45 min. Gimnazjum Szkoła średnia. 45 min. Gimnazjum Szkoła średnia. 45 min. Gimnazjum Szkoła średnia
|
|
- Bartosz Lipiński
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Propozycje zajęć w ramach Uniwersytetu Otwartego KUL do przeprowadzenia przez pracowników Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych roku akademickiego 2016/2017 Lp. Tytuł Prowadzący Czas trwania 1. Ekolog czyli kto? 2. Atlanty ochrony przyrody 3. Jak pisać o przyrodzie? 4. Wiosną nad Zalewem 5. Wiosna w Ogrodzie Botanicznym Adresaci 45 min. średnia 45 min. średnia 45 min. średnia 90 min. średnia kl. I - III 45 min. Z możliwością przedłużenia do 90 min. średnia kl. I - III Opis Prezentacja połączona z pogadanką na temat tego kim jest ekolog. Pokazanie różnicy między ekologiem-naukowcem i badaczem oraz ekologiem postrzeganym jako aktywista. Wizerunek ekologa w społeczeństwie i mediach. I co z tego wynika. Prezentacja wybitnych postaci zasłużonych dla ochrony przyrody w świecie, kraju i regionie. Ukazanie ich życia, osiągnięć oraz spuścizny ze wskazaniem konkretnych inicjatyw na Lubelszczyźnie. Bogaty materiał zdjęciowy, wspomnienia i anegdoty o sławnych ludziach. Prezentacja i warsztat mający pomóc młodym adeptom dziennikarstwa przyrodniczego w stawianiu pierwszych kroków w swojej pasji. Jak pisać by było ciekawie? Jak i z czego korzystać? Jak dobierać materiał graficzny i fotograficzny? Jak to jest z prawami autorskimi? Gdzie publikować? Itd. itp. Warsztat terenowy. Spotkanie wiosną nad Zalewem Zemborzyckim, rozpoznawanie gatunków ptaków, które na wiosnę gromadnie się zatrzymują na wodach zalewu. Co to są przeloty? Jakie znaczenie mają dla ptaków zbiorniki wodne? Jaki inne symptomy wiosny można zobaczyć nad Zalewem i w jego otoczeniu. Konieczne jest stawienie się uczestników w umówionym miejscu nad Zalewem, najchętniej z własnym sprzętem optycznym. Warsztaty terenowe. Miejsce warsztatów to Ogród Botaniczny (spotkanie może się odbyć na KUL z przejściem do Ogrodu). Na miejscu rozpoznajemy gatunki drzew oraz kwiatów, które kwitną na wiosnę. Obserwujemy ptaki śpiewające wiosną w koronach drzew oraz inne symptomy wiosny w przyrodzie.
2 6. Za Bugiem. Przyroda i jej ochrona u wschodnich sąsiadów. 7. Bioregionalizm cóż to takiego? 8. Życie po Czarnobylu 9. Parki krajobrazowe naszego regionu Paweł Łapiński OE-M w Brzeźnie 10. Płazy i gady Polski Paweł Łapiński OE-M w Brzeźnie 45 min.+ 30 min. film średnia 45 min. średnia 45 min.+ 30 min. film średnia 45 min. gimnazjum, szkoła średnia 45 min. Prezentacja multimedialna omawiająca przyrodę naszych wschodnich sąsiadów Ukrainy i Białorusi. Co jest w niej osobliwego, co charakterystycznego, gatunki i siedliska, których nie ma u nas. Jak wygląda system ochrony przyrody w tych krajach, jakie są zagrożenia dla przyrody. Dodatkowo prezentację można przedłużyć o ok. półgodzinny film o wybranym obszarze chronionym lub regionie przyrodniczym w Białorusi lub Ukrainie (np. Polesie, stepy, Dniepr). Film jest w oryginalnej wersji językowej z tłumaczeniem przez prowadzącego zajęcia. Prezentacja na temat czym jest bioregionalizm, jakie są jego składowe, czemu służy edukacja bioregionalna i jak ją prowadzić. Jak może wyglądać edukacja bioregionalna w waszym regionie/otoczeniu. Przykłady literatury bioregionalnej oraz tego, jak powinno się pisać o bioregionie. Prezentacja dotycząca przyrody i jej ochrony w tzw. strefie wysiedlenia wokół elektrowni atomowej w Czarnobylu. Jaki gatunki żyją dziś w tym skażonym terenie, jakie są tam obszary chronione, jak radiacja wpływa na zwierzęta? Dodatkowo do obejrzenia (do wyboru) ok. półgodzinne filmy w rosyjskojęzycznej wersji językowej z tłumaczeniem przez prowadzącego: 1. Radioaktywne wilki Czarnobyla 2. Dżungle Czarnobyla Przedstawienie walorów przyrodniczych wybranych parków krajobrazowych z uwzględnieniem charakterystycznych dla danego parku jednostek krajobrazowych oraz gatunków roślin i zwierząt. Charakterystyka wszystkich gatunków płazów i gadów występujących w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem tych występujących w woj. lubelskim. Prezentacja głosów płazów.
