WEWNĄTRZREGIONALNE ZRÓŻNICOWANIE POZIOMU ROZWOJU SPOŁECZEŃSTWA INFORMACYJNEGO W WOJEWÓDZTWIE PODKARPACKIM

Transkrypt

1 WEWNĄTRZREGIONALNE ZRÓŻNICOWANIE POZIOMU ROZWOJU SPOŁECZEŃSTWA INFORMACYJNEGO W WOJEWÓDZTWIE PODKARPACKIM października 2013 roku Konferencja naukowa Statystyka Wiedza Rozwój Mieczysław J. Król, Colin F. Hales, Maria Sarama, Uniwersytet Rzeszowski

2 Cel badania: Ocena wewnątrzregionalnego zróżnicowania poziomu rozwoju społeczeństwa informacyjnego w województwie podkarpackim - ze szczególnym uwzględnieniem skali i zakresu wykorzystywania nowoczesnych technologii informacyjnych i komunikacyjnych przez mieszkańców.

3 Czas/Okres: 2011r r. Wielkość próby: gospodarstw domowych zlokalizowanych w dwudziestu jeden powiatach (ziemskich) województwa podkarpackiego osób zamieszkałych ww. gospodarstwach zlokalizowanych na badanym terytorium Forma: wywiady bezpośrednie (PAPI) Respondenci: Zgodnie z wymogami Komisji Europejskiej badaniami objęto gospodarstwa domowe z przynajmniej jedną osobą w wieku lata oraz wszystkie osoby w wieku lata zamieszkałych w tych gospodarstwach

4 Obszary zainteresowania - gospodarstwa Wyposażenie gospodarstw domowych w sprzęt ICT Dostęp gospodarstw do Internetu Sposoby łączenia się z siecią Internet Jakość/prędkość posiadanych łączy do Internetu (Mb/s) Przyczyny nieposiadania komputera oraz braku dostępu do Internetu

5 Obszary zainteresowania - osoby Miejsce najczęstszego dostępu do sieci Internetu Częstotliwość korzystania z ICT oraz z aplikacji komputerowych Cele/motywy korzystania z Internetu Poziom umiejętności komputerowych i sieciowych Zainteresowanie korzystaniem z e-usług Częstotliwość wykonywania typowych czynności drogą elektroniczną Zwyczaje komunikacyjne respondentów

6 Charakterystyka próby (gospodarstwa) Liczba osób uczących się Liczba domowników <16 roku życia Średni dochód/m-c brak 34,67% 1 29,29% 2 23,05% 3+ 12,99% brak 58,02% 1 25,39% 2 12,16% 3+ 4,44% 499 zł i mniej 19,94% zł 37,06% zł 26,24% zł 10,86% 2000 zł i więcej 5,90%

7 Charakterystyka próby (osoby) Płed kobiety 52,34% Miejsce zamieszkania mężczyźni 47,66% wieś 70,21% miasto do mieszkaoców 5,75% miasto do mieszkaoców 14,33% miasto do mieszkaoców 6,83% miasto < mieszkaoców 2,88%

8 Wyposażenie gospodarstw w sprzęt elektroniczny

9 Wyposażenie gospodarstw w komputery - w zależności od poziomu dochodów

10 Wybrane wyniki analizy zależności (V-Cramera) Dostęp do Internetu Szybkośd łącza Posiadanie komputera Miasto/Wieś 0,03 0,16 0,00 Poziom dochodów 0,09 0,10 0,05 Osoby uczące się w gospodarstwie 0,29 0,04 0,32

11 Przyczyny braku sprzętu komputerowego w gospodarstwie

12 Wskaźniki rozwoju SI w powiatach Dwa poziomy agregacji Pierwszy poziom agregacji - Metoda bezwzorcowa, agregacja multiplikatywna, wagi wyznaczone za pomocą metody AHP (Analytic Hierarchy Proces), normalizacja: przekształcenie ilorazowe. - Metoda Hellwiga (wersja pozycyjna wykorzystująca medianę Webera).

13 Wskaźniki rozwoju SI w powiatach - Metoda TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to an Ideal Solution). Normalizacja: przekształcenie ilorazowe Drugi poziom agregacji: metoda multiplikatywna, wagi wyznaczone za pomocą metody AHP.

