SPRAWIEDLIWOŚCI. Pan/i Prezes Sądu Okręgowego (wszyscy)

Transkrypt

1 SPRAWIEDLIWOŚCI Warszawa, dn. V (, 2017 r. Departament Wykonana Orzeczeń Probacj DWOP-II /17 UNP: Pan/ Prezes Sądu Okręgowego (wszyscy) W zwązku z powstałym wątplwoścam nterpretacyjnym zgłaszanym przez kuratorów okręgowych, które pojawły sę w zakrese procedur zwązanych z wykonywanem orzeczonej sekwencj kar na podstawe art. 37b ustawy z dna 6 czerwca 1997 roku Kodeks karny (Dz.U. z 2016r., poz.1137 j.t. ze zm.) oraz zasad wykonywana kąty ogranczena wolnośc polegającej na potrącenu określonej częśc wynagrodzena za pracę, Departament Wykonana Orzeczeń Probacj w załączenu uprzejme przedstawa stanowsko w przedmotowej kwest, wyrażone w odpowedz udzelonej Panu Prezesow Sądu Okręgowego w Płocku, psmem z dna 16 serpna 2017 roku. Uprzejme proszę o zapoznane z nnejszym stanowskem podległych Państwu kuratorów okręgowych, a także przekazane go prezesom sądów rejonowych pozostających we właścwośc Państwa sądów. załącznk: 1.Stanowsko DWOP z dna 16 serpna 2017r. (DWOP-II /17) DY'REKTOR DEPARTAMENTU Wykonana orzeczeń Probacj Mnsterstwo Sprawedlwośc, Al. Ujazdowske 11, Warszawa, te!.: s , W W.HS.go'.

2 fr r MINISTERSTWO SPRAWIEDLIWOŚCI y w w w. rus.gov.pl Departament Wykonana Orzeczeń Probacj Wydzał Kuratel Warszawa, roku DWOP-II /17 UNP: P an Jarosław Pejta Prezes Sądu Okręgowego w Płocku W odpowedz na psmo z dna 6 czerwca 2017 roku, znak KU /17, w którym Kurator Okręgowy Sądu Okręgowego w Płocku zwrócł sę o rozstrzygnęce wątplwośc w zakrese procedur zwązanych z wykonywanem orzeczonej sekwencj kar na podstawe art. 37b ustawy z dna 6 czerwca 1997 roku Kodeks karny (Dz. U. z 2016 r., poz j.t. ze zm. - dalej k.k.), oraz zasad wykonywana kary ogranczena wolnośc polegającej na potrącenu określonej częśc wynagrodzena za pracę, uprzejme przedstawam co następuje. Możlwość orzeczena sekwencj krótkotermnowej kary pozbawena wolnośc oraz kary ogranczena wolnośc (zwanej także karą kombnowaną meszaną lub łączoną), została wprowadzona ustawą o %'mane ustawy Kodeks kamy ora% nektórych nnych ustaw z dna 20 lutego 2015 roku (Dz. U. z 2015 r., poz. 396), która weszła w życe z dnem 1 lpca 2015 roku. Kolejną ustawą o Zmane ustawy Kodeks postępowana karnego oraz^ nektórych nnych ustaw z dna 11 marca 2016 roku (Dz. U. z 2016 r., poz. 437), która weszła w życe 15 kwetna 2016 roku, wyelmnowano możlwość stosowana do tego rodzaju kary przepsów art k.k., tj. zwązanych z warunkowym zaweszenem wykonana kary pozbawena wolnośc. Mnsterstwo Sprawedlwośc, Al. Ujazdowske II, Warszawa, le.: , nww.ms.gm.pl

