SIŁOWNIKI STEROWNICZE XS Ex I X-MATIK Ex

Transkrypt

1 ZAKŁAD PRODUKCJI URZDZE AUTOMATYKI Sp. z o.o., Wrocław SIŁOWNIKI STEROWNICZE XS Ex I X-MATIK Ex INSTRUKCJA OBSŁUGI Wydanie 12 Instrukcja oryginalna maj 2018 r.

2

3 SPIS TRECI Strona 1. Informacje ogólne dotyczce siłowników i ich bezpiecznego stosowania... 4 Zastosowanie... 4 Opis techniczny... 5 Oznaczenie siłowników... 6 Instalowanie siłownika... 6 Konserwacja... 6 Uwagi i ostrzeenia dotyczce bezpieczestwa Dane techniczne Dane przeciwwybuchowe... 7 Dane techniczne siłownika standardowego XS... 7 Dane sterownika dla siłownika X-MATIK Ex... 9 Schematy połcze elektrycznych Monta siłownika na armaturze Podłczenie elektryczne Uruchomienie Przełczanie na tryb pracy rcznej Stacyjka sterowania lokalnego Uruchomienie siłownika gdy nie ma zagroenia wybuchem Sprawdzenie działania wyłczników momentowych gdy nie ma zagroenia wybuchem Ustawienie wyłczników drogi gdy nie ma zagroenia wybuchem Ustawienie wskanika połoenia Inne ustawienia Ustawienie przetwornika połoenia Uruchomienie siłownika w strefie zagroonej wybuchem Sprawdzenie działania wyłczników momentowych w strefie zagroonej wybuchem Ustawienie wyłczników drogi w strefie zagroonej wybuchem Ustawienie wskanika połoenia Inne ustawienia Ustawienie przetwornika połoenia w strefie zagroonej wybuchem Rozruch siłownika w strefie zagroonej wybuchem Sterownik siłownika (wersja X-MATIK Ex) Zastosowanie Działanie siłownika

4 Sterowanie lokalne (opis stacyjki sterowania lokalnego) Sterowanie zdalne Sterowanie awaryjne (RUCH AWARYJNY) Konfigurowanie logiki sterowania Konfigurowanie sterowania poprzez MODBUS Podłczenie i aplikacja Zabezpieczenia zewntrzne siłownika Eksploatacja Konserwacja Demonta siłownika Podsumowanie zidentyfikowanych zagroe Wykaz norm Transport i przechowywanie Kodowanie siłownika Serwis - naprawy Czci zamienne Utylizacja Kontakt

5 SPIS RYSUNKÓW Rysunek 1. Schemat aplikacyjny siłownika XS Ex (wyłczenie od połoenia) Rysunek 2. Schemat aplikacyjny siłownika XS (wyłczanie zamknicia od momentu) Rysunek 3. Schemat aplikacyjny sterowania siłownika X-MATIK Ex Rysunek 4. Listwa zaciskowa siłownika sterowniczego XS Ex Rysunek 5. Listwa zaciskowa siłownika sterowniczego X-MATIK Rysunek 6. Przyłcze B1 PN-EN ISO 5210 Rysunek 7. Przyłcze B3 PN-EN ISO 5210 Rysunek 8. Przyłcze A PN-EN ISO 5210 Rysunek 9. Wykaz złcz ognioszczelnych siłownika XS Ex Rysunek 10. Wykaz złcz ognioszczelnych siłownika XSM Ex Rysunek 11. Obwód ochrony siłownika XS Ex Rysunek 12. Obwód ochrony siłownika XSM Ex Rysunek 13. Obwód ochrony siłownika zewntrzny Rysunek 14. Wykaz czci zamiennych siłownika X Ex Rysunek 15. Wykaz czci zamiennych bloku sterowania XS Rysunek 16. Wykaz czci zamiennych bloku sterowania XSM ZAŁCZNIKI Załcznik 1: Załcznik 5: Załcznik 10: Ustawianie modułu wahliwego siłownika X Magistrala MODBUS w siłowniku XSM Ex Przetwornik połoenia ktowego TRANSOLVER. Dokumentacja techniczno-ruchowa Uwaga: Załczniki dostarczane s przy zamówieniu siłownika w odpowiednim wykonaniu. 3

6 1. Informacje ogólne dotyczce siłowników i ich bezpiecznego stosowania 1.1. Zastosowanie Siłowniki sterownicze typu XS Ex i X-MATIK Ex s przeznaczone do napdu elementów wykonawczych takich jak zawory, zasuwy, klapy, przepustnice itp. w układach sterowania automatyki przemysłowej, w energetyce, przemyle chemicznym, petrochemicznym, gazowniczym, spoywczym, gazownictwie, oczyszczalniach cieków, instalacjach przesyłowych gazu, ropy, benzyny itp. Siłowniki XS Ex mog pracowa w pomieszczeniach przemysłowych i w terenie otwartym. Siłowniki X Ex nale do urzdze przystosowanych do pracy w atmosferach wybuchowych spowodowanych obecnoci gazów, par lub mgieł (G) albo pyłów (D). Siłowniki s oznaczane symbolem: 4 Dla temp. pracy ºC lub ºC: II 2G Ex db eb h IIC T4 Gb II 2D Ex h tb IIIC T135 C Db Dla temp. pracy ºC lub ºC: II 2G Ex db eb h IIC 155 C Gb II 2D Ex h tb IIIC T155 C Db Dla temp. pracy ºC lub ºC: II 2G Ex db eb h IIC 165 C Gb II 2D Ex h tb IIIC T165 C Db Wyjanienie oznacze: II - Grupa II stanowi j urzdzenia i systemy ochronne przeznaczone do uytku w innych miejscach, ni zakłady górnicze gdzie wystpuje zagroenie wystpienia atmosfer wybuchowych, 2 kategoria ochrony 2 obejmuje urzdzenia zaprojektowane tak, aby mogły funkcjonowa zgodnie z parametrami ruchowymi ustalonymi przez producenta, zapewniajc wysoki poziom zabezpieczenia, G praca w atmosferach wybuchowych spowodowanych obecnoci gazów, par lub mgieł, D praca w atmosferach wybuchowych spowodowanych obecnoci pyłów, db - osłona ognioszczelna, eb - budowa wzmocniona, IIC najwysza grupa wybuchowoci gazów, T4 dopuszczalna temperatura powierzchni zewntrznych 135 C wynikajca z temperatury zapłonu mieszanki wybuchowej, Gb urzdzenie przeznaczone do zabudowy w strefach zagroonych wybuchem gazu, zapewniajce wysoki poziom bezpieczestwa, tb ochrona za pomoc obudowy t, IIIC - pyły przewodzce, h bezpieczestwo konstrukcyjne c,

7 T w [ºC] maksymalna temperatura obudowy, Db - urzdzenie przeznaczone do zabudowy w strefach zagroonych wybuchem pyłu, zapewniajce "wysoki poziom bezpieczestwa". Producent nie ponosi odpowiedzialnoci za szkody wynikajce z zastosowania siłownika niezgodnie z jego przeznaczeniem. Szczegółowe zapoznanie si z niniejsz Instrukcj Obsługi ułatwi prawidłowe wykorzystanie siłownika. Rysunki powoływane w treci Instrukcji Obsługi, numerowane liczbowo (np. Rysunek 2.) s zamieszczone na kocu instrukcji Opis techniczny Stałoprdkociowe siłowniki sterownicze typu XS Ex i X-MATIK Ex (XSM Ex) posiadaj budow modułow. Podstawowym modułem (zespołem napdowym) siłownika jest moduł obrotowy zawierajcy silnik trójfazowy 3x400 V, przekładni główn, napd rczny, układ przeniesienia napdu, blok sterujcy i listw zaciskow. Moduł obrotowy stanowi samodzielny siłownik obrotowy, a w zestawieniu z modułem liniowym lub wahliwym siłownik liniowy XS(M) Ex/L Ex lub wahliwy XS(M) Ex/W Ex. róni si midzy sob blokiem sterujcym. Blok sterujcy jest oferowany w dwóch wykonaniach: standardowym i X-MATIK Ex. Blok sterujcy w wykonaniu standardowym zawiera wyłczniki drogi, wyłczniki momentowe układu przecieniowego i mechaniczny wskanik połoenia. Blok sterujcy w tym wykonaniu moe by opcjonalnie wyposaony w przetwornik połoenia lub generator migu do sygnalizacji ruchu elementu wykonawczego. Sterowanie siłownikiem XS odbywa si przez podanie napicia zasilajcego 3x400V. Blok sterujcy w wykonaniu X-MATIK Ex zawiera dodatkowo sterownik z układem załczania silnika i stacyjk sterowania lokalnego. Sterowanie siłownikiem X-MATIK odbywa si sygnałem sterujcym trójstawnym 24VDC lub poprzez magistral MODBUS (opcja). Wyłczniki układu przecieniowego (momentowe) dla siłowników sterowniczych XS Ex i X-MATIK Ex s ustawiane fabrycznie. Na obiekcie w razie potrzeby istnieje moliwo zmiany ustawienia momentu w zakresie % momentu znamionowego. Zalety mały ciar i dowolna pozycja pracy pozwalaj na monta siłownika bezporednio na elemencie wykonawczym, modułowa budowa siłownika zapewniajca szybki serwis, podwyszony stopie ochrony IP 68, trwało i niezawodno pracy, długie okresy midzyremontowe, wymiary przyłczeniowe kołnierzy typu F07, F10, F14 zgodne z PN-EN ISO 5210, DIN-3210 i PN-M

8 1.3. Oznaczenie siłowników Siłowniki sterownicze typu XS Ex produkowane s jako obrotowe, liniowe i wahliwe. Przy siłowniku obrotowym naley zamawia tylko moduł obrotowy XS Ex. W przypadku siłowników liniowych i wahliwych naley zamawia moduł obrotowy i odpowiedni moduł liniowy lub wahliwy. Sposób zamawiania i oznaczania poszczególnych typów siłowników przedstawiono w punkcie Instalowanie siłownika Przy pracach instalacyjnych w przestrzeniach zagroonych wybuchem naley stosowa si do zalece i wymaga normy PN- EN Atmosfery wybuchowe -- Cz 14: Projektowanie, dobór i monta instalacji elektrycznych. Prace uruchomieniowe przy siłowniku bdcym pod napiciem mog by wykonywane tylko w czasie gdy nie wystpuje zagroenie wybuchem. Siłowniki sterownicze mog pracowa w przestrzeniach zagroonych wybuchem, w pomieszczeniach przemysłowych i w terenie otwartym. Siłowniki nie mog pracowa w atmosferze silnie korodujcej. Dopuszczalne warunki otoczenia okrelone s w danych technicznych. Przed zainstalowaniem siłownika naley sprawdzi czy jest prawidłowo dobrany do elementu wykonawczego Konserwacja Prace konserwacyjne i przegldy w przestrzeniach zagroonych wybuchem naley wykonywa zgodnie z zaleceniami i wymaganiami normy PN-EN Atmosfery wybuchowe -- Cz 17: Kontrola i konserwacja instalacji elektrycznych. Przestrzeganie zalece konserwacyjnych podanych w punkcie 9. zapewni długotrwał i bezusterkow eksploatacj siłowników Uwagi i ostrzeenia dotyczce bezpieczestwa Uwane zapoznanie si z treci niniejszej Instrukcji Obsługi zapewni prawidłowe i bezpieczne zainstalowanie siłownika, jego uruchomienie i eksploatacj. Przy wszelkich pracach takich jak transport, składowanie, instalacja, podłczanie do instalacji elektrycznej, rozruch, konserwacja, demonta naley wykluczy ryzyko wybuchu. Wszelkie tego rodzaju prace w przestrzeniach zagroonych wybuchem powinny by przeprowadzane przez pracowników posiadajcych stosowne uprawnienia. Prace w przestrzeniach zagroonych wybuchem podlegaj specjalnym przepisom, okrelonym w normie PN-EN , które musz by dotrzymane. Prace instalacyjne i uruchomieniowe mog by wykonywane wyłcznie przez wykwalifikowany personel zgodnie z obowizujcymi przepisami bezpieczestwa, poniewa siłownik jest zasilany napiciem niebezpiecznym. Ze wzgldów bezpieczestwa w Instrukcji Obsługi zaznaczono, w formie ostrzee lub uwag, czynnoci majce wpływ na bezpieczestwo pracowników obsługi oraz wyeliminowanie 6

9 uszkodze siłowników czy układów technologicznych, na których s zamontowane. Ostrzeenia pojawiaj si w miejscach, w których czynnoci maj wpływ na bezpieczestwo pracowników w trakcie montau, uruchomienia i eksploatacji. Uwagi s umieszczone przy czynnociach decydujcych o prawidłowym działaniu siłownika mogcych mie wpływ na powstanie uszkodze. 2. Dane techniczne 2.1. Dane przeciwwybuchowe Lp Parametr Warto 1. Oznakowanie Ex siłownika obrotowego / liniowego / wahliwego - dla temp. pracy ºC lub ºC: II 2G Ex db eb h IIC T4 Gb; II 2D Ex h tb IIIC T135 C Db, - dla temp. pracy ºC lub ºC: II 2G Ex db eb h IIC 155 C Gb; II 2D Ex h tb IIIC T155 C Db - dla temp. pracy ºC lub ºC: II 2G Ex db eb h IIC 165 C Gb; II 2D Ex h tb IIIC T165 C Db Zakres temperatury okrela tabliczka oznakowanie Ex; znaczenie poszczególnych symboli opisano w p Sposób ochrony - komora silnika - osłona d - komora bloku sterujcego - osłona d - komora listwy zaciskowej - budowa e - komora przekładni głównej - bezpieczestwo konstrukcyjne c - moduł liniowy - bezpieczestwo konstrukcyjne c - moduł wahliwy - bezpieczestwo konstrukcyjne c 3. Certyfikat badania KDB 08ATEX290X Szczególne warunki stosowania: - ruby mocujce elementy osłony ognioszczelnej powinny by klasy mechanicznej co najmniej A2 (A4) -70 zgodnie z instrukcj obsługi producenta. - W urzdzeniu zastosowano złcza ognioszczelne o przewitach innych ni okrelono w PN-EN Szczegóły podano w instrukcji obsługi na Rysunkach 9 i Dane techniczne siłownika standardowego XS Warto Lp Parametr Siłownik obrot. XS Siłownik liniowy XS / mod L Siłownik wahliwy XS / mod W 1 Znamionowa warto momentu Mn lub siły wyjciowej Fn siłownika przy napiciu zasilania 3x400V AC ±10%, f=50hz (1) Wysze wartoci momentu lub siły uzgadnia z dostawc. XSa00-20 Nm XSa0-30 Nm XSa1-60 Nm XSb0-60 Nm XSb1-120 Nm XSc0-120 Nm XSc1-240 Nm XSa00/La - 7 kn XSa0/La - 10 kn XSa1/La - 20 kn XSb0/Lb - 20 kn XSb1/Lb - 40 kn XSc0/Lc - 30 kn XSc1/Lc - 60 kn XSa00/Wa Nm XSa0/Wa Nm XSa1/Wa Nm XSb0/Wb Nm XSb1/Wb Nm (1) 7

