Raport z badań społecznych. Studium moŝliwości rozwojowych ośrodków osiedlowych dzielnicy Gdańsk-Południe. dr Marta Jaskulska. Gdańsk luty 2014 roku

Transkrypt

1 Raport z badań społecznych Studium moŝliwości rozwojowych ośrodków osiedlowych dzielnicy Gdańsk-Południe Gdańsk luty 2014 roku dr Marta Jaskulska

2 Spis treści Wstęp... 3 Uwagi metodologiczne... 3 Charakterystyka respondentów... 3 Cele pieszego poruszania się po osiedlu... 8 Codzienne zakupy respondentów Ocena dostępności punktów handlowych i usługowych Inne uwagi Podsumowanie Aneks 1. Spis tabel Aneks 2. Spis wykresów Aneks 3. Kwestionariusz ankiety

3 Wstęp Projekt Moje Osiedle Pieszo (MOP) jest odpowiedzią na podstawowe wyzwanie związane z funkcjonowaniem miasta poruszania się pieszo na terenie dzielnicy urbanistycznej Gdańsk-Południe. Projekt obejmuje swym zasięgiem dzielnice i osiedla: Chełm, Orunia Górna, Ujeścisko, Zabornia, Szadółki-Zakoniczyn, Jasień, Kiełpinek, Łostowice i Maćkowy. MOP to jedna z dwóch części opracowania Studium moŝliwości rozwoju ośrodków usługowych i całościowa koncepcja powiązań pieszych i rowerowych dzielnicy Południe, elementu opracowywanego w Biurze Studium Dzielnicy Południe. Ankieta internetowa dotyczyła zagadnień związanych z dostępnością pieszą do osiedlowych ośrodków handlowo-usługowych, ich oferty oraz preferowanych przez mieszkańców kierunków zmian. Uwagi metodologiczne Badanie realizowane było w dniach od 5 listopada do 15 grudnia 2013 roku na portalu moje-ankiety.pl. Ankieta wypełniana była takŝe podczas trzech sesji warsztatów dla mieszkańców oraz przedstawicieli rad dzielnic i osiedli. W sumie otrzymano 113 wypełnionych ankiet, z czego 13 wypełnionych w trakcie warsztatów MOP. Raport przedstawia zestawienie zbiorcze wyników oraz wyników w rozbiciu na jednostki urbanistyczne: Chełm, Zakoniczyn-Łostowice, Maćkowy, Jasień- Szadółki. Wypowiedzi respondentów zaznaczono w tekście kursywą. Charakterystyka respondentów Wśród respondentów najliczniej reprezentowani byli mieszkańcy jednostki urbanistycznej Jasień-Szadółki (34,6%), najmniej licznie mieszkańcy jednostki Chełm (8,8%). W badaniach wzięły takŝe udział pojedyncze osoby w Wrzeszcza Górnego i Siedlec. 4,4% badanych nie podało swojego miejsca zamieszkania. 3

4 Chełm Zakoniczyn-Łostowice Maćkowy Jasień-Szadółki inne brak danych Ryc. 1. Miejsce zamieszkania jednostka urbanistyczna Jasień Wiszące Ogrody Ujeścisko Południowe inne brak danych 10.6 Ryc. 2. Miejsce zamieszkania - osiedle 4

5 W próbie badawczej dominowały kobiety stanowiąc 60% respondentów. Przewaga ta widoczna była szczególnie wśród mieszkańców Maćkowych (77,3%). Jedynie w przypadku jednostki Jasień-Szadółki przewaŝali męŝczyźni (53,8%). Jasień-Szadółki Maćkowy Zakoniczyn-Łostowice Chełm ogółem % 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% kobieta męŝczyzna Ryc. 3. Płeć Najczęściej w badaniu brały udział osoby w wieku lat. Odsetek respondentów w tym przedziale wiekowym wahał się od 50,0% w przypadku jednostki urbanistycznej Zakoniczyn-Łostowice do 68,4% w jednostce urbanistycznej Maćkowy. Najmniej licznie reprezentowana była grupa wiekowa lat, respondenci w tym wieku występowali jedynie w jednostce Zakoniczyn-Łostowice (11,1%). Przeciętny respondent miał 35,6 lat. WyŜsza średnia wieku występuje na Chełmie (39 lat) i Zakoniczynie-Łostowicach (43 lata). Młodsi niŝ średnia respondenci zamieszkiwali Maćkowy (31,9 lat) i Jasień-Szadółki (33 lata). 5

6 Jasień-Szadółki Maćkowy Zakoniczyn-Łostowice Chełm ogółem % 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% lat lat lat lat 60 lat i więcej Ryc. 4. Wiek Ryc. 5. Średnia wieku 6

7 Średnia liczba osób w gospodarstwie domowym respondentów to 2,8 osoby. Jest wyŝsza niŝ średnia dla Gdańska liczba osób w mieszkaniu (2,3). NiŜsza od średniej liczba osób w gospodarstwie domowym występuje wśród respondentów na Zakoniczynie-Łostowicach (2,3), wyŝsza na Chełmie (3,0). Jasień-Szadółki Maćkowy Zakoniczyn-Łostowice Chełm ogółem % 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% jedna dwie trzy cztery pięć i więcej Ryc. 6. Liczba osób w gospodarstwie domowym Ryc.7. Średnia liczba osób w gospodarstwie domowym 7

