Spotkania, najważniejsze rodzaje przeprowadzonych działań

Transkrypt

1 Sektory usług -Transport Miejski Koordynator Franciszek Zych Cykl Uczestnicy Grudziądz Jaworzno Szczecin Świdnica Słupsk - samorządy, które nie przeprowadziły całego cyklu GWD Sopot przeprowadzono wycinkowo pomiary (w zakresie dróg i transportu publicznego), nie przeprowadzono badania opinii publicznej, Olsztyn zespół nie przystąpił do pomiarów i po pierwszym spotkaniu GWD nie uczestniczył w pracach grupy. Spotkania, najważniejsze rodzaje przeprowadzonych działań 1. Jaworzno, 7-8 listopada 2007 Omówiono organizację pracy zespołu GWD z przyjęto ramowy programem poszczególnych spotkań. Zaproponowano dwie propozycje usług do szczegółowej analizy: - utrzymanie stanu nawierzchni drogowych w miastach (usługa z zakresu drogownictwa), - zarządzanie publicznym transportem pasażerskim. 2. Słupsk, 9-10 stycznia 2008 Przyjęto proponowane wcześniej rodzaje usług do oceny i pomiaru. Dokonano doboru wskaźników do pomiaru skuteczności, dostępności i efektywności badanych usług. Przedyskutowano propozycje badania opinii konsumentów usług transportowych i przeprowadzono roboczą redakcję ankiety. 3. Grudziądz, marca 2008 Zapoznano się z wynikami i zakresem pomiaru usług, które zostały wykonane w niektórych miastach. Przedyskutowano zakres pomiaru oraz dobór wskaźników. Sformułowano wstępne wnioski dotyczące porównywalności bądź jej braku między miastami niektórych parametrów pomiaru usług. 4. Świdnica, kwietnia 2008 Zaprezentowano uzupełnione wyniki badań usługi utrzymanie nawierzchni drogowych i publiczny transport pasażerski oraz wyniki badania opinii społeczności lokalnych. Odbyła się dyskusja i analiza uzyskanych wyników oraz porównanie metod dostarczania usług. 5. Szczecin, maja 2008

2 Przedstawiono wyniki pomiarów usług w zakresie publiczny transport pasażerski i uczestnicy przeanalizowali własne wyniki na tle wyników w pozostałych miastach. Omówiono sposoby dostarczania usług w zakresie publiczny transport pasażerski i utrzymanie dróg. Wstępnie rozważano zakres planów usprawnień na podstawie doświadczeń miast, wyników pomiarów zebranych ankiet i innych znanych doświadczeń w zakresie świadczenia badanych usług. 6. Poznań, czerwca 2008 Uczestnicy przedstawili i omówili sześć ( pięć miast, w tym jedno miasto przygotowało dwa plany w obu usługach) propozycji planów usprawnień i zmian jakie chcą wdrożyć w swoich miastach. Podsumowanie pracy GWD Transport miejski. Edycja Ze zgłoszonych do projektu 7 miast, 5 miast czynnie uczestniczyło w pracy GWD: Grudziądz, Jaworzno, Słupsk, Szczecin i Świdnica. Sopot częściowo zrealizował program pracy (brak badania opinii konsumentów usług i niektórych wielkości pomiarowych), Olsztyn natomiast wycofał się z udziału w pracy GWD po pierwszym spotkaniu. W trakcie pracy grupy uzyskano cenny materiał dotyczący wielkości opisujących efektywność, skuteczność i dostępność do usług w miastach czynnie uczestniczących w pracy GWD. Nadzwyczaj interesującym segmentem pracy GWD jest przeprowadzenie w miastach uproszczonego badania ankietowego poziomu zadowolenia konsumentów usług. W pracy GWD nie można było wykorzystać wielkości wynikających z Systemu Analiz Samorządowych Monitorowanie transportu w miastach, ponieważ miasta GWD nie uczestniczyły w większości w SAS-Transport 2006, a dane z tego roku były bazą wyjściową dla pracy grupy. Praca grupy koncentrowała się raczej na występujących problemach, a dobre praktyki do rozpowszechnienia są nieliczne. Utrudnieniem w pracy grupy było rozproszenie miast w różnych częściach kraju (trudności i wydłużony czas dojazdów) oraz różna wielkość miast. Trudnością także było pracochłonne zbieranie danych do pomiarów, ponieważ brak jest wypracowanej jednolitej formy danych statystycznych w sektorze transport miejski. Realnym i optymistycznym dorobkiem pracy grupy w ramach wymiany doświadczeń, jest przyjęcie w pięciu miastach, sześciu projektów zmierzających do poprawy jakości świadczonych usług publicznych w sektorach zarządzania drogami publicznymi i publicznym transportem pasażerskim. Praca grupy nie powinna się kończyć na spotkaniu nr 6. Zgłoszone projekty doskonalenia usług powinny być monitorowane przez uczestników grupy, a wymiana doświadczeń pomiędzy uczestnikami GWD powinna być kontynuowana (wzory samorządów norweskich) na bazie nawiązanych kontaktów w czasie pracy grupy.

