UTYLIZACJA ODPADÓW TŁUSZCZOWYCH Z UDZIAŁEM WYBRANYCH SZCZEPÓW 1 GEOTRICHUM CANDIDUM
|
|
- Lech Socha
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Acta Sci. Pol., Biotechnologia 5(1-2) 2006, UTYLIZACJA ODPADÓW TŁUSZCZOWYCH Z UDZIAŁEM WYBRANYCH SZCZEPÓW 1 GEOTRICHUM CANDIDUM Anita Rywińska, Danuta Witkowska Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Streszczenie. W pracy przebadano osiem szczepów droŝdŝy Geotrichum candidum pod względem moŝliwości syntezy lipaz w hodowlach wstrząsanych w podłoŝu zawierającym jako źródło węgla szlam produkt odpadowy prz emysłu tłuszczowego. Do hodowli wprowadzano zamiennie 1%, 2% i 3% szlamu oraz porównawczo 1% dodatek glukozy lub 1% oleju rzepakowego. Aktywność lipaz oceniano wobec oliwy z oliwek (JL O ) i trimaślanu glicerolu (JL T ) stosowanych jako substraty. Wśród badanych szczepów wykazano zróŝnicowanie w poziomie aktywności zarówno zewnątrz-, jak i wewnątrzkomórkowych lipaz w zaleŝności od stęŝenia szlamu, rodzaju substratu w testach enzymatycznych i czasu hodowli. Enzymy badanych szczepów wykazywały większą specyficzność w stosunku do oliwy z oliwek niŝ do trimaślanu glicerolu. W większości badanych szczepów maksymalna produkcja lipaz występowała juŝ w 3 dobie hodowli. Niski poziom syntezy lipaz w podłoŝu z glukozą, a wyŝszy w obecności szlamu i oleju rzepakowego wskazuje na indukowany lipidami charakter ich biosyntezy. Najefektywniejsze do biosyntezy enzymów okazało się podłoŝe zawierające 1% dodatek szlamu, a szczep G. candidum X5 wyróŝniał się najwyŝszą aktywnością zewnątrzkomórkowych lipaz (195 JL ZO ml -1 ). Słowa kluczowe: Geotrichum candidum, lipazy, źródło węgla, szlam olejowy WSTĘP Rozwijający się przemysł rolno-spoŝywczy dostarcza duŝych ilości produktów ubocznych i odpadów. Ich zagospodarowanie stanowi powaŝny problem gospodarczy i ekologiczny. Niektóre z tych odpadów moŝna przetworzyć, stosując określone preparaty enzymatyczne lub bezpośrednio mikroorganizmy. Badania te wiąŝą się nie tylko z moŝliwością poŝytecznego wykorzystania produktów odpadowych pochodzących z róŝnych przemysłów, np. do produkcji biomasy, enzymów czy kwasów organicznych, ale i znacznym obniŝeniem kosztów takich procesów. Adres do korespondencji Corresponding author: Anita Rywińska, Katedra Biotechnologii i Mikrobiologii śywności, Uniwersytet Przyrodniczy, ul. C.K. Norwida 25, Wrocław, aryw@ozi ar.wroc.pl
2 28 A. Rywińska, D. Witkowska DuŜym obciąŝeniem dla środowiska naturalnego są odpady pochodzące z przemysłu tłuszczowego. W zakładach tłuszczowych po myciu urządzeń rafinacyjnych, jak równieŝ po operacjach technologicznych zbierają się tłuszcze odpadowe, w tym porafinacyjne kwasy tłuszczowe, szlamy olejowe, olej autoklawowy, które zawierają nienasycone kwasy tłuszczowe. Wykorzystano juŝ olej palmowy, rzepakowy i olej z orzeszków ziemnych jako poŝywkę dla Saccharomycopsis lipolityca, droŝdŝe Candida utilis do utylizacji porafinacyjnych kwasów tłuszczowych i tłuszczu kanałowego, takŝe grzyby Aspergillus oryzae do utylizacji ścieków po ekstrakcji oleju palmowego [Bednarski i in. 2003]. DuŜym zainteresowaniem wielu ośrodków naukowych, ze względu na bardzo rozbudowany aparat enzymatyczny, cieszą się droŝdŝe Geotrichum candidum [Baillargeon 1990]. Znane są równieŝ próby wykorzystania tego gatunku do utylizacji odpadów tłuszczowych, takich jak łój bydlęcy i drobiowy czy neutralizacji związków fenolowych skaŝających glebę [Białasiewicz 1997]. Celem prezentowanej pracy była ocena moŝliwości wykorzystania szlamu produktu odpadowego przemysłu tłuszczowego, jako źródła węgla do biosyntezy lipaz wewnątrz- i zewnątrzkomórkowych ośmiu szczepów droŝdŝy Geotrichum candidum. MATERIAŁY I METODY Mikroorganizmy. Przedmiotem badań było 8 szczepów Geotrichum candidum (tab. 1). Szczepy przechowywano na skosach YM w temperaturze 4 C i przeszczepiano raz w roku. PodłoŜa. Zastosowano podłoŝe mineralne o składzie: Bactopepton 5%, MgSO 4 7H 2 O 0,1%, NaNO 3 0,1%, ph 6,0 [Baillargeon, Sonnet 1991]. Jako źródło węgla stosowano: szlam (produkt odpadowy przemysłu tłuszczowego) w stęŝeniu 1%, 2% i 3% oraz porównawczo glukozę lub olej rzepakowy w stęŝeniu 1%. PoŜywkę sterylizowano w temperaturze 121 C przez 20 minut. Warunki prowadzenia hodowli. Hodowle prowadzono w 250 ml kolbach Erlenmayera zawierających 50 ml podłoŝa na wytrząsarce rotacyjnej typu Elpan przy 170 rpm, przez 7 dni, w temperaturze 30 o C. Hodowle szczepiono inokulum o gęstości 10 7 kom ml -1 (standaryzacja z uŝyciem komory Thoma) uzyskanym ze zmywu ze skosu 0,1% roztworem Tween-u 80. Próby do analiz (5 ml) pobierano po 3, 5 i 7 dniach hodowli i wirowano na wirówce typu MPW 30 (6500 x g przez 10 min). Metody analityczne. W supernatancie i biomasie oznaczano aktywność lipolityczną zewnątrz- (JL Z ) i wewnątrzkomórkową (JL W ), wobec substratów: syntetycznego trimaślanu glicerolu tributyryny (JL ZT, JL WT ) i oliwy z oliwek (JL ZO, JL WO ) według metodyki opisanej w pracy Rywińskiej i in. [2005] oraz białko metodą Lowry'ego [1951]. Aktywność lipolityczną wyraŝono w ilości µmoli 0,05 M NaOH potrzebnych do zobojętnienia kwasów tłuszczowych uwolnionych w wyniku działania na substrat lipaz zawartych w 1 ml płynu pohodowlanego w ciągu 1 godziny. Acta Sci. Pol.