10 Lp Parametr Siłownik obrot. XS 2 Zakres ustawianego układu przeci-eniowego (nastawa fabryczna) 3 Napicie znamionowe zasilania silnika siłownika Obcienie zestyków mikrowyłczników 4 Znamionowa warto skoku 4; 5,6; 8; 11; 16; 22; 30; 45; 56; 80; 110; 160; 220; 310; 500; 800; 1250 obr. 5 Znamionowa prdko elementu wyjciowego Warto Siłownik liniowy XS / mod L Siłownik wahliwy XS / mod W % Mn % Fn % Mn 16; 20; 32; 41; 63 obr/min 3x400V AC +10% / -15%, 50Hz ±6% 2,5A / 250V AC; 0,3A / 220V DC 50; 80; 100; 125;150; 200 mm 80; 100; 160; 200; 315 mm/min 90 ; 120 ; 160 1; 1,2; 1,9; 2,4; 3,7 obr/min 6 Rodzaj pracy praca dorywcza S2 15min, dla siłownika liniowego S2 5min; klasa A i B wg PN-EN z obcieniem 50% Mn (90% czasu pracy) i 100% Mn (10% czasu pracy) 7 Temperatura pracy - standard: C, C lub C; - niska: C, C lub C 8 Stopie ochrony siłownika IP66/68 9 Wilgotno do 80% 10 Powłoka lakiernicza farba proszkowa, kolor zielony RAL Pozycja pracy dowolna 12 Poziom hałasu do 75 db(a) 13 Smarowanie - dla temp. standard: smar Mobilux EP 1 lub odpowiednik; - dla temp. niskiej: smar MOBILITH SHC 007 lub odpowiednik 14 Przyłcze F07, F10, F14 F7, F10, F14 F10, F14 13 Silnik silnik asynchroniczny trójfazowy 14 Klasa izolacji silnika F 15 Zabezpieczenie silnika 3 termistory PTC, opcjonalnie wyłczniki bimetalowe 16 Grzałka antykondensacyjna (opcja) PTC, moc 8W, z termostatem, napicie zasilania 230VAC, maks. prd załczania 2A, załczenie <15 C, wyłczenie >30 C 17 Podłczenie elektryczne Listwa zaciskowa, zaciski spryste Ex e 18 Wpusty kablowe Ex e, z dwóch stron komory listwy zaciskowej po 3 gwintowane otwory: 2 x M32 i 1 x M25; standardowo wszystkie 6 otworów z zalepkami 8

11 Lp Parametr Siłownik obrot. XS 19 Wymiary [mm]: - typ a XS (XSM) - typ b XS (XSM) - typ c XS (XSM) (2) wymiary zale od dobranego modułu liniowego lub wahliwego 20 Masa - typ a XS (XSM) max - typ b XS (XSM) max - typ c XS (XSM) max (3) masa zaley od dobranego modułu liniowego lub wahliwego 360x595x230 (340) 390x630x230 (340) 460x810x300 (380) 38,5 (44,5) kg 44 (50) kg 80 (85) kg Warto Siłownik liniowy XS / mod L 360x595x505(575) 390x630x545(615) (2) 44,5 (50,5) kg 54 (60) kg (3) Siłownik wahliwy XS / mod W 610x595x595 (710) 705x630x655 (770) (2) 62 (68) kg 93,5 (99,5) kg (3) 2.3. Dane sterownika dla siłownika X-MATIK Ex Lp Parametr Warto 1. Napicie zasilania 3x400VAC, 50Hz 2. Załczenie mocy Tyrystorowe, max 2,2kW (S2 3min), stycznikowe max 5,5 kw 3. Wejcia sterujce 24V DC, z separacj galwaniczn (ZDALNE, OTWÓRZ, ZAMKNIJ, STOP, RUCH AWARYJNY) napicie zasilajce moe pochodzi z zasilacza z X MATIKA 4. Komunikacja poprzez sie informatyczn (opcja) 5. Napicie na styki drogowe i momentowe Protokół MODBUS RTU 48V, galwanicznie odizolowane 6. Styki drogowe i momentowe - OTWARTE; ZAMKNI TE - moment na OTWÓRZ, moment na ZAMKNIJ 7. Wyjcia przekanikowe (styki) 230VAC / 0,5A - GOTOWO ELEKTRYCZNA; - ZDALNE; - LOKALNE 8. Wyjcie analogowe (opcja) Połoenie siłownika 4-20mA - dostpne w wykonaniu z przetwornikiem połoenia 9. Ruch awaryjny - ruch w kierunku na OTWÓRZ, lub - ruch w kierunku na ZAMKNIJ lub STOP w zalenoci od ustawienia mikroprzełczników 10. Przyłcze elektryczne Listwa zaciskowa, zaciski spryste Ex e 2.4. Schematy połcze elektrycznych Połczenia elektryczne siłownika standardowego naley wykona zgodnie z projektem technicznym w oparciu o schematy aplikacyjne. Schemat aplikacyjny dla sterowania z wyłczaniem w pozycji ZAMKNI TE wyłcznikiem drogi przedstawiono na Rysunku 1. 9

12 Schemat aplikacyjny dla sterowania z wyłczaniem w pozycji ZAMKNI TE wyłcznikiem momentowym (sterowanie z dociskiem) pokazano na Rysunku 2. Schemat aplikacyjny siłownika X-MATIK Ex (XSM Ex) został zamieszczony na Rysunku Monta siłownika na armaturze Uwaga Przed zamontowaniem siłownika sprawdzi czy jest on prawidłowo dobrany do elementu wykonawczego (np. zaworu). Sposób sprawdzenia zaley od rodzaju elementu wykonawczego i wynikajcego z tego, typu dostarczonego siłownika. W kadym przypadku sprawdzi czy podczas transportu siłownik nie został uszkodzony. W przypadku stwierdzenia uszkodze skontaktowa si z dostawc i uzgodni sposób naprawy z producentem. Siłowniki mog pracowa w dowolnej pozycji pracy. Stosownie do pozycji pracy dla siłowników w wersji X-MATIK Ex mona obróci stacyjk sterowania lokalnego. Siłowniki naley montowa tak, aby zapewni swobodny dostp do stacyjki sterowania lokalnego i kółka napdu rcznego. Do celów serwisowych naley zapewni woln przestrze około 50 cm wokół siłownika. Monta siłownika obrotowego W przypadku siłownika obrotowego montowanego bezporednio na elemencie wykonawczym, sposób sprzgnicia siłownika z trzpieniem elementu wykonawczego zaley od tego, czy element sprzgajcy przenosi tylko moment obrotowy, czy dodatkowo ma przenosi sił wzdłun. Przyłcze typu B1/B3 Dla przypadku przenoszenia tylko momentu obrotowego, zgodnie z norm PN-EN ISO 5210, dla przyłcza typu B1 wałek wyjciowy siłownika jest bezporednio nakładany na trzpie zaworu z wpustem. Ten sposób połczenia pokazano na Rysunku 6. Dla przyłcza typu B3 w wale wyjciowym siłownika znajduje si tuleja przyłczeniowa z wybraniem pod wpust i z t tulej siłownik jest montowany na trzpie z wpustem. Ten sposób połczenia pokazano na Rysunku 7. W obydwu tych przypadkach przy montau siłownika na elemencie wykonawczym naley: Sprawdzi czy kołnierz przyłczeniowy jest dopasowany do elementu wykonawczego. Sprawdzi czy otwór oraz kanałek pod wpust odpowiadaj wymiarom trzpienia i wpustu w urzdzeniu nastawczym. Pokry lekko smarem trzpie armatury i wpust. Nałoy siłownik na element wykonawczy i starannie wycentrowa otwory mocujce w kołnierzach przyłczeniowych. 10

13 Mocowa rubami o klasie mechanicznej nie gorszej ni A2(A4)-70 zwracajc uwag na dokrcanie metod na krzy. Ostrzeenie Przyłcze typu A Dla przypadku przenoszenia przez siłownik momentu obrotowego i siły wzdłunej siłownik jest dostarczany z przyłczem typu A pokazanym na Rysunku 8. Przyłcze typu A moe by dostarczone z gwintem odpowiadajcym gwintowi trzpienia elementu wykonawczego lub z tulej do wykonania gwintu przez zamawiajcego. W tym przypadku przed montaem siłownika naley wymontowa tulej z przyłcza typu A i wykona właciwy gwint. Wykonanie otworu i gwintu w tulei wymaga szczególnego zwrócenia uwagi na centryczno otworu oraz zapewnienie jego prostopadłoci do powierzchni współpracujcych z łoyskami wzdłunymi. Przy montau siłownika z przyłczem typu A na element wykonawczy naley: Sprawdzi czy kołnierz przyłczeniowy jest dopasowany do elementu wykonawczego. Sprawdzi czy gwint w przyłczu typu A odpowiada gwintowi trzpienia armatury, zwróci szczególn uwag na skok i kierunek zwojów gwintu. Pokry lekko smarem trzpie armatury. Pokrycie smarem trzpienia armatury, zapewnia zmniejszenie współczynnika tarcia na gwincie trapezowym. Brak smarowania tego połczenia moe skutkowa nadmiernym wzrostem temperatury połczenia z gwintem trapezowym. Zastosowany smar powinien mie temperatur zapłonu powyej 200 C. Wkrci przyłcze A na armatur, wycentrowa otwory w kołnierzach przyłczeniowych i skrci rubami o klasie wytrzymałoci nie gorszej ni A2(A4)-70, zwracajc uwag na dokrcanie metod "na krzy". Nałoy napd na przyłcze A zgrywajc kły zabierakowe z wyciciami wału napdu. Ustawi napd do pozycji pracy centrujc otwory mocujce przyłcza A i napdu oraz połczy je rubami. Jeeli trzpie armatury wysuwa si ponad wysoko napdu naley zastosowa dostarczon rur ochronn. Uwaga Monta siłownika wahliwego Przy zabudowie siłownika wahliwego naley zwróci uwag na poluzowanie w module wahliwym elementów zderzaka. Sposób wykonania tej czynnoci opisano w Załczniku 1 (dostarczanym przy zamówieniu siłownika wahliwego). W przypadku siłownika wahliwego montowanego bezporednio na elemencie wykonawczym, sposób sprzgnicia siłownika z trzpieniem elementu wykonawczego powinien by zgodny z norm PN-EN ISO

14 Uwaga Monta siłownika liniowego Przy montau siłownika liniowego na elemencie wykonawczym (zaworze) naley: Sprawdzi czy kołnierz przyłczeniowy jest dopasowany do kołnierza zaworu. Sprawdzi czy gwint(y) w łczniku odpowiadaj gwintom w module liniowym siłownika i na trzpieniu zaworu. Sprawdzi czy na gwincie modułu liniowego znajduje si przeciwnakrtka. Pokry lekko smarem gwinty modułu liniowego i trzpienia zaworu. Nałoy siłownik na element wykonawczy (zawór) i starannie wycentrowa otwory mocujce w kołnierzach przyłczeniowych. mocowa rubami o klasie wytrzymałoci nie gorszej ni 8.8 zwracajc uwag na dokrcanie metod na krzy. Przy łczeniu przyłcza modułu liniowego z trzpieniem zaworu przy pomocy łcznika zwróci uwag, aby ograniczenie ruchu zwizane ze skokiem modułu liniowego siłownika nie ograniczało skoku trzpienia zaworu oraz na dokrcenie przeciwnakrtki. Unika montau poziomego modułu liniowego. W razie koniecznoci takiego montau stosowa podpor siłownika. 4. Podłczenie elektryczne Prace elektryczne mog by wykonywane wyłcznie przez Ostrzeenie wykwalifikowanych elektryków, zgodnie z obowizujcymi przepisami bhp, posiadajcych stosowne dopuszczenia do wykonywania prac w przestrzeniach zagroonych wybuchem. Przy pracach instalacyjnych w przestrzeniach zagroonych wybuchem naley stosowa si do zalece i wymaga normy PN-EN Atmosfery wybuchowe -- Cz 14: Projektowanie, dobór i monta instalacji elektrycznych. Prace instalacyjne przy siłowniku naley wykonywa bez podanego napicia i mog by prowadzone tylko w czasie gdy nie wystpuje zagroenie wybuchem. Połczenie siłownika naley przeprowadzi zgodnie z dokumentacj techniczn w oparciu o schemat elektryczny siłownika pokazany na Rysunkach 1, 2 lub 3, łczc odpowiednio obwody zasilania i sterowania siłownika. Siłownik jest zasilany napiciem trójfazowym 3x400 V AC, a obwody sterownicze zgodnie z danymi technicznymi siłownika. Połczenia elektryczne siłownika do obwodów zewntrznych s realizowane poprzez złczki przeznaczone do stref zagroonych wybuchem budowy wzmocnionej e. Tworz one listw zaciskow znajdujc si w osłonie wzmocnionej. Obudowa listwy zaciskowej posiada sze zalepionych otworów, po trzy z kadej strony o rozmiarach M25x1,5 1 szt. i M32x1,5 2 szt. 12

