Efektywność Plus. Koncepcja efektywnego przedsiębiorstwa skierowana ku przyszłości
|
|
- Elżbieta Kosińska
- 9 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Efektywność Plus Koncepcja efektywnego przedsiębiorstwa skierowana ku przyszłości
2 Innowacja, efektywność, odpowiedzialność Viessmann 4 [1] Wyzwania wynikające z sytuacji energetycznej i klimatycznej Rosnące zużycie energii ograniczone zasoby Grożące zmiany klimatyczne zmuszają do działania Podwójna strategia bezpieczeństwa dostaw i ochrony klimatu Rynek ciepła śpiący olbrzym 14 [2] Aktywnie kształtować przyszłość i inwestować w nowe technologie Światowy pionier innowacji Viessmann Projekt Efektywność Plus droga do zapewnienia trwałości 20 [3] Efektywność Plus: konsekwentnie wykorzystywać istniejące potencjały 3.1 Efektywność energetyczna po stronie użytkownika Efektywność i substytucja po stronie wytwórcy energii Modelowe przedsiębiorstwo w zakresie efektywności zasobów Innowacyjna centrala energetyczna Zdecydowanie postawić na biomasę olej i gaz będą zielone Biogaz nośnik energii z przyszłością Kompletny program dla wszystkich nośników energii Podsumowanie i pespektywy 8
3 Do życia potrzebne jest ciepło. Tam, dokąd nie sięgają promienie słoneczne, człowiek sam musi wytworzyć niezbędne ciepło. Ciepło było i jest podstawą dobrego samopoczucia i dobrobytu. My jesteśmy przykładem na to, że tak będzie również w przyszłości dzięki innowacyjnym produktom, najwyższej jakości i skierowanej ku przyszłości całościowej koncepcji realizowanej w zakładzie w Allendorf. Dr. Martin Viessmann
4 Innowacja, efektywność, odpowiedzialność Viessmann 4 5 Ochrona środowiska naturalnego i świadome obchodzenie się z zasobami naturalnymi już od lat 90-tych są stałym elementem składowym obowiązujących u nas zasad funkcjonowania przedsiębiorstwa. Od tego czasu przedsiębiorstwo zdobyło liczne nagrody na świecie, jako pierwsze w branży uzyskało certyfikację wg EMAS* i należy do członków założycieli Sojuszu na Rzecz Środowiska Naturalnego w Hesji (Umweltallianz Hessen). W tych dniach oświadczenie się za odpowiedzialnością za ochronę środowiska nabrało ogromnego znaczenia. Podwójna strategia polityki energetycznej i klimatycznej W obliczu ograniczonych światowych rezerw surowców i grożących zmian klimatycznych w wyniku wysokich emisji CO 2 politycy sformułowali podwójną strategię, która obok wzrostu efektywności energetycznej przewiduje zastępowanie kopalnych nośników energii energią odnawialną. Jasne wytyczne polityczne Kompletny program dla wszystkich nośników energii W odpowiedzi na wynikające z tej sytuacji wyzwania oferujemy nasz kompletny program, który odnosi się do wszystkich nośników energii. Przykładem przyszłościowych przedsięwzięć, które obok programu produkcji są realizowane w naszych zakładach, jest także przebudowa produkcji i wybudowanie nowego centrum szkoleniowego z centralą energetyczną. Dzięki włączeniu w te działania Akademii Viessmann powstają warunki do przekazywania naszym grupom docelowym informacji o nowych technologiach. Efektywność energetyczna efektywność pracy efektywność materiałowa Nowo uruchomiona produkcja odzwierciedla innowację, jakość, produktywność i efektywność. Nasza nowa centrala energetyczna udowadnia zaś, że my już teraz zrealizowaliśmy polityczną podwójną strategię wzrostu efektywności i substytucji, podczas gdy w wielu innych miejscach ciągle się jeszcze na ten temat dyskutuje. Celem politycznym UE jest ograniczenie do 2020 r. zużycia energii kopalnej o 20 procent i zwiększenie udziału energii odnawialnej do 20 procent. Rząd niemiecki chciałby zmniejszyć emisję CO 2 nawet o 40 procent. Rynek ciepła oferuje największy potencjał oszczędności Rynek ciepła może wnieść znaczny wkład w osiągnięcie tych celów. Ma on bowiem największy 40-procentowy udział w zużyciu energii i oferuje ogromny potencjał oszczędności. W Niemczech tylko 10 procent urządzeń grzewczych odpowiada dzisiejszemu stanowi techniki. Efektywność Plus: 50 procent mniej ropy naftowej i gazu, 40 procent mniej CO 2 Wraz z realizacją naszego projektu Efektywność Plus nie tylko zwiększyliśmy efektywność struktur i procesów w dziedzinie produkcji, lecz również efektywność energetyczną po stronie wytwórcy energii i użytkownika. Oszczędzamy 50 procent energii kopalnej. Jednocześnie obniżamy o 40 procent emisję CO 2. Jeasteśmy nowatorscy także w wykorzystywaniu biomasy i sami pokrywamy połowę naszego zapotrzebowania, które wynosi ton biomasy rocznie. Znaczący udział w zastępowaniu energii kopalnej ma przewidziana do uruchomienia w 2009 roku instalacja na biogaz. * Eco-Management and Audit Scheme (Wspólnotowy System Ekozarządzania i Audytu).
5 4 5 Centrala energetyczna i Akademia Viessmann w zakładzie Allendorf
6 [1] Wyzwania wynikające z sytuacji energetycznej 6 7 i klimatycznej 1.1 Rosnące zużycie energii ograniczone zasoby Grożące zmiany klimatyczne zmuszają do działania Podwójna strategia bezpieczeństwa dostaw i ochrony klimatu Rynek ciepła śpiący olbrzym 14
7 Świadome obchodzenie się z zasobami i środowiskiem naturalnym jest nakazem chwili. 6 7 Globalna sytuacja energetyczna charakteryzuje się ograniczonymi rezerwami gazu ziemnego i ropy naftowej przy jednocześnie rosnącym ich zużyciu. Poza tym coraz większa emisja CO 2 podgrzewa naszą atmosferę i w ten sposób prowadzi do zmian klimatycznych. Zmusza to do odpowiedzialnego obchodzenia się z tymi nośnikami energii i wymaga większej efektywności oraz zwiększonego stosowania energii odnawialnej.
8 [1.1] Rosnące zużycie energii ograniczone zasoby 8 Od 1970 roku światowe zużycie energii uległo podwojeniu, a do roku 2030 potroi się (il. 1). Popyt na energię wynika z rosnącego głodu energii w USA, Rosji i w krajach szybko rozwijających się takich jak Chiny i Indie. Fakt, że Niemcom udało się rozdzielić swój wzrost gospodarczy od zużycia energii i że dzisiaj zużywają one pięć procent energii mniej niż jeszcze w 1990 roku, jest pierwszym ważnym krokiem we właściwym kierunku. Dla zabezpieczenia przyszłości niezbędne są jednak dalsze oszczędności. Rosnące ceny energii Ceny energii stają się coraz bardziej decydującym czynnikiem kosztów dla producentów i użytkowników. Cena jednej baryłki ropy naftowej, która jest miarodajna dla prawie wszystkich innych nośników energii, zwiększyła się od roku 2000 pięciokrotnie i już wiele razy przekraczała krytyczny próg 100 $. Jest to rozwój, który według oceny ekspertów będzie wykazywał trwałą tendencję Il. 1 Zużycie energii na świecie wg nośników energii Zużycie w mld toe (toe: ekwiwalent jednej tony ropy naftowej) Prawie 80 procent energii kopalnej Energia kopalna zajmuje ogółem 79 procent światowego mixu energetycznego (mieszanki różnych źródeł energii zaspokajających zapotrzebowanie energetyczne) (il. 2). Na energię odnawialną przypada 14 procent, na energię jądrową 7 procent. Ograniczone rezerwy ropy naftowej i gazu w perspektywie długoterminowej nie wystarczą na pokrycie rosnącego światowego zapotrzebowania na energię (il. 3). Chociaż zasięg dostępności ropy naftowej i gazu w ostatnich 20 latach prawie w ogóle się nie zmienił, gdyż w wyniku doskonalenia techniki wydobycia i znajdowania nowych złóż pozyskuje się większe ilości tych surowców. Zagrożone bezpieczeństwo dostaw Silne skoncentrowanie się na kopalnych nośnikach energii kryje w sobie w szczególności dla zachodnich krajów przemysłowych znaczne ryzyko, ponieważ w przypadku ropy naftowej i gazu są one mocno uzależnione od importu z niewielu i częściowo politycznie niestabilnych regionów wydobywczych. Tym samym rośnie również zagrożenie nadużywania zapasów surowców i energii jako środka oddziaływania politycznego. Obniżyć światowe zużycie Ropa naftowa Węgiel Gaz Biomasa Energia jądrowa Energie odnawialne Nośniki energii kopalnej, których złoża powstawały w ciągu ponad 500 milionów lat, w okresie niespełna 200 lat zostały w dużej części zużyte. Dlatego w perspektywie średnioterminowej również takie państwa jak USA, Rosja czy szybko rosnące gospodarki narodowe Azji muszą być przekonane o tym, że także one powinny podjąć niezbędne, konkretne działania mające na celu oszczędność energii i zmniejszenia emisji. Źródło: Prognoza Międzynarodowej Agencji Energii (IEA)
9 Il. 2 Udział w mixie energetycznym na świecie Udział kopalnych nośników energii w światowym mixie energetycznym wynosi 79 procent. 2% Energia wodna 11% Biomasa (1) 1% Pozostała energia odnawialna 7% Energia jądrowa 8 21% Gaz 34% Ropa naftowa (1) Razem z drewnem opałowym, nawozem do ogrzewania w krajach rozwijających się Źródło: Handelsblatt online z powołaniem się na IEA (Międzynarodową Agencję Energii); opracowany przez rząd niemiecki: Raport o stanie zaopatrzenia w energię % Węgiel Il. 3 Zasięg różnych nośników energii na świecie w latach W perspektywie długoterminowej dostępne rezerwy ropy naftowej i gazu będą niewystarczające. Węgiel 95 / pozostałe 470 Rezerwy (pewne, możliwe do ekonomicznego pozyskania) Uran 67 / 150 Rezerwy (niepewne albo w chwili obecnej bez możliwości ekonomicznego pozyskania) Gaz ziemny 70 / 75 Ropa naftowa 42 / 21 Łupki bitumiczne 17 / Zasięg w latach Źródło: opracowany przez rząd niemiecki: Raport o stanie zaopatrzenia w energię
10 Il. 4 Emisja CO 2 na świecie w mld ton Dla zapobieżenia katastrofie klimatycznej emisja CO 2 musi być zmniejszona o połowę do 2050 roku. Emisja CO Emisja % Zmiany emisji % Źródło: opracowany przez rząd niemiecki: Raport o stanie zaopatrzenia w energię z powołaniem się na dane Grupy Roboczej Bilanse Energetyczne i Federalnego Urzędu Statystycznego Il. 5 Emisja CO 2 na świecie w % USA są głównym sprawcą emisji CO 2, zaraz za nimi znajdują się Chiny. 21% USA 35% pozostałe 16% Chiny 4% Indie 4% Japonia 6% Rosja 11% UE 25 (bez Niemiec) 3% Niemcy Źródło: opracowany przez rząd niemiecki: Raport o stanie zaopatrzenia w energię z powołaniem się na dane Grupy Roboczej Bilanse Energetyczne i Federalnego Urzędu Statystycznego
11 [1.2] Grożące zmiany klimatyczne zmuszają do działania Niekontrolowane zużycie ropy naftowej i gazu niesie ze sobą nie tylko daleko idące skutki natury gospodarczej. Do działania zmusza także szkodliwy wpływ, jaki na nasz klimat wywiera powstająca podczas procesu spalania emisja CO 2. Również tutaj rozwiązanie problemu polega na zapewnieniu większej efektywności i zwiększonym zastosowaniu energii odnawialnej. Powstrzymać globalne ocieplenie Według badań Międzyrządowego Zespołu do spraw Zmian Klimatu Narodów Zjednoczonych (IPCC) dla zapobieżenia globalnej katastrofie klimatycznej, średnia temperatura atmosfery nie może wzrosnąć o więcej niż 2ºC w porównaniu z okresem przedindustrialnym. Wyniki światowej konferencji klimatycznej na Bali W ramach Światowej Konferencji Klimatycznej na Bali 187 krajów osiągnęło porozumienie w sprawie mapy drogowej zmierzającej do opracowania nowego porozumienia w sprawie ochrony klimatu światowego, które ma zostać przyjęte w 2009 r. w Kopenhadze i wejść w życie w 2010 r. Planowanymi elementami składowymi porozumienia będą: zobowiązanie krajów rozwijających się do podjęcia jasnych kroków dla ochrony klimatu, wsparcie krajów rozwijających się poprzez udostępnianie przyjaznych dla klimatu technologii oraz stworzenie bodźców finansowych dla ochrony lasów tropikalnych. Oczekiwania odnośnie ustalenia konkretnych kwot redukcji CO 2 nie zostały jednak spełnione. Niemcy mają szansę odegrania pionierskiej roli Odwrócić trend CO 2 Aby to osiągnąć, emisja CO 2 musi zostać zmniejszona o połowę do 2050 roku. Faktycznie jednak wzrosła ona o 25 procent i wynosi dzisiaj 27 mld ton rocznie w porównaniu do 1990 roku (il. 4). Redukcja zużycia i emisji substancji szkodliwych w Niemczech, które mają trzy procent udziału w światowej emisji CO 2, może pełnić tylko podrzędną rolę w bezpośrednim zmniejszaniu obciążenia środowiska naturalnego substancjami szkodliwymi (il. 5). Mimo to, właśnie kraj przemysłowy o wysokim stopniu technicyzacji, jakim są Niemcy, powinien być pionierem w dziedzinie ochrony klimatu i trwałości środowiska naturalnego. Podgrzewanie atmosfery ziemskiej w wyniku emisji CO 2 musi być ograniczone a lasy tropikalne muszą być zachowane.