3 Utylizacja odpadów tłuszczowych Tabela 1. Stosowane szczepy Geotrichum candidum Table 1. Strains of Geotrichum candidum used Nazwa szczepu Name of strains Symbol Symbol Źródło Source Geotrichum candidum KB 6 X6 Ser Brie Cheese Brie, Geotrichum candidum KB 5 X5 Ser Brie Cheese Brie, Geotrichum candidum Sc 12 Sc 12 Ser Cammembert Cheese Cammembert, Geotrichum candidum PH 1 PH Pióra Feathers, Geotrichum candidum 1 O1 Kolekcja własna KBiMś AR Laboratory collection Geotrichum candidum MSK 311 MSK Słód, Malt Geotrichum candidum SS 47 D 2 D2 Słód Malt Geotrichum candidum SS 32 B 1 B1 Słód Malt OMÓWIENIE I DYSKUSJA WYNIKÓW W prezentowanej pracy przebadano osiem szczepów droŝdŝy Geotrichum candidum (tab. 1) pod względem moŝliwości syntezy enzymów lipolitycznych w podłoŝu zawierającym róŝne ilości szlamu (1%, 2% i 3%) produktu odpadowego przemysłu tłuszczowego. Porównawczo przeprowadzono procesy w podłoŝu zawierającym 1% glukozy lub 1% oleju rzepakowego. NajwyŜsze wartości aktywności zewnątrzkomórkowych lipaz odnotowano w podło- Ŝu z olejem, najniŝsze w podłoŝu z glukozą, co świadczy o indukowanym lipidami charakterze biosyntezy lipaz (tab. 2). Wzrastające stęŝenie szlamu okazało się nie sprzyjać produkcji zewnątrzkomórkowych lipaz przez badane droŝdŝe, poniewaŝ zdecydowanie najwięcej enzymów lipolitycznych komórki produkowały w podłoŝu zawierającym 1% tego źródła węgla (rys. 1). Szczególnie wyróŝniały się szczepy X5 (195 JL ZO ml -1 ), X6 (155 JL ZO ml -1 ) oraz PH (150 JL ZO ml -1 ) i D2 (135 JL ZO ml -1 ). W podłoŝu zawierającym 2% szlamu tylko szczep MSK uzyskał aktywność na poziomie 155 JL ZO ml -1. W poŝywce z największą ilością szlamu (tj. 3%) cztery szczepy osiągnęły wartości aktywności w przedziale JL ZO ml -1, w przypadku pozostałych droŝdŝy aktywności były znacznie niŝsze. NiŜsze wartości aktywności przy coraz wyŝszym stęŝeniu źródła węgla mogą być spowodowane tym, Ŝe szlam ze względu na swoje właściwości fizyczne, tj. duŝą lepkość i gęstość, moŝe utrudniać wzrost komórek droŝdŝy oraz biosyntezę enzymów lipolitycznych. Prawdopodobnie wyŝsze stęŝenie tłuszczu powoduje znaczne oblepienie komórek droŝdŝowych utrudniając im dostęp do pozostałych składników pokarmowych i do rozpuszczonego tlenu. Podobne obserwacje przeprowadzili Rymowicz i in. [1997] w przypadku hodowli niektórych szczepów droŝdŝy Yarrowia lipolytica w podłoŝach zawierających porafinacyjne kwasy tłuszczowe. Komórki dwóch spośród pięciu badanych szczepów były całkowicie oblepione tłuszczem, co uniemoŝliwiło jakikolwiek przyrost biomasy. Biotechnologia 5(1-2) 2006
4
5
6 32 A. Rywińska, D. Witkowska W badaniach własnych (rys. 1) generalnie najwyŝsze wartości aktywności zewnątrzkomórkowych lipaz (wobec oliwy z oliwek i tributyryny) odnotowano w 3 dniu, z wyjątkiem hodowli ze szlamem w stęŝeniu 2%, gdzie maksymalne wartości uzyskano w 5 dniu, a nawet, w przypadku szczepów O1 i PH, w 7 dniu. W podłoŝu zawierającym 1% szlamu aktywności na początku procesu hodowlanego były wyŝsze nawet o 50% od tych uzyskiwanych w 5 dobie. NajwyŜsze aktywności w 3 dniu hodowli autorzy obserwowali juŝ wcześniej [Rywińska i in. 2005]. Przyczyny spadku aktywności w kolejnych dniach trwania hodowli mogą być bardzo róŝne. Corzoi Revah [1999] wykazali, ŜeobniŜająca się aktywność moŝe być spowodowana wyczerpywaniem się substratu oraz wzrastającym ph hodowli. Z kolei doświadczenia Zarevøcka i in. [2005] ukazują spadek aktywności jako wynik rosnącej aktywności enzymów proteolitycznych produkowanych w tym samym czasie co enzymy lipolityczne. Hassanien i in. [1985] twierdzą, Ŝe spadek aktywności moŝe być spowodowany inhibicyjnym oddziaływaniem powstających produktów. W prezentowanej pracy aktywność lipolityczna oceniana była wobec dwóch substratów, tj. oliwy z oliwek (JL O ) i trimaślanu glicerolu tributyryny (JL T ). Zdecydowanie wyŝsze wartości aktywności otrzymano dla substratu oliwy z oliwek. Wobec tributyryny wysoką aktywnością wyróŝniały się tylko szczepy X6, X5 oraz D2 rosnące w podłoŝu z 1% szlamu (rys. 1D). Pomimo Ŝe aktywność ta była niŝsza, od 3,7% do 17,9%, od oznaczanej wobec oliwy, moŝna wysnuć wniosek, Ŝe droŝdŝe te posiadają wyŝsze uzdolnienia do syntezy lipaz w omawianych warunkach. W przypadku pozostałych szczepów i wariantów hodowlanych (rys. 1E, F) wartość aktywności zewnątrzkomórkowych lipaz oznaczanych wobec tributyryny nie przekraczała 50 JL T. Wyniki te świadczą o wyŝszej preferencji lipaz droŝdŝy G. candidum do hydrolizy wiązań estrowych tworzonych przez długołańcuchowe kwasy tłuszczowe niŝ przez krótkołańcuchowe kwasy masłowe obecne w tributyrynie. W podłoŝu zawierającym 1% oleju rzepakowego (tab. 2) wartości aktywności zewnątrzkomórkowych lipaz, oznaczanych zwłaszcza wobec oliwy z oliwek, były wyŝsze niŝ w podłoŝu ze szlamem (rys. 1A). Biorąc jednak pod uwagę fakt, Ŝe do badań stosowano czysty olej oraz mocno zanieczyszczony szlam, róŝnice w wartościach uzyskanych aktywności były stosunkowo nieduŝe. NajwyŜszą aktywność, 265 JL ZO ml -1, uzyskał szczep X5 w 5 dniu hodowli, a cztery inne szczepy (PH, O1, MSK i D2) osiągnęły aktywności w przedziale JL ZO ml -1 (tab. 2). Warto zwrócić uwagę na fakt, iŝ w poŝywce z olejem rzepakowym, inaczej niŝ w podłoŝu ze szlamem, w większości przypadków aktywność wzrastała wraz z czasem procesu. NajwyŜsze wartości osiągane były w 5 lub 8 dniu, co moŝe sugerować, iŝ nie nastąpiło jeszcze całkowite wyczerpanie substratu. Aktywności oznaczane wobec tributyryny (tab. 2) były zbliŝone do otrzymanych w podłoŝu ze szlamem (rys. 1D). Maksymalna wartość aktywności otrzymanej w podłoŝu z 1% glukozy wynosiła zaledwie 80 JL ZO ml -1 (szczep MSK) (tab. 2), co jednoznacznie potwierdza tezę o indukującym wpływie tłuszczu na biosyntezę enzymów lipolitycznych przez badane szczepy droŝdŝy G. candidum. Podobne spostrzeŝenia inni autorzy odnotowali juŝ wcześniej [Adamczak i Bednarski 1996, Jacobsen 1989, Ginalska i in. 2004]. Generalnie jednak aktywności droŝdŝy G. candidum w niniejszej pracy są niŝsze od uzyskanych przez innych badaczy, którzy jako źródło węgla stosowali róŝne oleje, triacyloglicerole czy kwasy tłuszczowe [Ginalska i in. 2004]. Znacznie niŝsze aktywności lipolityczne, dla tych samych szczepów ale w hodowlach prowadzonych ze zmielonym słodem i jęczmieniem, uzyskali Piegza i in. [2005]. Acta Sci. Pol.
7
8 34 A. Rywińska, D. Witkowska Badania własne wykazały, Ŝe najwyŝsze wartości aktywności lipolitycznej przeliczonych na miligram białka uzyskano w podłoŝu z 2% szlamu i to zarówno w przypadku oliwy (rys. 2B), jak i tributyryny (rys. 2E). Natomiast bez względu na ilość zastosowanego szlamu, w większości przypadków, aktywność wewnątrzkomórkowych lipaz w hodowlach wstrząsanych wykazywała wyŝsze wartości od aktywności właściwej zewnątrzkomórkowej. Przyczyną takiej sytuacji jest zapewne duŝa zawartość róŝnych białek w płynie pohodowlanym, których ilość rosła wraz ze wzrostem stęŝenia szlamu (dane nieprezentowane). Wysoką aktywnością enzymów związanych z komórką wyróŝniały się szczepy: X6 (36,4 JL WO mg -1 ), 3-11 (35,8 JL WO mg -1 ) (rys. 2B) oraz D2 (49,7 JL WO mg -1 ) (rys. 2C). Warto równieŝ zwrócić uwagę, Ŝe najwyŝsze wartości aktywności, w podłoŝu z 1% i 2% szlamu przypadały w 5 dniu hodowli, a tylko w podłoŝu z 3% szlamu w 3 dniu. W hodowlach z olejem lub glukozą (tab. 3, tab. 4) równieŝ bardzo wyraźnie zaznaczała się wyŝszość wartości aktywności wewnątrzkomórkowych nad zewnątrzkomórkowymi i równieŝ bez względu na rodzaj substratu. Wśród testowanych droŝdŝy w podłoŝu z glukozą wyróŝniał się szczep X6, który uzyskał w 5 dniu aktywność na poziomie 13,01 JL WO mg -1 oraz 3-11, którego aktywność w 3 dniu wynosiła 12,0 JL WO mg -1. NajwyŜsze aktywności w podłoŝu z olejem rzepakowym odnotowano w 5 dobie dla szczepów X5 (8,46 JL WO mg -1 ) i 3-11 (6,53 JL WO mg -1 ). W odniesieniu do aktywności oznaczanych wobec tributyryny (tab. 4) naleŝy wymienić szczepy Sc12 oraz D2, które w 3 dobie procesu z glukozą uzyskały aktywności odpowiednio 10,59 JL WT mg -1 oraz 13,33 JL WT mg -1. Natomiast w podłoŝu z olejem rzepakowym aktywność wewnątrzkomórkowych lipaz nie przekraczała wartości 4,082 JL WT mg -1 dla szczepu MSK w 5 dobie. RównieŜ Rywińska i in. [2005] w swoich wcześniejszych badaniach wykazali wyŝsze wartości aktywności lipaz związanych z komórką niŝ zewnątrzkomórkowych i to oznaczanej zarówno wobec oliwy z oliwek, jak i tributyryny, tłumacząc uzyskane wyniki częściowo konstytutywnym charakterem biosyntezy wewnątrzkomórkowych lipaz. PODSUMOWANIE Biosynteza lipaz, przez badane szczepy G. candidum, najintensywniej przebiegała w podłoŝu z olejem, najsłabiej w podłoŝu z glukozą, co świadczy o indukowanym lipidami charakterze biosyntezy tych enzymów. W przypadku szlamu najwyŝsze aktywności zewnątrzkomórkowych lipaz odnotowano przy 1% stęŝeniu tego źródła węgla. Uzyskane w tych warunkach wartości aktywności były nieznacznie tylko niŝsze od otrzymanych w podłoŝu z olejem, co świadczy o tym, Ŝe szlam moŝe być z powodzeniem wykorzystywany do biosyntezy enzymów lipolitycznych. Acta Sci. Pol.