15 Ostrzeenie Uwaga Mona stosowa korki zalepiajce budowy wzmocnionej e dopuszczone do pracy w temperaturze od -40 C do +70 C i ze stopniem ochrony IP68. Do wprowadzenia kabli łczcych siłownik z obwodami zewntrznymi naley zastosowa dławice kablowe o budowie wzmocnionej e M32x1,5 lub M25x1,5. Dławnice kablowe powinny by dopuszczone do pracy w temperaturze od -40 C do +70 C i ze stopniem ochrony IP68. Dopuszcza si stosowanie korków zalepiajcych i dławnic przeznaczonych do pracy w innej temperaturze otoczenia ni podano powyej i stopniu ochrony IP68 pod warunkiem, e temperatura otoczenia nie przekroczy granic temperatury okrelonych dla tych elementów. Przy doborze dławnic kablowych naley zwróci uwag na rednice kabli, które maj by zacinite w danej dławnicy. rednice kabli okrela producent dławnic. Po wykrceniu korka zalepiajcego w jego miejsce mona zamocowa dławice kablowe według potrzeb. W strefach bez agresywnych oparów do zacisków mona podłcza nastpujce przewody miedziane: jednodrutowe, wielodrutowe, linkowe. W strefach agresywnych korozyjnie linkowe z zacinit gazoszczeln tulejk. Przewody podłczane do zacisków naley odizolowa na długoci 8-9mm i montowa narzdziami przeznaczonymi do ich montau w zaciskach. Do zacisku mona łczy tylko 1 przewód. W przypadku koniecznoci podłczenia 2 przewodów naley je wczeniej zacisn w jednej kocówce tulejkowej. Przewody ochronne wprowadzanych kabli do siłownika naley podłczy do zacisków PE listwy zaciskowej. Ochrona przeciwporaeniowa siłownika, wymaga właciwego jego uziemienia, przez podłczenie zewntrznego zacisku uziemiajcego znajdujcego si na korpusie siłownika do instalacji uziomowej wykonanej według projektu instalacji elektrycznej siłownika. Przewody ochronne kabli naley łczy do zacisków PE na listwie zaciskowej. Sposób podłczenia obwodu ochronnego wewntrz siłownika pokazano na Rysunkach 11 i 12, a obwodu ochronnego zewntrznego na Rysunku 13. Po zakoczeniu montau elektrycznego sprawdzi prawidłowo połcze na zgodno wyprowadze ze schematem aplikacyjnym. Sprawdzi skuteczno ochrony przeciwporaeniowej zgodnie z norm PN-HD Instalacje elektryczne niskiego napicia -- Cz 4-41: Ochrona dla zapewnienia bezpieczestwa -- Ochrona przed poraeniem elektrycznym. Zwróci szczególn uwag na prawidłowe dokrcenie dławic kablowych dla zapewnienia stopnia ochrony IP68. Jeeli dławica kablowa nie jest wykorzystana, sprawdzi czy s dokrcone zalepki otworów Ex e do wprowadzania kabli. 13

16 5. Uruchomienie Ostrzeenie Prace elektryczne mog by wykonywane wyłcznie przez wykwalifikowanych elektryków zgodnie z obowizujcymi przepisami bhp. Prace uruchomieniowe przy siłowniku bdcym pod napiciem mog by wykonywane tylko w czasie gdy nie wystpuje zagroenie wybuchem. Naley stosowa si do zalece i wymaga normy PN-EN Atmosfery wybuchowe -- Cz 14: Projektowanie, dobór i monta instalacji elektrycznych. Uwaga Po zamontowaniu siłownika na elemencie wykonawczym, wykonaniu i sprawdzeniu połcze elektrycznych mona przystpi do uruchomienia siłownika. Uruchomienie siłownika ma na celu sprawdzenie prawidłowego i bezpiecznego otwierania i zamykania elementu wykonawczego zgodnie z projektem. Jeeli jest uruchamiany siłownik z modułem wahliwym naley sprawdzi czy został poluzowany zderzak modułu wahliwego w sposób opisany w Załczniku 1. (dostarczanym w przypadku zamówienia siłownika wahliwego). Zaleca si przed przystpieniem do uruchomienia siłownika ustawi zderzaki modułu wahliwego zgodnie z opisem w Załczniku 1. Dla siłownika liniowego zwróci uwag, aby po zamontowaniu siłownika na zaworze, skok zaworu był zawarty w obszarze skoku modułu liniowego. Generalnie proces uruchomienia polega na sprawdzeniu działania wyłczników momentowych oraz prawidłowym ustawieniu wyłczników drogi w siłowniku, aby sterowanie elektryczne do połoe OTWARTE i ZAMKNI TE odpowiadało otwarciu i zamkniciu elementu wykonawczego. W procesie uruchomienia naley równie ustawi mechaniczny wskanik połoenia i ewentualnie zderzaki stanowice dodatkowe ograniczenie ruchu siłownika. Uruchomienie ma na celu równie ostateczn weryfikacj połcze elektrycznych zarówno w obwodach sterowania jak i sygnalizacji na zgodno z projektem. Poniej opisano uruchomienie siłownika sterowniczego w wersji standard. Uruchomienie siłownika w wersji X-MATIK Ex (XSM Ex) jest analogiczne. Sterowanie w tej wersji mona wykonywa przy pomocy stacyjki sterowania lokalnego. Naley równie skonfigurowa sterownik X-MATIK Ex zgodnie z opisem zawartym w p. 6. Ostrzeenie Ze wzgldu na monta siłownika w przestrzeni zagroonej wybuchem, prace uruchomieniowe mona przeprowadza tylko przy odłczonym napiciu, korzystajc z trybu pracy rcznej. Prace nad otwartym i bdcym pod napiciem siłowniku wolno przeprowadza tylko wtedy, gdy jest zapewnione, e na czas trwania prac nie panuje adne zagroenie wybuchowe. 14

17 Uwaga Przedstawiona procedura ustawiania siłownika dotyczy siłownika, w którym zamykanie elementu wykonawczego odbywa si przy krceniu kółkiem napdu rcznego w prawo. W przypadku gdy zamykanie odbywa si przy krceniu kółkiem napdu rcznego w lewo funkcja opisanych wyłczników ulega zamianie. Przy uruchamianiu siłownika sterowniczego XS Ex lub X-MATIK Ex, aby uzyska dostp do nastawianych elementów naley zdj pokryw bloku sterujcego. Pokryw zdejmuje si poprzez odkrcenie 8 rub imbusowych kluczem 5. Widok zespołu sterujcego pokazano na Rys. B Przełczanie na tryb pracy rcznej W procesie uruchamiania wykorzystuje si zarówno tryb pracy rcznej (moliwo otwierania i zamykania elementu wykonawczego przez krcenie kółkiem napdu rcznego) jak i tryb pracy elektrycznej (otwieranie i zamykanie elementu wykonawczego przez sterowanie silnikiem elektrycznym siłownika). Uwaga Przełczanie na tryb pracy rcznej moe by dokonywany wyłcznie przy wyłczonym silniku siłownika. Przełczanie przy silniku bdcym w ruchu moe grozi uszkodzeniem siłownika. Rys. A Sposób przełczania w tryb pracy rcznej pokazano na Rys. A. Naley odcign dwigni znajdujc si w osi kółka napdu rcznego. W przypadku wyczuwania oporu naley lekko obraca kółkiem napdu rcznego w lewo i prawo do momentu prawidłowego zazbienia si sprzgła napdu rcznego. Zwolni dwigni, która powinna wróci do połoenia spoczynkowego (jak na Rys. A). Krcc kółkiem napdu rcznego czujemy opór zaleny od obcienia trzpienia elementu wykonawczego i obserwujemy ruch trzpienia. Przy duych obcieniach zaleca si po przesterowaniu obróci kółkiem napdu rcznego lekko w stron przeciwn. Przełczanie w tryb pracy elektrycznej odbywa si automatycznie w momencie załczenia silnika elektrycznego siłownika. 15

18 Przy otwieraniu lub zamykaniu armatury kółkiem napdu rcznego, nie przykłada nadmiernej siły przy krceniu kółkiem, poniewa moe to spowodowa kilkakrotne przekroczenie momentu lub siły znamionowej co moe skutkowa zarówno uszkodzeniem podzespołów siłownika jak i armatury. Dla siłowników a przyłoona siła do kółka rcznego nie powinna przekroczy 35N (3,5kG), dla b 70N (7kG), a dla c 90N (9kG) Stacyjka sterowania lokalnego Dla siłownika sterowniczego w wersji XSM Ex (X-MATIK Ex) siłownik jest wyposaony w stacyjk sterowania lokalnego, która znajduje si na siłowniku w obudowie zespołu sterujcego. Wygld stacyjki, opis jej elementów i obsług opisano w punkcie 6. Sterownik siłownika (wersja X-MATIK Ex). Siłownik sterowniczy XS Ex nie posiada stacyjki sterowania lokalnego Uruchomienie siłownika gdy nie ma zagroenia wybuchem Ostrzeenie Prace nad otwartym i bdcym pod napiciem siłowniku wolno przeprowadza tylko wtedy, gdy jest zapewnione, e na czas trwania prac nie panuje adne zagroenie wybuchowe Sprawdzenie działania wyłczników momentowych gdy nie ma zagroenia wybuchem Układ przecieniowy (wyłczniki momentowe) jest ustawiany fabrycznie na moment znamionowy lub okrelony w zamówieniu. Jeeli moment ustawiony fabrycznie jest niezgodny z momentem wymaganym mona zmieni ustawienie momentu korzystajc ze skali znajdujcej si na krzywkach układu momentowego (11) Rys. B (11A - krzywka czerwona i 11B - zielona). W tym celu naley okreli, która krzywka układu momentowego, czerwona czy zielona, zabezpiecza kierunek zamykanie. Standardowo, gdy krcenie kółkiem napdu rcznego w prawo zamyka armatur, jest to krzywka czerwona (dla siłownika X-MATIK Ex zawsze jest to krzywka czerwona). Nastpnie naley na krzywce w wybranym kierunku (zamykanie, otwieranie) poluzowa dwa wkrty (16) lub (17) na Rys. B i obróci skal w lewo lub prawo tak, aby strzałka (18) wskazała wymagany moment, opisany na skali w % momentu znamionowego. Dokrci poluzowane wkrty. Procedura sprawdzania wyłczników polega na funkcjonalnym sprawdzeniu ich prawidłowego działania, aby zapewni wyłczenie siłownika przy mechanicznym zablokowaniu moliwoci ruchu siłownika w kierunku otwierania lub zamykania. 16

19 Przystpujc do sprawdzenia działania wyłczników momentowych naley: Przełczy na tryb pracy rcznej. Sprawdzi pokrcajc kółkiem napdu rcznego, czy siłownik prawidłowo współpracuje z elementem wykonawczym. Okreli kierunek zamykania elementu wykonawczego i sprawdzi czy tabliczka na kółku napdu rcznego prawidłowo pokazuje ten kierunek. W ustawieniu fabrycznym przyjmuje si, e krcenie kółkiem napdu rcznego w prawo jest kierunkiem zamykania. Jeeli jest odwrotnie odkrci tabliczk Z-O i obróci aby wskazywała prawidłowo kierunki otwierania i zamykania. Krcc kółkiem napdu rcznego przestawi element wykonawczy w połoenie porednie. Poluzowa wkrty dociskowe w polu zielonym (1B) Rys. B i czerwonym (1A) na bbnie krzywek w celu odblokowania krzywek. Sprawdzi czy krzywki drogi (3) i (4) Rys. B nie najechały na wyłczniki drogi (5) lub (6). W razie potrzeby odsun krzywki drogi (3), (4) od wyłczników drogi. Włczy na chwil sterowanie elektryczne siłownika w kierunku zamykanie (przełczenie ze sterownia rcznego na elektryczne odbywa si automatycznie) i zatrzyma. Jeeli siłownik przestawia element wykonawczy w kierunku przeciwnym wyłczy zasilanie i zamieni kolejno faz zasilajcych siłownik. W siłowniku XSM Ex (X-MATIK Ex) zmiana faz nie zmienia kierunku obrotów siłownika. Okreli czy wyłczniki W5/W7 (12) Rys. B zabezpieczaj kierunek zamykania czy otwierania. Uwaga W przypadku gdy krcenie kółkiem napdu rcznego zgodnie z ruchem wskazówek zegara (w prawo) powoduje zamykanie elementu wykonawczego, krzywka czerwona układu momentowego (11A) Rys. B, pokonujc opór elementu wykonawczego, najeda na wyłczniki W5/W7 (12) Rys. B. Oznacza to, e w tym siłowniku wyłczniki W5/W7 zabezpieczaj kierunek zamykania a wyłczniki W6/W8 (13) Rys. B zabezpieczaj kierunek otwierania. W przypadku gdy krcenie kółkiem napdu rcznego zgodnie z ruchem wskazówek zegara (w prawo) powoduje otwieranie elementu wykonawczego, krzywka czerwona układu momentowego równie najeda na wyłczniki W5/W7 (12) Rys. B. Oznacza to, e w tym siłowniku wyłczniki W5/W7 zabezpieczaj kierunek otwierania a wyłczniki W6/W8 (13) Rys. B zabezpieczaj kierunek zamykania. Ustalenie tej zalenoci i sprawdzenie działania tych wyłczników jest istotne ze wzgldu na prawidłowe i bezpieczne działanie siłownika i elementu wykonawczego. 17