3 Trzeba podkreślć, że na grunce obowązującego prawa ne zachodz wątplwość, co do kolejnośc wykonana poszczególnych sekwencj kary. Zgodne z treścą przepsu art. 37b k.k. sąd może orzec jednocześne karę pozbawena wolnośc w wymarze neprzekraczającym 3 mesęcy oraz karę ogranczena wolnośc do lat 2. Zaś o kolejnośc wykonana sekwencj kar rozstrzyga zd. druge cyt. przepsu, zgodne z treścą którego w perwszej kolejnośc wykonuje sę wówczas karę pozbawena wolnośc, chyba że ustawa stanow naczej. O czynnoścach zwązanych z wykonanem przedmotowego orzeczena decyduje treść rozporządzena Mnstra Sprawedlwośc z dna 23 grudna 2015 roku Regulamn uradowana sądów powszechnych (Dz.U. z 2015 r., poz ze zm. - dalej r.u.s.p.). Czynnośc te, są konsekwentne spójne z przyjętą przez ustawodawcę kolejnoścą wykonywana kar. Zgodne z 383 ust. 1 r.u.s.p. w celu wykonana kary orzeczonej na podstawe art. 37b lub 87 2 k.k. sąd nadzorujący wykonane kary pozbawena wolnośc zawadama sąd właścwy do nadzoru nad wykonanem kary ogranczena wolnośc, przez przesłane mu odpsu prawomocnego wyroku, oraz podejmuje bezzwłoczne wszystke czynnośc zmerzające do osadzena skazanego w zakładze karnym, określone w art. 11 k.k.w. Jak wynka z treśc 383 ust. 2 r.u.s.p. to na sądze nadzorującym wykonane kary pozbawena wolnośc cąży obowązek bezzwłocznego zawadomena sądu właścwego do nadzoru nad wykonanem kary ogranczena wolnośc o wykonanu kary pozbawena wolnośc (ust. 2). «Z analogcznym trybem postępowana będzemy mel do czynena w sprawach, w których doszło do warunkowego zwolnena skazanego z odbyca kary pozbawena wolnośc lub udzelena mu przerwy w karze, wówczas to: 1) na sądze pentencjarnym cąży obowązek bezzwłocznego zawadamana sądu właścwego do nadzoru nad wykonywanem tej kary, poprzez przesłane mu odpsu wydanego postanowena; 2) na sądze nadzorującym wykonane kary pozbawena wolnośc cąży

4 obowązek zawadomena o warunkowym zwolnenu skazanego z odbyca tej kary lub udzelonej przerwe w karze sądu właścwego do nadzoru nad wykonanem kary ogranczena wolnośc, poprzez przesłane mu odpsu postanowena wydanego przez sąd pentencjarny ( 383 ust. 3 r.u.s.p.). Zgodne z treścą 383 ust. 4 r.u.s.p. w raze zastnena przeszkód prawnych do nezwłocznego wykonana kary pozbawena wolnośc sąd nadzorujący wykonane kary pozbawena wolnośc bezzwłoczne zawadama o tym. sąd właścwy do nadzoru nad wykonywanem kary ogranczena wolnośc, przesyłając mu równeż odps wydanego postanowena. Na podstawe 384 ust. 1 r.u.s.p. sąd właścwy do nadzoru nad wykonywanem kary ogranczena wolnośc nezwłoczne po otrzymanu zawadomena, o którym mowa w 383 ust. 2-4, keruje do wykonana karę ogranczena wolnośc. Zaś postępując zgodne z 401 ust. 1 pkt 12 ust zarządzena Mnstra Sprawedlwośc z dna 12 grudna 2003 r. w sprawe organzacj zakresu dzałana sekretaratów sadowych oraz nnych dzałów admnstracj sądowej (Dz. Urz. MS. Z 2003 r. Nr 5, poz. 22 ze zm. - dalej zarządzene) teczkę zawerającą odps wykonywanego orzeczena, w przypadku orzeczena kary na podstawe art. 37b k.k., wraz z zarządzenam, przekazuje sę nezwłoczne po otrzymanu z sądu nadzorującego wykonane kary pozbawena wolnośc zawadomena o jej wykonanu, zakłada sę teczkę opatrzoną kolejnym numerem porządkowym wykazu, po czym przekazuje do dalszego prowadzena zespołow kuratorskej służby sadowej, z polecenem wykonana kary ogranczena wolnośc. Należy zwrócć uwagę na okolczność wskazaną z 384 ust. 2 r.u.s.p. bowem na jego podstawe, jeżel sąd nadzorujący wykonywane kary ogranczena wolnośc zawesł postępowane wykonawcze - podejmuje czynnośc w celu rozważena podjęca tego postępowana - po otrzymanu zawadomena, o którym mowa w 383 ust W kontekśce dalszych czynnośc kuratora sądowego, trzeba podkreślć, że zgodne z treścą 384 ust. 3 r.u.s.p. to na sądze właścwym do nadzoru

