Tytuł Tytuł prezentacji

Transkrypt

1 Jak nie przegrać EURO 2012? Przegląd doświadczeń, wnioski dla Polski. Dr Jakub Borowski Główny Ekonomista Kredyt Banku S.A. Szkoła Główna Handlowa Konferencja MIASTO PO EURO Centrum Olimpijskie, Warszawa 25 listopada 2011 r. Tytuł Tytuł prezentacji Tytuł prezentacji Miejscowość, Miejscowość, DD DD DD MM MM RRRR RRRR

2 Doświadczenia międzynarodowe Wydarzenie Rok Autorzy Wpływ na PKB Letnie Igrzyska Olimpijskie, Londyn Mistrzostwa Świata w Piłce NoŜnej, Republika Południowej Afryki Zimowe Igrzyska Olimpijskie, Vancouver Mistrzostwa Europy w Piłce NoŜnej, Szwajcaria Mistrzostwa Europy w Piłce NoŜnej, Austria Mistrzostwa Świata w Piłce NoŜnej, Niemcy Letnie Igrzyska Olimpijskie, Ateny Mistrzostwa Europy w Piłce NoŜnej, Portugalia Letnie Igrzyska Olimpijskie, Sydney 2012 Blake, ,9 mld, 0,01% 2010 Bohlmann, van Heerden; InterVISTAS Consulting Inc., Rütter et. al., 2004 Wpływ na zatrudnienie 5,9 tys., 0,14% 0,08% 0,69% -0,35% - 0,72% Typ analizy Okres analizy Narzędzie ex ante Model równowagi ogólnej ex ante średni Model równowagi ogólnej 3,3 mld $ 1 77 tys. 2 ex ante Input-output 0,28-0,32 mld CHF 3,2-3,8 tys. ex ante średni Input-output 2008 Helmenstein, Kleissner, ,64 mld 3 11,8 tys. 2 ex ante średni Input-output 2006 Ahlert, ,7 mld 4 2,8 tys. ex ante Input-output, model ekonometryczny 2004 Kasimati, Dawson; Martins et al., Madden, ,3% ( ) 0,5% ( ) 5 86,3 tys. ( ) 7,7 tys. ( ) 6 ex post Model makroekonometryczny 0,7 mld 13,1 tys. ex post Input-output 6,5 mld AUD 7 7,5 tys. ex ante Model równowagi ogólnej 1 Scenariusz umiarkowanie wysokiego wzrostu przychodów z turystyki zagranicznej; 2 W osobo-latach. 3 Wpływ na wartość dodaną; 4 W cenach bieŝących; 5 Wpływ na roczne tempo wzrostu; 6 Roczny spadek bezrobocia; 7 Wartość zaktualizowana (1996 r.). 2

3 Efekty gospodarcze UEFA EURO 2012 TM Wzrost atrakcyjności turystycznej BudŜet organizacyjny UEFA Turystyka sportowa w roku 2012 Inwestycje krajowe i zagraniczne Produktywność Eksport Gospodarka P r o d u k c j a Z a t r u d n i e n i e D o c h o d y i k o n s u m p c j a Efekty Bezpośrednie Pośrednie

4 Główne zagroŝenia związane z organizacją największych imprez sportowych Wzrost długu publicznego Ograniczenie innych inwestycji publicznych Brak poprawy wizerunku (atrakcyjności turystycznej) kraju goszczącego Efekt białych słoni Efekt wypychania inwestycji prywatnych 4

5 Wzrost długu publicznego Nakłady związane z organizacją największych imprez sportowych są zwykle finansowane poprzez przyrost długu publicznego Problem źródeł finansowania jest szczególnie istotny w krajach, w których zasób infrastruktury transportowej i sportowej jest niski, a dług publiczny jest wysoki Znaczące efekty podaŝowe związane z EURO 2012 TM oraz wysoki udział środków unijnych w finansowaniu inwestycji implikują neutralność EURO 2012 TM dla relacji długu publicznego do PKB Źródła skumulowanego przyrostu PKB w latach : 5

6 Inwestycje infrastrukturalne mogą przyczynić się do ograniczenia publicznych nakładów na edukację, opiekę zdrowotną oraz badania i rozwój Brak przyspieszenia inwestycji infrastrukturalnych w Polsce oznaczałby zwłaszcza w warunkach silnego spowolnienia wzrostu gospodarczego ryzyko utraty znacznej części środków unijnych oraz obniŝenia wsparcia w ramach Perspektywy Finansowej Ograniczenie innych inwestycji publicznych W badaniach atrakcyjności inwestycyjnej niska jakość i zasób infrastruktury transportowej jest wskazywana jako główna bariera dla zwiększenia napływu zagranicznych inwestycji bezpośrednich do Polski Inwestycje związane z UEFA EURO 2012 TM *- kwoty inwestycji podano w miliardach zł. 6

