Leczenie raka piersi u kobiet w podeszłym wieku komentarz do przypadku klinicznego

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Leczenie raka piersi u kobiet w podeszłym wieku komentarz do przypadku klinicznego"

Transkrypt

1 KOMENTARZ DO OPISU PRZYPADKU Iwona Głogowska Klinika Nowotworów Piersi i Chirurgii Rekonstrukcyjnej Centrum Onkologii Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie Leczenie raka piersi u kobiet w podeszłym wieku komentarz do przypadku klinicznego Treatment of breast cancer in elderly patients comments to clinical case Adres do korespondencji: Lek. Iwona Głogowska Klinika Nowotworów Piersi i Chirurgii Rekonstrukcyjnej Centrum Onkologii Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie ul. Roentgena 5, Warszawa Tel.: +48 (22) glogoi@op.pl STRESZCZENIE Szacuje się, że około 40 60% kobiet leczonych z powodu raka piersi stanowią pacjentki powyżej roku życia. Grupa ta jest nielicznie reprezentowana w badaniach klinicznych, więc brak danych naukowych utrudnia ustalenie standardów postępowania. Współistnienie problemów geriatrycznych powoduje, że leczenie przeciwnowotworowe chorych starszych często jest suboptymalne. Wskazania do radykalnego leczenia chirurgicznego są identyczne jak u kobiet młodszych. W terapii systemowej na pierwszym miejscu zaleca się hormonoterapię. Stosowanie chemioterapii wielolekowej, szczególnie zawierającej antracykliny konwencjonalne, jest obarczone dużym ryzykiem powikłań. W przypadku wskazań do leczenia cytotoksycznego zaleca się monoterapię i stosowanie dawek frakcjonowanych. Dane dotyczące bezpieczeństwa terapii ukierunkowanych molekularnie u chorych z nadmierną ekspresją receptora HER-2 są ograniczone. Niemniej u chorych bez przeciwwskazań kardiologicznych International Society of Geriatric Oncology (SIOG) zaleca postępowanie jak w młodszych grupach wiekowych. Kwalifikacja do leczenia w grupie chorych w podeszłym wieku musi być szczególnie staranna i uwzględniać aspekty biologiczne, medyczne oraz socjalne. Słowa kluczowe: rak piersi, podeszły wiek, leczenie systemowe, toksyczność Onkologia w Praktyce Klinicznej 2012, tom 8, nr 2, Copyright 2012 Via Medica ISSN ABSTRACT Approximately 40 60% of patients treated due to breast cancer are women in age 65 and older. There is no evidence based data on the treatment of this age group because it was not enough represented in the controlled clinical trials with subsequent lack of generally accepted guidelines. The common occurrence of co morbidities may result in suboptimal treatment. The same radical surgery is advised for elderly patients as it is required for younger counterparts. Hormonal treatment has a priority as a systemic treatment of breast cancer in aged woman. Antracycline-based, multiagent chemotherapy increases risk of toxicity in this population. If cytotoxic treatment is indicated, single agent chemotherapy, administered on weekly basis, is the treatment of preference. There is a few data on the safety of targeted therapy in older women with HER-2 positive breast cancer, although International Society of Geriatric Oncology (SIOG) recommends the same treatment as for younger women if there is no strong cardiologic contraindications for anti HER-2 therapy. Treatment selection for elderly breast cancer women should include biological, clinical and social aspects and be as much cautious as possible. Key words: breast cancer, elderly patients, systemic therapy, toxicity Onkol. Prak. Klin. 2012; 8, 2:

2 ONKOLOGIA W PRAKTYCE KLINICZNEJ 2012, tom 8, nr 2 Przedstawiony przypadek jest przykładem wieloletniego leczenia raka piersi u kobiety w podeszłym wieku, u której wykorzystano różne metody leczenia przeciwnowotworowego. Rak piersi jest chorobą, w której szczyt zachorowań obserwuje się około 60. roku życia, a chore w wieku powyżej roku życia stanowią 40 60% leczonych [1 3]. Przyczyną suboptymalnego leczenia kobiet powyżej 70. roku życia jest kondycja ogólna osób starszych, a także choroby współistniejące, które ograniczają zastosowanie wielu metod leczenia. Ponadto brak odpowiedniej reprezentacji tej grupy wiekowej w badaniach klinicznych utrudnia opracowanie opartych na danych naukowych standardów postępowania dla osób w podeszłym wieku uwzględniających problemy geriatryczne [4]. Niejednokrotnie socjalne aspekty związane z wiekiem podeszłym, takie jak trudności z mobilnością, potrzeba opieki i zależność od pomocy innych osób, a także problemy finansowe, utrudniają dotarcie do lekarza oraz zachowanie rytmu badań, wizyt i terapii, co skutkuje gorszymi wynikami leczenia [1, 5, 6]. W przedstawionym przypadku w leczeniu pierwotnym wykorzystano wyłącznie chirurgię (mastektomia radykalna sposobem Pateya). W dostarczonej dokumentacji brakowało danych pozwalających na ustalenie stopnia zaawansowania klinicznego oraz patologicznego. Nie określono także stanu receptorów dla estrogenów (ER, estrogen receptors) i progesteronu (PgR, progesterone receptors). Z tego powodu nie ma możliwości stwierdzenia, czy chora mogła być kandydatką do chirurgicznego leczenia oszczędzającego (BCT, breast conserving therapy) oraz leczenia uzupełniającego (radioterapii, leczenia systemowego). Dane naukowe wskazują na to, że starsze chore na raka piersi we wczesnym stadium w porównaniu z młodszymi rzadziej są poddawane radykalnemu leczeniu chirurgicznemu, a zwłaszcza BCT. U chorych, u których odstępowano od zabiegu, powszechną praktyką było stosowanie tamoksyfenu [7 10]. W przeszłości wynikało to z obawy o większe ryzyko powikłań okołooperacyjnych u chorych starszych oraz złą tolerancję znieczulenia ogólnego. W wielu analizach udokumentowano przewagę radykalnego leczenia chirurgicznego nad wyłączną hormonoterapią [8, 9]. W ostatnich latach obserwuje się większą częstość operacji radykalnych, chociaż odsetek zabiegów oszczędzających nadal jest niski. U kobiet w podeszłym wieku z rakiem piersi o niskim stopniu zaawansowania (T1, N0) można zrezygnować z limfadenektomii pachowej lub wykonać jedynie kwadrantektomię, co umożliwia przeprowadzenie zabiegu w znieczuleniu miejscowym [9]. Wyniki badania klinicznego International Breast Cancer Study Group wskazują, że u kobiet po 60. roku życia rezygnacja z limfadenektomii pachowej ma porównywalną skuteczność przy zachowanej dobrej jakości życia [8]. Dotyczy to wyłącznie chorych na hormonozależnego raka piersi bez klinicznie zajętych węzłów chłonnych pachowych, poddanych uzupełniającej terapii tamoksyfenem. Współczesne techniki chirurgiczne, takie jak biopsja węzła wartowniczego (SNB, sentinel node biposy), umożliwiają odstąpienie od limfadenektomii u niektórych chorych z kliniczną cechą N0, u których nie stwierdza się przerzutów w węźle wartowniczym. Takie postępowanie wiąże się z mniejszym ryzykiem obrzęków kończyny i znacząco poprawia jakość życia. Według zaleceń International Society of Geriatric Oncology (SIOG) leczenie wczesnego raka piersi u kobiet starszych powinno być takie samo jak u kobiet młodszych. Jedynie szczególne sytuacje kliniczne, takie jak bezwzględne przeciwwskazania do znieczulenia ogólnego oraz niskie zaawansowanie pierwotne (ct1n0), przy współistnieniu poważnych chorób towarzyszących, uzasadniają wybór ograniczonego, suboptymalnego leczenia chirurgicznego [11]. Systemowe leczenie uzupełniające zmniejsza ryzyko nawrotu i wydłuża przeżycie całkowite we wszystkich grupach wiekowych. Ponieważ większość raków piersi u kobiet po menopauzie wykazuje hormonozależność, podstawową metodą w tej grupie jest hormonoterapia. Skuteczność leczenia uzupełniającego tamoksyfenem potwierdza metaanaliza Early Breast Cancer Collaborative Trialist Group (EBCCTG) [12, 13]. Alternatywą dla tamoksyfenu są inhibitory aromatazy (IA). Ich skuteczność w leczeniu kobiet po menopauzie wykazano w randomizowanych badaniach klinicznych. W porównaniu z tamoksyfenem leczenie IA nie wpływa na przeżycie ogólne, natomiast wydłuża czasu do nawrotu [14]. Obie grupy leków różnią się profilem toksyczności. Podstawą wyboru hormonoterapii uzupełniającej powinno być ryzyko działań niepożądanych związanych z leczeniem oraz obecność chorób współistniejących stanowiących o przeciwwskazaniach do stosowania określonego leku. U opisanej chorej brak koniecznych danych uniemożliwia ustalenie, czy istniały wskazania do leczenia uzupełniającego. Po wystąpieniu wznowy miejscowej w tkankach miękkich ściany klatki piersiowej w 4. roku zastosowano w pierwszej kolejności leczenie miejscowe, resekcję zmiany z następową radioterapią. Jest to postępowanie z założeniem radykalnym, a przy tym najmniej obciążające. Jednocześnie rozpoczęto hormonalne leczenie tamoksyfenem, a po kolejnej progresji niesteroidowym inhibitorem aromatazy. W trzecim rzucie hormonoterapii zastosowano fulwestrant. W sumie, dzięki manipulacjom hormonalnym, uzyskano korzyść kliniczną i kontrolę choroby przez okres około 9 lat. U kobiet po menopauzie z rozsiewem hormonozależnego raka piersi w tkankach miękkich i kościach, z wolną dynamiką choroby metodą leczenia z wyboru jest hormonoterapia. Ponieważ leczenie hormonalne jest 72