9
10
11 Utylizacja odpadów tłuszczowych PIŚMIENNICTWO Adamczak M., Bednarski W., Some factors affecting lipase production by yeasts and filamentous fungi. Biotech. Lett., 18, 10, Baillargeon M.W., Purification and specifity of lipases from Geotrichum candidum, Lipids, Vol. 25, No 12, Baillargeon M.W., Sonnet P.E., Selective lipid hydrolysis by Geotrichum candidum NRRL Y-553 lipase. Biotechnology Letters, Vol 13, No 12, Bednarski W., Reps A., Biotechnologia Ŝywności, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne. Białasiewicz D., Wpływ obniŝenia temperatury na aktywność enzymów hydrolitycznych Geotrichum candidum. Przemysł spoŝywczy, 11, Corzo G., Revah S., Production and characteristics of the lipase from Yarrowia lipolytica 681. Bioresource Technology, 70, Ginalska G., Bancerz R., Kowalska T., A thermostable lipase produced by a newly isolated Geotrichum-like strain, R59. J. Ind. Microbiol Biotechnol, 31, Hassanien F.R., Shehata M.I., Ragab M., A study on Geotrichum candidum lipase stability. Die Nahrung 29, 3, Jacobsen T., Jensen B., Olsen J., Allermann K., Extracellular and cell-bound lipase activity in relation to growth of Geotrichum candidum. Appl. Microbiol. Biotechnol., 32, Lowry O.H., Rosenbrough N.J., Farr A.L., Protein measurement with the Folin phenol reagent, J. Biol. Chem., 193, Piegza M., Witkowska D., Stempniewicz R., Rywińska A., Geotrichum hydrolytic activity in milled malt and barley medium. Electronic Journal of Polish Agricultural Universities, Vol 8. Rymowicz W., Rafałowicz D., Wojtatowicz M., Musiał I., Dobór szczepów i składu podłoŝa do produkcji biomasy Yarrowia lipolytica na substratach tłuszczowych. Biotechnologia, 3, 38, Rywińska A., Piegza M., Witkowska D., Produkcja lipaz przez wybrane szczepy Geotrichum candidum w zaleŝności od źródła węgla w poŝywce. Acta Scientiarum Polonorum, Biotechnologia, 4, 1-2, Zarevúcka M., Kejík Z., Šaman D., Wimmer Z., Demnerová K., Enantioselective properties of induced lipases from Geotrichum. Enzyme and Microbial Technology, 37, UTILIZATION OF OIL INDUSTRY WASTES BY DIFFERENT GEOTRICHUM CANDIDUM STRAINS Abstract. In this paper eight strains of Geotrichum candidum were examined for their ability to produce lipases in mineral medium containing different concentration of residues oil waste product from fatty industry, as a carbone source. Residue oil was used in 1%, 2%, 3% concentration. Mineral medium with addition of 1% of glucose or 1% rapeseed oil was used for comparison. Activities of lipases were tested against olive oil (JL O ) and glycerol tributyrate (JL T ) used as substrates. All tested strains differed in intra- and extracellular lipase activity, depending on the concentration of oil residue as well as incubation time and the substrate type used in enzymatic analysis. Generally, enzymes of tested strains showed higher specifity to olive oil, then to glycerol tributyrate. The highest production of lipases appeared as early as the 3-th day of incubation. Higher level of lipases in presence of residue oil or rapeseed oil in Biotechnologia 5(1-2) 2006
12 38 A. Rywińska, D. Witkowska comparison with control medium (containing 1% glucose as carbon source) indicates inductive character of their biosynthesis. Culture medium containing 1% of residue oil appeared to be the most effective for enzyme synthesis and G. candidum X5 strain showed the highest extracellular activity (195 JL O ml -1 ) in given conditions. Key words: Geotrichum candidum, lipases, carbon source, residue oil Zaakceptowano do druku Accepted for print: Acta Sci. Pol.
Biotechnologia 4(1-2) 2005, 43-53
Biotechnologia (1-) 5, 3-53 PRODUKCJA LIPAZ PRZEZ WYBRANE SZCZEPY GEOTRICHUM CANDIDUM W ZALEśNOŚCI OD ŹRÓDŁA WĘGLA W POśYWCE 1 Anita Rywińska, Michał Piegza, Danuta Witkowska Akademia Rolnicza we Wrocławiu
Bardziej szczegółowoPL 216012 B1. UNIWERSYTET PRZYRODNICZY WE WROCŁAWIU, Wrocław, PL 11.10.2010 BUP 21/10
PL 216012 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 216012 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 391223 (22) Data zgłoszenia: 14.05.2010 (51) Int.Cl.
Bardziej szczegółowoPRODUKCJA BIOMASY DROśDśY YARROWIA LIPOLYTICA Z TŁUSZCZÓW ODPADOWYCH PO SMAśENIU PRODUKTÓW PRZEKĄSKOWYCH
Biotechnologia 3(1-2) 2004, 75-83 PRODUKCJA BIOMASY DROśDśY YARROWIA LIPOLYTICA Z TŁUSZCZÓW ODPADOWYCH PO SMAśENIU PRODUKTÓW PRZEKĄSKOWYCH Izabela Musiał, Waldemar Rymowicz, Agnieszka Kita Akademia Rolnicza
Bardziej szczegółowoWPŁYW MODYFIKACJI POŻYWKI NA BIOKATALITYCZNE WŁAŚCIWOŚCI DROŻDŻY
ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2008, 5 (60), 299 306 JOLANTA KRZYCZKOWSKA, IZABELA STOLARZEWICZ, DOMINIKA BELLOK, MAŁGORZATA BELLOK, EWA BIAŁECKA-FLORJAŃCZYK WPŁYW MODYFIKACJI POŻYWKI NA BIOKATALITYCZNE
Bardziej szczegółowoBIOSYNTEZA ERYTRYTOLU Z GLICEROLU PRZEZ SZCZEP YARROWIA LIPOLYTICA WRATISLAVIA K1-UV21 W RÓŻNYCH SYSTEMACH HODOWLANYCH 1
Acta Sci. Pol., Biotechnologia 12 (1) 2013, 37-50 ISSN 1644 065X (print) ISSN 2083 8654 (on-line) BIOSYNTEZA ERYTRYTOLU Z GLICEROLU PRZEZ SZCZEP YARROWIA LIPOLYTICA WRATISLAVIA K1-UV21 W RÓŻNYCH SYSTEMACH
Bardziej szczegółowoRoman Marecik, Paweł Cyplik
PROGRAM STRATEGICZNY ZAAWANSOWANE TECHNOLOGIE POZYSKIWANIA ENERGII ZADANIE NR 4 Opracowanie zintegrowanych technologii wytwarzania paliw i energii z biomasy, odpadów rolniczych i innych Roman Marecik,
Bardziej szczegółowoNEURALNA PREDYKCJA WYNIKÓW PROCESU RÓWNOCZESNEJ BIOSYNTEZY INULINAZY I INWERTAZY PRZEZ ASPERGILLUS NIGER W WARUNKACH WYBRANYCH STRESÓW ABIOTYCZNYCH
InŜynieria Rolnicza 14/2005 Jacek Pielecki*, Jacek Skwarcz** *Katedra Technologii Przemysłu Rolno SpoŜywczego i Przechowalnictwa **Katedra Podstaw Techniki, Akademia Rolnicza w Lublinie NEURALNA PREDYKCJA
Bardziej szczegółowoBiotechnologia interdyscyplinarna dziedzina nauki i techniki, zajmująca się zmianą materii żywej i poprzez wykorzystanie
Biotechnologia interdyscyplinarna dziedzina nauki i techniki, zajmująca się zmianą materii żywej i poprzez wykorzystanie organizmów żywych, ich części, bądź pochodzących od nich produktów, a także modeli
