Analiza wybranych instrumentów jakości do wspomagania zarządzania procesem magazynowym
|
|
- Ewa Żukowska
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Diagram Ishikawy (Fishbone Diagram) DRZEWIECKA Milena 1 Analiza wybranych instrumentów jakości do wspomagania zarządzania procesem magazynowym WSTĘP Wzrost zainteresowania problematyką jakości uwarunkowany jest wieloma czynnikami, do których można zaliczyć między innymi potrzebę doskonalenia zarówno jakości pracy, procesów, jak i produktów i świadczonych usług. Potrzeba ta wynika z rosnącej świadomości w tym zakresie i zmierza do poprawy efektywności gospodarowania [8, s. 9], [11, s. 15]. Zarządzanie jakością stanowi źródło doskonalenia przedsiębiorstw [12, s ], [3, s. 356]. Poprzez doskonalenie rozumie się takie działania, które polegają na ciągłym lub skokowym ulepszaniu, poprawianiu stanu aktualnego i zmierzaniu do spełnienia coraz to wyższych wymagań [1, s. 15]. Zakłócenia są czynnikami niekontrolowanymi wpływającymi negatywnie na jakość procesu wytwarzania oraz eksploatację wyrobu. A zatem występowanie niezgodności jest zjawiskiem niepożądanym, które należy uwzględnić i maksymalnie ograniczyć [15]. Dla skutecznego i efektywnego spełnienia wymagań normy ISO 9001 konieczne okazuje się podejmowanie działań mających na celu poszukiwanie przyczyn niezgodności, związanych z różnymi aspektami funkcjonowania przedsiębiorstw [6, 7]. Niezwykle ważne okazuje się w tym zakresie stosowanie dodatkowych instrumentów 2 [3, s. 356], [17, s. 7]. W zarządzaniu jakością wykorzystywany jest szeroki zestaw różnego rodzaju metod i narzędzi, które umożliwiają usprawnianie realizowanych w ramach organizacji działań [3, s. 356], [4, s. 148] oraz zapewnienie pożądanych dla zatrudnionego warunków realizacji zadań [5]. Każda organizacja, z uwagi na elastyczność wdrażanych systemów projakościowych zgodnych z wymaganiami normy ISO 9001, ma możliwość ostatecznego doboru instrumentów jakości, w zależności od potrzeb [10, s. 20], [20]. 1. CHARAKTERYSTYKA WYBRANYCH INSTRUMENTÓW JAKOŚCI Metody i narzędzia wspierające zarządzanie jakością pozytywnie oddziałują na funkcjonowanie organizacji. Większość metod i narzędzi przeznaczona jest do identyfikowania potencjalnych problemów, poszukania ich przyczyn czy oceny ryzyka. W związku z tym, że istnieje wiele instrumentów, trudno mówić o jednym najlepszym rozwiązaniu [3, s. 356], [14, s ]. W tabeli 1 zaprezentowano istotę wybranych instrumentów jakości. Tab. 1. Istota wybranych instrumentów jakości Instrume Przeznaczenie nt jakości wykorzystywany w analizie przyczyn powstawania problemów w procesach [3, s. 356], [4, s. 148], [21, s. 24] pozwala na grupowanie przyczyn występujących problemów [21, s. 24] Kroki postępowania 1. określenie problemu głównego 2. wyodrębnienie grup przyczyn powstania problemu 3. przeprowadzenie dekompozycji poszczególnych grup czynników do poziomu szczegółowości akceptowanego przez osoby zainteresowane [21, s. 25] 1 Politechnika Poznańska, Wydział Inżynierii Zarządzania, Poznań, ul. Strzelecka 11. Tel: , milena.drzewiecka@put.poznan.pl 2 Instrumentarium jakości obejmuje zasady, metody i techniki. Zasady oddziałują na organizacje długoterminowo, wpływają na strategię rozwoju, wykraczają poza ramy przedsiębiorstwa. Realizacja zasad nie gwarantuje uzyskania gotowych rozwiązań, ani schematu postępowania, lecz pozwala ukierunkować działania na rzecz poprawy i doskonalenia jakości. Metody charakteryzują się oddziaływaniem średnioterminowym, kształtują jakość projektową i jakość wykonania. Narzędzia z kolei mają krótkoterminowy wymiar oddziaływania. Ich efektywne wykorzystanie można dostrzec w połączeniu z innymi metodami, co pozwala szybciej uzyskać pożądane wyniki [13, s. 26]. 1002
2 Diagram Why?