3 11. Dlaczego jesień świat przemienia? 12. Ptasia stołówka, czyli słów kilka o dokarmianiu ptaków i zwierząt zimą 13. Jakie to drzewo? 14. Leśne tajemnice, czyli funkcje lasów 15. Leśni mieszkańcy 16. Pożar w lesieświadomi zagrożenia 17. Formy ochrony przyrody 18. Wiosenne przebudzenie 19. Ssaki Polski 20. Łąki i pola tętniące życiem 21. Woda wspólnym dobrem 45 min. Inne 45 min. 45 min. ponadgimna zjalna Inne Przedszkole, klasy 1-3, klasy min. klasy 4-6 Prezentacja na temat zmian jakie zachodzą w lesie jesienią, jak zwierzęta i ptaki przygotowują się do zimy. Zasady dokarmiania zwierząt w lesie w czasie zimy, zasady dokarmiania ptaków, rodzaje pokarmów, Rozpoznawanie pospolitych gatunków rodzimej flory na podstawie naturalnych okazów części roślinnych oraz ich wizerunków, weryfikacja zdobytej wiedzy uczniów poprzez gry dydaktyczne. Zajęcia na temat znaczenia i roli lasów w przyrodzie, przedstawienie struktury warstwowej lasu i ciekawostek z życia jego mieszkańców. Karty pracy, krzyżówki. Prezentacja multimedialna o zwierzętach występujących na naszych terenach, zapoznanie się z ich zwyczajami, rozwiązywanie krzyżówek i kart Ukazanie dzieciom i młodzieży jak niszczycielskie działanie mają pożary w lasach. Zapoznanie się z występującymi w Polsce formami ochrony przyrody oraz bliższe zapoznanie się z tymi z form które występują na terenie Parku Krajobrazowego Lasy Janowskie. Poszukiwanie pierwszych symptomów nadchodzącej wiosny, rozpoznawanie wiosennych kwiatów. Przedstawienie najpospolitszych ssaków rodzimej fauny, z uwzględnieniem miejsc występowania, preferencji pokarmowych, zwyczajów. Charakterystyka przyrody krajobrazu rolniczego z uwzględnieniem różnych grup organizmów żywych. Omówienie roli wody w życiu organizmów żywych, jej właściwości i stanów skupienia, znaczenia w przyrodzie.
4 22. Poznajemy imiona drzew 23. Ochrona bioróżnorodności w Polsce - formy ochrony przyrody 24. Parki Krajobrazowe Roztocza 25. Wycieczka do lasu 26. Leśny detektyw 27. Chronione rośliny i zwierzęta 28. Stan środowiska i sposoby jego poprawy 29. Odnawialne źródła energii 30. Rady na odpady 45 min. klasy min., 45 min. Inne (dorośli, zajęcia rodzinne). 45 min. 45 min., 45 min. Inne (dorośli, zajęcia rodzinne)., 45 min. Rozpoznawanie pospolitych gatunków rodzimej flory na podstawie naturalnych okazów liści i owoców drzew oraz tablic poglądowych. Wykorzystanie na zajęciach kart Charakterystyka poszczególnych form ochrony przyrody. Charakterystyka i rola parków krajobrazowych jako formy ochrony przyrody. Omówienie piętrowej budowy lasu, gatunków roślin i zwierząt oraz właściwego zachowania w lesie. Pokazanie jak w terenie rozpoznawać tropy i ślady obecności zwierząt. Krótka charakterystyka najciekawszych roślin i zwierząt chronionych na Lubelszczyźnie. Omówienie głównych przyczyn zanieczyszczenia środowiska oraz sposobów przeciwdziałania im. Charakterystyka alternatywnych sposobów pozyskania energii. Wyjaśnienie pojęć recyklingu, advercyklingu oraz upcyklingu.
5 31. Dokarmiajmy dzikie zwierzęta 32. Przygotowania zwierząt do zimy 33. Skamieniałe drzewa 34. Sowy Polski 35. Wędrując z bocianem i jaskółką 36. Ochrona przyrody i krajobrazu 37. Goście w karmniku 38. Budka lęgowa 45 min. Inne (dorośli, zajęcia 45 min. 45 min. Omówienie gatunków dziko żyjących zwierząt i sposobów pomocy im podczas zimy. Przedstawienie poszczególnych strategii przetrwania zimy dzikich zwierząt oraz uwrażliwienie na ich los. Kiedy i w jaki sposób powstało główne bogactwo Południoworoztoczańskiego Parku Krajobrazowego. Charakterystyka sów spotykanych na terenie Polski. Przedstawienie przyczyn i szlaków wędrówek ptaków na przykładzie bociana białego i jaskółki dymówki. Omówienie form ochrony przyrody występujących w Polsce. Charakterystyka gatunków ptaków spotykanych przy karmnikach i zasady ich dokarmiania. 45 min. Jak prawidłowo wykonać budkę lęgową oraz charakterystyka gatunków je zasiedlających. 39. Ochrona krajobrazu 45 min. Omówienie kształtowania się i rodzajów krajobrazów w Polsce oraz związanych z nimi ekosystemów.
6 40. O czym szumi Tanew 41. Zwierzęta zagrożone wyginięciem 45 min. Przedstawienie roli wody i ekosystemu rzeki w przyrodzie na przykładzie rzeki Tanew. Omówienie wybranych gatunków zwierząt świata, przyczyny zagrożenia ich wyginięcia oraz czym jest CITES.
45 min. Gimnazjum Szkoła średnia. 45 min. Gimnazjum Szkoła średnia. 45 min. Gimnazjum Szkoła średnia
Propozycje zajęć w ramach Uniwersytetu Otwartego KUL do przeprowadzenia przez pracowników Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych roku akademickiego 2016/2017 Lp. Tytuł Prowadzący Czas trwania 1. Ekolog
Zajęcia edukacyjne są częściowo dotowane z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu.
W nowym roku szkolnym zachęcamy do bezpośredniego kontaktu z przyrodą poprzez udział w licznych przyrodniczych zajęciach terenowych. Są one dostosowane do różnych grup wiekowych i poprzez liczne atrakcyjne
Czy lekcja przyrody musi być trudna i nuda? Czy pająki to rzeczywiście robaki? Dlaczego krzyczymy na widok żaby? Czy wszystkie czarne ptaki to wrony?
Czy lekcja przyrody musi być trudna i nuda? Czy pająki to rzeczywiście robaki? Dlaczego krzyczymy na widok żaby? Czy wszystkie czarne ptaki to wrony? Na te i wiele innych pytań znajdziecie Państwo odpowiedź
PROGRAM DZIAŁANIA. Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych na 2015 rok.
PROGRAM DZIAŁANIA Załącznik do uchwały Nr X/134/2015 Zarządu Województwa Lubelskiego z dnia 8 stycznia 2015 r. Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych na 2015 rok. L. p. Nazwa zadania Termin realizacji
PRZYRODA W CZTERECH PORACH ROKU
Szkoła Podstawowa im. Adama Mickiewicza w Skalmierzycach rok szkolny / PROJEKT EDUKACYJNY PRZYRODA W CZTERECH PORACH ROKU I Wstęp Świat wokół nas zmienia się bardzo szybko, a my żyjemy ciągłym pędzie.