8 Pod względem statusu zawodowego wśród respondentów zdecydowanie dominują osoby pracujące zawodowo (82,5%), najmniej licznie reprezentowaną grupą byli studenci (1%). Jasień-Szadółki Maćkowy Zakoniczyn-Łostowice Chełm ogółem % 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% uczeń osoba pracująca osoba zajmująca się domem / dziećmi inne student osoba bezrobotna emeryt, rencista Ryc. 8. Status zawodowy Cele pieszego poruszania się po osiedlu Najpopularniejszymi celami codziennych pieszych podróŝy są przystanki komunikacji zbiorowej, codziennie podąŝa tam od 45,0% do 68,2% respondentów. WaŜnym cele są takŝe sklepy (od 40,0% do 50,0% osób badanych). Codzienne poruszanie się pieszo, wędrówki i spacery to takŝe sposób respondentów na spędzanie wolnego czasu rekreacja wskazywana była jako codzienna forma pieszego poruszania się przez od 35,0% do 53,8% respondentów. 8

9 Tab.1. Cele pieszego poruszania się po osiedlu Chełm (n=10) lp. cel codziennie 2-3 razy w tygodniu 1. praca 30,0 10,0 40,0 2. szkoła, przedszkole 40,0 40,0 3. przychodnia, ośrodek zdrowia 10,0 20,0 40,0 4. sklepy 40,0 40,0 10,0 5. kościół 30,0 30,0 6. restauracja, bar, kawiarnia 10,0 10,0 30,0 30, odwiedziny u sąsiadów, znajomych, rodziny rekreacja (spacer, bieganie, nordicwalking, wyjście z psem itp.) raz w tygodniu 2-3 razy w miesiącu raz w miesiącu rzadziej 10,0 20,0 40,0 10,0 10,0 40,0 40,0 10,0 9. przystanki komunikacji zbiorowej 50,0 30,0 20,0 10. inne 30,0 20,0 10,0 nigdy Tab. 2. Cele pieszego poruszania się po osiedlu - Zakoniczyn-Łostowice (n=20) lp. cel codziennie 2-3 razy w tygodniu 1. praca 40,0 10,0 5,0 15,0 2. szkoła, przedszkole 20,0 5,0 5,0 5,0 35,0 3. przychodnia, ośrodek zdrowia 5,0 10,0 10,0 20,0 30,0 4. sklepy 50,0 30,0 15,0 5,0 5. kościół 15,0 20,0 20,0 15,0 20,0 6. restauracja, bar, kawiarnia 10,0 20,0 15,0 15,0 15, odwiedziny u sąsiadów, znajomych, rodziny rekreacja (spacer, bieganie, nordicwalking, wyjście z psem itp.) raz w tygodniu 2-3 razy w miesiącu raz w miesiącu rzadziej nigdy 20,0 15,0 15,0 15,0 10,0 5,0 10,0 35,0 25,0 5,0 15,0 5,0 9. przystanki komunikacji zbiorowej 45,0 20,0 15,0 5,0 5,0 10. inne 5,0 10,0 5,0 10,0 9

10 Tab. 3. Cele pieszego poruszania się po osiedlu - Maćkowy (n=22) lp. cel codziennie 2-3 razy w tygodniu 1. praca 54,5 4,5 4,5 27,3 2. szkoła, przedszkole 31,8 40,9 3. przychodnia, ośrodek zdrowia 9,1 13,6 13,6 22,7 4. sklepy 45,4 18,2 27,3 5. kościół 4,5 18,2 18,2 22,7 6. restauracja, bar, kawiarnia 9,1 13,6 13,6 27, odwiedziny u sąsiadów, znajomych, rodziny rekreacja (spacer, bieganie, nordicwalking, wyjście z psem itp.) raz w tygodniu 2-3 razy w miesiącu raz w miesiącu rzadziej nigdy 13,6 27,3 27,3 4,5 4,5 9,1 27,3 31,8 37,3 4,5 4,5 9. przystanki komunikacji zbiorowej 68,2 4,5 9,1 9,1 10. inne 13,6 4,5 4,5 4,5 9,1 Tab. 4. Cele pieszego poruszania się po osiedlu - Jasień-Szadółki (n=39) lp. cel codziennie 2-3 razy w tygodniu 1. praca 33,3 7,7 48,7 2. szkoła, przedszkole 20,5 10,3 5,1 5,1 46,2 3. przychodnia, ośrodek zdrowia 7,7 5,1 2,6 9,9 33,3 33,3 4. sklepy 46,2 16,2 2,6 2,6 5. kościół 7,7 25,6 7,7 2,6 12,8 38,5 6. restauracja, bar, kawiarnia 2,6 2,6 12,8 15,4 15,4 15,4 28, odwiedziny u sąsiadów, znajomych, rodziny rekreacja (spacer, bieganie, nordicwalking, wyjście z psem itp.) raz w tygodniu 2-3 razy w miesiącu raz w miesiącu rzadziej nigdy 17,9 20,5 15,4 20,5 7,7 7,7 2,6 53,8 33,3 5,1 2,6 9. przystanki komunikacji zbiorowej 56,4 17,9 5,1 5,1 2,6 5,1 7,7 10. inne 17,9 12,8 10,3 5,1 2,6 5,1 2,6 10