-Why? Diagram Podobieństwa FTA Drzewo Błędów (Fault Tree Analysis) FMEA Analiza Przyczyn i Skutków Wad (Failure Mode and Effect Analysis) Instrume nt jakości Przeznaczenie wykrycie istniejącej lub potencjalnej wady, określenie jej przyczyn i skutków oraz określenie działań, które pozwolą na doskonalenie z założenia dotyczy potencjalnych błędów, które mogą powstać w poszczególnych etapach wyrobu lub w procesie jego wytwarzania (wyróżnia się stąd FMEA wyrobu, procesu, systemu, maszyny czy środowiska) [3, s. 356], [4, s. 148], [9, s ], [13, s , 59-61] stosowane do szukania rzeczywistych i potencjalnych uszkodzeń w systemie, procesie lub produkcie oraz wskazywania sposobów zapobiegania ich występowania [3, s. 356], [4, s. 148], [21, s. 12] umożliwia wykrywanie potencjalnych błędów przed realizacją procesu [21, s.12] wskazywanie sposobów zapobiegania błędom wykorzystywany do porządkowania rozproszonych danych i informacji zebranych przykładowo w wyniku burzy mózgów porządkowanie odbywa się na zasadzie podobieństwa (pokrewieństwa) z uwagi na wyodrębnione grupy tematyczne [21, s. 26] umożliwiający odnalezienie przyczyn źródłowych problemów [3, s. 356], [4, s. 148], [21, s. 192], Kroki postępowania 1. ustalenie zakresu analizy (wyrób, podzespół czy proces, etap) 2. wskazanie powiązań pomiędzy elementami lub częściami 3. opisanie funkcji poszczególnych części lub celów poszczególnych etapów procesu 4. sporządzenie wykazu wystąpienia możliwych wad a następnie przypisanie do nich ich przyczyn i skutków 5. opisanie bieżących warunków i metod kontroli w przedsiębiorstwie 6. Nadanie poszczególnym wadom wartości wag z zakresu 1-10, odnoszących się do: P prawdopodobieństwa (częstotliwość) wystąpienia wady w danych warunkach Z znaczenia (intensywności) dla klienta, W możliwości wykrycia wady przed przekazaniem do użytkowania, 7. Obliczenie liczby priorytetowej ryzyka LPR = Z * W * P 8. Określenie wartości granicznej LPR, na podstawie której zostaną wskazane wady krytyczne 9. Zaplanowanie działań korygujących i zapobiegawczych dla wad krytycznych 10. Wdrożenie działań korygujących i zapobiegawczych oraz badanie ich skuteczności (ponowne obliczenie LPR po uwzględnieniu tych działań) [21, s. 129] 1. określenie obiektu do analizy (np. proces, system) oraz wskazanie zdarzenia głównego (niezgodności) 2. zidentyfikowanie przyczyn, które mogły bezpośrednio spowodować zdarzenie główne 3. dokonanie dalszej dekompozycji poszukiwanie przyczyn uszkodzeń (błędów) na niższych poziomach 4. zakończeni analizy w momencie, gdy wszystkie gałęzie drzewa zakończone będą przyczynami źródłowymi lub zdarzeniami elementarnymi [21, s.12-13] 1. zebranie i zapisanie informacji 2. utworzenie grup tematycznych 3. uporządkowanie zebranych informacji z uwagi na wyodrębnione grupy 4. zaprezentowanie wyników w postaci diagramu [21, s. 26] 1.określenie problemu 2.zadanie pytania dlaczego? problem występuje 3.sporządzenie listy głównych przyczyn problemu i zapisanie ich po prawej stronie diagramu, przy wykorzystaniu jednolitych oznaczeń graficznych 4.rozwijanie diagramu poprzez zadawanie ponownie pytania dlaczego? w odniesieniu do kolejnych poziomów przyczyn 5.kontynuowanie pytania aż do momentu uzyskania listy przyczyn źródłowych [21, s. 192] 1003
3 Diagram Możliwych Przypadków (Contingency Diagram) Macierz Decyzyjna (Decision Matrix) Diagram Relacji Instrume nt jakości Przeznaczenie stosowany do rozwiązywania trudności związanych z określeniem następstwa skutku i przyczyny w analizowanym obszarze umożliwia wskazanie wpółzależności między przyczynami wywołującymi dany problem [21, s. 160] służąca do ustalania priorytetów w obszarze działań korygujących i/lub zapobiegawczych [3, s. 356], [4, s. 148], [21, s. 140] pozwala na dokonanie wyboru rozwiązań spośród wielu możliwości [21, s. 140] wykorzystywany podczas identyfikacji potencjalnych przyczyn niepowodzeń realizacji planu[3, s. 356], [4, s. 148], [21, s. 190], stanowi graficzną prezentację rzeczywistych i potencjalnych przyczyn powstawania problemu [21, s. 190] z założenia ma na celu przypisywanie każdej przyczynie działań zapobiegawczych [21, s. 190] Kroki postępowania 1. określenie problemu, który będzie stanowił węzeł główny 2. określenie czynników (pozostałych węzłów diagramu) wpływających na przyczynę problemu 3. określenie relacji pomiędzy poszczególnymi węzłami 4. wskazanie przyczyn kluczowych najważniejszych czynników, do których i od których skierowana jest największa liczba powiązań [21, s. 160] 1.określenie celu analizy wraz ze zbiorem możliwych rozwiązań 2.sporządzenie listy kryteriów, pod kątem których oceniane zostaną poszczególne rozwiązania 3.zaprojektowanie macierzy oraz ustalenie wag dla poszczególnych kryteriów na podstawie przyjętej skali 4.naniesienie możliwych rozwiązań na zaprojektowaną macierz i wskazanie na tej podstawie krytycznych obszarów [21, s. 140] 1.określenie problemu i zapisanie go na środku powierzchni roboczej (tablica, flipchart) wewnątrz owalu 2.przeprowadzenie dyskusji, której celem będzie wyłonienie przyczyn problemu i zapisanie ich przy strzałce narysowanej z grotem ku owalowi 3.zapisanie przy każdej strzałce możliwych działań zapobiegawczych [21, s. 190] Polscy menedżerowie posiadają niestety niewielką wiedzę i praktyczne umiejętności na temat instrumentów jakości. Przyczyn braku wykorzystania metod i narzędzi wsparcia doszukiwać się można w tym, że w publikacjach brak konkretnych informacji służących do praktycznego ich stosowania [2, s. 9], [3, s. 356], [4, s. 148]. 