokracja, komuniści, chrześcijańska demokracja (chadecja), nacjonalizm, emancypantki, sufrażystki Karola Marksa, Leona XIII założenia programowe socjalistów założenia programowe chrześcijańskiej demokracji wyjaśnia, na czym polegał nowoczesny nacjonalizm wymienia postulaty emancypantek i sufrażystek 22 podlegały kolonizacji pod koniec XIX w. proces kolonizacji Afryki i Azji wymienia przyczyny konfliktów kolonialnych wskazuje przykłady konfliktów kolonialnych terminów: rewolucja proletariacka, społeczeństwo industrialne, Międzynarodówka, anarchizm, terror indywidualny, szowinizm, syjonizm zna daty: powstania I Międzynarodówki (1864), ogłoszenia encykliki Rerum novarum (1891) cele i metody działania anarchistów omawia różnice między zwolennikami socjaldemokracji a komunistami wyjaśnia, jakie okoliczności wpłynęły na narodziny ruchu emancypacji kobiet państw azjatyckich do ekspansji europejskiej kolonialne imperium Wielkiej Brytanii terminów: solidaryzm społeczny, reformiści/ rewizjoniści zna datę ustanowienia 1 maja Świętem Pracy (1889) wpływ ideologii nacjonalizmu na kształtowanie się rożnych postaw wobec narodu i mniejszości narodowych okoliczności kształtowania się syjonizmu i jego założenia zna daty: wynalezienia porównuje systemy ustrojowe w XIX wiecznej Europie ocenia następstwa procesu demokratyzacji życia politycznego ocenia metody stosowane przez anarchistów ocenia poglądy emancypantek i sufrażystek oraz metody i skutki ich działalności ocenia znaczenie

23 i zmiany cywilizacyjne Rozwój nauk przyrodniczych Rozwój medycyny i higieny Rozwój komunikacji i transportu Nowe środki transportu Życie codzienne 6. Kultura przełomu XIX i XX wieku Literatura i prasa Sztuka i architektura Kultura masowa Upowszechnienie sportu terminu teoria ewolucji Karola Darwina, Marii Skłodowskiej Curie wymienia odkrycia naukowe, które wpłynęły na rozwój nauk przyrodniczych i medycznych wskazuje wynalazki, które miały wpływ na życie codzienne terminów: kultura masowa, pozytywizm, impresjonizm cechy charakterystyczne kultury masowej terminu pasteryzacja zna daty: ogłoszenia teorii ewolucji przez Karola Darwina (1859), przyznania Nagród Nobla dla Marii Skłodowskiej Curie (1903 i 1911), pierwszego lotu samolotem (1903), wynalezienia telefonu (1876) Ludwika Pasteura, Orville a i Wilbura Wright, Thomasa Alvę Edisona, Alexandra Grahama Bella założenia teorii ewolucji omawia kierunki rozwoju medycyny i higieny rozwój komunikacji i transportu terminów: realizm, naturalizm, secesja Auguste a Comte a, Charlesa Dickensa, Juliusza Verne a, Lwa Tołstoja, Auguste a Renoira, Auguste a i Louisa Lumière nowe kierunki w sztuce i 23 terminu promieniotwórczość zna daty: odkrycia promieni X (1895), budowy Kanału Sueskiego ( ), budowy Kanału Panamskiego ( ), pierwszego lotu sterowcem (1900), opatentowania fonografu (1878), wynalezienia gramofonu (1887) Dmitrija Mendelejewa, Pierre a Curie, Wilhelma Roentgena, Guglielma Marconiego wyjaśnia, jakie znaczenie miała budowa wielkich kanałów morskich wyjaśnia, w jaki sposób wynalazki zmieniły życie codzienne w XIX w. terminu historyzm zna daty: początków kina (1895), pierwszych nowożytnych igrzysk olimpijskich (1896) Émile a Zoli, Fiodora Dostojewskiego, Josepha Conrada, Edgara Degasa, Pierre a de Coubertina szczepionki przeciwko wściekliźnie (1885), odkrycia bakterii gruźlicy i cholery (1903) Roberta Kocha, Karla Benza, Johna Dunlopa, Gottlieba Daimlera, Rudolfa Diesela, Ferdynanda Zeppelina, Josepha Swana wyjaśnia, jakie czynniki miały wpływ na spadek liczby zachorowań i śmiertelności w XIX w. zna datę pierwszej wystawy impresjonistów (1874) terminu symbolizm, ekspresjonizm, futuryzm wyjaśnia, w jaki sposób podglądy pozytywistów wpłynęły na literaturę i sztukę przełomu XIX i XX w. rozpowszechnienia nowych środków transportu ocenia znaczenie budowy Kanału Sueskiego i Kanału Panamskiego dla rozwoju komunikacji ocenia znaczenie kina dla rozwoju kultury masowej ocenia zjawisko upowszechnienia sportu w drugiej połowie XIX w.

24 Temat lekcji architekturze wyjaśnia, czym charakteryzowało się malarstwo impresjonistów wymienia idee, które miały rozwijać wśród młodych pokoleń igrzyska olimpijskie wyjaśnia, jakie cele społeczne przyświecały literaturze i sztuce przełomu wieków okoliczności upowszechnienia sportu w drugiej połowie XIX w. Kryteria na poszczególne oceny niedostateczna dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca ROZDZIAŁ IV: ZIEMIE POLSKIE PO WIOŚNIE LUDÓW 1. Ziemie polskie przed powstaniem styczniowym Praca organiczna Zabór austriacki po Wiośnie Ludów Odwilż posewastopolska Czerwoni i biali Przyczyny powstania styczniowego Rewolucja moralna w Królestwie Polskim terminów: praca organiczna zna datę manifestacji patriotycznych w Królestwie Polskim (1861) Karola Marcinkowskiego, Hipolita Cegielskiego wymienia założenia pracy organicznej określa przyczyny powstania styczniowego terminów: czerwoni, biali, autonomia, modernizacja zna datę mianowania Aleksandra Wielopolskiego dyrektorem Komisji Wyznań i Oświecenia Publicznego (1861) Dezyderego Chłapowskiego, Aleksandra II, Jarosława Dąbrowskiego, Aleksandra Wielopolskiego wymienia przykłady realizacji programu pracy organicznej wyjaśnia, na czym polegała autonomia 24 terminów: Bazar, odwilż (wiosna) posewastopolska zna datę wprowadzenia stanu wojennego w Królestwie Polskim (1861) Andrzeja Zamoyskiego proces polonizacji urzędów w Galicji odwilż posewastopolską w Królestwie Polskim wyjaśnia, jaki cel stawiali sobie organizatorzy manifestacji patriotycznych wskazuje różnicę terminu rewolucja moralna zna daty: powstania Bazaru (1841), założenia Towarzystwa Rolniczego (1858) Leopolda Kronenberga, Agenora Gołuchowskiego wyjaśnia, jaką rolę pełniły manifestacje patriotyczne w przededniu wybuchu powstania porównuje programy polityczne czerwonych i białych ocenia postawy społeczeństwa polskiego wobec polityki zaborców ocenia politykę Aleksandra Wielopolskiego