11 Codzienne zakupy respondentów Najpopularniejszym miejscem robienia zakupów przez respondentów są supermarkety i dyskonty, z których korzysta prawie co drugi badany (44,4%), drugim w kolejności sklepy osiedlowe, gdzie kupuje co trzeci badany (34,0%) Proporcje te zmieniają się w przypadku poszczególnych jednostek urbanistycznych. Na Chełmie najpopularniejszym miejscem zakupów są sklepy osiedlowe (50,0%), podobnie jak w przypadku Zakoniczyna-Łostowic (40,0%). W jednostce Maćkowy respondenci najczęściej korzystają z dyskontów i supermarketów (68,2%). Ciekawym wydaje się przypadek jednostki urbanistycznej Jasień-Szadółki, gdzie zlokalizowane są duŝe centra handlowe i hipermarkety, pomimo tego respondenci najczęściej dokonują zakupów gdzie indziej (41,0%). Jasień-Szadółki Maćkowy Zakoniczyn-Łostowice Chełm ogółem % 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% inne hipermarkety supermarkety / dyskonty centra handlowe przez Internet na bazarach sklepy osiedlowe Ryc. 9. Miejsce najczęstszych zakupów Przeciętnie co trzeci respondent idzie do najbliŝszego sklepu poniŝej pięciu minut (36,6), dwóch na trzech respondentów poniŝej 10 minut (62,5%). NajbliŜej do sklepów mają mieszkańcy Chełmu, gdzie 80% respondentów mieszka w promieniu 10 minut przejścia do najbliŝszego sklepu. NajdłuŜsze trasy muszą pokonywać mieszkańcy Maćkowych, co trzeci zamieszkały tam respondent (36,4%) idzie do najbliŝszego sklepu ponad 16 minut. 11

12 poniŝej 5 min 6 min 10 min 11 min 15 min min 20 min powyŝej 20 min nie robię codziennych zakupów ogółem Chełm Zakoniczyn-Łostowice Maćkowy Jasień-Szadółki Ryc. 10. Czas przejścia do najbliŝszego sklepu (codzienne zakupy) Respondenci najczęściej dokonują zakupów między godziną 15:00 a 19:00, po drodze do lub z pracy czy szkoły. Jasień-Szadółki Maćkowy Zakoniczyn-Łostowice Chełm ogółem % 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% do godziny 12:00 między godziną 12:00 a 15:00 między godziną 15:00 a 19:00 po godzinie 19:00 Ryc.11. Pora najczęstszego robienia codziennych zakupów 12

13 Jasień-Szadółki Maćkowy Zakoniczyn-Łostowice Chełm ogółem % 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% specjalnie wychodzę po zakupy w drodze do/z pracy, szkoły przy innych okazjach Ryc. 12. Okoliczności najczęstszego robienia codziennych zakupów Jasień-Szadółki Maćkowy Zakoniczyn-Łostowice Chełm ogółem % 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% pieszo rower komunikacja zbiorowa samochód jako kierowca samochód jako pasaŝer Ryc. 13. Środek transportu do miejsca codziennych zakupów 13

14 Respondenci przewaŝnie chodzą na zakupy pieszo (średnio 57,7%). Wyjątek stanowią Maćkowy, gdzie pieszo na zakupy chodzi jedynie jedna trzecia badanych (31,8%), co wiązać moŝe się z małą dostępnością pieszą sklepów. Ogólne zadowolenie z oferty usługowej na własnym osiedlu rozkłada się równomiernie 42,9% respondentów jest zadowolonych, 45,5 nie jest zadowolonych, co dziesiąty respondent nie miał sprecyzowanej opinii (11,65). Porównując jednak odpowiedzi respondentów z poszczególnych jednostek urbanistycznych zauwaŝyć moŝna, Ŝe najbardziej zadowoleni z oferty handlowej na swoim osiedlu są mieszkańcy Chełmu (w sumie 70% zadowolonych), najmniej Maćkowych (77,3% niezadowolonych respondentów). Jasień-Szadółki Maćkowy Zakoniczyn-Łostowice Chełm ogółem % 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% zdecydowanie tak raczej tak trudno powiedzieć raczej nie zdecydowanie nie Ryc. 14. Zadowolenie z oferty usługowej na własnym osiedlu Ocena dostępności punktów handlowych i usługowych Podobnie jak w przypadku oceny zadowolenia z oferty handlowej na własnym osiedlu rozkładają się oceny dostępności punktów handlowych i usługowych. Respondentom przedstawiono listę 40 róŝnego typu obiektów handlowych i usługowych z prośbą o ocenę, czy na ich osiedlu obiektów poszczególnego typu jest zbyt duŝo, zbyt mało czy moŝe ich liczba jest wystarczająca. 14

15 Przeprowadzono analizę odpowiedzi respondentów zliczając typy obiektów, w przypadku co najmniej połowa respondentów wybrała jeden typ odpowiedzi (zbyt duŝo, zbyt mało, wystarczająco, trudno powiedzieć). W Ŝadnym z przypadków respondenci nie wskazali, Ŝe jakiś obiektów jest zbyt duŝo. Respondenci byli zdecydowani w swoich odpowiedziach ani razu nie zanotowano takŝe przewagi odpowiedzi trudno powiedzieć. Na Chełmie respondenci najczęściej wskazywali, Ŝe liczba obiektów handlowych i usługowych jest wystarczająca, w przypadku Maćkowych odpowiedź taka nie padła ani razu. Z kolei na Maćkowych respondenci najczęściej wskazywali na zbyt małą liczbę obiektów tego typu. W przypadku obiektów, których brakuje, respondenci ze wszystkich jednostek urbanistycznych wskazali na brak obiektów związanych z obiektami związanymi ze spędzaniem czasu wolnego: księgarni, restauracji i pubów, biblioteki i basenu. W trzech z czterech badanych jednostek urbanistycznych respondenci wskazali jednocześnie takŝe na brak fast-foodów lub barów, kina, klubu osiedlowego, galerii, muzeum, przychodni zdrowia i szkoły. PoniŜsza rycina przedstawia zestawienie wyników, zaś tabele 5-8 ocenę dostępności punktów handlowych i usługowych w kaŝdej z badanych jednostek urbanistycznych zbyt mało wystarczająco zbyt dużo trudno powiedzieć Chełm Zakoniczyn-Łostowice Jasień-Szadółki Maćkowy Ryc. 15. Ocena liczby punktów handlowych i usługowych na terenie osiedla zestawienie ogólne 15

