Krótkie łańcuchy dostaw

Transkrypt

1 Krótkie łańcuchy dostaw Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Projekt opracowany przez Fundację Rolniczej Różnorodności Biologicznej AgriNatura. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Pomocy Technicznej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

2 Krótkie łańcuchy dostaw - czynniki odległość między miejscem produkcji a punktem sprzedaży liczba powiązań w łańcuchu dostaw żywności bezpośredni kontakt producenta z konsumentem (na ile to możliwe)

3 Krótki łańcuch dostaw 1. Skrócenie odległości pomiędzy producentem, a konsumentem przyczynia się do ochrony środowiska

4 Krótki łańcuch dostaw Skrócenie odległości pomiędzy producentem, a konsumentem ma pozytywny wpływ na jakość produktu, eliminuje

5 Krótki łańcuch dostaw Skrócenie odległości pomiędzy producentem, a konsumentem zapewnia świeżość i jakość towaru mniejszy udział w emisji CO2 i zanieczyszczaniu środowiska niższą cenę?

6 Krótki łańcuch dostaw 2. Zmniejszenie liczby pośredników niezbędnych do dostarczenia konsumentowi produktu końcowego

7 Krótki łańcuch dostaw Zmniejszenie liczby pośredników niezbędnych do dostarczenia konsumentowi produktu końcowego zapewnia lepszą jakość wynikającą z wyeliminowania przechowywania i przepakowywania niższą finalną cenę produktu wyższy udział producenta w zysku z wyprodukowania i sprzedaży produktu

8 Krótki łańcuch dostaw 3.Komunikacja i zrozumienie między producentem i konsumentem wpływa na poznanie i docenienie tradycji i historii produktu zwiększenie wartości tego produktu łatwość poznania drogi od pola do stołu wzrost lojalności konsumentów w stosunku do producentów i ich produktów

9 Krótki łańcuch dostaw Komunikacja i zrozumienie między producentem i konsumentem

10 Krótki łańcuch dostaw pozwala na zachowanie i przekazanie cech, takich jak: autentyczność i oryginalność produktu, związane z jego przynależnością kulturową i geograficzną, tradycyjnymi metodami produkcji i pochodzeniem składników (terroir)

11 Żywność regionalna pochodząca z określonego regionu geograficznego Bryndza z Podhala określenie regionalne stosowane jest do promowania produktów żywnościowych poza regionem lub wobec osób odwiedzających region Kiszone szparagi z Wielkopolski

12 Żywność lokalna wyprodukowana w sąsiedztwie bezpośrednia lub bliska relacja producenta z konsumentem niewielka odległość pomiędzy miejscem produkcji, a punktem sprzedaży czasem krótki okres przydatności do spożycia niepowtarzalny smak związany ze spożyciem produktu na miejscu

13 Lokalna żywność i krótkie łańcuchy dostaw (kłd) W 2011 r. podczas 11. spotkania Krajowych Sieci Obszarów Wiejskich (KSOW) Europejska Sieć na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (ENRD) ustanowiła grupę roboczą ds. krótkich łańcuchów dostaw (kłd) Działalnością grupy kierują francuskie KSOW. Przeprowadzono badania nt. kłd w 10 krajach (Węgry, Belgia, Finlandia, Szwecja, Dania, Włochy, Hiszpania, Portugalia, Estonia i Francja)

14 Krótkie łańcuchy dostaw w UE związane z produktami lokalnymi, które często są tez regionalne Brak jest jednolitej definicji krótkich łańcuchów dostaw w UE, ale np. Francja nie więcej niż jeden pośrednik Włochy zdefiniowane jako dokładnie uregulowana sprzedaż bezpośrednia

15 Lokalna żywność i krótkie łańcuchy dostaw (kłd) klasyfikacja: sprzedaż bezpośrednia przez osoby fizyczne (w gospodarstwie: sprzedaż lub sam nazbieraj, na targu, przez internet, dostawy do domu lub restauracji) zbiorowa sprzedaż bezpośrednia (w gospodarstwie, na targu, we wspólnym sklepie???, przez internet) partnerstwo (spółdzielnia lub stowarzyszenie producentów lub SKiP Stowarzyszenie Konsumentów i Producentów)

16 Lokalna żywność i krótkie łańcuchy dostaw (kłd) czynniki skuteczności PRODUCENCI dla wytwarzania współdziałanie jako NORMA budowanie zaufania do innych przedsiębiorstw, wcześniej postrzeganych jako konkurencja rozwijanie relacji z sektorem publicznym i organizacjami społecznymi

