Scenariusz 2. Przedszkole. temat: Gdzie mieszka bóbr? autor: Monika Czerkas. Cele ogólne: Cele operacyjne: Miejsce: sala. Formy pracy: Metody pracy:

Transkrypt

1 Scenariusz 2 autor: Monika Czerkas Przedszkole temat: Gdzie mieszka bóbr? Cele ogólne: zapoznanie uczniów ze środowiskiem życia bobra, zapoznanie uczniów ze zwyczajami bobrów, rozbudzanie ciekawości przyrodniczej, wdrażanie do pracy w grupie i zespole, utrwalanie umiejętności rozróżniania prawej i lewej strony, rozwijanie sprawności manualnej, rozwijanie spostrzegawczości, rozwijanie umiejętności liczenia, kształtowanie umiejętności aktywnego słuchania. Cele operacyjne: Uczeń potrafi: odpowiedzieć na pytania związane ze środowiskiem życia i zwyczajami bobrów, uzupełnić hasła do krzyżówki, wykonać proste obliczenia, wskazać różnice w wyglądzie ciała bobrów, prawidłowo stosować pojęcia: więcej - mniej, odnaleźć właściwą drogę przez labirynt, wyjaśnić pojęcia związane z życiem bobrów (żeremia, tama). Miejsce: sala. Formy pracy: indywidualna, zespołowa. Metody pracy: opowiadanie, opis, pokaz, obserwacja, pogadanka (rozmowa), plakat (poster) wykorzystanie techniki kolażu. Wiek uczestników: 4 6 lat. Optymalna liczba uczestników: optymalna liczba uczestników: 5 15 uczniów, przy pracy grupowej: 2 4 uczniów w jednej grupie. Czas przewidywany na realizację planowanych zajęć: Jest to temat na cały dzień pracy, w zależności od rozkładu zajęć w przedszkolu. Nauczyciel może również rozłożyć zadania na kilka dni, jeżeli uzna to za konieczne. W takim wypadku zajęcia należy rozpocząć od przypomnienia bajki, porozmawiać z dziećmi o treści, wykorzystując pytania naprowadzające ze scenariusza.

2 Przedszkole Materiały i środki dydaktyczne: karty pracy dla każdego ucznia, flamastry, markery, bibuła, kolorowy papier, klej, arkusz szarego papieru, kawałki materiałów tkanin, włóczki, kredki, plastelina, zdjęcia, rysunki bobra, prezentacja, plakat z krzyżówką (dla młodszych dzieci). Czynności przygotowawcze nauczyciela: Dla każdego dziecka należy przygotować karty pracy. Krzyżówka, w zależności od umiejętności dzieci, może być rozwiązywana samodzielnie lub rozwiązuje ją nauczyciel wspólnie z dziećmi - wtedy należy przygotować duży plakat z krzyżówką. Na zajęcia plastyczne należy przygotować jeden arkusz szarego papieru oraz potrzebne materiały w ilości zapewniającej dzieciom swobodny dostęp do nich. Pytania do tekstu bajki: Jak czuł się Kajtuś po przebudzeniu? Dlaczego tata obudził Kajtusia bardzo wcześnie? Jak czuł się Kajtuś, gdy przypomniał sobie o wycieczce do lasu? Dlaczego Kajtuś założył ubranie w ciemnych kolorach? Co to są żeremia? Jak wyglądały? Dlaczego bobrom nie było w wodzie zimno? Ile tam zbudowały bobry? Przebieg zajęć: A. Faza wstępna zajęć Drugie zajęcia z cyklu proponuję rozpocząć zabawą Pobawmy się z bobrem, poznaną na poprzedniej lekcji. Przygotowanie uczniów. Kajtuś był już dużym chłopcem. Umiał liczyć i napisać swoje imię. Potrafił też jeździć na rowerze bez pomocniczych kółek. Ale zima w tym roku trwała długo tak przynajmniej wydawało się Kajtusiowi i o jeździe na rowerze nie było na razie mowy. Był koniec marca, a śnieg ciągle jeszcze leżał na poboczach dróg, chociaż czasami wydawało się, że wiosna jest tuż, tuż Tego dnia tata obudził Kajtusia bardzo wcześnie. Za oknami panował jeszcze zmrok i Kajtuś wcale nie miał ochoty wstawać. Nie chcę się ubierać. Jestem jeszcze zmęczony i chcę spać. Tato, zobacz, jeszcze jest noc narzekał Kajtuś, przykrywając głowę kołdrą. Już miał nawet zacząć płakać i krzyczeć ze złości, gdy nagle przypomniał sobie, dlaczego tata budzi go tak wcześnie. Dziś była sobota i wyruszali na wycieczkę do lasu. Nad rzeką zamieszkały bobry i Kajtuś bardzo chciał je zobaczyć. Tata opowiadał mu, że bobry wychodzą ze swoich domków głównie nocą i nad ranem. Dlatego musieli wyjść z domu bardzo wcześnie i dotrzeć nad rzekę o świcie. Tato, myślisz, że zobaczymy bobry? zawołał Kajtuś szybko wychodząc z łóżka. Nie wiem, synku. Jak będziemy mieli szczęście, to może zobaczymy całą rodzinę bobrów z uśmiechem odparł tata. Całą rodzinę? Naprawdę? Jejku, tato, to byłoby wspaniałe. Kajtuś umył się i ubrał ubranko naszykowane wieczorem przez mamę. Włożył ciepły polar, bo ranki były jeszcze bardzo chłodne, a Kajtuś nie lubił marznąć. Pamiętał, żeby wszystko było w ciemnych kolorach. Wtedy łatwiej będzie się im ukryć w krzakach i obserwować bobry przez lornetkę. Kajtuś miał swoją własną lornetkę dostał ją w prezencie od 2 2. Gdzie mieszka bóbr?