3 Iwona Głogowska, Leczenie raka piersi u kobiet w podeszłym wieku komentarz do przypadku klinicznego obarczone najmniejszym ryzykiem powikłań, zwłaszcza u chorych w podeszłym wieku, stanowi podstawową metodę leczenia systemowego nowotworów ER-dodatnich. Skuteczność IA wobec tamoksyfenu nie zależy od stanu HER-2, dlatego jego nadmierna ekspresja nie jest czynnikiem warunkującym wybór rodzaju hormonoterapii [15, 16]. Profile toksyczności dla tamoksyfenu i niesteroidowych inhibitorów aromatazy są odmienne. Tamoksyfen przede wszystkim powoduje powikłania zakrzepowo-zatorowe i przerost błony śluzowej endometrium, natomiast anastrozol powikłania kostne w postaci bólu kości i stawów oraz zmniejszenia gęstości mineralnej kości (BMD, bone mineral density). U osób starszych nakładanie się fizjologicznej utraty masy kostnej związane z wiekiem na zmiany indukowane leczeniem przeciwnowotworowym powoduje zwiększone ryzyko złamań. Stąd konieczność starannego monitorowania BMD i w razie wskazań leczenia osteoporozy. U chorych otrzymujących IA zaleca się suplementację wapnia oraz witaminy D. U opisanym przypadku hormonoterapia została przerwana przez chorą z powodu wystąpienia objawów niepożądanych: zapalenia żył powierzchownych i przerostu endometrium podczas leczenia tamoksyfenem oraz bólów stawowych po stosowaniu anastrozolu. Tolerancja leczenia fulwestrantem była dobra. Próbę chemioterapii podjęto dopiero po stwierdzeniu kolejnej progresji miejscowej z towarzyszącymi objawami w postaci bólu i ograniczenia ruchomości kończyny. Dodatkowo, ponowna analiza stanu receptorów w zmianie przerzutowej ujawniła utratę receptorów steroidowych i współistnienie nadmiernej ekspresji receptora HER-2. Chorej zaproponowano wówczas chemioterapię doksorubicyną konwencjonalną w stałej, małej dawce, w rytmie co 7 dni. Ze względu na ryzyko powikłań związanych z chemioterapią, co u osób starszych może mieć szczególne znaczenie, wykorzystanie tej metody leczenia rozważa się, jeśli nie istnieją inne racjonalne opcje postępowania. Niemniej w sytuacji niepowodzenia lub wyczerpania możliwości hormonoterapii, dużej dynamiki choroby, przy współistnieniu objawów klinicznych, a także u chorych z guzami pozbawionymi receptorów steroidowych leczenie cytotoksyczne może przynosić korzyści. Z powodu lepszej tolerancji u osób starszych zaleca się monoterapię zamiast chemioterapii wielolekowej. W leczeniu raka piersi z powodzeniem stosuje się takie leki cytotoksyczne, jak paklitaksel, docetaksel, kapecytabina, doksorubicyna konwencjonalna i liposomalna, winorelbina i gemcytabina [15 18]. Chemioterapia we frakcjonowanych dawkach jest lepiej tolerowana. Przed leczeniem konieczna jest kontrola parametrów wydolności nerek i wątroby, ocena stanu kardiologicznego, przeanalizowanie współistnienia innych schorzeń oraz możliwych interakcji międzylekowych. Stosowanie antracyklin konwencjonalnych wiąże się z ryzykiem wystąpienia kardiotoksyczności i ryzyko to rośnie wraz z zastosowaną dawką cytostatyku oraz po 65. roku życia. Istotnym czynnikiem ryzyka powikłań ze strony układu sercowo-naczyniowego jest współistnienie schorzeń kardiologicznych oraz cukrzyca [19 21]. Dlatego w tej grupie chorych zaleca się wybór doksorubicyny liposomalnej. Chemioterapia, zwłaszcza wielolekowa, może wiązać się ze znacznym ryzykiem powikłań hematologicznych, w tym infekcyjnych, oraz koniecznością hospitalizacji [22, 23]. Według danych z badań klinicznych i obserwacyjnych (analizy SEER Surveillance, Epidemiology and End Results) częstość hospitalizacji z powodu powikłań po leczeniu schematami wielolekowymi u kobiet powyżej 65. roku życia sięga 20% [11, 24]. Do najczęściej występujących powikłań leczenia przeciwnowotworowego należą niedokrwistość, neutropenia, infekcje, zaburzenia świadomości, odwodnienie i małopłytkowość. W analizie wieloczynnikowej stwierdzono, że wśród czynników ryzyka powikłań znamienne znaczenie ma współistnienie chorób towarzyszących oraz stosowanie antracyklin. Wiek powyżej 70. roku życia wiąże się ze zwiększonym ryzykiem toksyczności w stopniu 4. według Common Toxicity Criteria for Adverse Events (CTCAE) [11, 24]. U przedstawionej chorej chemioterapia doksorubicyną konwencjonalną, początkowo dobrze tolerowana, została przerwana z powodu nawracających infekcji i braku możliwości zachowania jej rytmu, a tym samym intensywności dawki. Po wystąpieniu kolejnej dynamicznej progresji z obecnością przerzutów w narządach miąższowych, ze względu na potwierdzoną nadmierną ekspresję receptora HER-2, podjęto próbę leczenia trastuzumabem z paklitakselem. Kwalifikację do leczenia poprzedziła staranna ocena kardiologiczna. W krótkim czasie uzyskano częściową remisję zmian i znaczne zmniejszenie nasilenia objawów choroby oraz wyraźną poprawę jakości życia. Leczenie trastuzumabem przerwano po 6 miesiącach z powodu wystąpienia zatorowości płucnej i konieczności hospitalizacji chorej. Po leczeniu heparyną ustąpiły objawy zatorowości, jednak podczas przerwy w leczeniu systemowym ponownie doszło do progresji choroby. Ze względu na dobrą odpowiedź na wcześniejsze leczenie trastuzumabem chorą zakwalifikowano do kolejnej linii leczenia anty-her2 lapatynibem z kapecytabiną, uzyskując odpowiedź kliniczną. Podczas leczenia obserwowano typowe objawy uboczne: zespół ręka stopa oraz biegunkę. U chorych w wieku podeszłym kliniczne następstwa powikłań leczenia przeciwnowotworowego mogą być poważne. Stąd konieczność wczesnej interwencji, szczególnego nadzoru, a także, w niektórych przypadkach, redukcji dawek leków. 73

