Wysoka jakość edukacji przedszkolnej

Transkrypt

1 Wysoka jakość edukacji przedszkolnej Ministerstwo Edukacji Narodowej Ośrodek Rozwoju Edukacji Instytut Badań Edukacyjnych Kraków. 19 grudnia 2014 r.

2 Cele realizacji interwencji w ramach RPO: - wyrównywanie różnic w dostępie do edukacji przedszkolnej na obszarach o niskim stopniu upowszechnienia edukacji przedszkolnej; - upowszechnienie wychowania przedszkolnego wśród dzieci 3-4-letnich; - wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci.

3 Wsparcie udzielane w ramach RPO powinno przyczyniać się do poprawy jakości edukacji przedszkolnej

4 Wsparcie kierowane jest do: dzieci w wieku przedszkolnym istniejących ośrodków wychowania przedszkolnego, w tym przedszkoli specjalnych i integracyjnych nauczycieli zatrudnionych w ośrodkach wychowania przedszkolnego, w tym przedszkolach specjalnych i integracyjnych

5 Jakie działania mogą wchodzić w zakres wsparcia udzielanego w ramach RPO na rzecz podnoszenia jakości edukacji przedszkolnej? Rozszerzenie oferty ośrodka wychowania przedszkolnego o dodatkowe zajęcia zwiększające szanse edukacyjne dzieci oraz wyrównujące zdiagnozowane deficyty: - zajęcia specjalistyczne (np. logopedyczne, terapeutyczne, psychologiczne) - gimnastyka korekcyjna - zajęcia edukacyjne, rozwijające kompetencje społecznoemocjonalne, językowe i matematyczne

6 Jakie działania mogą wchodzić w zakres wsparcia udzielanego w ramach RPO na rzecz podnoszenia jakości edukacji przedszkolnej? Doskonalenie umiejętności i kompetencji zawodowych nauczycieli i osób prowadzących i wspierających proces indywidualizacji, w tym specjalistów i asystentów zatrudnionych w ośrodkach wychowania przedszkolnego: - kursy i szkolenia (teoretyczne i praktyczne) - szkolenia kaskadowe - studia podyplomowe - budowanie i moderowanie sieci współpracy i samokształcenia nauczycieli - współpraca ze specjalistycznymi ośrodkami np. specjalnymi ośrodkami szkolno-wychowawczymi - realizacja w ośrodkach wychowania przedszkolnego programów wspomagania - inne formy podnoszenia umiejętności i kompetencji zawodowych nauczycieli

7 Czym kierować się podczas planowania obszarów tematycznych form doskonalenia dla nauczycieli? Priorytetami polityki edukacyjnej państwa Regulacjami prawnymi (zwłaszcza jeśli odnoszą się one do zapowiadanych zmian) Diagnozą demograficzną przedszkolaków w danym regionie i ich potrzebami edukacyjnymi Diagnozą stopnia przygotowania nauczycieli do pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym

8 Aktualne regulacje prawne: Data wprowadzenia Prawo do wychowania przedszkolnego Nauka języka obcego nowożytnego 1 września 2014 r. Dyrektor może wprowadzić dla wszystkich lub wybranych oddziałów 1 września 2015 r. Dzieci w wieku 4 lat Dzieci w wieku 5 lat 1 września 2017 r. Dzieci w wieku 3 lat Wszystkie przedszkolaki Zadaniem nauczycieli jest: prowadzenie obserwacji pedagogicznych mających na celu poznanie możliwości i potrzeb rozwojowych dzieci oraz dokumentowanie tych obserwacji, przeprowadzenie analizy gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole (diagnoza przedszkolna) w roku szkolnym poprzedzającym rozpoczęcie przez dziecko nauki w klasie I szkoły podstawowej.

9 Dziecko ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w wychowaniu przedszkolnym Ustawa o systemie oświaty: zindywidualizowany proces wychowania przedszkolnego dzieci niepełnosprawnych (opracowanie i realizacja indywidualnych programów edukacyjno-terapeutycznych przez nauczycieli i specjalistów, współpraca z rodzicami) zapewnienie form kształcenia specjalnego zgodnie z wyborem rodziców (przedszkola/oddziały przedszkolne ogólnodostępne, integracyjne, specjalne) zapewnienie pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęć rewalidacyjnych dla dzieci niepełnosprawnych zadania statutowe przedszkola! wczesne wspomaganie rozwoju od chwili wykrycia niepełnosprawności do rozpoczęcia nauki w szkole