16 Tab. 5. Ocena liczby punktów handlowych i usługowych na terenie osiedla Chełm (n=10) lp. branŝa zbyt mało wystarczająco zbyt duŝo trudno powiedzieć 1. sklep spoŝywczy cukiernia, sklepy: mięsny, warzywny, rybny sklep odzieŝowy drogeria, apteka kwiaciarnia księgarnia zabawki, artykuły dla dzieci meble, AGD sklep budowlany sklep sportowy fast food, bar restauracja, pub salon urody, fryzjer krawiec zegarmistrz, jubiler biuro podróŝy hotel biblioteka kino klub osiedlowy galeria, muzeum kościół studio sportowe tj. fitness, klub sportowy basen bank, bankomat biuro rachunkowe, biuro nieruchomości punkt, salon telefonii komórkowej gabinety medyczne, stomatolog przychodnia zdrowia przedszkole szkoła Ŝłobek szkoła językowa poczta administracja publiczna, biura dyskonty hipermarkety hurtownie naprawa pojazdów inne

17 Tab. 6. Ocena liczby punktów handlowych i usługowych na terenie osiedla Zakoniczyn Łostowice (n=20) lp. branŝa zbyt mało wystarczająco zbyt duŝo trudno powiedzieć 1. sklep spoŝywczy cukiernia, sklepy: mięsny, warzywny, rybny sklep odzieŝowy drogeria, apteka kwiaciarnia księgarnia zabawki, artykuły dla dzieci meble, AGD sklep budowlany sklep sportowy fast food, bar restauracja, pub salon urody, fryzjer krawiec zegarmistrz, jubiler biuro podróŝy hotel biblioteka kino klub osiedlowy galeria, muzeum kościół studio sportowe tj. fitness, klub sportowy basen bank, bankomat biuro rachunkowe, biuro nieruchomości punkt, salon telefonii komórkowej gabinety medyczne, stomatolog przychodnia zdrowia przedszkole szkoła Ŝłobek szkoła językowa poczta administracja publiczna, biura dyskonty hipermarkety hurtownie naprawa pojazdów inne

18 Tab. 7. Ocena liczby punktów handlowych i usługowych na terenie osiedla -Maćkowy (n=22) lp. branŝa zbyt mało wystarczająco zbyt duŝo trudno powiedzieć 1. sklep spoŝywczy cukiernia, sklepy: mięsny, warzywny, rybny sklep odzieŝowy drogeria, apteka kwiaciarnia księgarnia zabawki, artykuły dla dzieci meble, AGD sklep budowlany sklep sportowy fast food, bar restauracja, pub salon urody, fryzjer krawiec zegarmistrz, jubiler biuro podróŝy hotel biblioteka kino klub osiedlowy galeria, muzeum kościół studio sportowe tj. fitness, klub sportowy basen bank, bankomat biuro rachunkowe, biuro nieruchomości punkt, salon telefonii komórkowej gabinety medyczne, stomatolog przychodnia zdrowia przedszkole szkoła Ŝłobek szkoła językowa poczta administracja publiczna, biura dyskonty hipermarkety hurtownie naprawa pojazdów inne

19 Tab. 8. Ocena liczby punktów handlowych i usługowych na terenie osiedla Jasień-Szadółki (n=39) lp. branŝa zbyt mało wystarczająco zbyt duŝo trudno powiedzieć 1. sklep spoŝywczy cukiernia, sklepy: mięsny, warzywny, rybny sklep odzieŝowy drogeria, apteka kwiaciarnia księgarnia zabawki, artykuły dla dzieci meble, AGD sklep budowlany sklep sportowy fast food, bar restauracja, pub salon urody, fryzjer krawiec zegarmistrz, jubiler biuro podróŝy hotel biblioteka kino klub osiedlowy galeria, muzeum kościół studio sportowe tj. fitness, klub sportowy basen bank, bankomat biuro rachunkowe, biuro nieruchomości punkt, salon telefonii komórkowej gabinety medyczne, stomatolog przychodnia zdrowia przedszkole szkoła Ŝłobek szkoła językowa poczta administracja publiczna, biura dyskonty hipermarkety hurtownie naprawa pojazdów inne