OFERTA EDUKACYJNA OŚRODKA EDUKACYJNO-MUZEALNEGO W BRZEŹNIE
OFERTA EDUKACYJNA OŚRODKA EDUKACYJNO-MUZEALNEGO W BRZEŹNIE L.P. Tytuł zajęć Krótki opis zajęć Odbiorcy Forma zajęć 1. Walory turystyczne Lubelskich Parków Krajobrazowych Atrakcje turystyczne Lubelskich
Oferta edukacyjna Mazurskiego Parku Krajobrazowego na rok szkolny 2015/2016
Oferta edukacyjna na rok szkolny 2015/2016 1. Dane teleadresowe Mazurski Park Krajobrazowy Krutyń 66, 11-710 Piecki Tel./fax 89 742 14 05, e-mail: krutyn@mazurskipark.pl Osoba do kontaktu: Martyna Kwiatkowska
STYCZEŃ 2014 PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK SOBOTA NIEDZIELA
STYCZEŃ 2014 3 1 1 2 2 3 3 4 4 5 5 NOWY ROK PTAKÓW- KIEDY JAK, I CZYM? - kl. I-VI SP PTAKÓW- KIEDY JAK, I CZYM? - Kl. I-VI SP 6 6 7 7 8 8 9 9 10 10 11 11 12 12 TRZECH KRÓLI PTAKÓW- KIEDY JAK, I CZYM? -
PROGRAM DZIAŁANIA. Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych na 2014 rok.
PROGRAM DZIAŁANIA Załącznik do uchwały Nr CCXX/4446/2013 Zarządu Województwa Lubelskiego z dnia 24 grudnia 2013 r. Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych na 2014 rok. L. p. Nazwa zadania Termin realizacji
Oferta dotycząca propozycji prowadzenia zajęć pozalekcyjnych w roku szkolnym 2009/2010 w SP 93 im. Tradycji Orła Białego
Oferta dotycząca propozycji prowadzenia zajęć pozalekcyjnych w roku szkolnym 2009/2010 w SP 93 im. Tradycji Orła Białego 1. Osoba prowadząca zajęcia: Renata Pochroń 2. Posiadane kwalifikacje do prowadzenia
Ferie w Ogrodzie Botanicznym
30-06-19 1/5 03.01.2018 12:01 Anna Byczkowska / Ogród Botaniczny kategoria: Aktualności Ogrodu Botanicznego Zapraszamy na zajęcia warsztatowo-terenowe w okresie ferii zimowych. Zajęcia skierowane są do
PRZEDSZKOLA. Wiosna w przyrodzie
PRZEDSZKOLA Wiosna w przyrodzie Zajęcia terenowe umożliwiające dostrzeganie różnych wiosennych zjawisk przyrodniczych w lesie, na łące i nad stawem. Proste zabawy i bezpośrednie obserwacje pozwalają na
PRZEDSZKOLA. Wiosna w przyrodzie
PRZEDSZKOLA Wiosna w przyrodzie Zajęcia terenowe umożliwiające dostrzeganie różnych wiosennych zjawisk przyrodniczych w lesie, na łące i nad stawem. Proste zabawy i bezpośrednie obserwacje pozwalają na
SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI PROGRAMU EDUKACJI PRZYRODNICZO LEŚNEJ WE WSPÓŁPRACY Z NADLEŚNICTWEM SŁAWA ŚLĄSKA ROK SZKOLNY 2016/2017
SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI PROGRAMU EDUKACJI PRZYRODNICZO LEŚNEJ WE WSPÓŁPRACY Z NADLEŚNICTWEM SŁAWA ŚLĄSKA ROK SZKOLNY 2016/2017 Sprawozdanie zawiera wszystkie ogólne działania podjęte przez Zespół Szkół
DZIAŁ BOTANIKA. Różnorodność świata roślin
DZIAŁ BOTANIKA Różnorodność świata roślin Zajęcia prowadzone od wiosny do jesieni umożliwiają poznanie pospolitych gatunków roślin. Wprowadzane lub systematyzowane są podstawy morfologii. Celem zajęć jest
SPRAWOZDANIE MERYTORYCZNE Z REALIZACJI PRZEDSIĘWZIĘCIA PN. PROJEKT EKOLOGICZNY Edukacja ekologiczna w Przedszkolu Samorządowym nr 1 im.
SPRAWOZDANIE MERYTORYCZNE Z REALIZACJI PRZEDSIĘWZIĘCIA PN. PROJEKT EKOLOGICZNY Edukacja ekologiczna w Przedszkolu Samorządowym nr 1 im. Jana Brzechwy NA PODSTAWIE UMOWY NR 360/2018/D/EE Z DNIA 29.10.2018
Przedszkolak obserwator przyrody. Program edukacji przyrodniczej dla dzieci 5- i 6-letnich
Większą mądrość znajduje się w przyrodzie aniżeli w książkach Bernard z Clairvaux Przedszkolak obserwator przyrody Program edukacji przyrodniczej dla dzieci 5- i 6-letnich Opracowała: mgr Katarzyna Buczak
1. Zasady nauczania przyrody. Charakterystyka zasad nauczania. Część praktyczna: Portfolio Omówienie regulaminu praktyki z przyrody.
