Numer zgłoszenia: (54) Urządzenie przesiewająco - transportowe do maszyn do zbioru roślin okopowych

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej Numer zgłoszenia: (22) Data zgłoszenia: (51) IntCl6: A01D 17/00 A01D 33/08 A01D 33/04 B07B 1/10 (54) Urządzenie przesiewająco - transportowe do maszyn do zbioru roślin okopowych (30) Pierwszeństwo: ,DE,G (73) Uprawniony z patentu: Franz Grimme Landmaschinenfabrik GmbH & Co.KG, Damme, DE (43) Zgłoszenie ogłoszono: BUP 05/96 (72) Twórcy wynalazku: Klemens Kalverkamp, Ahlen, DE Richard Tepe, Damme, DE (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: WUP 02/00 (74) Pełnomocnik: Misztak Irena, PATPOL Spółka z o.o. PL B1 (57) 1. Urządzenie przesiewająco - transportowe do maszyn do zbioru roślin okopowych, z taśmą przesiewająco - transportową bez końca, która składa się z przynajmniej dwóch pasów transportowych i przymocowanych na nich poprzecznych prętów transportowych, i przebiega wokół osadzonych obrotowo w korpusie rolek prowadzących, z których przynajmniej jedna grupa współosiowo umieszczonych rolek prowadzących jest napędzana przez urządzenie napędowe, przy czym urządzenie posiada co najmniej jeden człon sterujący współpracujący z cięgnem napędzającym, które nadaje mu zmienny przebieg, a ponadto na górnej i dolnej powierzchni cięgna napędzającego posiada współpracujące korpusy obrotowe, które tworzą pary członów sterujących, znamienne tym, że przy każdej parze członów sterujących (12, 13), w cięgnie napędzającym taśmy przesiewająco - transportowej (1) usytuowane jest obniżenie tworzące stopień (11) w kształcie niecki, przy czym, cięgno napędzające, patrząc w kierunku transportu, w porównaniu z przebiegiem początkowym, najpierw opada skośnie w dół, a potem znów stromo wznosi się do góry. Fig.1

2 Urządzenie przesiewająco - transportowe do maszyn do zbioru roślin okopowych Zastrzeżenia patentowe 1. Urządzenie przesiewająco - transportowe do maszyn do zbioru roślin okopowych, z taśmą przesiewająco - transportową bez końca, która składa się z przynajmniej dwóch pasów transportowych i przymocowanych na nich poprzecznych prętów transportowych, i przebiega wokół osadzonych obrotowo w korpusie rolek prowadzących, z których przynajmniej jedna grupa współosiowo umieszczonych rolek prowadzących jest napędzana przez urządzenie napędowe, przy czym urządzenie posiada co najmniej jeden człon sterujący współpracujący z cięgnem napędzającym, które nadaje mu zmienny przebieg, a ponadto na górnej i dolnej powierzchni cięgna napędzającego posiada współpracujące korpusy obrotowe, które tworzą pary członów sterujących, znamienne tym, że przy każdej parze członów sterujących (12, 13), w cięgnie napędzającym taśmy przesiewająco - transportowej (1) usytuowane jest obniżenie tworzące stopień (11) w kształcie niecki, przy czym, cięgno napędzające, patrząc w kierunku transportu, w porównaniu z przebiegiem początkowym, najpierw opada skośnie w dół, a potem znów stromo wznosi się do góry. 2. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że cięgnu napędzającemu taśmy przesiewająco - transportowej (1) jest przyporządkowanych wiele elementów sterujących (10) rozmieszczonych oddzielnie w odstępach na jej długości. 3. Urządzenie według zastrz. 1 albo 2, znamienne tym, że w kierunku przesuwu cięgna napędzającego taśmy przesiewająco - transportowej (1), rozmieszczone są elementy sterujące (10) usytuowane jeden za drugim w jednakowych odległościach między sobą. 4. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że elementy sterujące (10) rozmieszczone wzdłuż cięgna napędzającego taśmy przesiewająco - transportowej (1), są połączone z napędem wspólnie, albo pojedynczo, albo grupowo, niezależnie jeden od drugiego. 5. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że do członów sterujących (12, 13) przyporządkowany jest drążek sterujący, za pomocą którego człony te są przestawialne bezstopniowo między wolnym od działania na przebieg cięgna napędzającego taśmy przesiewająco - transportowej (1) położeniem początkowym a położeniem końcowym. 6. Urządzenie według zastrz. 4 albo 5, znamienne tym, że stopnie (11) utworzone na cięgnie napędzającym taśmy przesiewająco - transportowej (1), przez ruchome człony sterujące (12), mają jednakową wysokość. 7. Urządzenie według zastrz. 4 albo 5, znamienne tym, że stopnie (11) utworzone na cięgnie napędzającym taśmy przesiewająco - transportowej (1), przez ruchome człony sterujące (12), mają wysokość zmniejszającą się w kierunku przesuwu cięgna czynnego. 8. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że wyposażone jest w człon regulujący przestawienie elementów sterujących (10) w zależności od stopnia przesiewania na taśmie przesiewająco - transportowej (1). 9. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że każdy element sterujący (10), jako człony sterujące (12,13), posiada elementy obrotowe (14,15; 31, 32; 34, 35) współpracujące parami od dołu i od góry z pasem transportowym (8) taśmy przesiewająco - transportowej (1), w obszarze cięgna napędzającego. 10. Urządzenie według zastrz. 9, znamienne tym, że dolne człony sterujące podtrzymujące cięgno napędzające taśmy przesiewająco - transportowej (1) są osadzone obrotowo na stacjonarnych osiach obrotu (17), a górne człony sterujące (12) włączane od strony górnej powierzchni cięgna napędzającego są za pomocą dźwigni nastawczej (23) przestawialne w łukowej szczelinie wokół osi obrotu (17) przynależnego dolnego członu sterującego. 11. Urządzenie według zastrz. 9 albo 10, znamienne tym, że elementy obrotowe (14,15) mają powierzchnie robocze (18,19) obrotowo - symetryczne względem ich osi obrotu (16,17).

3 Urządzenie według zastrz. 9, znamienne tym, że elementy obrotowe (31, 32; 34, 35) mają powierzchnie robocze (37, 38, 39, 40) przebiegające asymetrycznie względem ich osi obrotu (16,17). 13. Urządzenie według zastrz. 12, znamienne tym, że powierzchnie robocze (37,38,39,40) elementów obrotowych (31,32; 34,35) mają formę podstawową czworokąta, albo elipsy. 14. Urządzenie według zastrz. 12, znamienne tym, że powierzchnie robocze (23,38,39,40) elementów obrotowych (31, 32, 34, 35) mają wyprofilowania (33, 36) współpracujące w przyjmowaniu napędu ze wzniesieniami na górnej i dolnej powierzchni pasów transportowych (8). 15. Urządzenie według zastrz. 12, znamienne tym, że elementy obrotowe (31, 32, 34, 35) par elementów obrotowych współpracujące z pasem transportowym (8) taśmy przesiewająco - transportowej (1) są skierowane do siebie i zamocowane obrotowo względem siebie. 16. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że do korpusu (2) są przymocowane boczne fartuchy prowadzące (29), które przebiegają równolegle do kierunku przesuwu cięgna napędzającego taśmy przesiewająco - transportowej (1) i zasadniczo skierowane są prostopadle do jej górnej powierzchni i leżą na górnej powierzchni cięgna napędzającego po stronie wewnętrznej, między pasami transportowymi (8), a swoją częścią dolną są dopasowane do przebiegu cięgna napędzającego. 17. Urządzenie według zastrz. 16, znamienne tym, że dolną część fartuchów prowadzących (29) tworzą elastyczne, giętkie palce (30) ułożone szczelnie jeden za drugim w kierunku przesuwu cięgna napędzającego taśmy przesiewająco - transportowej (1). * * * Przedmiotem wynalazku jest urządzenie przesiewająco - transportowe do maszyn do zbioru roślin okopowych, zwłaszcza ziemniaków. W rozwiązaniach znanych ze stanu techniki, dla usprawnienia funkcji przesiewania, urządzenia wyposażone są w mechanizmy jarzmowe, wywołujące drgania, lub w specjalny, wywołujący drgania, napęd transportera. Dzięki powstałym wstrząsom, szybciej zmniejsza się spoistość złoża