2. ISTOTA PROCESU MAGAZYNOWEGO Proces magazynowy to zespół działań operacyjnych związanych z przyjmowaniem, składowaniem, kompletacją i wydawaniem dóbr materialnych w odpowiednio przystosowanych do tego miejscach i przy spełnieniu określonych warunków organizacyjnych i technologicznych [16, s. 59]. W procesie magazynowym wyodrębnia się cztery fazy [3, s. 354], [16, s. 59], które zestawiono na rysunku
4 Rys. 1. Fazy w procesie magazynowym. Opracowanie własne na podstawie [16] W operacjach magazynowych wyróżnia się dwa typu przyjęć [3, s. 354], [16, s. 59]: zewnętrzne od dostawcy spoza przedsiębiorstwa wewnętrzne od dostawcy znajdującego się na terenie magazynu. Przyjmowanie jest podprocesem w procesie magazynowym, składa się z wykonywanych w odpowiedniej kolejności czynności, których realizacja prowadzi do właściwego zakończenia podprocesu, a następnie procesu. Pierwszą z nich jest rozładunek dostawy. W zależności od infrastruktury magazynu wykorzystuje się do tego właściwe narzędzia, takie jak odpowiednie pojazdy transportujące i przeładunkowe. O doborze tych narzędzi, prócz infrastruktury, decyduje typ dostarczonych towarów. Kolejną czynnością jest sortowanie, które polega na identyfikacji poszczególnych elementów dostarczonej przesyłki i rozdzieleniu ich według podobieństw i różnic. Innym istotnym kryterium sortowania są wymagane warunki przechowywania danego produktu. Po zakończeniu sortowania każdy przedmiot należy poddać rejestracji. Istotnym ułatwieniem jest korzystanie z systemów identyfikujących, takich jak kody kreskowe, gdyż wraz z automatyczną identyfikacją towaru pozwalają one na wprowadzenie wszystkich niezbędnych danych do systemu, jednocześnie określając proponowaną/zalecaną lokalizację towaru. Zanim jednak poszczególne pozycje asortymentowe/ładunki zostaną rozlokowane na odpowiednich regałach, wymagana jest kontrola ich stanu ilościowego oraz jakościowego. Po potwierdzeniu zgodności ilościowej i asortymentowej następuje przygotowanie dóbr do składowania. W zależności od charakterystyk dostawy przygotowanie może polegać na oznakowaniu palety, często jednak wymagane jest jej rozformowanie i ręczne układanie poszczególnych pozycji asortymentowych na paletach lub w pojemnikach. Po doborze i zastosowaniu odpowiednich opakowań, towary transportowane są do strefy składowania [3, s ]. Drugim podstawowym podprocesem w procesie magazynowym jest składowanie. Podproces ten obejmuje następującą sekwencję czynności. Przygotowany w procesie przyjmowania towar jest gotowy do składowania, musi jedynie zostać odebrany i rozmieszczony na wyznaczonych lokalizacjach w strefie składowania. To, w jakim miejscu zostanie ulokowany materiał, zależy od wymaganych warunków przechowywania, do których zalicza się temperaturę, wilgotność powietrza oraz inne wynikające z przepisów prawnych i zasad bezpieczeństwa. Składowany towar powinien przechodzić okresowe kontrole jakości i przydatności. Niektóre materiały muszą być także poddawane okresowej konserwacji, jeżeli jest ona wymagana i opisana przez producenta [3, s. 355]. 1005
5 W przypadku zaistnienia zapotrzebowania na daną pozycję asortymentową, pracownik pobiera ze strefy składowania określoną jego ilość i przekazuje je do strefy kompletacji. Podproces ten rozpoczyna się od przeanalizowania wymiarów zamawianych pozycji asortymentowych i na tej podstawie przygotowania odpowiedniej jednostki ładunkowej. Do przygotowanego pojemnika należy załadować towar zgodnie ze specyfikacją. W zależności od typu i wielkości budynku magazynowego, może odbywać się to w strefie składowania lub w strefie kompletacji. Po kompletacji przeprowadzana jest kontrola ilościowa i asortymentowa, jej pozytywny wynik prowadzi do finalnego pakowania i oznakowania danego zamówienia w sposób wymagany przez odbiorcę. Ostatnią czynnością w podprocesie kompletacji jest pakowanie jednostek transportowych. Sposób pakowania jest dopasowany do wymagań klienta i uzależnia się go przede