14 Wskaźniki rozwoju SI 0,11 gotowość mieszkańców i gospodarstw domowych funkcjonowania w SI Wskaźniki rozwoju SI 0,24 0,10 0,10 0,45 korzystanie z komputerów przez mieszkańców korzystanie z Internetu przez mieszkańców korzystanie z e-administracji przez mieszkańców korzystanie z usług oferowanych w sieci przez mieszkańców

15 Subwskaźniki gotowości 0,10 odsetek gospodarstw posiadających komputer osobisty lub laptop Subwskaźnik gotowości 0,14 0,22 0,31 0,23 odsetek gospodarstw posiadających dostęp do Internetu odsetek gospodarstw z dostępem do Internetu posiadających łącze szerokopasmowe średnia liczba posiadanych przez mieszkańców umiejętności komputerowych średnia liczba posiadanych przez mieszkańców umiejętności sieciowych

16 Subwskaźniki korzystanie z komputerów 0,14 odsetek osób regularnie korzystających z komputera Subwskaźnik korzystanie z komputerów 0,18 0,33 odsetek osób regularnie korzystających z edytora tekstów odsetek osób regularnie korzystających z arkusza kalkulacyjnego 0,35 odsetek osób korzystających przynajmniej raz w ciągu trzech miesięcy z programu do obsługi baz danych

17 Subwskaźniki korzystanie z Internetu 0,24 odsetek osób regularnie korzystających z Internetu Subwskaźnik korzystanie z Internetu 0,31 0,14 odsetek osób regularnie korzystających z poczty elektronicznej odsetek osób pobierających pliki z Internetu przynajmniej raz w ciągu trzech miesięcy 0,31 odsetek osób regularnie korzystających z komunikatorów

18 Subwskaźniki korzystanie z e-usług 0,24 odsetek osób, które przynajmniej raz na 3 mies. kupują w Internecie Subwskaźnik korzystanie z e-usług 0,36 0,09 0,22 0,09 odsetek osób regularnie korzystających z i-bankowości odsetek osób, które przynajmniej raz na 3 mies. poszukują w Internecie ofert kupna lub sprzedaży odsetek osób, które przynajmniej raz na 3 mies. wyszukują, rezerwują lub kupują usługi w Internecie odsetek osób regularnie uzyskujących z Internetu informacje o wydarzeniach kulturalnych

19 Subwskaźniki korzystanie z e-administracji 0,24 odsetek osób, które przynajmniej raz w ciągu 3 mies. kontaktują się za pomocą Internetu z admin. pub. Subwskaźnik korzystanie z e-administracji 0,44 0,19 0,13 odsetek osób składających e-deklaracje podatkowe odsetek osób korzystających z Internetu przy załatwianiu spraw dotyczących dokumentów osobistych odsetek osób kontaktujących się za pomocą Internetu ze służbą zdrowia

20 Typologia powiatów sanocki kolbuszowski 1 Metoda bezwzorcowa rzeszowski krośnieński 2 Metoda Hellwiga (pozycyjna) strzyżowski jasielski 3 Metoda TOPSIS dębicki jarosławski Poziom wysoki brzozowski (> w przemyski 1σ w ) łańcucki mielecki Poziom powyżej średniej lubaczowski (> w ) tarnobrzeski bieszczadzki leżajski Poziom poniżej średniej ropczycko-sędziszowski (> w 1 w) niżański przeworski leski Poziom niski stalowowolski ( > w 2 w )

21 Typologia powiatów wysoki wysoki (2) i powyżej średniej (1) powyżej średniej poniżej średniej poniżej średniej (2) i niski (1) poniżej średniej (1) i niski (2) niski powiaty grodzkie

22 Wartości wskaźników w powiatach centralnych i peryferyjnych

23 Autokorelacja przestrzenna statystyka Morana I = 0,09 I = 0,11 I = 0,10

24 Autokorelacja przestrzenna m. Hellwiga i TOPSIS Tarnobrzeg Krosno Rzeszów W przypadku metody bezwzorcowej powiat niżański znajduje się w III, a nie w li ćwiartce Przemyśl Wskaźnik wysoki otoczony niskimi (IV ćwiartka) Wskaźnik wysoki otoczony wysokimi (I ćwiartka) Wskaźnik niski otoczony niskimi (III ćwiartka) Wskaźnik niski otoczony wysokimi (II ćwiartka)

25 Podsumowanie Typologie powiatów otrzymane na podstawie przyjętych wskaźników złożonych są bardzo podobne. Nie występuje wyraźne zróżnicowanie na linii centrum peryferie. Powiaty położone na północy województwa oraz powiaty z części południowo wschodniej charakteryzują się niskim poziomem rozwoju. Autokorelacja przestrzenna jest słaba. Położenie powiatu blisko powiatów grodzkich nie zawsze przyczynia się do wysokiego poziomu rozwoju SI na jego terenie.

26 Dziękujemy za uwagę