na transporterze. Z opisu patentowego EP znana jest konstrukcja maszyny do zbioru plonów roślin okopowych, w której korpusy obrotowe tworzą w cięgnie napędzającym taśmy transportowej stopień o kształcie litery S z pewnym zwisem. Zwis ten wymusza spadanie przesiewanego materiału, co jest niepożądane ze względu na możliwość uszkodzenia przesiewanego materiału, przykładowo ziemniaków. Jednocześnie, w obszarze zwisu taśmy transportowej, zmienia się jej kierunek. W rozwiązaniu według opisu patentowego USA nr zastosowano górne zagięcie taśmy i obrotowy korpus zamocowany z jednej strony, wytwarzający wibracje taśmy. Znane jest również urządzenie przesiewająco - transportowe do maszyn do zbioru roślin okopowych, z taśmą przesiewająco - transportową bez końca, która składa się z przynajmniej dwóch pasów transportowych i przymocowanych na nich poprzecznych prętów transportowych. Taśma ta przebiega wokół osadzonych obrotowo w korpusie rolek prowadzących, z których przynajmniej jedna grupa współosiowo umieszczonych rolek prowadzących jest napędzana przez urządzenie napędowe. Poza tym urządzenie posiada co najmniej jeden człon sterujący współpracujący z cięgnem napędzającym, które nadaje mu zmienny przebieg, a ponadto na górnej i dolnej powierzchni cięgna napędzającego urządzenie posiada współpracujące korpusy obrotowe, które tworzą pary członów sterujących. Urządzenie według wynalazku charakteryzuje się tym, że przy każdej parze członów sterujących, w cięgnie napędzającym taśmy przesiewająco - transportowej usytuowane jest obniżenie tworzące stopień w kształcie niecki, przy czym, cięgno napędzające, patrząc w kierunku transportu, w porównaniu z przebiegiem początkowym, najpierw opada skośnie w dół, a potem znów stromo wznosi się do góry.

4 Korzystnie, cięgnu napędzającemu taśmy przesiewająco - transportowej jest przyporządkowanych wiele elementów sterujących rozmieszczonych oddzielnie w odstępach na jej długości. W kierunku przesuwu cięgna napędzającego taśmy przesiewająco - transportowej, rozmieszczone są elementy sterujące usytuowane jeden za drugim w jednakowych odległościach między sobą. Elementy sterujące rozmieszczone wzdłuż cięgna napędzającego taśmy przesiewająco - transportowej, są połączone z napędem wspólnie, albo pojedynczo, albo grupowo, niezależnie jeden od drugiego. Do członów sterujących przyporządkowany jest drążek sterujący, za pomocą którego człony te s ą przestawialne bezstopniowo między wolnym od działania na przebieg cięgna napędzającego taśmy przesiewająco - transportowej położeniem początkowym, a położeniem końcowym. Stopnie utworzone na cięgnie napędzającym taśmy przesiewająco - transportowej przez ruchome człony sterujące, mają wysokość jednakową, lub zmniejszającą się w kierunku przesuwu cięgna. Urządzenie poza tym wyposażone jest w człon regulujący przestawienie elementów sterujących w zależności od stopnia przesiewania na taśmie przesiewająco - transportowej. Każdy element sterujący, jako człony sterujące, posiada elementy obrotowe, współpracujące parami od dołu i od góry z pasem transportowym taśmy przesiewająco - transportowej w obszarze cięgna napędzającego. Dolne człony sterujące podtrzymujące cięgno napędzające taśmy przesiewająco - transportowej są osadzone obrotowo na stacjonarnych osiach obrotu, a górne człony sterujące włączane od strony górnej powierzchni cięgna napędzającego są za pomocą dźwigni nastawczej przestawialne w łukowej szczelinie wokół osi obrotu przynależnego dolnego członu sterującego. Elementy obrotowe mają powierzchnie robocze obrotowo - symetryczne względem ich osi obrotu, lub mają powierzchnie robocze przebiegające asymetrycznie względem ich osi obrotu. Powierzchnie robocze elementów obrotowych mają formę podstawową czworokąta, albo elipsy, lub mają wyprofilowania współpracujące w przyjmowaniu napędu ze