EGZAMIN MATURALNY Z GEOGRAFII

Transkrypt

1 Miejsce na naklejk z kodem (Wpisuje zdajcy przed rozpoczciem pracy) KOD ZDAJCEGO MGE-W1G1P-021 EGZAMIN MATURALNY Z GEOGRAFII Czas pracy 90 minut ARKUSZ I MAJ ROK 2003 Instrukcja dla zdajcego 1. Prosz sprawdzi, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 11 stron. Ewentualny brak naley zgłosi przewodniczcemu zespołu nadzorujcego egzamin. 2. Prosz uwanie czyta wszystkie polecenia. 3. Odpowiedzi naley zapisa czytelnie w miejscu na to przeznaczonym przy kadym zadaniu, pokazujc drog ich uzyskania. 4. Prosz pisa tylko w kolorze niebieskim lub czarnym; nie pisa ołówkiem. 5. W rozwizaniach zada trzeba przedstawi tok rozumowania prowadzcy do ostatecznego wyniku. 6. Podczas egzaminu mona korzysta z ołówka, linijki, gumki, lupy oraz kalkulatora. 7. Nie wolno uywa korektora. 8. Błdne zapisy trzeba wyranie przekreli. 9. Wszelkie notatki naley sporzdza tylko w brudnopisie, który nie bdzie oceniany. 10. Obok kadego zadania podana jest maksymalna liczba punktów, któr mona uzyska za jego poprawne rozwizanie. 11. Do ostatniej kartki arkusza dołczona jest karta odpowiedzi, któr wypełnia egzaminator. Za rozwizanie wszystkich zada mona otrzyma łcznie 40 punktów. yczymy powodzenia! (Wpisuje zdajcy przed rozpoczciem pracy) PESEL ZDAJCEGO

2 2 Egzamin maturalny z geografii Wstp Informacje potrzebne do rozwizania zada odczytuj z załczonej barwnej mapy turystycznej w skali 1: oraz innych materiałów ródłowych zamieszczonych w arkuszu. Uczestniczysz w wycieczce po Pojezierzu Kaszubskim. Podró rozpoczynasz w Kocierzynie, z której udajesz si pocigiem do miejscowoci Gołubie, skd rozpoczynasz spływ kajakowy po najwikszych jeziorach Pojezierza Kaszubskiego. W dalszej czci trasy odbdziesz równie wycieczki piesze. Zadanie 1. (1 pkt) W pierwszym etapie spływu kajakowego przepływasz Jezioro. Patulskie. Po jego wschodniej stronie wznosi si Wieyca, sigajca 328 m n.p.m. Oblicz wysoko, jak trzeba pokona, aby z brzegu jeziora wej na jej szczyt. Miejsce na obliczenia Wynik:... Zadanie 2. (2 pkt) Dalsza trasa spływu wiedzie przez Jezioro Ostrzyckie. Na podstawie załczonego planu batymetrycznego północnej czci tego jeziora, przyporzdkuj zaznaczonym na planie liniom profilu H-I oraz J-K odpowiedni profil batymetryczny (podaj jego numer) linia profilu numer profilu linia profilu numer profilu H- I... J-K...

3 Egzamin maturalny z geografii 3 Zadanie 3. (1 pkt ) W miejscowoci Chmielonko dopływasz do Jeziora Raduskiego Dolnego. Przerywasz podró, aby podziwia pikno krajobrazu z punktu widokowego znajdujcego si na północnym kracu jeziora. Ustal, jaka odległo (mierzona w linii prostej w km) dzieli Ci od drogi biegncej przesmykiem midzy Jeziorem Raduskim Dolnym i Górnym. Miejsce na obliczenia Wynik:... Zadanie 4. (2 pkt) Zespół jezior Radusko Ostrzyckich ma wiele wspólnych cech. Sporód podanych poniej okrele podkrel te cztery, które dotycz wymienionych jezior. (Wykorzystaj równie plan batymetryczny jeziora z zadania 2.). wydłuony kształt przewaaj niskie brzegi przewaaj wysokie brzegi płytko połoone płaskie dno dua liczba wysp urozmaicone dno z licznymi przegłbieniami ułoenie z NE na SW ułoenie z SE na NW Zadanie 5. (2 pkt) Okrel typ jezior Radusko-Ostrzyckich, biorc pod uwag genez misy jeziornej.

4 4 Egzamin maturalny z geografii Zadanie 6. (1 pkt) Spływ kajakowy koczy si przy drodze u południowego kraca Jeziora Raduskiego Dolnego. Std rozpoczynasz podró do Kartuz. Najpierw dochodzisz do czarnego szlaku turystycznego, wdrujesz nim przez Wieyc a do linii kolejowej, a nastpnie jedziesz kolej do Kartuz. Na całej trasie, zarówno pieszej wdrówki jak i jazdy kolej, obserwujesz krajobraz. Uporzdkuj przedstawione poniej krótkie charakterystyki obszarów, przez które wiedzie Twoja trasa, w kolejnoci zgodnej z jej przebiegiem. (Podaj właciw kolejno liter A, B, C, którymi oznaczono te obszary). Charakterystyki obszarów: A. Szerokie obnienie, teren podmokły, niezalesiony. B. Teren zalesiony (lasy ze wierkiem i modrzewiem), o powierzchni słabo urozmaiconej niewysokimi pagórkami i płytkimi obnieniami. C. Obszar czciowo zalesiony o bardzo zrónicowanej rzebie, duych deniwelacjach terenu, z licznymi pagórkami i obszarami bezodpływowymi.... Zadanie 7. (3 pkt) Na załczonym na str. 5. szkicu geomorfologicznym odszukaj wymienione w tabeli obszary. Uzupełnij tabel, wpisujc rodzaj wystpujcej na danym obszarze formy rzeby oraz materiał skalny j budujcy. Obszar Obszar zalesiony połoony na wschód od Szymbarku Obszar zalesiony połoony pomidzy Kaliskami Kocierskimi a Kłobuczynem Rodzaj formy rzeby Równina sandrowa Materiał skalny budujcy form rzeby Zadanie 8. (2 pkt) Wyjanij, w jaki sposób powstaj równiny sandrowe....

5 Egzamin maturalny z geografii 5 Zadanie 9. (2 pkt) Poniej przedstawiono opisy czterech zbiorowisk lenych. Wska, który z opisanych typów lasu wystpuje na Wieycy (wykorzystaj równie szkic geomorfologiczny ze str. 5.). A. Gatunki zasiedlajce to wierzba, topola, olsza, jesion; wystpuje na glebach yznych okresowo zalewanych przez wod. B. yzne lasy liciaste i mieszane z przewag buka, a take db, grab, sosna; wystpuje na siedliskach o podłou gliniastym. C. Widny las ubogi w podszyt, drzewostan buduje sosna; wystpuje na siedliskach ubogich, o podłou piaszczystym. D. Warstw drzew tworzy olsza czarna z jesionem, brzoz omszon; w skład podszytu wchodz gatunki bagienne, np. trzcina pospolita; tworz si w lokalnych zagłbieniach terenu czsto zabagnionych.

6 6 Egzamin maturalny z geografii Zadanie 10. (3 pkt) Na podstawie mapy turystycznej oraz załczonych na str. 7. map klimatycznych wyjanij, uwzgldniajc trzy przyczyny, dlaczego wzgórza w okolicach Szymbarku s miejscem wypoczynku dla wielu mieszkaców Trójmiasta, a zwłaszcza miłoników narciarstwa, saneczkarstwa Zadanie 11. (2 pkt) W ssiedztwie Kartuz znajduje si Kaszubski Park Krajobrazowy. Obejmuje on najbardziej malownicz centraln cz pojezierza. Uzupełnij tabel, podajc po jednym przykładzie walorów krajoznawczych Kaszubskiego Parku Krajobrazowego. Walory krajoznawcze Przyrodnicze Przyrody nieoywionej Przyrody oywionej a) b) c) Antropogeniczne