20 Jeeli mamy sytuacj, e krcenie kółkiem napdu rcznego zgodnie z ruchem wskazówek zegara (w prawo) powoduje zamykanie elementu wykonawczego naley: Uruchomi siłownik z połoenia poredniego (około 50% otwarcia) w kierunku zamykania i przy pomocy dwigni kontroli układu przecieniowego (14) Rys. B spowodowa zadziałanie wyłczników W5/W7. Czynno ta powinna spowodowa zatrzymanie siłownika. Jeeli siłownik si nie zatrzymał sprawdzi połczenia elektryczne w układzie sterowania na zamknij. Powtórzy t czynno dla kierunku otwierania i przy pomocy dwigni kontroli układu przecieniowego (15) Rys. B spowodowa zadziałanie wyłczników W6/W8. Powinno nastpi zatrzymanie siłownika. Jeeli siłownik si nie zatrzymał sprawdzi połczenia elektryczne w układzie sterowania na otwórz Ustawienie wyłczników drogi gdy nie ma zagroenia wybuchem Zaleca si nastpujc procedur ustawiania wyłczników drogi: Przełczy na tryb pracy rcznej. Krcc kółkiem napdu rcznego przestawi element wykonawczy w połoenie porednie. Przy poluzowanych wkrtach dociskowych (1A i 1B) Rys. B na bbnie krzywek, włczy sterowanie elektryczne siłownika w kierunku zamykanie (przełczenie ze sterowania rcznego na elektryczne odbywa si automatycznie) i zatrzyma w pobliu połoenia ZAMKNI TE. Przełczy siłownik na sterowanie rczne. Krcc kółkiem napdu rcznego ustawi element wykonawczy w połoeniu ZAMKNI TE. Standardowo ruch w kierunku zamykanie nastpuje przy krceniu kółkiem napdu rcznego zgodnie z ruchem wskazówek zegara (w prawo). W tym przypadku ruch bbna krzywek drogi (2) Rys. B jest równie zgodny z ruchem wskazówek zegara. Krzywka czerwona - dolna (3) Rys. B ustala w tym przypadku połoenie ZAMKNI TE, a zielona - górna (4) Rys. B połoenie OTWARTE. Uwaga Jeeli kierunek zamykania odbywa si przy krceniu kółkiem napdu rcznego przeciwnie do wskazówek zegara (w lewo) ustawienia krzywek naley dokona odwrotnie: zielona kierunek zamykanie i czerwona - otwieranie. 18

21 Rys. B Po ustawieniu elementu wykonawczego w połoeniu ZAMKNI TE, przy poluzowanym wkrcie dociskowym w polu czerwonym przestawi krzywk czerwon, współpracujc z dolnymi wyłcznikami kracowymi W1B/W1A (5) Rys. B (umieszczonymi pod wskazówk (10)), aby spowodowa przełczenie wyłczników kracowych i zablokowa krzywk poprzez dokrcenie wkrtu dociskowego. Zwróci uwag na poprawno działania wyłczników poprzez pokrcenie kółkiem napdu rcznego w kierunku otwierania i ponowny powrót do połoenia ZAMKNI TE. W razie braku wyłczenia skorygowa ustawienie krzywki. Krcc kółkiem napdu rcznego przestawi element wykonawczy w połoenie porednie. Przesterowa elektrycznie siłownik w poblie połoenia OTWARTE elementu wykonawczego. Przełczy siłownik na sterowanie rczne. Krcc kółkiem napdu rcznego ustawi element wykonawczy w połoeniu OTWARTE. 19

22 Przy poluzowanym wkrcie dociskowym w polu zielonym przestawi krzywk zielon, współpracujc z górnymi wyłcznikami kracowymi W2B/W2A (6) Rys. B (umieszczonymi pod wskazówk (10)), aby spowodowa przełczenie wyłczników kracowych i zablokowa krzywk poprzez dokrcenie wkrtu dociskowego. Zwróci uwag na poprawno działania wyłczników poprzez krcenie kółkiem napdu rcznego w kierunku zamykanie i ponowny powrót do połoenia OTWARTE. W razie braku wyłczenia skorygowa ustawienie krzywki. Krcc kółkiem napdu rcznego przestawi element wykonawczy w połoenie porednie. Przesterowa elektrycznie siłownik w połoenie około 50% otwarcia. Włczy siłownik w kierunku zamykania i poprzez nacinicie dwigni wyłcznika ZAMKNI TE, np. wkrtakiem sprawdzi czy nastpuje wyłczenie siłownika. T sam czynno powtórzy dla kierunku otwierania naciskajc dwigni wyłcznika OTWARTE. Jeeli nie nastpiło zatrzymanie siłownika wyłczy zasilanie siłownika i sprawdzi czy w aplikacji nie zastosowano sterowania z dociskiem, w którym sterowanie jest wyłczane przez wyłczniki momentowe. W tym przypadku przed prób sterowania siłownika do połoe kracowych sprawdzi działanie wyłczników momentowych wg procedury opisanej w punkcie Jeeli podczas opisanej wyej próby wyłczniki drogowe wyłczaj siłownik i jest to zgodne z aplikacj mona sterowa elektrycznie w kierunku zamykania i otwierania do momentu zatrzymania si siłownika w połoeniach ZAMKNI TE i OTWARTE Ustawienie wska nika połoenia W celu ustawienia wskanika połoenia naley: Sprowadzi element wykonawczy do połoenia OTWARTE (do samoczynnego wyłczenia). Poluzowa nakrtk (7) Rys. B blokujc wskaniki (8) i (9) na bbnie krzywek drogi. Obróci wskanik połoenia OTWARTE (8) tak, aby znalazł si nad nieruchom wskazówk (10) Rys. B. Zablokowa ustawienie wskanika nakrtk (7). Przesterowa element wykonawczy do połoenia ZAMKNI TE. Zwracajc szczególn uwag, aby przy dalszych czynnociach nie przestawi wskanika otwarcia (8) Rys. B, ponownie poluzowa nakrtk (7) i ustawi wskanik połoenia zamknite (9) Rys. B nad wskazówk nieruchom (10). Zablokowa wskaniki przez dokrcenie nakrtki i sterujc ponownie do połoe OTWARTE i ZAMKNI TE sprawdzi ich poprawne ustawienie. W razie potrzeby skorygowa. Przestawi element wykonawczy w połoenie porednie. 20

23 Inne ustawienia W przypadku gdy na elemencie wykonawczym jest montowany siłownik z modułem wahliwym naley korzystajc z Załcznika 1 wykona ustawienie zderzaków modułu wahliwego i wskanika połoenia na module wahliwym. Załcznik 1 jest dostarczany do siłowników wahliwych Ustawienie przetwornika połoenia W szczególnych przypadkach siłownik XS Ex lub X-MATIK Ex moe by wyposaony w przetwornik połoenia TRANSOLVER. Sposób ustawiania przetwornika połoenia jest opisany w Załczniku 10 dostarczanym przy zamówieniu siłownika z przetwornikiem połoenia. Po zakoczeniu ustawienia siłownika naley załoy pokryw bloku sterujcego i zamocowa omioma rubami. Jeeli w siłowniku X-MATIK Ex były zmieniane ustawienia sterownika, sprawdzi, czy ruby mocujce stacyjk sterowania lokalnego s dokrcone Uruchomienie siłownika w strefie zagroonej wybuchem Ostrzeenie Ze wzgldu na przestrze zagroon wybuchem, prace uruchomieniowe mona przeprowadza tylko przy odłczonym napiciu, korzystajc z trybu pracy rcznej Sprawdzenie działania wyłczników momentowych w strefie zagroonej wybuchem Układ przecieniowy (wyłczniki momentowe) jest ustawiany fabrycznie na moment znamionowy lub okrelony w zamówieniu. Jeeli moment ustawiony fabrycznie jest niezgodny z momentem wymaganym mona zmieni ustawienie momentu korzystajc ze skali znajdujcej si na krzywkach układu momentowego (11) Rys. B (11A - krzywka czerwona i 11B - zielona). W tym celu naley okreli, która krzywka układu momentowego, czerwona czy zielona, zabezpiecza kierunek zamykanie. Standardowo, gdy krcenie kółkiem napdu rcznego w prawo zamyka armatur, jest to krzywka czerwona (dla siłownika X-MATIK Ex zawsze jest to krzywka czerwona). Nastpnie naley na krzywce w wybranym kierunku (zamykanie, otwieranie) poluzowa dwa wkrty (16) lub (17) na Rys. B i obróci skal w lewo lub prawo tak, aby strzałka (18) wskazała wymagany moment, opisany na skali w % momentu znamionowego. Dokrci poluzowane wkrty. Procedura sprawdzania wyłczników polega na funkcjonalnym sprawdzeniu ich prawidłowego działania, aby zapewni wyłczenie siłownika przy mechanicznym zablokowaniu moliwoci ruchu siłownika w kierunku otwierania lub zamykania. 21

24 Przystpujc do sprawdzenia działania wyłczników momentowych naley: Przełczy na tryb pracy rcznej. Sprawdzi pokrcajc kółkiem napdu rcznego, czy siłownik prawidłowo współpracuje z elementem wykonawczym. Okreli kierunek zamykania elementu wykonawczego i sprawdzi czy tabliczka na kółku napdu rcznego prawidłowo pokazuje ten kierunek. W ustawieniu fabrycznym przyjmuje si, e krcenie kółkiem napdu rcznego w prawo jest kierunkiem zamykania. Jeeli jest odwrotnie odkrci tabliczk Z-O i obróci aby wskazywała prawidłowo kierunki otwierania i zamykania. Krcc kółkiem napdu rcznego przestawi element wykonawczy w połoenie porednie. Okreli czy wyłczniki W5/W7 (12) Rys. B zabezpieczaj kierunek zamykania czy otwierania. Uwaga W przypadku gdy krcenie kółkiem napdu rcznego zgodnie z ruchem wskazówek zegara (w prawo) powoduje zamykanie elementu wykonawczego, krzywka czerwona układu momentowego (11A) Rys. B, pokonujc opór elementu wykonawczego, najeda na wyłczniki W5/W7 (12) Rys. B. Oznacza to, e w tym siłowniku wyłczniki W5/W7 zabezpieczaj kierunek zamykania a wyłczniki W6/W8 (13) Rys. B zabezpieczaj kierunek otwierania. W przypadku gdy krcenie kółkiem napdu rcznego zgodnie z ruchem wskazówek zegara (w prawo) powoduje otwieranie elementu wykonawczego, krzywka czerwona układu momentowego równie najeda na wyłczniki W5/W7 (12) Rys. B. Oznacza to, e w tym siłowniku wyłczniki W5/W7 zabezpieczaj kierunek otwierania a wyłczniki W6/W8 (13) Rys. B zabezpieczaj kierunek zamykania. Ustalenie tej zalenoci i sprawdzenie działania tych wyłczników jest istotne ze wzgldu na prawidłowe i bezpieczne działanie siłownika i elementu wykonawczego. Sprawdzi schemat połcze elektrycznych w projekcie, czy właciwe wyłczniki momentowe s włczone we właciwe obwody kierunku zamykania i otwierania oraz porówna te połczenia ze schematami aplikacyjnymi siłownika przedstawionymi na Rysunkach 1 i 2. Podanie napicia zasilania L1, L2 i L3 zgodnie ze schematem aplikacyjnym powoduje ruch siłownika obrotowego w kierunku standardowo przyjtym jako zamykanie (obraca trzpieniem elementu wykonawczego w prawo) Ustawienie wyłczników drogi w strefie zagroonej wybuchem Zaleca si nastpujc procedur ustawiania wyłczników drogi: Przełczy na tryb pracy rcznej. Krcc kółkiem napdu rcznego przestawi element wykonawczy w połoenie porednie. 22

25 Uwaga Przy poluzowanych wkrtach dociskowych (1A i 1B) Rys. B na bbnie krzywek, krci kółkiem napdu rcznego i ustawi element wykonawczy w połoenie ZAMKNI TE. Standardowo ruch w kierunku zamykanie nastpuje przy krceniu kółkiem napdu rcznego zgodnie z ruchem wskazówek zegara (w prawo). W tym przypadku ruch bbna krzywek drogi (2) Rys. B jest równie zgodny z ruchem wskazówek zegara. Krzywka czerwona - dolna (3) Rys. B ustala w tym przypadku połoenie ZAMKNI TE, a zielona - górna (4) Rys. B połoenie OTWARTE. Jeeli kierunek zamykania odbywa si przy krceniu kółkiem napdu rcznego przeciwnie do wskazówek zegara (w lewo) ustawienia krzywek naley dokona odwrotnie: zielona kierunek zamykanie i czerwona - otwieranie. Po ustawieniu elementu wykonawczego w połoeniu ZAMKNI TE, przy poluzowanym wkrcie dociskowym w polu czerwonym przestawi krzywk czerwon, współpracujc z dolnymi wyłcznikami kracowymi W1B/W1A (5) Rys. B (umieszczonymi pod wskazówk (10)), aby spowodowa przełczenie wyłczników kracowych i zablokowa krzywk poprzez dokrcenie wkrtu dociskowego. Zwróci uwag na poprawno działania wyłczników poprzez pokrcenie kółkiem napdu rcznego w kierunku otwierania i ponowny powrót do połoenia ZAMKNI TE. W razie braku wyłczenia (kliknicia mikrowyłcznika) skorygowa ustawienie krzywki. Krcc kółkiem napdu rcznego przestawi element wykonawczy w połoenie OTWARTE. Przy poluzowanym wkrcie dociskowym w polu zielonym przestawi krzywk zielon, współpracujc z górnymi wyłcznikami kracowymi W2B/W2A (6) Rys. B (umieszczonymi pod wskazówk (10)), aby spowodowa przełczenie wyłczników kracowych i zablokowa krzywk poprzez dokrcenie wkrtu dociskowego. Zwróci uwag na poprawno działania wyłczników poprzez krcenie kółkiem napdu rcznego w kierunku zamykanie i ponowny powrót do połoenia OTWARTE. W razie braku wyłczenia (kliknicia mikrowyłcznika) skorygowa ustawienie krzywki. Przej do ustawienia wskanika połoenia. Krcc kółkiem napdu rcznego przestawi element wykonawczy w połoenie porednie Ustawienie wska nika połoenia W celu ustawienia wskanika połoenia naley: Sprowadzi element wykonawczy do połoenia OTWARTE. Poluzowa nakrtk (7) Rys. B blokujc wskaniki (8) i (9) na bbnie krzywek drogi. Obróci wskanik połoenia OTWARTE (8) tak, aby znalazł si nad nieruchoma 23