12 [1.3] Podwójna strategia bezpieczeństwa dostaw i ochrony klimatu Politycy uznali potrzebę ochrony klimatu i zapewnienia bezpieczeństwa dostaw. W Niemczech, w ramach Krajowego szczytu Energetycznego, opracowywane są przyszłościowe koncepcje energetyczne dla zapewnienia większego bezpieczeństwa dostaw, ochrony klimatu, efektywności energetycznej i stabilności kosztów. Tymczasem uchwalono oparty na wynikach szczytu energetycznego Zintegrowany program energetyczno-klimatyczny. Główne punkty tego programu są uwzględniane w różnych ustawach. Polityczna podwójna strategia: Więcej efektywności energetycznej i zastosowania energii odnawialnych Dla realizacji celów polityki energetycznej ustalono podwójną strategię, która obejmuje zarówno wzrost efektywności energetycznej jak i forsowane wykorzystanie energii odnawialnej w celu zastąpienia przez nią energii kopalnej. Potencjał energii odnawialnej wystarcza tylko na pokrycie połowy zapotrzebowania Możliwy do wykorzystania potencjał energii odnawialnej odpowiada mniej więcej połowie dzisiejszego zapotrzebowana na energię końcową. Również w perspektywie długoterminowej, nawet przy 100-procentowym wyczerpaniu istniejącego potencjału, ok. połowy zapotrzebowania na energię musi być pokryte paliwami kopalnymi (il. 6). Ropa naftowa i gaz w przewidywanym czasie zachowają więc swoje duże znaczenie jako nośniki energii. W przypadku ropy naftowej i gazu wzrost efektywności oferuje największe możliwości dla aktualnego zaopatrzenia w energię, które będzie ekonomicznie opłacalne i przyjazne dla klimatu. Warunkiem tego jest zastosowanie wysokoefektywnej techniki kondensacyjnej w istniejących budynkach, którą będzie charakteryzować stopień sprawności wyraźnie wyższy niż 98 procent. Cele Unii Europejskiej: 30:20:20 Największe kraje europejskie podjęły już indywidualne działania promujące efektywność energetyczną i zastępowanie kopalnych nośników energii odnawialnymi nośnikami energii. Komisja Europejska chce do 2020 r. obniżyć roczną emisję CO 2 w Europie o co najmniej 20 procent w stosunku do roku Ponadto, do 2020 r. udział energii odnawialnej powinien wzrosnąć o 20 procent a zużycie energii należy jednocześnie obniżyć o łącznie 20 procent. W Niemczech emisja CO 2 ma być zmniejszona o 40 procent do 2020 r., ponieważ cała UE realizuje cel polegający na uzyskaniu 30-procentowej redukcji.
13 Il. 6 Możliwość substytucji energii konwencjonalnej energią odnawialną, na podstawie zużycia energii w 2005 r. w Niemczech. Również w perspektywie długoterminowej energia odnawialna nie będzie mogła zastąpić zapotrzebowania na energię w Niemczech. Możliwe do zastąpienia energią odnawialną (przy 100-procentowym wyczerpaniu potencjału): maksymalnie TWh (59% zapotrzebowania na energię końcową wynoszącego w 2005 r TWh) % Max. 59% Podział ten dotyczy nie tylko Niemiec, lecz również wszystkich zachodnich krajów przemysłowych. Niemożliwe do zastąpienia obniżenia poprzez efektywność energetyczną: pozostający udział wynosi TWh Źródło: Grupa robocza Energie Odnawialne (AGEE), Prognos, Federalne Ministerstwo Gospodarki i Technologii 2007 Il. 7 Dostępny potencjał energii odnawialnej wg rodzajów energii W zależności od rodzaju nośnika energii potencjał energii odnawialnej jest różnie wykorzystywany w różnym stopniu. Woda 92% / 24 TWh Wykorzystanie potencjału Potencjał Wiatr 15% / 205 TWh Biomasa 38% / 320 TWh Energia słoneczna 1% / 300 TWh Fotowoltaika 2% / 105 TWh Geotermia powierzchniowa Geotermia głęboka 0% / 200 TWh 0.6% / 330 TWh Potencjał ogółem: 1500 TWh Maks. stopień pokrycia: 59% (zużycie energii końcowej w 2006 r.) Źródło: Federalne Ministerstwo Środowiska, Ochrony Przyrody i Bezpieczeństwa Reaktorów / Grupa Robocza Energie Odnawialne (AGEE) Rozwój energii odnawialnej w Niemczech w 2007 roku, analiza firmy Viessmann
14 Il. 8 Sytuacja energetyczna w Polsce Wykorzystanie źródeł energii Źródło: Urządzenia dla energetyki 3/2008 Rząd Polski, Ministerstwo Gospodarki Polityka energetyczna Polski Strategia do 2030 roku Il. 9 Sytuacja energetyczna w Polsce Konieczność poprawy efektywności energetycznej Źródło: Źródło: Rząd Polski, Ministerstwo Gospodarki Polityka energetyczna Polski Strategia do 2030 roku
15 [1.4] Rynek ciepła śpiący olbrzym Rynek ciepła posiada największy, bo wynoszący ok. 40 procent, udział w zużyciu energii i tym samym również w emisji CO 2 (il. 8). Udziały następnych sektorów transportu i komunikacji oraz energii elektrycznej są wyraźnie mniejsze. Centralną dźwignią do szybkiego obniżenia zużycia energii jest wzrost efektywności (il. 9). Dodatkowy potencjał oferuje bardziej intensywne wykorzystywanie skojarzonego wytwarzania energii i ciepła dla równoległego wytwarzania energii elektrycznej i ciepła. Forsowanie modernizacji w istniejących budynkach Rynek ciepła oferuje korzystne przesłanki dla konsekwentnej realizacji podwójnej strategii. Jej warunkiem jest wyraźny wzrost tempa modernizacji w istniejących budynkach. Ponieważ instalacje grzewcze stosowane w Niemczech są w dużej części przestarzałe. Tylko 10 procent instalacji grzewczych odpowiada dzisiejszemu stanowi techniki. Il. 10 Technika kondensacyjna osiąga najwyższy stopień sprawności w % Silniki pojazdów (komunikacja) 43 Elektrownia węglowa (energia elektryczne) Elektrownia GuD(1) (energia elektryczna) KWK(1) (ciepło i energia elektryczna) BW(1) (ciepło) GuD = elektrownia wykorzystująca turbiny gazowe i parowe, KWK = skojarzone wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła, BW = technika kondensacyjna Źródło: Rząd niemiecki Raport o stanie oszczędności energii procent oszczędności energii w sektorze ciepła można uzyskać w krótkim terminie Wymiana przestarzałych instalacji na nowoczesne kondensacyjne źródła ciepła, uzupełniona o zastosowanie termicznych instalacji solarnych, pomp ciepła, kotłów na biomasę oraz działania związane z wykonywaniem izolacji termicznej, doprowadziłaby w sektorze ciepłowniczym do zaoszczędzenia 30 procent energii. Odpowiada to zmniejszeniu ogólnego zużycia energii w Niemczech o ponad 12 procent. Poprzez wprowadzenie paliw biogenicznych do istniejącej infrastruktury takich jak bioolej i biogaz możliwe są dalsze oszczędności. Wykorzystanie istniejących potencjałów Przedsięwzięcia mające na celu ochronę klimatu i oszczędność energii trzeba kształtować tak, żeby można było je realizować przy niewielkich kosztach. Ponieważ potencjał energii odnawialnej nie wystarczy na pokrycie zapotrzebowania na energię końcową, bezwarunkowo konieczne jest oszczędzanie energii poprzez wzrost efektywności. Dotyczy to również energii odnawialnych. Zastosowanie istniejących technologii efektywnych jest największą dźwignią jeszcze przed substytucją. Oba kierunki działania mogą być realizowane już dzisiaj za pomocą dostępnej na rynku techniki. Zrównoważona polityka promocji: kryterium jej oceny jest zmniejszenie emisji CO 2 Kryteriami oceny technologii mają być efektywność energetyczna i wkład w zmniejszenie emisji CO 2. Dlatego polityka w swoich działaniach promocyjnych musi przyjąć założenie otwartości technologicznej. Szczególnie dobry stosunek kosztów do wartości użytkowej techniki kondensacyjnej i jej istotny wkład w zmniejszanie emisji CO 2 znajdują swój wyraz również w publicznej polityce promocyjnej, np. poprzez przyznawania bonusów za stosowanie urządzeń kondensacyjnych w ramach obowiązującego od 2007 r. programu zachęt rynkowych (MAP).
16 [2] Aktywnie kształtować przyszłość i inwestować w nowe technologie 2.1 Światowy pionier innowacji Viessmann Projekt Efektywność Plus droga do zapewnienia trwałości 20
17 Wyznaczać kryteria i aktywnie zmieniać rynek Rozwój sytuacji na rynku ciepła określany jest przez przekształcenia strukturalne aż do efektywnych technologii wykorzystujących energię odnawialną. Opracowane tutaj innowacje i przyszłościowe technologie, z uwagi na ich dobre prognozy na przyszłość, zapewniają gospodarce niemieckiej konkurencyjność w eksporcie i gwarantują miejsca pracy.