Dydaktyka zintegrowanego nauczania przyrody Kierunek : Wychowanie Fizyczne, specjalność: wychowanie fizyczne i przyroda II rok semestr 4 stacjonarne studia pierwszego stopnia Rok akad. 2015/15 1. Zasady
ZAJĘCIA EDUKACYJNE W EKOCENTRUM WROCŁAW
Fundacja EkoRozwoju serdecznie zaprasza do udziału w bezpłatnych zajęciach w ramach projektu: ZAJĘCIA EDUKACYJNE W EKOCENTRUM WROCŁAW Oferujemy czterogodzinne bezpłatne zajęcia terenowe prowadzone przez
Osoby odpowiedzialne. D. Krzaczkowska. D. Krzaczkowska. D. Krzaczkowska
Sprawozdanie z realizacji programu Edukacja ekologiczna w Przedszkolu Samorządowym Nr 1 im. J. Brzechwy grupa XII Nazwa działania Szczegółowy opis Termin realizacji Działania edukacyjne Zajęcia pozwolą
- wykonaliśmy zielniki, zorganizowaliśmy wystawę,,jesienne ludziki,
W nowo powstałej ekopracowni prowadzone są zajęcia koła przyrodniczego,,młody ekolog. W ramach zajęć: - napisaliśmy dekalog młodego ekologa, - zorganizowaliśmy wycieczkę pieszą po okolicy z obserwacją
WSZYSTKIE GRUPY WIEKOWE
Serdecznie zapraszamy do udziału w warsztatach edukacyjnych. Tematykę warsztatów dostosowaliśmy dla poszczególnych grup wiekowych: WSZYSTKIE GRUPY WIEKOWE Egzotyczne zwierzaki rozpoznawanie gatunków zwierząt
PLAN PRACY WYCHOWAWCZEJ, DYDATKTYCZNEJ I OPIEKUŃCZEJ na rok szkolny 2013/2014
PLAN PRACY WYCHOWAWCZEJ, DYDATKTYCZNEJ I OPIEKUŃCZEJ na rok szkolny 2013/2014 Plan pracy wychowawczo dydaktyczno opiekuńczej opracowano na podstawie: 1. Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty
JESIENNE I ZIMOWE KŁOPOTY ZWIERZĄT LEŚNYCH I POLNYCH
JESIENNE I ZIMOWE KŁOPOTY ZWIERZĄT LEŚNYCH I POLNYCH 3 CELE OGÓLNE: rozwijanie pasji poznawania zjawisk przyrodniczych rozwijanie umiejętności analizowania obserwowanych zjawisk zrozumienie roli człowieka
PLAN PRACY KOŁA PRZYRODNICZEGO
PLAN PRACY KOŁA PRZYRODNICZEGO Działalność koła przyrodniczego w szkole specjalnej ma duże znaczenie w procesie rewalidacji dzieci upośledzonych umysłowo. Uczestnictwo dzieci w zajęciach daje im możliwość
ZWIERZĘTA. z różnych stron ŚWIATA
ZWIERZĘTA z różnych stron ŚWIATA PROJEKT Projekt Nie znikaj poświęcony jest zagadnieniu bioróżnorodności. Choć słowo bioróżnorodność jest stosunkowo młode, to robi obecnie prawdziwą karierę. Niestety przyczyna
Historia Utworzony został w 1960 r. Wtedy zajmował obszar 4844 ha. Przez włączenie w 1996 r. do obszaru parku wód morskich i wód Zalewu
Historia Utworzony został w 1960 r. Wtedy zajmował obszar 4844 ha. Przez włączenie w 1996 r. do obszaru parku wód morskich i wód Zalewu Szczecińskiego oraz archipelagu przybrzeżnych wysp stał się pierwszym
www.harcerskanatura.eu PROJEKT
PROJEKT kampania edukacyjna dla dzieci i młodzieży 4 żywioły przyjaciele człowieka cykl konkursów w szkołach główna nagroda w konkursach wymiana dzieci i młodzieży między Partnerami projektu program edukacyjny
Jestem częścią przyrody PROGRAM EDUKACJI EKOLOGICZNO PRZYRODNICZEJ DZIECI 5 LETNIE
Jestem częścią przyrody PROGRAM EDUKACJI EKOLOGICZNO PRZYRODNICZEJ DZIECI 5 LETNIE Wstęp Wiek przedszkolny to okres wzmożonej aktywności poznawczej i szczególnej wrażliwości emocjonalnej. Dlatego już w
WSZYSTKIE GRUPY WIEKOWE
Serdecznie zapraszamy do udziału w warsztatach edukacyjnych. Tematykę warsztatów dostosowaliśmy dla poszczególnych grup wiekowych: WSZYSTKIE GRUPY WIEKOWE Egzotyczne zwierzaki rozpoznawanie gatunków zwierząt
DZIAŁALNOŚĆ SZKOLNEGO KOŁA LIGI OCHRONY PRZYRODY
DZIAŁALNOŚĆ SZKOLNEGO KOŁA LIGI OCHRONY PRZYRODY Program ten jest przeznaczony dla uczniów II etapu edukacji szkolnej. Główne załoŝenia programu: kształtowanie właściwego stosunku dzieci i młodzieŝy do
-uświadomienie zagrożeo środowiska przyrodniczego; -rozwijanie umiejętności obserwacji;
PROGRAM ZAJĘĆ KOŁA PRZYRODNICZEGO. 1.PROWADZĄCA ZAJĘCIA: WIOLETTA PIENIO 2.ROK SZKOLNY 2016/2017 3.CELE OGÓLNE ZAJĘĆ:- budzenie szacunku do przyrody; -uświadomienie zagrożeo środowiska przyrodniczego;
Dlaczego człowiek tworzy parki narodowe? Jakie formy prawnej ochrony przyrody, stosowane są w naszym kraju. Które z tych form dają możliwość
Dlaczego człowiek tworzy parki narodowe? Jakie formy prawnej ochrony przyrody, stosowane są w naszym kraju. Które z tych form dają możliwość zachowania naturalnych krajobrazów dla następnych pokoleń? Omawialiśmy
kategoria: Aktualności Ogrodu Botanicznego Aktualności Palmiarni
02-07-17 1/5 03.04.2017 12:10 Anna Byczkowska / Ogród Botaniczny kategoria: Aktualności Ogrodu Botanicznego Aktualności Palmiarni Niebawem rusza Akademia Różnorodności. To nowa oferta edukacyjna Ogrodu
Dokumentacja zdjęciowa
Ogródek dydaktyczny Zmysłowy zakątek przy Przedszkolu Samorządowym nr 1 im. Marii Konopnickiej z oddziałami integracyjnymi w Zelowie Na terenie ogródka dydaktycznego Zmysłowy zakątek przy Przedszkolu Samorządowym
Autor scenariusza: Małgorzata Marzycka. Blok tematyczny: Jesień dary niesie. Scenariusz nr 9
Autor scenariusza: Małgorzata Marzycka Blok tematyczny: Jesień dary niesie Scenariusz nr 9 I. Tytuł scenariusza zajęć : Znaczenie lasów, parków i łąk" II. Czas realizacji: 2 jednostki lekcyjne III. Edukacje
Przedmiot wybieralny 14. Kod przedmiotu. Informacje ogólne. Nazwa przedmiotu Przedmiot wybieralny WB-OSP-PW-14-Ć-S15_pNadGenC5HW1.