26 wskazówk (10) Rys. B. Zablokowa ustawienie wskanika nakrtk (7). Przesterowa element wykonawczy do połoenia ZAMKNI TE. Zwracajc szczególn uwag, aby przy dalszych czynnociach nie przestawi wskanika otwarcia (8) Rys. B, ponownie poluzowa nakrtk (7) i ustawi wskanik połoenia ZAMKNI TE (9) Rys. B nad wskazówk nieruchom (10). Zablokowa wskaniki przez dokrcenie nakrtki. Krcc kółkiem napdu rcznego przestawi element wykonawczy w połoenie porednie Inne ustawienia W przypadku gdy na elemencie wykonawczym jest montowany siłownik z modułem wahliwym naley korzystajc z Załcznika 1 wykona ustawienie zderzaków modułu wahliwego i wskanika połoenia na module wahliwym. Załcznik 1 jest dostarczany do siłowników wahliwych Ustawienie przetwornika połoenia w strefie zagroonej wybuchem W szczególnych przypadkach siłownik XS Ex lub X-MATIK Ex moe by wyposaony w przetwornik połoenia TRANSOLVER. Ze wzgldu na to, e przy ustawianiu siłownika jest potrzebne podanie napicia na przetwornik połoenia oraz dostp do jego przycisków, przetwornik moe by ustawiany tylko poza stref zagroon wybuchem. Sposób ustawiania przetwornika połoenia jest opisany w Załczniku 10 dostarczanym przy zamówieniu siłownika z przetwornikiem połoenia Rozruch siłownika w strefie zagroonej wybuchem Po zakoczeniu ustawienia siłownika naley: Załoy pokryw bloku sterujcego i zamocowa omioma rubami. Jeeli w siłowniku X-MATIK Ex były zmieniane ustawienia sterownika, sprawdzi, czy ruby mocujce stacyjk sterowania lokalnego s dokrcone. Przed podaniem napicia zasilania zaleca si sprawdzenie połcze elektrycznych (obwodów sterowania i zasilania) z pomieszczenia nastawni, przestawiajc siłownik rcznie w połoenie ZAMKNI TE oraz OTWARTE i obserwujc przerwanie właciwego obwodu sterowania. Po sprawdzeniu przestawi napd rcznie w połoenie porednie (około 50%). Po podaniu napicia zasilania sterowa zdalnie w kierunku zamykanie i sprawdzi, czy kierunek obrotu mechanicznego wskanika połoenia jest zgodny z załoonym przy ustawianiu połoe kracowych w siłowniku. W przypadku niezgodnoci odłczy całkowicie napicie, przeanalizowa przyczyn niezgodnoci i w razie potrzeby powtórzy procedur ustawiania siłownika w strefie zagroonej wybuchem. 24

27 6. Sterownik siłownika (wersja X-MATIK Ex) 6.1. Zastosowanie Sterownik MTC jest elektronicznym sterownikiem napdów sterowniczych X-MATIK Ex. Charakteryzuje si bezstykowym załczaniem i wyłczaniem silnika. Automatycznie wykrywa i koryguje kolejno faz zasilajcych. Sterownik MTC umoliwia bezporedni współprac siłownika z nowoczesnymi systemami automatyki, regulatorami i sterownikami PLC. Umoliwia lokalne i zdalne sterowanie napdem oraz sterowanie awaryjne. Sterowanie w trybie zdalnym odbywa si za pomoc sygnału trójstawnego lub poprzez sie informatyczn MODBUS (opcja). Dostpne s styki drogowe, momentowe, sygnał gotowoci oraz potwierdzenia trybu pracy LOKALNE i ZDALNE. W wykonaniu z zabudowanym dwuprzewodowym przetwornikiem połoenia, siłownik udostpnia prd zwrotny w zakresie 4-20mA Działanie siłownika Niniejszy opis dotyczy ogólnego algorytmu sterowania siłownika X-MATIK Ex w konfiguracji standardowej. Sterowanie moe by realizowane w trybie zdalnym lub miejscowym. Miejsce sterowania zaley od pozycji przełcznika trzypozycyjnego i sygnału ZDALNE z systemu. Dokładny opis ustawie znajduje si w rozdziale 6.3 Konfigurowanie logiki sterowania. Ograniczenie ruchu siłownika zalenie od specyfikacji armatury nastpuje w momencie otrzymania sygnału z wyłcznika drogowego lub momentowego. Sterownik ma wyprowadzone oddzielne napicie 24VDC, które moe posłuy do zasilania obwodów sterowania zdalnego, Nie naley uywa go do zasilania innych obwodów. Przekanik GOTOWO, a właciwie jego styk NO jest dokładnym odwzorowaniem logiki lampki GE na stacyjce sterowania miejscowego. Styk jest zwierany gdy lampka wieci. Oprócz tego wyprowadzony jest styk NC przekanika GOTOWO Sterowanie lokalne (opis stacyjki sterowania lokalnego) Na Rys. C przedstawiono widok stacyjki sterowania lokalnego, która zabudowana jest na siłowniku w wersji X-MATIK Ex (XSM Ex), wyposaonym w sterownik. 25

28 Rys. C. Widok stacyjki sterowania lokalnego Sterowanie. Do wyboru miejsca sterowania słuy trzypozycyjny przełcznik trybu pracy. Przełcznik ten mona zablokowa w kadym połoeniu za pomoc np. kłódki. W pozycji LOKALNE mona sterowa siłownikiem ze stacyjki sterowania lokalnego za pomoc przycisków OTW, STOP, ZAM. W tej pozycji nie ma moliwoci wpływania na prac siłownika sygnałami zdalnymi, za wyjtkiem sterowania awaryjnego (opis w punkcie 6.2.3). W pozycji ZDALNE, kontrol nad siłownikiem ma system nadrzdny zazwyczaj sterownik PLC, nastawnia itp.. Pełn kontrol nad siłownikiem z systemu mona uzyska przez zablokowanie przełcznika w tym połoeniu np. kłódk. W tej pozycji mona zdalnie (z systemu) przełczy siłownik w sterowanie lokalne przez rozłczenie sygnału ZDALNE (zdjcie napicia 24VDC z zacisku 30 na listwie zaciskowej). Przy braku sygnału ZDALNE siłownik bdzie reagował na sterowanie przyciskami OTW, STOP, ZAM ze stacyjki sterowania lokalnego. Sposób wyboru miejsca sterowania jest nastpujcy: Jeli tryb sterowania lokalnego jest wymuszony przełcznikiem trybu pracy "lub" sygnałem z systemu wówczas siłownik jest w sterowaniu lokalnym. Siłownik jest natomiast w sterowaniu zdalnym wtedy i tylko wtedy, gdy przełcznik trybu pracy jest w połoeniu ZDALNE "i" sygnał zdalnego wyboru miejsca sterowania ZDALNE jest aktywny (24VDC na zacisk 30 listwy zaciskowej). W pozycji 0 sterowanie lokalne, sterowanie zdalne oraz standardowe sterowania awaryjne (SW4-ON) nie powoduje ruchu siłownika. Jeli jednak uytkownik uzna, e istnieje potrzeba sterowania awaryjnego siłownikiem nawet przy ustawieniu przełcznika trybu pracy w pozycji 0 to moe tak funkcj włczy poprzez ustawienie SW4 w pozycji OFF. 26

29 Ostrzeenie Naley mie wiadomo, e o takiej konfiguracji powinna by poinformowana obsługa i serwis armatury i siłownika przed przystpieniem do jakichkolwiek prac przy napdzie. Sterowanie siłownikiem nie jest moliwe przy braku gotowoci elektrycznej GE (zganicie niebieskiej lampki). Wyjtek stanowi sytuacja, w której Gotowo Elektryczna jest tracona po zadziałaniu wyłcznika w układzie przecieniowym. W takim przypadku jest moliwe przesterowanie siłownika w kierunku przeciwnym do tego, w którym nastpiło przekroczenie momentu. Wówczas GE jest ponownie sygnalizowana. Pojawienie si braku Gotowoci Elektrycznej podczas ruchu siłownika zawsze powoduje zatrzymanie siłownika. Sygnalizacja. Zapalona lampka niebieska wiadczy o gotowoci elektrycznej siłownika do pracy. Ruch siłownika w kierunku otwieranie sygnalizowany jest miganiem lampki zielonej. Po osigniciu połoenia OTWARTE lampka zielona wieci wiatłem cigłym. Ruch siłownika w kierunku zamykanie sygnalizowany jest miganiem lampki czerwonej. Po osigniciu połoenia ZAMKNI TE lampka czerwona wieci wiatłem cigłym. Gotowo Elektryczna GE jest tracona w nastpujcych przypadkach: brak co najmniej jednej z faz zasilajcych, zadziałanie wyłcznika termicznego w silniku, przekroczenie momentu gdy nie zostało osignite połoenie kracowe (konfigurowalne przełcznikiem SW1), awaria zasilacza sterownika, brak wewntrznego zasilania pomocniczego 24 VDC, gotowo ganie równie przy ustawieniu przełcznika wyboru w pozycj Sterowanie zdalne Sterowanie trójstawne. Standardowym trybem sterowania zdalnego w przypadku siłownika X-MATIK Ex jest sterowanie sygnałem trójstawnym. Sterowanie zdalne jest moliwe gdy sygnał zdalnego wyboru miejsca sterowania ZDALNE jest aktywny (24V na zacisk 30 listwy zaciskowej) a przełcznik trzypozycyjny na stacyjce sterowania lokalnego znajduje si w połoeniu ZDALNE. Taki tryb sterowania potwierdzony jest zwarciem styku przekanika ZDALNE (zacisk 23 i 24 na Rysunku 3). Przy braku sygnału ZDALNE lub przestawieniu przełcznika trzypozycyjnego na stacyjce w połoenie LOKALNE zostaje zwarty styk przekanika LOKALNE (zacisk 21 i 22 na Rys. 3). Sterowanie poprzez magistral MODBUS jest sterowaniem opcjonalnym. 27

30 Sterowanie awaryjne (RUCH AWARYJNY) W siłowniku przewidziano moliwo awaryjnego ruchu siłownika do połoe kracowych. Moliwy jest ruch w kierunku otwieranie, zamykanie lub zatrzymywanie siłownika, w zalenoci od konfiguracji. Ruch awaryjny odbywa si zarówno w trybie pracy lokalnej jak i zdalnej, nie jest natomiast standardowo aktywny przy ustawieniu przełcznika trybu pracy w połoenie Konfigurowanie logiki sterowania Konfiguracja odbywa si za pomoc mikroprzełczników znajdujcych si na module elektroniki wewntrz siłownika. Dostp do nich uzyskuje si przez wyjcie osłony stacyjki po odkrceniu 4 rub imbusowych kluczem 5. Widok modułu wraz z rozmieszczeniem przełczników pokazuje Rys. D. Ostrzeenie Przed wysuniciem osłony stacyjki naley bezwzgldnie odłczy zasilanie siłownika. Podtrzymanie sterowania (SW5, SW8). Opcja dotyczy dla SW5 sterowania zdalnego z systemu (trójstawnego) a dla SW8 sterowania lokalnego ze stacyjki. Domylnie (ustawienie fabryczne) czyli przy ustawieniu SW5 w połoeniu OFF ruch siłownika nastpuje ju po chwilowym (min. 0,2s) trwaniu sygnału zdalnego z systemu, zatrzymanie po podaniu sygnału zdalnego STOP lub po osigniciu warunków ograniczenia ruchu. Dla SW8 w połoeniu OFF ruch siłownika nastpuje ju po chwilowym naciniciu przycisku OTW lub ZAM na stacyjce. Przerwanie ruchu nastpi po osigniciu warunków ograniczenia ruchu lub po naciniciu przycisku STOP, ewentualnie po przełczeniu przełcznika wyboru w pozycj inn ni sterowanie LOKALNE. Przy ustawieniu SW5 w połoeniu ON sterowanie zdalne z systemu trwa tak długo jak długo trwa sygnał zdalny z systemu. Dla SW8 w połoeniu ON sterowanie wyglda tak, e aby sterowa silnikiem naley trzyma nacinity przycisk OTW lub ZAM na stacyjce sterowania lokalnego. Nie działa wtedy przycisk STOP. Ograniczenie ruchu (SW1, SW6, SW7). Kade zadziałanie wyłcznika momentowego w kierunku zgodnym z kierunkiem wysterowania siłownika powoduje zatrzymanie silnika. W przypadku ograniczenia ruchu na połoenie, w sytuacji normalnej pracy układu, zatrzymanie siłownika nastpuje w wyniku zadziałania wyłcznika drogowego w kierunku zgodnym z kierunkiem wysterowania siłownika. Natomiast przy ograniczeniu ruchu na moment zadziałanie wyłcznika drogowego nie zatrzyma ruchu siłownika. W tym przypadku pełni on rol sygnalizatora osignicia połoenia 28

31 kracowego, a siłownik zostanie zatrzymany po zadziałaniu wyłcznika momentowego. Sposób ograniczenia ruchu na połoenie lub na moment musi by okrelony przez producenta armatury. Wyboru sposobu ograniczenia ruchu w siłowniku dokonuje si mikroprzełcznikami. Przełcznik SW7 dotyczy kierunku otwieranie a SW6 kierunku zamykanie. Połoenie mikroprzełcznika w pozycji OFF oznacza ograniczenie ruchu na połoenie, a w pozycji ON oznacza ograniczenie ruchu na moment. Połoenie przełcznika SW1 decyduje czy zadziałanie wyłcznika momentowego bdzie powodowało utrat Gotowoci Elektrycznej czy nie. Jeli uytkownik nie yczy sobie utraty Gotowoci Elektrycznej przy zadziałaniu wyłcznika momentowego to powinien przestawi mikroprzełcznik SW1 w połoenie ON. Przy ustawieniu przełcznika SW1 na OFF zadziałanie wyłcznika momentowego spowoduje utrat Gotowoci Elektrycznej. Wyjtek stanowi sytuacja, w której ograniczenie ruchu zostało ustawione na moment (SW6 lub SW7 w poz. ON), a zadziałanie wyłcznika momentowego nastpiło przy pobudzonym wyłczniku drogowym w zadanym kierunku. Siłownik zatrzymuje si, jednak Gotowo Elektryczna nie jest tracona, gdy zadziałanie wyłcznika momentowego przy osignitym połoeniu kracowym było oczekiwane (np. przy zamykaniu armatury z dociskiem). Ruch awaryjny (SW2, SW3, SW4). Sygnał podany na wejcie RUCH AWARYJNY powoduje ruch siłownika w kierunku otwieranie gdy mikroprzełcznik SW3 jest w pozycji ON a mikroprzełcznik SW2 w pozycji OFF lub ruch w kierunku na zamykanie przy odwrotnym ustawieniu w/w przełczników. Ustawienie obydwu przełczników w pozycj OFF powoduje zatrzymywanie siłownika w chwili podania sygnału RUCH AWARYJNY. Ten sam skutek odniesie ustawienie obydwu przełczników w połoenie ON. Ustawienie SW4 w połoenie OFF spowoduje, e sterowanie awaryjne bdzie si odbywało nawet przy ustawieniu przełcznika trybu pracy w połoeniu wyłczenia 0. 29

