PPP 3 CZYNNOŚCI PRAWNE.

Transkrypt

1 PPP 3 CZYNNOŚCI PRAWNE.

2 Elementy określające treść czynności prawnej Czynność prawna wywołuje skutki W niej wyrażone te, które wynikają z ustawy te, które wynikają z zasad współżycia społecznego te, które wynikają z ustalonych zwyczajów te, które wynikają z regulaminów

3 Wadliwość czynności prawnej Wadliwość nieważność bezskuteczność bezwzględna względna względna zawieszona

4 Wadliwość czynności nieważność bezwzględna Nieważna jest czynność prawna sprzeczna z ustawą mająca na celu obejście ustawy sprzeczna z zasadami współżycia społecznego

5 Skutki nieważności bezwzględnej Brana jest pod uwagę przez sąd z urzędu Jest skuteczna erga omnes Działa od momentu dokonania czynności Wyklucza konwalidację

6 Nieważność względna czynność prawna dotknięta tą sankcją wywołuje określone w jej treści skutki prawne dopóki uprawniony podmiot ich nie uchyli w określonym przez prawo terminie. W polskim systemie prawnym nieważność ta występuje w dwóch przypadkach : 1. do unieważnienia czynności prawnej potrzebne jest pozasądowe oświadczenie woli uprawnionego podmiotu; sytuacja taka powstaje w przypadku błędu, podstępu lub groźby; aby uchylić się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem tych wad trzeba jednak posłużyć się pismem (nie wystarczy ustne oświadczenie), 2. do unieważnienia czynności prawnej potrzebne jest orzeczenie sądowe np. unieważnienie przetargu, uchwały walnego zgromadzenia spółdzielni. Uprawnienie do unieważnienia danej czynności jest możliwe tylko w określonych przez przepisy terminach, które mają charakter zawity

7 Bezskuteczność względna Czynność prawa pozostaje ważna, co do zasady wywiera skutki prawne, na które była nastawiona, jednak jest bezskuteczna względem określonej osoby (osób), zachowując przy tym walory swej skuteczności wobec innych podmiotów. Bezskuteczność względna nigdy nie następuje z mocy oświadczenia woli, lecz tylko z mocy samego prawa lub orzeczenia sądowego (np. 527 k.c. czynność prawną dokonaną przez dłużnika z pokrzywdzeniem wierzycieli uznaje się za bezskuteczną wobec tychże wierzycieli)

8 Bezskuteczność zawieszona czynności prawnej jedna z możliwych konsekwencji wadliwej czynności prawnej, która przejawia się tymczasowym brakiem skutków prawnych, jakie ustawa wiąże z jej prawidłowym dokonaniem. Bezskuteczność zawieszona zachodzi, gdy wada czynności prawnej polega na braku wymaganej zgodnie z ustawą zgody osoby trzeciej na jej dokonanie. Czynność dokonana bez wymaganej zgody określana jest w nauce mianem kulejącej (negotium claudicans). Druga osoba może wyznaczyć termin, w którym oczekiwała będzie na potwierdzenie czynności przez właściwą osobę trzecią

9 Przykłady umowa zawarta przez osobę ograniczoną w zdolności do czynności prawnych bez wymaganej zgody jej przedstawiciela ustawowego, umowa zawarta w cudzym imieniu przez osobę, która podaje się za pełnomocnika innej osoby bez stosownego umocowania, albo przekracza zakres udzielonego pełnomocnictwa, jednostronna czynność prawna dokonana w cudzym imieniu przez osobę, która podaje się za pełnomocnika innej osoby bez stosownego umocowania, albo przekracza zakres udzielonego pełnomocnictwa, jeżeli osoba, do której czynność jest skierowana, zgodziła się na działanie bez umocowania umowa zbycia udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością dokonana bez zgody spółki umowa zawarta przez jednego z małżonków bez zgody drugiego prowadząca do: zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia prawa rzeczowego, którego przedmiotem jest budynek lub lokal zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia i wydzierżawienia gospodarstwa rolnego lub przedsiębiorstwa

10 Oświadczenie woli przejaw woli ludzkiej zmierzający do wywołania skutku prawnego w postaci powstania, zmiany, ustania stosunku prawnego. Oświadczeniem woli jest każde zachowanie człowieka wyrażające jego wolę w sposób dostateczny. Może być złożone nie tylko na piśmie, ale także ustnie, jak również wyrażone przez gest.