4 ONKOLOGIA W PRAKTYCE KLINICZNEJ 2012, tom 8, nr 2 Ze względu na niedostateczną reprezentację chorych powyżej roku życia w badaniach klinicznych z leczeniem ukierunkowanym molekularnie dane dotyczące skuteczności i tolerancji leków anty-her2 u kobiet starszych są ograniczone. W analizach podgrup nie wykazano zależności częstości powikłań od wieku. Wobec ryzyka powikłań kardiologicznych związanych z leczeniem trastuzumabem, które zwiększa współistnienie chorób układu krążenia często występujących u ludzi starszych, wskazana jest szczególna ostrożność w kwalifikacji do leczenia, zwłaszcza trastuzumabem. Jeśli jednak nie stwierdza się istotnych przeciwwskazań ze strony układu sercowo-naczyniowego, to według SIOG leczenie anty-her-2 powinno się stosować u kobiet starszych w takich samych wskazaniach klinicznych jak w grupie kobiet młodszych [25 28, 30]. W przedstawionym przypadku po niepowodzeniu terapii anty-her-2 II linii, ze względu na nasilone objawy upośledzające codzienne funkcjonowanie chorej, dobry stopień sprawności i dobrą tolerancję dotychczasowego leczenia, podjęto jeszcze kilkakrotnie próby chemioterapii, stosując małe dawki leków podawane w rytmie cotygodniowym. Leczenie kolejnych linii przyniosło wyraźne złagodzenie objawów oraz kontrolę choroby. Długotrwałe paliatywne leczenie cytotoksyczne jest postępowaniem kontrowersyjnym. Może jednak mieć uzasadnienie w sytuacji nasilonych objawów klinicznych choroby nowotworowej, pod warunkiem dobrego stanu sprawności, korzyści z uprzednio zastosowanego leczenia, przy braku poważnych powikłań przebytej terapii. Decydujące znaczenia mają wola chorej oraz bezpieczeństwo leczenia. Choroby współistniejące, zmniejszony wskaźnik masy ciała (BMI, body mass index) < 22 kg/m 2 oraz zaburzenia funkcji poznawczych (choroba Alzheimera, nasilone zmiany naczyniowe w mózgu) są istotnymi czynnikami zwiększonego ryzyka działań niepożądanych chemioterapii i zgonu w przebiegu leczenia cytostatycznego u osób w podeszłym wieku [29].W przypadku nawracających toksyczności hematologicznych, infekcji, wystąpienia toksyczności narządowych lub pogorszenia stanu sprawności i jakości życia należy zrezygnować z chemioterapii. U leczonej przez autorów pracy chorej zgodnie z dostępnymi danymi naukowymi i zaleceniami w pierwszej kolejności w leczeniu wykorzystano metody najmniej obciążające, a zarazem skuteczne: resekcję zmian, radioterapię oraz kolejne 3 linie hormonoterapii. Takie postępowanie dodatkowo uzasadniały: lokalizacja choroby w tkankach miękkich, powolny przebieg, obecność ER i PgR w komórkach raka zmiany przerzutowej. Początkowo leczenie prowadzono z intencją wyleczenia, kolejne nawroty były już poza zasięgiem radykalnego leczenia miejscowego. Dopiero po 9 latach, kiedy doszło do wyczerpania możliwości hormonoterapii, przyspieszenia dynamiki choroby, wystąpienia objawów i rozsiewu do narządów miąższowych, zastosowano chemioterapię i leczenie anty-her-2. Decyzję tę uzasadniała zmiana stanu ER/PgR na ujemny i/lub słabo dodatni przy współistniejącej nadmiernej ekspresji receptora HER-2. Stosowanie monoterapii oraz podawanie leków w dawkach frakcjonowanych pozwoliło na uzyskanie odpowiedzi klinicznej przy minimalnej toksyczności. Obie linie leczenia ukierunkowanego molekularnie (trastuzumab w skojarzeniu z paklitakselem oraz lapatynib z kapecytabiną) były także dość dobrze tolerowane. Dzięki zastosowanemu leczeniu udało się uzyskać kilkunastoletnie przeżycie chorej w stadium rozsiewu, zapewniając jej dobrą jakość życia. Piśmiennictwo 1. Crivellari D., Aapro M., Leonard R. i wsp. Breast cancer in the elderly. J. Clin. Oncol. 2007; 26; 14: Schonberg M.A., Roger B.D., McCarthy E.P. i wsp. Index to Predict 5-Year Mortality of Community-Dwelling Adults Aged 65 and Older Using Data from the National Health Interview Survey. J. Gen. Intern. Med. 2009; 24: Schonberg M.A., Marcantonio E.R., Li D. i wsp. Breast cancer among the oldest old: tumor characteristics, treatment choices, and survival. J. Clin. Oncol. 2010; 28; 12: Hutchins L.F., Unger J.M., Crowley J.J. i wsp. Underrepresentation of patients 65 years of age or older in cancer treatment trials. N. Engl. J. Med. 1999; 341: Bouchardy C., Rapiti E., Fioretta G. i wsp. Undertreatment strongly decreases prognosis of breast cancer in elderly women. J. Clin. Oncol. 2003; 19: Diab S.G., Elledge R.M., Clark G.M. i wsp. Tumor characteristics and clinical outcome of elderly women with breast cancer. J. Natl. Cancer Inst. 2000; 92: Berger D.H., Roslyn J.J. Cancer surgery in the elderly. Clin. Geriat. Med. 1997; 13: International Breast CancerStudy Group. Randomized trial comparing axillary clearan versus no axillary clearance in older patients with breast cancer: first results of International Breast Cancer Study Group Trial J. Clin. Oncol. 2006; 24: Hughes K.S., Schnaper L., Berry D. i wsp. Lumpectomy plus tamoxifen with and without irradiation in women 70 years of age or older with early breast cancer. N. Engl. J. Med. 2004; 351: Valassiadous K, Morgan D.A.L., Robertson J.F.R. i wsp. Successful management of elderly breast cancer patients treated without radiotherapy. World J. of Surg. Oncol. 2007; 5; 62: SEER Stat Fact Sheets: Breast. cancer gov.statfacts/html/breast.html Early Breast Cancer Trialists Collaborative Group: tamoxifen for early breast cancer: an overview of the randomized trials. Lancet 1998; 351: Muss H.B., Berry D.A., Cirrincione C.T. i wsp. Adjuvant Chemotherapy in Older Women with Early-Stage Breast Cancer. N. Eng. J. 2009; 360; 20: Howell A., Cuzick J., Baum M. i wsp. Results of the ATAC (Arimidex, Tamoxifen, Alone or in Combination) trial after completion of 5 years adjuvant treatment for breast cancer. Lancet 2005; 365: Albrand G., Terretz C. Early Breast Cancer in the Elderly Assessment and Management Considerations. Drugs Aging 2008; 25; 1: Spazzapan S., Crivellari D., Bedard P. i wsp.therapeutic management of breast cancer in elderly. Expert. Opin. Pharmacother. 2011; 12: Christman K., Muss H.B., Case L.D. i wsp. Chemotherapy of metastatic breast cancer in the elderly. The Piedmont Oncology Association experience. JAMA 1992; 268: Vogel C., O Rourke M., Winer E. i wsp. Vinorelbine as first-line chemotherapy for advanced breast cancer in women 60 years of age or older. Ann. Oncol. 1999; 4:

5 Iwona Głogowska, Leczenie raka piersi u kobiet w podeszłym wieku komentarz do przypadku klinicznego 19. Aapro M., Marty C.B., Brain E.G.C. i wsp. Anthracycline cardiotoxicity in the elderly cancer patient: a SIOG expert position paper. Ann. of Oncol. 2011; 22: Lamont E.B., Christakis N.A., Lauderdale D.S. Favorable Cardiac Risk among Elderly Breast Carcinoma Survivors. Cancer 2003; 98; 1: Doyle J.J., Neugut A.I., Jacobson J.S. i wsp. Chemotherapy and cardiotoxicity in older breast cancer patients: a population-based study. J. Clin. Oncol. 2005; 23: Aapro M., Bernard-Marty C., Brian E. i wsp. Anthracycline cardiotoxicity in the elderly cancer patient: a SIOG expert position paper. Ann. of Oncol. 2011; 22: Harris L., Batist G., Belt R. i wsp. Liposome-encapsulated doxorubicin compared with conventional doxorubicin in a randomized multicenter trial as a first line therapy in metastaic breast carcinoma. Cancer 2002; 94: Du X.L, Osborne C, Goodwin J.S. Population-based assessment of hospitalizations for toxicity from chemotherapy in older women with breast cancer. J. Clin. Oncol. 2002; 20: Seidman A., Hudis C., Pierri M.K. i wsp. Cardiac dysfunction in the trastuzumab clinical trials experience. J. Clin. Oncol. 2002; 20: Guarneri V., Lenihan D., Valero V. i wsp. Long-term cardiac tolerability of trastuzumab in metastatic breast cancer: The M.D. Anderson Cancer Center experience. J. Clin. Oncol. 2006; 24: Mackey J.R., Clemons M., Cote M.A. i wsp. Cardiac menagement during adjuvant trastuzumab therapy: recommendations of the Canadian Trastuzumab Working Group. Curr. Oncol. 2008; 15: Perez E.A., Koehler M., Byrne J. i wsp. Cardiac safety of lapatinib: pooled analisis of 3689 patients enrolled in clinical trials. Mayo Clinic Proc. 2008; 83: Newcomb P.A., Carbone P.P. Cancer treatment and age: patients perspectives. J. Natl. Cancer Inst. 1993; 85: Spazzapan S., Crivellari D., Bedard P. i wsp. Therapeutic management of breast cancer in elderly. Expert Opin. Pharmacother. 2011; 12:

Rak piersi. Doniesienia roku Renata Duchnowska Klinika Onkologii Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie

Rak piersi. Doniesienia roku Renata Duchnowska Klinika Onkologii Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie Rak piersi Doniesienia roku 2014 Renata Duchnowska Klinika Onkologii Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie Miejscowe leczenie Skrócone napromienianie części piersi (accelerated partial breast irradiation;

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Przedmowa Barbara Czerska... 11 Autorzy... 17 Wykaz skrótów... 19

Spis treści. Przedmowa Barbara Czerska... 11 Autorzy... 17 Wykaz skrótów... 19 Przedmowa Barbara Czerska.................................. 11 Autorzy.................................................... 17 Wykaz skrótów.............................................. 19 Rozdział I.