32 1 ZL4 SW1 1 ZL5 SW8 - STER. LOK. BEZ PODTRZYMANIA SW7 - MOMENT-O SW6 - MOMENT-Z SW5 - STER. ZDAL. BEZ PODTRZYMANIA SW4 - RUCH AWARYJNY L/Z SW3 - RUCH AWARYJNY - O SW2 - RUCH AWARYJNY - Z SW1 - MOMENT NIE GASI GE 1 ZL6 Rys. D. Rozmieszczenie złczy i mikroprzełczników na płytce elektroniki Ponisza tabela przedstawia wszystkie moliwe ustawienia przełczników. Wytłuszczonym drukiem zaznaczono fabryczne ustawienia. Przeł. Pozycja Opis działania Uwagi Zadziałanie wył. momentowego nie MOMENT NIE GASI ON gasi Gotowoci Elektrycznej. GE SW1 SW2 OFF ON OFF Zadziałanie wył. momentowego gasi Gotowo Elektryczn. W przypadku ograniczenia ruchu na moment (SW6 lub SW7 ON), zadziałanie wył. momentowego gdy jest pobudzony wył. drogowy nie powoduje utraty Gotowoci Elektrycznej Jeli jednoczenie SW3-OFF to podanie sygnału RUCH AWARYJNY powoduje ruch siłownika na zamykanie. Jeli SW3-ON to podanie sygnału RUCH AWARYJNY powoduje zatrzymanie siłownika. Jeli SW2 i SW3 w pozycji OFF to podanie sygnału RUCH AWARYJNY powoduje zatrzymanie siłownika. RUCH AWARYJNY Z (ZAMKNIJ) 30

33 Przeł. Pozycja Opis działania Uwagi Jeli jednoczenie SW2-OFF to podanie sygnału RUCH AWARYJNY powoduje ruch siłownika na ON otwieranie. Jeli SW2-ON to podanie SW3 sygnału RUCH AWARYJNY powoduje zatrzymanie siłownika. SW4 SW5 SW6 SW7 SW8 OFF ON OFF ON OFF ON OFF ON OFF ON OFF Jeli SW2 i SW3 w pozycji OFF to podanie sygnału RUCH AWARYJNY powoduje zatrzymanie siłownika. Sterowanie sygnałem RUCH AWARYJNY odnosi skutek tylko przy ustawieniu przełcznika trybu pracy w pozycjach LOKALNE lub ZDALNE Sterowanie sygnałem RUCH AWARYJNY odnosi skutek nawet przy ustawieniu przełcznika trybu pracy w pozycj 0 Siłownik napdzany jest tak długo jak długo dostaje sygnał sterujcy z systemu. Po zaniku sygnału sterujcego siłownik zatrzymuje si. Dotyczy sterowania zdalnego. Wystarczy krótkotrwały (min. 0,2s) sygnał sterujcy z systemu aby spowodowa ruch siłownika w wybranym kierunku. W celu zatrzymania siłownika naley poda sygnał STOP. Dotyczy sterowania zdalnego. Ograniczenie ruchu w kierunku zamykanie na moment. Ograniczenie ruchu w kierunku zamykanie na połoenie Ograniczenie ruchu w kierunku otwieranie na moment. Ograniczenie ruchu w kierunku otwieranie na połoenie Siłownik napdzany jest tak długo jak długo dostaje sygnał sterujcy ze stacyjki. Po zaniku sygnału sterujcego siłownik zatrzymuje si. Dotyczy sterowania lokalnego. Wystarczy krótkotrwały (min. 0,2s) sygnał sterujcy ze stacyjki aby spowodowa ruch siłownika w wybranym kierunku. W celu zatrzymania siłownika naley wcisn przycisk STOP. Dotyczy sterowania lokalnego. RUCH AWARYJNY -O (OTWÓRZ) RUCH AWARYJNY L/Z STEROWANIE Z SYSTEMU BEZ PODTRZYMANIA MOMENT Z (ZAMKNIJ) MOMENT O (OTWÓRZ) STEROWANIE ZE STACYJKI BEZ PODTRZYMANIA Konfigurowanie sterowania poprzez MODBUS W przypadku gdy sterownik jest wykonany z opcj ze sterowaniem poprzez magistral MODBUS, konfigurowanie płytki MODBUS sterownika naley wykona zgodnie z opisem zawartym w Załczniku 5. Sterowanie siłownikiem poprzez magistral MODBUS wyklucza moliwo sterowania zdalnego sygnałem trójstawnym 24VDC. 31

34 6.4. Podłczenie i aplikacja Schemat aplikacyjny siłownika X-MATIK Ex został zamieszczony na Rysunku 3 strona 1. Schemat aplikacyjny sterowania siłownikiem poprzez magistral MODBUS został zamieszczony na Rysunku 3 strona 2. Opis funkcji sygnałów znajduje si na Rysunku 3 strona 3. Listw zaciskow do podłczenia przewodów zasilajcych, sterowniczych i sygnałowych pokazano na Rysunku 5 (dla siłowników XS Ex bez sterownika listwa zaciskowa została przedstawiona na Rysunku 4). Naley pamita, e przewód ochronny łczy si do zacisku ochronnego PE listwy. 7. Zabezpieczenia zewntrzne siłownika Siłownik wymaga zastosowania zewntrznego zabezpieczenia silnikowego. Nastawa zabezpieczenia termicznego powinna by zgodna z wartociami okrelonymi w tabeli na Rys. E. Obroty [obr/ min] XS(M)a0 XS(M)a00 In [A] IT [A] XS(M)a1 XS(M)b0 XS(M)b1 XS(M)c0 XS(M)c1 In [A] IT [A] In [A] IT [A] 16 1,2 1,3 1,2 1,3 2,5 2,8 2,5 2,8 3,1 3,5 3,1 3,5 20 1,4 1,6 1,4 1,6 2,4 2,6 2,4 2,6 3,2 3,6 3,2 3,6 32 1,6 1,8 1,6 1,8 2,9 3,2 2,9 3,2 4,5 4,9 4,5 4,9 41 2,4 2,6 2,4 2,6 3,2 3,6 3,2 3,6 5,4 5,9 5,4 5,9 63 2,9 3,2 2,9 3,2 4,5 4,9 4,5 4,9 9,2 10,1 9,2 10,1 In [A] IT [A] In [A] IT [A] In [A] IT [A] Rys. E Zalecane jest stosowanie zbiorczych zabezpiecze przeciwprzepiciowych klasy C lub BC, a w szczególnych przypadkach take klasy D, zgodnie z aktualnymi normami dotyczcymi ochrony przeciwprzepiciowej. W przypadku wykorzystania wyłczników drogi i momentu znajdujcych si wewntrz siłownika do współpracy z klasycznymi układami przekanikowymi, naley zwróci uwag na zabezpieczenie zwarciowe tych obwodów (zalecany wyłcznik instalacyjny do 2A). Cewki przekaników musz by wyposaone w układy gasikowe. 8. Eksploatacja Jest konieczne aby pracownicy odpowiedzialni za eksploatacj siłowników zapoznali si szczegółowo z Instrukcj Obsługi i stosowali si do wszystkich ostrzee i uwag zawartych w jej treci. 32

35 Szczególn uwag naley zwraca na zmiany warunków otoczenia w jakich s eksploatowane siłowniki oraz na okresowe kontrole opisane w punkcie Konserwacja w Instrukcji Obsługi, jak równie w wewntrznych przepisach obowizujcych na danym obiekcie. W przypadku zastosowania siłowników w przestrzeniach zagroonych wybuchem pyłu naley regularnie, w zalenoci od zapylenia, usuwa pył z urzdzenia aby nie dopuci do nagromadzenia si warstwy powyej 5 mm. Przy przełczaniu siłownika na napd rczny przy wyczuwalnym oporze podczas odcigania dwigni, naley pamita o lekkim poruszaniu kółka w lewo lub prawo aby ułatwi zazbienie sprzgła napdu rcznego. Przy otwieraniu lub zamykaniu armatury kółkiem napdu rcznego, nie przykłada nadmiernej siły przy krceniu kółkiem, poniewa moe to spowodowa kilkukrotne przekroczenie momentu lub siły znamionowej co moe skutkowa zarówno uszkodzeniem podzespołów siłownika jak i armatury. Dla siłownika a przyłoona siła do kółka rcznego nie powinna przekroczy 50N (5kG), dla siłownika b nie powinna przekroczy 80N (8kG) a dla siłownika c 100N (10kG). W przypadku gdy przekładnia napdu rcznego ma przełoenie 1:4, co wystpuje w siłownikach X -7_- gdy nastpna liczba w kodzie (w miejscu podkrelnika) jest wiksza od 8 lub w siłownikach X -8(9)_- gdy nastpna liczba w kodzie jest wiksza od 10, przyłoona siła do kółka rcznego nie powinna przekroczy dla siłownika a 0,2kN (20kG), a dla siłowników b i c 0,3kN (30kG). 9. Konserwacja Ostrzeenie Prace konserwacyjne mog by wykonywane wyłcznie przez dowiadczonych i przeszkolonych pracowników posiadajcych dopuszczenie do prac przy urzdzeniach elektrycznych w przestrzeniach zagroonych wybuchem, zgodnie z obowizujcymi przepisami bhp. Przy pracach konserwacyjnych w przestrzeniach zagroonych wybuchem naley stosowa si do zalece i wymaga normy PN-EN Atmosfery wybuchowe -- Cz 17: Kontrola i konserwacja instalacji elektrycznych. W przypadku koniecznoci wykonania prac w siłownikach z otwart obudow i z włczonym zasilaniem, naley mie pewno, e na czas trwania prac nie ma zagroenia wybuchem. Zgodnie z norm PN-EN Atmosfery wybuchowe -- Cz 17: Kontrola i konserwacja instalacji elektrycznych jest wymagane regularne wykonywanie okresowych kontroli i konserwacji. Zaleca si raz w miesicu dokona kontroli wzrokowej siłownika, która powinna obejmowa: Sprawdzenie, czy nie ma zewntrznych uszkodze, odprysków powłoki lakierniczej, wycieków, 33

36 Ogldziny połczerubowych złczy ognioszczelnych, Sprawdzenie szczelnoci i mocowania wpustów kablowych i zalepek, Ogldziny kabli przyłczeniowych i mocowania przewodu ochronnego. W przypadku stwierdzenia uszkodze powłoki lakierniczej naley oczyci i zabezpieczy odkryte powierzchnie farb aby unikn korozji, która przy uderzeniu obcego metalowego ciała sprzyja powstaniu iskier mechanicznych. Okresowo, zgodnie z zaleceniami wewntrznymi, naley dokonywa kontroli szczegółowej, która oprócz kontroli wzrokowej powinna obejmowa: Zdjcie pokrywy listwy zaciskowej i obejrzenie połcze przewodów na zaciskach, czy nie ma przebarwie oznaczajcych zbyt wysoki poziom temperatury, sprawdzenie momentów dokrcania połcze rubowych szczególnie w miejscach gdzie wystpuj drgania, kontrol złcz ognioszczelnych pokazanych na Rysunkach 9 i 10 pod wzgldem zanieczyszcze i korozji. Ostrzeenie W przypadku demontau podzespołów ze złczami ognioszczelnymi naley mie pewno, e na czas trwania prac zostało całkowicie odłczone napicie lub nie ma zagroenia wybuchem. Naley zapozna si z informacjami zawartymi w rozdziale o demontau urzdzenia. Złcza ognioszczelne mog by czyszczone wyłcznie chemicznie. Nie wolno naraa je na adne uszkodzenia mechaniczne. W przypadku wtpliwoci mona skontrolowa szczeliny złcz ognioszczelnych i porówna z wymaganiami podanymi na Rysunkach 9 i 10. Przed ponownym montaem podzespołów ze złczami ognioszczelnymi naley złcza pokry cienk warstw wazeliny technicznej oraz sprawdzi elementy uszczelniajce. W razie potrzeby wymieni na identyczne. W przypadku zauwaenia usterek naley je bezzwłocznie naprawi. Stosowa wyłcznie oryginalne czci zamienne. W przypadku wtpliwoci skontaktowa si z dostawc. 10. Demonta siłownika Ostrzeenie Prace elektryczne mog by wykonywane wyłcznie przez wykwalifikowanych elektryków zgodnie z obowizujcymi przepisami bhp. Przy pracach instalacyjnych w przestrzeniach zagroonych wybuchem naley stosowa si do zalece i wymaga normy PN-EN Atmosfery wybuchowe -- Cz 14: Projektowanie, dobór i monta instalacji elektrycznych. Prace instalacyjne przy siłowniku naley wykonywa bez podanego napicia i mog by prowadzone tylko w czasie gdy nie wystpuje zagroenie wybuchem. 34