18 Droga do uzyskania trwałej energii Pracujemy nad udoskonaleniem istniejących i rozwojem nowych technologii. Celem jest oszczędność energii kopalnej poprzez wzrost efektywności i ekonomiczne stosowanie energii odnawialnej Gazowa pompa ciepła 2005 Mikro-KWK Gazowe ogniwo paliwowe Technika komunikacji Vitocom TeleControl Vitodata Aquabloc Vitopend Lambda-Pro Control Gazowy kocioł kondensacyjny Vitodens Palnik cylindryczny MatriX Gazowy kocioł kondensacyjny Vitodens 1975 Kolektor płaski Acredal 1985 System Renox Kocioł gazowy ze stali szlachetnej Powierzchnia grzewcza Inox-Crossal Gazowy kocioł kondensacyjny Vertomat i Mirola 1990 Modułowy palnik MatriX Gazowy kocioł wiszący Eurola Heat pipe Kolektor słoneczny DuoSol Powierzchnia grzewcza Inox-Radial Gazowy kocioł kondensacyjny wiszący Vitodens Ogólna koncepcja regulacji Vitotronic System Fast-Fix Program Vitotec Strategia platformy Gazowe kotły wiszące Vitodens i Vitopend Wymiennik ciepła Inox-Radial Olejowy kondensacyjny kocioł wiszący Vitoplus Dodatkowy wymiennik ciepła Inox-Radial Olejowy kocioł kondensacyjny Vitolaplus Kompaktowe urządzenie do domu pasywnego Vitotres Modernizacyjna pompa ciepła Vitocal 350 Zintegrowany wymiennik ciepła ze stali szlachetnej Inox-Radial Olejowy kocioł kondensacyjny Vitodens 300-C Wykorzystanie biooleju Biobox System Variopass Vitoligno 300-P Sucha fermentacja Wytwarzanie biogazu Pierwsza pompa ciepła powietrze/woda Biferalna powierzchnia grzewcza Niskotemperaturowy kocioł grzewczy Vitola
19 [2.1] Światowy pionier innowacji Viessmann Jako przedsiębiorstwo rodzinne w trzecim pokoleniu poczuwamy się nie tylko do socjalnej odpowiedzialności za pracowników naszych zakładów, lecz również do odpowiedzialność za zabezpieczenie przyszłości dla nadchodzących generacji. Rozwiązania, które odciążają środowisko Stałe doskonalenie środków służących ochronie zasobów i środowiska jest jedną z istotnych części składowych filozofii naszego przedsiębiorstwa. Efektywne obchodzenie się z dostępnymi rezerwami energii i zmniejszenie emisji CO 2 są wyrazem siły innowacji technicznych przedsiębiorstwa. Pionier w zakresie ochrony środowiska Jako uznany na świecie pionier jesteśmy członkiem założycielem Sojuszu na rzecz środowiska w Hesji i jako drugie przedsiębiorstwo w Niemczech i pierwsze w branży uzyskaliśmy certyfikację wg normy EMAS. Zaprojektowaliśmy i opracowaliśmy liczne, przyjazne dla środowiska produkty: Palnik MatriX firmy Viessmann został np. odznaczony Europejską Nagrodą Środowiska Naturalnego. Poprzez zawarcie umowy o współpracy z Niemieckim Związkiem Ochrony Przyrody (NABU) podkreślamy konsekwentnie naszą orientację, która jest przyjazna środowisku naturalnemu Dotyczy to nie tylko naszych dopracowanych, posiadających pewną przyszłość i przyjaznych dla środowiska produktów, lecz również efektywnego energetycznie kształtowania naszego macierzystego zakładu w Allendorf. Są to główne filary służące utrzymaniu i tworzeniu miejsc pracy, zdrowego wzrostu i konkurencyjności na rynkach międzynarodowych. Odnawialne systemy energetyczne Już przed ponad 30 laty rozpoczęliśmy opracowywanie i produkcję wydajnych systemów służących do efektywnego wykorzystywania energii odnawialnej i dzięki temu posiadamy bogate doświadczenia w tym zakresie. Na pierwszym planie znajdowały się pompy ciepła i energia słoneczna, po nich uruchomiliśmy produkcję kotłów na paliwo stałe, które wykorzystują odnawialny nośnik energii, jakim jest drewno. Sojusz na rzecz środowiska naturalnego w Hesji Eco-Management and Audit Scheme (EMAS) UE Europejska Nagroda Środowiska Naturalnego Nagrodzony Europejską Nagrodą Środowiska Naturalnego palnik promiennikowy MatriX gwarantuje spalanie o wyjątkowo niewielkiej emisji substancji szkodliwych Efektywne i przyjazne dla środowiska: kolektory słoneczne Viessmann służące do przygotowania cieplej wody użytkowej i wspomagania ogrzewania
20 [2.2] Projekt Efektywność Plus droga do zapewnienia trwałości Jako jeden z wiodących producentów techniki grzewczej oferujemy naszym klientom innowacyjne produkty, które przekonują swoją najwyższą jakością, efektywnością energetyczną i żywotnością. Dla zapewnienia konkurencyjności i przyjazności dla środowiska naszych produktów i technologii w zakładzie Allendorf została zrealizowana skierowana ku przyszłości koncepcja większej efektywności. my 50 procent energii kopalnej i obniżamy o 40 procent emisję CO 2 (il. 11. W znacznym stopniu jest to możliwe dzięki innowacjom technicznym np. wykorzystaniu biogazu. Projekt Efektywność Plus pokazuje na przykładzie własnego zakładu, że cele polityki energetycznej i klimatycznej mogą być osiągane już dzisiaj za pomocą techniki, która jest dostępna na rynku. I to przy średnim okresie amortyzacji nie przekraczającym ośmiu lat. Innowacyjne wytwarzanie energii na potrzeby zakładu Zwiększona efektywność zasobów Urządzenia techniczne służące do wytwarzania ciepła oraz urządzenia klimatyzacyjne są przedmiotem naszej działalności. Dlatego skorzystaliśmy z wiedzy naszych ekspertów, aby nie tylko wdrażać nowe idee w dziedzinie efektywności energetycznej w dziale produkcji, lecz również wyznaczyć nowe standardy w zakresie dostaw ciepła i energii dla całego zakładu. Realizacja ambitnych celów Efektywność Plus wyznacza standardy w zakresie efektywności zasobów. Obok efektywności energetycznej jednocześnie wyraźnie zwiększono efektywność pracy i materiałów. Zalicza się do nich odchudzenie i uelastycznienie struktur i procesów produkcyjnych oraz wdrożenie procesu stałego doskonalenia. W dziedzinie zastosowania materiałów stawiamy na materiałooszczędne projektowanie wyrobów oraz konsekwentne unikanie powstawania odpadów i ich ponowne wykorzystanie. Przy dostawie energii dla potrzeb zakładu oszczędza- Zakłady produkcyjne firmy Viessmann w Allendorfie
21 Il. 11 Efektywność i substytucja Cel: 50% oszczędności energii kopalnej i zmniejszenie o 40% emisji CO 2 włącznie z wykorzystaniem biogazu pochodzącego z własnej instalacji wytwarzania biogazu Efektywność Plus: krótkoterminowa realizacja celów polityki klimatycznej za pomocą dostępnej na rynku techniki Baza wyjściowa Stan 2008 Cel 2009 (z wykorzystaniem biogazu) Prąd -32% t -40% -40 GWh -40% t -50% -50 GWh Gaz 105 GWh = zapotrzebowanie ok domów jednorodzinnych Prąd Prąd Gaz Gaz Olej Olej Olej CO 2 : t Energia końcowa: 105 GWh CO 2 : t Energia końcowa: 65 GWh CO 2 : t Energia końcowa: 55 GWh Źródło: wyliczenia firmy Viessmann
22 [3] Efektywność Plus: konsekwentnie wykorzystywać istniejące potencjały 3.1 Efektywność energetyczna po stronie użytkownika Efektywność i substytucja po stronie wytwórcy energii Modelowe przedsiębiorstwo w zakresie efektywności zasobów Innowacyjna centrala energetyczna Zdecydowanie postawić na biomasę 3.6 Biogaz nośnik energii z przyszłością Kompletny program dla wszystkich nośników energii Podsumowanie i pespektywy 8
23 Trwale zwiększać efektywność zasobów we wszystkich dziedzinach Koncepcja Efektywność Plus obejmuje całą gamę efektywności zasobów wraz z efektywnością energii, efektywnością pracy i materiałów. Szczególnie ważnym punktem jest efektywne wytwarzanie energii i oszczędne zużycie. Stosowanie energii elektrycznej i ciepła będzie dzięki innowacyjnym przedsięwzięciom stale zmniejszane. Decydującym krokiem jest zwiększenie efektywności po stronie użytkownika i wytwórcy i zastąpienie kopalnych nośników energii energią odnawialną. Tym modelowym projektem podkreślamy naszą rolę jako jednostki wiodącej w branży pod względem innowacyjności i technologii.
24 Il. 12 Efektywność i substytucja Cel: 50% oszczędność energii kopalnej i zmniejszenie emisji CO 2 o 40%. Skuteczne środki podejmowane dla zwiększenia efektywności po stronie wytwórcy i użytkownika oraz dla substytucji GWh Prąd -50% -50 GWh Przebudowa produkcji Zoptymalizowany system hydrauliczny urządzeń Wykorzystanie ciepła ze spalin Struktura zasilania (ogrzewanie / klimatyzacja) Izolacja termiczna powłoki budynku Gaz Elektrociepłownia blokowa ciepło + prąd Olejowe i gazowe kotły kondensacyjne do uzyskiwania ciepła Wykorzystanie kondensacji poprzez wymienniki ciepła spaliny/woda do uzyskiwania ciepła Kocioł na biomasę do uzyskiwania ciepła Generator ORC do uzyskiwania prądu Silnik Stirlinga do uzyskiwania prądu Instalacja solarna do uzyskiwania ciepła + do chłodzenia Pompy ciepła do uzyskiwania ciepła Moduły fotowoltaiczne do uzyskiwania prądu Biogaz: ciepło + prąd Gaz Efektywność po stronie użytkownika Efektywność po stronie wytwórcy Substytucja energią odnawialną Substytucja energią odnawialną Olej Energia końcowa: 55 GWh Całkowita oszczędność = 50% Efektywność = 21% Substytucja = 29% Źródło: obliczenia firmy Viessmann
25 [3.1] Efektywność energetyczna po stronie użytkownika Po stronie użytkownika zapotrzebowanie na energię w głównym zakładzie w Allendorf zostało konsekwentnie zminimalizowane. Najważniejszymi z podjętych przy tym kroków były restrukturyzacja procesów i struktur w przedsiębiorstwie, nastawiona na przyszłość przebudowa produkcji, zwiększone wykorzystanie ciepła odpadowego, konsekwentna struktura zaopatrzenia dla ogrzewania i klimatyzacji oraz wykonanie izolacji termicznej powłoki budynku. Przebudowa produkcji Przebudowa produkcji doprowadziła do polepszenia pełnego wykorzystania urządzeń produkcyjnych oraz skrócenia tras roboczych. Nowe maszyny z wysokowydajnym napędem zużywają mniej energii a dzięki dostosowanej do aktualnych potrzeb regulacji maszyn, zostały ponadto zredukowane straty biegu jałowego. Również oświetlenie jest regulowane i dostosowane do zapotrzebowania. Dzięki koncentracji produkcji można było zredukować powierzchnię produkcyjną ze m 2 do m 2 i tym samym wyraźnie zwiększyć efektywność powierzchni. Oszczędność energii: MWh rocznie Redukcja emisji CO 2 : t rocznie Zoptymalizowany system hydrauliczny urządzeń Wykorzystanie ciepła odpadowego Dzięki odzyskiwaniu ciepła odpadowego przez stanowisko kontrolne i przez wszystkie sprężarki powietrza, do systemu grzewczego doprowadzana jest dodatkowa energia, a tym samym w odpowiednich obszarach osiągana jest oszczędność energii grzewczej wynosząca 30%. Ciepło odpadowe jest u nas wykorzystywane również latem (np. do eksploatacji urządzeń myjących). Oszczędność energii: MWh rocznie Redukcja emisji CO 2 : 850 t rocznie Struktura zasilania - ogrzewanie i klimatyzacja Dzięki oddzielnemu, dostosowanemu do zapotrzebowania sterowaniu nagrzewnic powietrza, jak również polepszonej izolacji rur osiągnięto wyraźne oszczędności przy dystrybucji ciepła w zakładzie. Dodatkowo, w obrębie lakierni proszkowej dzięki rotacyjnemu wymiennikowi ciepła ciepło odpadowe jest wykorzystywane do ogrzewania świeżego powietrza. Dalszy potencjał jest osiągany w centrali grzewczej przy pomocy kaskadowych generatorów ciepła. Oszczędność energii: MWh rocznie Redukcja emisji CO 2 : 930 t rocznie Przebudowa produkcji Zoptymalizowany system hydrauliczny urządzeń Wykorzystanie ciepła odpadowego Struktura zasilania (ogrzewanie/ klimatyzacja) Powłoka budynku Efektywność po stronie użytkownika Dzięki zorientowanej na efektywność modernizacji urządzeń produkcyjnych zoptymalizowany został system hydrauliczny urządzeń w całym zakładzie, np. przez zastosowanie pomp obiegowych z regulacją obrotów i wytwarzanie sprężonego powietrza z regulacją obrotów. Oszczędność energii: 437 MWh rocznie Redukcja emisji CO 2 : 260 t rocznie Izolacja termiczna powłoki budynku Nowe śluzy przy wjeździe z kurtynami powietrznymi w bramie i szybkobieżnymi bramami dbają o to, aby również podczas wjazdu do hal zakładowych i wyjeżdżania z nich uchodziło mniej ciepła. Dzięki izolacji fasad i zamianie pojedynczych szyb na szyby zespolone straty ciepła w zakładzie zostały jeszcze bardziej zminimalizowane. Oszczędność energii: MWh rocznie Redukcja emisji CO 2 : 480 t rocznie