Bardziej szczegółowo

Katarzyna Pogoda Warszawa, 23 marca 2017 roku

Katarzyna Pogoda Warszawa, 23 marca 2017 roku Chemioterapia doustna i podskórne metody podawania leków w raku piersi. Lepsza jakość życia pacjentek Katarzyna Pogoda Warszawa, 23 marca 2017 roku Rak piersi - heterogenna choroba Stopień zaawansowania

Bardziej szczegółowo

Leczenie chorych na raka piersi w podeszłym wieku

Leczenie chorych na raka piersi w podeszłym wieku P R A C A P R Z E G L Ą D O W A Aleksandra Łacko, Rafał Matkowski Katedra Onkologii, Akademia Medyczna im. Piastów Śląskich we Wrocławiu Leczenie chorych na raka piersi w podeszłym wieku Breast cancer

Bardziej szczegółowo

LECZENIE RAKA PIERSI (ICD-10 C 50)

LECZENIE RAKA PIERSI (ICD-10 C 50) Załącznik B.9. LECZENIE RAKA PIERSI (ICD-10 C 50) ŚWIADCZENIOBIORCY ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PROGRAMU 1. Leczenie

Bardziej szczegółowo

Nowotwór złośliwy piersi

Nowotwór złośliwy piersi www.oncoindex.org SUBSTANCJE CZYNNE W LECZENIU: Nowotwór złośliwy piersi Lapatinib Refundacja z ograniczeniami Lapatinib jest wskazany do leczenia dorosłych pacjentów z rakiem piersi, u których nowotwór

Bardziej szczegółowo

Leczenie systemowe raka piersi

Leczenie systemowe raka piersi Leczenie systemowe raka piersi Marcin Napierała specjalista onkologii klinicznej Oddział Onkologii Ogólnej SP ZOZ Szpital Wojewódzki Zielona Góra Leczenie systemowe raka piersi Leczenie systemowe raka

Bardziej szczegółowo

LECZENIE KOBIET Z ROZSIANYM, HORMONOZALEŻNYM, HER2 UJEMNYM RAKIEM PIERSI. Maria Litwiniuk Warszawa 28 maja 2019

LECZENIE KOBIET Z ROZSIANYM, HORMONOZALEŻNYM, HER2 UJEMNYM RAKIEM PIERSI. Maria Litwiniuk Warszawa 28 maja 2019 LECZENIE KOBIET Z ROZSIANYM, HORMONOZALEŻNYM, HER2 UJEMNYM RAKIEM PIERSI Maria Litwiniuk Warszawa 28 maja 2019 Konflikt interesów Wykłady sponsorowane dla firm: Teva, AstraZeneca, Pfizer, Roche Sponorowanie

Bardziej szczegółowo

Czy wiemy jak u chorych na raka gruczołu krokowego optymalnie stosować leczenie systemowe w skojarzeniu z leczeniem miejscowym?

Czy wiemy jak u chorych na raka gruczołu krokowego optymalnie stosować leczenie systemowe w skojarzeniu z leczeniem miejscowym? Czy wiemy jak u chorych na raka gruczołu krokowego optymalnie stosować leczenie systemowe w skojarzeniu z leczeniem miejscowym? Piotr Potemski Klinika Chemioterapii Nowotworów Katedry Onkologii Uniwersytet

Bardziej szczegółowo

Rak trzustki - chemioterapia i inne metody leczenia nieoperacyjnego. Piotr Wysocki Klinika Onkologiczna Centrum Onkologii Instytut Warszawa

Rak trzustki - chemioterapia i inne metody leczenia nieoperacyjnego. Piotr Wysocki Klinika Onkologiczna Centrum Onkologii Instytut Warszawa Rak trzustki - chemioterapia i inne metody leczenia nieoperacyjnego Piotr Wysocki Klinika Onkologiczna Centrum Onkologii Instytut Warszawa RAK TRZUSTKI U 50% chorych w momencie rozpoznania stwierdza się

Bardziej szczegółowo

Potrójnie ujemne postaci raki piersi, co o nich już wiemy? Katarzyna Pogoda

Potrójnie ujemne postaci raki piersi, co o nich już wiemy? Katarzyna Pogoda Potrójnie ujemne postaci raki piersi, co o nich już wiemy? Katarzyna Pogoda Biologiczne podtypy raka piersi Przebieg choroby TNBC Biologiczny podtyp o większym ryzyku nawrotu choroby. Rozsiew następuje

Bardziej szczegółowo

Odrębności diagnostyki i leczenia raka piersi u młodych kobiet

Odrębności diagnostyki i leczenia raka piersi u młodych kobiet Odrębności diagnostyki i leczenia raka piersi u młodych kobiet Barbara Radecka Opolskie Centrum Onkologii Amadeo Modigliani (1884-1920) 1 Młode chore Kto to taki??? Daniel Gerhartz (1965-) 2 3 Grupy wiekowe

Bardziej szczegółowo

Typ histopatologiczny

Typ histopatologiczny Typ histopatologiczny Wiek Stopieo zróżnicowania nowotworu Typ I (hormonozależny) Adenocarcinoma Adenoacanthoma Naciekanie przestrzeni naczyniowych Wielkośd guza Typ II (hormononiezależny) Serous papillary

Bardziej szczegółowo

LECZENIE RAKA PIERSI (ICD-10 C 50)

LECZENIE RAKA PIERSI (ICD-10 C 50) Załącznik B.9. LECZENIE RAKA PIERSI (ICD-10 C 50) ŚWIADCZENIOBIORCY ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PROGRAMU 1. Leczenie

Bardziej szczegółowo

LECZENIE RAKA PIERSI (ICD-10 C 50)

LECZENIE RAKA PIERSI (ICD-10 C 50) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 652 Poz. 133 Załącznik B.9. LECZENIE RAKA PIERSI (ICD-10 C 50) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Leczenie pooperacyjne (adjuwantowe) raka piersi

Bardziej szczegółowo

Możliwości radioterapii kiedy potrzebna

Możliwości radioterapii kiedy potrzebna Możliwości radioterapii kiedy potrzebna trendy-geek.blogspot.com Jacek Fijuth Katedra Onkologii U.M. Regionalny Ośrodek Onkologiczny Łódź liczba mieszkańców powyżej 65 r.ż. 21% vs 14% w przedziale wiekowym

Bardziej szczegółowo

Terapie dla kobiet z zaawansowanym rakiem piersi w Polsce

Terapie dla kobiet z zaawansowanym rakiem piersi w Polsce Warszawa, 27.01.2016 Seminarium naukowe: Terapie przełomowe w onkologii i hematoonkologii a dostępność do leczenia w Polsce na tle Europy Terapie dla kobiet z zaawansowanym rakiem piersi w Polsce Dr n.

Bardziej szczegółowo

Rak piersi wybrane aspekty leczenia systemowego

Rak piersi wybrane aspekty leczenia systemowego Pol J Pathol 2014; 65 (4) (suplement 2): S1-S8 Rak piersi wybrane aspekty leczenia systemowego Tadeusz Pieńkowski Oddział Onkologii Klinicznej i Chirurgii Onkologicznej, Europejskie Centrum Zdrowia, Otwock

Bardziej szczegółowo

Współczesne przedoperacyjne leczenie systemowe raka piersi hormonoterapia

Współczesne przedoperacyjne leczenie systemowe raka piersi hormonoterapia P R A C A P R Z E G L Ą D O W A Barbara Bauer-Kosińska Klinika Nowotworów Piersi i Chirurgii Rekonstrukcyjnej Centrum Onkologii-Instytut im.marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie Współczesne przedoperacyjne

Bardziej szczegółowo

Czy chore na raka piersi z mutacją BRCA powinny otrzymywać wstępną. Klinika Onkologii i Radioterapii

Czy chore na raka piersi z mutacją BRCA powinny otrzymywać wstępną. Klinika Onkologii i Radioterapii Czy chore na raka piersi z mutacją BRCA powinny otrzymywać wstępną chemioterapię z udziałem cisplatyny? Jacek Jassem Klinika Onkologii i Radioterapii Gdańskiego ń Uniwersytetu t Medycznego Jaka jest siła

Bardziej szczegółowo

Leczenie skojarzone w onkologii. Joanna Streb, Oddział Kliniczny Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego

Leczenie skojarzone w onkologii. Joanna Streb, Oddział Kliniczny Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego Leczenie skojarzone w onkologii Joanna Streb, Oddział Kliniczny Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego Zastosowanie leczenia skojarzonego w onkologii Chemioradioterapia sekwencyjna lub jednoczasowa: Nowotwory

Bardziej szczegółowo

Artykuł na zaproszenie Redakcji Invited article

Artykuł na zaproszenie Redakcji Invited article NOWOTWORY Journal of Oncology 2010 volume 60 Number 3 203 207 Artykuł na zaproszenie Redakcji Invited article Rak piersi u starszych kobiet Michael Baum Przeciętna długość życia w krajach zachodnich wydłuża

Bardziej szczegółowo

Nowe wytyczne w diagnostyce i leczeniu raka piersi w oparciu o doniesienia ESMO z 2007 roku

Nowe wytyczne w diagnostyce i leczeniu raka piersi w oparciu o doniesienia ESMO z 2007 roku Nowe wytyczne w diagnostyce i leczeniu raka piersi w oparciu o doniesienia ESMO z 2007 roku Tegoroczna konferencja ESMO zaowocowała nowo przedstawionymi wytycznymi, dotyczącymi zarówno diagnostyki, jak

