Plany zarządzania ryzykiem powodziowym w Polsce

Transkrypt

1 Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej Państwowy Instytut Badawczy Plany zarządzania ryzykiem powodziowym w Polsce Tomasz Walczykiewicz, Roman Konieczny, Paweł Madej, Małgorzata Siudak, Renata Bogdańska-Warmuz, Ilona Biedroń Workshop zu den Hochwassergefahren - und Hochwasserrisikokarten in der internationalen Flussgebietseinheit Elbe am in Magdeburg

2 Wstępna ocena ryzyka powodziowego Preliminary Flood Risk Assesment Znaczące (duże) ryzyko powodziowe w Polsce stwarzają powodzie od głównych rzek i od strony morza Areas with Potential Significant Flood Risk (APSFR) Rzeki przeznaczone do modelowania w I cyklu planistycznym na tle gmin dotkniętych powodziami w 1997, 2001, 2010 roku 2

3 Mapy zagrożenia powodziowego i mapy ryzyka powodziowego Flood hazard maps and flood risk maps Mapy zagrożenia powodziowego granice obszarów zagrożenia powodziowego głębokość wody prędkość i kierunek przepływu wody w dużych miastach. Mapy ryzyka powodziowego 9 klas użytkowania terenu z przypisaną wartością potencjalnych strat : tereny zabudowy mieszkaniowej, tereny przemysłowe, tereny komunikacyjne potencjalne straty obliczone z funkcji strat zależnej od głębokości zalewu lasy, tereny rekreacyjno-wypoczynkowe, użytki rolne - wartość strat jest stała w całym zakresie głębokości wody. liczba mieszkańców obiekty mieszkalne i obiekty o szczególnym znaczeniu społecznym, kulturowym, przyrodniczym i gospodarczym Oba rodzaje map są przygotowywane dla kilku scenariuszy: dla powodzi o prawdopodobieństwie przewyższenia 10%, 1% i 0,2% oraz dla przerwania wałów. tytuł slajdu 3

4 Mapy zagrożenia powodziowego Flood hazard maps Modele hydrauliczne: 1D, 2D dla 94 miast, sprzężone (1D/2D) w miejscach szczególnych. Dane przestrzenne: 1. Lotniczy skaning laserowy: LIDAR (light detection and ranging) 4-6 p/m 2 ALS (airborn laser scanning) 12 p/m Numeryczny Model Terenu (DTM) 1.2. Numeryczny model pokrycia terenu 2. Przekroje geodezyjne koryt rzecznych oraz obiektów inżynierskich (komunikacyjnych i hydrotechnicznych). Mapa zagrożenia powodziowego - obszary, na których prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest niskie i wynosi raz na 500 lat (0,2%) tytuł slajdu 4

5 Mapy ryzyka powodziowego Flood risk maps Mapa ryzyka powodziowego - negatywne konsekwencje dla środowiska, dziedzictwa kulturowego i działalności gospodarczej; obszary, na których prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest niskie i wynosi raz na 500 lat (0,2%) tytuł slajdu 5

6 Mapy ryzyka powodziowego Flood risk maps Mapa ryzyka powodziowego - negatywne konsekwencje dla ludności oraz wartości potencjalnych strat powodziowych; obszary, na których prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest niskie i wynosi raz na 500 lat (0,2%) tytuł slajdu 6

7 Założenia do procesu planowania ryzykiem powodziowym Principles of the planning process of flood risk Wstępna ocena ryzyka powodziowego Mapy zagrożenia powodziowego Mapy ryzyka powodziowego Analiza obecnego systemu ochrony przeciwpowodziowej Metodyka opracowania planów zarządzania ryzykiem powodziowym Katalog celów Katalog działań Przebieg procesu planowania Plany zarządzania ryzykiem powodziowym Schemat procesu wdrażania Dyrektywy Powodziowej tytuł slajdu 7

8 Cele zarządzania ryzykiem powodziowym Aims of flood risk management CELE PODSTAWOWE Unikanie wzrostu ryzyka powodziowego w przyszłości Ograniczanie istniejącego ryzyka powodziowego Ograniczanie skutków w czasie powodzi CEL DODATKOWY Rozwój instrumentów wspomagających wdrażanie działań Ograniczanie skutków po powodzi oraz wnioski tytuł slajdu 8

9 Cele szczegółowe zarządzania ryzykiem powodziowym i typy działań Detailed aims of flood risk management and types of measures PREWENCJA PREWENCJA PRZYGOTOWANIE REAGOWANIE ODBUDOWA UNIKANIE WZROSTU RYZYKA W PRZYSZŁOŚCI OGRANICZANIE ISTNIEJĄCEGO RYZYKA OGRANICZANIE SKUTKÓW W CZASIE POWODZI OGRANICZANIE SKUTKÓW PO POWODZI ORAZ WNIOSKI Utrzymanie istniejącej zdolności retencyjnej zlewni Ograniczanie istniejącego zagrożenia powodziowego Poprawa systemów prognozowania i ostrzegania Poprawa skuteczności odbudowy po powodzi Unikanie wzrostu zagospodarowania na obszarach zagrożonych Ograniczanie istniejącego zagospodarowania Ograniczanie wrażliwości obiektów i społeczności Poprawa skuteczności reagowania ludzi, firm i instytucji Poprawa skuteczności analiz popowodziowych 9