26 [3.2] Efektywność i substytucja po stronie wytwórcy Gaz Elektrociepłownia blokowa wytwarzająca ciepło + prąd Olejowy i gazowy kocioł kondensacyjny do uzyskiwania ciepła Wykorzystanie kondensacji przez wymienniki ciepła spaliny/woda dla uzyskania ciepła Efektywność po stronie wytwórcy Obok konsekwentnej redukcji zapotrzebowania na energię po stronie użytkownika, zastąpienie oleju i gazu przez energię odnawialną i zwiększenie efektywności po stronie wytwórcy są kolejnym skutecznym środkiem na drodze do trwałego obniżenia zużycia paliw kopalnych i emisji CO 2. Zwłaszcza zwiększone wykorzystywanie biomasy pozwala na wykorzystywanie znacznych potencjałów. Efektywność Elektrociepłownia blokowa Nowoczesna elektrociepłownia blokowa, opalana gazem, działa na zasadzie energetyki skojarzonej. Wytwarza ona jednocześnie prąd i ciepło. Spalinowy silnik tłokowy napędza podczas tego procesu elektrogenerator. Wytworzony prąd jest dostarczany bezpośrednio do sieci wewnątrzzakładowej. Ciepło odpadowe z silnika, podobnie jak ciepło spalin, dzięki wymiennikom ciepła wykorzystywane jest do ogrzewania budynku. Blokowa elektrociepłownia może być opalana gazem ziemnym i biogazem. Wytworzony prąd: 594 MWH rocznie Redukcja emisji CO 2 : 620 t rocznie Kotły kondensacyjne W systemach kondensacyjnych efektywność przy uzyskiwaniu ciepła z gazu i oleju stale się zwiększa. Jej podstawę stanowi uzyskiwanie dodatkowej energii cieplnej z gazu odpadowego. Z uwagi na wysokie wymogi techniki kondensacyjnej w zakresie materiałowym powierzchnie grzejne wykonane są z wysokogatunkowej stali szlachetnej. Wysokowydajne kompaktowe kotły kondensacyjne gwarantują uzyskanie stopnia sprawności aż do 98 procent. Są one zaprojektowane również do częściowego wykorzystania biogazu. Oszczędność energii gazu ziemnego: MWh rocznie Redukcja emisji CO 2 : 320 t rocznie Wymiennik ciepła spaliny / woda dla dużych kotłów Duże kotły opalane olejem lub gazem wyposażone są w wymienniki ciepła spaliny / woda dla wykorzystywania zjawiska kondensacji. Schładzają one spaliny do tego stopnia, że następuje kondensacja pary wodnej. Uwolnione dzięki temu ciepło i niskie temperatury spalin powodują wzrost stopnia wykorzystania energii spalanego paliwa nawet do 12 procent.
27 Substytucja ORC (Organic Rankine Cycle) do uzyskiwania prądu i ciepła Wysokowydajny kocioł na zrębki drewniane z zespoloną turbiną parową wytwarza oprócz ciepła (1 105 kw) również prąd (191 kw). Dzięki temu również przy zasilaniu zakładu w energię elektryczną wykorzystuje się energię odnawialną. Unika się pobierania prądu z sieci: MWh rocznie Redukcja emisji CO 2 : 864 t rocznie Oszczędność energii gazu ziemnego: MWh rocznie Redukcja emisji CO 2 : t rocznie Kocioł na zrębki drewniane z silnikiem Stirlinga do uzyskiwania ciepła i prądu Kocioł na zrębki drewniane z podłączonym silnikiem Stirlinga wytwarza z biomasy do 75 procent ciepła (240 kw) i 11 procent prądu (35 kw). Unika się pobierania prądu z sieci: 186 MWh rocznie Redukcja emisji CO 2 : 110 t rocznie Wytwarzanie ciepła z biomasy Dzięki zastosowaniu kotła na pelety i zrębki drewniane w zakresie mocy 220 kw lub 300 kw nośnik energii, jakim jest gaz ziemny, zastępowany jest przez biomasę w postaci stałej. Oszczędność energii gazu ziemnego: MWh rocznie Redukcja emisji CO 2 : 530 t rocznie Energia solarna do ogrzewania i klimatyzacji Instalacja solarna składa się z 70 kolektorów rurkowych i płaskich. Podłączona chłodziarka absorpcyjna o wydajności chłodniczej 49 kw przy godzin pełnego użytkowania rocznie daje oszczędność energii elektrycznej rzędu 14 MWh. Dzięki zastosowaniu nowoczesnej wentylacji sorpcyjnej oszczędza się dodatkowo 55 MWh energii elektrycznej rocznie. Wykorzystanie ciepła z gruntu i środowiska Do wykorzystania ciepła z natury w zakładzie zastosowano w Akademii osiem pomp ciepła. Dzięki ośmiu sondom ziemnym, dochodzącym na głębokość 100 m, jak również dzięki ciepłu z powietrza otoczenia wytwarzają one całkowitą moc cieplną wynoszącą 60 kw. Kocioł na biomasę do uzyskiwania ciepła Generator ORC do uzyskiwania prądu Silnik Stirlinga do uzyskiwania prądu Instalacja solarna do uzyskiwania ciepła + do chłodzenia Pompy ciepła do uzyskiwania ciepła Moduły fotowoltaiczne do uzyskiwania prądu Zastąpienie przez energie odnawialne Oszczędność energii gazu ziemnego: MWh rocznie Redukcja emisji CO 2 : 460 t rocznie Wytwarzanie energii elektrycznej z energii słonecznej Energia słoneczna wykorzystywana jest również do wytwarzania energii elektrycznej. 72 moduły fotowoltaiczne z ogniwami polikrystalicznymi dostarczają prąd o mocy 19,3 kw p. Kotłownia centrali energetycznej (od lewej): kocioł do wytwarzania wody gorącej z wymiennikiem ciepła spaliny / woda, kocioł niskotemperaturowy, kocioł do wytwarzania wody gorącej z wymiennikiem ciepła spaliny / woda, kocioł kondensacyjny, elektrociepłownia blokowa, kocioł na zrębki drewniane z generatorem (silnik Stirlinga), kocioł na zrębki drewniane, kocioł na pelety.
28 [3.3] Modelowe przedsiębiorstwo w zakresie efektywności zasobów Efektywność zasobów posiada decydujące znaczenie dla zachowania równowagi gospodarczej, socjalnej i ekologicznej. Silny przyrost zaludnienia na świecie i drastyczne zwiększenie zapotrzebowania na energię stanowią zagrożenie dla tej równowagi i stwarzają w ten sposób potrzebę pilnego działania. Efektywność zasobów obejmuje zarówno efektywność materiałów i efektywność pracy w procesach produkcyjnych jak również efektywne stosowanie surowców i energii. Jeżeli stałe zwiększanie efektywności gospodarowania nie powiodłoby się, to już w roku 2050 ludzkość potrzebowałaby więcej niż trzech planet dla pokrycia swojego zapotrzebowania na zasoby. Szczególnie kraje ubogie w surowce, takie jak Niemcy, muszą efektywnie postępować z zasobami naturalnymi. Świadomość ta coraz bardziej znajduje odzwierciedlenie w programach politycznych. Rząd niemiecki w ramach swojej strategii zachowania trwałości sformułował na przykład cel polityczny, aby do roku 2020 podwoić w Niemczech efektywność zasobów. Polityka może wprawdzie wytyczać cele i tworzyć warunki ramowe, jednak ich praktyczna realizacja musi nastąpić w procesie gospodarczym. Nasz projekt Efektywność Plus jest przykładem na to, jak w przedsiębiorstwie przemysłowym na bazie kompleksowej koncepcji można w decydujący sposób zwiększyć efektywność zasobów. Kompleksowa koncepcja ochrony klimatu: zużycie energii kopalnej ograniczone o połowę, emisja CO 2 zmniejszona o 40 procent Zużycie energii kopalnej niższe o 50 procent, emisja CO 2 obniżona o 40 procent na przykładzie naszego modelowego projektu Efektywność Plus pokazujemy jak w przyszłości można zwiększyć efektywność energetyczną. Po stronie użytkownika zapewnią ją: zoptymalizowane energetycznie przebiegi procesów produkcyjnych, odzyskiwanie ciepła ze stanowisk badawczych i izolacja termiczna budynku. Po stronie wytwórcy w nowej centrali energetycznej zastosowano wszystkie przyszłościowe technologie energetyczne, np. wysokowydajne kotły kondensacyjne i elektrociepłownię blokową. Pozostała część oszczędności uzyskiwana jest dzięki zastępowaniu paliw kopalnych energią odnawialną. Na pierwszy plan wysuwa się przy tym stopniowe zastępowanie oleju opałowego i gazu ziemnego bioolejem i biogazem, stosowanie termicznych instalacji solarnych, pomp ciepła, modułów fotowoltaicznych i kotłów na zrębki drewniane. Nowo zbudowana hala produkcyjna w zakładzie w Allendorf
29 Wzrost wydajności pracy poprzez optymalizację procesu Dział produkcji w zakładzie w Allendorf został zbudowany całkowicie od nowa. Stworzenie szczupłych i elastycznych struktur jak również wyeliminowanie procesów nie kreujących wartości doprowadziło do trwałego wzrostu efektywności pracy i produktywności. Ponowne wykorzystanie odpadów, takich jak złom stalowy, makulatura, odpady przemysłowe, odpady drewna lub odpady elektrotechniki stanowi centralny punkt w obszarze wysokiej efektywności materiałowej w zakładzie w Allendorf. Ogółem 99,2 procent odpadów wprowadzanych jest ponownie do obiegu materiałowego. Ilość odpadów, które muszą być usunięte, została zredukowana do minimum. Wykorzystanie urządzeń produkcyjnych zostało ulepszone, skrócono trasy robocze, straty wynikające z biegu jałowego zostały zredukowane a zapotrzebowanie na powierzchnię obniżone. Efektywność pracy została przez to zwiększona o 10 do 20 procent. Wyraźnie zwiększona efektywność materiałowa poprzez innowacyjne kształtowanie produktu i unikanie powstawania odpadów Innowacyjne działania w zakresie kształtowania produktów doprowadziły do znacznego zmniejszenia zużycia stali. Jeden kocioł grzewczy firmy Viessmann, przy znacznie polepszonym stopniu sprawności posiada dzisiaj już tylko około 40 procent ciężaru swojego poprzednika z 1990 roku. Również udział odpadów stali w produkcji został znacznie obniżony. W zakresie usuwania odpadów wprowadziliśmy system odzyskiwania odpadów na zasadzie dobrowolności, który zapewnia kompleksowy proces recyklingu. Il. 13 Wykorzystanie odpadów w zakładzie w Allendorf w tonach i % Odpady do usunięcia 37 t = 0,8% Odpady do wykorzystania t = 99,2% Źródło: Viessmann