5 nad wykonywanem kary ogranczena wolnośc (a ne na kuratorze zawodowym) cąży obowązek - wykonywany ne rzadzej nż co 6 mesęcy od dna otrzymana zawadomena (o którym mowa w, 383 ust. 1), ustalena w sądze nadzorującym wykonywane kary pozbawena wolnośc, czy stneją podstawy do skerowana do wykonana kary ogranczena wolnośc albo do podjęca zaweszonego postępowana wykonawczego, przy czym to ustalene ne jest koneczne, jeżel sąd właścwy do nadzoru nad wykonywanem kary ogranczena wolnośc w okrese tym otrzymał zawadomene, o którym mowa w 383 ust W swym pśme kurator okręgowy słuszne wskazuje, że w raze orzeczena wobec skazanego kary pozbawena wolnośc oraz kary ogranczena wolnośc na podstawe art. 37b lub art k.k., karę ogranczena wolnośc keruje sę do wykonana w perwszej kolejnośc tylko wówczas, gdy zachodzą przeszkody prawne do nezwłocznego wykonana kary pozbawena wolnośc (art. 17a 1 k.k.w.). Przesłank skerowana do wykonana w perwszej kolejnośc kary ogranczena wolnośc - stanowące wyjątek od reguły wyrażonej w art. 37b k.k. - ne mogą podlegać wykładn rozszerzającej. Przeszkody prawne, o których mowa w cyt. przepse, to przede wszystkm sytuacje, w których dochodz do wstrzymana przez sąd wykonana kary pozbawena wolnośc w oparcu o przepsy dotyczące zaweszena postępowana wykonawczego w częśc dotyczącej kary pozbawena wolnośc, tj. odroczena lub przerwy w wykonanu tej kary, jeżel okolcznośc przewdzane w przepsach, uznane przez sąd za przeszkody prawne", ne stanową jednocześne przeszkody w wykonanu kary ogranczena wolnośc. Co stotne, zgodne z treścą art. 17a 2 k.k.w. w wypadku ustana przeszkód prawnych, sąd - nezależne od tego, czy kara ogranczena wolnośc została już w całośc wykonana - zawesza postępowane wykonawcze dotyczące kary ogranczena wolnośc nezwłoczne keruje do wykonana karę pozbawena wolnośc. W tej sytuacj, zgodne z treścą 383 ust. 5. r.u.s.p. w raze ustana przeszkód prawnych do nezwłocznego wykonana kary pozbawena wolnośc sąd nadzorujący wykonane kary pozbawena wolnośc lub sąd pentencjarny nformuje o tym sad właścwy do nadzoru nad

6 wykonywanem kary ogranczena wolnośc oraz podejmuje bezzwłoczne wszystke czynnośc zmerzające do osadzena skazanego w zakładze karnym. Podsumowując, należy stwerdzć w śwetle wskazanych przepsów, że odnośne kar orzeczonych na podstawe art. 37 b 87 2 k.k., co do zasady: 1) w perwszej kolejnośc wykonuje sę karę pozbawena wolnośc; 2) na sądze nadzorującym wykonane kary pozbawena wolnośc cąży obowązek bezzwłocznego zawadomena sądu właścwego do nadzoru nad wykonanem kary ogranczena wolnośc o wykonanu kary pozbawena wolnośc; 3) sekretarat sądu właścwego dla wykonana kary ogranczena wolnośc przekazuje teczkę zawerającą odps wykonywanego orzeczena do zespołu kuratorskej służby sądowej po otrzymanu od sądu nadzorującego wykonane kary pozbawena wolnośc zawadomena o jej wykonanu. ' Tym samym praktykę, opsaną w pśme Kuratora Okręgowego, polegającą na przekazywanu odpsów prawomocnych wyroków skazujących na karę meszaną przed wykonanem kary pozbawena wolnośc do zespołów kuratorskej służby sądowej, należy uznać za newłaścwą. Drugm z podnesonych przez Kuratora Okręgowego zagadnenem są wątplwośc dotyczące wykonywana orzeczeń kary ogranczena wolnośc, polegającej na potrącenu określonej częśc wynagrodzena za pracę. Co do zasady, zgodne z treścą art. 34 ustawy z dna 6 czerwca 1997 roku Kodeks karny (Dz. U. z 2016 r., poz j,t, ze zm.), kara ogranczena wolnośc trwa najkrócej mesąc, najdłużej 2 lata. Polega na obowązku wykonywana neodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne albo potrącenu od 10% do 25% wynagrodzena za pracę w stosunku mesęcznym na cel społeczny wskazany przez sąd. Wymerzając karę ogranczena wolnośc, sąd może orzec śwadczene penężne wymenone w art. 39 pkt 7 lub obowązk, o których mowa w art pkt 2-7a k.k.. Zasady wykonana tej sankcj karnej określa Kodeks karny wykonawczy w przepsach rozdzału IX.