3 Przedszkole rodziców na 4 urodziny. Odtąd zawsze zabierał ją ze sobą na wyprawy do lasu z mamą i tatą. Teraz też czekała na niego, starannie przypięta do plecaczka. Gdy Kajtuś zszedł na śniadanie, mama kończyła pakować kanapki, a do termosu wlewała gorącą herbatę z sokiem malinowym. Mamo, przecież nie wybieramy się na piknik zaśmiał się Kajtuś. Zobaczysz Kajtusiu, że za parę godzin będziesz bardzo głodny spokojnie odparła mama. A gorąca herbata przyda się na rozgrzewkę, może być zimno nad rzeką. I tak Kajtuś z rodzicami, po ciepłym śniadaniu, wsiedli do samochodu i pojechali na wycieczkę. Na niebie powoli pojawiały się pierwsze promienie słońca. Zapowiadał się ładny, słoneczny dzień. Kajtuś ucieszył się, bo słoneczko zachęcało do wyjścia z domu. Może więc bobrza rodzina też będzie chciała powygrzewać się w słońcu nad rzeczką? Spójrz Kajtusiu, tam są żeremia powiedziała szeptem mama, gdy ukryci w krzakach, przyglądali się rzece, wypatrując bobrów. Żeremia? spytał zdziwiony Kajtuś. Mamo, co to są te żeremia? Och Kajtusiu, tak właśnie nazywają się mieszkania bobrów. Ale ja nie widzę żadnych domków. Spójrz uważniej Kajtusiu powiedział cicho tata. Widzisz ten wielki stos gałęzi? Zobacz, są solidnie połączone ze sobą mułem i mają kształt stożka. Widzisz? Kajtuś patrzył zafascynowany. Rzeczywiście, gdy przyjrzał się dokładnie zobaczył, że ktoś solidnie się napracował, układając gałęzie w zakolu rzeki. Więc tak wygląda domek bobra? A ja myślałem, że to tylko kupa gałęzi, naniesionych przez wodę szepnął Kajtuś. Bobry tak właśnie budują swoje domki. Można się do nich dostać tunelem pod wodą tłumaczył tata. A nie jest im zimno w wodzie? spytał zmartwiony Kajtuś. Ja nie chciałbym się teraz kąpać Bobry mają specjalne futro, które nie pozwala im marznąć. Muszą o nie bardzo dbać, żeby było czyste i niepoplątane wytłumaczyła Kajtusiowi mama. Czeszą je szczotką, tak jak my włosy, mamusiu? Ależ skąd. Oczyszczają je swoimi łapkami i mordką. Chciałbym to zobaczyć - rozmarzył się Kajtuś. Może będziemy mieć szczęście. Spójrz Kajtusiu, coś tam się dzieje przy tamie. Gdzie tatusiu, nic nie widzę szepnął nerwowo Kajtuś. Myślę, że powinniśmy wejść na tamten pagórek, żeby lepiej widzieć całą okolicę zdecydował tata. I wszyscy wdrapali się na niewielką górkę, skąd mogli oglądać długi odcinek rzeki. Kajtuś zauważył, że bobry wybudowały aż cztery tamy! Dwie po każdej stronie żeremia. To muszą być bardzo pracowite zwierzęta pomyślał Kajtuś i w tej właśnie chwili tato szepnął: Spójrz tam Kajtusiu, na tamę Kajtuś zauważył, że coś tam się ruszało. Szybko przyłożył lornetkę do oczu i wtedy zobaczył bobra!!! Płynął sobie spokojnie z długim patykiem trzymanym w zębach. Kajtuś nie mógł oderwać od niego wzroku. Długo obserwował, jak bóbr co chwila podpływał do tamy i mocował na niej kolejne gałęzie. Aż wreszcie z westchnieniem powiedział do mamy: Widziałem bobra! Teraz możemy coś zjeść i napić się ciepłej herbaty, bo trochę zmarzłem. Oczywiście Kajtusiu odparła ze śmiechem mama. I wszyscy troje udali się na małą przekąskę. B. Ćwiczenia 1. Gdzie mieszka bóbr? Aby utrwalić trudną nazwę mieszkania bobra, dzieci rozwiązują krzyżówkę obrazkową karta pracy nr 1. Jeżeli potrafią pisać, każdy próbuje rozwiązać ją sam. Jeżeli dzieci są zbyt małe, nauczyciel może powiększyć krzyżówkę i rozwiązać ją razem z uczniami przedszkolaki zgadują, co jest na obrazkach, nauczyciel wpisuje hasła w kratki. Można wykonać na dużym arkuszu szarego papieru krzyżówkę do wspólnego wykonania. 2. Gdzie mieszka bóbr? 3