20 Wśród najlepiej funkcjonujących obiektów handlowych na terenie Gdańska i Metropolii Gdańskiej respondenci najczęściej wskazywali Centrum Handlowe Matarnia, Galerię Bałtycką i Fashion House. W kategorii inne znalazły się: Centrum Handlowe Kowale, ETC, Wrzeszcz, Orunia Górna, Straszyn, śabianka, Lidl, Biedronka, Netto, Piotr i Paweł, Polo Market, Rossmann, Galeria Przymorze, centrum usługowe na osiedlu Jasień Tab. 9. Przykłady dobrze funkcjonujących w opinii respondentów ośrodków handlowych na terenie Gdańska (lub Metropolii Gdańskiej) lp. ośrodki usługowe % 1. Centrum Handlowe Matarnia 19,0 2. Galeria Bałtycka 15,5 3. Fashion House 12,1 4. Centrum Handlowe Manhatan 10,3 5. Centrum Handlowe Auchan 10,3 6. Carrefour Morena 8,6 7. Centrum Handlowe Alfa 5,2 8. Centrum Handlowe Madison 5,2 9. PasaŜ Chełmski 3,4 10. inne 24,1 Respondentów poproszono takŝe o wskazanie czynników, które w najwyŝszym stopniu wpływają na atrakcyjność punktów handlowych i usługowych w skali od 1 do 9, gdzie 1 oznacza najmniej waŝny, a 9 najbardziej waŝny czynnik. NajwaŜniejsze okazały się czynniki związane z dostępnością komunikacyjną: odległość od przystanków transportu zbiorowego oraz przestronny parking. W kategorii inne respondenci wskazywali: bezpieczeństwo, czystość. 20

21 odległość od przystanków publicznego transportu przestronny parking atrakcyjna przestrzeń publiczna miła obsługa jakość produktów promocje bliska odległość od sklepu do miejsca zamieszkania bogaty asortyment niskie ceny 4.0 Ryc. 16. Ranking czynników wpływających na atrakcyjność punktów handlowych i usługowych dostępność wiele usług / zróŝnicowana oferta / szeroki asortyment odległość od miejsca zamieszkania godziny otwarcia wystrój wnętrza miła obsługa inne Ryc. 17. Elementy kształtujące atrakcyjny ośrodek handlowo-usługowy (oprócz asortymentu) 21

22 Odpowiedzi respondentów wskazują na duŝe zapotrzebowanie na dobrze zaprojektowane i wyposaŝone centrum osiedlowe osiedlowy ośrodek handlowousługowy. W najmniejszym stopniu na Chełmie (40,0%), które jednak juŝ obecnie uznawane jest za osiedle dobrze wyposaŝone w zakresie obiektów handlowych i usługowych. Największe zapotrzebowanie występuje w Maćkowych (85,6%). Jasień-Szadółki Maćkowy Zakoniczyn-Łostowice Chełm ogółem Ryc. 18. Deklarowana chęć rezygnacji z zakupów poza osiedlem na rzecz korzystania z dobrze zaprojektowanego i wyposaŝonego ośrodka osiedlowego Inne uwagi W trakcie badania respondenci mogli wpisać takŝe swoje dodatkowe uwagi, poruszyć kwestie, które nie były poruszane w kwestionariuszu. Z moŝliwości tej skorzystał co czwarty respondent (27,4%). Uwagi dotyczyły przede wszystkim braku lub złego stanu chodników i oświetlenia oraz braków w ofercie handlowej i usługowej. Były to zarówno uwagi ogólne, jak i wskazania konkretnych miejsc i rejonów, gdzie zdaniem respondentów, niezbędna jest interwencja. 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% to zaleŝy trudno powiedzieć tak nie W kategorii inne znalazły się uwagi dotyczące ankiety, jej dostępności oraz prośba o udostępnienie w Internecie raportu z badania. Pojawił się takŝe pomysł zagospodarowania dawnego poligonu na cele rekreacyjne. Respondenci wskazali takŝe na problem przeładowanej szkoły, nieprzejezdnej ulicy, zbyt małej 22

23 częstotliwości kursów komunikacji zbiorowej, utrudnień w poruszaniu spowodowanych ekranami akustycznymi. Tab. 10. Inne uwagi lp. uwagi % 1. brak lub zły stan chodników 51,6 2. brak lub zły stan oświetlenia 22,6 3. brak sklepów i usług 19,4 4. inne 48,4 PoniŜej przedstawione zostały wypowiedzi respondentów w podziale na cztery główne kategorie. Brak lub zły stan chodników 1. Od ul. M. Kołodzieja, przez ul. Warszawską, do ul. Jabłoniowej - nie ma chodnika dla pieszych. 2. Brak chodnika na Jabłoniowej i Warszawskiej. 3. Nie ma chodnika wzdłuŝ ulicy Jabłoniowej i Warszawskiej, nie ma linii na drodze, drogi te nie są oświetlone przy osiedlach Jabłoniowa i Lawendowe Wzgórze, strach chodzić i jeździć, miasto się obudzi dopiero wtedy jak wydarzy się jakieś nieszczęście. 4. W mojej okolicy obecnie nie ma prawie Ŝadnych ciągów pieszych:) Najbardziej zaleŝałoby mi na chodnikach na ul. Jabłoniowej oraz utworzeniu dojścia z mojego osiedla (Potęgowska) na Jasień. W tej chwili, do Kościoła i przychodni mam kawał drogi. 5. Brak bezpiecznego dojścia do szkoły przy ul Wielkopolskiej, z ulic Srebrnej, Kolorowej i wszystkich im przyległych. 6. Brakuje mi szybkiego, bezpiecznego dojścia na Starówkę!!! 7. Prośba o połączenie ulicy Guderskiego przez strumyk, chociaŝby płyty Jumbo do "dzikiego pomostu". 8. DuŜo osób marzy o dojściu/ścieŝce rowerowej do ul. Trakt Św. Wojciecha albo chociaŝ do Osiedla Kazimierza i Mleczarni Maćkowy. 9. Gorący apel o chodnik i oświetlenie od ulicy Madalińskiego w stronę SP nr 8. Dzieci idące do szkoły są zmuszone uskakiwać przed pędzącymi samochodami i chodzić w ciemności szczególnie po schodach między domkami. Zróbcie to zanim dojdzie do tragedii!!! 23

