Świadomość niepełnosprawności -PODRĘCZNIK-

Transkrypt

1 CAFE DA Booklet (Polish) A5 (singles).qxd:layout 1 23/08/ :37 Page 1 CAFE CENTRE FOR ACCESS TO FOOTBALL IN EUROPE Świadomość nieełnosrawności -PODRĘCZNIK- Photo courtesy of UEFA

2 CAFE DA Booklet (Polish) A5 (singles).qxd:layout 1 23/08/ :37 Page 2 Sołeczny model nieełnosrawności CAFE oiera i osługuje się sołecznym modelem nieełnosrawności. Wg tego modelu, nieełnosrawność tworzą bariery fizyczne, sensoryczne, intelektualne, sychologiczne i bariery w ostaci ludzkich ostaw. To one są źródłem nieełnosrawności. To bardzo ważne, aby zawsze widzieć człowieka, nie nieełnosrawność. I aby wyzbyć się stereotyów. Osoba oruszająca się na wózku inwalidzkim jest nieełnosrawna tylko wtedy, kiedy na swojej drodze naotyka na schody lub strome odjazdy, które są dla wózka niedostęne. Osoba niewidoma lub niedowidząca jest nieełnosrawna wtedy, kiedy otrzymuje informacje w sosób niedostęny i bez uwzględnienia alternatywnej formy rzekazu. Również wtedy, kiedy na drogach dostęu znajdują się rzeszkody, które grożą otknięciem. Stary, medyczny model nieełnosrawności, definiował osobę nieełnosrawną jako chorą, rzez ryzmat jej stanu zdrowia. Taki rodzaj odejścia może być dla osób nieełnosrawnych krzywdzący. Osoby nieełnosrawne są tak samo srawne jak inni, jeżeli tylko ich otoczenie jest dostosowane do ich secjalnych otrzeb.

3 CAFE DA Booklet (Polish) A5 (singles).qxd:layout 1 23/08/ :37 Page 3 Dlaczego dostęność jest tak ważna? Pełen dostę jest bardzo ważny dla wszystkich. Poza osobami nieełnosrawnymi, wiele osób ełnosrawnych czerie korzyści z dostęnego i włączającego otoczenia, jakim jest n. stadion: Osoby z tymczasowymi urazami (n. zwichniętą kostką lub złamaniem). Kobiety w ciąży lub rodzice małych dzieci. Dzieci. Osoby starsze. Osoby mówiące różnymi językami, które mogą nie rozumieć złożonych komunikatów. Wskazówki komunikacyjne Nie bój się oełniać błędów. Zawsze okazuj szacunek. Nie domyślaj się tego co osoba może zrobić, a z czym ma roblemy. Zaytaj zanim udzielisz omocy. Jeżeli otrzymasz odowiedź ozytywną, zaytaj w jaki sosób możesz najleiej omóc i ostęuj zgodnie z otrzymanymi wskazówkami. Jeżeli zaoferujesz omoc, a osoba odmówi, nie nalegaj. Jeżeli osoba nieełnosrawna rzebywa w towarzystwie, zwracaj się zawsze bezośrednio do osoby nieełnosrawnej. Nie za ośrednictwem osoby jej towarzyszącej. Traktuj osoby dorosłe jak dorosłe. Z omocą futbolu i jego kibiców razem możemy odnieść jakość życia wielu osób nieełnosrawnych na terenie

4 CAFE DA Booklet (Polish) A5 (singles).qxd:layout 1 23/08/ :37 Page 4 Słowa i język To ważne, aby komunikując się z osobami nieełnosrawnymi używać odowiedniego słownictwa. Aby unikać negatywnych i oniżających słów i wyrażeń. Pośród oniżających wyrażeń znajdują się n. uszkodzony, kaleka, inwalida i uośledzony. N. słowo inwalida, ochodzi od angielskiego słowa dosłownie oznaczającego uszkodzony lub bezwartościowy, odczas gdy słowo uośledzony, rzez wielu jest uważane jako ochodzące od angielskiego słowa, oisującego osobę żebrzącą. Środowisko iłkarskie może odegrać ważną rolę w rocesie likwidowania negatywnych stereotyów i negatywnego obrazu osób nieełnosrawnych. Photo courtesy of Metalist Kharkiv FC

5 CAFE DA Booklet (Polish) A5 (singles).qxd:layout 1 23/08/ :37 Page 5 Osoby niewidome i niedowidzące Mów bezośrednio do osoby niewidomej, a nie za ośrednictwem jej towarzysza. Przedstaw się, kiedy zwracasz się do osoby niewidomej. Kiedy ojawia się nowa osoba, rzedstaw ją również. Poinformuj osobę niewidomą kiedy wychodzisz. Niektóre osoby niewidome mogą być głuche lub niedosłyszące, większość nie jest. Odwróć twarz w kierunku osoby niewidomej i mów bezośrednio do niej. Używaj normalnego tonu i nie krzycz. Nie wahaj się używać słów atrz, sójrz. Możesz delikatnie dotknąć ramienia osoby niewidomej kiedy mówisz, tak żeby wiedziała że zwracasz się do niej. Nie snuj rzyuszczeń czy omoc jest otrzebna. Zawsze zaytaj zanim udzielisz omocy. Kiedy wskazujesz kierunek, bądź konkretny i amiętaj aby wskazać rzeszkody wystęujące na oisywanej trasie. Uczul osoby niewidome na ublikowane informacje. Nigdy nie chaj, nie ciągnij ani nie chwytaj od rękę osoby niewidomej - to może ją rzestraszyć, bywa również zawstydzające. Nigdy nie głaszcz, nie mów ani w żaden inny sosób nie rozraszaj sa asystującego, chyba że właściciel na to ozwoli. Bądź świadomy, że zaledwie 18% osób niewidomych i niedowidzących nie widzi zuełnie. Większość osiada ograniczone widzenie. Staraj się nie olegać na