10 Instrumenty umożliwiające realizację działań Instruments for implementation of measures WSPARCIE DZIAŁAŃ INDYWIDUALNYCH DLA ZABEZPIECZENIA PRYWATNEGO DOMU Prawne Finansowe Informacyjne Budowa obiektów na obszarach zagrożonych powodzią pod pewnymi warunkami Kredyty Dofinansowania Warunki ubezpieczenia Informacja o zagrożeniu Porady o metodach zabezpieczania Informacja o kredytach i dofinansowaniach

11 Schemat procesu planowania ryzykiem powodziowym Diagram of the planning process of flood risk Plan dla obszaru dorzecza Plan dla regionu wodnego OBSZAR DORZECZA Identyfikacja problemów Ustalenie celów Ustalenie priorytetów Utworzenie instrumentów Zestawienie działań dla regionu wodnego Zestawienie instrumentów dla obszaru dorzecza REGION WODNY Identyfikacja problemów Ustalenie celów Utworzenie instrumentów Propozycje działań Zestawienie działań dla zlewni Zestawienie instrumentów dla regionu wodnego ZLEWNIA Identyfikacja problemów Ustalenie celów Wybór działań Zestawienie wariantów Wybór najlepszego wariantu 11

12 Zarządzanie procesem planowania Management of the planning process Plan dla obszaru dorzecza Plan dla regionu wodnego Komitet Sterujący Podejmuje decyzje dot. celów, priorytetów i instrumentów Komitet Wykonawczy Propozycja: celów kluczowych i instrumentów Monitoring prac Komitet Roboczy Rozwiązuje konkretne problemy wsparcie Wykonawcy Wykonawca Ocena ryzyka Propozycje wag oceny wariantów planistycznych Propozycje instrumentów Konsultacje Problemy, cele, instrumenty Komitet Sterujący Podejmuje decyzje dot. celów i instrumentów Komitet Wykonawczy Propozycja : celów, instrumentów, zestawu działań Monitoring prac Wykonawca Analiza działania systemu ograniczania skutków powodzi Propozycje instrumentów i działań Przekazanie informacji do poziomu zlewni Konsultacje Instrumenty i działania Grupa planistyczna zlewni Identyfikacja problemów Ustalenie priorytetowych działań Wybór najlepszego rozwiązania Konsultacje instrumentów, działań i rozwiązań planistycznych Wykonawca Analiza ryzyka i działania systemu, propozycje celów szczegółowych, identyfikacja działań i instrumentów Selekcja działań Weryfikacja działań Konsultacje Problemy, proponowane rozwiązania, wybrany program 12 działań

13 Analiza wielokryterialna Multi-criteria analysis Wybór najlepszego rozwiązania Analiza wielokryterialna Analiza kosztów i korzyści Możliwość oceny dodatkowych oddziaływań na zdrowie, środowisko, czy dziedzictwo kulturowe. Transparentność wartościowań i ocen, która pozwala na zmianę ocen w trakcie procesu podejmowania decyzji w czasie procesu uczenia się. Zwiększenie szansy, że decydent utożsami się z podjętą decyzją. 13

14 Konsultacje społeczne - kampania informacyjna Public consultations - an information campaign I Kampania informacyjna dot. opracowania planów zarządzania ryzykiem powodziowym na poziomie obszarów dorzeczy i regionów wodnych Październik listopad 2012 r. 1. PODSTAWY OPRACOWANIA PLANÓW: WORP Mapy zagrożenia powodziowego Mapy ryzyka powodziowego 2. ZAKRES PLANÓW ZARZĄDZANIA RYZYKIEM POWODZIOWYM (CELE I DZIAŁANIA) PRZEBIEG PROCESU PLANOWANIA Przygotowania do procesu planowania i konsultacji 2013 r. Szkolenia dla wszystkich grup interesariuszy, którzy będą uczestniczyć w procesie planowania ryzykiem powodziowym 14

15 Podsumowanie Conclusion PLANY ZARZĄDZANIA RYZYKIEM POWODZIOWYM Cele zarządzania ryzykiem powodziowym katalog celów szczegółowych Katalog typów działań ograniczających ryzyko powodziowe Instrumenty umożliwiające realizacje celów (prawne, finansowe, informacyjne) Przebieg procesu planowania Obszar dorzecza Ustalenie celów kluczowych, priorytetów i instrumentów Region wodny Zlewnia Ustalenie celów i instrumentów, propozycje działań Ustalenie celów, wybór działań, zestawienie wariantów, wybór najlepszego wariantu analiza wielokryterialna Konsultacje społeczne: współdecydowanie, konsultowanie, informowanie Szkolenia dla grup interesariuszy 15

16 Dziękuję za uwagę ISOK: KZGW Powódź: www. powodz.gov.pl