37 Przed demontaem siłownika obrotowego naley wyłczy napicie zasilania oraz sygnały sterujce siłownika. Naley dodatkowo upewni si, e armatura jest odciona i zabezpieczona przed oddziaływaniem na siłownik (moduły wahliwe, liniowe i przyłcza typu A bez siłownika nie zapewniaj samohamownoci). Zdj pokryw listew zasilajcych. Demonta siłownika mona rozpocz po upewnieniu si, e na listwach zaciskowych siłownika nie ma napicia. Jeeli kable przyłczeniowe s na tyle długie, e pozwalaj na odstawienie siłownika po zdjciu go z armatury, nie ma potrzeby odłczania przewodów z listew zaciskowych. W przeciwnym przypadku odłczy przewody, poluzowa dławnice kablowe i usun kable z siłownika. Odkrciruby mocujce do siłownika: moduł wahliwy, liniowy lub przyłcze typu A (PA). Unie siłownik obrotowy i odstawi w bezpiecznym miejscu. 11. Podsumowanie zidentyfikowanych zagroe W siłownikach typoszeregu X Ex tam gdzie zastosowano ochron za pomoc bezpieczestwa konstrukcyjnego c zidentyfikowano trzy moliwe ródła zapłonu: gorce powierzchnie, elektryczno statyczna i iskry mechaniczne od uderzenia obcego metalowego ciała o obudow siłownika. Siłowniki obrotowe W siłownikach obrotowych ochron za pomoc bezpieczestwa konstrukcyjnego c zapewniono dla komory przekładni limakowej i zespołu napdu rcznego. Gorce powierzchnie zostały okrelone dla maksymalnej dopuszczalnej czstoci pracy S2 15 min, a dla siłowników liniowych S2 5min. W przekładni zastosowano smar półpłynny z grupy EP, który oprócz dobrych własnoci smarnych spełnia funkcj czynnika chłodzcego, temperatura zapłonu tego smaru jest powyej 204 ºC, co przypadku wycieku nie stanowi zagroenia zapłonem. Stopie ochrony IP68 zabezpiecza przed dostaniem si pyłu i wody. Dobrano właciwe materiały układu limak limacznica. Elektryczno statyczna dotyczy uchwytu kółka napdu rcznego. Dobrano materiał, którego rezystancja powierzchniowa jest mniejsza od 1 G Iskra mechaniczna od uderzenia obcego ciała nie powstanie, bo obudowa siłownika jest wykonana ze stopu aluminium. Siłowniki wahliwe Siłownik wahliwy powstaje w wyniku połczenia siłownika obrotowego z modułem wahliwym, który ma zastosowan ochron za pomoc bezpieczestwa konstrukcyjnego c. Zagroenia i zastosowane rodki zapobiegawcze s takie same jak dla siłownika obrotowego. Dla modułu wahliwego z podstaw, która jest wykonana z eliwa zagroenie stanowi dodatkowo iskra 35

38 mechaniczna powstała od uderzenia obcego metalowego ciała o obudow. Uycie narzdzi o masie 0,5kg nie stanowi zagroenia poniewa przy upadku z wysokoci nawet 2m nie powstanie efektywne ródło zapłonu. Zabezpieczenie stanowi powłoka lakiernicza. Siłowniki liniowe Siłownik liniowy powstaje w wyniku połczenia siłownika obrotowego z modułem liniowym, który ma zastosowan ochron za pomoc bezpieczestwa konstrukcyjnego c. Dla siłowników liniowych ze wzgldu na gorce powierzchnie dopuszcza si prac S2 tylko do 5 min. Zagroenia i zastosowane rodki zapobiegawcze s takie same jak dla siłownika obrotowego. Dla modułu liniowego, którego elementy zewntrzne s stalowe, zagroenie moe stanowi iskra mechaniczna powstała od uderzenia obcego metalowego ciała o obudow. Uycie narzdzi o masie 0,5kg nie stanowi zagroenia poniewa przy upadku z wysokoci nawet 2m nie powstanie efektywne ródło zapłonu. W modułach wahliwym i liniowym dodatkowym utrudnieniem powstania iskry mechanicznej s powłoki lakiernicze i cynkowanie elementów zewntrznych. Przyłcza typu A W przyłczach typu A - oznaczenie: PA - zastosowano ochron za pomoc bezpieczestwa konstrukcyjnego c. Zidentyfikowano jedno istotne ródło zapłonu gorc powierzchni. Gorca powierzchnia powstaje na gwincie trapezowym przy współpracy tulei przyłcza PA z trzpieniem trapezowym podczas zamykania lub otwierania armatury. Przy zapewnieniu smarowania tego połczenia gwintowego podczas montau i eksploatacji oraz zapewnieniu rodzaju pracy zgodnie z norm PN-EN dla klasy A, B i C tj. dla klasy A i B praca ON/OFF S2 15 min z obcieniem 50% momentu znamionowego (90% czasu pracy) i z obcieniem 100% momentu znamionowego (10% czasu pracy), a dla klasy C praca regulacyjna S4 25% 630 c/h z obcieniem 50% momentu znamionowego najwysza temperatura w przyłczu PA nie przekroczy temperatury deklarowanej. Naley stosowa smar, którego temperatura zapłonu jest wysza od 200 C. Naley równie zwraca uwag, aby nie dopuszcza do zanieczyszczenia tego gwintu. 12. Wykaz norm 36 Siłowniki spełniaj wymagania norm: - PN-EN : /A11: Atmosfery wybuchowe -- Cz 0: Urzdzenia -- Podstawowe wymagania - PN-EN : Atmosfery wybuchowe -- Cz 1: Zabezpieczenie urzdze za pomoc osłon ognioszczelnych "d"

39 - PN-EN : Atmosfery wybuchowe -- Cz 7: Zabezpieczenie urzdze za pomoc budowy wzmocnionej "e" - PN-EN : Atmosfery wybuchowe -- Cz 31: Zabezpieczenie urzdze przed zapłonem pyłu za pomoc obudowy "t" - PN-EN ISO : Atmosfery wybuchowe -- Cz 36: Urzdzenia nieelektryczne do atmosfer wybuchowych -- Metodyka i wymagania - PN-EN ISO : Atmosfery wybuchowe -- Cz 37: Urzdzenia nieelektryczne do atmosfer wybuchowych -- Rodzaj zabezpieczenia nieelektrycznego: bezpieczestwo konstrukcyjne c, nadzorowanie ródeł zapłonu b, zanurzenie w cieczy k 13. Transport i przechowywanie Zaleca si transport siłowników osłonitych foli na paletach zabezpieczajc je przed przesuwaniem. Siłowniki naley przechowywa w pomieszczeniach magazynowych. Siłowników nie naley przechowywa w atmosferze silnie korodujcej. 14. Kodowanie siłownika Standard wykonania: 1. W wyposaeniu standardowym siłownik XS Ex posiada: stopie ochrony IP68 podwójne wyłczniki drogi podwójne wyłczniki momentu automatyczne zasprzglanie napdu 2. W wyposaeniu standardowym siłownik XSM (X-MATIK) Ex posiada: sterowanie sygnałem zdalnym 24V DC praca z podtrzymaniem sygnału lub bez tryb pracy zdalnej, lokalnej przełczanie trybu pracy na stacyjce siłownika lub zdalnie moliwo blokowania przełczania ZDALNE/LOKALNE separacja galwaniczna sygnałów sygnalizacja ruchu i połoe kracowych sygnalizacja gotowoci elektrycznej łcznik bezstykowy elektryczne odzyskowe hamowanie silnika zabezpieczenie termiczne silnika zabezpieczenie zanikowo-fazowe automatyczna korekta faz 37

40 Sposób zamawiania i oznaczania poszczególnych typów siłowników przedstawiono na nastpnych stronach. 38

41 !"#$%& ' ( ') *( *( *(! *( " *( "! *( # *( #! $%&'() *"%+, -. / 0 1 2%3 *"%,! ,-../)()0 /,-../)()0 0,-../)()0 1,-../)()0!,-../)()0!!,-../)()0!4,-../)()0!5,-../)()0!6,-../)()0!-,-../)()0!.,-../)()0!/ 37% 1) (.) "1.2 '3.))4/.)0)! 5( 4 8%'"9 1.) '1026.' 3.) '177#8+9#8+ 6.'!.) '177#8+9#8+ 6.' 4.) '177#8+9#8+9#8+ 6.' 5.) '1 2.:( )4' 3 6 2'8:;9%# 1' '/ ( (! 88%7<# )4./ 2(%;<=*">*%;<3 )4./ 2(%;<=*">*%;<3! )4./. ( ) 4./.) ($?2.: 3 5 2'8:;#=# 1)04 )/0/((! )/0/(( 4 )/0/(( 5 )6:2.:( )4'3 6 #=#:>87; 1'@ ' '@ ' (! "8#%%#:9 A)4 =$A B/ '1 (! C&!;C,BD- Dla siłownika X-MATIK dodatkowa litera M na kocu kodu oznacza X-MATIK z modułem komunikacyjnym MODBUS 39

42 @ )4 *( *( )4 *( " *( 'C 2( '1 3 E.2( '1 3?! 2( '1 3? 4.2( '1 3 E 5 8:D";E 1.. /! 88%7<#'E%<':#3 1 )./ 4 )4./.F2.) 3+2.:( 3! )4./. ( ) 4 './ '1 5 )4./.E2 ' 3+2.:( 3 6 )4./.G2.3+2.:( 3 - )4./ 11. 8:;'' 1.H '1! '1) 4 '1 I.)1 5 '1)I.)1 6 ##&3'E%<'#3 1( '' H' (#J! )4' H' (#J 4 'C'E7E )4! 8%E%8%# " AKI A ' (. )" AKI A 4 C&BC,BD%- %6:1. + <.L)()B../M+B1"M < )/ ()B../M+B1"M #)0 4 )4/./ / '1 B'.. )4)' B'."? <1 '' (.L)L.+.)41 )46 ())0. "%D%"8% B'."E <1 '' (.L)L.+.)41 )46 ())0. "%D%"9 B' "E <1 '' (.L)L.+.)41 )46 ())0. "%D%"9 B' "? <1 '' (.L)L.+.)41 )46 ())0. "%D%"8% 40

43 7 )4 '* '* )4 '* " '* )4 '* # '* '9BB" '9B# (( ""! (( (( 4 (( "" 5 (( (( 6 (( "" - 'C 21 "N ) 3.21."N ) 3! 7%8%7<# ' M ())E! ' M ())E+E1 4 ' M ())E 5 F%8. ()E #8+!. ()E E1 #8+ 4. ()E1 #8+ 5. ()E #8 6. () 1 8:;'' 1./ / '2.:. )3!./24(I/ '+.:)3 4 F'E7E93 40 ())E+E1 E! )0 ())E 4 8%E%8%# " AKI A ' (. )" AKI A 4,BD%- #) 4 )4/./ / '1 B) ) 1 ()E E1 (( B) ) 1 ()E - "(( )409 "(( ))0 C&EC Przykłady zamawiania: 1. Siłownik sterowniczy obrotowy (XS Ex): XSa Ex co oznacza: Siłownik sterowniczy obrotowy w wersji standard do pracy w przestrzeniach zagroonych wybuchem, moment znamionowy 60 Nm, prdko 20 obr/min, droga 11 obrotów, bez wpustów kablowych, z tulej przyłczeniow B3, z mechanicznym wskanikiem połoenia, przeznaczony do pracy w przestrzeniach zagroonych wybuchem (Ex). 41

44 2. Siłownik sterowniczy obrotowy (X-MATIK Ex): XSMb Ex co oznacza: Siłownik sterowniczy obrotowy X-MATIK Ex (posiada wbudowany elektroniczny sterownik i stacyjk sterowania lokalnego), moment znamionowy 120 Nm, prdko 20 obr/min, droga 11 obrotów, z trzema wpustami kablowymi e, jeden M25x1,5 i dwa M32x1,5; z tulej przyłczeniow B3, z mechanicznym wskanikiem połoenia, przeznaczony do pracy w przestrzeniach zagroonych wybuchem (Ex). 3. Siłownik sterowniczy wahliwy: XSMb Ex/Wb Ex co oznacza: Siłownik sterowniczy obrotowy X-MATIK (posiada wbudowany elektroniczny sterownik i stacyjk sterowania lokalnego) z modułem wahliwym, wykonanie prawe, moment znamionowy 1000 Nm, prdko 4 obr/min (4s/90 stopni), droga 90 stopni z dwoma wpustami kablowymi e, M25x1,5 i M32x1,5 w napdzie obrotowym, z tulej przyłczeniow B3, bez mechanicznego wskanika połoenia w napdzie obrotowym, przeznaczony do pracy w temperaturze od -20 C, w przestrzeniach zagroonych wybuchem (Ex). 4. Siłownik sterowniczy liniowy: XSMb Ex/Lb Ex co oznacza: Siłownik sterowniczy obrotowy X-MATIK (posiada wbudowany elektroniczny sterownik i stacyjk sterowania lokalnego) z modułem liniowym, siła znamionowa 40 kn, prdko 80 mm/min (16obr/min x skok ruby mod. liniowego /5mm/), max. droga 40 mm (8obr x skok ruby mod. liniowego /5mm/), kołnierz przyłczeniowy mod. liniowego F10, gwint trzpienia w module M20x1,5, jednowchodowy gwint modułu, z dwoma wpustami kablowymi e, M25x1,5 i M32x1,5 w napdzie obrotowym, bez mechanicznego wskanika połoenia w napdzie obrotowym, przeznaczony do pracy w temperaturze od -40 C, w przestrzeniach zagroonych wybuchem (Ex). Gdyby zawór miał skok 50 mm zamiast 40mm, naley zamówi siłownik sterowniczy XSMb / Lb Ex. 15. Serwis - naprawy Producent ZAKŁAD PRODUKCJI URZDZE AUTOMATYKI Sp. z o.o. z siedzib we Wrocławiu zastrzega sobie naprawy siłowników typoszeregu X Ex. 42