wszystkim od rodzaju załadowanych towarów i realizuje tak, by jednostka transportowa zajmowała jak najmniejszą przestrzeń w pojeździe transportowym i spełniała ograniczenia związane z masą ładunku. Pakowanie jest istotne również ze względu na zabezpieczenie towaru przed uszkodzeniem podczas transportu, przeładunku czy też przed szkodliwym wpływem warunków atmosferycznych. Odpowiednie oznakowanie z kolei ułatwia identyfikację zamówienia [3, s. 355]. Po kompletacji następuje wydanie. Głównym celem tego podprocesu jest zagwarantowanie, że zamówione towary opuściły magazyn i zostały nadane do właściwego odbiorcy. Wydanie musi zostać potwierdzone odpowiednią dokumentacją, wydawaną przez osobę odpowiedzialną za ten proces. Rozróżnia się następujące rodzaje wydań [3, s. 355], [16, s. 68]: wydanie zewnętrzne gdzie dobra są przekazywane odbiorcy spoza przedsiębiorstwa, wydanie wewnętrzne gdzie produkty wydawane są w obrębie danego przedsiębiorstwa, np. pomiędzy dwoma halami magazynowymi. W podprocesie wydawania wyróżnić można zestaw zadań niezbędnych do zrealizowania procesu. Zalicza się do nich wtórna kontrola przygotowanego towaru i sprawdzenie zgodności z przygotowaną dokumentacją. Pozytywny rezultat przeprowadzonej kontroli uprawnia pracownika do rozpoczęcia załadunku na odpowiedni środek transportu, np. ciągnik siodłowy z naczepą, której przestrzeń ładunkowa pozwala na załadunek. Realizacja załadunku zależy od ilości obsługiwanych zleceń i rozmieszczenia geograficznego odbiorców. Jednostki transportowe powinny być pogrupowane i pakowane w zależności od danego kierunku trasy i pierwszeństwa rozładunku. Towary wiezione do ostatniego odbiorcy powinny być załadowane jako pierwsze. To zadanie wspierane jest przez środki transportu wewnętrznego, przede wszystkim wózki unoszące i podnośnikowe. Zakończeniem ostatniej części procesu magazynowego jest przekazanie dokumentów wydania [3, s. 355], [16, s ], Fizyczna postać magazynów, ich rola, funkcje oraz stosowana technologia i organizacja, ulegają ciągłym zmianom. Organizacje muszą wobec tego podejmować działania również na drodze poprawy efektywności funkcjonowania gospodarki magazynowej, w tym organizacji magazynów. Konieczne okazuje się stosowanie zarówno nowych rozwiązań organizacyjno-technicznych, jak i odpowiednich metod oceny, wskazujących na kierunki usprawnień w tym zakresie [18]. Przedsiębiorcy, którzy zorientowani są na zarządzanie projakościowe, mają do dyspozycji szereg instrumentów jakościowych, pozwalających na poszukiwanie przyczyn zaistniałych niezgodności. Poniżej zaprezentowano studium przypadku, w ramach którego wykorzystano instrumenty jakości do zarządzania procesem magazynowym w wybranym przedsiębiorstwie. 3. WYKORZYSTANIE WYBRANYCH INSTRUMENTÓW JAKOŚCI DO ZARZĄDZANIA PROCESEM MAGAZYNOWYM STUDIUM PRZYPADKU Celem studium przypadku w przedsiębiorstwie X był wybór odpowiednich metod i/lub narzędzi do poszukiwania przyczyn niezgodności w procesie magazynowym. Do analizy wykorzystano macierz priorytetów, która stanowi usystematyzowane podejście w wyborze rozwiązań spośród niewielkiej liczby możliwości. Macierz ta polega na ważeniu kryteriów oraz ocenie rozpatrywanych opcji z uwagi na przyjęte wyznaczniki [21, s. 112]. Analizie poddano instrumenty wyszczególnione w tabeli
6 Tab. 2. Instrumenty jakości poddane analizie w macierzy priorytetów. ID instrumentu Nazwa narzędzia I1 Drzewo błędów FTA I2 Diagram Ishikawy I3 Analiza przyczyn i skutków wad FMEA I4 Diagram podobieństwa I5 Diagram relacji Na podstawie wywiadów z kierownictwem ustalono kryteria wyboru instrumentów jakości, które zestawiono w tabeli 3. Tab. 3. Kryteria wyboru instrumentów jakości. ID kryterium Określenie kryterium K1 Prostota w użyciu / stopień trudności K2 Powszechna znajomość instrumentu jakości K3 Uniwersalność instrumentu jakości K4 Przedstawienie wyników w przejrzystej formie / wizualizacja K5 Stopień szczegółowości instrumentu jakości Zgodnie z procedurą użycia macierzy priorytetów w kolejnym kroku kierownictwo zostało poproszone o zróżnicowanie ważności kryteriów oraz o sporządzenie rankingu instrumentów według kryteriów. Do tego celu wykorzystano zalecenie zaproponowane przez autorów publikacji [21., s. 113]: wartość 10 oznacza, że kryterium X jest znacznie ważniejsze od kryterium Y, wartość 5 oznacza, że kryterium X jest ważniejsze od kryterium Y, wartość 1 oznacza, że kryterium X jest tak samo