Bardziej szczegółowoPRODUKCJA DROśDśY PASZOWYCH YARROWIA LIPOLYTICA WZBOGACONYCH W SELEN I CHROM 1. Izabela Musiał, Piotr Juszczyk, Waldemar Rymowicz, Stefania Kinal
Biotechnologia 4(1-2) 2005, 55-64 PRODUKCJA DROśDśY PASZOWYCH YARROWIA LIPOLYTICA WZBOGACONYCH W SELEN I CHROM 1 Izabela Musiał, Piotr Juszczyk, Waldemar Rymowicz, Stefania Kinal Akademia Rolnicza we Wrocławiu
Bardziej szczegółowoWYTWARZANIE FITAZ, CELULAZ I KSYLANAZ PRZEZ WYBRANE SZCZEPY GRZYBÓW STRZĘPKOWYCH
ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2007, 1 (50), 150 160 DANUTA WITKOWSKA, ANITA RYWIŃSKA, MICHAŁ PIEGZA WYTWARZANIE FITAZ, CELULAZ I KSYLANAZ PRZEZ WYBRANE SZCZEPY GRZYBÓW STRZĘPKOWYCH S t r e s z c
Bardziej szczegółowoPRODUKTY UBOCZNE Z PRZEROBU BURAKÓW CUKROWYCH JAKO SUBSTRATY DO BIOSYNTEZY KWASU CYTRYNOWEGO
InŜynieria Rolnicza 4/2006 Waldemar Podgórski, ElŜbieta Gąsiorek, Władysław Leśniak Katedra Biotechnologii śywności Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu PRODUKTY UBOCZNE Z PRZEROBU BURAKÓW CUKROWYCH JAKO
Bardziej szczegółowoOCENA TECHNOLOGII PRZEWOZU W TRANSPORCIE ROLNICZYM
Maciej Kuboń Katedra InŜynierii Rolniczej i Informatyki Akademia Rolnicza w Krakowie OCENA TECHNOLOGII PRZEWOZU W TRANSPORCIE ROLNICZYM Streszczenie Przedstawiono wyniki badań terenowych dotyczących oceny
Bardziej szczegółowoPROTEOLYTIC ACTIVITY OF Bacillus cereus STRAINS
Proceedings of ECOpole Vol., No. Małgorzata NABRDALIK, Katarzyna GRATA and Adam LATAŁA PROTEOLYTIC ACTIVITY OF Bacillus cereus STRAINS AKTYWNOŚĆ PROTEOLITYCZNA SZCZEPÓW Bacillus cereus Abstract: The aim
Bardziej szczegółowoBADANIE ZDOLNOŚCI SZCZEPÓW TERMOFILNEGO GRZYBA THERMOMYCES LANUGINOSUS DO HYDROLIZY TŁUSZCZU KAKAOWEGO ORAZ SMALCU
ROCZN. PZH, 2004, 55, NR 1, 83 87 KATARZYNA JANDA BADANIE ZDOLNOŚCI SZCZEPÓW TERMOFILNEGO GRZYBA THERMOMYCES LANUGINOSUS DO HYDROLIZY TŁUSZCZU KAKAOWEGO ORAZ SMALCU THE ESTIMATION TO THE ABILITY OF THE
Bardziej szczegółowoEfektywność pracy dwufazowego reaktora z membraną enzymatyczną w oparciu o model sieciowy
Efektywność pracy dwufazowego reaktora z membraną enzymatyczną w oparciu o model sieciowy Piotr Adamczak*, Józef Ceynowa, Izabela Leciak Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Wydział Chemii * Tel.:
Bardziej szczegółowoANALIZA TŁUSZCZÓW WŁAŚCIWYCH CZ II
KATEDRA BIOCHEMII Wydział Biologii i Ochrony Środowiska ANALIZA TŁUSZCZÓW WŁAŚCIWYCH CZ II ĆWICZENIE 8 ZADANIE 1 HYDROLIZA LIPIDÓW MLEKA ZA POMOCĄ LIPAZY TRZUSTKOWEJ Lipazy (EC 3.1) to enzymy należące
Bardziej szczegółowoBiosurfaktanty drobnoustrojowe; produkcja i zastosowanie emulgatora wytwarzanego przez grzyb strzępkowy Curvularia lunata
Biosurfaktanty drobnoustrojowe; produkcja i zastosowanie emulgatora wytwarzanego przez grzyb strzępkowy Curvularia lunata Katarzyna Paraszkiewicz, Jerzy Długoński Katedra Mikrobiologii Przemysłowej i Biotechnologii,
Bardziej szczegółowoENZYMOLOGIA. Ćwiczenie 3 Lipaza. Oznaczanie aktywności enzymu metodą miareczkową. Centrum Bioimmobilizacji i Innowacyjnych Materiałów Opakowaniowych
ENZYMOLOGIA Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa Centrum Bioimmobilizacji i Innowacyjnych Materiałów Opakowaniowych ul. Klemensa Janickiego 35 71-270 Szczecin Ćwiczenie 3 Lipaza. Oznaczanie aktywności enzymu
Bardziej szczegółowoPOSTĘP TECHNOLOGICZNY A KOSZTY TRANSPORTU PŁODÓW ROLNYCH
InŜynieria Rolnicza 11/2006 Stanisław Kokoszka, Sylwester Tabor Katedra InŜynierii Rolniczej i Informatyki Akademia Rolnicza w Krakowie POSTĘP TECHNOLOGICZNY A KOSZTY TRANSPORTU PŁODÓW ROLNYCH Wstęp Streszczenie
Bardziej szczegółowo1. Biotechnologia i inżynieria genetyczna zagadnienia wstępne 13
Spis treści Przedmowa 11 1. Biotechnologia i inżynieria genetyczna zagadnienia wstępne 13 1.1. Wprowadzenie 13 1.2. Biotechnologia żywności znaczenie gospodarcze i społeczne 13 1.3. Produkty modyfikowane
Bardziej szczegółowoNEURONOWA METODA MAKSYMALIZACJI WARTOŚCI WYNIKÓW RÓWNOCZESNEJ PRODUKCJI ENZYMÓW PRZEZ DROśDśE KLUYVEROMYCES MARXIANUS K-4
InŜynieria Rolnicza 14/2005 Jacek Pielecki*, Jacek Skwarcz** *Katedra Technologii Przemysłu Rolno SpoŜywczego i Przechowalnictwa **Katedra Podstaw Techniki Akademia Rolnicza w Lublinie NEURONOWA METODA
Bardziej szczegółowoURZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO DEPARTAMENT POLITYKI REGIONALNEJ I PRZESTRZENNEJ Referat Ewaluacji
URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO DEPARTAMENT POLITYKI REGIONALNEJ I PRZESTRZENNEJ Referat Ewaluacji Ocena efektu makroekonomicznego Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Opolskiego na
Bardziej szczegółowowyjaśnienie na przykładzie działania rozdzielacza i chromatografii podziałowej
Tłuszcze Lipidy grupa związków pochodzenia naturalnego, które są słabo rozpuszczalne w H 2 O, a dobrze rozpuszczalne w rozpuszczalnikach niepolarnych, takich jak: np. eter, chloroform wyjaśnienie na przykładzie
Bardziej szczegółowoHEKSADEKAN JAKO SUBSTRAT W BIOSYNTEZIE KWASU CYTRYNOWEGO I KWASU IZOCYTRYNOWEGO PRZEZ YARROWIA LIPOLYTICA A
Acta Sci. Pol., Biotechnologia 1 (3) 211, 15-26 ISSN 1644 65X (print) ISSN 283 8654 (on-line) HEKSADEKAN JAKO SUBSTRAT W BIOSYNTEZIE KWASU CYTRYNOWEGO I KWASU IZOCYTRYNOWEGO PRZEZ YARROWIA LIPOLYTI A-11
Bardziej szczegółowoHODOWLA PERIODYCZNA DROBNOUSTROJÓW
Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest porównanie zdolności rozkładu fenolu lub wybranej jego pochodnej przez szczepy Stenotrophomonas maltophilia KB2 i Pseudomonas sp. CF600 w trakcie prowadzenia hodowli
Bardziej szczegółowoBIOTECHNOLOGIA OGÓLNA
BIOTECHNOLOGIA OGÓLNA 1. Wprowadzenie do biotechnologii. Rys historyczny. Zakres i znaczenie nowoczesnej biotechnologii. Opracowanie procesu biotechnologicznego. 7. Produkcja biomasy. Białko mikrobiologiczne.
Bardziej szczegółowoAutorzy: Instytut Inżynierii Wody i Ścieków Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki Politechnika Śląska w Gliwicach
Bałtyckie Forum Biogazu Gdańsk, wrzesień 2012 r. Instytut Inżynierii Wody i Ścieków Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki Politechnika Śląska w Gliwicach egmina, Infrastruktura, Energetyka Sp. z o.o.