30 [3.4] Innowacyjna centrala energetyczna Technologia do opanowania Nowa centrala energetyczna nie tylko zaopatruje całą sieć ciepłowniczą i klimatyzacyjną siedziby firmy Viessmann w Allendorf, lecz również dostarcza prąd z kogeneracji do sieci zasilającej. Ponadto, jako część przebudowanej Akademii Viessmann służy do celów szkolenia i dokształcania pracowników firmy Viessmann oraz współpracujących z nią fachowców z zakładów rzemieślniczych a także do doskonalenia zawodowego międzynarodowych ekspertów z branży grzewczej. Bez względu na to, czy jest to kopalny czy też odnawialny nośnik energii Viessmann w zakresie zasilania energetycznego w Allendorf stawia na wzrost efektywności. Decydenci i doradcy z zakresu polityki i gospodarki są tutaj w poglądowy sposób zapoznawani z możliwością realizacji podwójnej strategii już w dniu dzisiejszym. Krótki przegląd centrali energetycznej Olej Gaz Energia słoneczna Drewno Ciepło z natury Znamionowa moc cieplna (kw) Moc elektryczna (kw) olej opałowy bioolej gaz ziemny biogaz system solarny system fotowolt. Kocioł z gorącą wodą + wymiennik spaliny/woda (wartość opałowa) x x x x Kocioł niskotemperaturowy x x x x Kocioł z gorącą wodą + wymiennik spaliny/woda (wartość opałowa) x x x x Kocioł kondensacyjny x x 895 Elektrociepłownia blokowa x x Kocioł na zrębki drewniane z generatorem (silnik Stirlinga) x Kocioł na zrębki drewniane x 300 Kocioł na pelety x 220 Kocioł na zrębki drewniane z turbiną (ORC) x Instalacja solarna (ogrzew. i klimatyz.) x 150 Moduły fotowolt. z ogniwami krystalicznymi x 19 Pompy ciepła 60 Suma
31 30 31
32 32 33
33 [3.5] Zdecydowanie postawić na biomasę Udział biomasy w energii odnawialnej już dziś wynosi 70 procent. Chodzi tutaj o rodzimy nośnik energii, którego nie trzeba importować z odległych regionów świata. Ponadto w przeciwieństwie do słońca i wiatru biomasa jest dostępna stale, przez cały rok i można ją składować. Dlatego przywiązujemy do niej coraz większą wagę. Łącząc się z austriackimi specjalistami od biomasy, KÖB i Mawera, w ramach spółki Viessmann Holzenergie GmbH, położyliśmy ważny kamień węgielny pod pomyślny rozwój tej dziedziny działalności. Również w przypadku dostaw ciepła do własnego zakładu wykorzystujemy biomasę jako nośnik energii. W tym celu obsadziliśmy plantacje szybko rosnącymi topolami, które są zbierane po upływie trzech lat i następnie rozdrabniane na zrębki drewniane. Roczna wydajność z hektara w przeliczeniu na ekwiwalent olejowy wynosi do 5000 litrów. Prowadzenie plantacji o skróconym cyklu produkcyjnym daje nam ponadto możliwość zdobywania doświadczenia w wytwarzaniu energii w tak innowacyjny sposób na każdym etapie łańcucha procesu i możność jego dalszej optymalizacji. Wykorzystanie i badania Rezultaty hodowli i uprawy roślin wykorzystywane są do zwiększania plonów z hektara i do optymalizacji własności spalania. Oprócz tego za cel postawiliśmy sobie także opracowanie efektywnych technik zbioru i innowacyjnych rozwiązań w zakresie rozdrabniania i składowania biomasy. Rzut oka w przyszłość: olej i gaz będą zielone Biogaz i bioolej będą w przyszłości dodawane do gazu ziemnego i oleju opałowego. Tym samym możliwe jest połączenie nowoczesnej techniki kondensacyjnej kotłów olejowych i gazowych z wykorzystaniem płynnej i gazowej biomasy jako nośnika energii. Korzyści tego są takie, że istniejąca infrastruktura systemów grzewczych może być wykorzystywana bez żadnych ograniczeń. Efektywne wykorzystanie biogenicznych paliw w nowoczesnych systemach grzewczych udowodnione jest również w nowej centrali energetycznej w zakładzie w Allendorf Po trwającym 3 lata okresie wzrostu następuje maszynowy zbiór szybko rosnącego zagajnika i przetworzenie go jeszcze na polu w drewniane zrębki.
34 [3.6] Biogaz nośnik energii z przyszłością Stawiamy nie tylko na biomasę w postaci stałej, ale również na biomasę w postaci gazowej jako nośnik energii odnawialnej. Biogaz może być pozyskiwany metodami innowacyjnymi i przyjaznymi dla środowiska, i wykorzystywany do wytwarzania prądu i ciepła. Należąca do Grupy Viessmann spółka BioFerm GmbH zbuduje w zakładzie firmy w Allendorf wysokowydajną instalację biogazową. BioFerm jest wiodącą firmą na rynku i liderem w zakresie technologii urządzeń do suchej fermentacji, wykorzystujących do pozyskiwania biogazu resztki i odpady pochodzące z rolnictwa i pielęgnacji krajobrazu. Bez konfliktów z rolnictwem w kwestii użytkowania W zakładzie w Allendorf instalacja biogazowa zasilana jest odpadami w postaci biomasy pochodzącej z nie użytkowanych pastwisk, odpadami zielonymi powstałymi w wyniku prac pielęgnacyjnych zieleni miejskiej lub w ramach ochrony przyrody oraz po koszeniu miejscowego lotniska. Dzięki realizacji tej koncepcji unika się konfliktów z rolnictwem w kwestii użytkowania. Jest wręcz przeciwnie: pozostałe po procesie resztki pofermentacyjne dostarczane są do gospodarstw rolnych, gdzie mogą być wykorzystane jako wysokowartościowy nawóz. Korzyści wynikające z suchej fermentacji Fermentacja cząstek stałych (sucha fermentacja) w porównaniu z fermentacją mokrą, w fazie przygotowawczej wymaga mniejszego nakładu, gdyż biomasa poddawana fermentacji nie musi być doprowadzana do stanu nadającego się do przepompowania lub do stanu płynnego. Przy nakładaniu do fermentora biomasa przy jednoczesnym dopływie powietrza mieszana jest z bakteriami metanowymi i następnie po odcięciu dopływu powietrza jest tam składowana i poddawana fermentacji. Cała instalacja jest całkowicie automatycznie sterowana i regulowana łącznie z napełnianiem fermentora biomasą i opróżnianiem go przez przewidziane do tego celu pojazdy. Ważny wkład do projektu Efektywność Plus Dzięki wydajności 10 GWh rocznie instalacja biogazowa w znacznym stopniu przyczynia się do zmniejszenia poziomu stosowania energii kopalnej w zakładzie. Dzięki tej innowacji oraz innym przedsięwzięciom w ramach projektu Efektywność Plus udaje się w tej dziedzinie zaoszczędzić 50 procent. Jednocześnie, dzięki eksploatacji instalacji biogazowej emisja CO 2 jest obniżona o 3000 t rocznie, a tym samym bilans projektu Efektywność Plus raz jeszcze wyraźnie zmienia się na korzyść.
35 Biogaz jest pozyskiwany w ramach innowacyjnego i przyjaznego dla środowiska procesu w zakładzie suchej fermentacji
36 [3.7] Kompletny program dla wszystkich nośników energii Nowoczesna technika grzewcza, która przekonuje we wszystkich obszarach Viessmann oferuje najnowocześniejszą technikę grzewczą dla każdego nośnika energii Z naszym kompletnym programem jesteśmy doskonale przygotowani na nadchodzące wyzwania ze strony gospodarki oraz polityki energetycznej wzgl. klimatycznej. Program ten obejmuje bowiem skierowane ku przyszłości systemy grzewcze dla wszystkich zakresów mocy od 1,5 do kw, nadające się dla wszystkich nośników energii takich jak olej, gaz, energia słoneczna, drewno, ciepło z natury. Dla każdego przypadku zastosowania dysponujemy odpowiednim rozwiązaniem, które jest technicznie i cenowo zróżnicowane odpowiednio do poziomów programu 100, 200 i 300. I to wszystko z jednej ręki. Z perfekcyjnie dostosowanymi do siebie komponentami systemowymi. Viessmann zawsze oferuje odpowiednie rozwiązanie Dzięki kompletnemu programowi firmy Viessmann nasi partnerzy z firm specjalistycznych są w stanie doradzić klientom w sposób obiektywny i niezależnie od rodzaju energii i polecić system grzewczy, który będzie optymalnie dostosowany do ich indywidualnych potrzeb. Olej Gaz Olejowy kocioł grzewczy kw Gazowy kocioł grzewczy kw
37 Przegląd korzyści dla użytkownika techniki grzewczej firmy Viessmann: Nośniki energii Viessmann oferuje przyszłościowe systemy grzewcze na olej, gaz, energię słoneczną, drewno, ciepło z natury i tym samym jest niezależnym partnerem we wszystkich kwestiach energetycznych. Poziomy programu Nasz trzypoziomowy program produktów, zróżnicowany cenowo i technicznie, oferuje stosowne rozwiązanie dla każdego przypadku zastosowania. Zakresy mocy Nasze systemy grzewcze spełniają wszystkie wymagania dotyczące mocy od 1,5 do kw. Rozwiązania systemowe Wszystkie produkty są w firmie Viessmann perfekcyjnie do siebie dostosowane, dlatego oferują Państwu maksimum efektywności od projektu do eksploatacji. Energia słoneczna Drewno Ciepło z natury Technika klimatyzacji Komponenty systemów grzewczych Instalacja solarna i moduły fotowoltaiczne Kotły grzewcze kw Pompy ciepła kw Technika klimatyzacji Vitoset
38 [3.8] Podsumowanie i perspektywy Efektywność Plus nasz wkład w większe zabezpieczenie przyszłości Projekt Efektywność Plus jest wzorowym przykładem najwyższej efektywności zasobów i trwałości. Nowoczesna i efektywna centrala energetyczna, różnorodne zastosowanie odnawialnych nośników energii jak również przebudowana produkcja z jej odchudzonymi strukturami i procesami wyraźnie pokazują, które potencjały efektywności w przedsiębiorstwie przemysłowym mogą być szybko i ekonomicznie zastosowane w praktyce przy pomocy dostępnych na rynku technologii. Podstawą tej oszczędności jest zintegrowana koncepcja energetyczna, łącząca oszczędzanie kopalnych źródeł energii poprzez zwiększanie efektywności (po stronie wytwórcy i użytkownika) z sensownym zastępowaniem ich odnawialnymi nośnikami energii. Inwestycja w efektywne urządzenia dzięki zaoszczędzeniu energii zwraca się po niespełna ośmiu latach. Kolejnym elementem tej koncepcji jest budowa Akademii i Centrum Szkoleniowego, które zdecydowanie przyczynią się do efektywnego kształcenia i szkolenia naszych pracowników i partnerów. Wykorzystać efektywność we wszystkich obszarach Efektywność Plus jest centralną częścią składową naszego programu zabezpieczenia przyszłości zakładu, w który od roku 2005 zainwestowano łącznie 220 milionów euro. Dzięki wyeliminowaniu procesów nie kreujących wartości (lean produktion) zwiększyliśmy wydajność pracy o 10 do 20 procent. Przy pomocy projektu Efektywność Plus uzyskuje się 50-procentową oszczędność oleju, gazu i prądu przy jednoczesnym zredukowaniu o 40 procent emisji CO 2. Przekonać rynek poprzez know how Udowodniliśmy w ten sposób, że cele polityczne wyznaczone na rok 2020 mogą być osiągnięte już dzisiaj. Prawie wszystkie przedsięwzięcia służące zwiększeniu efektywności i substytucji po stronie wytwórcy zostały zrealizowane przy zastosowaniu dostępnych na rynku wyrobów producentów z Grupy Viessmann.
