Jak wrócić do pracy? Elastycznie! czyli o elastycznych formach zatrudnienia

Transkrypt

1 Jak wrócić do pracy? Elastycznie! czyli o elastycznych formach zatrudnienia

2 Spis treści Elastyczność? Ale o co chodzi?... 2 Ruchomy i indywidualny czas pracy... 3 Telepraca... 4 Zadaniowy czas pracy... 6 Praca w niepełnym wymiarze... 7 Pozostałe formy... 8 Dobrze, przeczytałam i co dalej?... 9 O mnie

3 Elastyczność? Ale o co chodzi? Bardzo dziękuję Ci, że czytasz tego ebooka. Jego celem jest dać Ci wiedzę o możliwościach, jakie daje rynek pracy w Polsce, a które ułatwiają łączenie pracy z macierzyństwem i zachowanie magicznego work life balance. Bardzo prawdopodobne, że pracodawca Ci o nich nie powie, ale Ty już będziesz wiedzieć i możesz proponować, a co! Dla mam powracających po dłuższej przerwie to, że mogą płynnie przejść z domowych pieleszy do pracy, jest bardzo dużym ułatwieniem. Spośród najczęściej wymienianych ułatwień w powrocie do aktywności zawodowej cenią: pracę w domu, zgodę pracodawcy na ruchome godziny pracy, ograniczenie godzin nadliczbowych oraz pracę na część etatu. W tym ebooku omówię: ruchomy i indywidualny czas pracy telepracę zadaniowy czas pracy pracę w niepełnym wymiarze Wspomnę także o innych (ale nie wszystkich istniejących) rozwiązaniach. Na koniec zaproponuję Ci kilka pytań do samej siebie, będących podsumowaniem tematu. Zacznijmy od podstaw, czyli od tego, jak należy rozumieć czas pracy. Dział szósty Kodeksu pracy zatytułowany Czas pracy reguluje przepisy z nim związane. Czasem pracy jest czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy (KP art. 128 par. 1) W Polsce podstawowe normy czasu pracy wynoszą przeważnie 8 godzin na dobę oraz 40 godzin tygodniowo w ramach przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy (KP art. 129 par. 1) Elastyczne formy zatrudnienia co to jest? Otóż są to rozwiązania, które pomagają wrócić do pracy i łatwiej ją łączyć z życiem osobistym. Pomagają dopasować czas i miejsce wykonywanej pracy do swojej sytuacji rodzinnej. Założeniem tego typu form pracy jest sytuacja wygrany - wygrana, czyli korzyść i dla pracodawcy i dla pracownika. Organizacja ma potrzebną osobę, natomiast pracownik może wykorzystać swoje kompetencje, zarabiać i jeszcze do tego realizować się na innych polach. Elastyczność pracy odnosi się do następujących elementów: 1. Elastyczności zatrudnienia, czyli przystosowanie liczby pracowników, ich zadań do wymagań obecnej sytuacji rynkowej 2. Elastyczności czasu i miejsca pracy i o tym jest ten ebook 3. Elastyczność płac To teraz poznaj szczegóły 2

4 Ruchomy i indywidualny czas pracy Podstawa prawna: KP art. 129 par. 4 pkt 4, KP art , KP art. 142 Na czym polega? Jest to możliwość zastosowania ruchomego rozkładu czasu pracy w określonych przedziałach czasowych. Pracownik może wystąpić z pisemnym wnioskiem do pracodawcy o możliwość przychodzenia do pracy o różnych porach w różnych dniach. Może być to określone konkretną godziną zaczynania i kończenia pracy, np. 7-15, ale także przedziałem np. rozpoczęcia pracy pomiędzy 7 a 9. Można wystąpić np. o możliwość pracy w poniedziałki i środy w godzinach 8-16, a pozostałe dni w godzinach Dopuszczalna jest także praca w porach popołudniowych, nocnych czy w weekend. Potrzebna jest zgoda pracodawcy i co ważne, nie ma on obowiązku godzić się na propozycję pracownika. Ważne, aby zrobić to na piśmie i odpowiednio umotywować wniosek, np. godziny pracy przedszkola, trudności z dojazdem do pracy (np. zbyt duże natężenie ruchu), opieka nad niepełnosprawnym członkiem rodziny. Plusy: większy wpływ na swoje godziny pracy, a przez to możliwość dopasowania poza zawodowej aktywności Minusy: niezadowolenie pozostałych członków zespołu 3