Bardziej szczegółowoODPORNOŚĆ KOROZYJNA STALI 316L W PŁYNACH USTROJOWYCH CZŁOWIEKA
WyŜsza Szkoła InŜynierii Dentystycznej im. prof. Meissnera w Ustroniu ODPORNOŚĆ KOROZYJNA STALI 316L W PŁYNACH USTROJOWYCH CZŁOWIEKA Magdalena Puda Promotor: Dr inŝ. Jacek Grzegorz Chęcmanowski Cel pracy
Bardziej szczegółowoEFEKTYWNOŚĆ NAKŁADÓW PRACY W WYBRANYCH SYSTEMACH PRODUKCJI ROLNICZEJ
Józef SAWA Stanisław PARAFINIUK EFEKTYWNOŚĆ NAKŁADÓW PRACY W WYBRANYCH SYSTEMACH PRODUKCJI ROLNICZEJ Effectiveness of work input in some chosen systems of agricultural production Wstęp Celu prowadzenia
Bardziej szczegółowoOCENA NIEZAWODNOŚCI EKSPLOATACYJNEJ AUTOBUSÓW KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ
1-2012 PROBLEMY EKSPLOATACJI 79 Joanna RYMARZ, Andrzej NIEWCZAS Politechnika Lubelska OCENA NIEZAWODNOŚCI EKSPLOATACYJNEJ AUTOBUSÓW KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ Słowa kluczowe Niezawodność, autobus miejski. Streszczenie
Bardziej szczegółowoSłowa kluczowe: Yarrowia lipolytica, glicerol, kwas pirogronowy, kwas α-ketoglutarowy
Acta Sci. Pol., Biotechnologia 12 (4) 2013, 5-14 ISSN 1644 065X (print) ISSN 2083 8654 (on-line) BIOSYNTEZA KWASU PIROGRONOWEGO Z GLICEROLU PRZEZ DROŻDŻE YARROWIA LIPOLYTICA A-101 Krzysztof Cybulski Uniwersytet
Bardziej szczegółowoWPŁYW ILOŚCI WODY W KATALIZATORZE NA WŁAŚCIWOŚCI PRZEESTRYFIKOWANYCH ENZYMATYCZNIE MIESZANIN ŁOJU WOŁOWEGO I OLEJU RZEPAKOWEGO
BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. XLII, 2009, 3, str. 339 343 Katarzyna Tarnowska, Joanna Bryś, Magdalena Kostecka, Magdalena Wirkowska, Bolesław Kowalski WPŁYW ILOŚCI WODY W KATALIZATORZE NA WŁAŚCIWOŚCI PRZEESTRYFIKOWANYCH
Bardziej szczegółowoWRÓBEL, LIDIA STASIAK-RÓŻAŃSKA, MAREK KIELISZEK
WPŁYW STĘŻENIA GLICEROLU I ph PODŁOŻA HODOWLANEGO NA KINETYKĘ WZROSTU DROŻDŻY PASZOWYCH CANDIDA UTILIS ATCC 9950 W PODŁOŻACH Z ODBIAŁCZONĄ ZIEMNIACZANĄ WODĄ SOKOWĄ AGNIESZKA KURCZ, STANISŁAW BŁAŻEJAK,
Bardziej szczegółowoOCENA PORÓWNAWCZA ZUśYCIA PALIWA SILNIKA CIĄGNIKOWEGO ZASILANEGO BIOPALIWEM RZEPAKOWYM I OLEJEM NAPĘDOWYM
InŜynieria Rolnicza 6/26 Jacek Wasilewski Katedra Energetyki i Pojazdów Akademia Rolnicza w Lublinie OCENA PORÓWNAWCZA ZUśYCIA PALIWA SILNIKA CIĄGNIKOWEGO ZASILANEGO BIOPALIWEM RZEPAKOWYM I OLEJEM NAPĘDOWYM
Bardziej szczegółowoBIOSYNTEZA ACYLAZY PENICYLINOWEJ. Ćwiczenia z Mikrobiologii Przemysłowej 2011
BIOSYNTEZA ACYLAZY PENICYLINOWEJ Ćwiczenia z Mikrobiologii Przemysłowej 2011 Acylaza penicylinowa Enzym hydrolizuje wiązanie amidowe w penicylinach Reakcja przebiega wg schematu: acylaza Reszta: fenyloacetylowa
Bardziej szczegółowoWŁAŚCIWOŚCI PRZECIWUTLENIAJĄCE WYCIĄGÓW OTRZYMYWANYCH Z GORYCZKOWYCH ODMIAN CHMIELU
Acta Agrophysica, 26, 7(1), 81-85 WŁAŚCIWOŚCI PRZECIWUTLENIAJĄCE WYCIĄGÓW OTRZYMYWANYCH Z GORYCZKOWYCH ODMIAN CHMIELU Jerzy Jamroz 1, Artur Mazurek 1, Magdalena Góra 1, Krzysztof Kargul 2 1 Zakład Oceny
Bardziej szczegółowoBadanie szybkości hydrolizy lipidów mleka i oznaczanie aktywności lipazy trzustkowej
Badanie szybkości hydrolizy lipidów mleka i oznaczanie aktywności lipazy trzustkowej Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie alkacymetrycznej metody oznaczania aktywności lipazy trzustkowej z użyciem
Bardziej szczegółowoPL B1. Sposób wyjaławiania i modyfikacji podłoży hodowlanych stosowanych w hodowli selektantów pleśni Mucor racemosus
PL 222527 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 222527 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 398613 (22) Data zgłoszenia: 26.03.2012 (51) Int.Cl.
Bardziej szczegółowoBIOTECHNOLOGIA, podstawy mikrobiologiczne i biochemiczne Aleksander Chmiel, PWN 1998
Wykłady - tematy Biotechnologia farmaceutyczna definicja i znaczenie. Typy procesów biotechnologicznych, biokatalizatory. Fermentacja tlenowa - przykład najczęściej stosowanego procesu biotechnologicznego.
Bardziej szczegółowoMODYFIKACJA WŁAŚCIWOŚCI ŁOJU WOŁOWEGO I TŁUSZCZU MLECZNEGO PRZEZ PRZEESTRYFIKOWANIE ENZYMATYCZNE Z OLEJEM RZEPAKOWYM
BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. XLII, 2009, 3, str. 304 308 Joanna Bryś, Katarzyna Tarnowska, Magdalena Wirkowska, Bolesław Kowalski MODYFIKACJA WŁAŚCIWOŚCI ŁOJU WOŁOWEGO I TŁUSZCZU MLECZNEGO PRZEZ PRZEESTRYFIKOWANIE
Bardziej szczegółowoWPŁYW MAKROELEMENTÓW NA PROCES BIOSYNTEZY KWASU SZCZAWIOWEGO Z GLICEROLU PRZEZ ASPERGILLUS NIGER
ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2011, 1 (74), 165 172 EWA WALASZCZYK, WALDEMAR PODGÓRSKI, DOMINIK MARZEC WPŁYW MAKROELEMENTÓW NA PROCES BIOSYNTEZY KWASU SZCZAWIOWEGO Z GLICEROLU PRZEZ ASPERGILLUS
Bardziej szczegółowoWŁAŚCIWOŚCI GEOMETRYCZNE I MASOWE RDZENI KOLB WYBRANYCH MIESZAŃCÓW KUKURYDZY. Wstęp i cel pracy
InŜynieria Rolnicza 4/2006 Franciszek Molendowski Instytut InŜynierii Rolniczej Akademia Rolnicza we Wrocławiu WŁAŚCIWOŚCI GEOMETRYCZNE I MASOWE RDZENI KOLB WYBRANYCH MIESZAŃCÓW KUKURYDZY Streszczenie
Bardziej szczegółowoWPŁYW OBRÓBKI TERMICZNEJ NA SIŁĘ CIĘCIA I SIŁĘ ŚCISKANIA ZIEMNIAKÓW
InŜynieria Rolnicza 6/2006 Beata Ślaska-Grzywna Katedra InŜynierii i Maszyn SpoŜywczych Akademia Rolnicza w Lublinie WPŁYW OBRÓBKI TERMICZNEJ NA SIŁĘ CIĘCIA I SIŁĘ ŚCISKANIA ZIEMNIAKÓW Streszczenie W niniejszej
Bardziej szczegółowoKONDENSAT PODEZODORYZACYJNY JAKO SUBSTRAT TŁUSZCZOWY W BIOSYNTEZIE ZWIĄZKÓW POWIERZCHNIOWO CZYNNYCH Z WYKORZYSTANIEM DROŻDŻY CANDIDA BOMBICOLA
SCIENTIARUM POLONORUMACTA Technologia Alimentaria 1(2) 22, 71-82 KONDENSAT PODEZODORYZACYJNY JAKO SUBSTRAT TŁUSZCZOWY W BIOSYNTEZIE ZWIĄZKÓW POWIERZCHNIOWO CZYNNYCH Z WYKORZYSTANIEM DROŻDŻY CANDIDA BOMBICOLA
Bardziej szczegółowoPROGNOZOWANIE CENY OGÓRKA SZKLARNIOWEGO ZA POMOCĄ SIECI NEURONOWYCH
InŜynieria Rolnicza 14/2005 Sławomir Francik Katedra InŜynierii Mechanicznej i Agrofizyki Akademia Rolnicza w Krakowie PROGNOZOWANIE CENY OGÓRKA SZKLARNIOWEGO ZA POMOCĄ SIECI NEURONOWYCH Streszczenie W
Bardziej szczegółowoŚLAZOWCA POZYSKANEJ W RÓŻNYCH TERMINACH JEJ ZBIORU. Purwin C., Pysera B., Fijałkowska M., Wyżlic I.