ważne jak kryterium Y, wartość 1/5 (0,20) oznacza, że kryterium X jest mniej ważne od kryterium Y, wartość 1/10 (0,10) oznacza, że kryterium X jest znacznie mniej ważne od kryterium Y. Ostateczne ustalenie wag dla poszczególnych kryteriów zaprezentowano w tabeli 4. Tab. 4. Wagi poszczególnych kryteriów K1 K2 K3 K4 K5 suma waga K1 10,00 5,00 0,20 5,00 20,20 0,34 K2 0,10 5,00 0,20 1,00 6,30 0,11 K3 0,20 0,20 0,10 0,20 0,70 0,01 K4 5,00 5,00 10,00 5,00 25,00 0,43 K5 0,20 1,00 5,00 0,20 6,40 0,11 suma 58,60 1,00 Następnie dokonano oceny poszczególnych instrumentów z uwagi na wyszczególnione kryteria. Wyniki zaprezentowano w tabelach 5 9. Tab. 5. Ocena instrumentów z uwagi na kryterium K1 Prostota w użyciu instrumentu / stopień trudności I1 I1 I1 I1 I1 suma waga I1 1,00 10,00 1,00 5,00 17,00 0,31 I2 1,00 10,00 5,00 5,00 21,00 0,38 I3 0,10 0,10 0,20 0,20 0,60 0,01 I4 1,00 0,20 5,00 5,00 11,20 0,20 I5 0,20 0,20 5,00 0,20 5,60 0,10 suma 55,40 1,
7 Tab. 6. Ocena instrumentów z uwagi na kryterium K2 Powszechna znajomość instrumentu I1 I1 I1 I1 I1 suma waga I1 0,20 0,20 5,00 5,00 10,40 0,23 I2 5,00 1,00 5,00 5,00 16,00 0,35 I3 5,00 1,00 5,00 5,00 16,00 0,35 I4 0,20 0,20 0,20 1,00 1,60 0,04 I5 0,20 0,20 0,20 1,00 1,60 0,04 suma 45,60 1,00 Tab. 7. Ocena instrumentów z uwagi na kryterium K3 Uniwersalność instrumentu I1 I1 I1 I1 I1 suma waga I1 5,00 0,20 5,00 5,00 15,20 0,36 I2 0,20 0,20 1,00 1,00 2,40 0,06 I3 5,00 5,00 5,00 5,00 20,00 0,47 I4 0,20 1,00 0,20 1,00 2,40 0,06 I5 0,20 1,00 0,20 1,00 2,40 0,06 suma 42,40 1,00 Tab. 8. Ocena instrumentów z uwagi na kryterium K4 Przedstawienie wyników w przejrzystej formie I1 I1 I1 I1 I1 suma waga I1 1,00 5,00 1,00 10,00 17,00 0,29 I2 1,00 5,00 5,00 10,00 21,00 0,36 I3 0,20 0,20 0,10 1,00 1,50 0,03 I4 1,00 5,00 10,00 1,00 17,00 0,29 I5 0,10 0,10 1,00 1,00 2,20 0,04 suma 58,70 1,00 Tab. 9. Ocena instrumentów z uwagi na kryterium K5 Stopień szczegółowości instrumentu I1 I1 I1 I1 I1 suma waga I1 1,00 0,20 1,00 1,00 3,20 0,10 I2 1,00 0,20 1,00 1,00 3,20 0,10 I3 5,00 5,00 5,00 5,00 20,00 0,61 I4 1,00 1,00 0,20 1,00 3,20 0,10 I5 1,00 1,00 0,20 1,00 3,20 0,10 suma 32,80 1,00 Na podstawie powyższych danych, po połączeniu kryteriów opracowano macierz podsumowującą, którą przestawiono w tabeli 10. Tab. 10. Macierz podsumowująca K1 K2 K3 K4 K5 suma waga I1 0,11 0,02 0,00 0,12 0,01 0,27 0,27 I2 0,13 0,04 0,00 0,15 0,01 0,33 0,33 I3 0,00 0,04 0,01 0,01 0,07 0,12 0,12 I4 0,07 0,00 0,00 0,12 0,01 0,21 0,21 I5 0,03 0,00 0,00 0,02 0,01 0,07 0,07 suma 1,00 1,
8 Zastosowanie macierzy priorytetów pozwoliło na wybranie dwóch instrumentów, tj. drzewa błędów i diagramu Ishikawy do dalszej analizy, której celem było poszukiwanie przyczyn niezgodności w poszczególnych podprocesach procesu magazynowania. W związku z tym, że istotne było rozpoznanie podstawowych problemów wraz z ogólnymi, możliwymi przyczynami, nie przeprowadzono na tym etapie szczegółowej dekompozycji. Na rysunkach 2 i 3 zaprezentowano wyniki uzyskane dla podprocesu składowania. brak kwalifikacji złe samopoczucie, kondycja zdrowotna praca w pośpiechu, pod presją czasu duża fluktuacja nieregularne remonty i konserwacje awarie wózków widłowych brak szkoleń niewyznaczenie stref brak procedury i miejsc odkładczych Pobrań i Przyjęć skomplikowane zła organizacja pracy procedury brak systemu brak planu kontroli motywacji brak motywacji struktura organizacyjna brak wyznaczenia osób odpowiedzialnych za utrzymanie ruchu nieprawidłowe oznakowanie materiałów opóźnienia dostaw niewłaściwie dobrana lokalizacja brak instrukcji postępowania z poszczególnymi materiałami niejasność oprogramowania niewłaściwe warunki przechowywania brak podziału asortymentu na grupy wadliwe materiały przyjęte od dostawcy NIEZGODNOŚCI W SKŁADOWANIU MATERIAŁÓW Rys. 2. Zastosowanie diagramu Ishikawy do pogrupowania przyczyn powstawania niezgodności na etapie składowania materiałów w przedsiębiorstwie X NIEWŁAŚCIWIE DOBRANA LOKALIZACJA brak procedury pobrań i przyjęć nieprawidłowe oznakowanie materiałów niewyznaczenie stref i miejsc odkładczych brak ustalenia osoby odpowiedzialnej brak wdrożonego systemu zarządzania jakością brak instrukcji postępowania z materiałami błąd ludzki brak ustalenia osoby odpowiedzialnej brak planu zagospodarowania magazynu brak wiedzy w tym zakresie po stronie zarządu brak wyznaczenia osób odpowiedzialnych za działania projakościowe zła kondycja zdrowotna brak kwalifikacji niejasność oprogramowania brak szkoleń zarządu w zakresie SZJ brak motywacji do poszukiwania nowych rozwiązań brak zasad rekrutacji pracowników brak szkoleń brak instrukcji brak szkoleń Rys. 3. Zastosowanie drzewa błędów do ustalenia przyczyn niewłaściwie dobranej lokalizacji składowanych materiałów w przedsiębiorstwie X 1009