45 16. Czci zamienne Czci zamienne zostały przedstawione na Rysunkach 14, 15 i 16. Rysunek 14 pokazuje czci zamienne przekładni głównej siłownika obrotowego, natomiast Rysunki 15 i 16 przedstawiaj czci zamienne bloku sterowania XS Ex i XSM Ex. Przy zamawianiu czci zamiennych naley poda numer fabryczny i pełny kod siłownika np. XSMa Ex. 17. Utylizacja Utylizacja materiałów z opakowania Materiały z opakowania nadaj si do całkowitej utylizacji. Naley pozbywa si ich zgodnie z lokalnymi przepisami wykonawczymi dotyczcymi usuwania odpadów. Utylizacja produktu Urzdzenia nie wolno wyrzuca wraz ze zwykłymi odpadami! W przypadku, gdy nie jest uzasadniona ekonomicznie naprawa zuytych lub zniszczonych siłowników naley je złomowa. Dokona tego naley w sposób nastpujcy: dosta si do komór gdzie znajduje si smar półpłynny, usun go i przekaza firmie dopuszczonej do utylizowania przepracowanych olejów i smarów, zdemontowa urzdzenia elektryczne i elektroniczne oraz zgodnie z lokalnymi przepisami wykonawczymi, posegregowa je i dostarczy do odpowiedniego zakładu utylizacji, oddzieli od siebie czci metalowe (stopy aluminiowe, stale, metale kolorowe), z tworzyw sztucznych oraz gumowe i rozdysponowa do zakładów zajmujcych si przetwarzaniem i zagospodarowywaniem odpadów przemysłowych i zuytych urzdze. 18. Kontakt Producent: ZAKŁAD PRODUKCJI URZDZE AUTOMATYKI Sp. z o.o. ul. Tczowa 57, Wrocław Tel , Fax , zpua@zpua.com.pl; Dział Marketingu tel Dział Produkcji i Sprzeday tel lub Dział Rozwoju i informacje techniczne tel w.36 43

46

47

48

49

50

51 Arkusz ZAKŁAD PRODUKCJI URZ DZE AUTOMATYKI Sp. z o.o. WROCŁAW Nazwa Rysunek 4

52 PE ZACISK 29 ZACISK 40 ZACISK 39 ZACISK 38 ZACISK 38 ZACISK PE ZACISK PE ZACISK 8 ZACISK 28 ZACISK 27 ZACISK 26 ZACISK 25 ZACISK 24 ZACISK 23 ZACISK 22 ZACISK 21 ZACISK 20 ZACISK 19 ZACISK 18 ZACISK 17 ZACISK 16 ZACISK 15 ZACISK 14 ZACISK 13 ZACISK 12 ZACISK 11 ZACISK 37 ZACISK 7 ZACISK 10 ZACISK 37 ZACISK 6 ZACISK 9 ZACISK 36 ZACISK 5 ZACISK 9 ZACISK 35 ZACISK 4 ZACISK 34 ZACISK 3 ZACISK 33 ZACISK 2 ZACISK 32 ZACISK 1 ZACISK 31 ZACISK 1 ZACISK 30 Nazwa Listwa zaciskowa siownika sterowniczego X-MATIK Ex Rysunek 5 ZAKAD PRODUKCJI URZ DZE! AUTOMATYKI Sp. z o.o. WROCAW Instrukcja obsugi XS Ex i X-MATIK Ex Arkusz Wydanie 4 Data / 1

53

54

55

56 L9 L8 L7 L5 L3 L1 L6 L10 L2 L27, L4 Nazwa Wykaz zł cz ognioszczelnych siłownika XS...Ex Rys. 9 ZAKŁAD PRODUKCJI URZ DZE AUTOMATYKI Sp. z o.o. WROCŁAW Instrukcja obsługi XS Ex i X-MATIK Ex Arkusz 1 /3

57 L12 L11 L14 L13 L1 Nazwa Wykaz zł cz ognioszczelnych siłownika XS... Ex Rys. 9 ZAKŁAD PRODUKCJI URZ DZE AUTOMATYKI Sp. z o.o. WROCŁAW Instrukcja obsługi XS Ex i X-MATIK Ex Arkusz 2 /3

58 Lp. Nr zł cza Długo zł cza [mm] Maks. prze 1 L1 Kołnierz: 6 Cylinder: 25 0,15 2 L2 Kołnierz: 6 Cylinder: 25 0,15 3 L3 Cylindryczne: 25 0,15 4 L4 Cylindryczne: 25, k=0,07 m=0,14 0,25 5 L5 Cylindryczne: 40 0,2 6 L6 Cylindryczne: 25 0,07 7 L7 Cylindryczne: 25 0,15 8 L8 Cylindryczne: 25 0,07 9 L9 Cylindryczne: 25 0,15 10 L10 Kołnierz: 6 Cylinder: 25 0,15 11 L11 Kołnierz: 6 Cylinder: 25 0,15 12 L12 Cylindryczne: 10 0,15 13 L13 Cylindryczne: 10 0,15 14 L14 Cylindryczne: 25 0,15 15 L27 Cylindryczne: 25, k=0,07 m=0,14 0,25 Nazwa Wykaz zł cz ognioszczelnych XS... Ex Rys. 9 ZAKŁAD PRODUKCJI URZ DZE AUTOMATYKI Sp. z o.o. WROCŁAW Instrukcja obsługi XS Ex i X-MATIK Ex Arkusz 3 /3

59 L9 L8 L7 L5 L3 L1 L6 L10 L2 L27, L4 Nazwa Wykaz zł cz ognioszczelnych siłownika XSM...Ex Rys.10 ZAKŁAD PRODUKCJI URZ DZE AUTOMATYKI Sp. z o.o. WROCŁAW Instrukcja obsługi XS Ex i X-MATIK Ex Arkusz 1 /3

60 L12 L11 L14 A-A (Widok zł cz: L15, L16, L17, L18, L19, L20, L21, L22) L15 L16 (w osi poziomej: L17, L18) L19 (w osi poziomej: L20, L21) L22 L13 L1 L18 L16 Widok "W" obrócony w prawo o 90 A A " W " L17 UWAGA NIE OTWIERA POD NAPI CIEM L20 L19 UWAGA PO WYŁ CZENIU NAPI CIA POCZEKA 5 MINUT PRZED OTWARCIEM POKRYWY L21 Nazwa Wykaz zł cz ognioszczelnych XSM... Ex Rys. 10 ZAKŁAD PRODUKCJI URZ DZE AUTOMATYKI Sp. z o.o. WROCŁAW Instrukcja obsługi XS Ex i X-MATIK Ex Arkusz 2 /3

61 Lp. Nr zł cza Długo zł cza [mm] Maks. prze 1 L1 Kołnierz: 6 Cylinder: 25 0,15 2 L2 Kołnierz: 6 Cylinder: 25 0,15 3 L3 Cylindryczne: 25 0,15 4 L4 Cylindryczne: 25, k=0,07 m=0,14 0,25 5 L5 Cylindryczne: 40 0,2 6 L6 Cylindryczne: 25 0,07 7 L7 Cylindryczne: 25 0,15 8 L8 Cylindryczne: 25 0,07 9 L9 Cylindryczne: 25 0,15 10 L10 Kołnierz: 6 Cylinder: 25 0,15 11 L11 Kołnierz: 6 Cylinder: 25 0,15 12 L12 Cylindryczne: 10 0,15 13 L13 Cylindryczne: 10 0,15 14 L14 Cylindryczne: 25 0,15 15 L15 Kołnierz: 6 Cylinder: 25 0,15 16 L16 Cylindryczne: 25 0,15 17 L17 Cylindryczne: 25 0,15 18 L18 Cylindryczne: 25 0,15 19 L19 Cylindryczne: 25 0,15 20 L20 Cylindryczne: 25 0,15 21 L21 Cylindryczne: 25 0,15 22 L22 Cylindryczne: 25 0,15 23 L27 Cylindryczne: 25, k=0,07 m=0,14 0,25 Nazwa Wykaz zł cz ognioszczelnych XSM... Ex Rys. 10 ZAKŁAD PRODUKCJI URZ DZE AUTOMATYKI Sp. z o.o. WROCŁAW Instrukcja obsługi XS Ex i X-MATIK Ex Arkusz 3 /3

62 PE LZ Nazwa Obwód ochronny siłownika XS... Ex Rys. 11 ZAKŁAD PRODUKCJI URZ DZE AUTOMATYKI Sp. z o.o. WROCŁAW Instrukcja obsługi XS Ex i X-MATIK Ex Arkusz

63 PE LZ Nazwa Obwód ochronny siłownika XSM...Ex Rys.12 ZAKŁAD PRODUKCJI URZ DZE AUTOMATYKI Sp. z o.o. WROCŁAW Instrukcja obsługi XS Ex i X-MATIK Ex Arkusz

64 Nazwa Obwód ochronny siłownika - zewn trzny Rys. 13 ZAKŁAD PRODUKCJI URZ DZE AUTOMATYKI Sp. z o.o. WROCŁAW Instrukcja obsługi XS Ex i X-MATIK Ex Arkusz

65 U3 U U U U3 3.2 U U U U Nazwa Wykaz czċğci zamiennych siłownika X... Ex ZAKŁAD PRODUKCJI URZĄDZEē AUTOMATYKI Sp. z o.o. WROCŁAW Rys. 14 Instrukcja obsługi XS Ex i X-MATIK Ex :\GDQLH 'DWD Arkusz

66 Lp Nazwa typ cz ci poz. na rys. 1 Korpus siłownika obrotowego kpl. P O III nap du przekładni bloku steruj cego P Zamek osi obrotu III C Koło z bate C O nap du wył. Momentu kpl P Podkładka C Koło z bate momentu C ruba mocuj ca koło z bate momentu C Osłona kabli C Łapa dociskowa kpl. P Izolator przepustowy Ex d C Docisk przepustu C Pokrywa zamykaj ca C Korek otworu smarnego C Pokrywka C Rura ochronna (2) C ruba obwodu ochronnego M6 C ruba obwodu ochronnego M5 C ruba obwodu ochronnego M8 C Wałek I kpl. (2) P limak (2) C Ci gno kpl. P Tuleja nap du r cznego kpl. C Podkładka oporowa C Spr yna C Tuleja sprz gła C Sworze C Zespół wałka II P Pokrywa C limacznica (2) C Silnik elektryczny (2) C ruba mocuj ca silnik C Reduktor (2) P Tuleja reduktora C Pier cie dociskaj cy C Nap d r czny siłownika X P Koło nap du r cznego kpl. C Uchwyt kółka r cznego C D wignia ci gna C Pokrywa C Tuleja I C Zestaw uszczelnie korpusu siłownika obrotowego U U0 43 Zestaw uszczelnie w osi wałka I U U1 44 Zestaw uszczelnie w osi wałka II U U2 45 Zestaw uszczelnie silnika U U3 Uwagi 1. Przy zamawianiu cz ci zamiennych nale y poda typ siłownika np. XSb1, XSMa0, XNRa, XIRSb 2. Przy zamawianiu silnika nale y poda kod siłownika np. XSc1-53, XSMb , XNRSb-32..., XIRa Typ cz ci:p-podzespół C-cz składowa U-uszczelnienie Nazwa Wykaz cz ci zamiennych X... Ex Rys. 14 ZAKŁAD PRODUKCJI URZ DZE AUTOMATYKI Sp. z o.o. WROCŁAW Instrukcja obsługi XS Ex i X-MATIK Ex Arkusz

67 U U U U5 Nazwa Wykaz cz ci zamiennych bloku sterowania XS Ex Rys. 15 ZAK AD PRODUKCJI URZ!DZE" AUTOMATYKI Sp. z o.o. WROC AW Instrukcja obs#ugi XS Ex i X-MATIK Ex Wydanie 2 Data Arkusz 1 /2

68 Lp. Nazwa typ cz ci poz.na rys. 1 Korpus BESTER Ex P Pokrywa LZ P 'ruba mocuj&ca pokryw LZ C Listwa zaciskowa kpl. P Listwa zaciskowa 1 (1 7, PE) P Listwa zaciskowa 2 (8 15) P Listwa zaciskowa 3 (16 23) P Listwa zaciskowa 4 (24 31) P D#awica kablowa M20x1,5 Ex d C D#awica kablowa M25x1,5 Ex d C D#awica kablowa M25x1,5 Ex e C D#awica kablowa M32x1,5 Ex e C Za lepka M25x1,5 Ex e C Za lepka M32x1,5 Ex e C Pokrywa kpl XS Ex P Pokrywa XS Ex C 'ruba specjalna C 'ruba z uchem C Pokrywa kpl z wziernikiem XS Ex P Pokrywa XS z otworem Ex C Wziernik C Docisk wziernika C 'ruba mocuj&ca wziernik C 'ruba mocuj&ca blok sterowania C Przek#adnia bloku steruj&cego (1) P Przetwornik po#o$enia TRANSOLVER P Zespó# mikroprze#&czników W6/W8 P Zespó# mikroprze#&czników W5/W7 P Zespó# mikroprze#&czników W1/W2 P Wska(nik mechaniczny P Grza#ka C Termostat C 'ruba obwodu ochronnego M5 C Komplet uszczelnie) C U5 Uwagi: 1. Przy zamawianiu cz ci zamiennych nale$y poda% typ si#ownika np. XSb1, XSMa0, XNRa, XIRSb 2. Przy zamawianiu przek#adni bloku steruj&cego nale$y poda% kod si#ownika np. XSc1-53, XSMb , XNRSb-32..., XIRa Typ cz ci: P-podzespó# C-cz % sk#adowa U-uszczelnienie Nazwa Wykaz cz ci zamiennych bloku sterowania XS Ex Rys. 15 ZAK AD PRODUKCJI URZ!DZE" AUTOMATYKI Sp. z o.o. WROC AW Instrukcja obs#ugi XS Ex i X-MATIK Ex Wydanie 2 Data Arkusz 2 /2

69 U U U U U Nazwa Wykaz cz ci zamiennych bloku sterowania XSM Ex Rys. 16 ZAK AD PRODUKCJI URZ!DZE" AUTOMATYKI Sp. z o.o. WROC AW Instrukcja obs#ugi XS Ex i X-MATIK Ex Wydanie 2 Data Arkusz 1 /2