CENTRUM BADAŃ ENERGII ODNAWIALNEJ UNIWERSYTETU WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO W OLSZTYNIE 10-719 Olsztyn, ul. M. Oczapowskiego 8, Tel. (089) 523 43 97 e-mail: cbeo@uwm.edu.pl www.uwm.edu.pl/cbeo PROGRAM STRATEGICZNY
Bardziej szczegółowoCo ma wspólnego ludzka dwunastnica z proszkiem do. prania?
1 Co ma wspólnego ludzka dwunastnica z proszkiem do prania? Czas trwania zajęć: 45 minut Potencjalne pytania badawcze: 1. Czy lipazy zawarte w proszku do prania rozkładają tłuszcze roślinne? 2. Jaka jest
Bardziej szczegółowoProjektowanie Biznesu Ekologicznego Wykład 2 Adriana Zaleska-Medynska Katedra Technologii Środowiska, p. G202
Projektowanie Biznesu Ekologicznego Wykład 2 Adriana Zaleska-Medynska Katedra Technologii Środowiska, p. G202 Wykład 2 1. Jak przejść od pomysłu do przemysłu? 2. Projekt procesowy: koncepcja chemiczna
Bardziej szczegółowoZDOLNOŚĆ SZCZEPÓW TERMOFILNEGO GRZYBA THERMOMYCES LANUGINOSUS (SYN. HUMICOLA LANUGINOSA) DO HYDROLIZY OLEJU SŁONECZNIKOWEGO
ŻYWNOŚĆ 4(37), 2003 KATARZYNA JANDA, JOACHIM FALKOWSKI, ANNA STOLARSKA ZDOLNOŚĆ SZCZEPÓW TERMOFILNEGO GRZYBA THERMOMYCES LANUGINOSUS (SYN. HUMICOLA LANUGINOSA) DO HYDROLIZY OLEJU SŁONECZNIKOWEGO Streszczenie
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA DROśDśY PASZOWYCH YARROWIA LIPOLYTICA SUSZONYCH METODĄ ROZPYŁOWĄ. Izabela Musiał, Waldemar Rymowicz, Ryszard Kramkowski
Biotechnologia 2(1-2) 2003, 41-49 CHARAKTERYSTYKA DROśDśY PASZOWYCH YARROWIA LIPOLYTICA SUSZONYCH METODĄ ROZPYŁOWĄ Izabela Musiał, Waldemar Rymowicz, Ryszard Kramkowski Streszczenie. Biomasę droŝdŝy Y.
Bardziej szczegółowoRynek mieszkaniowy - Wrocław
Rynek mieszkaniowy - Wrocław W minionym półroczu w serwisie ogłoszeniowym Domiporta.pl znajdowało się ponad 27 tys. aktualnych ofert sprzedaŝy mieszkań z Wrocławia. Większość z nich była ogłoszeniami z
Bardziej szczegółowoOcena aktywności lipolitycznej szczepów Enterococcus faecium. The evaluation of lipolytic activity of strains of Enterococcus faecium
MED. DOŚW. MIKROBIOL., 2013, 65: 87-91 Ocena aktywności lipolitycznej szczepów Enterococcus faecium The evaluation of lipolytic activity of strains of Enterococcus faecium Joanna Wróblewska, Sylwia Kożuszko,
Bardziej szczegółowoROLNICZE ZAGOSPODAROWANIE ŚCIEKU POFERMENTACYJNEGO Z BIOGAZOWNI ROLNICZEJ - OGRANICZENIA I SKUTKI. Witold Grzebisz
ROLNICZE ZAGOSPODAROWANIE ŚCIEKU POFERMENTACYJNEGO Z BIOGAZOWNI ROLNICZEJ - OGRANICZENIA I SKUTKI Witold Grzebisz Katedra Chemii Rolnej Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Plan prezentacji Produkcja biogazu
Bardziej szczegółowoInŜynieria Rolnicza 14/2005. Streszczenie
Michał Cupiał Katedra InŜynierii Rolniczej i Informatyki Akademia Rolnicza w Krakowie PROGRAM WSPOMAGAJĄCY NAWOśENIE MINERALNE NAWOZY 2 Streszczenie Przedstawiono program Nawozy 2 wspomagający nawoŝenie
Bardziej szczegółowoThermooxidative stability of frying oils and quality of snack products
UNIWERSYTET PRZYRODNICZY WE WROCŁAWIU WYDZIAŁ NAUK O śywności EWA GÓRNICKA STABILNOŚĆ TERMOOKSYDATYWNA TŁUSZCZÓW SMAśALNICZYCH A JAKOŚĆ PRODUKTÓW PRZEKĄSKOWYCH Thermooxidative stability of frying oils
Bardziej szczegółowoKWANTYFIKACJA EFEKTÓW CZYNNEJ OCHRONY BIORÓŻNORODNOŚCI SIEDLISK TRAWIASTYCH WSCHODNIEJ LUBELSZCZYZNY NA PODSTAWIE AKTYWNOŚCI ENZYMÓW GLEBOWYCH
KWANTYFIKACJA EFEKTÓW CZYNNEJ OCHRONY BIORÓŻNORODNOŚCI SIEDLISK TRAWIASTYCH WSCHODNIEJ LUBELSZCZYZNY NA PODSTAWIE AKTYWNOŚCI ENZYMÓW GLEBOWYCH ELŻBIETA JOLANTA BIELIŃSKA ZAKŁAD BIOLOGII GLEBY INSTYTUT
Bardziej szczegółowoESTRY METYLOWE POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO JAKO PALIWO ROLNICZE. mgr inż. Renata Golimowska ITP Oddział Poznań
ESTRY METYLOWE POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO JAKO PALIWO ROLNICZE mgr inż. Renata Golimowska ITP Oddział Poznań Początek biodiesla w Polsce 2004/2005 uruchamianie Rafinerii Trzebinia 2006 otwieranie się kolejnych
Bardziej szczegółowoSubstancje o Znaczeniu Biologicznym
Substancje o Znaczeniu Biologicznym Tłuszcze Jadalne są to tłuszcze, które może spożywać człowiek. Stanowią ważny, wysokoenergetyczny składnik diety. Z chemicznego punktu widzenia głównym składnikiem tłuszczów
Bardziej szczegółowoAgata Czajgucka, Józefa Chrzanowska, Piotr Juszczyk, Marek Szołtysik, Maria Wojtatowicz
Biotechnologia 2(1-2) 2003, 73-81 AKTYWNOŚĆ PROTEOLITYCZNA SZCZEPÓW DROśDśY POCHODZĄCYCH Z SERÓW ROKPOL* Agata Czajgucka, Józefa Chrzanowska, Piotr Juszczyk, Marek Szołtysik, Maria Wojtatowicz Streszczenie.
Bardziej szczegółowoKONKURS CHEMICZNY dla uczniów gimnazjów województwa lubuskiego 5 marca 2010 r. zawody III stopnia (wojewódzkie)
KONKURS CHEMICZNY dla uczniów gimnazjów województwa lubuskiego 5 marca 2010 r. zawody III stopnia (wojewódzkie) Witamy Cię na trzecim etapie Konkursu Chemicznego. Przed przystąpieniem do rozwiązywania
Bardziej szczegółowoFUNGISTATYCZNE ODDZIAŁYWANIE SZCZEPU BACILLUS COAGULANS W PORÓWNANIU Z ODDZIAŁYWANIEM WYBRANYCH FUNGICYDÓW
Progress in Plant Protection / Postępy w Ochronie Roślin, 47 (2) 2007 FUNGISTATYCZNE ODDZIAŁYWANIE SZCZEPU BACILLUS COAGULANS W PORÓWNANIU Z ODDZIAŁYWANIEM WYBRANYCH FUNGICYDÓW BARBARA STACHOWIAK 1, KRYSTYNA
Bardziej szczegółowoKuratorium Oświaty w Lublinie ZESTAW ZADAŃ KONKURSOWYCH Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ROK SZKOLNY 2016/2017 ETAP TRZECI
Kuratorium Oświaty w Lublinie.. Imię i nazwisko ucznia Pełna nazwa szkoły Liczba punktów ZESTAW ZADAŃ KONKURSOWYCH Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ROK SZKOLNY 2016/2017 ETAP TRZECI Instrukcja dla ucznia
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 14. Maria Bełtowska-Brzezinska KINETYKA REAKCJI ENZYMATYCZNYCH
Ćwiczenie 14 aria Bełtowska-Brzezinska KINETYKA REAKCJI ENZYATYCZNYCH Zagadnienia: Podstawowe pojęcia kinetyki chemicznej (szybkość reakcji, reakcje elementarne, rząd reakcji). Równania kinetyczne prostych
Bardziej szczegółowoKonwersja biomasy do paliw płynnych. Andrzej Myczko. Instytut Technologiczno Przyrodniczy
Konwersja biomasy do paliw płynnych Andrzej Myczko Instytut Technologiczno Przyrodniczy Biopaliwa W biomasie i produktach jej rozkładu zawarta jest energia słoneczna. W wyniku jej: spalania, fermentacji
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE NR 3 BADANIE MIKROBIOLOGICZNEGO UTLENIENIA AMONIAKU DO AZOTYNÓW ZA POMOCĄ BAKTERII NITROSOMONAS sp.