24 10. Większość dzieci z naszego osiedla uczęszcza do Szkoły w Borkowie, która oddalona jest od naszego osiedla o niecały kilometr. JednakŜe wzdłuŝ ulicy Starogardzkiej brakuje chodnika i oświetlenia do ulicy Akacjowej!!! 11. Ul. Leszczynowa nie ma chodnika przez co jest bardzo niebezpieczna, szczególnie po zmroku. 12. Brakuje chodników by dojść do sklepu, pobocza i oświetlenia. 13. Mało jest chodników, mało skomunikowane osiedle. 14. Brak ciągów pieszych. 15. Mamy na osiedlu tylko 1 sklep spoŝywczy-bardzo drogi. A do innych nie ma dojścia - brak chodnika. Konieczność "spaceru" po ruchliwej ulicy Starogardzkiej. Brak lub zły stan oświetlenia 1. Od ul. M. Kołodzieja, przez ul. Warszawską, do ul. Jabłoniowej - nie ma oświetlenia. 2. Brak chodnika na całej długości ul. Leszczynowej. 3. Brak chodnika wzdłuŝ ul. Jabłoniowej. 4. Poprosimy o chodniki na ulicach św. Huberta i dolnej Myśliwskiej. 5. Brak oświetlenia na Jabłoniowej i Warszawskiej. 6. Nie ma chodnika wzdłuŝ ulicy Jabłoniowej i Warszawskiej, nie ma linii na drodze, drogi te nie są oświetlone przy osiedlach Jabłoniowa i Lawendowe Wzgórze, strach chodzić i jeździć, miasto się obudzi dopiero wtedy jak wydarzy się jakieś nieszczęście. 7. Większość dzieci z naszego osiedla uczęszcza do Szkoły w Borkowie, która oddalona jest od naszego osiedla o niecały kilometr. JednakŜe wzdłuŝ ulicy Starogardzkiej brakuje chodnika i oświetlenia do ul.akacjowej!!! 8. Brakuje chodników by dojść do sklepu, pobocza i oświetlenia. 9. Brak oświetlenia przy istniejących chodnikach. Brak sklepów i usług 1. W pobliŝu mojego osiedla nie ma śadnej infrastruktury ani punktów. 2. Brak na osiedlu sklepu rybnego. 3. Sklep rybny. 24

25 4. Przydałyby się jednostki typu straŝ poŝarna, pogotowie, policja zlokalizowane poza centrum Gdańska (bardziej w kierunku obwodnicy i kierunków w których rozwijają się nowe osiedla). 5. Na naszym osiedlu brak jest wyboru świeŝego mięsa, dobrze zaopatrzonego warzywniaka oraz dobrej cukierni/kawiarni. 6. Mamy na osiedlu tylko 1 sklep spoŝywczy-bardzo drogi. A do innych nie ma dojścia - brak chodnika. Konieczność "spaceru" po ruchliwej ulicy Starogardzkiej. Inne 1. Uprawiam NordicWalking na terenach poligonu na Jasieniu. Wędruję na terenach przyległych do budowy PKM, w tej chwili są to obszary zaśmiecone i zaniedbane. Po rewitalizacji mogłyby stanowić wspaniałe miejsce spacerów i rekreacji! 2. A komunikacja miejska kursuje tędy zbyt rzadko (rejon ul. M. Kołodzieja i Warszawskiej), 3. Nie ma jak przejść do przystanku przez ekran wygłuszający. 4. Szadółki są trochę zapomnianą dzielnicą przez miasto, w której mieszka coraz więcej ludzi. 5. Chcę, Ŝeby mieszkało się nam lepiej. 6. Miałem problem z odpowiedzią na niektóre pytania ze względu na brak podziału (nie wszędzie) na zakupy codzienne i większe. 7. Brak komunikacji z Państwa strony o ankiecie... Szkoda, Ŝe nikt nie dotarł do mojego bloga gdanskpoludnie.pl. 8. Proszę o opublikowanie wyników ankiety na stronach BRG. 9. Przeładowana szkoła (Maćkowy). 10. Nieprzejezdna ul. Kampinoska. 25