wzniesieniami na górnej i dolnej powierzchni pasów transportowych. Korzystnie, elementy obrotowe par elementów obrotowych współpracujące z pasem transportowym taśmy przesiewająco - transportowej są skierowane do siebie, i zamocowane obrotowo względem siebie. Do korpusu urządzenia są przymocowane boczne fartuchy prowadzące, które przebiegają równolegle do kierunku przesuwu cięgna napędzającego taśmy przesiewająco - transportowej i zasadniczo skierowane są prostopadle do jej górnej powierzchni, i leżą na górnej powierzchni cięgna napędzającego po stronie wewnętrznej, między pasami transportowymi, a swoją częścią dolną są dopasowane do przebiegu cięgna napędzającego. Dolną część fartuchów prowadzących tworzą elastyczne, giętkie palce ułożone szczelnie jeden za drugim w kierunku przesuwu cięgna napędzającego taśmy przesiewająco - transportowej. Urządzenie przesiewająco - transportowe według wynalazku umożliwia przez dociskanie taśmy, tworzenie na niej opadających stopni o wysokości możliwej do regulowania, które zakłócając przepływ złoża ziemniaków powodują ruch względny części składowych złoża i wzmacniają znacznie efekt odsiewania gruntu. Dodatkowe ruchy względne wynikają przy tym ze zniesienia równoległości przesuwu złoża i górnej powierzchni taśmy, co dodatkowo poprawią przesiewanie. Poza możliwą bezstopniową zmianą wysokości stopnia między zerem a wartością maksymalną liczba stopni może także być odpowiednio dostosowana do istniejących warunków, przy czym tego rodzaju dopasowania mogą być regulowane również w zależności od ustalonego stopnia przesiewania. Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia urządzenie przesiewająco - transportowe według wynalazku z kilkoma stopniami utworzonymi na cięgnie czynnym taśmy przesiewająco - transportowej, schematycznie w widoku z boku, fig. 2 - fragment taśmy przesiewająco - transportowej bez stopni,

5 w powiększeniu, w widoku z boku, fig. 3 - taśmę z fig. 2 w przekroju wzdłuż linii A - A oznaczonej na fig. 2, fig. 4 przedstawia palec fartucha prowadzącego w przekroju wzdłuż linii B - B oznaczonej na fig. 2, fig. 5 - urządzenie przesiewająco - transportowe w drugim przykładzie wykonania z uformowanym stopniowo przebiegiem taśmy przesiewaj ąco - transportowej, w widoku z boku, fig. 6 - urządzenie przesiewająco - transportowe z przebiegiem taśmy bez stopni, w widoku z boku, fig. 7 - urządzenie według fig. 6 w przekroju poprzecznym, fig. 8 - urządzenie przesiewająco - transportowe w trzecim przykładzie wykonania z uformowanym stopniowo przebiegiem taśmy przesiewająco - transportowej, w widoku z boku, fig. 9 - urządzenie przesiewająco - transportowe według fig. 8 z przebiegiem taśmy bez stopni w widoku z boku, a fig. 10 przedstawia urządzenie przesiewająco - transportowe według fig. 8 z przebiegiem taśmy bez stopni w przekroju poprzecznym. Przedstawione na rysunku urządzenie przesiewająco - transportowe do maszyn do zbioru roślin okopowych, zwłaszcza do maszyn do zbioru ziemniaków i do kombajnów, posiada taśmę przesiewająco - transportową 1, która obiega bez końca wokół osadzonych obrotowo w korpusie 2 rolek prowadzących, 4, 5, 6, 7, z których współosiowo umieszczone rolki 5 są napędzane przez nie przedstawione bliżej urządzenie napędowe. Napęd może stanowić silnik hydrauliczny, albo napęd może być przekazywany z ciągnika, za pomocą wałków przegubowych. Taśma przesiewająco - transportowa 1 składa się z przynajmniej dwóch po stronie zewnętrznej umieszczonych pasów 8, i rozmieszczonych na nich w jednakowej odległości równoległych, poprzecznych prętów transportowych 9, które w obrębie płasko zaciśniętych końców znitowane są z pasem transportowym 8. Do cięgna napędzającego taśmy przesiewająco - transportowej 1 jest przyporządkowana pewna ilość, przykładowo, sześć elementów sterujących 10, za pomocą których wzdłuż cięgna