7 W śwetle obowązujących przepsów ne ulega wątplwośc, że kurator zawodowy jest odpowedzalny za wykonane orzeczena, dotyczącego kary ogranczena wolnośc w obydwu wskazanych formach. Albowem zgodne z treścą art k.k.w. czynnośc zwązane z organzowanem kontrolowanem wykonywana kary ogranczena wolnośc oraz obowązków nałożonych na skazanego odbywającego tę karę wykonuje kurator zawodowy. Taka konstrukcja prawna wynka z celu, jak ustawodawca stawa przed karą ogranczena wolnośc, który można odkodować z dyspozycj przepsu art k.k.w., zgodne z treścą którego, wykonane tej sankcj karnej ma na celu wzbudzene w skazanym wol kształtowana jego społeczne pożądanych postaw, w szczególnośc poczuca odpowedzalnośc oraz potrzeby przestrzegana porządku prawnego. Kurator, jako organ postępowana wykonawczego ma za zadane doprowadzena ne tylko do wykonana podstawowego obowązku przez skazanego, tj. wykonana neodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne albo potrącena z wynagrodzena, lecz odpowada także za proces resocjalzacj skazanego, tj. poprawy przestrzegana porządku prawnego. Ażeby umożlwć wykonane powerzonych kuratorow zawodowemu zadań o charakterze wychowawczym, resocjalzacyjnym, proflaktycznym, dagnostycznym kontrolnym w czase wykonywana kary ogranczena wolnośc, przepsy o dozorze kuratorze sądowym stosuje sę odpowedno (art k.k.w. zd. druge). Słuszne w swym pśme Kurator Okręgowy zwraca uwagę na okolczność, że art k.k.w. w zakrese przesłana odpsu orzeczena właścwemu kuratorow zawodowemu odnos sę jedyne do jednej z form kary ogranczena wolnośc, tj. wykonana przez skazanego neodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne. Nemnej, ne można na tej podstawe twerdzć, że kurator ne jest uprawnony do kontrolowana kary polegającej na potrącenu z wynagrodzena skazanego, bowem take twerdzene sto w sprzecznośc z cyt. art k.k.w. Podobne, także przeps art. 59 k.k.w. ne elmnuje kuratora zawodowego od wykonywana kary ogranczena wolnośc w forme potrąceń z wynagrodzena za pracę skazanego. Wskazuje on jedyne, że to sąd bezpośredno (a ne

8 kurator) doręcza odps orzeczena zakładow pracy skazanego z polecenem dokonywana potrąceń, co ne oznacza, że na kuratorze ne spoczywa obowązek kontrolowana wykonywana takej kary obowązków z ną zwązanych. Z każdą karą ogranczena wolnośc, nezależne od formy, zwązane są obowązk spoczywające na skazanym, np. nezmenana bez zgody sądu mejsca stałego pobytu udzelana wyjaśneń dotyczących przebegu odbywana kary (art k.k.). Rozróżnena kontrolnej funkcja kuratora zawodowego wobec osób poddanych reżmow kary ogranczena wolnośc ne wprowadzają także przepsy art k.k.w. Zgodne z ch treścą kurator zawodowy może w każdym czase żądać od skazanego wyjaśneń dotyczących przebegu odbywana kary ogranczena wolnośc w tym celu wzywać skazanego do osobstego stawennctwa. Nadto wnosć do sądu wnosk (art k.k.w.) o ustanowene, rozszerzene, zmanę albo zwolnene od wykonana obowązków, o których mowa w art Kodeksu karnego. W przypadku każdej kary kurator zawodowy ma obowązek badać, czy ne zachodzą przesłank do zarządzena wykonana kary zastępczej pozbawena wolnośc (art. 65 k.k.w.). Brak rozróżnena w zakrese kontrol wykonana kary ogranczena wolnośc, potwerdzają także przedstawcele doktryny 1 : Przepsem, który odnos są do sposobu kontrol wykonywana obowązku pracy z potrącanem czyśc wynagrodzena, jest art k.k.w. [...] Obowązek nadzorowana przez sąd sądowego kuratora zawodowego wykonywana kary ogranczena wolnośc w postac określonej w art a pkt 4 k.k. (art. 55 k.k.w.) pownen być też realzowany poprzez okresowe sprawdzane, czy prawdłowo jest oblczana wysokość potrąceń, czy skazany swom stosunkem do pracy celowo ne zanża wynagrodzena, czy potrącena są systematyczne przekazywane na cel wskazany w wyroku. Nadzór ten pownen też obejmować kontrol sposobu wywązana sę przez skazanego z obowązków wskazanych w art k.k. nałożonych przez sąd na podstawe art k.k. 1 K. Postulsk, Lex, komentarz do art. 59a k.kw.; teza \