26 Podsumowanie Przeciętny uczestnik badania to kobieta w wieku około 36 lat, pracująca zawodowo, mieszkająca w gdańskiej jednostce urbanistycznej Jasień-Szadółki w gospodarstwie domowym w skład którego wchodzi 2,3 osób. Codzienne cele pieszych podróŝy respondentów to przystanki komunikacji zbiorowej (od 45,0% do 68,2%), sklepy (od 40,0% do 50,0%) oraz rekreacja (od 35,0% do 53,8%). Najpopularniejszym miejscem robienia zakupów przez respondentów są supermarkety i dyskonty, z których korzysta prawie co drugi badany (44,4%), drugim w kolejności sklepy osiedlowe, gdzie kupuje co trzeci badany (34,0%). Respondenci najczęściej dokonują codziennych zakupów między godziną 15:00 a 19:00, pieszo, po drodze do lub z pracy czy szkoły. Najlepiej wyposaŝoną jednostką urbanistyczną jest Chełm, najgorzej Maćkowy. Świadczy o tym min. zasięg dojścia do najbliŝszego sklepu. Na Chełmie 50,0% respondentów mieszka w zasięgu 5 minut dojścia pieszego do najbliŝszego sklepu, na Maćkowych co trzeci zamieszkały tam respondent (36,4%) idzie do najbliŝszego sklepu ponad 16 minut. Najbardziej zadowoleni z ofert handlowej na swoim osiedlu i dostępności obiektów tego typu są mieszkańcy Chełmu, najmniej Maćkowych. Respondenci ze wszystkich jednostek urbanistycznych wskazali jednak zgodnie na brak księgarni, restauracji i pubów, biblioteki i basenu. Czynnikiem, który w najwyŝszym stopniu wpływa na atrakcyjność obiektów handlowych i usługowych jest dostępność komunikacyjna: piesza, samochodowa, transportem zbiorowym. Analiza dodatkowych usług wskazuje, Ŝe w nowych dzielnicach nie tylko oferta handlowa i usługowa jest problemem, respondenci wskazywali takŝe na braki w infrastrukturze drogowej oraz ubogiej ofercie edukacyjnej. Podsumowując, odpowiedzi respondentów wskazują na duŝe zapotrzebowanie na dobrze zaprojektowane i wyposaŝone centrum osiedlowe osiedlowy ośrodek handlowo-usługowy. 26

27 Aneks nr 1. Spis tabel Tab. 1 Cele pieszego poruszania się po osiedlu Chełm (n=10)... Tab. 2 Cele pieszego poruszania się po osiedlu - Zakoniczyn-Łostowice (n=20)... Tab. 3 Cele pieszego poruszania się po osiedlu - Maćkowy (n=22) Tab. 4 Cele pieszego poruszania się po osiedlu - Jasień-Szadółki (n=39) Tab. 5 Tab. 6 Tab. 7 Tab. 8 Ocena liczby punktów handlowych i usługowych na terenie osiedla Chełm (n=10)... Ocena liczby punktów handlowych i usługowych na terenie osiedla Zakoniczyn-Łostowice (n=20) Ocena liczby punktów handlowych i usługowych na terenie osiedla - Maćkowy (n=22)... Ocena liczby punktów handlowych i usługowych na terenie osiedla Jasień-Szadółki (n=39) Tab. 9 Przykłady dobrze funkcjonujących w opinii respondentów ośrodków handlowych na terenie Gdańska (lub Metropolii Gdańskiej)... Tab. 10 Inne uwagi Aneks nr 2. Spis wykresów Ryc. 1 Miejsce zamieszkania jednostka urbanistyczna... 4 Ryc. 2 Miejsce zamieszkania osiedle... 4 Ryc. 3 Płeć... 5 Ryc. 4 Wiek... 6 Ryc. 5 Średnia wieku... 6 Ryc. 6 Liczba osób w gospodarstwie domowym... 7 Ryc. 7 Średnia liczba osób w gospodarstwie domowym... 7 Ryc. 8 Status zawodowy... 8 Ryc. 9 Miejsce najczęstszych zakupów Ryc. 10 Czas przejścia do najbliŝszego sklepu (codzienne zakupy) Ryc. 11 Pora najczęstszego robienia codziennych zakupów Ryc. 12 Okoliczności najczęstszego robienia codziennych zakupów

28 Ryc. 13 Ryc. 14 Ryc. 15 Środek transportu do miejsca codziennych zakupów Zadowolenie z oferty usługowej na własnym osiedlu Ocena liczby punktów handlowych i usługowych na terenie osiedla zestawienie ogólne Ryc. 16 Ryc. 17 Ryc. 18 Ranking czynników wpływających na atrakcyjność punktów handlowych i usługowych... Elementy kształtujące atrakcyjny ośrodek handlowo-usługowy (oprócz asortymentu)... Deklarowana chęć rezygnacji z zakupów poza osiedlem na rzecz korzystania z dobrze zaprojektowanego i wyposaŝonego ośrodka osiedlowego Aneks nr 3. Kwestionariusz ankiety Szanowni Państwo, zapraszamy do udziału w badaniu dotyczącym kierunków poruszania się pieszo po Państwa dzielnicy oraz oceny istniejących ośrodków handlowo-usługowych. Badanie prowadzone jest w ramach prac Biura Rozwoju Gdańska nad studium ośrodków usługowych dla dzielnicy Gdańsk Południe(Chełm, Orunia Górna, Ujeścisko, Zakoniczyn, Łostowice, Szadółki, Maćkowy, Jasień, Kiełpinek, Zabornia). Państwa odpowiedzi pozwolą na lepsze i zgodne z rzeczywistymi potrzebami zaplanowanie terenów usługowych w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Wypełniając ankietę, proszę o zaznaczenie wybranej odpowiedzi lub wpisanie odpowiedzi we wskazanym miejscu. 1. Czy porusza się Pani/Pan po swoim osiedlu, dzielnicy pieszo? Proszę o wskazanie miejsc, w które dociera Pani/Pan pieszo oraz określenie częstotliwości, z jaką chodzi Pani/Pan we wskazane miejsca na terenie swojego osiedla, dzielnicy. lp. cel codziennie 2-3 razy w tygodniu raz w tygodniu 2-3 razy w miesiącu raz w miesiącu 1.1. praca szkoła, przedszkole przychodnia, ośrodek zdrowia sklepy kościół restauracja, bar, kawiarnia odwiedziny u sąsiadów, znajomych, rodziny rekreacja (spacer, bieganie, NordicWalking, wyjście z psem itp.) rzadziej przystanki komunikacji zbiorowej inne nigdy 28