Przedmiot wybieralny 14... opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Przedmiot wybieralny 14... Kod przedmiotu 13.9-WB-OSP-PW-14-Ć-S15_pNadGenC5HW1 Wydział Kierunek Wydział Nauk Biologicznych
OGRÓD PRZEDSZKOLNY W CZTERECH PORACH ROKU
OGRÓD PRZEDSZKOLNY W CZTERECH PORACH ROKU OPIS INNOWACJI PEDAGOGICZNEJ W PRZEDSZKOLU NR 26 W ELBLĄGU WSTĘP Ogród przedszkolny jest miejscem niezwykle istotnym w procesie rozwoju dziecka. To tu dzieci bawią
EDUKACJA PRZYRODNICZA
EDUKACJA PRZYRODNICZA KLASA I Ocenie podlegają następujące obszary: środowisko przyrodnicze/park, las, ogród, pole, sad, zbiorniki wodne, krajobrazy/, środowisko geograficzne, historyczne, ochrona przyrody
Lekcje w Przyrodzie na Wzgórzach Dalkowskich
Lekcje w Przyrodzie na Wzgórzach Dalkowskich Szanowni Państwo, jest nam niezmiernie miło poinformować, że Fundacja Porozumienie Wzgórz Dalkowskich dzięki współfinansowaniu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony
Oferta edukacyjna. w Tucholskim Parku Krajobrazowym. Dorota Borzyszkowska. Bydgoszcz, dnia 14 listopada 2014 r.
Oferta edukacyjna w Tucholskim Parku Krajobrazowym Dorota Borzyszkowska Bydgoszcz, dnia 14 listopada 2014 r. 36. 983 ha 11.323 ha 25.660 ha 2 PWR fot. Marcin Karasiński PWR fot. Marcin Karasiński PWR
,,Musimy nauczyć się dbać o środowisko, w którym mamy żyć. Chodzi tylko o to, czy nauczymy się tego na czas
PROGRAM KOŁA SZKOLNEGO TPL ZESPÓŁ SZKÓŁW LUBIĘCINIE Opracowała: Alina Dżugała Lider Koła Szkolnego TPL przy Zespole Szkół w Lubięcinie.,,Musimy nauczyć się dbać o środowisko, w którym mamy żyć. Chodzi
SZKOLNE KOŁO PRZYRODNICZE
SZKOLNE KOŁO PRZYRODNICZE PROGRAM ZAJĘĆ Kamila Wyleżek ROK SZKOLNY 2015/2016 CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU Program zajęć szkolnego koła przyrodniczego przeznaczony jest dla uczniów klas gimnazjum oraz I przysposabiającej
KLUB MŁODEGO EKOLOGA
Przyroda cierpi z powodu człowieka Dar panowania nad przyrodą powinniśmy wykorzystywać w poczuciu odpowiedzialności, świadomości, że jest to wspólne dobro ludzkości. Jan Paweł II Papież KLUB MŁODEGO EKOLOGA
Scenariusz zajęć. Edukacja wczesnoszkolna polonistyczna, przyrodnicza.
Scenariusz zajęć Edukacja wczesnoszkolna polonistyczna, przyrodnicza. Data zajęć: 08.04.2018 r. Klasa: III Prowadzący: Małgorzata Horowicz-Dusza Krąg tematyczny: Wiosenne obserwacje. Temat zajęć: Łąka
Centrum Edukacji Przyrodniczej
Centrum Edukacji Przyrodniczej zaprasza do skorzystania z darmowej oferty zajęć edukacyjnych pod hasłem lekcje przyrody Pakiety edukacyjne dla przedszkolaków i klas I-III szkół podstawowych... 3 Pakiety
Plan pracy opiekuńczo wychowawczo dydaktycznej na rok szkolny 2017/2018 Przedszkola Sióstr Serafitek w ŻYWCU
Plan pracy opiekuńczo wychowawczo dydaktycznej na rok szkolny 2017/2018 Przedszkola Sióstr Serafitek w ŻYWCU Zadania główne: 1. Wzmacnianie działalności wychowawczo - opiekuńczej przedszkola ze szczególnym
Ogród Botaniczny i Koło Naukowe Przyrodników Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
Ogród Botaniczny i Koło Naukowe Przyrodników Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy Instytut Biologii Środowiska Al. Ossolińskich 12, 85-093 Bydgoszcz e-mail: knp.ukw@gmail.com, http:/www.knp.ukw.edu.pl
do karmnika i budeczki, zajęcia Przysposabiające do Pracy w klasach I i II b ZSS nr 105 w Poznaniu.
Projekt edukacyjny: Technika w słuŝbie ekologii od deseczki do karmnika i budeczki, zajęcia Przysposabiające do Pracy w klasach I i II b ZSS nr 105 w Poznaniu. Autor: Robert Dąbrowski Poznań 2009/10 1
3 TABLICE NA PRZYSTANKACH TEMATYCZNYCH parametry 150cm x 125cm
ZAŁĄCZNIK 6.1 WYTYCZNE DO TREŚCI TABLIC I TABLICZEK Każda plansza powinna zawierać część opisową i graficzną (np. ilustrację, fotografię, rysunek). TABLICE INFORMACYJNE 1 TABLICA INFORMACYJNA - informacje
IV TYDZIEŃ WRZEŚNIA PODSUMOWANIE ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH TRZYLATKI. Aktywność i działalność dziecka
IV TYDZIEŃ WRZEŚNIA PODSUMOWANIE ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH TRZYLATKI Treści programowe Dzień tygodnia/ temat dnia Aktywność i działalność dziecka Cele ogólne Cele operacyjne Numery obszarów z podstawy programowej
Edukacja przyrodnicza klas I-III
Edukacja przyrodnicza klas I-III Autor: Administrator 01.02.2015. Szkoła Podstawowa nr 5 w Grudziądzu Edukacja przyrodnicza Wymagania edukacyjne klas I-III Ocena celująca 6 klasa I klasa I - II klasa I
Lubię tu być na zielonym!