4 Przedszkole Rozwiązanie krzyżówki: 1. W A Ż K A 2. D R Z E W O 3. T E R M O S 4. H E R B A T A 5. T A M A 6. K R Z A K I 7. R Z E K A Po zakończeniu wypełniania krzyżówki proponuję rozmowę w skojarzenia jak dane hasło wiąże się z wysłuchaną bajką o Kajtusiu? Np.: ważka owad, którego spotykamy nad rzeką, drzewo ścinał je bóbr, termos w nim Kajtuś miał herbatę, herbata przygotowała ją mama przed wyjściem z domu, tama budowały ją bobry na rzece, krzaki w nich był ukryty Kajtuś i obserwował rzekę, rzeka cel wycieczki Kajtusia, na niej bóbr buduje tamę. Odpowiedzi są przykładowe, każda odpowiedź, związana z treścią bajki jest poprawna. Nauczyciel może wysłuchać odpowiedzi kilku chętnych uczniów, w zależności od czasu, jakim dysponuje. 2. Policz z bobrem. karta pracy nr 2 to zadania matematyczne. Dzieci muszą policzyć, ile drzew ściął bóbr do budowy swojej tamy. W tym celu należy najpierw policzyć pieńki po ściętych drzewach, które bóbr już przetransportował do rzeki. Następnie należy policzyć pnie zgromadzone nad brzegiem rzeki, które bóbr ułożył jedne na drugich. Na dole karty pracy jest miejsce do zapisania działania matematycznego. 3. Zadanie plastyczne. Zadanie składa się z kilku etapów. W pierwszym etapie dzieci kolorują rysunki bobrów (dołączone do scenariusza karta pracy nr 3) każde wybrany przez siebie rysunek. Należy przygotować więcej rysunków, niż jest dzieci w grupie, tak aby każde dziecko mogło wybrać rysunek z minimum 2 propozycji. Możemy tu zastosować dowolna technikę malowanie farbami za pomocą pędzla lub palców, wypełnianie konturów plasteliną lub kolorowym papierem, kolorowanie kredkami, flamastrami. Drugim etapem jest wspólne wykonanie plakatu. Na szarym papierze nauczyciel lub wybrane przez niego dziecko rysuje rzekę, drzewa, krzewy. Można również przed zajęciami przygotować rysunek na arkuszu szarego papieru. Dzieci wyklejają poszczególne elementy z bibuły, kolorowych skrawków materiałów, malują farbami itp. Na tak przygotowanym podkładzie każdy przykleja swojego bobra. W zakolu rzeki należy umieścić żeremię bobra oraz dwie tamy powyżej i dwie poniżej. 4. Uzupełnij brakujące elementy. To zadanie pozwoli najmłodszym ćwiczyć spostrzegawczość. Na karcie pracy nr 4 są trzy rysunki bobra. Bobrom z prawej strony brakuje jednak istotnych elementów ciała, należy ustalić, których części ciał brakuje i dorysować je. 5. Bobry i drzewa. karta pracy nr 5 wprowadza pojęcia mniej, więcej. Zadaniem dzieci jest połączyć linią bobra i drzewo oraz ustalić, czy dla wszystkich bobrów starczy drzew do ścięcia. Na dole karty pracy wstawiamy znak mniejszości/większości. 6. Odszukaj drogę. Nauczyciel opowiada dzieciom historię o małym bobrze, który wybrał się na spacer po lesie. Odszedł bardzo daleko od swojego domku i teraz nie może trafić z powrotem. Pomóż bobrowi powrócić do swojego żeremia karta pracy nr Gdzie mieszka bóbr?