29 2. Gdzie najczęściej robi Pani/Pan zakupy? 1. sklepy osiedlowe 2. na bazarach 3. przez Internet 4. centra handlowe 5. supermarkety / dyskonty 6. hipermarkety 7. inne (proszę wpisać jakie) W jakiej odległości (liczonej czasem przejścia) znajduje się najbliŝszy sklep, w którym robi Pani/Pan codzienne zakupy (np. pieczywo, nabiał itp.)? 1. poniŝej 5 min 2. 6 min 10 min min 15 min min 20 min 5. powyŝej 20 min 6. nie robię codziennych zakupów 4. Gdzie i jak często robi Pani/Pan zakupy pierwszej potrzeby (np. pieczywo, nabiał itp.)? lp. częstotliwość 4.1. codziennie razy w tygodniu 4.3. raz w tygodniu razy w miesiącu 4.5. raz w miesiącu 4.6. rzadziej miejsce na własnym osiedlu (proszę wpisać gdzie) poza osiedlem (proszę wpisać gdzie) 5. Kiedy najczęściej robi Pani/Pan zakupy? 1. do godziny 12:00 2. między godziną 12:00 a 15:00 3. między godziną 15:00 a 19:00 4. po godzinie 19:00 5. nie robię zakupów 6. W jakich okolicznościach najczęściej robi Pani/Pan zakupy? 1. specjalnie wychodzę po zakupy 2. w drodze do/z pracy, szkoły 3. przy innych okazjach 4. nie robię zakupów 7. W jaki sposób najczęściej dociera Pani/Pan do miejsca, w którym robi zakupy? 1. pieszo 2. rowerem 3. komunikacją zbiorową 4. samochodem jako kierowca 5. samochodem jako pasaŝer 29

30 8. Czy jest Pani zadowolona / Pan zadowolony z oferty i dostępności usług na swoim osiedlu? 1. zdecydowanie tak 2. raczej tak 3. trudno powiedzieć 4. raczej nie 5. zdecydowanie nie 9. Proszę o ocenę liczby punktów handlowych i usługowych na terenie Pani / Pana osiedla. Jakich punktów jest zbyt mało, jakich zbyt duŝoa których liczba jest wystarczająca? Którymi nie jest Pani zainteresowana / Pan zainteresowany? lp. branŝa 1.1 sklep spoŝywczy cukiernia, sklepy: mięsny, warzywny, rybny sklep odzieŝowy drogeria, apteka kwiaciarnia księgarnia zabawki, artykuły dla dzieci meble, AGD sklep budowlany sklep sportowy fast food, bar restauracja, pub salon urody, fryzjer krawiec zegarmistrz, jubiler biuro podróŝy hotel biblioteka kino klub osiedlowy galeria, muzeum kościół studio sportowe tj. fitness, klub sportowy basen bank, bankomat biuro rachunkowe, biuro nieruchomości zbyt mało wystarczająco zbyt duŝo trudno powiedzieć 30

31 1.27 punkt, salon telefonii komórkowej gabinety medyczne, stomatolog przychodnia zdrowia przedszkole szkoła Ŝłobek szkoła językowa poczta administracja publiczna, biura dyskonty hipermarkety hurtownie naprawa pojazdów inne Jakie czynniki mają dla Państwa znaczenie przy wyborze miejsca dokonywania zakupów? Proszę uporządkować poniŝsze czynniki od 1 do 9, gdzie 1 oznacza najmniej waŝny, a 9 najbardziej waŝny czynnik. czynnik waga niskie ceny bliska odległość od sklepu do miejsca zamieszkania promocje miła obsługa bogaty asortyment jakość produktów atrakcyjna przestrzeń publiczna odległość od przystanków publicznego transportu przestronny parking 11. Jakie elementy, oprócz oferty samych punktów handlowych i usługowych, sprawiają, Ŝe dany ośrodek / centrum handlowe mogą określić Państwo jako atrakcyjny? Proszę podać przykład dobrze prosperującego wg Państwa ośrodka usługowego na obszarze Gdańska lub Metropolii Gdańskiej

32 13. Czy dla lepiej wyposaŝonego (z duŝą ilością róŝnorodnych usług) i lepiejzaprojektowanego (wygodnego) ośrodka usługowego w Pani/Pana osiedluzrezygnowałaby Pani / zrezygnowałby Pan z robienia większych zakupów poza swoim osiedlem? 1. tak 2. nie 3. zaleŝy od... (proszę wpisać) 4. trudno powiedzieć 14. Na jakim osiedlu dzielnicy "Gdańsk Południe" Pani / Pan mieszka? Na jakiej ulicy Pani / Pan mieszka? Płeć 1. kobieta 2. męŝczyzna 17. Wiek (proszę wpisać w latach) Liczba osób w gospodarstwie domowym Status zawodowy 1. uczeń 2. student 3. osoba pracująca 4. osoba bezrobotna 5. osoba zajmująca się domem / dziećmi 6. emeryt, rencista 7. inne 20. Inne uwagi Dziękujemy za udział w badaniu! 32