Scenariusz zajęć terenowych opracowany w ramach projektu Edukacja społeczności zamieszkujących obszary chronione województwa kujawsko-pomorskiego. Lubię tu być na zielonym! I. Temat: Spacer w ogrodzie
3 POMAGAMY NASZYM SKRZYDLATYM PRZYJACIOŁOM CELE OGÓLNE: CELE OPERACYJNE: ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
3 POMAGAMY NASZYM SKRZYDLATYM PRZYJACIOŁOM CELE OGÓLNE: rozwijanie pasji poznawania zjawisk przyrodniczych rozwijanie umiejętności analizowania obserwowanych zjawisk zrozumienie roli człowieka w środowisku
CZŁOwiek środowisko integracja
CZŁOwiek środowisko integracja Aktywna edukacja na obszarach chronionych Materiały szkoleniowe dla nauczycieli - 1 - Autorzy: Monika krauze wioletta Leszczyńska Michał Leszczyński Anna Makowska katarzyna
SPORZĄDZENIE PROJEKTU PLANU OCHRONY DLA CHOJNOWSKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO
SPORZĄDZENIE PROJEKTU PLANU OCHRONY DLA CHOJNOWSKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO N A R O D O W A F U N D A C J A O C H R O N Y Ś R O D O W I S K A U L. E R A Z M A C I O Ł K A 1 3 01-4 4 5 W A R S Z A W A T
Czy uczymy, że sarna nie jest żoną jelenia?
Czy uczymy, że sarna nie jest żoną jelenia? Dr inż. Krzysztof Klimaszewski Warszawa, 10.09.2014 r. Projekt "O bioróżnorodności dla przyszłości - czyli jak uczyć, że sarna nie jest żoną jelenia" korzysta
Program zajęć przyrodniczych realizowanych w ramach programu : Nasza szkoła-moja przyszłość
Nr projektu : POKL.09.01.02-02-128/12 pt: Nasza szkoła-moja Przyszłość Program zajęć przyrodniczych realizowanych w ramach programu : Nasza szkoła-moja przyszłość Wstęp Coraz częściej pragniemy dalekich
HARMONOGRAM AUTORSKI PROGRAM EDUKACJI PRZYRODNICZEJ NIEPUBLICZNEGO PRZEDSZKOLA STOKROTKA W GOLENIOWIE PRZYJACIELE PRZYRODY 2014/2015
HARMONOGRAM AUTORSKI PROGRAM EDUKACJI PRZYRODNICZEJ NIEPUBLICZNEGO PRZEDSZKOLA STOKROTKA W GOLENIOWIE PRZYJACIELE PRZYRODY 2014/2015 AUTOR: MONIKA KATARZYNA JARUTA MIESIĄC FORMA REALIZACJI CELE OSOBY REALIZUJĄCE
Edukacja Ekologiczna - Tematy zajęć [1]
[1] DZIAŁ BOTANIKA Różnorodność świata roślin Zajęcia prowadzone od wiosny do jesieni umożliwiają poznanie pospolitych gatunków roślin. Wprowadzane lub systematyzowane są podstawy morfologii. Celem zajęć
PLAN DZIAŁAŃ. REALIZOWANY W ZESPOLE SZKÓŁ im. PIASTÓW ŚLĄSKICH W ŁAZISKACH GÓRNYCH
PLAN DZIAŁAŃ REALIZOWANY W ZESPOLE SZKÓŁ im. PIASTÓW ŚLĄSKICH W ŁAZISKACH GÓRNYCH W CELU UBIEGANIA SIĘ O CERTYFIKAT ZIELONEJ FLAGI W ROKU SZKOLNYM 2015/16 WYBRANY OBSZAR TEMATYCZNY ZAŁOZONY CEL/CELE ZAPLANOWANE
NATURA 2000. www.ek-kom.pl. Janusz Bohatkiewicz. EKKOM Sp. z o.o. Regietów, 21 stycznia 2010
DROGI SAMORZĄDOWE X LAT AKTUALNE PROBLEMY ZWIĄZANE Z OBSZARAMI NATURA 2000 Janusz Bohatkiewicz EKKOM Sp. z o.o. www.ek-kom.pl Regietów, 21 stycznia 2010 Krótka informacja nt. obszarów NATURA 2000 SYSTEM
ZE SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 4 W BIAŁOGARDZIE POZNAJĄ PRZYRODĘ OBSZARU NATURA 2000
EKOLODZY ZE SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 4 W BIAŁOGARDZIE POZNAJĄ PRZYRODĘ OBSZARU NATURA 2000 16 listopada 2012 r. uczniowie Klubu Ekologicznego Naszej Ziemi Ekobiałogardziaki ze Szkoły Podstawowej nr 4 w Białogardzie
Plan metodyczny lekcji
Plan metodyczny lekcji Klasa: VI Przedmiot: przyroda Czas trwania lekcji: 45 minut Nauczyciel: mgr Iwona Gładyś Temat lekcji: Ślimak winniczek przedstawiciel ślimaków lądowych (temat zgodny z podstawą
W SZKOLE PODSTAWOWEJ w ZESPOLE SZKÓŁ NR 1 im. JANA PAWŁA II w BEŁŻYCACH
W SZKOLE PODSTAWOWEJ w ZESPOLE SZKÓŁ NR 1 im. JANA PAWŁA II w BEŁŻYCACH W związku z postępującą degradacją środowiska naturalnego (susza, powodzie, dziura ozonowa) coraz większego znaczenia na świecie
Program Od zioła do apteki natury
Wprowadzenie Program Od zioła do apteki natury Program Od zioła do apteki natury przygotowany został przez nauczycieli prowadzących zajęcia według projektu Przez aktywność do sukcesu - warsztaty przyrodnicze
Uczniów klas: I-III Szkoły Podstawowej
ZAPRASZAMY NA WARSZTATY PRZYRODNICZO- EKOLOGICZNE Uczniów klas: I-III Szkoły Podstawowej od września do 24 czerwca Cel warsztatów: Tematy z ekologii proponowane w tym programie mają na celu wykształcenie
Aby chronic trzeba poznać
Szkolne Koło LOP przy Szkole Podstawowej nr 3 w Wieliczce Aby chronic trzeba poznać Główne założenia programu działalności koła: pogłębianie wiedzy o środowisku przyrodniczym, potrzebie i sposobach jego
Poszczególne warsztaty dostosowaliśmy dla wymienionych grup wiekowych:
Poszczególne warsztaty dostosowaliśmy dla wymienionych grup wiekowych: Park Rekreacji Zoom Natury ul.świerdzowa 41 23-300 Janów Lubelski www.zoomnatury.pl Tel. 608618964 Egzotyczne zwierzaki rozpoznawanie
Zakres treści - zadania do wykonania.