10 Propozycje obszarów tematycznych form doskonalenia dla nauczycieli, wynikających z aktualnych regulacji prawnych: Doskonalenie kompetencji nauczycieli w zakresie: pracy z dziećmi z wykorzystaniem aktywnych metod i form pracy, kształtujących u dzieci kreatywność, innowacyjność, pracę w grupie (kursy, szkolenia, warsztaty), prowadzenia zajęć z języka obcego z dziećmi w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym (studia podyplomowe, kursy, szkolenia, warsztaty metodyczne) prowadzenia obserwacji pedagogicznych oraz dokonywania diagnozy przedszkolnej, a także przekazywania informacji rodzicom, tworzenia i realizacji programów wychowania przedszkolnego uwzględniających kreatywność, innowacyjność, pracę w grupie oraz integrujących poszczególne obszary wychowania przedszkolnego z umiejętnością posługiwania się językiem obcym zgodnie z wymaganiami podstawy programowej wychowania przedszkolnego, pracy w grupach różnowiekowych.

11 Uczestnictwo w systemie opieki i edukacji przedszkolnej Osiągnięcia szkolne Rozwój społeczny i emocjonalny 11

12 115 matematyka (jesień) matematyka (wiosna) brak jeden dwa trzy+ Poziom umiejętności matematycznych u dzieci na starcie szkolnym, w zależności od liczby lat uczestnictwa w edukacji przedszkolnej. Skala osiągnięć o średniej 100 i odchyleniu standardowym

13 matematyka czytanie pisanie brak jeden rok dwa lata trzy lata + Poziom osiągnięć na skali matematyki, czytania i pisania u dzieci 10 letnich w zależności od liczby lat uczestnictwa w edukacji przedszkolnej. Skale osiągnięć o średniej 100 i odchyleniu standardowym

14 Jakość opieki i edukacji przedszkolnej Uczestnictwo w systemie opieki i edukacji przedszkolnej Osiągnięcia szkolne Rozwój społeczny i emocjonalny 14

15 Koncepcje jakości w systemach wczesnej opieki i edukacji Opieka Rozwój społeczno emocjonalny Zabawa Jakość Rozwój poznawczy Zdrowie Rozwój językowy Wyżywienie 15

16 Liczba dzieci / m2 Formalne Liczba dzieci / wykwalifikowanego opiekuna Liczba godzin z wykwalifikowanym opiekunem Wskaźniki jakości Wykorzystanie informacji z diagnozy i obserwacji Stawianie wyzwań i adekwatne wsparcie Pozaformalne Poświęcanie czasu i uwagi dzieciom Jakość przestrzeni i wyposażenia 16

17 Kierunki wspierania jakości Szkolenia dla personelu Szkolenia dla dyrektorów przedszkoli Wyposażenie i przestrzeń Włączanie rodzin Tworzenie systemów wsparcia wewnątrz placówki Wykorzystywanie danych pochodzących z diagnozy 17

18 Pomiar efektów Test umiejętności na starcie szkolnym Um. związane z nauką pisania Um. związane z nauką czytania Umiejętności matematyczne

19 Arkusz obserwacji klasy Obszary przeznaczone do uczenia się są jasno oznaczone przy pomocy obrazków/słów w całej klasie. Przestrzeń dla obszaru prywatności/ciszy, gdzie dzieci mogą się udać, aby się wyciszyć lub realizować zadania w mniejszych grupach. Te miejsca są wizualnie mniej rozpraszające. Prace własne dzieci są wystawione i odpowiednio opisane. Niektóre gazetki zawierają elementy, które zachęcają dzieci do komentowania. Dostępne są specjalne miejsca na książki. Dostępne są specjalne obszary do nauki czytania i pisania. Większość materiałów i pomocy dydaktycznych jest oznaczona obrazkami/słowami. Materiały/pomoce przeznaczone do swobodnej zabawy są łatwo dostępne dla dzieci lub zlokalizowane w zasięgu ich wzroku. Dostępne są instrumenty muzyczne i przedmioty wydające dźwięki. 19

20 Efekt wychowawcy Dorośli używają imion dzieci, przyciągają uwagę dzieci. Dorośli obniżają sylwetkę do poziomu dzieci, gdy wchodzą z nimi w interakcje. Naturalne gesty i jakieś kluczowe słowa (o ustalonym znaczeniu) są stosowane w interakcjach z dziećmi. Dorośli wykorzystują symbole, obrazki i pomoce (prawdziwe przedmioty) w celu wzmacniania przekazu językowego. Tempo: dorośli stosują wolne tempo w trakcie rozmowy; dają dzieciom bardzo dużo czasu na odpowiedź i respektują naprzemienność mówienia w trakcie interakcji z nimi. Pauzy: dorośli robią oczekujące pauzy i często w trakcie interakcji z dziećmi zachęcają je do zabierania głosu i aktywnego uczestnictwa. 20