ĆWICZENIE NR 3 BADANIE MIKROBIOLOGICZNEGO UTLENIENIA AMONIAKU DO AZOTYNÓW ZA POMOCĄ BAKTERII NITROSOMONAS sp. Uwaga: Ze względu na laboratoryjny charakter zajęć oraz kontakt z materiałem biologicznym,
Bardziej szczegółowoOCENA WŁAŚCIWOŚCI TRAKCYJNYCH OPON NA DROGACH LEŚNYCH O ZRÓśNICOWANYCH NAWIERZCHNIACH
InŜynieria Rolnicza 2/6 Włodzimierz Białczyk, Anna Cudzik, Jarosław Czarnecki, Krzysztof Pieczarka Instytut InŜynierii Rolniczej Akademia Rolnicza we Wrocławiu OCENA WŁAŚCIWOŚCI TRAKCYJNYCH OPON NA DROGACH
Bardziej szczegółowoZakładanie hodowli komórek nowotworowych in vitro
Wydział Chemiczny Politechniki Gdańskiej Katedra Technologii Leków i Biochemii Kultury tkankowe i komórkowe roślin i zwierząt Zakładanie hodowli komórek nowotworowych in vitro 1. Wstęp Linią komórkową
Bardziej szczegółowoMałgorzata Robak, Dominika Skrzypińska 1
Acta Sci. Pol., Biotechnologia 5(1-2) 2006, 39-48 WPŁYW PRZYPRAW NA WZROST DROśDśY IZOLOWANYCH Z SERÓW Małgorzata Robak, Dominika Skrzypińska 1 Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Streszczenie. W pracy
Bardziej szczegółowoWSPÓŁCZYNNIK GOTOWOŚCI SYSTEMU LOKOMOTYW SPALINOWYCH SERII SM48
TECHNIKA TRANSPORTU SZYNOWEGO Andrzej MACIEJCZYK, Zbigniew ZDZIENNICKI WSPÓŁCZYNNIK GOTOWOŚCI SYSTEMU LOKOMOTYW SPALINOWYCH SERII SM48 Streszczenie W artykule wyznaczono współczynniki gotowości systemu
Bardziej szczegółowoWPŁYW DODATKU GLICEROLU NA PRODUKCJĘ BIOMASY DROŻDŻY CANDIDA PELLICULOSA G4KB21. Tomasz Podeszwa, Marta Wilk, Małgorzata Krzywonos
Acta Sci. Pol., Biotechnologia 13 (3) 2014, 13-22 ISSN 1644 065X (print) ISSN 2083 8654 (on-line) WPŁYW DODATKU GLICEROLU NA PRODUKCJĘ BIOMASY DROŻDŻY CANDIDA PELLICULOSA G4KB21 Tomasz Podeszwa, Marta
Bardziej szczegółowoWYKORZYSTANIE OBIEREK ZIEMNIACZANYCH DO PRODUKCJI ETANOLU
ZESZYTY PROBLEMOWE POSTĘPÓW NAUK ROLNICZYCH 2008 z. 530: 397-403 WYKORZYSTANIE OBIEREK ZIEMNIACZANYCH DO PRODUKCJI ETANOLU Joanna Kawa-Rygielska Katedra Technologii Rolnej i Przechowalnictwa, Zakład Technologii
Bardziej szczegółowoStreszczenie. Słowa kluczowe: towary paczkowane, statystyczna analiza procesu SPC
Waldemar Samociuk Katedra Podstaw Techniki Akademia Rolnicza w Lublinie MONITOROWANIE PROCESU WAśENIA ZA POMOCĄ KART KONTROLNYCH Streszczenie Przedstawiono przykład analizy procesu pakowania. Ocenę procesu
Bardziej szczegółowoFACES IV David H. Olson, Ph.D.
FACES IV ANALIZA DANYCH Z UśYCIEM WYNIKÓW FACES IV David H. Olson, Ph.D. 2010 Life Innovations P.O. Box 190 Minneapolis, MN 55440 www.facesiv.com ANALIZA DANYCH Z UśYCIEM WYNIKÓW FACES IV Główne hipotezy
Bardziej szczegółowoOtrzymywanie diacylogliceroli z oleju rzepakowego na drodze enzymatycznej
Tom XXIX ROŚLINY OLEISTE OILSEED CROPS 2008 Instytut Przemysłu Mięsnego i Tłuszczowego w Warszawie Otrzymywanie diacylogliceroli z oleju rzepakowego na drodze enzymatycznej The obtaining of diacylglycerol
Bardziej szczegółowoUNIWERSYTET PRZYRODNICZY WE WROCŁAWIU,
PL 217386 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 217386 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 401774 (51) Int.Cl. C07C 51/493 (2006.01) C07C 57/12 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA WYBRANYCH PARAMETRÓW JAKOŚCI WODY ZASILAJĄCEJ ZUW GOCZAŁKOWICE
CHARAKTERYSTYKA WYBRANYCH PARAMETRÓW JAKOŚCI WODY ZASILAJĄCEJ ZUW GOCZAŁKOWICE Anna Nowacka1, Maria Włodarczyk-Makuła2, Damian Panasiuk3 1),2) Politechnika 3) NILU Częstochowska, Wydział InŜynierii i Ochrony
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA METABOLIZMU GLUKOZY I FRUKTOZY U DROŻDŻY BRETTANOMYCES BRUXELLENSIS W WARUNKACH MODELOWYCH
BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. XLII, 2009, 3, str. 356 362 Małgorzata Lasik, Małgorzata Gumienna, Jacek Nowak CHARAKTERYSTYKA METABOLIZMU GLUKOZY I FRUKTOZY U DROŻDŻY BRETTANOMYCES BRUXELLENSIS W WARUNKACH MODELOWYCH
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE NR 5 ANALIZA NMR PRODUKTÓW FERMENTACJI ALKOHOLOWEJ
ĆWICZENIE NR 5 ANALIZA NMR PRODUKTÓW FERMENTACJI ALKOHOLOWEJ Uwaga: Ze względu na laboratoryjny charakter zajęć oraz kontakt z materiałem biologicznym, studenci zobowiązani są uŝywać fartuchów i rękawiczek
Bardziej szczegółowoWPŁYW METABOLITÓW PROPIONIBACTERIUM NA WZROST WYBRANYCH GRZYBÓW CHOROBOTWÓRCZYCH I WYTWARZANIE MIKOTOKSYN
Progress in Plant Protection / Postępy w Ochronie Roślin, 46 (2) 2006 WPŁYW METABOLITÓW PROPIONIBACTERIUM NA WZROST WYBRANYCH GRZYBÓW CHOROBOTWÓRCZYCH I WYTWARZANIE MIKOTOKSYN DANIELA GWIAZDOWSKA 1, ROMUALD
Bardziej szczegółowoBIOSYNTEZA WYBRANYCH ENZYMÓW LITYCZNYCH W PODŁO U ZAWIERAJ CYM ODPADOWE KACZANY KUKURYDZIANE PRZEZ GRZYBY STRZ PKOWE Z RODZAJU TRICHODERMA
Acta Sci. Pol., Biotechnologia 7(1) 2008, 17-25 BIOSYNTEZA WYBRANYCH ENZYMÓW LITYCZNYCH W PODŁO U ZAWIERAJ CYM ODPADOWE KACZANY KUKURYDZIANE PRZEZ GRZYBY STRZ PKOWE Z RODZAJU TRICHODERMA Anna Kancelista,
Bardziej szczegółowoSylabus przedmiotu: Data wydruku: Dla rocznika: 2015/2016. Kierunek: Opis przedmiotu. Dane podstawowe. Efekty i cele. Opis.