5 Telepraca Podstawa prawna: KP Rozdział IIb Zatrudnianie pracowników w formie telepracy Na czym polega? Jest to każda praca wykonywana poza zakładem pracy przy pomocy zdalnych form komunikacji (telefon, komputer, fax), w ramach umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej. Pracodawca ma obowiązek dostarczenia sprzętu niezbędnego do wykonywania pracy, zapewnienia pomocy technicznej, szkoleń, pokrywa koszty konserwacji sprzętu. Umowa o pracę określa miejsce świadczenia pracy i jej zakres oraz inne wymagane ustalenia. Rodzaje telepracy to: a) telepraca w domu część mieszkania zostaje przeznaczona na biuro, wyposażone przez pracodawcę niezbędnym sprzętem b) telepraca przemienna część zadań realizowana jest w domu, a część w biurze, w różnych proporcjach c) telepraca mobilna bez stałego miejsca pracy, realizowana w podróżach lub u klientów Pomyśl o telepracy, jeśli Twoje stanowisko: opiera się głównie na przetwarzaniu danych; głównym zadaniem jest telefoniczna obsługa klienta; nie wymaga ciągłego nadzoru oraz szczególnych dostępów do chronionych danych. Jest to też właściwa forma pracy dla samodzielnych specjalistów (np. IT), tłumaczy, pracowników biurowych, księgowych, architektów, prawników, przedstawicieli handlowych, grafików itp. Pamiętaj, że nie każdy nadaje się do tego typu pracy. Jeśli nie przeszkadza Ci brak kontaktu z innymi, nie brakuje Ci samodyscypliny, umiesz organizować swój czas, ustalać cele i priorytety, pomyśl o takiej pracy. Ważne jest to, że osoba na etacie wykonująca telepracę, ma takie same prawa, świadczenia socjalne, prawo do zwolnień lekarskich i urlopów, dostęp do szkoleń, awansów, jak standardowy pracownik. Nie jesteś zupełnie poza nadzorem, ponieważ pracodawca ma prawo przyjść do domu i sprawdzić jak wykonujesz pracę, jednak po uprzednim umówieniu i za Twoją zgodą. Stosowne zapisy o tym, że praca ma być świadczona w formie telepracy zawiera się przy podpisywaniu umowy lub w czasie jej trwania. O telepracę może wystąpić zarówno pracodawca jak i pracownik. W ciągu 3 miesięcy może dojść do nowego porozumienia, cofającego uzgodnienia o telepracy. 4

6 Plusy: duże udogodnienie dla osób niepełnosprawnych pomaga zachować work life balance oszczędność czasu na dojazdach zwiększenie wpływ na swój czas pracy wzrost wydajności pracy brak dodatkowych rozpraszaczy redukcja kosztów na dojazdach i np. posiłkach w czasie godzin pracy mniej stresu komfort pracy możliwość zatrudnienia u więcej niż jednego pracodawcy Minusy: odizolowanie społeczne praca staje się częścią życia prywatnego brak wyraźnego rozdzielenia niebezpieczeństwo ciągłego bycia w pracy i pracoholizmu radzenie sobie samemu z sytuacjami kryzysowymi 5

7 Zadaniowy czas pracy Podstawa prawna: KP art. 140 Na czym polega? Jak sama nazwa wskazuje, pracownik jest rozliczany z wykonania określonego zadania, określonego przez pracodawcę. Liczą się efekty, a nie ściśle określona liczba godzin pracy w danym dniu. Miejsce pracy i czas wykonania zadania określają strony. Pracownik samodzielnie ustala czas swojej pracy, nie ma potrzeby jego ewidencjonowania. Dotyczy pracy, która może być wykonywana samodzielnie i bez nadzoru. Dobry jest dla zawodów, których zadania mają wyraźnie określony początek i koniec np. projektant stron internetowych, dziennikarz, copywriter, programista, prawnik, fotograf itp. Jeśli przekroczysz godziny pracy, które wynikają z Twojej umowy o pracę i z Kodeksu pracy, należą Ci się nadgodziny. Nie można go wprowadzić, jeśli pracownik przez cały czas świadczy pracę w siedzibie firmy i wykonuje ją bezpośrednio pod nadzorem przełożonego. Plusy: realizowanie zadań w dogodnych porach brak ściśle określonego miejsca wykonywania pracy samodzielne ustalanie harmonogramu działań dobra dla indywidualistów Minusy: brak kontaktów ze współpracownikami konieczność doskonałej organizacji czasu 6