17 Lokalna żywność i krótkie łańcuchy dostaw (kłd) czynniki skuteczności PRODUCENCI na rzecz KONSUMENTA zorganizowanie się w celu: stworzenia spisu lokalnych produktów i producentów opracowania adekwatnych systemów marketingowych budowanie marki lokalnej zdefiniowania sposobu informowania o produktach

18 Lokalna żywność i krótkie łańcuchy dostaw (kłd) czynniki skuteczności stworzenia spisu lokalnych i tradycyjnych produktów i ich producentów PRODUCENCI na rzecz KONSUMENTA (kłd)

19 Lokalna żywność i krótkie łańcuchy dostaw (kłd) czynniki skuteczności stworzenia spisu lokalnych producentów PASJONACI na rzecz KONSUMENTA i PRODUCENTA (kłd)

20 Lokalna żywność i krótkie łańcuchy dostaw (kłd) czynniki skuteczności SEKTOR PUBLICZNY określenie sposobów i metod wsparcia sektora drobnych producentów i przetwórców w miejsce egzekwowania nieadekwatnego prawa, jego rzeczywiste dostosowanie do potrzeb producentów i konsumentów

21 Lokalna żywność i krótkie łańcuchy dostaw (kłd) wbrew pozorom Sprzedaż bezpośrednia nie jest łatwa! Producent żywności jest jednocześnie dystrybutorem, sprzedawcą oraz menadżerem ds. relacji z klientem. Taka rola wymaga wsparcia i szkoleń Zbiór truskawki kaszubskiej

22 Lokalna żywność i krótkie łańcuchy dostaw (kłd) jakie szkolenia? W 2010 i w 2011 r. w Estonii zorganizowano seminaria na temat: Wspólne wprowadzanie na rynek i sprzedaż produktów rolnych i spożywczych Budynek postawiony przez Spółdzielnię Producentów Owoców i Warzyw Wiśnia Nadwiślanka

23 Uczestnicy krótkich łańcuchów dostaw (kłd) indywidualni producenci mikroprzedsiębiorstwa małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) Mogą pełnić rolę katalizatora promowania wzorców zrównoważonego rozwoju lokalnego rozwoju gospodarczego i konsumpcji

24 Wspólnotowe podejście do kwestii bezpieczeństwa żywności kłd Wprowadzone zostały specjalne zasady w odniesieniu do małych jednostek produkcyjnych, a sprzedaż detaliczną wyłączono z zakresu rozporządzeń dotyczących higieny. Mając na uwadze ich lokalny charakter, uznano, że kwestie te można lepiej zorganizować na poziomie krajowym!

25 Wspólnotowe podejście do kwestii bezpieczeństwa żywności kłd Produkcja lokalna i systemy sprzedaży bezpośredniej związane są z krótkimi łańcuchami dostaw żywności. W takich przypadkach: stosuje się uproszczone metody robocze służące unikaniu lub ograniczaniu ryzyka związanego z higieną i zagwarantowaniu bezpieczeństwa żywności kontrolę temperatury, wartość ph, czyste i sumienne przygotowanie surowca, czyszczenie i dezynfekowanie pomieszczeń, urządzeń i narzędzi.

26 Wspólnotowe podejście do kwestii bezpieczeństwa żywności kłd Duże zakłady (wiele osób, długie łańcuchy dostaw żywności) konieczne wdrożenie systemu analizy zagrożeń i krytycznych punktów kontroli (HACCP) Produkcja lokalna i sprzedaż bezpośrednia uproszczone podejście obejmujące stosowanie w zakresie dobrych praktyk przewidzianych ustawodawstwie wytycznych w unijnym

27 Wspólnotowe podejście do kwestii bezpieczeństwa żywności w kłd przykład austriacki 1. Trudności mikroprzedsiębiorstw i MŚP w zakresie wdrażania norm higieniczych 2. Władze krajowe opracowują wytyczne nt. wprowadzania przepisów uwzględniajacych potrzeby małych producentów i przetwórców 3. Powołanie Stałego Komitetu ds. Higieny przy Min. Zdrowia (różne ministerstwa, organizacje branżowe, izby rolnicze, przedstawiciele konsumentów) 4. Opracowanie krajowych wytycznych mięso i jego produkty, małe mleczarnie, przetwórstwo owoców, jaj i ryb