5 Przedszkole Zakończenie: Na zakończenie nauczyciel prosi dzieci, aby dokończyły zdania. Dzisiaj dowiedziałem się, że bóbr Na zajęciach najbardziej podobało mi się Myślę, że bobry Bóbr mieszka Słowniczek trudniejszych pojęć: Żeremie mieszkanie bobra, zbudowane z gałęzi, kamieni, umocnione błotem, mułem; najczęściej ma kształt stożka; Tama - zapora wodna wznoszona przy regulacji rzeki; bobry budują tamę, aby zapewnić sobie stale wysoki poziom wody w rzece w miejscu, gdzie wybudowały żeremie. Ciekawostki: 1. Nasz król Bolesław Chrobry wyznaczył człowieka bobrowniczego aby opiekował się bobrami nad Wisłą. 2. Dziś bóbr jest objęty ścisłą ochroną, nie można go zabijać ani straszyć. Obserwując bobry trzeba zachowywać się cicho. 3. Bóbr żyje lat. 4. Gdy bóbr skończy 3 lata jest już dorosły i może założyć własną rodzinę. 5. Bóbr potrafi pływać już kilka dni po swoim narodzeniu. Wybrane pozycje z literatury: 1. A. Czech, Bóbr, Wydawnictwo Lubuskiego Klubu Przyrodników, Świebodzin 2000, s Gdzie mieszka bóbr? 5

6 Gdzie mieszka bóbr? - karta pracy nr 1 Krzyżówka obrazkowa

7 Pakiet edukacyjny - W słowach kilku o wydrze, bobrze i wilku Gdzie mieszka bóbr? - karta pracy nr 2 Ile drzew ściął bóbr? Kajtuś zobaczył pnie po ściętych drzewach i policzył je. Policz je i Ty - w kwadrat narysowany obok, wpisz odpowiednią cyfrę. Teraz policz ile widzisz ściętych drzew. Zapisz równanie:

8 Gdzie mieszka bóbr? - karta pracy nr 3 Bobry

9 Gdzie mieszka bóbr? - karta pracy nr 3 Bobry

10 Gdzie mieszka bóbr? - karta pracy nr 3 Bobry

11 Gdzie mieszka bóbr? - karta pracy nr 4 Czego brakuje bobrom po prawej stronie? Dorysuj bobrom po prawej stronie karty brakujące części ciała, tak aby wyglądały jak bóbr po lewej stronie.

12 Gdzie mieszka bóbr? - karta pracy nr 5 Czy dla wszystkich bobrów starczy drzew do ścięcia? Sprawdź. Połącz linią bobry z drzewami. Odpowiedz, czego jest więcej?

13 Gdzie mieszka bóbr? - karta pracy nr 6 Labirynt Wskaż właściwą drogę, którą mały bóbr wróci do domu.