Bardziej szczegółowo

Rak piersi - zagrożenie cywilizacyjne

Rak piersi - zagrożenie cywilizacyjne Rak piersi - zagrożenie cywilizacyjne dr n. med. Marcin Wiszniewski, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. M. Kopernika w Łodzi Regionalny Ośrodek Onkologiczny II Ogólnopolska Konferencja Medycyny Pracy

Bardziej szczegółowo

Urologiczne leczenie paliatywne zaawansowanych raków nerki. Dr n. med. Roman Sosnowski Klinika Nowotworów Układu Moczowego, COI, Warszawa

Urologiczne leczenie paliatywne zaawansowanych raków nerki. Dr n. med. Roman Sosnowski Klinika Nowotworów Układu Moczowego, COI, Warszawa Urologiczne leczenie paliatywne zaawansowanych raków nerki Dr n. med. Roman Sosnowski Klinika Nowotworów Układu Moczowego, COI, Warszawa Nefrektomia Nefrektomia jest metodą umożliwiającą całkowite wyleczenie

Bardziej szczegółowo

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2009 Leczenie raka piersi Załącznik nr 6 do Zarządzenia Nr 41/2009 Prezesa NFZ z dnia 15 września 2009 roku

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2009 Leczenie raka piersi Załącznik nr 6 do Zarządzenia Nr 41/2009 Prezesa NFZ z dnia 15 września 2009 roku Załącznik nr 6 do Zarządzenia Nr 41/2009 Prezesa NFZ z dnia 15 września 2009 roku Nazwa programu: LECZENIE RAKA PIERSI ICD-10 C 50 nowotwór złośliwy sutka Dziedzina medycyny: onkologia kliniczna I. Cel

Bardziej szczegółowo

LECZENIE RAKA PIERSI (ICD-10 C 50)

LECZENIE RAKA PIERSI (ICD-10 C 50) Załącznik B.9. LECZENIE RAKA PIERSI (ICD-10 C 50) ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Leczenie adjuwantowe raka piersi trastuzumabem 1.1 Kryteria kwalifikacji 1) histologiczne rozpoznanie raka piersi; 2) nadekspresja

Bardziej szczegółowo

Ogólne podsumowanie oceny naukowej produktu leczniczego Femara i nazwy produktów związanych (patrz Aneks I)

Ogólne podsumowanie oceny naukowej produktu leczniczego Femara i nazwy produktów związanych (patrz Aneks I) Aneks II Wnioski naukowe i podstawy do zmiany charakterystyki produktu leczniczego, oznakowania opakowań i ulotki dla pacjenta przedstawione przez Europejską Agencję Leków 7 Wnioski naukowe Ogólne podsumowanie

Bardziej szczegółowo

Załącznik do OPZ nr 8

Załącznik do OPZ nr 8 Załącznik do OPZ nr 8 Lista raportów predefiniowanych Lp. Tytuł raportu Potencjalny użytkownik raportu 1. Lista chorych na raka stercza w zależności od poziomu antygenu PSA (w momencie stwierdzenia choroby)

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Agencja Oceny Technologii Medycznych Agencja Oceny Technologii Medycznych Rada Konsultacyjna Stanowisko Rady Konsultacyjnej nr 103/2011 z dnia 5 grudnia 2011 r. w sprawie zasadności zakwalifikowania leku Glandex (exemestanum) we wskazaniu:

Bardziej szczegółowo

Efektywna kontrola chorych po leczeniu nowotworów jąder

Efektywna kontrola chorych po leczeniu nowotworów jąder Efektywna kontrola chorych po leczeniu nowotworów jąder Marzena Wełnicka-Jaśkiewicz Klinika Onkologii i Radioterapii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego Efektywna kontrola ścisła obserwacja po leczeniu

Bardziej szczegółowo

Młode kobiety z rakiem piersi co możemy im zaoferować? Katarzyna Pogoda

Młode kobiety z rakiem piersi co możemy im zaoferować? Katarzyna Pogoda Młode kobiety z rakiem piersi co możemy im zaoferować? Katarzyna Pogoda Definicje, epidemiologia Młode chore na raka piersi do 40 rż. Bardzo młode chore na raka piersi do 35 rż. Statystyki rak piersi

Bardziej szczegółowo

Leczenie systemowe raka nie-jasnokomórkowego

Leczenie systemowe raka nie-jasnokomórkowego Leczenie systemowe raka nie-jasnokomórkowego Piotr Tomczak Uniwersytet Medyczny w Poznaniu Klinika Onkologii Jastrzębia Góra Nie-jasnokomórkowy rak nerki (ncc RCC) niejednorodna grupa o zróżnicowanej histologii

Bardziej szczegółowo

DCIS ROLA RADIOTERAPII U CHORYCH NA RAKA PRZEDINWAZYJNEGO PIERSI. Anna Niwińska

DCIS ROLA RADIOTERAPII U CHORYCH NA RAKA PRZEDINWAZYJNEGO PIERSI. Anna Niwińska DCIS ROLA RADIOTERAPII U CHORYCH NA RAKA PRZEDINWAZYJNEGO PIERSI Anna Niwińska 1. UPOWSZECHNIENIE SKRYNINGU MAMMOGRAFICZNEGO SPOWODOWAŁO, ŻE OBECNIE W USA I EUROPIE DCIS STANOWI DO 20% RAKÓW PIERSI WYKRYTYCH

Bardziej szczegółowo

LECZENIE RAKA PIERSI ICD-10 C

LECZENIE RAKA PIERSI ICD-10 C załącznik nr 5 do zarządzenia Nr 36/2008/DGL Prezesa NFZ z dnia 19 czerwca 2008 r. Nazwa programu: LECZENIE RAKA PIERSI ICD-10 C 50 nowotwór złośliwy sutka Dziedzina medycyny: onkologia kliniczna I. Cel

Bardziej szczegółowo

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2012 Leczenie raka piersi Załącznik nr 5 do zarządzenia 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 r.

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2012 Leczenie raka piersi Załącznik nr 5 do zarządzenia 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 r. Załącznik nr 5 do zarządzenia 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 r. Nazwa programu: LECZENIE RAKA PIERSI ICD-10 C 50 nowotwór złośliwy sutka Dziedzina medycyny: onkologia kliniczna I.

Bardziej szczegółowo

Wydłużenie życia chorych z rakiem płuca - nowe możliwości

Wydłużenie życia chorych z rakiem płuca - nowe możliwości Wydłużenie życia chorych z rakiem płuca - nowe możliwości Pulmonologia 2015, PAP, Warszawa, 26 maja 2015 1 Epidemiologia raka płuca w Polsce Pierwszy nowotwór w Polsce pod względem umieralności. Tendencja

Bardziej szczegółowo

Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego

Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego Lek. Łukasz Głogowski Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Opiekun naukowy: Dr hab. n. med. Ewa Nowakowska-Zajdel Zakład Profilaktyki Chorób

Bardziej szczegółowo

Dr hab. n. med. Paweł Blecharz

Dr hab. n. med. Paweł Blecharz BRCA1 zależny rak piersi i jajnika odmienności diagnostyczne i kliniczne (BRCA1 dependent breast and ovarian cancer clinical and diagnostic diversities) Paweł Blecharz Dr hab. n. med. Paweł Blecharz Dr

Bardziej szczegółowo

Analiza skuteczności i bezpieczeństwa leczenia systemowego najczęściej występujących nowotworów

Analiza skuteczności i bezpieczeństwa leczenia systemowego najczęściej występujących nowotworów Uniwersytet Medyczny w Lublinie Rozprawa doktorska streszczenie rozprawy doktorskiej Analiza skuteczności i bezpieczeństwa leczenia systemowego najczęściej występujących nowotworów u chorych w podeszłym

Bardziej szczegółowo

LECZENIE BIOLOGICZNE CHORÓB

LECZENIE BIOLOGICZNE CHORÓB LECZENIE BIOLOGICZNE CHORÓB REUMATYCZNYCH U PACJENTÓW 65+ Włodzimierz Samborski Katedra Reumatologii i Rehabilitacji Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu LECZENIE BIOLOGICZNE CHORÓB REUMATYCZNYCH

Bardziej szczegółowo

NOWOTWORY TRZUSTKI KLUCZOWE DANE, EPIDEMIOLOGIA. Dr n. med. Janusz Meder Prezes Polskiej Unii Onkologii 4 listopada 2014 r.