PRZYSZŁOŚĆ ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII NA TLE WYZWAŃ ENERGETYCZNYCH POLSKI. Prof. dr hab. inż. Maciej Nowicki
PRZYSZŁOŚĆ ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII NA TLE WYZWAŃ ENERGETYCZNYCH POLSKI Prof. dr hab. inż. Maciej Nowicki ENERGIA WARUNKIEM WZROSTU GOSPODARCZEGO W XX wieku liczba ludności świata wzrosła 4-krotnie,
Gazowa pompa ciepła firmy Panasonic
Gazowa pompa ciepła firmy Panasonic Gazowa pompa ciepła różni się od pompy ciepła zasilanej energią elektryczną tym, że jej kompresor napędzany jest przez silnik gazowy. Agregat GHP (gazowej pompy ciepła)
Innowacyjna gospodarka elektroenergetyczna gminy Gierałtowice
J. Bargiel, H. Grzywok, M. Pyzik, A. Nowak, D. Góralski Innowacyjna gospodarka elektroenergetyczna gminy Gierałtowice Streszczenie W artykule przedstawiono główne elektroenergetyczne innowacyjne realizacje
Uwarunkowania rozwoju miasta
AKTUALIZACJA PROJEKTU ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA MIASTA KATOWICE Część 06 Uwarunkowania rozwoju miasta W 880.06 2/9 SPIS TREŚCI 6.1 Główne czynniki
REGULAMIN ZADANIA KONKURENCJI CASE STUDY V OGOLNOPOLSKIEGO KONKURSU BEST EGINEERING COMPETITION 2011
REGULAMIN ZADANIA KONKURENCJI CASE STUDY V OGOLNOPOLSKIEGO KONKURSU BEST EGINEERING COMPETITION 2011 Cel zadania: Zaplanować 20-letni plan rozwoju energetyki elektrycznej w Polsce uwzględniając obecny
Ogólnopolska konferencja Świadectwa charakterystyki energetycznej dla budynków komunalnych. Oświetlenie publiczne. Kraków, 27 września 2010 r.
w sprawie charakterystyki energetycznej budynków oraz postanowienia przekształconej dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków Ogólnopolska konferencja Świadectwa charakterystyki energetycznej
Wsparcie wykorzystania OZE w ramach RPO WL 2014-2020
Wsparcie wykorzystania OZE w ramach RPO WL 2014-2020 Zarys finansowania RPO WL 2014-2020 Na realizację Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020 przeznaczono łączną kwotę
Dynamika wzrostu cen nośników energetycznych
AKTUALIZACJA PROJEKTU ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA MIASTA KATOWICE Część 13 Dynamika wzrostu cen nośników energetycznych W 880.13 2/24 SPIS TREŚCI 13.1
na otaczający świat pozytywnie wpłynąć
nie tylko ekologia Słońce nieprzerwanie dostarcza energii, której zamiana na ciepło jest rozwiązaniem czystym i prostym. Dzisiejsze technologie są na tyle rozwinięte, aby energia słoneczna mogła być dostępna
Podstawy realizacji LEEAP oraz SEAP
Lokalny Plan Działań dotyczący efektywności energetycznej oraz Plan działań na rzecz zrównoważonej energii jako elementy planowania energetycznego w gminie Łukasz Polakowski Podstawy realizacji LEEAP
Kto poniesie koszty redukcji emisji CO2?
Kto poniesie koszty redukcji emisji CO2? Autor: prof. dr hab. inŝ. Władysław Mielczarski, W zasadzie kaŝdy dziennikarz powtarza znaną formułę, Ŝe nie ma darmowych obiadów 1. Co oznacza, Ŝe kaŝde podejmowane
mgr inż. Zbigniew Modzelewski
mgr inż. Zbigniew Modzelewski 1 Charakterystyka Odnawialnych Źródeł Energii OZE i konieczność rozwoju tej dziedziny gospodarki 2 ENERGIA (energeia gr.-działalność) - jest to stan materii, definiowany jako
Korzyści energetyczne, ekonomiczne i środowiskowe stosowania technologii kogeneracji i trigeneracji w rozproszonych źródłach energii
Andrzej Wiszniewski Korzyści energetyczne, ekonomiczne i środowiskowe stosowania technologii kogeneracji i trigeneracji w rozproszonych źródłach energii Definicja Kogeneracja CHP (Combined Heat and Power)
Ciepło systemowe na rynku energii w przyszłości skutki pakietu energetyczno-klimatycznego
Ciepło systemowe na rynku energii w przyszłości skutki pakietu energetyczno-klimatycznego Bogusław Regulski Wiceprezes Zarządu IGCP Sosnowiec 17 listopada 2009 Zawartość prezentacji 1. Implikacje pakietowe
Finansowanie inwestycji w OZE - PO Infrastruktura i Środowisko
Finansowanie inwestycji w OZE - PO Infrastruktura i Środowisko Dofinansowanie projektów związanych z inwestycjami w OZE w ramach Polskich Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia na lata 2007 2013 moŝe
1 Postanowienia ogólne
Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr XXXV/494/2014 Rady Miejskiej w Miechowie z dnia 19 lutego 2014 r. Regulamin określający zasady udzielania dotacji celowych z budżetu Gminy i Miasta Miechów do inwestycji służących
GENESIS SOLAR INVERTER
SYSTEM SOLARNY - 800 kw GENESIS SOLAR INVERTER KOMPLEKSOWA OBSŁUGA INWESTYCJI SPRZEDAWAJ ENERGIĘ Z ZYSKIEM Systemy fotowoltaiczne to nie tylko sposób na obniżenie rachunków za prąd, to również sposób na
Egzamin dyplomowy pytania
Egzamin dyplomowy pytania 1. Równania ruchu punktu. Równanie ruchu bryły sztywnej. Stopnie swobody. 2. Tarcie. Rodzaje tarcia. Prawa fizyki dotyczące tarcia. 3. Praca. Energia: mechaniczna, elektryczna,
Załącznik nr 3 do Stanowiska nr 2/2/2016 WRDS w Katowicach z 26.02.2016 r.
Załącznik nr 3 do Stanowiska nr 2/2/2016 WRDS w Katowicach z 26.02.2016 r. w zakresie zmian do procedowanego obecnie projektu Ustawy o efektywności energetycznej 1. Uzasadnienie proponowanych zmian legislacyjnych
Zobacz to na własne oczy. Przyszłość już tu jest dzięki rozwiązaniu Cisco TelePresence.
Informacje dla kadry zarządzającej Zobacz to na własne oczy. Przyszłość już tu jest dzięki rozwiązaniu Cisco TelePresence. 2010 Cisco i/lub firmy powiązane. Wszelkie prawa zastrzeżone. Ten dokument zawiera
Zarządzanie projektami. wykład 1 dr inż. Agata Klaus-Rosińska
Zarządzanie projektami wykład 1 dr inż. Agata Klaus-Rosińska 1 DEFINICJA PROJEKTU Zbiór działań podejmowanych dla zrealizowania określonego celu i uzyskania konkretnego, wymiernego rezultatu produkt projektu
Finansujący: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie
WARSZTATY pn. Aktywna edukacja stacjonarna i terenowa warsztaty dla dzieci i młodzieży realizowane w ramach projektu: Człowiek energia środowisko. Zrównoważona przyszłość Mazowsza, Kujaw i Ziemi Łódzkiej.
Odnawialne Źródła Energii Gmina Kodeń
Odnawialne Źródła Energii Gmina Kodeń w ramach działania 4.1 wsparcie wykorzystania OZE II. 4 Oś priorytetowa 4 Energia przyjazna środowisku, Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego
dr inż. Robert Geryło Seminarium Wyroby budowlane na rynku europejskim wymagania i kierunki zmian, Warszawa 16.3.2010
Nowy zakres wymagań stawianych wyrobom budowlanym związanych z efektywnościąenergetyczną budownictwa dr inż. Robert Geryło Seminarium Wyroby budowlane na rynku europejskim wymagania i kierunki zmian, Warszawa
PROGRAM STUDIÓW PODYPLOMOWYCH Audyting energetyczny i certyfikacja energetyczna budynków.
PROGRAM STUDIÓW PODYPLOMOWYCH Audyting energetyczny i certyfikacja energetyczna budynków. Program studiów został opracowany z uwzględnieniem wymagań zawartych w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z
Karta informacyjna dla przedsięwzięcia. Przygotowanie informacji dla realizacji przedsięwzięcia w aspekcie środowiskowym
Karta informacyjna dla przedsięwzięcia Przygotowanie informacji dla realizacji przedsięwzięcia w aspekcie środowiskowym Zawartość karty informacyjnej Karta informacyjna przedsięwzięcia to dokument, składany
Raport z realizacji Planu działań na rzecz zrównoważonej energii (SEAP) dla Miasta Bydgoszczy na lata 2012 2020
Raport z realizacji Planu działań na rzecz zrównoważonej energii (SEAP) dla Miasta Bydgoszczy na lata 2012 2020 FORUM Bydgoskie Dni Energii Roman Adrych Główny specjalista ds. zarządzania energią Energetyk
Zintegrowane systemy energetyczne z wykorzystaniem OZE.
Zintegrowane systemy energetyczne z wykorzystaniem OZE. Łukasz Sajewicz Viessmann Sp. z o.o. Kraków, 18.11.2014 r. Firma Viessmann na początku działalności od 1917 roku Johann Viessmann (1879 1956) otwiera
OEM Sektor produktów oryginalnych. Współpraca w celu tworzenia indywidualnych rozwiązań dla sektora OEM
OEM Sektor produktów oryginalnych Współpraca w celu tworzenia indywidualnych rozwiązań dla sektora OEM Oferujemy Państwu, naszym partnerom B2B, innowacyjne, indywidualne rozwiązania dopasowane do konkretnych
Trwałość projektu co zrobić, żeby nie stracić dotacji?
Trwałość projektu co zrobić, żeby nie stracić dotacji? 2 Osiągnięcie i utrzymanie wskaźników Wygenerowany przychód Zakaz podwójnego finansowania Trwałość projektu Kontrola po zakończeniu realizacji projektu
Plan gospodarki niskoemisyjnej dla miasta Mielca
Plan gospodarki niskoemisyjnej dla miasta Mielca PO CO MIASTU MIELEC PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ? Pozwala na inwentaryzację emisji (różne od stężenie) gazów cieplarnianych, głównie CO2, innych substancji
Energia odnawialna jako lokomotywa rozwoju lokalnego
INICJATYWA ZIELONA LOKOMOTYWA Energia odnawialna jako lokomotywa rozwoju lokalnego KONCEPCJA Kocioł Obsługa Paliwo Oprawa rynkowa Finansowanie Produkcja paliw BPS Obudowa Design Odbiór popiołu Różnorodność
Zarządzanie energią w budynkach użyteczności publicznej w Częstochowie
Zarządzanie energią w budynkach użyteczności publicznej w Częstochowie URZĄD MIASTA CZĘSTOCHOWY ul. Śląska 11/13, 42-217 Częstochowa tel. +48 (34) 370 71 00, fax 370 71 70 e-mail: info@czestochowa.um.gov.pl
DE-WZP.261.11.2015.JJ.3 Warszawa, 2015-06-15
DE-WZP.261.11.2015.JJ.3 Warszawa, 2015-06-15 Wykonawcy ubiegający się o udzielenie zamówienia Dotyczy: postępowania prowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego na Usługę druku książek, nr postępowania
Zarządzanie Produkcją II
Zarządzanie Produkcją II Dr Janusz Sasak Poziomy zarządzania produkcją Strategiczny Taktyczny Operatywny Uwarunkowania decyzyjne w ZP Poziom strategiczny - wybór strategii - wybór systemu produkcyjnego
Lublin, dnia 16 lutego 2016 r. Poz. 775 UCHWAŁA NR XIV/120/16 RADY GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI. z dnia 29 stycznia 2016 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO Lublin, dnia 16 lutego 2016 r. Poz. 775 UCHWAŁA NR XIV/120/16 RADY GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI z dnia 29 stycznia 2016 r. w sprawie przyjęcia Wieloletniego programu
Wpływ zmian klimatu na sektor rolnictwa
Wpływ zmian klimatu na sektor rolnictwa Elżbieta Budka I posiedzenie Grupy Tematycznej ds. Zrównoważonego Rozwoju Obszarów Wiejskich Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Warszawa, 30 listopada 2010 r.