Zakres treści - zadania do wykonania. Lp. Tematyka Zadania do wykonania 1. Podstawowe pojęcia ekologiczne Czym zajmuje się ekologia? - poznanie i zrozumienie terminu ekologia, ochrona środowiska; - wprowadzenie
Szkoła Podstawowa w Lisewie. Program zajęć dydaktyczno-wyrównawczych. przygotowujący uczniów klasy VI. do sprawdzianu kompetencji z przyrody
Szkoła Podstawowa w Lisewie Program zajęć dydaktyczno-wyrównawczych przygotowujący uczniów klasy VI do sprawdzianu kompetencji z przyrody Autor programu: Monika Wrońska-Nowicka Lisewo 04 I Wstęp Priorytetem
Wychowanie ekologiczne w kl.vi
Wychowanie ekologiczne w kl.vi Autor: Burczyk T. 20.04.2008. - 2000 ZSP Kleszczewo Kościerskie Wychowanie ekologiczne w klasie szóstej Założeniem Wychowania Ekologicznego jest zbliżenie ucznia do przyrody.
CZĘŚĆ KOŃCOWA: 8. Na zakończenie lekcji uczniowie otrzymują krzyżówkę do rozwiązania. 9. Podsumowanie zajęć. Podziękowanie.
KONSPEKT TEMAT BLOKU: Życie lasu TEMAT ZAJĘĆ: Zwierzęta leśne. PRZEDMIOT: Przyroda KLASA: Uczniowie klasy IV Szkoły Podstawowej Specjalnej CZAS TRWANIA: godzina lekcyjna NAUCZYCIEL: Beata Solarska CELE
ODBIORCA OBIEKTY PRZYRODNICZE. Wszystkie grupy wiekowe i społeczne. Turystyka indywidualna i zorganizowana
OBIEKTY EDUKACYJNE ZAKŁADANY CEL EDUKACYJNY ODBIORCA CZAS REALIZACJI POTENCJALNY PARTNER OBIEKTY PRZYRODNICZE turystycznokrajoznawczy Rezerwaty przyrody: Surowe, Podgórze, Torfowisko Serafin Torfowisko
Projekt Ekosystem lasu
Projekt Ekosystem lasu Adresaci projektu: uczniowie klas III gimnazjum Formy i metody pracy: praca grupowa, metoda projektów Czas realizacji: 4 tygodnie Cele projektu: Cel główny: Badanie struktury i funkcjonowania
EKOPRACOWNIA Ratownicy lasu pogromcy czasu
Podjednostki realizujące program: EKOPRACOWNIA Ratownicy lasu pogromcy czasu Koło ekologiczno-przyrodnicze Ratownicy leśnych skarbów kl. IV-VI Szkolni odkrywcy piotrkowskich leśnych skarbów SOPLE kl. I-II
EDUKACJA EKOLOGICZNA
EDUKACJA EKOLOGICZNA PROGRAM ŚCIEŻKI EKOLOGICZNEJ DLA SZKOŁY PODSTAWOWEJ TYTUŁ ŚCIEŻKI: Z EKOLOGIĄ ZA PAN BRAT CEL OGÓLNY: KSZTAŁTOWANIE POSTAW PROEKOLOGICZNYCH POPRZEZ UWRAŻLIWIENIE NA PRZEJAWY DEGRADACJI
Pogórze Dynowsko-Przemyskie. Wpisany przez Administrator piątek, 09 grudnia :15 - Poprawiony piątek, 09 grudnia :23
1/7 Na terenie Pogórza Przemysko-Dynowskiego znajdują się piękne tereny przyrodniczo-historyczne Są tam usytuowane rezerwaty, ścieżki krajoznawcze Ścieżka przyrodnicza "Winne - Podbukowina" - rezerwat
Projekt edukacyjny: Szukamy wiosny
Projekt edukacyjny: Szukamy wiosny Opracowała: mgr Bożena Szkopińska nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej Miejsce realizacji: Publiczna Szkoła Podstawowa im. Jana Antoniego Grabowskiego w Nowym Dworze Cele
Karta pracy nr 5. Materiały dodatkowe do scenariusza: Poznajemy różnorodność biologiczną Doliny Środkowej Wisły. Anna Janowska.
Akademia EduGIS Technologie informacyjno-komunikacyjne (ICT) oraz geoinformacyjne (GIS) w nauczaniu przedmiotów przyrodniczych w gimnazjum i liceum oraz w edukacji środowiskowej Karta pracy nr 5 Materiały
Funkcja stawów karpiowych w środowisku.
Funkcja stawów karpiowych w środowisku. Cel zajęć: poznanie roli stawów w przyrodzie i gospodarce człowieka. Cele operacyjne: Uczeń: - poznaję rolę stawów jako zbiorników retencyjnych, - wyjaśnia rolę
mgr Joanna Michalak Kierownik projektu
mgr Joanna Michalak Kierownik projektu WŁOCŁAWSKIE C E N T R U M EKOLOGICZNEJ Projekt szkoleniowy przygotowany w ramach konkursu ogłoszonego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki 01 października
Sprawozdanie z realizacji działania ekologicznego nr 1. ,,Jestem przyjacielem zwierząt i roślin
Sprawozdanie z realizacji działania ekologicznego nr 1,,Jestem przyjacielem zwierząt i roślin Działanie ekologiczne,,jestem przyjacielem zwierząt i roślin było zespołem zadań powiązanych ze sobą, mających
EKOLOGIA POGRAM ZAJĘĆ. Głównym zadaniem zajęć z ekologii jest pobudzenie młodych ludzi do samodzielnego działania na rzecz ochrony środowiska.