28 Wspólnotowe podejście do kwestii bezpieczeństwa żywności w kłd przykład austriacki 5. Uproszczenie badań laboratoryjnych 6. Opracowanie przez izby rolnicze we współpracy z administracją projektu edukacyjnego Szkolenia dla szkoleniowców (30 osób) + internetowy materiał szkoleniowy

29 Wsparcie kłd zamówieniami publicznymi Siłę nabywczą poszczególnych rządów można i należy wykorzystać jako dźwignię służącą rozwojowi lokalnych systemów żywnościowych KR(2011) Opinia perspektywiczna Komitetu Regionów Lokalne systemy żywnościowe, Dziennik Urzędowy UE C 104/01 z

30 Wsparcie kłd zamówieniami publicznymi przykład włoski Wykorzystanie przez władze lokalne zamówień publicznych do promowania ekologicznych praktyk produkcyjnych za pomocą: Wprowadzenia szczegółowych specyfikacji produktów ekologicznych Kryteriów oceny dostaw produktów i świadczenia usług na rzecz: szkół, szpitali, domów opieki i innych obiektów publicznych

31 Wsparcie kłd zamówieniami publicznymi przykład włoski Rzym okres pomiędzy zbiorem a spożycirem świeżych produktów <= 3 dni (144 tys. posiłków dziennie) Argelato produkty rolne w 100% ekologiczne oraz punkty dla żywności pozyskanej lokalnie (lokalne granice administracyjne) Valle d Aosta wymaga aby 70% produktów miało lokalne pochodzenie (miejsce, tradycyjne metody i rasy, identyfikowalność produktów)

32 Wsparcie kłd zamówieniami publicznymi 2011 Komitet Regionów -- Komisji Europejskiej: opracowanie definicji lokalnych produktów żywnościowych, lokalnych systemów żywnościowych oraz o zmiany w sprawie koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych by umożliwić stosowanie terminu produkcja lokalna jako kryterium wyboru w przetargach dostaw żywności do szkół, domów opieki i innych obiektów publicznych.

33 Krótkie łańcuchy żywności zarządzanie i współpraca Struktury powstające w celu tworzenia, prowadzenia i rozwijania lokalnych systemów żywnościowych i kłd mają zasadnicze znaczenie dla ich sukcesu

34 Lokalne rolnictwo i krótkie łańcuchy dostaw żywności Konferencja Komisji Europejskiej kwiecień 2012 r. Analiza metod i środków dla skuteczniejszego mobilizowania potencjału gospodarczego, społecznego i środowiskowego rolnictwa poprzez sprzedaż bezpośrednią i produkcję rolną na niewielką skalę.

35 Lokalne rolnictwo i krótkie łańcuchy dostaw żywności Konferencja Komisji Europejskiej kwiecień 2012 r.: ułatwianie dostępu do rynku wzmacnianie powiązań między rolnikami i konsumentami elastyczność pakietu higienicznego UE - poprawa wdrażania odpowiednich przepisów higienicznych mających zastosowanie do krótkich łańcuchów dostaw (niestety nie dotarło na poziom krajowy)

36 Lokalne rolnictwo i krótkie łańcuchy dostaw żywności Konferencja Komisji Europejskiej kwiecień 2012 r. wnioski brak definicji krótkich łańcuchów dostaw żywności, niemniej pojęcia: powiązanie z terytorium, zaufanie konsument-producent, identyfikowalność, zaangażowanie lokalnych pośredników, platformy internetowe potwierdzenie wartości dodanej kłd odpowiednie procedury zamówień publicznych

37 Lokalne rolnictwo i krótkie łańcuchy dostaw żywności Konferencja Komisji Europejskiej kwiecień 2012 r. Analiza metod i środków dla skuteczniejszego mobilizowania potencjału gospodarczego, społecznego i środowiskowego rolnictwa poprzez sprzedaż bezpośrednią i produkcję rolną na niewielką skalę. PROW

38 Zmniejsz dystans kupuj lokalnie Warszawa, Gdynia, Poznań

39 Zmniejsz dystans kupuj lokalnie Warszawa

40 Zmniejsz dystans kupuj lokalnie Małopolska: Kraków, Tarnów

41 Prezentacja została przygotowana w oparciu o Przegląd Obszarów Wiejskich UE, Magazyn Europejskiej Sieci na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, nr 12 pt. Lokalna żywność i krótkie łańcuchy dostaw

42

43 Krótkie Dziękuję za uwagę łańcuchy Zofia Winawer ostw Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Projekt opracowany przez Fundację Rolniczej Różnorodności Biologicznej AgriNatura. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Pomocy Technicznej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.