9 Diagram Ishikawy posłużył do pogrupowania wszelkich niezgodności, jakie mogą pojawić się na etapie składowania materiałów. Wyodrębniono pięć grup głównych, w ramach których określono przyczyny będące źródłem problemów. Następnie dla każdej przyczyny zastosowano drzewo błędów 3 w celu poszukania przyczyn źródłowych. Na rysunku 3 przedstawiono przykładowe wyniki dla niezgodności niewłaściwie dobrana lokalizacja. WNIOSKI Realizacja wszystkich procesów organizacji wiąże się z potencjalnymi niezgodnościami. Istotne jest ich szybka i właściwa identyfikacja i ocena, a następnie wyeliminowanie [3, s. 361]. W magazynach bardzo często pojawiają się problemy związane nieodpowiednim rozmieszczeniem i składowaniem towarów, pozostawianiem zbędnych przedmiotów na drogach transportowych, czy też nieodpowiednim przygotowaniem miejsca pracy. Często przyczyną problemów jest brak nadzoru i tolerowanie przez nadzorujących pracę w magazynach niewłaściwych metod wykonywania pracy, jak np. użytkowanie wózka przez osoby nieuprawnione, dopuszczanie do wykonywania pracy przez osoby bez wymaganych kwalifikacji oraz przygotowania zawodowego. Kluczową przyczyną jest poza tym zła organizacja pracy, ze szczególnym zaakcentowaniem presji czasu i pośpiechu [19]. W związku z powyższym, pracodawcy powinni zadbać o właściwą organizację gospodarki magazynowej. Dla zapewnienia odpowiednich środków działania, kontroli oraz nadzoru, konieczne jest podejmowanie działań na drodze zidentyfikowania wszelkich niezgodności, a następnie zdiagnozowania ich przyczyn. Takie podejście umożliwia podjęcie skutecznych działań korygujących i zapobiegawczych. Wykorzystanie instrumentów jakości w przedsiębiorstwie X pozwoliło na podjęcie działań doskonalących w procesie magazynowania. Narzędzia przyczyniły się do wspomagania zarządzania w omawianym zakresie. Zdiagnozowano słabe strony procesu zarządzania magazynem oraz ustalono przyczyny poszczególnych problemów. Warto zwrócić uwagę na fakt, że główną przyczyną niezgodności w procesie magazynowym badanego przedsiębiorstwa są błędy ludzkie, które minimalizuje się, stosując kontrole po kolejnych czynnościach. Możliwe w tym zakresie byłoby również rozważenie w dłuższej perspektywie wdrożenia automatycznych rozwiązań, zmniejszających udział czynnika ludzkiego w procesie. Dokonana w ramach studium przypadku analiza może wpłynąć na poprawę poziomu jakości zarządzania i pozwala zapobiec wystąpieniu błędów w przyszłości. Warunkiem powodzenia jest jednak wdrożenie działań korygujących. Wyniki pozwoliły na opracowanie listy takich działań, wśród których znalazły się m.in.: wdrożenie systemu zarządzania jakością, opracowanie odpowiednich procedur i instrukcji, opracowanie planu szkoleń zarządu i pracowników, opracowanie planu kontroli, odpowiednie zasady rekrutacji pracowników, opracowanie planu remontów i konserwacji maszyn i urządzeń, wyznaczenie miejsc składowania. Skutkami niezgodności w procesie magazynowania są niewątpliwie straty finansowe, związane z uszkodzeniem towaru i następującą niezdatnością do użycia/ obrotu i obniżanie poziomu obsługi klienta poprzez dostarczanie mu niezgodnych towarów, co z kolei ma skutki długofalowe i obniża konkurencyjność przedsiębiorstwa [3, s. 361] Zastosowanie wybranych narzędzi pozwoliło na zidentyfikowanie najważniejszych problemów. Uruchomienie odpowiednich działań korygujących w ściśle określonym terminie bez wątpienia przyczyni się do uniknięcia ich negatywnego oddziaływania. 3 Zastosowano oznaczenia zgodne z normą PN-EN 61025:
10 Streszczenie W artykule zaprezentowano spojrzenie na zarządzanie procesem magazynowania z punktu widzenia poprawnego identyfikowania niezgodności i poszukiwania ich przyczyn. Skuteczność funkcjonowania każdego procesu jest bezpośrednio uzależniona od podejmowanych działań doskonalących, skierowanych na pojawiające się zagrożenia. Artykuł podzielono na trzy zasadnicze części. Najpierw scharakteryzowano wybrane instrumenty jakości, ze szczególnym uwzględnieniem ich przeznaczenia i kroków postępowania przy ich użyciu. Następnie zdefiniowano proces magazynowania. W kolejnej części artykułu zaprezentowano wyniki badań w przedsiębiorstwie po zastosowaniu wybranych narzędzi jakości (diagramu Ishikawy oraz drzewa błędów), które posłużyły do zdiagnozowania niezgodności w poszczególnych podprocesach procesu magazynowania. Wskazano korzyści, jakie można osiągnąć stosując zaproponowane rozwiązanie. Słowa kluczowe: zarządzanie jakością, instrumenty jakości, niezgodności, doskonalenie, proces magazynowania Analysis of selected quality instruments to support the storage process management Abstract In the following paper, warehousing process management from the point of view of correct identification and assessment of nonconformities is presented. Efficiency of functioning of any process is directly dependent on actions taken towards improvement of hazards identified. Such approach is assumed to increase safety. The paper divided to three distinctive parts. In the first part the quality instruments are characterized, with a particular focus on their use and step procedure. Following, the definition of warehousing process are introduced. In the next part of the article results of the research in a company, after the application of selected quality tools (Fishbone Diagram and Fault Tree Analysis), which were used to diagnose nonconformities in subprocesses of storage process, are presented. The benefits that can be achieved using supervision of nonconformities are introduced. Keywords: quality management, quality instruments, nonconformities, improvement, storage process BIBLIOGRAFIA 1. Borys T., Rogala P. (red.), Doskonalenie sformalizowanych systemów zarządzania, Wyd. Difin, Warszawa, Ćwiklicki M., Obora H., Metody TQM w zarządzaniu firmą, Wyd. POLTEXT, 2009, s Drzewiecka M., Stachowiak A., Ocena niezgodności w zarządzaniu procesami magazynowymi, [w]: Logistyka 5/2014, s Drzewiecka M., Stachowiak A., The framework of an expert system supporting quality management, [w:] Management Systems in Production Engineering. Scientific and technical quarterly, pp ; No 4(16) Górny A., Application of quality shaping methods in the work environment improvement. A case of theoretical frames, Management Systems in Production Engineering, 2014, no. 3(15), pp Górny A., Kultura bezpieczeństwa i społeczna odpowiedzialność, jako determinanty rozwoju przedsiębiorstwa, [w]: Juźwicka A., Szymańska K., Walecka A. (red.), Nowe spojrzenie na kulturę organizacyjną,, Wyd. Politechniki Łódzkiej, Łódź, 2014, s Górny A., The elements of work environment in the improvement process of quality management system structure, [in]: Karwowski W., Salvendy G. (eds.), Advances in human factors, ergonomics and safety in manufacturing and service industries, Taylor and Francis Group, Boca Raton, 2011, pp , 8. Hamrol A., Mantura W., Zarządzanie jakością. Teoria i praktyka, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, Hamrol A., Zarządzanie jakością z przykładami, Wydanie drugie zmienione, Wy. Naukowe PWN, Warszawa, 2008, s Jasiulewicz-Kaczmarek M., Misztal A., Projektowanie i integracja systemów zarządzania projakościowego, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań,
11 11. Mantura W., Zarys kwalitologii, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań, Mazur A., Gołaś H., Company's management improvement with quality management system, [in:] Value stream activities management: Proceedings of the Eleventh International Conference on Human Aspects of Advanced Manufacturing: Agility and Hybrid Automation 4th International Conference ERGON-AXIA: HAAMAHA 2007: Managing Enterprise of the Future, July 9-12, 2007 Poznań, Poland, Karwowski Waldemar, Trzcieliński Stefan [eds.]. - Madison (USA): IEA Press, 2007, pp Mazur A., Gołaś H., Zasady, metody i techniki wykorzystywane w zarządzaniu jakością, Wyd. Politechniki Poznańskiej, Poznań, 2010, s , Mazur A., Rosińska A., Gołaś H., Drzewiecka M., Quality Improvements of Products, Borkowski S., Selejdak J., (red.), TRIPSOFT, Trnava, Mrugalska, B Induction machine faults leading to occupational accidents. In: Constantine Stephanidis & Margherita Antona (eds.), Universal Access in Human-Computer Interaction. Design for All and Accessibility. 