9 Szc2egółowe czynnośc kuratorów zawodowych w zakrese wykonywana orzeczeń dotyczących kary ogranczena wolnośc, zawarto w rozporządzenu Mnstra Sprawedlwośc z dna 13 czerwca 2016 roku (Dz.U. z 2016 r., poz. 969). Jak wspomnano brak bezpośrednego nakazu ustawy przekazana orzeczena w przypadku obowązku potrącena z wynagrodzena skazanego, w śwetle nakazu jej prowadzena, ne przesądza o nemożnośc wykonana orzeczena przez kuratora zawodowego, bowem zgodne z treścą 369 ust. 1 r.u.s.p. każde orzeczene, które staje sę wykonalne z chwlą uprawomocnena, keruje sę do wykonana bezzwłoczne, ne późnej nż 14 dn od daty uprawomocnena lub od daty zwrotu akt sądow perwszej nstancj. Zaś 380 ust. 1 r.u.sp. wskazuje, że w celu wykonana kary ogranczena wolnośc sąd właścwy do nadzoru nad jej wykonanem przesyła odps lub wycąg z wyroku ze wzmanką o wykonalnośc właścwemu zespołow kuratorskej służby sądowej. Co stotne, przeps ten dotyczy obu form kary ogranczena wolnośc, akcentując, że w przypadku orzeczena potrącena wynagrodzena za pracę przesyła je równeż podmotow zatrudnającemu skazanego wraz z pouczenem o obowązkach wynkających z art. 59 k.k.w. Wskazane zasady znajdują odzwercedlene w przepsach techncznych. Według 402 rozporządzena Mnstra Sprawedlwośc z dna 12 grudna 2003 r. w sprawe organzacj zakresu dzałana sekretaratów sądowych oraz nnych dzałów admnstracj sądowej, teczkę zawerającą odps wykonywanego orzeczena wraz z zarządzenam nezwłoczne przekazuje sę zespołow kuratorskej służby sądowej do dalszego prowadzena. Następne zgodne z 508c wpsuje sę do wykazu Kkow jako sprawę dotyczącą wykonana kary ogranczena wolnośc, wskazując jej formę podstawę prawną, (tj. art. 34 la pkt 1-4 k.k., art lub 2 k.w.), wymar kary oraz datę rozpoczęca odbywana kary odpowedno dla każdej z form w końcu wysokość cel potrącena. Podsumowując należy stwerdzć, że w śwetle analzowanych przepsów ne ulega wątplwośc, że kontrola wykonana kary ogranczena wolnośc, także polegającej na potrącenu z wynagrodzena za pracę należy do sądu oraz

10 kuratora zawodowego. Dlatego też sąd wykonując swoje zadana, o których mowa w art k.k.w. pownen przekazywać kuratorow zawodowemu nformację o każdorazowym potrącenu (albo ne potrącenu) z wynagrodzena skazanego przez zakład pracy, który go zatrudna, celem umożlwena mu realzowana obowązków wynkających z ustawy. Mając na uwadze powyższe zwracam sę do Pana Prezesa z uprzejmą prośbą o zapoznane z nnejszym stanowskem tut. Departamentu Kuratora Okręgowego w Płocku, a także przekazana jej prezesom sądów rejonowych pozostających we. właścwośc Pańskego sądu. DYREKTOR DEPARTAMENTU Wykonana orzeczeń Probacj Mrosław Przybylsk sędza '