Samochody osobowe i vany
Poradnik na potrzeby zielonych zamówień publicznych Samochody osobowe i vany Aktualizacja: Maj 2016 Courtesy of: autogastechnik.eu Dlaczego warto stosować kryteria Topten? Topten.info.pl Pro (www.topten.info.pl)
PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA GMINY ŁUKTA
FUNDACJA POSZANOWANIA ENERGII w Gdańsku 80-952 Gdańsk, ul. G. Narutowicza 11/12 tel./fax 58 347-12-93, tel. 58 347-20-46 e-mail: fpegda@fpegda.nazwa.pl www: fpegda.pl PROJEKT ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA
Technika KONDENSACYJNA
Technika KONDENSACYJNA Technika kondensacyjna jest już standardem nowoczesnej techniki grzewczej. Pod wpływem rosnących cen paliw i konieczności ochrony środowiska, staje się coraz bardziej popularna również
WNIOSEK O WYDANIE DECYZJI O ŚRODOWISKOWYCH UWARUNKOWANIACH ZGODY NA REALIZACJĘ PRZEDSIĘWZIĘCIA*
... imię i nazwisko / nazwa inwestora...... adres Krzanowice, dnia... Burmistrz Miasta Krzanowice ul. 15 Grudnia 5 47-470 Krzanowice nr telefonu kontaktowego...... imię i nazwisko pełnomocnika (upoważnienie
Rozwój małych elektrowni wodnych w kontekście sytemu wsparcia OZE
Rozwój małych elektrowni wodnych w kontekście sytemu wsparcia OZE Radosław Koropis Poznań 28.05.2013 r. DOTYCHCZASOWE WARUNKI SYSTEMU WSPARCIA ANALIZA RENTOWNOŚCI MEW ILE KOSZTUJE ZANIECHANIE SYSTEMU WSPARCIA?
Zadania i obowiązki gmin w świetle ustawy Prawo energetyczne. Jolanta Skrago Piotr Furdzik
Zadania i obowiązki gmin w świetle ustawy Prawo energetyczne Jolanta Skrago Piotr Furdzik Gliwice, 2011 ul. Chłodna 64, 00 872 Warszawa www.ure.gov.pl 2 W skład Urzędu wchodzą oddziały terenowe Adres:
UCHWAŁA NR... RADY MIASTA KATOWICE. z dnia... 2016 r.
Projekt UCHWAŁA NR... RADY MIASTA KATOWICE z dnia... 2016 r. w sprawie przyjęcia sprawozdania z udzielania dotacji celowej w 2015r. na zadania związane ze zmianą systemu ogrzewania na proekologiczne, zainstalowania
ZAKRES OBOWIĄZKÓW I UPRAWNIEŃ PRACODAWCY, PRACOWNIKÓW ORAZ POSZCZEGÓLNYCH JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH ZAKŁADU PRACY
ZAKRES OBOWIĄZKÓW I UPRAWNIEŃ PRACODAWCY, PRACOWNIKÓW ORAZ POSZCZEGÓLNYCH JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH ZAKŁADU PRACY Szkolenia bhp w firmie szkolenie wstępne ogólne 8 Obowiązki pracodawcy Podstawowy obowiązek
PROJEKTOWANIE PROCESÓW PRODUKCYJNYCH
PROJEKTOWANIE PROCESÓW PRODUKCYJNYCH Do celów projektowania naleŝy ustalić model procesu wytwórczego: Zakłócenia i warunki otoczenia Wpływ na otoczenie WEJŚCIE materiały i półprodukty wyposaŝenie produkcyjne
DZIAŁALNOŚĆ INNOWACYJNA PRZEDSIĘBIORSTW
DZIAŁALNOŚĆ INNOWACYJNA PRZEDSIĘBIORSTW Opole, 29.01.2016 r. Danuta Michoń Opolski Ośrodek Badań Regionalnych Badania z zakresu innowacji ujęte w PBSSP Podstawowe pojęcia Działalność innowacyjna przedsiębiorstw
Zapytanie ofertowe Instalacja do pirolitycznego przetwarzania (opony i tworzywa sztuczne) z metodą bezpośredniego frakcjonowania
Zapytanie ofertowe Instalacja do pirolitycznego przetwarzania (opony i tworzywa sztuczne) z metodą bezpośredniego frakcjonowania Environmental Solutions Poland sp. z o.o. Ul. Traktorowa 196 91-218, Łódź,
Strategia rozwoju kariery zawodowej - Twój scenariusz (program nagrania).
Strategia rozwoju kariery zawodowej - Twój scenariusz (program nagrania). W momencie gdy jesteś studentem lub świeżym absolwentem to znajdujesz się w dobrym momencie, aby rozpocząć planowanie swojej ścieżki
ALTERNATYWNE SYSTEMY CHŁODZENIA I KLIMATYZACJI PRZEWODNIK
Maciej Danielak ALTERNATYWNE SYSTEMY CHŁODZENIA I KLIMATYZACJI PRZEWODNIK seria » Alternatywne systemy chłodzenia i klimatyzacji przewodnik dr inż. Maciej Danielak 2014 Copyright by Grupa MEDIUM Warszawa
WITAMY na I-szych Warsztatach Chłodniczych i polskiej premierze platformy Real ALTERNATIVES
WITAMY na I-szych Warsztatach Chłodniczych i polskiej premierze platformy Real ALTERNATIVES C h ł o d z e n i e b e z o c i e p l a n i a k l i m a t u czyli co w prawie piszczy w sprawie F-gazów K r z
PROGRAM ZAPEWNIENIA I POPRAWY JAKOŚCI AUDYTU WEWNĘTRZNEGO
Załącznik nr 4 do Zarządzenia Nr 103/2012 Burmistrza Miasta i Gminy Skawina z dnia 19 czerwca 2012 r. PROGRAM ZAPEWNIENIA I POPRAWY JAKOŚCI AUDYTU WEWNĘTRZNEGO MÓDL SIĘ TAK, JAKBY WSZYSTKO ZALEśAŁO OD
KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH, uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, ROZDZIAŁ 1
ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (WE) NR 1217/2003 z dnia 4 lipca 2003 r. ustanawiające powszechne specyfikacje dla krajowych programów kontroli jakości w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego (Tekst mający znaczenie
GIMNAZJUM W ROSKU IM. PROF. BRONISŁAWA GEREMKA PROJEKT EDUKACYJNY. Jak zdrowo żyć w zdrowym środowisku
GIMNAZJUM W ROSKU IM. PROF. BRONISŁAWA GEREMKA PROJEKT EDUKACYJNY Jak zdrowo żyć w zdrowym środowisku Czy czysta energia może być elementem zrównoważonego rozwoju energetycznego naszej cywilizacji Roman
Rodzaje i metody kalkulacji
Opracowały: mgr Lilla Nawrocka - nauczycielka przedmiotów ekonomicznych w Zespole Szkół Rolniczych Centrum Kształcenia Praktycznego w Miętnem mgr Maria Rybacka - nauczycielka przedmiotów ekonomicznych
System centralnego ogrzewania
System centralnego ogrzewania Zadaniem systemu ogrzewania jest zapewnienie odpowiedniej temperatury powietrza wewnątrz pomieszczeń w okresie zimy. Ogrzewanie wodne Ciepło dostarczane jest do budynku (instalacji
FORUM ZWIĄZKÓW ZAWODOWYCH
L. dz. FZZ VIII 072/31/07/2015 Warszawa, dnia 31 lipca 2015 r. Szanowny Pan Marian Zembala Minister Zdrowia Dotyczy projektu ustawy z dnia 24 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami
ENETOSH Standard kompetencji dla instruktorów i trenerów ds. bezpieczeństwa i ochrony zdrowia
ENETOSH Standard kompetencji dla instruktorów i trenerów ds. bezpieczeństwa i ochrony zdrowia Pole kompetencji Bezpieczeństwo i higiena pracy Level: 6 Credit: Umiejętności Wiedza 1 Stawia pytania odnośnie
POMPY CIEPŁA ZASADY DZIAŁANIA I ICH ZASTOSOWANIE mgr inż. Paweł Tomaszewski
Firma BEHRENDT grupa SBS www.behrendt.com.pl POMPY CIEPŁA ZASADY DZIAŁANIA I ICH ZASTOSOWANIE mgr inż. Paweł Tomaszewski Niemal całe zapotrzebowanie wciąż pokrywają paliwa kopalne 18 14 Zapotrzebowanie
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ZAPYTANIE OFERTOWE
Legnica, dnia 22.05.2015r. ZAPYTANIE OFERTOWE na przeprowadzenie audytu zewnętrznego projektu wraz z opracowaniem raportu końcowego audytu w ramach projektu, współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej
Efektywna strategia sprzedaży
Efektywna strategia sprzedaży F irmy wciąż poszukują metod budowania przewagi rynkowej. Jednym z kluczowych obszarów takiej przewagi jest efektywne zarządzanie siłami sprzedaży. Jak pokazują wyniki badania
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Wyniki badań ankietowych przeprowadzonych przez Departament Pielęgniarek i Położnych wśród absolwentów studiów pomostowych, którzy zakończyli udział w projekcie systemowym pn. Kształcenie zawodowe pielęgniarek
Perspektywy rozwoju OZE w świetle ustawy z 20 lutego 2015 roku
II Międzynarodowe Forum Ekologiczne Kołobrzeg, 17.09 2015 roku Panel Legislacyjne warunki rozwoju OZE Perspektywy rozwoju OZE w świetle ustawy z 20 lutego 2015 roku Grzegorz Wiśniewski Instytut Energetyki
Od redakcji. Symbolem oznaczono zadania wykraczające poza zakres materiału omówionego w podręczniku Fizyka z plusem cz. 2.
Od redakcji Niniejszy zbiór zadań powstał z myślą o tych wszystkich, dla których rozwiązanie zadania z fizyki nie polega wyłącznie na mechanicznym przekształceniu wzorów i podstawieniu do nich danych.
Podsumowanie realizacji programu PHARE 2000-2003 Spójność Społeczno-Gospodarcza w Polsce
Podsumowanie realizacji programu PHARE 2000-2003 Spójność Społeczno-Gospodarcza w Polsce Informacja o firmie Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe Emix powstało w 1991 roku na bazie niewielkiego gospodarstwa
FUNDUSZE EUROPEJSKIE DLA ROZWOJU REGIONU ŁÓDZKIEGO
Dotyczy projektu: Wzrost konkurencyjności firmy poprzez wdrożenie innowacyjnej technologii nestingu oraz Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013. Numer umowy o dofinansowanie: UDA-RPLD.03.02.00-00-173/12-00
Sytuacja dużych i małych źródeł kogeneracyjnych teraz i w przyszłości
Sulechów, 22.11.2013 r. Sytuacja dużych i małych źródeł kogeneracyjnych teraz i w przyszłości e.distherm Wärmedienstleistungen GmbH Folie 1 Proces kogeneracji Dostarczanie en. elektrycznej i cieplnej w
Konferencja pt.: "Zielona administracja za sprawą EMAS Ministerstwo Środowiska, 25 lutego 2015 r. e-remasjako narzędzie zielonej administracji
Konferencja pt.: "Zielona administracja za sprawą EMAS Ministerstwo Środowiska, 25 lutego 2015 r. e-remasjako narzędzie zielonej administracji 1 Wdrażanie zrównoważonego rozwoju wymaga integracji procesu
POMPA CIEPŁA - TANIE, ALTERNATYWNE ŹRÓDŁO ENERGII
JAKĄ POMPĘ CIEPŁA WYBRAĆ? POMPA CIEPŁA - TANIE, ALTERNATYWNE ŹRÓDŁO ENERGII W związku z rosnącymi cenami energii, stale walczymy o obniżenie jej kosztów. Dlatego należy sięgać po alternatywne źródła energii
TABELA ZGODNOŚCI. W aktualnym stanie prawnym pracodawca, który przez okres 36 miesięcy zatrudni osoby. l. Pornoc na rekompensatę dodatkowych
-...~.. TABELA ZGODNOŚCI Rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (Dz. Urz.