7 Brak poprawy wizerunku (atrakcyjności turystycznej) Jeśli atrakcyjność turystyczna kraju goszczącego jest wysoka lub zła organizacja imprezy przyczynia się do powstania niekorzystnego obrazu kraju-organizatora, efekt barceloński moŝe nie wystąpić lub w skrajnym przypadku moŝe on być ujemny Doświadczenia związane z organizacją MŚ 2010 w RPA wskazują, Ŝe niezapewnienie bezpieczeństwa kibicom moŝe mieć negatywny wpływ na medialny przekaz z imprezy Obecny stopień zaawansowania najwaŝniejszych inwestycji związanych z EURO 2012 TM oraz relatywnie niski wyjściowy poziom atrakcyjności turystycznej Polski sygnalizują niskie prawdopodobieństwo ujemnego efektu barcelońskiego Ranking marek w kategorii Turystyka w 2008 r. (pkt.) 1. Włochy 77,2 2. Francja 75,9 3. Hiszpania 73,3 33. Węgry 59,9 35. Czechy 59,2 36. Polska 59,1 50. Iran 44,0 Rok Wariant Podstawowy Pesymistyczny Optymistyczny ,3 576,2 768, ,2 62,4 624, ,2 62,7 626, ,7 63,0 629, ,9 64,4 643, ,5 65,8 658, ,4 67,3 672, ,0 68,9 688, ,3 70,5 705,3 SUMA 4967,4 1101,1 6017,1 % scenariusza podstawowego 100,0% 22,2% 121,1% Źródło: GFK Polonia 7

8 Efekt białych słoni Doświadczenia Korei Pd (Mistrzostwa Świata w Piłce NoŜnej w 2002 r.) i Portugalii (EURO 2004 TM ) wskazują na ryzyko powstania zbyt duŝej infrastruktury stadionowej Ryzyko efektu białych słoni w Polsce jest ograniczone dzięki współorganizowaniu turnieju z Ukrainą MoŜna oczekiwać, Ŝe nowe stadiony w Polsce nie zabiorą wydarzeń z innych istniejących juŝ obiektów (nie będzie efektu kanibalizacji ), gdyŝ rynek going-out w miastach jest wciąŝ mały Inwestycje w stadiony w Polsce moŝna traktować jako nakład konieczny dla uzyskania korzyści związanych z szybszą rozbudową infrastruktury transportowej 8

9 Efekt wypierania Silny wzrost inwestycji publicznych moŝe w warunkach pełnego wykorzystania mocy wytwórczych prowadzić do wypierania inwestycji prywatnych, charakteryzujących się relatywnie wysoką oczekiwaną stopą zwrotu (produktywnością) Realizacja inwestycji publicznych związanych z EURO 2012 TM nastąpiła w okresie globalnego kryzysu finansowego i niepełnego wykorzystania mocy wytwórczych (ujemnej luki popytowej) w Polsce Badania koniunktury GUS w latach sygnalizują niskie znaczenie niedoboru wykwalifikowanych pracowników jako bariery dla działalności przedsiębiorstw budowlanych Wartość kosztorysowa inwestycji rozpoczętych (%r/r) Realna dynamika inwestycji przedsiębiorstw niefinansowych (lewa oś, % r/r) Wykorzystanie mocy produkcyjnych w przemyśle (prawa oś, %) Źródło: Obliczenia własne na podstawie danych GUS łączna modernizacja środków trwałych inwestycje nowe 9

10 Wnioski EURO 2012 TM jest projektem, któremu towarzyszy niskie ryzyko materializacji typowych zagroŝeń związanych z organizacją największych międzynarodowych imprez sportowych Na rzecz powyŝszej tezy przemawiają: znaczące efekty podaŝowe inwestycji infrastrukturalnych związanych z EURO 2012 TM wysoki udział środków unijnych w finansowaniu inwestycji ograniczenie głównej bariery dla napływu BIZ do Polski znaczne zaawansowanie najwaŝniejszych inwestycji związanych z EURO 2012 TM niski wyjściowy poziom atrakcyjności turystycznej Polski znaczący potencjał dla rozwoju rynku going-out w miastach relatywnie niski stopień wykorzystania mocy wytwórczych w 10 latach

11 Dziękuję za uwagę Tytuł Tytuł prezentacji Tytuł prezentacji Miejscowość, Miejscowość, DD DD DD MM MM RRRR RRRR

12