napędzającego są utworzone stopnie 11. Liczba elementów sterujących 10 zależy od długości taśmy przesiewająco - transportowej 1 i od odległości między elementami sterującymi 10, która leży odpowiednio w zakresie między 250 mm a 750 mm i korzystnie jest jednakowa między wszystkimi elementami sterującymi 10. Każdy element sterujący 10 zawiera ruchome człony sterujące 12, przestawialne bezstopniowo, lub stopniowo między położeniem początkowym powyżej pasów transportowych 8 wolnym od działania na przebieg cięgna napędzającego taśmy przesiewająco - transportowej 1 a położeniem końcowym, w którym formują one stopnie o maksymalnej wysokości. Te ruchome człony sterujące 12 współdziałają z umieszczonymi na stałe członami sterującymi 13, które są rozmieszczone poniżej pasów transportowych 8, w położeniu, w którym umożliwiają bezstopniowy przebieg cięgna napędzającego taśmy przesiewająco - transportowej, przy początkowym położeniu ruchomych członów sterujących 12. Korzystnie człony sterujące 12, 13 są ukształtowane jako elementy obrotowe, przy czym każdy element sterujący 10 tworzy dwie pary, które współpracują z dolną i górną powierzchnią obydwu pasów transportowych 8. Elementy obrotowe 12, 13 w przykładzie wykonania według fig. 1 3 są utworzone z cylindrycznych rolek 14, 15, które mają na obwodzie powierzchnie robocze 18, 19 obrotowo - symetryczne względem swoich osi obrotu 16, 17. Powierzchnie robocze 18,19 elementów obrotowych 14,15 mogą być cylindryczne, mogą też przy cylindrycznej postaci podstawowej posiadać wyprofilowanie, które współpracuje ze wzniesieniami na górnej i dolnej powierzchni pasa transportowego 8. Wzniesienia na górnej powierzchni pasa są utworzone z płasko zagniecionych końców poprzecznych prętów transportowych 9, a wniesienia na dolnej powierzchni pasa, odpowiadające płasko zagniecionym końcom poprzecznych prętów transportowych 9 i leżące naprzeciw nich mogą być wykonane z płaskich płytek 20 i połączone z nimi za pomocą nitów łączących 21. Elementy obrotowe 14,15 zostają wprawione w obrót przez taśmę przesiewająco - transportową przy jej przesuwie za pośrednictwem wyprofilowanych powierzchni roboczych 18, 19 przystosowanych do przejścia wzniesień na taśmie, przy czym jednak główny styk ma miejsce między cylindryczną częścią powierzchni roboczych 18, 19 elementów obrotowych 14, 15, a górną powierzchnią pasów transportowych 8. W przypadku cylindrycznych powierzchni roboczych 18, 19, które stykają się tylko ze wzniesieniami na pasach transportowych 8, są powierzchnie robocze

6 , 19 wykonane odpowiednio z obwodową warstwą ograniczającą szum i uderzenia, którą przykładowo może stanowić guma. W omówionych wyżej przykładach wykonania rozwiązań człony sterujące 12 są osadzone na dźwigni kątowej 22, która wychyla się wokół osi obrotu 17 przynależnej do drugiego członu obrotowego 13 pary członów obrotowych przyporządkowanych do pasa transportowego 8 i która otrzymuje napęd od drążka sterującego 23, który uruchamiany jest przez cylinder ciśnieniowy 24. Ten cylinder ciśnieniowy 24 jest zasilany przez przewody ciśnieniowe 26, 27 z regulatora 25, który otrzymuje sygnał od przyrządu pomiarowego 28, przykładowo od czujnika podczerwieni, albo zapory świetlnej i za pomocą którego zostaje ustalony stopień przesiania w pobliżu zdawczego końca taśmy przesiewająco - transportowej 1. Za pomocą drążków sterujących 23, z których każdy przyporządkowany jest parom członów sterujących 12, 13 współpracujących z jednym pasem transportowym 8, człony sterujące 12 są przesuwane po łuku koła wokół osi 17 członów sterujących 13 z przedstawionego na fig. 2, 6 i 9 położenia początkowego do położenia końcowego, w którym we współdziałaniu z członami sterującymi 13 tworzą one stopnie 11, jak to przedstawiono na fig. 1, 5 i 8, w tym wypadku z maksymalną wysokością stopnia. W