3 Projekty usprawniające zaproponowane przez uczestników GWD transport miejski Grudziądz Tytuł projektu: Utworzenie Zarządu Dróg Miejskich w Grudziądzu W ramach projektu zaproponowano rozwiązanie organizacyjne w celu zbudowania efektywnego i skutecznego systemu zarządzania układem dróg miejskich. Przygotowując projekt wykorzystano doświadczenia innych miast uczestniczących w GWD i innych Polskich miast, których rozwiązania były analizowane w trakcie spotkań GWD. Jaworzno Tytuł projektu: Ocena stanu nawierzchni dróg metodą BIKB-IBDM Przygotowane rozwiązanie dotyczy wdrożenia profesjonalnego systemu oceny stanu technicznego dróg w mieście. W propozycji wykorzystano szczególnie doświadczenia Słupska, które były prezentowane na spotkaniach GWD. Poszukując optymalnego rozwiązania analizowano różne metod y oceny nawierzchni dróg i doświadczenia miast w tym zakresie. Słupsk Tytuł projektu 1: Ocena zarządzania usługą przewozową metodą SAS/ITS. Pomiar jakości i bezpieczeństwa transportu zbiorowego. W ramach propozycji przedstawiono systemowe zbieranie danych dotyczących: procentu ludności korzystającej z transportu publicznego, czasów przejazdów pomiędzy określonymi punktami i oceny użytkowników tych tras pod względem dostępności i częstotliwość usługi, dostępności dla osób niepełnosprawnych, bezpieczeństwa podróży, wpływu na środowisko. Tytuł projektu 2: Komputerowy system wspomagania zarządzania oświetleniem drogowym. Wprowadzenie komputerowego systemu wspomagania zarządzania oświetleniem drogowym w pasach dróg publicznych w Słupsku, wykorzystującego dane z informatycznego systemu ewidencji dróg i obiektów mostowych, gromadzonych przez jednostkę zarządzającą drogami oraz wyniki inwentaryzacji eksploatowanego oświetlenia ulicznego. Szczecin Tytuł projektu: System automatycznego pomiaru napełnień pojazdów transportu miejskiego. Zaproponowano w ramach projektu optyczne liczenie pasażerów wsiadających i wysiadających z pojazdów transportu miejskiego na poszczególnych przystankach badanej linii autobusowej i ich rejestracja w autokomputerach pokładowych pojazdów komunikacji miejskiej. W wyniku rejestracji danych ma nastąpić określenie efektywnego

4 poziomu zaspokojenia potrzeb przewozowych mieszkańców z uwzględnieniem zaangażowanych środków transportowych, przy zapewnieniu przyjętych standardów obsługi mieszkańców. Istotnym jest również, że standardy obsługi zostaną opracowane i wdrożone na terenie miasta Szczecina. Świdnica Tytuł projektu: Przebudowa skrzyżowania dróg gminnych na placu Św. Małgorzaty w Świdnicy wraz z przebudową infrastruktury transportu publicznego. Projekt polega na przebudowie infrastruktury drogowej wraz z urządzeniami organizacji i zabezpieczenia ruchu drogowego w dostosowaniu do skomplikowanych warunków urbanistycznych staromiejski charakter zabudowy centrum. Równocześnie przewidziana jest przebudowa punktów obsługi pasażerów w publicznym transporcie pasażerskim platformy przystanków wraz z infrastrukturą. Przyjęta przez GWD metoda pomiaru utrzymania nawierzchni dróg W trakcie pracy GWD do pomiaru utrzymania nawierzchni dróg publicznych zaadaptowano metodę określoną w opracowaniu pt. Wskaźniki realizacji usług publicznych autor: Wiesław Wańkowicz, Program Rozwoju Instytucjonalnego, styczeń Na podstawie w/w opracowania GWD określiła algorytmy do pomiaru usługi z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z dostępności do niektórych danych. Przyjęte algorytmy do pomiaru usługi oraz ujednolicone oznaczenia wraz z opisami 1. Obliczenie wskaźników wydajności efektywności Szczegółowe informacje do obliczeń Uwaga: W kosztach K nie uwzględniać kosztów: oświetlenia, odwodnienia, zimowego utrzymania dróg oraz oczyszczania.