POGRAM ZAJĘĆ EKOLOGIA Głównym zadaniem zajęć z ekologii jest pobudzenie młodych ludzi do samodzielnego działania na rzecz ochrony środowiska. Szlachetnym człowiekiem jest nie tylko ten, który nie krzywdzi,
Twórcza szkoła dla twórczego ucznia Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
SCENARIUSZ LEKCJI PRZEDMIOT: BIOLOGIA TEMAT: Struktura ekosystemu i jego funkcjonowanie AUTOR SCENARIUSZA: mgr Agnieszka Kowalik OPRACOWANIE ELEKTRONICZNO GRAFICZNE : mgr Beata Rusin TEMAT LEKCJI Struktura
WIELKOPOLSKI PARK NARODOWY jako miejsce edukacji ekologicznej
WIELKOPOLSKI PARK NARODOWY jako miejsce edukacji ekologicznej Czym są parki narodowe? park narodowy obejmuje obszar chroniony, wyróżniający się szczególnymi wartościami naukowymi, przyrodniczymi, społecznymi,
Edukacja przyrodnicza
Edukacja przyrodnicza Wiedza przyrodnicza: Kl. Wymagania nie odróżnia roślin zielonych od drzew i krzewów. zbyt ogólnikowo opisuje budowę poznanych zwierząt. nie słucha zapowiedzi pogody w radiu i w telewizji.
Podstawowe informacje o projekcie
I Podstawowe informacje o projekcie 1 Tytuł projektu: Aktywna edukacja ekologiczna społeczności obszarów Natura 2000 w Poleskim Parku Narodowym" 2 Nr projektu POIS.02.04.00-00-0079/16 3 Beneficjent Poleski
PROGRAM EKOLOGICZNEJ ŚCIEŻKI EDUKACYJNEJ W KLASACH I-III GIMNAZJUM PUBLICZNEGO W GŁUSZYCY
Danuta Rozmarynowska Gimnazjum Publiczne w Głuszycy PROGRAM EKOLOGICZNEJ ŚCIEŻKI EDUKACYJNEJ W KLASACH I-III GIMNAZJUM PUBLICZNEGO W GŁUSZYCY I. Wyjątki z rozporządzeń MENiS w sprawie programów nauczania.
Scenariusz zajęć terenowych
Scenariusz zajęć terenowych Licencja CC: Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0) Autorka scenariusza i realizatorka lekcji: Agnieszka Gałwa Temat: Łąka czy las? A. Wstęp Wprowadzenie merytoryczne:
Przedmiotowy system oceniania z przyrody w kl. 6
Przedmiotowy system oceniania z przyrody w kl. 6 I. Obszary podlegające ocenie na lekcjach przyrody 1. Prace pisemne a) każdy zrealizowany dział programu jest zakończony sprawdzianem pisemnym (czas pisania
REGULAMIN ORGANIZACJI WYCIECZEK SZKOLNYCH
REGULAMIN ORGANIZACJI WYCIECZEK SZKOLNYCH w Nadleśnictwie Karnieszewice W czasie trwania wycieczek szkolnych obowiązują następujące zasady: I. Nauczyciel/opiekun grupy jest zobowiązany do: 1. zapewnienia
FORMULARZ ZGŁOSZENIA Załącznik 1
DANE PLACÓWKI OŚWIATOWEJ: FORMULARZ ZGŁOSZENIA Załącznik 1 Nazwa Adres korespondencyjny Telefon kontaktowy, e-mail DANE OPIEKUNA/ÓW GRUPY: Imię i nazwisko Stanowisko/funkcja (nauczyciel, inne) Tel. kontaktowy,
Rycerska Byczyna Spółka z o.o.
WNIOSKODAWCA Rycerska Byczyna Spółka z o.o. Projekt konkursowy w ramach RPO WO (2014-2020) pn.: OCHRONA RÓŻNORODNOŚCI BIOLOGICZNEJ POPRZEZ PRZEPROWADZENIE DZIAŁAŃ Z ZAKRESU EDUKACJI EKOLOGICZNEJ NA OBSZARZE
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy III a, III b, III c, III d gimnazjum.
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy III a, III b, III c, III d gimnazjum. DZIAŁ VI PRZYRODA WOKÓŁ NAS - 5 NR I TEMAT LEKCJI 1. Lasy liściaste i iglaste WYMAGANIA PODSTAWOWE Uczeń: wymienia warstwy
Koło przyrodnicze inŝ. Mag Ewa Nesterowicz mgr Magdalena Szywała
Koło przyrodnicze inŝ. Mag Ewa Nesterowicz mgr Magdalena Szywała I. Charakterystyka programu: Program koła przyrodniczego przeznaczony jest dla uczniów klas IV-VI wykazujących zainteresowanie przyrodą.
Mały przyjaciel przyrody
Mały przyjaciel przyrody program działań (kontynuacja) dla uczniów klasy IIa z zakresu edukacji przyrodniczej opracowany przez Grażynę Machelską - nauczyciela dyplomowanego Publicznej Szkoły Podstawowej
Polityka Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska wobec inwestycji infrastrukturalnych
Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Olsztynie Maria Mellin Polityka Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska wobec inwestycji infrastrukturalnych Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie
KRYTERIA OCENY OPISOWEJ W NAUCZANIU ZINTEGROWANYM EDUKACJA PRZYRODNICZO SPOŁECZNA KLASA II
KRYTERIA OCENY OPISOWEJ W NAUCZANIU ZINTEGROWANYM EDUKACJA PRZYRODNICZO SPOŁECZNA KLASA II OCENA WSPANIALE BARDZO DOBRZE WYMAGANIA Wykazuje szczególne zainteresowanie przyrodą; Korzysta z dodatkowej literatury;
Edukacja społeczno- przyrodnicza
Edukacja społeczno- przyrodnicza KLASA I KLASA II KLASA III I półrocze I półrocze I półrocze Wie, jak należy zachowywać się w stosunku do dorosłych i rówieśników (formy grzecznościowe); rozumie potrzebę