6 CAFE DA Booklet (Polish) A5 (singles).qxd:layout 1 23/08/ :37 Page 6 Użytkownicy wózków inwalidzkich i osoby z ograniczoną mobilnością Szanuj osobistą rzestrzeń jednostki, która uwzględnia wózek inwalidzki, kule i inne urządzenia wsomagające oruszanie się. Nigdy nie dotykaj/nie ruszaj tych urządzeń bez zgody użytkownika. Nie chaj wózka i nie bierz od rękę osoby, która ma roblemy z oruszaniem się, bez urzedniego zaytania o zgodę na udzielenie omocy. Staraj się zawsze rowadzić rozmowę na oziomie wzroku. Możesz rzykucnąć, nachylić się lub skorzystać z krzesła. Podczas rozmowy z osobą osiadającą roblemy z wysławianiem się, możesz orosić o owtórzenie części, której nie zrozumiałeś. Weź notes i ołówek - ten sosób komunikacji może okazać się rostszy. Osoby z trudnościami w nauce Traktuj osoby dorosłe jak dorosłe. Używaj rostych, bezośrednich zdań. Gestykulacja, wykresy, iktogramy i demonstracje mogą być również rzydatne. Używaj jasnego języka i wskazówek. Pamiętaj, że osoby z urazem mózgu mogą się owtarzać lub wymagać owtórzenia informacji. Wrowadzaj informacje jasno i stoniowo. Nie udawaj że rozumiesz, jeżeli tak nie jest. Poroś osobę o owtórzenie tego co owiedziała i daj czas na odowiedź.

7 CAFE DA Booklet (Polish) A5 (singles).qxd:layout 1 23/08/ :37 Page 7 Osoby głuche i niedosłyszące Zaytaj osobę w jaki sosób chciałaby się orozumiewać. Zlikwiduj hałas jeżeli to możliwe. Zanim zaczniesz mówić, uewnij się że jesteś słuchany (zamachaj ręką, delikatnie dotknij ramienia rozmówcy, wykonaj inny widoczny lub dotykowy gest). Mów w sosób jasny i eksresyjny. Mów normalnym tonem, chyba że zostaniesz oroszony o odniesienie głosu. Pamiętaj o rzerwach w swojej wyowiedzi, jeżeli rozmawiasz z omocą tłumacza (n. tłumacza języka migowego). Zwróć twarz w stronę światła, trzymaj dłonie z dala od ust. Zwróć twarz w kierunku rozmówcy i odtrzymuj kontakt wzrokowy. Nie odwracaj się i nie saceruj w trakcie rozmowy. Osoba nie umie czytać wiadomości isanej i z ruchu warg równocześnie. W trakcie isania wiadomości dla osoby głuchej, nie mów. Jeżeli czegoś nie rozumiesz, oroś osobę o owtórzenie lub zaisanie

8 CAFE DA Booklet (Polish) A5 (singles).qxd:layout 1 23/08/ :37 Page 8 Dane statystyczne Zgodnie z danymi Światowej Organizacji Zdrowia, onad miliard osób, czyli około 15% światowej oulacji osiada ewien rodzaj nieełnosrawności. Zaledwie 3% oulacji to osoby z wrodzoną nieełnosrawnością (17% sośród osób nieełnosrawnych). 1% oulacji korzysta z wózka inwalidzkiego lub korzystałoby, gdyby miało taką możliwość. Ponad 5% oulacji to osoby głuche i niedosłyszące. 18% osób niewidomych i niedowidzących nie widzi zuełnie. Wiele osób nieełnosrawnych osiada więcej niż jeden rodzaj nieełnosrawności. Choroba sychiczna to najoularniejszy rodzaj nieełnosrawności. 1 osoba na 4 sośród nas zachoruje na nią w ciągu swojego życia. Na temat CAFE Centrum Dostęu do Piłki Nożnej w Euroie (CAFE) to euroejska organizacja charytatywna, która została owołana aby gwarantować równy dostę do iłki nożnej Pełen Dostę, Pełen Football. CAFE wsółracuje z artnerami na drodze do osiągnięcia jednego celu, dostęnego i włączającego doświadczania emocji iłkarskich dla nieełnosrawnych kibiców w całej Euroie. CAFE wsółracuje z UEFA i 54 organizacjami zrzeszonymi, włączając kluby i gruy nieełnosrawnych kibiców. Alternatywny format jest dostęny na życzenie info@cafefootball.eu Call +44 (0) Skye cafe-football Web Suorted by: