RAPORT PODSUMOWANIE ROKU 2015 NA RYNKU POWIERZCHNI MAGAZYNOWYCH W POLSCE

Transkrypt

1 RAPORT PODSUMOWANIE ROKU 2015 NA RYNKU POWIERZCHNI MAGAZYNOWYCH W POLSCE POPYT BRUTTO POPYT NETTO NOWA PODAŻ W BUDOWIE 2,53 mln mkw. 1,51 mln mkw mkw mkw. PUSTOSTAN CZYNSZE 4,8% D a n e w p o rów n a n i u do p o p r ze d ni e go ro k u REKORDOWY POPYT PRZY ZACHOWANIU WYSOKIE J AKTY WNOŚCI PO STRONIE PODAŻY B ardzo dobre w ynik i p o stronie p opytu i p o daż y oraz najniższ y o d lat p oziom pustostanów pr z y stabilnych stawk ach cz ynszów uk azują obraz sektora magaz ynowego w 2015 r. Rekordow y wolumen transakcji z 2014 został p obit y. W ubiegłym roku łącznie w ynajęt ych zostało 2,53 mln mk w., z czego p onad 60% stanowiły nowe umow y najmu. Wysok a akt y wność najemców pr zełoż yła się również na działania dewelop erów, któr z y o ddali do uż ytku 920 t ys. mk w. Efektem w ysok iej dynamik i p o stronie p opytu jest nisk i p oziom pustostanów, któr y na koniec roku w yniósł 4,8% i był o 5 p.p. niższ y w p orównaniu rok do roku. Wysok a akt y wność na r ynku najmu p oz yt y wnie wpły wa na r ynek inwest yc yjny, jak w ynik a z rap or tu pr z ygotowanego pr zez AXI IMMO. Axi I m mo Group Sp. z o.o. C za c k iego 7/ Wa r s z awa t: e ma i l : o f f i a x i i mmo. co m w w w. axiimmo.co m tabelka z 4-5 najważniejszymi punktami z podsumowaniem

2 RYNEK INWESTYCYJNY Dobre wyniki gospodarki, spadające bezrobocie, możliwości inwestycyjne związane z nową perspektywą UE oraz niskie oprocentowanie kredytów wpływają na aktywność inwestycyjną w sektorze nieruchomości komercyjnych. Łączna wartość transakcji na rynku inwestycyjnym w 2015 r. przekroczyła 4,1 mld euro, z czego na sektor magazynowy przypadło prawie 470 mln euro. Wynik w sektorze magazynowym był niższy o 35% w porównaniu do 2014 r. ze względu na ograniczoną podaż na rynku. Duże transakcje portfelowe miały miejsce w latach Jednak wysoka dynamika na rynku, poparta dużym zapotrzebowaniem na powierzchnię ze strony najemców sprawia, że projekty magazynowe są cenione przez inwestorów. Polski sektor logistyczny znalazł się wśród 10 najlepszych, najszybciej rozwijających się rynków logistycznych w Europie 1. W tym roku możemy spodziewać się kolejnych sprzedaży nowych projektów, które zostaną oddane do użytku. Sektor ten stał się nieodłączonym elementem strategii inwestycyjnych wielu funduszy. Obserwujemy wysoką płynność rynku, gdzie sprzedają się również produkty value-added z potencjałem do rozwoju i zwiększenia ich wartości. Polski rynek magazynowy ze względu na swoją skalę oraz zakres aktywności pozostanie kluczowym rynkiem inwestycyjnym dla coraz większej liczby inwestorów instytucjonalnych. Aktywnie w sektorze magazynowym działają: Hillwood Europe, Deka Immoblien, Logicor, P3 czy W.P. Carey. Stopy zwrotu w sektorze magazynowym w porównaniu z innymi sektorami nieruchomości komercyjnych pozostają najwyższe i utrzymują się na poziomie od 7 do 7,5%. WYBRANE TRANSAKCJE INWESTYCYJNE W SEKTORZE MAGAZYNOWYM W 2015 R. NIERUCHOMOŚĆ REGION SPRZEDAJĄCY KUPUJĄCY CENA W EUR Europolis Portfolio Błonie, Piotrków CA IMMO P3/TPG and Ivanhoe Confidential Trybunalski Cambridge FM Logistics Mszczonów, Tomaszów Maz. FM Logistics W.P. Carey Confidential 7R Logistic Park Kowale Gdańsk 7R Logistic Hillwood 30 mln MLP Tychy, MLP Bieruń Tychy, Bieruń MLP Group Deka Immobilien 90 mln Raben Stryków, Piaseczno Raben Group Gramercy Property Europe 45,1 mln Ideal Idea III Warszawa Ideal Idea Formad BPH TFI 12,5 mln Gate One Business Park, Warszawa Raiffeisen Immobilien- EPF Fund 25 mln Space Distribution Center -Kapitalanlage GmbH Amazon Wrocław Panattoni Europe GLL 70 mln POPYT W całym 2015 r. wynajętych zostało 2,53 mln mkw., z czego 60% stanowiły nowe umowy najmu i ekspansje. Jest to wynik o blisko 1 mln mkw. wyższy w porównaniu do 2014 r. Podobnie jak rok wcześniej, najlepszy okazał się ostatni kwartał, w którym wynajętych zostało ponad 650 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni magazynowej. Świetne wyniki po stronie popytu są efektem dobrej koniunktury gospodarczej, wysokiej dynamiki w kanale sprzedaży e-commerce oraz zwiększonej produkcji firm obecnych w Polsce. mkw POPYT BRUTTO W REGIONACH W 2015 R. Warszawa Miasto Warszawa Okolice Wrocław Trójmiasto 1 Raport Prologis i Eyefortransport (EFT), luty 2016 r. Szczecin Kraków Polska Wschodnia Toruń/Bydgoszcz mkw mkw. Warszawa Okolice mkw mkw.

3 Najwyższy popyt odnotowano w regionie Warszawy (660 tys. mkw.), następnie w Polsce Centralnej (540 tys. mkw.). Najwyższy udział nowych umów najmu wystąpił w okolicach Warszawy. Największe transakcje miały miejsce w Polsce Centralnej. Poza dominującymi regionami magazynowymi w kraju, warto odnotować dość wysoki popyt w mniejszych regionach oraz nowych lokalizacjach takich jak Lublin, Rzeszów czy Bydgoszcz, które zaistniały na magazynowej mapie Polski w 2015 r. W tych trzech regionach łącznie wynajęto 257 tys. mkw. Wśród najemców grupą dominującą pozostają firmy logistyczne z 43% udziałem w rynku. Wysoki udział operatorów logistycznych jest wynikiem zwiększenia przez firmy produkcyjne outsourcingu usług logistycznych oraz wzrostu zapotrzebowania ze strony sektora e-commerce. Na drugim miejscu znalazły się sieci handlowe z blisko 15% udziałem. WYBRANE, NAJWIĘKSZE TRANSAKCJE NA RYNKU MAGAZYNOWYM W 2015 R. NAJEMCA OBIEKT RODZAJ UMOWY POWIERZCHNIA W MKW. Goodyear Centrum Logistyczne TC Dębica Renegocjacje i ekspansja Leroy Merlin Panattoni Park Stryków II Nowa umowa Corning Segro Logistics Park Stryków Renegocjacje Moto Profil Prologis Park Chorzów Renegocjacje FM Logistic P3 Park Piotrków Renegocjacje Decathlon Panattoni Business Center Łódź East Nowa umowa TIM Hillwood Wrocław III Nowa umowa BTS Spedimex Logicor Łodź I Renegocjacje ILS Goodman Sosnowiec Logistics Centre Nowa umowa Pierce AB Panattoni Park Szczecin Nowa umowa STRUKTURA POPYTU W 2015 R. 43,1% Firmy logistyczne i kurierskie 14,6% Sieci handlowe 9,4% Budownictwo i wyposażenie wnętrz 7,3% Motoryzacja 4,2% Lekka produkcja 3,3% Opakowania 18,1% Inne PODAŻ Od stycznia do grudnia 2015 r. deweloperzy oddali do użytku ponad 900 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni magazynowej. Największy udział w nowej podaży miał region Poznania (239 tys. mkw.), zaraz za nim uplasował się (117 tys. mkw.) i Wrocław (108 tys. mkw.). W 2015 r. deweloperzy rozwijali projekty w nowych lokalizacjach poza głównymi regionami, blisko 190 tys. mkw. zostało zrealizowane w Szczecinie, Lublinie i Rzeszowie. Największy 70% udział w nowej podaży miała firma Panattoni Europe, następnie Goodman i Segro. Budowa spekulacyjna w pełni powróciła na rynek magazynowy w Polsce. Na koniec roku w budowie było 840 tys. mkw., z czego ponad 270 tys. mkw. to inwestycje spekulacyjne. Na koniec roku najwięcej projektów w trakcie realizacji znajdowało się w okolicach Warszawy (218 tys. mkw.), następnie na Górnym Śląsku (174 tys. mkw.) i Wrocławiu (166 tys. mkw.). Łącznie ok. 35% realizowanej powierzchni to inwestycje spekulacyjne; jest to wzrost o 10% w porównaniu z końcem 2014.

4 WYBRANE, NOWE PROJEKTY W REGIONACH ODDANE DO UŻYTKU W 2015 R. REGION OBIEKT POWIERZCHNIA W MKW. Goodman II Logistics Centre Wrocław Panattoni Park Wrocław III Warszawa Okolice P3 Park Mszczonów Górny Ślask BTS GE Bielsko-Biała Panattoni Panattoni Business Center Łódź II Trójmiasto Segro Logistic Park Gdańsk Szczecin North West Logistic Park Kraków 7R Logistic Center Kraków Kokotów PODAŻ CAŁKOWITA I WSKAŹNIK PUSTOSTANÓW W REGIONACH NA KONIEC XII.2015 R. STRUKTURA WŁAŚCICIELSKA Warszawa Miasto Warszawa Okolice Wrocław Trójmiasto POZIOM PUSTOSTANÓW Szczecin Polska Wschodnia Toruń/Bydgoszcz Podaż całkowita mkw. Wskaźnik pustostanów w % Na koniec grudnia współczynnik powierzchni niewynajętej był na rekordowo niskim poziome: 4,8%. Jest to rezultat o 5 p.p. niższy niż rok wcześniej. W większości regionów brak dużych modułów dostępnych od zaraz. Najmniej dostępnej powierzchni jest obecnie w Łodzi, najwięcej pozostaje w okolicach Warszawy i Trójmieście. W ciągu najlepszych miesięcy w wyniku oddania do użytku kolejnych inwestycji wskaźnik powierzchni niewynajętej powinien wzrosnąć, ale przy stabilnym popycie nie będzie to znaczący skok. W kolejnych kwartałach średni wskaźnik pustostanów utrzyma się poniżej 10%. Charakterystycznym elementem rynku jest przenoszenie się, zwłaszcza firm logistycznych i sieci do nowo powstających obiektów, co uwalania powierzchnię w starszych parkach. Z drugiej strony część powierzchni jest wynajmowana krótkoterminowo z możliwością natychmiastowego wypowiedzenia w momencie podpisania umowy długoterminowej. 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% 23% Prologis 11% Segro 8% Pannatoni 9% Logicor 7% Goodman 5% P3 STAWKI CZYNSZÓW 3% MLP Group 3% Hines 3% W.P. Carey 3% PZU AM 3% Hilwood Europe 22% Pozostali Spadający poziom pustostanów nie skutkował wzrostem czynszów. W celu pozyskania największych kontraktów deweloperzy ostro konkurowali cenami. W rezultacie w większości regionów średnie stawki czynszów utrzymały się na stabilnym poziome, a nawet w wybranych lokalizacjach, jak, czy okolice Warszawy wykazywały tendencję zniżkową. Dość wysoko, bez spadków utrzymywały się ceny w Łodzi, ze względu na niski poziom pustostanów, ale też brak inwestycji spekulacyjnych. Widać pogłębianie się różnic pomiędzy wysokością oferowanych czynszów efektywnych a bazowych. Deweloperzy, aby zdobyć ważnego klienta są w stanie zaoferować szeroki zakres zwolnień z czynszów, jednak oferowana stawka bazowa (czynszu podstawowego) podlega tylko niewielkim negocjacjom. Średnie stawki efektywne na głównych rynkach wahały się w przedziałach: 2,0 2,5 EUR/mkw. w Polsce Centralnej i okolicach Warszawy, 1,9 2,6 EUR/mkw. na Górnym Śląsku oraz powyżej 2,5 EUR/mkw. w Krakowie, Rzeszowie i Lublinie.

5 ŚREDNIE STAWKI EFEKTYWNE CZYNSZÓW W REGIONACH W 2015 R. EUR/mkw. 6,00 5,00 4,80 4,00 3,00 2,00 1,00 3,20 3,50 2,80 3,00 2,90 3,00 2,00 1,90 2,00 2,10 2,30 2,90 2,50 3,50 2,50 3,50 3,30 3,10 2,90 2,60 2,60 2,80 2,20 0,00 Warszawa Miasto Warszawa Okolice Wrocław Trójmiasto Szczecin Kraków Lublin Rzeszów Toruń/Bydgoszcz 2,10-3,00 EUR/mkw. Wrocław Warszawa 3,50-4,80 EUR/mkw. 2,30-3,20 EUR/mkw. 2,00-2,90 EUR/mkw. 1,90-3,00 EUR/mkw. PROGNOZY Wysoka aktywność po stronie najemców oraz rozwinięta działalność deweloperska na głównych rynkach powinna utrzymać się w 2016 r. Wśród głównych rynków największej liczby nowych inwestycji możemy spodziewać się w regionie Poznania i Warszawy. Dynamika po stronie podaży i popytu będzie zależała przede wszystkim od wewnętrznych czynników makroekonomicznych, w tym nakładów na inwestycje firm, wysokości eksportu oraz konsumpcji wewnętrznej. Dodatkowe czynniki ryzyka to dynamicznie zmieniająca się sytuacja społeczno-ekonomiczna w UE oraz spowolnienie gospodarcze w Chinach. Warto podkreślić, że ważnym czynnikiem dla najemców staje się dostępność pracowników. Niski poziom bezrobocia poniżej 10%, a w lokalizacjach magazynowych nawet w okolicach 2-3%, jest istotnym wskaźnikiem wpływającym na decyzje inwestycyjne firm. Przed rynkiem stoi trudne wyzwanie realizacji nowych projektów, w nowych nadal komunikacyjnie atrakcyjnych lokalizacjach, ale z większym dostępem do podstawowej kadry pracowniczej. Dlatego rozwój projektów w nowych regionach, ale też odkrywanie nowych lokalizacji w głównych hubach logistycznych będzie czynnikiem determinującym wielkość nowej podaży. Możemy spodziewać się dalszego rozwoju takich lokalizacji jak: Rzeszów, Lublin czy Bydgoszcz oraz potencjalnych nowych, jak np. Kielce czy Białystok. Kolejną kwestią będzie dostępność i możliwości zakupu gruntów inwestycyjnych w obliczu nowej ustawy o obrocie ziemią. W ubiegłym roku transakcje zakupu działek pod projekty magazynowe wzrosły przynajmniej o 40% względem roku poprzedniego. W tym roku utrzymania tak dobrego wyniki będzie trudne. Średnie ceny dobrej jakości gruntów w lokalizacjach logistycznych wahają się w przedziale od 70 do 150 zł za mkw. z wyjątkiem działek w granicach miasta Warszawy i w Krakowie.

6 RYNEK MAGAZYNOWY W 2015 W REGIONACH WARSZAWA W ubiegłym roku obserwowaliśmy intensywny rozwój projektów magazynowych poza granicami miasta. Oddanie do użytku kolejnych odcinków S8 i S7 pozytywnie wpłynęło na działalność deweloperską w regionie. Popyt w Warszawie i okolicach był najwyższy spośród wszystkich regionów magazynowych kraju i wyniósł ponad 660 tys. mkw., z czego ponad 95% stanowiły kontrakty zawarte poza miastem. Blisko 50% stanowiły nowe umowy najmu i ekspansje w dotychczasowych lokalizacjach. W strukturze najemców w regionie przeważają sieci handlowe z segmentu FMCG i elektronika. przekroczyła 100 tys. mkw., a kolejne 218 tys. mkw. jest w trakcie realizacji, przeważająca większość to inwestycje w II strefie Warszawy. Całkowite zasoby magazynowe w regionie wynoszą obecnie 2,89 mln mkw. Poziom pustostanów w regionie obniżył się względem roku poprzedniego, ale nadal pozostaje jednym z najwyższych spośród wszystkich lokalizacji magazynowych w kraju. Na koniec grudnia średni wskaźnik powierzchni niewynajętej wyniósł 7,9%. Średnie stawki czynszów pozostają na niskim, stabilnym poziomie. Efektywnie wartościowi najemcy, z zapotrzebowaniem powyżej 7 tys. mkw. mogę uzyskać nawet 1,9-2,0 EUR/mkw. Wskaźnik pustostanów 7,9% mkw mkw mkw. 1,90 4,80 EUR/mkw. Matras mkw. MLP Pruszków II Zing mkw. Panattoni Park Konotopa GÓRNY ŚLĄSK Całkowite zasoby nowoczesnej powierzchni magazynowej na koniec 2015 r. osiągnęły poziom 1,68 mln mkw. Region cieszył się dużym powodzeniem ze strony najemców. Łącznie wynajętych zostało 420 tys. mkw. z czego największe umowy to: wynajem przez ILS 17,5 tys. w ramach Goodman Sosnowiec Logistic Park, wynajem przez Nowakowski Piekarnie 16,6 tys. mkw. w Silesia Logistic Park oraz renegocjacje umowy Moto Profil na 33,1 tys. mkw. w Prologis Park Chorzów. stał się placem intensywnej budowy; w ciągu roku do użytku oddanych zostało 120 tys. mkw. w pierwszych miesiącach roku oddane zostanie kolejne 26 tys. mkw. Na koniec roku w budowie było 174 tys. mkw. w takich lokalizacjach jak: Sosnowiec, Gliwice, Bielsko-Biała oraz Chorzów. Wskaźnik pustostanów w grudniu 2015 r. wyniósł 3,5% i był niższy o 7,5% w porównaniu rok do roku, jednak część powierzchni zajęta jest tymczasowo pod umowy krótkoterminowe, w kolejnych miesiącach możemy spodziewać się wzrostu dostępności powierzchni. Wskaźnik pustostanów 3,5% mkw mkw mkw. 1,9 3,0 EUR/mkw. Moto Profil mkw. Prologis Park Chorzów ILS mkw. Goodman Sosnowiec Logistic Park Nowakowski Piekarnie mkw. Silesia Logistic Park POLSKA CENTRALNA W 2015 r. region osiągnął rekordowy pod względem popytu rezultat 540 tys. mkw. i był lepszy względem poprzedniego roku o 400%. Tak wysoki wzrost jest wynikiem podpisania kilku dużych, przekraczających 20 tys. mkw., umów najmu. Wśród największych możemy wymienić nowe umowy dla: Leroy Merlin (53 tys. mkw. w Strykowie), Jysk (40 tys. mkw. w Piotrkowie Tryb.), Decathlon (32 tys. mkw. w Łodzi) oraz przedłużenia dla Corning (42 tys. mkw. w Strykowie), FM Logistic (32 tys. mkw. w Piotrkowie Tryb.), Flextronics (27 tys. mkw. w Łodzi). W 2015 w regionie oddano do użytku niewiele w porównaniu z innymi regionami, bo tylko 46 tys. mkw., łączne zasoby nowoczesnej powierzchni magazynowej w regionie wynoszą obecnie 1,29 mln mkw. W budowie pozostaje 88 tys. mkw., głównie w Łodzi i Strykowie. Region cieszy się zainteresowaniem dużych firm logistycznych i sieci handlowych. Położenie w centrum kraju, bliskość obu autostrad sprzyja organizacji centralnych magazynów. Dodatkowo mniejsze niż w innych regionach problemy z dostępnością pracowników pozytywnie wpływają na rozwój projektów produkcyjnych zwłaszcza w Łodzi i okolicach. Na koniec roku w regionie dostępność powierzchni od zaraz była rekordowo niska i wyniosła 3%. Zajęte zostały nawet długotrwałe pustostany w parkach magazynowych w Piotrkowie Trybunalskim, który od kilku lat zawyżał statystyki wolnej powierzchni w regionie. Wskaźnik pustostanów 3% mkw mkw mkw. 2,0 2,9 EUR/mkw. Leroy Merlin mkw. Panattoni Park Stryków II Jysk mkw. Logistic City Decathlon mkw. Panattoni Park Business Center Łódź East

7 POZNAŃ Zasoby nowoczesnej powierzchni magazynowej w regionie wzrosły do poziomu 1,4 mln mkw. W ubiegłym roku nowa podaż wyniosła prawie mkw. i był to najlepszy wynik wśród wszystkich regionów magazynowych. W budowie nadal pozostaje kolejne mkw. Pomimo wysokiej aktywności deweloperskiej, poziom pustostanów w ciągu całego roku utrzymywał się na niskim poziomie ok. 3%. Na koniec roku wyniósł 1,4%, jednak od końca pierwszego kwartału możemy spodziewać się wzrostu dostępności gotowej powierzchni. Popyt w Poznaniu również był wysoki; sięgnął 265 tys. mkw., z czego 67% stanowiły nowe umowy najmu. Wskaźnik pustostanów 1,4% mkw mkw mkw. 2,10 3,0 EUR/mkw. Solid Logistics mkw. Prologis Park II Millano mkw. Panattoni Park Airport Dachser mkw. MLP WROCŁAW Całkowite zasoby nowoczesnej powierzchni magazynowej w regionie przekroczyły na koniec roku 1,27 mln mkw. z czego mkw. zostało oddanych do użytku w 2015 r. W budowie pozostaje 166 tys. mkw. 45,5% to powierzchnia spekulacyjna. wyniósł 225 tys. mkw. i był niższy w porównaniu rok do roku o 40 tys. mkw. Poziom pustostanów na koniec roku wyniósł 6,8%, w kolejnych miesiącach poziom dostępności powinien utrzymać się na podobnym poziomie. Średnie stawki czynszów w regionie wahają się w przedziale: 2,2 3,1 EUR/mkw. Wskaźnik pustostanów 6,8% mkw mkw mkw. 2,2 3,1 EUR/mkw. TIM mkw. Hillwood Wrocław III Colian Logistic mkw. Panattoni Park Wrocław III TRÓJMIASTO Trójmiejski rynek magazynowy w ubiegłym roku rozwijał się dość stabilnie. Całkowite zasoby powierzchni magazynowej w regionie przekroczyły 310 tys. mkw. W budowie jest 46 tys. mkw. w ramach 2 inwestycji. w regionie wyniósł 88 tys. mkw. i był niższy w porównaniu do poprzedniego roku o 39 tys. mkw. Większość transakcji oscylowała w przedziale 2,5 5 tys. mkw. Poziom pustostanów na koniec roku wynosił 9,7%, głównie ze względu na dostępność pojedynczych, rozdrobnionych modułów. Średnie stawki czynszów utrzymują się na relatywnie wysokim poziomie 2,5 2,9 EUR/mkw. Wskaźnik pustostanów 9,7% mkw mkw mkw. 2,5 2,9 EUR/mkw Dovista mkw. Prologis Park Gdańsk JAS FBG mkw. Panattoni Park Gdańsk SZCZECIN Region pomimo swojego lokalnego wymiaru w ubiegłym roku dynamicznie rozwijał się; oddanych do użytku zostało 70 tys. mkw. w ramach 3 projektów, tym samym całkowita podaż na szczecińskim rynku osiągnęła poziom 143,5 tys. mkw. O dalszym potencjalne regionu świadczy relatywnie wysoka liczba powierzchni w budowie. 