11 Oświadczenie woli Przejaw woli zostanie uznany za oświadczenie woli w sensie prawnym, jeśli zostaną spełnione następujące warunki: oświadczenie zostanie złożone w sposób swobodny (I), przymus fizyczny wyłącza oświadczenie woli, zaś przymus psychiczny stanowi wadę oświadczenia woli; oświadczenie będzie zrozumiałe,(ii) co oznacza, że przynajmniej w drodze interpretacji można ustalić, jakiego rodzaju skutek prawny chciał wywołać składający oświadczenie. Tu można wyróżnić: a/ oświadczenia woli wyraźne, czyli złożone za pomocą mowy, pisma, powszechnie uznanych za zrozumiałe. b/ oświadczenia woli dorozumiane, czyli złożone w inny sposób niż powyżej, poprzez inne zachowanie, są one oświadczeniem woli, jeżeli w danym kontekście sytuacyjnym to zachowanie pozwala odczytać wolę podmiotu (per facta concludentia). oświadczenie zostanie złożone na serio (III), co oznacza, że oświadczeniu woli musi towarzyszyć rzeczywista wola wywołania skutku prawnego. Oświadczeniem woli nie na serio, jest takie oświadczenie, które ze względu na okoliczności w jakich zostało złożone, nie może zostać odczytane jako zmierzające do wywołania skutku prawnego. Oświadczenia woli pozorne, a więc zmierzające do wywołania innego skutku prawnego niż wynika z okoliczności, są oświadczeniem woli, choć dotkniętym wadą.

12 TEORIA DORĘCZENIA KWALIFIKOWANEGO Oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Odwołanie takiego oświadczenia jest skuteczne, jeżeli doszło jednocześnie z tym oświadczeniem lub wcześniej. Oświadczenie woli wyrażone w postaci elektronicznej jest złożone innej osobie z chwilą, gdy wprowadzono je do środka komunikacji elektronicznej w taki sposób, żeby osoba ta mogła zapoznać się z jego treścią

13 WYKŁADNIA OŚWIADCZENIA WOLI Oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których złożone zostało, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje. W umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu.

14 TRYBY ZAWARCIA UMOWY Złożenie oferty i jej przyjęcie rokowania Przetarg /aukcja Inne

15 Oferta Oświadczenie drugiej stronie woli zawarcia umowy stanowi ofertę, jeżeli określa istotne postanowienia tej umowy. Tryb ofertowy : a) Oferent b) Oblat

16 Związanie ofertą Termin podany przez oferenta Jeżeli oferent nie oznaczył w ofercie terminu, w ciągu którego oczekiwać będzie odpowiedzi, oferta złożona w obecności drugiej strony albo za pomocą środka bezpośredniego porozumiewania się na odległość przestaje wiązać, gdy nie zostanie przyjęta niezwłocznie; złożona w inny sposób przestaje wiązać z upływem czasu, w którym składający ofertę mógł w zwykłym toku czynności otrzymać odpowiedź wysłaną bez nieuzasadnionego opóźnienia

17 Przyjęcie oferty Przyjęcie oferty oznacza zawarcie umowy. Przyjęcie oferty dokonane z zastrzeżeniem zmiany lub uzupełnienia jej treści poczytuje się za nową ofertę. Milczący akcept. Jeżeli przedsiębiorca otrzymał od osoby, z którą pozostaje w stałych stosunkach gospodarczych, ofertę zawarcia umowy w ramach swej działalności, brak niezwłocznej odpowiedzi poczytuje się za przyjęcie oferty.

18 Schematy Zapytanie ofertowe oferta oferta Przyjęcie oferty = umowa Przyjęcie oferty = umowa oferta kontroferta Przyjęcie oferty = umowa Zapytanie ofertowe oferta kontroferta kontroferta Przyjęcie oferty = umowa

19 Aukcja /przetarg Umowa może być zawarta w drodze aukcji albo przetargu. W ogłoszeniu aukcji albo przetargu należy określić czas, miejsce, przedmiot oraz warunki aukcji albo przetargu albo wskazać sposób udostępnienia tych warunków. Ogłoszenie, a także warunki aukcji albo przetargu mogą być zmienione lub odwołane tylko wtedy, gdy zastrzeżono to w ich treści. Organizator od chwili udostępnienia warunków, a oferent od chwili złożenia oferty zgodnie z ogłoszeniem aukcji albo przetargu są obowiązani postępować zgodnie z postanowieniami ogłoszenia, a także warunków aukcji albo przetargu.

20 Aukcja /przetarg Oferta złożona w toku aukcji przestaje wiązać, gdy inny uczestnik aukcji (licytant) złożył ofertę korzystniejszą, chyba że w warunkach aukcji zastrzeżono inaczej. Związanie ofertą Oferta złożona w toku przetargu przestaje wiązać, gdy została wybrana inna oferta albo gdy przetarg został zamknięty bez wybrania którejkolwiek z ofert, chyba że w warunkach przetargu zastrzeżono inaczej.

21 Aukcja /przetarg Zawarcie umowy w wyniku aukcji następuje z chwilą udzielenia przybicia. Dojście umowy do skutku Do ustalenia chwili zawarcia umowy w drodze przetargu stosuje się przepisy dotyczące przyjęcia oferty, chyba że w warunkach przetargu zastrzeżono inaczej.

22 Rokowania Jeżeli strony prowadzą negocjacje w celu zawarcia oznaczonej umowy, umowa zostaje zawarta, gdy strony dojdą do porozumienia co do wszystkich jej postanowień, które były przedmiotem negocjacji.

23 Culpa in contrahendo Strona, która rozpoczęła lub prowadziła negocjacje z naruszeniem dobrych obyczajów, w szczególności bez zamiaru zawarcia umowy, jest obowiązana do naprawienia szkody, jaką druga strona poniosła przez to, że liczyła na zawarcie umowy.