Sylabus przedmiotu: Specjalność: Wybrane zagadnienia z technologii przemysłu spożywczego - p. fermentacyjny Wszystkie specjalności Data wydruku: 23.01.2016 Dla rocznika: 2015/2016 Kierunek: Wydział: Zarządzanie
Bardziej szczegółowoAkademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku
Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku Katedra: Sportu Powszechnego Zakład: Fitness i Sportów siłowych Trening indywidualny w róŝnych etapach ontogenezy Osoby prowadzące przedmiot: 1. Aleksandra
Bardziej szczegółowoWPŁYW PRZEESTRYFIKOWANIA ENZYMATYCZNEGO NA JAKOŚCIOWE PARAMETRY ŻYWIENIOWE OLEJÓW ROŚLINNYCH
BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. XLII, 2009, 3, str. 344 348 Magdalena Wirkowska, Joanna Bryś, Katarzyna Tarnowska, Bolesław Kowalski WPŁYW PRZEESTRYFIKOWANIA ENZYMATYCZNEGO NA JAKOŚCIOWE PARAMETRY ŻYWIENIOWE OLEJÓW
Bardziej szczegółowoURZĄD OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW
URZĄD OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW Wyniki monitorowania publicznej udzielonej spółkom motoryzacyjnym prowadzącym działalność gospodarczą na terenie specjalnych stref ekonomicznych (stan na 30 czerwca
Bardziej szczegółowoKto zarabia najlepiej w Polsce. Arkadiusz Droździel
Kto zarabia najlepiej w Polsce Arkadiusz Droździel Najwięcej moŝna zarobić w Polsce w górnictwie (prawie 6,4 tys. zł) i szerokorozumianej branŝy finansowej (ponad 5,2 tys. złotych). Natomiast najmniej
Bardziej szczegółowoBADANIA WSPÓŁCZYNNIKA TARCIA ZEWNĘTRZNEGO ZIARNA ZBÓś W FUNKCJI WILGOTNOŚCI
InŜynieria Rolnicza 3/2006 Bronisława Barbara Kram Instytut InŜynierii Rolniczej Akademia Rolnicza we Wrocławiu BADANIA WSPÓŁCZYNNIKA TARCIA ZEWNĘTRZNEGO ZIARNA ZBÓś W FUNKCJI WILGOTNOŚCI Wstęp Streszczenie
Bardziej szczegółowoTytuł prezentacji. Możliwość wykorzystania biowęgla w rekultywacji gleb zanieczyszczonych. metalami ciężkimi
Agnieszka Medyńska-Juraszek, Irmina Ćwieląg-Piasecka 1, Piotr Chohura 2 1 Instytut Nauk o Glebie i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu ul. Grunwaldzka 53, 50-357 Wrocław 2 Katedra
Bardziej szczegółowoSKRINING SZCZEPÓW DROŻDŻY YARROWIA LIPOLYTICA DO BIOSYNTEZY ERYTRYTOLU Z GLICEROLU 1
Acta Sci. Pol., Biotechnologia 10 (1) 2011, 15-28 ISSN 1644 065X (print) ISSN 2083 8654 (on-line) SKRINING SZCZEPÓW DROŻDŻY YARROWIA LIPOLYTICA DO BIOSYNTEZY ERYTRYTOLU Z GLICEROLU 1 Ludwika Tomaszewska,
Bardziej szczegółowoRUMIL silnie alkaliczny środek myjący
RUMIL silnie alkaliczny środek myjący Środek przeznaczony jest do mechanicznego, automatycznego mycia silnie zabrudzonych opakowań szklanych w przemyśle spoŝywczym, a zwłaszcza owocowo-warzywnym, spirytusowym,
Bardziej szczegółowoCzęść nr 1 - Preparat do wstępnej dezynfekcji narzędzi metalowych. l.p. nazwa j.m. ilość. Wartość netto. Cena jednostkowa netto VAT % producent Kod
Część nr 1 - Preparat do wstępnej dezynfekcji narzędzi metalowych. 1. Preparat do wstępnej dezynfekcji narzędzi metalowych zanieczyszczonych krwią, w postaci gotowej do uŝycia aktywnej piany. Zawierający
Bardziej szczegółowoWPŁYW GŁĘBOKOŚCI ROBOCZEJ GLEBOGRYZARKI SADOWNICZEJ NA EFEKTYWNOŚĆ NISZCZENIA CHWASTÓW W SADACH
InŜynieria Rolnicza 6/26 Rabcewicz Jacek, Wawrzyńczak Paweł Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstw w Skierniewicach WPŁYW GŁĘBOKOŚCI ROBOCZEJ GLEBOGRYZARKI SADOWNICZEJ NA EFEKTYWNOŚĆ NISZCZENIA CHWASTÓW W
Bardziej szczegółowoOcena stanu ekologicznego wód w d cieku o zlewni silnie zalesionej ze szczególnym uwzględnieniem substancji biogennych
Ocena stanu ekologicznego wód w d cieku o zlewni silnie zalesionej ze szczególnym uwzględnieniem substancji biogennych Akademia Rolnicza w Szczecinie dr inŝ. Małgorzata Raczyńska,, Katedra Ekologii Morza
Bardziej szczegółowoOznaczanie aktywności proteolitycznej trypsyny metodą Ansona
Oznaczanie aktywności proteolitycznej trypsyny metodą Ansona Wymagane zagadnienia teoretyczne 1. Enzymy proteolityczne, klasyfikacja, rola biologiczna. 2. Enzymy proteolityczne krwi. 3. Wewnątrzkomórkowa
Bardziej szczegółowoZanieczyszczenia organiczne takie jak WWA czy pestycydy są dużym zagrożeniem zarówno dla środowiska jak i zdrowia i życia człowieka.
Projekt współfinansowany ze środków Narodowego Centrum Nauki (NCN) oraz Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBIR) w ramach projektu (TANGO1/266740/NCBR/2015) Mgr Dariusz Włóka Autor jest stypendystą programu
Bardziej szczegółowo1. Oznaczanie aktywności lipazy trzustkowej i jej zależności od stężenia enzymu oraz żółci jako modulatora reakcji enzymatycznej.
ĆWICZENIE OZNACZANIE AKTYWNOŚCI LIPAZY TRZUSTKOWEJ I JEJ ZALEŻNOŚCI OD STĘŻENIA ENZYMU ORAZ ŻÓŁCI JAKO MODULATORA REAKCJI ENZYMATYCZNEJ. INHIBICJA KOMPETYCYJNA DEHYDROGENAZY BURSZTYNIANOWEJ. 1. Oznaczanie
Bardziej szczegółowoACTA SCIENTIARUM POLONORUM. Biotechnologia. Biotechnologia. Biotechnology
ACTA SCIENTIARUM POLONORUM Czasopismo naukowe założone w 2001 roku przez polskie uczelnie rolnicze Biotechnologia Biotechnologia Biotechnology 10 (1) 2011 Bydgoszcz Kraków Lublin Olsztyn Poznań Siedlce
Bardziej szczegółowoSCLEROTIUM SP. WOJCIECH CZUB, MARIANNA TURKIEWICZ BIOSYNTEZA SKLEROGLUKANU PRZEZ SZCZEP
ŻYWNOŚĆ 3(20)Supl., 1999 WOJCIECH CZUB, MARIANNA TURKIEWICZ BIOSYNTEZA SKLEROGLUKANU PRZEZ SZCZEP SCLEROTIUM SP. Streszczenie Wytwarzanie zewnątrzkomórkowych polisacharydów przez grzyby strzępkowe jest
Bardziej szczegółowoIngredients Research Concepts Consultancy Production for the dairy industry. Milase Premium. Marta Misiuwianiec-Królikiewicz
Ingredients Research Concepts Consultancy Production for the dairy industry Milase Premium Marta Misiuwianiec-Królikiewicz Zawartość Obecne na rynku koagulanty Koagulacja mleka Milase Premium Koagulanty
Bardziej szczegółowoEMPIRYCZNA WERYFIKACJA ZAŁOśEŃ METODYCZNYCH OKREŚLENIA POSTĘPU I JEGO EFEKTYWNOŚCI
InŜynieria Rolnicza 12/2006 Rudolf Michałek, Agnieszka Peszek Katedra InŜynierii Rolniczej i Informatyki Akademia Rolnicza w Krakowie EMPIRYCZNA WERYFIKACJA ZAŁOśEŃ METODYCZNYCH OKREŚLENIA POSTĘPU I JEGO
Bardziej szczegółowoWPŁYW MAKROELEMENTÓW NA PROCES BIOSYNTEZY KWASU CYTRYNOWEGO Z GLICEROLU PRZEZ ASPERGILLUS NIGER W78B 1. Ewa Fory, Waldemar Podgórski, Marta Kaczy ska
Acta Sci. Pol., Biotechnologia 6(4) 2007, 31-37 WPŁYW MAKROELEMENTÓW NA PROCES BIOSYNTEZY KWASU CYTRYNOWEGO Z GLICEROLU PRZEZ ASPERGILLUS NIGER W78B 1 Ewa Fory, Waldemar Podgórski, Marta Kaczy ska Akademia
Bardziej szczegółowo