LECZENIE BIOLOGICZNE CHORÓB

Transkrypt

1 LECZENIE BIOLOGICZNE CHORÓB REUMATYCZNYCH U PACJENTÓW 65+ Włodzimierz Samborski Katedra Reumatologii i Rehabilitacji Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu

2 LECZENIE BIOLOGICZNE CHORÓB REUMATYCZNYCH W REALIACH POLSKICH 1. Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) -Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów (MIZS) 2. Spondyloartropatie (ZZSK, ŁZS, NChZJ) 65+ RZS

3 REUMATOIDALNE ZAPALENIE STAWÓW (RZS) To przewlekła postępująca choroba układowa tkanki łącznej rozpoczynająca się w błonie maziowej stawów. W konsekwencji RZS prowadzi do zniekształceń stawów i ograniczenia sprawności oraz zajęcia licznych narządów (serce, płuca, nerki, narząd wzroku)

4

5

6 WIEK 65 PLUS Osoby powyżej 65. roku życia stanowią obecnie 20% populacji krajów rozwiniętych i odsetek ten rośnie wykładniczo. Zasadniczo wiek pacjenta nie powinien mieć wpływu na standardy postępowania diagnostycznoleczniczego, jednak terapia osób starszych wiąże się z wieloma problemami m.in. współistnieniem wielu chorób, co utrudnia zarówno diagnozę jak i leczenie.

7 BÓL U PACJENTÓW 65 PLUS Częstość występowania bólu przewlekłego wzrasta wraz z wiekiem i w przedziale lat wynosi 51%, a u chorych powyżej 85. roku życia niemal u wszystkich osób. Oprócz rozważania odpowiedniej terapii przeciwbólowej ważne jest odpowiednie rozpoznanie przyczyny bólu.

8 RZS U PACJENTÓW 65 PLUS U osób starszych niekiedy występuje nadrozpoznawalność RZS ze względu na częste występowanie choroby zwyrodnieniowej rąk i obecność czynnika reumatoidalnego (u 10-25% zdrowych osób po 70. r.ż.)

9

10 RZS U PACJENTÓW 65 PLUS MOŻE BYĆ 1. Nowym zachorowaniem 2. Konsekwencją choroby rozpoczętej wcześniej

11 RZS U PACJENTÓW 65 PLUS RZS rozpoczynające się po 65. roku życia, różni się prezentacją kliniczna oraz przebiegiem od RZS rozpoczynającego się w wieku młodszym następującymi cechami: porównywalna częstość zachorowania obu płci vs K/M;3/1 wyróżniające objawy sztywność, bóle mięśni obręczy barkowych i biodrowych, obrzęki stawów rąk, nadgarstków, przedramion, częstsze zajęcie dużych stawów (przede wszystkim barkowych, w tych przypadkach RF dodatni) rzadsze występowanie RF silne skojarzenie z antygenem HLA DR4 częste przypadki przypominające polimialgię reumatyczną (brak guzków reumatoidalnych, nieobecny RF) u pacjentów seronegatywnych łagodniejszy i powolniejszy przebieg

12 RZS U PACJENTÓW 65 PLUS RZS jako konsekwencja choroby rozpoczętej wcześniej: zmiany destrukcyjne układu kostnego - podwichnięcia, endoprotezy, inwalidztwo zmiany narządowe uszkodzenie nerek, uszkodzenie narządu wzroku (vasculitis, zaćma posterydowa) złamania kompresyjne kręgów (osteoporoza)

13 TRUDNOŚCI DIAGNOSTYCZNE RZS W WIEKU STARSZYM Przypadki przypominające polimialgię reumatyczną Nakładanie się objawów RZS na objawy choroby zwyrodnieniowej

14 LECZENIE RZS U OSÓB STARSZYCH Farmakoterapia : analgetyki, NLPZ (preferencyjne inhibitory COX-2), małe dawki GKS, LMPCh Metotreksat, Sulfasalazyna, Leflunomid (?) Leki biologiczne Fizjoterapia Psychoterapia Terapia zajęciowa

15 LEKI BIOLOGICZNE U PACJENTÓW 65 PLUS Obowiązujące w Polsce programy lekowe nie określają limitu wiekowego, jednak próby kliniczne eliminują chorych > 70, 75 r.ż.

16 Badanie obejmowało 428 mężczyzn z reumatoidalnym zapaleniem stawów, spondyloartropatią, nieswoistym zapaleniem jelit lub łuszczycą, leczonych lekami biologicznymi (infliksimab, etanercept, adalimumab, ebatacept, rituksimab, anakinra). Średni wiek badanych wynosił 59 lat W badaniu wykazano bezpieczeństwo stosowania leków biologicznych u osób starszych.

17 Badanie obejmowało 4851 chorych z rozpoznaniem reumatoidalnego zapalenia stawów lub spondyloartropatii, w tym 666 powyżej 65 r.ż. Porównywano wyniki leczenia inhibitorami TNF-α (etanercept, infliksimab, adalimumab) u chorych młodszych i starszych W badaniu wykazano, że u osób powyżej 65 r.ż. częściej konieczne było przerwanie leczenia z uwagi na działania niepożądane (powikłania infekcyjne i nieinfekcyjne)

18 Badanie obejmowało 1660 chorych z reumatoidalnym zapaleniem stawów leczonych etanerceptem i 484 adalimumabem Częstość powikłań infekcyjnych była wyższa w grupie chorych starszych i była większa w grupie leczonej etanerceptem

19 2-letnie obserwacyjne badanie obejmowało 1709 chorych (w tym r.ż.) W grupie osób starszych częściej obserwowano powikłania infekcyjne Osoby starsze wykazywały także gorszą odpowiedź na leczenie (DAS-28)

20 Retrospektywne badanie obejmowało 222 chorych, w tym 61 powyżej 65 r.ż. W grupie osób starszych wykazano gorszą odpowiedź na leczenie (mniejsza liczba uzyskanych remisji) Częstość działań niepożądanych nie różniła się istotnie statystycznie między grupami

21 Badanie obserwacyjne przeprowadzono na grupie 204 chorych Po 24-tygodniach obserwacji wykazano gorszą odpowiedź na leczenie u osób starszych (mniejsza liczba uzyskanych remisji)

22 RYZYKO LECZENIA BIOLOGICZNEGO U OSÓB STARSZYCH Przede wszystkim zwiększone ryzyko działań niepożądanych zakażenia, choroby nowotworowe Gorsza tolerancja terapii ze względu na choroby współistniejące i konieczność ich leczenia Dodatkowo mniejsze prawdopodobieństwo odpowiedzi na leczenie

23 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