NOWOTWORY TRZUSTKI KLUCZOWE DANE, EPIDEMIOLOGIA. Dr n. med. Janusz Meder Prezes Polskiej Unii Onkologii 4 listopada 2014 r. NOWOTWORY TRZUSTKI KLUCZOWE DANE, EPIDEMIOLOGIA Dr n. med. Janusz Meder Prezes Polskiej Unii Onkologii 4 listopada 2014 r. Najczęstsza postać raka trzustki Gruczolakorak przewodowy trzustki to najczęstsza

Bardziej szczegółowo

Wczesny i zaawansowany rak piersi

Wczesny i zaawansowany rak piersi Warszawa, 14.12.2017 Wczesny i zaawansowany rak piersi Dr n. med. Agnieszka Jagiełło-Gruszfeld 1 Breast Cancer (C50): 1971-2011 Age-Standardised One-Year Net Survival, England and Wales Please include

Bardziej szczegółowo

Radioterapia w leczeniu raka pęcherza moczowego - zalecenia

Radioterapia w leczeniu raka pęcherza moczowego - zalecenia Radioterapia w leczeniu raka pęcherza moczowego - zalecenia Radioterapia w leczeniu raka pęcherza moczowego może być stosowana łącznie z leczeniem operacyjnym chemioterapią. Na podstawie literatury anglojęzycznej

Bardziej szczegółowo

Ocena czynników rokowniczych w raku płaskonabłonkowym przełyku w materiale Kliniki Chirurgii Onkologicznej AM w Gdańsku doniesienie wstępne

Ocena czynników rokowniczych w raku płaskonabłonkowym przełyku w materiale Kliniki Chirurgii Onkologicznej AM w Gdańsku doniesienie wstępne Ocena czynników rokowniczych w raku płaskonabłonkowym przełyku w materiale Kliniki Chirurgii Onkologicznej AM w Gdańsku doniesienie wstępne Świerblewski M. 1, Kopacz A. 1, Jastrzębski T. 1 1 Katedra i

Bardziej szczegółowo

Nowotwór złośliwy oskrzela i płuca

Nowotwór złośliwy oskrzela i płuca www.oncoindex.org SUBSTANCJE CZYNNE W LECZENIU: Nowotwór złośliwy oskrzela i płuca Bevacizumab Bewacyzumab w skojarzeniu z chemioterapią opartą na pochodnych platyny jest wskazany w leczeniu pierwszego

Bardziej szczegółowo

Rak pęcherza moczowego - chemioterapia jako element leczenia skojarzonego

Rak pęcherza moczowego - chemioterapia jako element leczenia skojarzonego Rak pęcherza moczowego - chemioterapia jako element leczenia skojarzonego Elżbieta Senkus-Konefka Klinika Onkologii i Radioterapii Gdański Uniwersytet Medyczny Kliknij ikonę, aby dodać obraz 888 cystektomii

Bardziej szczegółowo

Warszawa, 31.10.2007r.

Warszawa, 31.10.2007r. Warszawa, 31.10.2007r. Lek Taxotere otrzymuje pozytywną opinię Komitetu ds. Produktów Leczniczych stosowanych u Ludzi (CHMP), zalecającą rejestrację w Unii Europejskiej do leczenia indukcyjnego miejscowo

Bardziej szczegółowo

Długotrwała odpowiedź na leczenie terapią metronomiczną u chorej na raka piersi w IV stopniu

Długotrwała odpowiedź na leczenie terapią metronomiczną u chorej na raka piersi w IV stopniu OPIS PRZYPDKU Joanna Streb Oddział Kliniczny Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie Długotrwała odpowiedź na leczenie terapią metronomiczną u chorej na raka piersi w IV stopniu Long-term response

Bardziej szczegółowo

CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH

CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH KATEDRA I KLINIKA CHIRURGII NACZYŃ I ANGIOLOGII AKADEMII MEDYCZNEJ W LUBLINIE Kierownik: Dr hab.n. med. Jacek Wroński UDROŻNIENIE T. SZYJNEJ WEWNĘTRZNEJ WSKAZANIA

Bardziej szczegółowo

Piotr Potemski. Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Szpital im. M. Kopernika w Łodzi

Piotr Potemski. Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Szpital im. M. Kopernika w Łodzi Piotr Potemski Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Szpital im. M. Kopernika w Łodzi VI Letnia Akademia Onkologiczna dla Dziennikarzy, Warszawa, 10-12.08.2016 1 Obserwowane są samoistne regresje zmian przerzutowych

Bardziej szczegółowo

typ 3, sporadyczny; Techniki Obrazowe

typ 3, sporadyczny; Techniki Obrazowe Guz neuroendokrynny żołądka typ 3, sporadyczny; Techniki Obrazowe Mariusz I.Furmanek CSK MSWiA i CMKP Warszawa Ocena wyjściowa, metody strukturalne WHO 2 (rak wysoko zróżnicowany); Endoskopia i/lub EUS;

Bardziej szczegółowo

EBM w farmakoterapii

EBM w farmakoterapii EBM w farmakoterapii Dr Przemysław Niewiński Katedra i Zakład Farmakologii Klinicznej AM we Wrocławiu Katedra i Zakład Farmakologii Klinicznej AM Wrocław EBM Evidence Based Medicine (EBM) "praktyka medyczna

Bardziej szczegółowo

Hormonoterapia uzupełniająca raka piersi

Hormonoterapia uzupełniająca raka piersi Współczesna Onkologia (2007) vol. 11; 2 (82 88) Leczenie hormonalne jest integralną częścią leczenia uzupełniającego chorych na raka piersi z ekspresją receptora estrogenowego, niezależnie od wieku i stanu

Bardziej szczegółowo

LECZENIE CHORYCH NA RAKA PIERSI ZE WSPÓŁISTNIEJĄCĄ CIĄŻĄ

LECZENIE CHORYCH NA RAKA PIERSI ZE WSPÓŁISTNIEJĄCĄ CIĄŻĄ LECZENIE CHORYCH NA RAKA PIERSI ZE WSPÓŁISTNIEJĄCĄ CIĄŻĄ Jerzy Giermek Klinika Nowotworów Piersi i Chirurgii Rekonstrukcyjnej Centrum Onkologii-Instytut Kierownik Kliniki: Doc. dr hab. med. Tadeusz Pieńkowski

Bardziej szczegółowo

Personalizacja leczenia rozsianego raka nerki.

Personalizacja leczenia rozsianego raka nerki. RAFAŁ STEC Personalizacja leczenia rozsianego raka nerki. Warszawa, 13 października 2018 roku Opis przypadku nr 1. Rozpoznanie Data rozpoznania: 07.11.2007 r. Pacjent: 65 lat, K Dane na temat guza: - Stopień

Bardziej szczegółowo

Radioterapia u chorych 65+ Jacek Fijuth Katedra Onkologii U.M. Regionalny Ośrodek Onkologiczny Łódź

Radioterapia u chorych 65+ Jacek Fijuth Katedra Onkologii U.M. Regionalny Ośrodek Onkologiczny Łódź Radioterapia u chorych 65+ Jacek Fijuth Katedra Onkologii U.M. Regionalny Ośrodek Onkologiczny Łódź Struktura wiekowa ludności Polski w 2025 r. (zmiany w odniesieniu do 2012 r.) liczba mieszkańców powyżej

Bardziej szczegółowo

OPTYMALNE SCHEMATY LECZENIA A PLANOWANIE ZASOBÓW W ONKOLOGII. PRZYKŁAD RAKA PIERSI. V LETNIA AKADEMIA ONKOLOGICZNA dla DZIENNIKARZY

OPTYMALNE SCHEMATY LECZENIA A PLANOWANIE ZASOBÓW W ONKOLOGII. PRZYKŁAD RAKA PIERSI. V LETNIA AKADEMIA ONKOLOGICZNA dla DZIENNIKARZY OPTYMALNE SCHEMATY LECZENIA A PLANOWANIE ZASOBÓW W ONKOLOGII PRZYKŁAD RAKA PIERSI V LETNIA AKADEMIA ONKOLOGICZNA dla DZIENNIKARZY Ewelina Żarłok Revelva Concept Warszawa, 6 sierpnia 2015 1 CZYM JEST MODEL

Bardziej szczegółowo

WSKAZANIA DO NAPROMIENIANIA REGIONALNYCH WĘZŁÓW CHŁONNYCH W 4 SYTUACJACH KLINICZNYCH. Anna Niwińska

WSKAZANIA DO NAPROMIENIANIA REGIONALNYCH WĘZŁÓW CHŁONNYCH W 4 SYTUACJACH KLINICZNYCH. Anna Niwińska WSKAZANIA DO NAPROMIENIANIA REGIONALNYCH WĘZŁÓW CHŁONNYCH W 4 SYTUACJACH KLINICZNYCH Anna Niwińska 4 RÓŻNE SYTUACJE KLINICZNE RAK PIERSI PIERWOTNIE OPERACYJNY kt1n0-t2n1 I-IIB stopień Klasyczna operacja

Bardziej szczegółowo

Epidemia niewydolności serca Czy jesteśmy skazani na porażkę?