21 Wyposażenie i przestrzeń Nauka 1 duży magnes (co najmniej 30 cm) 1 zestaw magnetycznych pałeczek 1 zestaw magnesów 1 zestaw kolorowych filtrów 3 szkła powiększające 1 zestaw dinozaurów Żywe stworzenia (ryby, rośliny ) Kolekcje (skały, muszle.) Gry przyrodnicze CZYSTA PRZESTRZEŃ Sztuka i rzemiosło 2 maty zabezpieczające 20 dużych pędzli 2 zestawy gąbek do malowania 12 pojemników na wodę 22 litry różnokolorowych farb plakatowych 22 litry farb do malowania palcami 20 pudełek kredek Papier do malowania w dużych rolkach Kolorowy brystol Papier makulaturowy do rysunków Papier gazetowy 3 zestawy z masą do lepienia (glina, modelina) 10 litrów kleju 15 pieczęci do gliny Mała motoryka 1 zestaw dużych klocków, co najmniej 50 sztuk (typ duplo) 7 8 zestawów małych klocków (typu lego) 1 zestaw guzików do nawlekania 1 zestaw klocków do nawlekania 2 zabawki manipulacyjne (wire maze) 1 zestaw zamków i kłódek 15 zestawów układanek dopasuj elementy 15 puzzli o różnych trudnościach 2 zestawy puzzli podłogowych 21

22 Zasady interwencji: zakładanie nowych ośrodków wychowania przedszkolnego albo wsparcie funkcjonujących ośrodków wychowania przedszkolnego w przedmiotowym zakresie; liczba utworzonych w ramach udzielonego wsparcia projektowego nowych miejsc edukacji przedszkolnej odpowiada faktycznemu i prognozowanemu w perspektywie 3-letniej zapotrzebowaniu na usługi edukacji przedszkolnej na obszarach, na których są one tworzone.

23 Zasady interwencji: nowe miejsca edukacji przedszkolnej mogą być tworzone w: 1) istniejącej bazie oświatowej, w tym np.: w budynkach po zlikwidowanych placówkach oświatowych, pomieszczeniach domów kultury, żłobków, 2) innych budynkach gminnych, w tym np.: zlokalizowanych przy urzędach gminy, w pomieszczeniach remiz strażackich, w niewykorzystanych pomieszczeniach ośrodków zdrowia, 3) funkcjonujących ośrodkach wychowania przedszkolnego, 4) nowej bazie lokalowej, gdy nie można wykorzystać wcześniejszych możliwości.

24 Zasady interwencji: proponowane kategorie wydatków: - dostosowanie pomieszczeń (w tym dostosowanie do wymogów sanitarnych i bezpieczeństwa przeciwpożarowego, organizacja kuchni, stołówek, sanitariatów, szatni itp.), - modernizacja istniejącej bazy przedszkolnej w celu utworzenia dodatkowych miejsc przedszkolnych, - zakup i montaż wyposażenia (w tym m. in. meble, wyposażenie wypoczynkowe, sprzęt ICT i oprogramowanie), - zakup pomocy dydaktycznych i specjalistycznego sprzętu do rozpoznania potrzeb rozwojowych i edukacyjnych dzieci oraz możliwości psychofizycznych, wspomagania rozwoju i prowadzenia terapii dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi,

25 Zasady interwencji: proponowane kategorie wydatków: - organizacja placu zabaw, - finansowanie racjonalnych usprawnień, w celu upowszechnienie wychowania przedszkolnego wśród dzieci z niepełnosprawnościami, - wydatki związane z bieżącym funkcjonowaniem utworzonego miejsca przedszkolnego, w tym: wynagrodzenia nauczycieli i personelu zatrudnionego ośrodku wychowania przedszkolnego, koszty żywienia dzieci przez okres nie dłuższy niż 12 miesięcy, - inne wydatki, o ile są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania ośrodka wychowania przedszkolnego.

26 Zasady interwencji: Finansowanie działalności bieżącej nowoutworzonych miejsc edukacji przedszkolnej konieczność złożenia przez organ prowadzący ośrodek wychowania przedszkolnego zobowiązania do nieuwzględniania w przekazywanych organowi dotującemu comiesięcznie informacjach o liczbie dzieci korzystających z wychowania przedszkolnego w nowoutworzonych miejscach wychowania przedszkolnego. Będzie to przeciwdziałało podwójnemu finansowaniu tych samych kategorii wydatków.

27 Dziękujemy za uwagę!