przedstawionych przykładach wykonania urządzenia, wszystkie ruchome człony sterujące 12 są uruchamiane wspólnie i równomiernie z tym skutkiem, że doprowadzają do powstania na taśmie przesiewająco - transportowej 1 stopni o jednakowej głębokości. Zamiast tej szczególnie prostej formy uruchamiania członów sterujących i tworzenia stopni jest również możliwe i w szczególnych przypadkach zastosowań korzystne, uruchamianie ruchomych członów sterujących 12 jednych elementów sterujących 10, niezależnie od członów sterujących 12 innych elementów sterujących 10. Przy takim pojedynczym, albo grupowym, jednoczesnym uruchamianiu ruchomych członów sterujących 12, jest możliwe tworzenie na taśmie przesiewająco - transportowej stopni 11 z niezależnie wybieraną wysokością, na przykład korzystnie w ten sposób, że utworzone na cięgnie napędzającym taśmy przesiewająco - transportowej 1 stopnie 11 posiadają zmniejszającą się wysokość stopni w kierunku przesuwu cięgna napędzającego. Dalej jest możliwe zmniejszenie ilości stopni w zależności od potrzeby poniżej liczby elementów sterujących 10, jeśli warunki glebowe gwarantują dobre przesianie, a wzmocnienie efektu przesiewania w całym możliwym zakresie nie jest wymagane. Różne możliwości regulacji tworzenia stopni na taśmie przesiewająco - transportowej 1 mogą być przekazywane programami sterowanymi komputerowo. Główną wielkością przewodnią dla takiego przebiegu regulacji jest stopień przesiania, który swoje maksimum powinien osiągnąć, dopiero tuż przed górnym końcem cięgna czynnego taśmy przesiewająco - transportowej, tak aby ziemniaki po całkowitym przesianiu nie zalegały nie chronione na taśmie przesiewająco - transportowej 1. Dla osłonięcia elementów sterujących 10 przed kontaktem z podawanym na cięgno napędzające taśmy przesiewająco - transportowej 1 stosem ziemniaków, są przewidziane opadające do korpusu 2, boczne fartuchy prowadzące 29, które przebiegają równolegle do kierunku przesuwu cięgna napędzającego taśmy przesiewająco - transportowej i przeważnie są skierowane prostopadle do jej górnej powierzchni. Ich dolna krawędź znajduje się po wewnętrznej stronie, tuż obok pasów transportowych 8, przy czym obszar dolnej krawędzi fartuchów prowadzących 29 leży na górnej powierzchni cięgna napędzającego taśmy przesiewająco - transportowej, albo może się kończyć tuż nad cięgnem czynnym taśmy przesiewająco - transportowej 1, jeżeli cięgno napędzające ma przebieg bezstopniowy. W każdym przypadku dolna część fartuchów prowadzących 29 możliwa do elastycznego formowania może dopasować się do przebiegu cięgna napędzającego taśmy przesiewająco - transportowej 1, jeśli na nim zostały utworzone stopnie 11. Najważniejsza jest dolna część fartuchów prowadzących 29, utworzona z elastycznych, giętkich palców prowadzących 30 gęsto rozmieszczonych, równolegle jeden za drugim, w kierunku ruchu cięgna napędzającego taśmy przesiewająco - transportowej 1, które to palce, przy tworzeniu stopni doznają silnego elastycznego wychylenia. Z powodu prześlizgiwania się końców palców po poprzecznych prętach transportowych 9 taśmy przesiewająco - transportowej 1, poruszają się one tam i z powrotem i w kierunku przeciwnym do ruchu cięgna napędzającego, tak że powodują one aktywne osłanianie. Palce pro-