Epidemia niewydolności serca Czy jesteśmy skazani na porażkę? Epidemia niewydolności serca Czy jesteśmy skazani na porażkę? Piotr Ponikowski Klinika Chorób Serca Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Ośrodek Chorób Serca Szpitala Wojskowego we Wrocławiu Niewydolność

Bardziej szczegółowo

LECZENIE NOWOTWORÓW PODŚCIELISKA PRZEWODU POKARMOWEGO (GIST) (ICD-10 C 15, C 16, C 17, C 18, C 20, C 48)

LECZENIE NOWOTWORÓW PODŚCIELISKA PRZEWODU POKARMOWEGO (GIST) (ICD-10 C 15, C 16, C 17, C 18, C 20, C 48) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 492 Poz. 66 Załącznik B.3. LECZENIE NOWOTWORÓW PODŚCIELISKA PRZEWODU POKARMOWEGO (GIST) (ICD-10 C 15, C 16, C 17, C 18, C 20, C 48) ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Leczenie adjuwantowe

Bardziej szczegółowo

VI.2 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu Capecitabine Fair-Med. przeznaczone do publicznej wiadomości

VI.2 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu Capecitabine Fair-Med. przeznaczone do publicznej wiadomości VI.2 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu Capecitabine Fair-Med. przeznaczone do publicznej wiadomości VI.2.1 Omówienie rozpowszechnieniai choroby RAK OKRĘŻNICY Rak okrężnicy (CRC) to jeden

Bardziej szczegółowo

S T R E S Z C Z E N I E

S T R E S Z C Z E N I E STRESZCZENIE Cel pracy: Celem pracy jest ocena wyników leczenia napromienianiem chorych z rozpoznaniem raka szyjki macicy w Świętokrzyskim Centrum Onkologii, porównanie wyników leczenia chorych napromienianych

Bardziej szczegółowo

Leczenie systemowe wczesnego raka piersi na podstawie wytycznych St. Gallen 2013

Leczenie systemowe wczesnego raka piersi na podstawie wytycznych St. Gallen 2013 PRACA PRZEGLĄDOWA Piotr J. Wysocki 1, Maciej Krzakowski 2 1 Oddział Chemioterapii, Wielkopolskie Centrum Onkologii, Uniwersytet Medyczny w Poznaniu 2 Klinika Nowotworów Płuca i Klatki Piersiowej, Centrum

Bardziej szczegółowo

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34)

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34) Załącznik B.6. LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH

Bardziej szczegółowo

Wybór najistotniejszych publikacji z roku 2013 Lancet (IF-39)/Lancet Oncology (IF-25)/ Oncologist

Wybór najistotniejszych publikacji z roku 2013 Lancet (IF-39)/Lancet Oncology (IF-25)/ Oncologist Wybór najistotniejszych publikacji z roku 2013 Lancet (IF-39)/Lancet Oncology (IF-25)/ Oncologist (IF-4) Dr n. med. Lubomir Bodnar Klinika Onkologii, Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie Warszawa

Bardziej szczegółowo

Stanowisko Rady Przejrzystości nr 262/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie oceny leku Perjeta (pertuzumab) we wskazaniu zaawansowanego raka piersi

Stanowisko Rady Przejrzystości nr 262/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie oceny leku Perjeta (pertuzumab) we wskazaniu zaawansowanego raka piersi Agencja Oceny Technologii Medycznych Rada Przejrzystości Stanowisko Rady Przejrzystości nr 262/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie oceny leku Perjeta (pertuzumab) we wskazaniu zaawansowanego raka

Bardziej szczegółowo

Czy potrzebne jest powołanie w Polsce wyspecjalizowanych ośrodków leczenia chorych na raka jelita grubego ("colorectal units")?

Czy potrzebne jest powołanie w Polsce wyspecjalizowanych ośrodków leczenia chorych na raka jelita grubego (colorectal units)? Czy potrzebne jest powołanie w Polsce wyspecjalizowanych ośrodków leczenia chorych na raka jelita grubego ("colorectal units")? Lucjan Wyrwicz Centrum Onkologii Instytut im M. Skłodowskiej-Curie w Warszawie

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Agencja Oceny Technologii Medycznych Agencja Oceny Technologii Medycznych Rada Przejrzystości Stanowisko Rady Przejrzystości nr 130/2013 z dnia 22 lipca 2013 w sprawie oceny leku Afinitor (ewerolimus), tabletki, 5 mg, 30 tabl., kod EAN 5909990711567

Bardziej szczegółowo

Stopa cukrzycowa. Dr med. Anna Korzon-Burakowska Katedra Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii AMG Kierownik prof.dr hab. med. B.

Stopa cukrzycowa. Dr med. Anna Korzon-Burakowska Katedra Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii AMG Kierownik prof.dr hab. med. B. Stopa cukrzycowa Dr med. Anna Korzon-Burakowska Katedra Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii AMG Kierownik prof.dr hab. med. B. Wyrzykowski Stopa cukrzycowa - definicja Infekcja, owrzodzenie lub destrukcja

Bardziej szczegółowo

Leki biologiczne i czujność farmakologiczna - punkt widzenia klinicysty. Katarzyna Pogoda

Leki biologiczne i czujność farmakologiczna - punkt widzenia klinicysty. Katarzyna Pogoda Leki biologiczne i czujność farmakologiczna - punkt widzenia klinicysty Katarzyna Pogoda Leki biologiczne Immunogenność Leki biologiczne mają potencjał immunogenny mogą być rozpoznane jako obce przez

Bardziej szczegółowo

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA Z ZASTOSOWANIEM AFATYNIBU I NINTEDANIBU (ICD- 10 C 34)

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA Z ZASTOSOWANIEM AFATYNIBU I NINTEDANIBU (ICD- 10 C 34) Załącznik B.63. LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA Z ZASTOSOWANIEM AFATYNIBU I NINTEDANIBU (ICD- 10 C 34) ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Kryteria kwalifikacji 1) rozpoznanie histologiczne lub cytologiczne

Bardziej szczegółowo

www.aotm.gov.pl Agencja Oceny Technologii Medycznych

www.aotm.gov.pl Agencja Oceny Technologii Medycznych Agencja Oceny Technologii Medycznych www.aotm.gov.pl Rekomendacja nr 84/2013 z dnia 22 czerwca 2013 r. Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych w sprawie objęcia refundacją produktu leczniczego Afinitor

Bardziej szczegółowo

Leczenie systemowe chorych w podeszłym wieku

Leczenie systemowe chorych w podeszłym wieku Leczenie systemowe chorych w podeszłym wieku Zespół autorski: Krzysztof Krzemieniecki, Dariusz M. Kowalski, Janusz Meder Zdaniem autorów opracowanie zawiera najbardziej uzasadnione zasady postępowania

Bardziej szczegółowo

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA Z ZASTOSOWANIEM AFATYNIBU (ICD-10 C 34)

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA Z ZASTOSOWANIEM AFATYNIBU (ICD-10 C 34) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 825 Poz. 71 Załącznik B.63. LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA Z ZASTOSOWANIEM AFATYNIBU (ICD-10 C 34) ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Kryteria kwalifikacji 1) rozpoznanie

Bardziej szczegółowo

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA Z ZASTOSOWANIEM AFATYNIBU (ICD-10 C 34)

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA Z ZASTOSOWANIEM AFATYNIBU (ICD-10 C 34) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 731 Poz. 48 Załącznik B.63. LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA Z ZASTOSOWANIEM AFATYNIBU (ICD-10 C 34) ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Kryteria kwalifikacji 1) rozpoznanie

Bardziej szczegółowo

Lapatynib w leczeniu chorych na raka piersi

Lapatynib w leczeniu chorych na raka piersi PRACA PRZEGLĄDOWA Tadeusz Pieńkowski Klinika Nowotworów Piersi i Chirurgii Rekonstrukcyjnej, Centrum Onkologii Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie Lapatynib w leczeniu chorych na raka piersi

Bardziej szczegółowo

Aneks I Wnioski naukowe i podstawy zawieszenia pozwolenia na dopuszczenie do obrotu przedstawione przez Europejską Agencję Leków

Aneks I Wnioski naukowe i podstawy zawieszenia pozwolenia na dopuszczenie do obrotu przedstawione przez Europejską Agencję Leków Aneks I Wnioski naukowe i podstawy zawieszenia pozwolenia na dopuszczenie do obrotu przedstawione przez Europejską Agencję Leków 1 Wnioski naukowe Ogólne podsumowanie oceny naukowej dotyczącej kwasu nikotynowego/laropiprantu

Bardziej szczegółowo

LIMFADENEKTOMIA W LECZENIU RAKA TRZONU MACICY. Andrzej Bieńkiewicz Oddział Kliniczny Ginekologii Onkologicznej Uniwersytet Medyczny w Łodzi

LIMFADENEKTOMIA W LECZENIU RAKA TRZONU MACICY. Andrzej Bieńkiewicz Oddział Kliniczny Ginekologii Onkologicznej Uniwersytet Medyczny w Łodzi LIMFADENEKTOMIA W LECZENIU RAKA TRZONU MACICY Andrzej Bieńkiewicz Oddział Kliniczny Ginekologii Onkologicznej Uniwersytet Medyczny w Łodzi II Kongres PTGO, POZNAŃ 2011 ARGUMENTY "ZA" ARGUMENTY "PRZECIW"

Bardziej szczegółowo

Międzynarodowe standardy leczenia szpiczaka plazmocytowego w roku 2014

Międzynarodowe standardy leczenia szpiczaka plazmocytowego w roku 2014 Międzynarodowe standardy leczenia szpiczaka plazmocytowego w roku 2014 Wiesław Wiktor Jędrzejczak, Katedra i Klinika Hematologii, Onkologii i Chorób Wewnętrznych Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Tak

Bardziej szczegółowo

Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa Niedoceniany problem?

Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa Niedoceniany problem? Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa Niedoceniany problem? Żylna Choroba Zakrzepowo-Zatorowa (ŻChZZ) stanowi ważny ny, interdyscyplinarny problem współczesnej medycyny Zakrzepica żył głębokich (ZŻG) (Deep

Bardziej szczegółowo

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C-34)

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C-34) Załącznik B.6. LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C-34) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH

Bardziej szczegółowo

Uzupełniająca chemioterapia u chorych na niezaawansowanego raka piersi obecny stan wiedzy

Uzupełniająca chemioterapia u chorych na niezaawansowanego raka piersi obecny stan wiedzy PRACA PRZEGLĄDOWA Katarzyna Pogoda, Izabela Lemańska, Anna Niwińska, Zbigniew I. Nowecki Klinika Nowotworów Piersi i Chirurgii Rekonstrukcyjnej, Centrum Onkologii Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie

Bardziej szczegółowo

Przywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie

Przywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie Przywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie Jak wspomniano we wcześniejszych artykułach cyklu, strategia postępowania w migotaniu przedsionków (AF) polega albo na kontroli częstości rytmu komór i zapobieganiu

Bardziej szczegółowo

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA Z ZASTOSOWANIEM AFATYNIBU (ICD-10 C 34)

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA Z ZASTOSOWANIEM AFATYNIBU (ICD-10 C 34) Załącznik B.63. LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA Z ZASTOSOWANIEM AFATYNIBU (ICD-10 C 34) ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Kryteria kwalifikacji 1) rozpoznanie histologiczne lub cytologiczne raka gruczołowego

Bardziej szczegółowo

Analysis of infectious complications inf children with acute lymphoblastic leukemia treated in Voivodship Children's Hospital in Olsztyn

Analysis of infectious complications inf children with acute lymphoblastic leukemia treated in Voivodship Children's Hospital in Olsztyn Analiza powikłań infekcyjnych u dzieci z ostrą białaczką limfoblastyczną leczonych w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym w Olsztynie Analysis of infectious complications inf children with

Bardziej szczegółowo

Pułapki z pozycji radioterapeuty GLEJAKI. dr n. med. Milena Szacht Centrum Radioterapii CSK MSWiA w Warszawie

Pułapki z pozycji radioterapeuty GLEJAKI. dr n. med. Milena Szacht Centrum Radioterapii CSK MSWiA w Warszawie Pułapki z pozycji radioterapeuty GLEJAKI dr n. med. Milena Szacht Centrum Radioterapii CSK MSWiA w Warszawie Pułapka 1 błędne przekonanie o dobrej skuteczności medycyny w leczeniu glejaków Jestem dobrym

Bardziej szczegółowo

LECZENIE PRZEWLEKŁEJ BIAŁACZKI SZPIKOWEJ (ICD-10 C 92.1)

LECZENIE PRZEWLEKŁEJ BIAŁACZKI SZPIKOWEJ (ICD-10 C 92.1) Załącznik B.14. LECZENIE PRZEWLEKŁEJ BIAŁACZKI SZPIKOWEJ (ICD-10 C 92.1) ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Leczenie przewlekłej białaczki szpikowej u dorosłych imatinibem 1.1 Kryteria kwalifikacji Świadczeniobiorcy

Bardziej szczegółowo

10 wskazówek dla chorych na nowotwory piersi

10 wskazówek dla chorych na nowotwory piersi NOWOTWORY PIERSI Roz poznanie choroby nowotworowej wiąże się z dużym obciążeniem psychofizycznym. Obecność kogoś bliskiego, rodziny, pielęgniarki i innych chorych pomoże Ci poradzić sobie w tych trudnych

Bardziej szczegółowo

LECZENIE NOWOTWORÓW PODŚCIELISKA PRZEWODU POKARMOWEGO (GIST) (ICD-10 C 15, C 16, C 17, C 18, C 20, C 48)

LECZENIE NOWOTWORÓW PODŚCIELISKA PRZEWODU POKARMOWEGO (GIST) (ICD-10 C 15, C 16, C 17, C 18, C 20, C 48) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 546 Poz. 71 Załącznik B.3. LECZENIE NOWOTWORÓW PODŚCIELISKA PRZEWODU POKARMOWEGO (GIST) (ICD-10 C 15, C 16, C 17, C 18, C 20, C 48) ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Leczenie adjuwantowe

Bardziej szczegółowo

Znaczenie obecności schorzeń towarzyszących łagodnemu rozrostowi stercza w podejmowaniu decyzji terapeutycznych przez polskich urologów.

Znaczenie obecności schorzeń towarzyszących łagodnemu rozrostowi stercza w podejmowaniu decyzji terapeutycznych przez polskich urologów. Znaczenie obecności schorzeń towarzyszących łagodnemu rozrostowi stercza w podejmowaniu decyzji terapeutycznych przez polskich urologów. Program DAL-SAFE /ALFUS_L_01798/ Ocena wyników programu epidemiologicznego.

Bardziej szczegółowo

Przegląd publikacji z roku 2013 Cancer New England Journal of Medicine Annals of Oncology

Przegląd publikacji z roku 2013 Cancer New England Journal of Medicine Annals of Oncology Przegląd publikacji z roku 2013 Cancer New England Journal of Medicine Annals of Oncology Renata Zaucha HOT TOPICS 2014 w Onkologii Ginekologicznej Warszawa Wybrane publikacje 1 Annals of Oncology 2013;

Bardziej szczegółowo

Znaczenie PFS oraz OS w analizach klinicznych w onkologii

Znaczenie PFS oraz OS w analizach klinicznych w onkologii Znaczenie PFS oraz OS w analizach klinicznych w onkologii experience makes the difference Magdalena Władysiuk, lek. med., MBA Cel terapii w onkologii/hematologii Kontrola rozwoju choroby Kontrola objawów

Bardziej szczegółowo

Udary mózgu w przebiegu migotania przedsionków

Udary mózgu w przebiegu migotania przedsionków Udary mózgu w przebiegu migotania przedsionków Dr hab. med. Adam Kobayashi INSTYTUT PSYCHIATRII I NEUROLOGII, WARSZAWA Pacjenci z AF cechują się w pięciokrotnie większym ryzykiem udaru niedokrwiennego

Bardziej szczegółowo

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2012 Leczenie glejaków mózgu Załącznik nr 6 do Zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 r.

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2012 Leczenie glejaków mózgu Załącznik nr 6 do Zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 r. Załącznik nr 6 do Zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 r. Nazwa programu: LECZENIE GLEJAKÓW MÓZGU ICD-10 C71 nowotwór złośliwy mózgu Dziedzina medycyny: Onkologia kliniczna,

Bardziej szczegółowo

Podsumowanie u zarządzania rzyzkiem dla produktu leczniczego Cartexan przeznaczone do publicznej wiadomości

Podsumowanie u zarządzania rzyzkiem dla produktu leczniczego Cartexan przeznaczone do publicznej wiadomości Podsumowanie u zarządzania rzyzkiem dla produktu leczniczego Cartexan przeznaczone do publicznej wiadomości Omówienie rozpowszechnienia choroby Rosnąca oczekiwana długość życia i starzejące się społeczeństwo

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 3 lipca 2018 r. Poz. 53

Warszawa, dnia 3 lipca 2018 r. Poz. 53 Warszawa, dnia 3 lipca 2018 r. Poz. 53 OBWIESZCZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 2 lipca 2018 r. w sprawie zaleceń postępowania dotyczących diagnostyki i leczenia raka piersi Na podstawie art. 11 ust. 3

Bardziej szczegółowo

ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU

ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU 14 czerwca 2012 r dr n. med. Piotr Tomczak Klinika Onkologii U.M. Poznań Epidemiologia raka nerki RCC stanowi 2 3% nowotworów złośliwych

Bardziej szczegółowo

Program dotyczy wyłącznie kontynuacji leczenia pacjentów włączonych do programu do dnia 30.03.2008.

Program dotyczy wyłącznie kontynuacji leczenia pacjentów włączonych do programu do dnia 30.03.2008. załącznik nr 7 do zarządzenia Nr 36/2008/DGL Prezesa NFZ z dnia 19 czerwca 2008 r. Program dotyczy wyłącznie kontynuacji leczenia pacjentów włączonych do programu do dnia 30.03.2008. 1. Nazwa programu:

Bardziej szczegółowo

LECZENIE RAKA NERKI (ICD-10 C 64)

LECZENIE RAKA NERKI (ICD-10 C 64) Załącznik B.10. LECZENIE RAKA NERKI (ICD-10 C 64) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PROGRAMU 1 2 3 1. Leczenie

Bardziej szczegółowo