GUIDELINES FOR THE MANAGEMENT OF THE SEVERE HEAD INJURY

Transkrypt

1

2 GUIDELINES FOR THE MANAGEMENT OF THE SEVERE HEAD INJURY

3 PROBLEMATYCZNY SUKCES

4 NAGRODA NOBLA 1906 Santiago Ramony Cajal, Camilo Golgi jak rozwój został zakończony, źródła wzrostu i regeneracji aksonów oraz dendrytów wyschły nieodwołalnie. W ośrodkach dojrzałych, drogi nerwowe są w pewnym stopniu utrwalone i niezmienne; wszystko może umrzeć, nic nie może być zregenerowane.

5 NEUROCZĄSTECZKI neurotransmitery najlepiej i najdłużej poznane ACh, Dopamina, A, NA, Kwas glutaminowy, Serotonina, GABA neuromodulatory polipeptydy (enkefalina, endorfiny) białka (relina, CDKK5, neuroliginy, neureksyny) neurotrofiny (NGF, BDNF, NT3, NT4)

6 NEUTROFINY spokrewnione białka niskocząsteczkowe syntetyzowane w komórkach układu nerwowego regulują: wzrost, przeżywalność, różnicowanie funkcjonowanie (neurogeneza neuroprotekcja neuroplastyczność) działają przez charakterystyczne dla tej grupy receptory w błonie komórkowej

7 NEUTROFINY NGF - czynnik wzrostu nerwów (czynnik troficzny dla kom. cholinergicznych mózgu). BDNF - czynnik wzrostu pochodzenia mózgowego - rola w plastyczności neuronalnej. N T3 - dla neuronów czuciowych. NT4 - wykryta w mięśniach szkieletowych.

8 NOWE NADZIEJE Tkanka nerwowa może także podlegać regeneracji. Plastyczność mózgu jest udowodniona i wykorzystywana w neurorehabilitacji. Poznanie mechanizmów wtórnych uszkodzeń w urazach mózgu pozwala na ograniczanie ich rozległości.

9 TBI POWRÓĆMY NA MIEJSCE WYPADKU URAZ PIERWOTNY = przerwanie ciągłości tkanek +fala ciśnienia rozerwanie połączeń miedzyaksonalnych stłuczenie mózgu rozerwanie żył krwawienie podpajęczynówkowe skurcz naczyń URAZ WTÓRNY = kilka minut od urazu jako skutek niedotlenienia hypertensji hypo-i hyperkapni hypo- i hyperglikemii

10 BIOCHEMICZNE USZKODZENIE MÓZGU obniżenie przepływu krwi przez mózg, ograniczenie tlenu i glukozy -> zaburzenia energetyczne utrata potencjału błonowego i depolaryzacji komórek nerwowych i glejowych otwarcie kanałów Ca2+ i uwolnienie glutaminianu i asparaginianu z zakończeń synaptycznych; dodatkowo dochodzi do wzrostu Glu - zaburzenia wychwytu zwrotnego wzrost Glu - aktywacja receptorów NMDA i wzrost poziomu Ca2+ w komórce NMDA -> aktywacja apoptozy (kaspazy, kalpaina)

11 OBRZĘK MÓZGU wzrost Ca2+ aktywacja fosfolipazy A2 kwas arachidonowy leukotrieny, PG reakcja zapalna NMDA aktywacja komórek glejowych IL-1, IL-6, TNF-α, NO) rozwój reakcji zapalnej USZKODZENIE ŚRÓDBŁONKA USZKODZENIE BARIERY KREW-MÓZG SKŁADNIKI OSOCZA UCIEKAJA DO TKANKI NERWOWEJ OBRZĘK NACZNIOPOCHODNY

12 OBRZĘK MÓZGU wzrost Glu aktywacja napięciowo-zależnych kanałów sodowych związanych z receptorami AMPA; depolaryzacja błony komórkowej i biernego napływu jonów Na+ i wody. aktywacja przez NMDA białka błonowego AQP-4 dodatkowo ułatwia napływ wody do komórki OBRZĘK MÓZGU CYTOTOKSYCZNY; DOTYCZĄCY WSZYSTKICH KOMÓREK (ENDOTHELIUM, ASTROCYTÓW I NEURONÓW)

13 PĘTLA GLUTAMINERGICZNA EKSCYTOTOKSYCZNOŚĆ Uwolniony glutaminian może dyfundować i powodować depolaryzację dalszych neuronów. Efekt ten, określany jako tzw. pętla glutaminergiczna, glutaminergiczna jest uważany za czynnik potęgujący i rozszerzający nekrozę wokół pierwotnego ogniska zwyrodnienia neuronów.

14 MARTWICA I APOPTOZA OSTATECZNA DESTRUKCJA KOMÓREK OUN Martwica - charakterystyczne cechy: zaburzenie transportu jonowego i uszkodzenie błony komórkowej, obrzęk, liza, odczyn zapalny) Apoptoza - aktywny proces zależny od genów i związany z aktywacją kaskady procesów biochemicznych (najważniejsze to aktywacja proteolitycznych kaspaz i endonukleaz degradujących DNA) Tak jak i w innych schorzeniach zaprogramowanie genetyczne ma znaczenie dla ostatecznego wyniku leczenia

15 KIERUNKI POSTĘPOWANIA ZACHOWAWCZEGO 1. Sztuczna wentylacja 2. Utrzymanie prawidłowego przepływu mózgowego. 3. Zapobieganie wzrostom ciśnienia śródczaszkowego. 4. Normoglikemia. 5. Leczenie przeciwdrgawkowe

16 NOWE STRATEGIE ZAPOBIEGANIA DEGENERACJI OUN 1. Blokery receptorów NMDA: o o o amantadyna 1xdobę 200/400mg Traxoprodil (memantyna) Ksenon 2. Erytropoetyna. 3. Estrogeny i progesteron. 4. Hypotermia. 5. Cerebrolizyna

17 CEREBROLIZYNA Wykazuje działanie neurotroficzne: ochrona komórki przed apoptozą poprzez hamowanie kalpainy (prekursor kaspazy) zwiększenie gęstości synaptycznej-możliwości neuroplastyczne wzrost neurogenezy przez hamowanie fizjologicznej apoptozy

18 INNE ŚRODKI NOOTROPOWE poprawiają szybkość uczenia się, przepływ informacji pomiędzy półkulami mózgu Piracetam: Piracetam: przepływ informacji pomiędzy półkulami, produkcja ACh Lecytyna, cholina oraz DMAE: pamięć, produkcja ACh Witaminy A, C, E ; B1, B3, B6, B12; Zioła: Ginkgo Biloba, Ginseng, Gotu-kola

19 WARTO WYKORZYSTAĆ WSZYSTKIE POZNANE METODY, ABY CZŁOWIECZEŃSTWO NIE BUDZIŁO WĄTPLIWOŚCI