8 Praca w niepełnym wymiarze Podstawa prawna: te same zasady co pełen etap, dostosowywane proporcjonalnie Na czym polega? Jest to praca na tzw. niepełny etat, czyli mniej niż wymaga pełny etat w danej grupie zawodowej. Pojęcie jest bardzo pojemne i dopuszcza dużo kombinacji, najpopularniejsze to ½ i ¾ etatu. Praca może być wykonywana w dni robocze przez mniejszą ilość godzin, tylko w niektóre dniu w tygodniu lub np. stosownie do potrzeb. Koniecznie w umowie o pracę trzeba określić wymiar czasu pracy oraz precyzyjnie określić dni i godziny pracy. Ważne także, aby dobrze dobrać zakres obowiązków, możliwy do wykonania w krótszym czasie pracy. Taki pracownik ma równe prawa do świadczeń, rozwoju zawodowego. Wynagrodzenie i urlop są naliczane proporcjonalnie. Tak, jak w przypadku telepracy, osoba pracująca na niepełny etat powinna mieć wiedzę na temat organizowania czasu i planowania, samodyscyplinę. Plusy: umożliwia łączenie pracy zawodowej i innych obowiązków ułatwia powrót do pracy po dłuższej nieobecności Minusy: konflikty pracownicze możliwy brak identyfikacji z firmą mniejsze zarobki i wymiar urlopu niższe świadczenie emerytalne ograniczona możliwość awansu 7

9 Pozostałe formy Równoważny czas pracy Jest to możliwość wydłużenia wymiaru pracy do 12, 16 a nawet 24 godzin. Ten wydłużony czas pracy jest rekompensowany krótszym czasem w inne dni lub dniami wolnymi. KP art k.p. Skrócony tydzień pracy Wykonywanie pracy przez mniej niż 5 dni w tygodniu. Wówczas dobowy wymiar pracy wydłuża się do maksymalnie 12 godzin. KP art. 143 Weekendowy system pracy Na wniosek pracownika praca może być wykonywana tylko w piątki, soboty, niedziele i święta. Można pracować w wydłużonym czasie, ale maksymalnie do 12 godzin. KP art. 144 Job sharing Jest to współdzielenie pracy przez dwie osoby. Dzielą się między sobą zadaniami, czasem pracy i razem odpowiadają przed pracodawcą. Na pół mają także premie, wynagrodzenie i wymiar urlopu. W Polsce jeszcze bardzo mało popularne. Umowy cywilnoprawne Są to umowy, które nie powodują nawiązania stosunku pracy. Nie reguluje ich Kodeks pracy, ale Kodeks cywilny (art kc oraz art kc). Należą do nich umowa zlecenie oraz umowa o dzieło. Dają więcej możliwości, jeśli chodzi o swobodę pracy, ale brak w nich korzyści, które daje podstawowa umowa o pracę. 8

10 Dobrze, przeczytałam i co dalej? Dalej to już tylko zastanowienie się, dopasowanie i testowanie, jeśli chcesz, oczywiście Odpowiedź sobie na pytania: 1. Co sądzę o tego typu formach pracy? 2. Jakie korzyści by przyniosły mnie i mojej rodzinie? 3. O jakich wadach myślę? 4. O których formach warto porozmawiać z pracodawcą? 5. Co jeszcze muszę wiedzieć w tym temacie? 6. Gdzie to mogę sprawdzić? Pamiętaj, że wymienione tutaj elastyczne formy pracy są tylko przykładem. Jeśli któraś wyda Ci się interesująca, zanim pójdziesz z jej propozycją do pracodawcy, wzbogać swoją wiedzę z innych źródeł. Nie polegaj tylko na niniejszym ebooku, będącym tylko uporządkowaniem tematu. Mam nadzieję, że pokazałam Ci, że nie musisz wracać do pracy na dawnych zasadach. Pamiętaj, że nie w każdym środowisku pracy da się wprowadzić takie formy pracy, nie każdy pracodawca będzie też chętny do tego typu ułatwień. Ale warto o tym pomyśleć i spróbować Życzę, żeby się udało 9

11 O mnie Nazywam się. Prowadzę własną działalność coachingową. Moim pierwszym projektem była praca z mamami, które planują powrót do pracy po dłuższej nieobecności i czują z tego powodu wewnętrzne rozdarcie. Pomagałam im przejąć kontrolę nad stresem i wrócić do pracy ze spokojną głową. Obecnie pracuję z przedsiębiorczymi kobietami, które czują, że praca całkowicie je pochłania i cierpi na tym ich życie osobiste. Pomagam im opracować i wdrożyć rozwiązania równoważące te dwie strefy życia. Jeśli chcesz wiedzieć więcej, zapraszam na moją stronę Czeka tam do pobrania bezpłatny ebook Poznaj siebie na wiosnę 10