7 wadzące 30 mogą mieć takie same długości (fig. 2, 6 i 9) i w takim wypadku leżą one na nieodkształconym cięgnie napędzającym z jednakowym odkształceniem ich dolnych końców, albo też mogą mieć długości stopniowane odpowiadające tworzeniu maksymalnych stopni, i w tym przypadku przy formowaniu stopni o maksymalnej wysokości stykają się z cięgnem napędzającym równomiernie odkształconymi dolnymi końcami, a przy wolnym od stopni cięgnie napędzającym wykazują strefowo mocniejsze i słabsze odkształcenia. Palce prowadzące 30 mogą w przekroju poprzecznym mieć kształt okrągły, ale również mogą mieć kształt owalny jak jest przedstawione na fig. 4. Takiego rodzaju fartuchy prowadzące są możliwe do zainstalowania również w urządzeniach przesiewająco - transportowych, w których na taśmach przesiewaj ąco - transportowych nie są uformowane stopnie. Rozwiązania według fig. 5 7 z jednej strony i według fig z drugiej strony różnią się od rozwiązania urządzenia przesiewająco - transportowego według fig. 1 4 jedynie odmiennymi formami ukształtowania członów sterujących 12, 13. Są one w rozwiązaniu według fig. 5 7 utworzone z elementów obrotowych 31, 32 w formie podstawowej kwadratowych ze wzniesieniami 33 na obwodzie, a w rozwiązaniu według fig z elementów obrotowych 34, 35 z formą podstawową zbliżoną do elipsy i z uformowanymi na obwodzie wzniesieniami 36. Elementy obrotowe 31, 32 urządzenia przesiewająco - transportowego według fig. 5 7 mają na obwodzie powierzchnie robocze 37, 38, które przedstawiają formę podstawową kwadratu, ale z nałożonymi wzniesieniami 33, przy czym każde jest przewidziane po jednym na czterech rogach, a pozostałe między wzniesieniami narożnymi. Elementy obrotowe 23, 35 urządzenia przesiewająco - transportowego według fig mają na obwodzie powierzchnie robocze 39, 40, które zasadniczo mają eliptyczną formę podstawową a przy tym również występują z nałożonymi wzniesieniami 36. Tutaj są przewidziane wzniesienia na przedłużeniu długiej i krótkiej osi elipsy i po jednym między nimi. Wzniesienia 33 względnie 36 nadają powierzchniom roboczym 37, 38 względnie 39, 40 elementów obrotowych 31, 32 względnie 34, 35 wyprofilowanie, poprzez które współpracują one w kierunku napędu ze wzniesieniami na górnej i dolnej powierzchni pasa transportowego 8, przy czym elementy obrotowe 31, 32, 34, 35 par elementów obrotowych współpracujących z pasem transportowym 8 tak są do siebie skierowane, że powierzchnie robocze 37, 38 względnie 38, 40 działają na pas transportowy 8 jednocześnie swoim zakresem z maksymalną odległością osi i odpowiednio minimalną odległością osi. Przy tym są one zsynchronizowane. Współpracujące pary asymetrycznych elementów obrotowych 31, 32 względnie 34, 35 w ich położeniu początkowym zgodnie z fig. 6 i 9, w którym umożliwiają cięgnu napędzającemu taśmy przesiewająco - transportowej przebieg bezstopniowy, są tak umieszczone, że ich powierzchnie robocze 37, 38 względnie 39, 40 stykają się z górną względnie dolną powierzchnią pasa transportowego 8 i obiegają synchronicznie z takim skutkiem, że tworzą przejściowo w taśmie przesiewająco - transportowej 1 płaskie stopnie za każdym razem, gdy do kontaktu z pasami transportowymi 8 dochodzą obszary powierzchni roboczych 37, 38 względnie 39, 40 z maksymalnymi odległościami osi, podczas gdy w międzyczasie przy działaniu na pasy transportowe 8 obszarów powierzchni roboczych 37, 38, względnie 39, 40 z minimalną odległością osi od pasa transportowego 8, cięgno napędzające taśmy przesiewająco - transportowej 1 przyjmuje ponownie przebieg bezstopniowy. Ponieważ elementy obrotowe 31, 32 mają cztery zakresy powierzchni roboczych 37, 38 z maksymalną odległością osi, cięgno napędzające taśmy przesiewająco - transportowej 1 przy przesuwie, na każdy pełny obrót elementów obrotowych 31, 32, czterokrotnie tworzy stopień. Dzięki tworzącym się, szybko jedno po drugim następującym płaskich stopniom, cięgno napędzające taśmy przesiewająco - transportowej jest wprawione w pulsujące drgania i wprawia znajdujące się na jego górnej powierzchni, złoża ziemniaków w ruch wstrząsowy, połączony ze zmianami przebiegu górnej powierzchni, przez co przesiewanie staje się skuteczniejsze. Efekt przesiewania jest jeszcze znacznie bardziej wzmocniony, gdy człony sterujące 12, 13 powodują ciągłe tworzenie stopni jak to jest przykładowo przedstawione na fig. 5 8, z maksymalną głębokością stopni.