7 Egzamin maturalny z geografii 7 Mapy klimatyczne do zadania 10. Izotermy w styczniu Izotermy w lipcu Roczne sumy opadów

8 8 Egzamin maturalny z geografii Zadanie 12. (4 pkt) Rozwój turystyki i rekreacji w rejonie Kartuz i Jeziora Raduskiego spowodował masowe budowanie domków letniskowych nad Jeziorem Raduskim. Sformułuj cztery problemy (rodowiskowe, społeczno-gospodarcze), wice si z tym zjawiskiem Zadanie 13. (2 pkt) Znajdujesz si z powrotem w Kocierzynie, której współrzdne geograficzne wynosz: 54 o 07 N, 18 o E. Jest słoneczny letni dzie 21 VI. Chcesz zmierzy wysoko górowania Słoca nad horyzontem. Oblicz, o której godzinie letniego czasu urzdowego naley wykona ten pomiar. Miejsce na obliczenia Wynik:... Zadanie 14. (2 pkt) Wska prawidłowy wynik pomiaru wysokoci górowania Słoca dokonanego 21 czerwca w Kocierzynie (zakrel kółkiem właciw odpowied). A. 35 o 53 B. 48 o 20 C. 59 o 20 D. 66 o 33

9 Egzamin maturalny z geografii 9 Zadanie 15. (1 pkt) Zamieszczone poniej rysunki przedstawiaj zrónicowanie długoci dnia i nocy w cigu roku w rónych szerokociach geograficznych. Postaw znak x pod rysunkiem przedstawiajcym zrónicowanie długoci dnia i nocy w cigu roku w Kocierzynie. rys. 1. rys. 2. rys. 3. rys Zadanie 16. (2 pkt) Wyjanij, dlaczego w danej szerokoci geograficznej, np. w Kocierzynie, zmienia si długo dnia i nocy w cigu roku Zadanie 17. (1 pkt) Podaj, w jakiej szerokoci geograficznej dzie i noc przez cały rok trwaj po 12 godzin....

10 10 Egzamin maturalny z geografii Zadania rozwi na podstawie danych klimatycznych zawartych w tabeli zamieszczonej poniej. Miejscowo Wys. m n.p.m. I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Rok Malbork 14 Gdask 8 Kocierzyna 168 Hel 7 T -2,5-1,7 1,5 6,6 11,9 15,3 17,6 16,4 12,9 7,8 2,6-0,9 7,3 O T -1,5-0,9 1,7 6,3 11,3 15,3 17,6 16,6 13,5 8,4 3,4 0,2 7,7 O T -3,2-2,5 0,5 5,6 11,1 14,5 16,7 15,5 12,1 7,0 1,8-1,6 6,5 O T -0,6-0,5 1,4 5,1 9,9 14,1 17,2 16,8 14,0 9,2 3,4 1,0 7,7 O T rednia temperatura powietrza w o C, O suma opadów w mm Zadanie 18. (1 pkt) Podaj nazw miejscowoci, w której wystpuje najwiksza roczna amplituda temperatury powietrza.... Zadanie 19. (2 pkt) Wyjanij (podajc dwie przyczyny), dlaczego wystpuj rónice rocznej amplitudy temperatury powietrza midzy miejscowociami wymienionymi w tabeli Zadanie 20. (2 pkt) Oblicz, jaka bdzie rednia roczna temperatura powietrza (na poziomie rzeczywistym) na szczycie Wieycy. Za podstaw oblicze przyjmij odpowiednie dane dotyczce najbliszej stacji meteorologicznej w Kocierzynie. Miejsce na obliczenia Wynik:...

11 Egzamin maturalny z geografii 11 Zadanie 21. (2 pkt) Poniej przedstawiono redni temperatur powietrza w styczniu na poziomie rzeczywistym w wybranych stacjach meteorologicznych na obszarze Pojezierza Kaszubskiego. Wykrel izoterm dla wartoci: -2,0 o C.