5 Uwaga: jak wyżej. 2. Obliczenie wskaźników skuteczności Szczegółowe informacje do obliczeń

6 Uwaga: W kosztach K nie uwzględniać jak wyżej oraz amortyzacji inwestycji drogowych 3. Obliczenie wskaźnika dostępności Szczegółowe informacje do obliczeń Wybrane spostrzeżenia dotyczące wyników pomiarów: wydajności-efektywności, dostępności i skuteczności usług w Utrzymaniu nawierzchni dróg publicznych Wyniki pomiarów utrzymania nawierzchni drogowej obejmowały wszystkie kategorie dróg w mieście (krajowe, wojewódzkie, powiatowe, gminne lokalne ulice miejskie). Efektywność mierzona wielkościami fizycznymi (nakłady na drogi w zł/km dróg) dokumentuje bardzo zróżnicowany poziom finansowania układów dróg w miastach. Poziom ten nie jest proporcjonalny do ilości kilometrów sieci dróg. Wynika zatem ze społecznych i politycznych uwarunkowań budżetów samorządu i pozostałych gestorów sieci dróg w danym mieście. W miastach występują trudności w ustaleniu standardów techniczno-funkcjonalnych dróg. Ocena takich standardów odniesiona być powinna do jednolitego w skali kraju: o Rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie wraz z komentarzami i załącznikami (Dz.U. z nr 43 poz. 430) o Rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inżynierskie i ich usytuowanie (Dz.U. z nr 63 poz. 735). Miasta uczestniczące w GWD w bardzo różny sposób oceniają stan techniczny posiadanej infrastruktury drogowej: o Miasto Słupsk stosuje profesjonalną metodę IBDM

7 o Miasto Świdnica stosuje metodę wypracowaną przez Zakład Drogownictwa Instytutu Gospodarki Przestrzennej w Krakowie o Pozostałe miasta oceniają wg własnych założeń. Jako dobre praktyki w sferze usług drogowych wyróżnić należy przede wszystkim: o Profesjonalny sposób oceny stanu technicznego dróg w mieście Słupsk (badanie stanu konstrukcji) Problematyka oceny stanu technicznego jest podstawowym parametrem wyjściowym do właściwego programowania modernizacji i przebudowy istniejących dróg, tak aby uzyskać wymagane standardy określone w w/w aktach prawnych. Wskaźniki dostępności do dróg mierzone różnymi wielkościami fizycznymi są korzystne w odniesieniu do powierzchni miast z wyjątkiem miasta Jaworzna, gdzie wskaźnik ten jest najniższy i wynosi 67,87%, co wynika ze struktury przestrzennej miasta. Pomiary i badania ankietowe użytkowników dróg wykazały, że występują zdecydowane różnice oceny efektywności i skuteczności działania z punktu widzenia władz samorządowych i administracji drogowej (ilość dróg w wymaganym standardzie i kierowane środki finansowe na poprawę dróg) a oceną użytkowników dróg, którzy zdecydowanie odmiennie i krytycznie oceniają działania poprawiające stan dróg w mieście. Przyjęta przez GWD metoda pomiarów i ocen publicznego transportu pasażerskiego W początkowym okresie pracy GWD jednoznacznie zarysowały się wnioski stwierdzające, że modele zarządzania publicznym transportem pasażerskim są różne i podlegają ewolucyjnym przeobrażeniom w poszczególnych miastach biorących udział w pracy grupy. Występująca wysoka dynamika zachodzących zmian w organizacji zarządzania tą gałęzią usług publicznych, a także brak zdecydowanego stanowiska wszystkich miastuczestników GWD w sprawie rozdziału funkcji i zadań zarządzania usługą od funkcji i zadań operatorów-przewoźników, dały podstawę w pracy GWD do: - przyjęcia opisowego trybu modelu zarządzania transportem publicznym w poszczególnych miastach, - zdefiniowania możliwych i w miarę porównywalnych parametrów obliczeniowych charakteryzujących ten sektor usług publicznych. Wybrane spostrzeżenia dotyczące wyników charakterystyk i wybranych pomiarów Publiczny Transport Pasażerski

8 Prace GWD dokumentują brak jednolitych i o sprawdzonej efektywności w polskich miastach, modeli zarządzania publicznym transportem pasażerskim. Bardzo wysoka dynamika zmian organizacji zarządzania w ostatnich latach. Dyskusyjny model rozdziału funkcji i zadań zarządzania od funkcji i zadań operatorów przewoźników. Potwierdzono różnorodność metodologii oceny nakładów i kosztów na publiczny transport pasażerski w miastach, co wiąże się bezpośrednio z modelem zarządzania, standardami usług i trybem rozliczeń z operatorem. Gęstość tras i linii w miastach: Jaworzno, Słupsk, Szczecin zbyt niska, aby transport publiczny oferował standardy usług mogące konkurować z indywidualnym transportem samochodowym. Wyniki badania opinii społecznej w poszczególnych miastach (ankietowanie) są zgodne z badaniami prowadzonymi przez niektóre miasta w sposób specjalistyczny i wyrażają średnią ocenę dostępności oraz wysoką ocenę czytelności informacji na rozkładach jazdy. Brak ustawy o publicznym transporcie pasażerskim i określeniem w niej podstawowych standardów tych usług oceniany jest jako przyczyna ciągłych poszukiwań i zmian w zarządzaniu tym sektorem usług publicznych. Standardy takie powinny być określone dla miast o różnej wielkości.