8 Dodatkowo do sił wzmacniających efekt przesiewania, które są wywierane na złoże ziemniaków przez tworzenie stopni i przez asymetrię elementów obrotowych 31, 32 względnie 34, 35 są wywierane na złoża ziemniaków dalsze siły, dzięki temu, że obszary cięgna napędzającego między dwoma następującymi po sobie elementami sterującymi 10 z asymetrycznymi elementami obrotowymi, ze zmianą styku zakresów powierzchni roboczych 37, 38, 39, 40 i z maksymalną odległością osi i zakresów oraz z minimalną odległością osi, wykazują zgodne pod względem częstotliwości przyspieszenia i opóźnienia w kierunku przesuwu cięgna napędzającego taśmy przesiewająco - transportowej, i w kierunku przeciwnym. Podczas gdy przy elementach obrotowych 31, 32 o formie podstawowej kwadratowej, uzyskana amplituda skokowo wzmacniających i skokowo osłabiających odkształceń jest dwa razy większa niż przy elementach obrotowych 34, 35, to przy elementach obrotowych 34, 35 eliptycznych względnie owalnych może być wytworzona amplituda odkształceń silniejsza w stosunku do całkowitego wymiaru elementów obrotowych 34, 35. Zamiast ciągłego styku wyprofilowanych par elementów obrotowych 31, 32 względnie 34, 35 z pasami transportowymi 8 można także przewidzieć, że w położeniu początkowym cięgna napędzającego taśmy przesiewająco - transportowej bez stopni, elementy obrotowe wychodzą ze styku ze wzniesieniami na pasach transportowych 8, i tylko przy ciągłym tworzeniu stopni wchodzą w kontakt (zazębienie) z pasami 8. To może przykładowo można konstrukcyjnie zrealizować przez to, że dźwignia kątowa 22 może wychylić się dodatkowo poza położenie na fig. 6 i 9 zgodnie z kierunkiem wskazówek zegara wokół osi obrotu, która jest usytuowana po środku między osiami obrotu 16,17, tak daleko aż elementy obrotowe 31,32 zostaną odsunięte od pasów transportowych 8. Przy tym rozwiązaniu dolne elementy obrotowe 32, 35 są osadzone w dolnym końcu dźwigni kątowej 22 i w łożysku korpusu 2, przy czym łożysko w korpusie 2 ograniczone w szczelinie w formie łuku może obracać się wokół środkowej osi dźwigni kątowej 22. Dla środkowej osi dźwigni kątowej jest ważne przy tym, aby łożyskowanie ograniczone w łukowej szczelinie było przesuwne wokół osi obrotu 17 elementów obrotowych 32, 35, przy czym końce szczeliny jako zderzaki określają zakres wychyleń. Aby przy całkowitym zlikwidowaniu zazębienia między elementami obrotowymi 31, 32 względnie 34, 35, zapewnić pasom synchroniczny bieg, można każdej parze współpracujących elementów obrotowych przyporządkować mechanizm synchronizujący.

9 Fig.9 Fig.10 Fig.8

10 Fig.6 Fig.7 Fig.5

11 Fig.2 Fig.4 Fi g.3 F ig.1 Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 70 egz. Cena 4,00 zł.