32 tys. mkw. powstaje w ramach nowej inwestycji Panattoni oraz kolejnego etapu North West Logistic Park. wyniósł 113,7 tys. mkw. i był o 40% wyższy niż w 2014 r. Nowe umowy stanowiły 80% wszystkich podpisanych kontraktów. Poziom pustostanów na koniec roku wyniósł 5,8%. Wskaźnik pustostanów 5,8% mkw mkw mkw. 2,50 3,50 EUR/mkw. Pierce AB mkw. Panattoni Park Szczecin I IKEA mkw. Prologis Park Szczecin KRAKÓW W ubiegłym roku działalność deweloperska zwiększyła zasoby magazynowe regionu o 40,3 tys. mkw. w ramach trzech parków, tym samym podaż całkowita wynosi obecnie ponad 200 tys. mkw. W budowie jest 13,7 tys. mkw. w ramach kolejnego etapu inwestycji 7R w Kokotowie. Popyt w regionie generowali lokali operatorzy logistyczni, ale też firmy

8 z sektora e-commerce. Łącznie wynajętych zostało prawie 76 tys. mkw., był to wzrost o 46% względem 2014 r. Wśród największych transakcji warto wymienić umowę dla Answear na 10,1 tys. mkw. w ramach Panattoni Park Kraków II oraz przedłużenie umowy najmu i ekspansja łącznie 16,7 tys. dla KMC Services w Goodman Kraków Airport Logistic Center. Wskaźnik pustostanów na koniec roku był bardzo niski i wynosił 2,5%. Wskaźnik pustostanów 2,5% mkw mkw mkw. 2,90 3,50 EUR/mkw. KMC Services mkw. Goodman Kraków Airport Logistic Center Answear mkw. Panattoni Park Kraków II POLSKA WSCHODNIA Lublin i Rzeszów w 2015 stały się nowymi, ekspansywnymi lokalizacjami na magazynowej mapie Polski. Poprawa infrastruktury wokół Lublina oraz autostrada A4 wpłynęły pozytywnie na decyzje deweloperów. Ponadto, firmy obecne w regionie w związku z ekspansją wykazują chęć posiadania większej, nowoczesnej powierzchni magazynowo- -produkcyjnej, stąd dość wysoki popyt jak na nowe rynki. W 2015 w obu regionach wynajętych zostało 128 tys. mkw. Największe kontrakty to: nowa umowa na 24,6 tys. mkw. dla Omega Pilzno w ramach Panattoni Park Rzeszów oraz 6 tys. dla sieci Stokrotka w ramach MLP Lublin. w regionie osiągnęła poziom 120 tys. mkw., w budowie jest 30,9 tys. mkw. Wskaźnik pustostanów na koniec roku wyniósł 1,7%. Wskaźnik pustostanów 1,7% mkw mkw mkw. 2,60 3,10 EUR/mkw. Omega Pilzno mkw. - Panattoni Park Rzeszów Stokrotka mkw. MLP Lublin BYDGOSZCZ/TORUŃ Jest to najmniejszy rynek magazynowy w Polsce jednak plany deweloperów zwłaszcza w przypadku Bydgoszczy są ambitne. Obecnie całkowite zasoby magazynowe klasy A w regionie nie przekraczają 130 tys. mkw. W budowie jest 16,4 tys. w ramach Panattoni Park Bydgoszcz. w całym 2015 r. wyniósł 66 tys. mkw. zmniejszając wysoki 25% poziom pustostanów prawie do 0. Powierzchnia w budowie mkw. 0 mkw. Wskaźnik pustostanów 0,1% mkw mkw. 2,20 2,80 EUR/mkw. Muller Fabryka Świec mkw. Goodman Toruń Logistic Centre Oponeo.pl mkw. Panattoni Park Bydgoszcz KONTAKT Renata Osiecka Partner Zarządzająca renata.osiecka@axiimmo.com Monika Rykowska PR & Marketing Director monika.rykowska@axiimmo.com Barbara Szymańska-Wieczorek Industrial & Research Coordinator b.szymanska-wieczorek@axiimmo.com