PRZEDSIĘBIORSTWO ENERGETYKI CIEPLNEJ I GOSPODARKI WODNO-ŚCIEKOWEJ Sp. z o.o.
PRZEDSIĘBIORSTWO ENERGETYKI CIEPLNEJ I GOSPODARKI WODNO-ŚCIEKOWEJ Sp. z o.o. 18-500 KOLNO ul. Witosa 4 NIP 291-01-12-895 REGON 451086334 Konto BS Kolno 84 8754 0004 0000 7100 2000 0010 Tel. (0-86) 278-31-79
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY. Wyniki finansowe banków w I kwartale 2014 r. 1
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Studiów Makroekonomicznych i Finansów Warszawa, 18 czerwca 2014 r. Informacja sygnalna Wyniki finansowe banków w I kwartale 2014 r. 1 W końcu marca 2014 r. działalność
Polacy o źródłach energii odnawialnej
Polacy o źródłach energii odnawialnej Wyniki badania opinii publicznej 2013 r. Wycinek z: Krajowego Planu Rozwoju Mikroinstalacji Odnawialnych Źródeł Energii do 2020 roku Warszawa 2013 Polacy o przydomowych
KARTA OCENY ZGODNOŚCI OPERACJI z Lokalną Strategią Rozwoju Obszarów Rybackich. Wniosek dotyczy działania : Ocena kryteriów zgodności z LSROR
NADNOTECKA GRUPA RYBACKA Kryteria wyboru operacji przez NGR określone w LSROR. KARTA OCENY ZGODNOŚCI OPERACJI z Lokalną Strategią Rozwoju Obszarów Rybackich Instrukcja: należy wybrać odpowiedź i zaznaczyć
Instalacje grzewcze w budynkach mieszkalnych po termorenowacji
Instalacje grzewcze w budynkach mieszkalnych po termorenowacji dr inż. Małgorzata Basińska Politechnika Poznańska Instytut Inżynierii Środowiska 1 Współzależności źródło ciepła dostarcza ciepło instalacja
ZASADY WYPEŁNIANIA ANKIETY 2. ZATRUDNIENIE NA CZĘŚĆ ETATU LUB PRZEZ CZĘŚĆ OKRESU OCENY
ZASADY WYPEŁNIANIA ANKIETY 1. ZMIANA GRUPY PRACOWNIKÓW LUB AWANS W przypadku zatrudnienia w danej grupie pracowników (naukowo-dydaktyczni, dydaktyczni, naukowi) przez okres poniżej 1 roku nie dokonuje
NAJWAŻNIEJSZE ZALETY LAMP DIODOWYCH
NAJWAŻNIEJSZE ZALETY LAMP DIODOWYCH Pozwalają zaoszczędzić do 80% energii elektrycznej i więcej! Strumień światła zachowuje 100% jakości w okresie eksploatacji nawet do 50.000 do 70.000 h tj. w okresie
DZIENNIK URZĘDOWY MINISTRA CYFRYZACJI
DZIENNIK URZĘDOWY MINISTRA CYFRYZACJI Warszawa, dnia 7 kwietnia 2016 r. Poz. 9 ZARZĄDZENIE NR 9 MINISTRA CYFRYZACJI 1) z dnia 5 kwietnia 2016 r. w sprawie Karty Audytu Wewnętrznego w Ministerstwie Cyfryzacji
Wymagania z zakresu ocen oddziaływania na środowisko przy realizacji i likwidacji farm wiatrowych
Wymagania z zakresu ocen oddziaływania na środowisko przy realizacji i likwidacji farm wiatrowych Andrzej Dziura Zastępca Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska Przedsięwzięcia wymagające oceny oddziaływania
PROCEDURA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO. w Urzędzie Gminy Mściwojów
I. Postanowienia ogólne 1.Cel PROCEDURA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO w Urzędzie Gminy Mściwojów Przeprowadzenie oceny ryzyka zawodowego ma na celu: Załącznik A Zarządzenia oceny ryzyka zawodowego monitorowanie
USTAWA. z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. 1) (tekst jednolity)
Dz.U.98.21.94 1998.09.01 zm. Dz.U.98.113.717 art. 5 1999.01.01 zm. Dz.U.98.106.668 art. 31 2000.01.01 zm. Dz.U.99.99.1152 art. 1 2000.04.06 zm. Dz.U.00.19.239 art. 2 2001.01.01 zm. Dz.U.00.43.489 art.
PLAN DZIAŁANIA KT 35 ds. Mleka i Przetworów Mlecznych
Strona 1 PLAN DZIAŁANIA KT 35 ds. Mleka i Przetworów Mlecznych STRESZCZENIE Przemysł mleczarski jest jednym z ważniejszych sektorów w przemyśle spożywczym, stale rozwijającym się zwłaszcza w segmentach
KRYTERIA WYBORU INSTYTUCJI SZKOLENIOWYCH DO PRZEPROWADZENIA SZKOLEŃ
Powiatowy Urząd Pracy w Rzeszowie KRYTERIA WYBORU INSTYTUCJI SZKOLENIOWYCH DO PRZEPROWADZENIA SZKOLEŃ Rzeszów 2014 r. 1. Niniejsze kryteria opracowano w oparciu o: POSTANOWIENIA OGÓLNE 1 - Ustawę dnia
Dr inż. Andrzej Tatarek. Siłownie cieplne
Dr inż. Andrzej Tatarek Siłownie cieplne 1 Wykład 3 Sposoby podwyższania sprawności elektrowni 2 Zwiększenie sprawności Metody zwiększenia sprawności elektrowni: 1. podnoszenie temperatury i ciśnienia
ZMYWARKI FRANKE DO ZABUDOWY
100 ZMYWARKI FRANKE DO ZABUDOWY 60 CM FDW 612 HL 3A 104 FDW 614 DTS 3B A++ 104 40 CM FDW 410 DH 3A 105 ZMYWARKI DO ZABUDOWY 101 ZMYWARKI FRANKE TWÓJ WYBÓR NAJLEPSZE PARAMETRY KLASA EFEKTYWNOŚCI Zmywanie
1 Jeżeli od momentu złożenia w ARR, odpisu z KRS lub zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności
Załącznik nr 2 Zasady przyznawania autoryzacji dla zakładów produkcyjnych (przetwórczych) i zakładów konfekcjonujących oraz autoryzacji receptury produktów pośrednich 1. Autoryzację w ramach niniejszego
Zamawiający potwierdza, że zapis ten należy rozumieć jako przeprowadzenie audytu z usług Inżyniera.
Pytanie nr 1 Bardzo prosimy o wyjaśnienie jak postrzegają Państwo możliwość przeliczenia walut obcych na PLN przez Oferenta, który będzie składał ofertę i chciał mieć pewność, iż spełnia warunki dopuszczające
ZMNIEJSZANIE BARIER NA DRODZE DO WZROSTU I DOBROBYTU EMILIA SKROK EKONOMISTA
ZMNIEJSZANIE BARIER NA DRODZE DO WZROSTU I DOBROBYTU EMILIA SKROK EKONOMISTA KONTEKST EKONOMICZNY W POLSCE IMPONUJĄCE WYNIKI W ZAKRESIE WZROSTU Wzrost PKB per capita w Polsce w ciągu ostatnich 15 lat wyniósł
Zalety ekonomiczno-techniczne korzystania z ciepła systemowego w zakresie c.w.u.
Zalety ekonomiczno-techniczne korzystania z ciepła systemowego w zakresie c.w.u. XVII Konferencja Ekonomiczno- Techniczna Przedsiębiorstw Ciepłowniczych i Elektrociepłowni Czarna 2014 Opracowała: mgr inż.
MAKSYMALNA WYDAJNOŚĆ MŁOTY HYDRAULICZNE TYPU TXH
MAKSYMALNA WYDAJNOŚĆ MŁOTY HYDRAULICZNE TYPU TXH MŁOTY HYDRAULICZNE TYPU TXH SKONCENTROWANA MOC Solidność i precyzja Wysokowydajne młoty hydrauliczne Terex, poszerzające wszechstronność koparko-ładowarek,
Przykładowa analiza zwrotu inwestycji na instalację fotowoltaiczną o łącznej mocy 40kW
EKOSERW BIS Sp j Rososzyca ul Koscielna 12 tel/fax: ekoserw@ekoserwcompl wwwekoserwcompl Spis streści: 1 Informacje Wstępne 2 Lokalizacja 3 Symulacja Instalacji 31 Wstęp 32 Instalacja On-Grid po wejściu
Szybkoschładzarki SZYBKOSCHŁADZARKI. Szybkoschładzarki z funkcją 50 szybkozamrażania
SZYBKOSCHŁADZARKI Szybkoschładzarki z funkcją 50 szybkozamrażania SZYBKOSCHŁADZARKI DLACZEGO WARTO ICH UŻYWAĆ? Wszystkie świeże produkty zawierają naturalną florę bakteryjną, która w sprzyjających warunkach
Plan prezentacji. I. Pierwszy rok RADPOL S.A. na GPW. II. Realizacja celów Emisji. III.Wyniki finansowe. IV. Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy
Plan prezentacji I. Pierwszy rok RADPOL S.A. na GPW II. Realizacja celów Emisji III.Wyniki finansowe IV. Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy V. Cele długookresowe I. Pierwszy rok RADPOL S.A. na GPW Kurs akcji
lider w lakierowaniu taśm
lider w lakierowaniu taśm Firma wierna jakości Metalcolor rozpoczął specjalistyczne powlekanie taśm aluminiowych w 1981 roku w miejscowości Forel koło Lozanny w Szwajcarii. Od tego czasu firma niezmiernie
ZAPYTANIE OFERTOWE z dnia 03.12.2015r
ZAPYTANIE OFERTOWE z dnia 03.12.2015r 1. ZAMAWIAJĄCY HYDROPRESS Wojciech Górzny ul. Rawska 19B, 82-300 Elbląg 2. PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA Przedmiotem Zamówienia jest przeprowadzenie usługi indywidualnego audytu
Karta informacyjna przedsięwzięcia Przebudowa budynku warsztatu
Karta informacyjna przedsięwzięcia Przebudowa budynku warsztatu Realizowanego na działce numer 33/4, k.m. 4, obręb Wojnowice ul. Ogrodowa 1, 47 470 Wojnowice gmina Krzanowice powiat raciborski województwo
Temat: Czy jedzenie, węgiel i wiatr mają ze sobą coś wspólnego?
Temat: Czy jedzenie, węgiel i wiatr mają ze sobą coś wspólnego? Czas trwania: 45 min. Tematyka szczegółowa: 1) Jak wiele rzeczy w życiu człowieka jest związanych z zużyciem energii? 2) Wskazanie na obszary
A.1 WNIOSEK O DOTACJĘ. (Wniosek o dotację NFOŚiGW na częściową spłatę kapitału kredytu)
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa A.1 WNIOSEK O DOTACJĘ (Wniosek o dotację NFOŚiGW na częściową spłatę kapitału kredytu) Od: [Beneficjent] Do:
Metody oszczędzania energii w zakładach przemysłowych
Metody oszczędzania energii w zakładach przemysłowych 1. Możliwości poprawy efektywności energetycznej ogrzewanie i chłodzenie (np. nowe, wydajniejsze kotły, instalacja/efektywna modernizacja sieciowych
DCT GDAŃSK BRAMA DLA EUROPY CENTRALNEJ I WSCHODNIEJ WRZESIEŃ 2011
DCT GDAŃSK BRAMA DLA EUROPY CENTRALNEJ I WSCHODNIEJ WRZESIEŃ 2011 Konteneryzacja w Polsce Około 90% ładunków niemasowych na świecie jest przewoŝonych w kontenerach, trend ten będzie utrzymany: 1) Konteneryzacja