8th International Conference, UAHCI 2014, Held as Part of HCI International 2014, Heraklion, Crete, Greece, June 2014, Proceedings, Part IV, LNCS 8516: Niemczyk A., Zarządzanie magazynem, Wyższa Szkoła Logistyki, Poznań Rogala P., Kierunki doskonalenia systemu zarządzania jakością ISO 9001, Problemy Jakości, 08/2011, s Sadłowska-Wrzesińska J., Gabryelewicz I., Drożyner P., Projakościowe aspekty oceny ryzyka zawodowego w kontekście bezpieczeństwa pracy magazyniera, [w]: Logistyka 5/2014, CD nr 2, ss , Poznań, Sadłowska-Wrzesińska J., Gabryelewicz I., Monitorowanie zagrożeń psychospołecznych jako element ograniczania ryzyka zawodowego związanego z pracą w magazynie, [w]: Logistyka 6/2014, CD, s , Poznań, Stabryła A., Modele systemu zarządzania jakością w kontekście polskich norm, Organizacja i Kierowanie, nr 4, Starzyńska B., Hamrol A., Grabowska M., Poradnik menedżera jakości, Kompedium wiedzy o narzędziach jakości, Wyd. Politechniki Poznańskiej, Poznań,
Ocena niezgodności w zarządzaniu procesami magazynowymi
DRZEWIECKA Milena 1 STACHOWIAK Agnieszka 2 Ocena niezgodności w zarządzaniu procesami magazynowymi WSTĘP Niezgodności są nieodłącznym elementem każdej organizacji. Zadaniem stanowiącym wyzwanie dla przedsiębiorców
LOGISTYKA. Definicje. Definicje
LOGISTYKA Magazynowanie Definicje Magazyn: jednostka funkcjonalno-organizacyjna przeznaczona do magazynowania dóbr materialnych (zapasów w wyodrębnionej przestrzeni budowli magazynowej według ustalonej
Nowe narzędzia zarządzania jakością
Nowe narzędzia zarządzania jakością Agnieszka Michalak 106947 Piotr Michalak 106928 Filip Najdek 106946 Co to jest? Nowe narzędzia jakości - grupa siedmiu nowych narzędzi zarządzania jakością, które mają
Przedsiębiorstwo zwinne. Projektowanie systemów i strategii zarządzania
Politechnika Poznańska, Wydział Inżynierii Zarządzania Dr inż. Edmund Pawłowski Przedsiębiorstwo zwinne. Projektowanie systemów i strategii zarządzania Modelowanie i projektowanie struktury organizacyjnej
Gospodarka magazynowa
Pracownia Inżynierii Procesowej Modelowanie Symulacja Optymalizacja Gospodarka magazynowa Procesy magazynowe Ekonomiczna wielkość zamówienia PROCESY MAGAZYNOWE Gospodarka magazynowa Proces magazynowy Proces
FMEA. Tomasz Greber tomasz@greber.com.pl. Opracował: Tomasz Greber (www.greber.com.pl)
FMEA Tomasz Greber tomasz@greber.com.pl FMEA MYŚLEĆ ZAMIAST PŁACIĆ Dlaczego FMEA? Konkurencja Przepisy Normy (ISO 9000, TS 16949 ) Wymagania klientów Powstawanie i wykrywanie wad % 75% powstawania wad
Zarządzanie jakością w logistyce ćw. Artur Olejniczak
ćw. artur.olejniczak@wsl.com.pl Plan spotkań Data Godziny Rodzaj 18.03.2012 4 godziny ćw. 14:30-15:30 dyżur 14.04.2012 4 godziny ćw. 28.04.2012 4 godziny ćw. 14:30-15:30 dyżur 19.05.2012 4 godziny ćw.
Analiza ryzyka nawierzchni szynowej Iwona Karasiewicz
Analiza ryzyka nawierzchni szynowej Iwona Karasiewicz VI Konferencja Nawierzchnie szynowe. Rynek-Inwestycje-Utrzymanie" WISŁA, 22-23 MARCA 2018 r. POZIOMY DOJRZAŁOŚCI ZARZĄDZANIA RYZYKIEM Poziom 1 naiwny
Artykuł został opublikowany w książce Wybrane aspekty zarządzania jakością II Pod redakcją Marka Salerno-Kochana Kraków 2010 ISBN: 978-83-7464-305-4
Artykuł został opublikowany w książce Wybrane aspekty zarządzania jakością II Pod redakcją Marka Salerno-Kochana Kraków 2010 ISBN: 978-83-7464-305-4 Wydawca: Wydawnictwo AGH Wstęp Początki stosowania analizy
WYKORZYSTANIE INSTRUMENTARIUM DOSKONALENIA JAKOŚCI DO ANALIZY NIEZGODNOŚCI W POLSKICH PRZEDSIĘBIORSTWACH
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 2017 Seria: ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE z. 100 Nr kol. 1972 Milena DRZEWIECKA-DAHLKE Politechnika Poznańska Wydział Inżynierii Zarządzania Katedra Ergonomii i Inżynierii
WYMAGANIA DLA ZAKŁADOWEJ KONTROLI PRODUKCJI
Instytut Odlewnictwa Biuro Certyfikacji i Normalizacji u l. Z a k o p i a ń s k a 7 3 30-418 Kraków, Polska tel. +48 (12) 26 18 442 fax. +48 (12) 26 60 870 bcw@iod.krakow.pl w w w.i o d.k r ak ow. p l
DOSKONALENIE SYSTEMU JAKOŚCI Z WYKORZYSTANIEM MODELU PDCA
Koncepcje zarządzania jakością. Doświadczenia i perspektywy., red. Sikora T., Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Kraków 2008, ss. 17-22 Urszula Balon Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie DOSKONALENIE SYSTEMU
ZARZĄDZANIE JAKOŚCIĄ ĆWICZENIA
ZARZĄDZANIE JAKOŚCIĄ ĆWICZENIA mgr Arkadiusz Przybylski Warszawa 2015 Diagram Ishikawy (Diagram przyczynowo skutkowy, Wykres przyczynowo skutkowy, Diagram rybiej ości, Diagram ryby) Cel: wysuwanie hipotez
5.2. PODEJMOWANIE DECYZJI - DIAGRAM ISHIKAWY WYKRES OŚCI RYBY (ang. fishbone diagram) WYKRES PRZYCZYNA-SKUTEK (ang. cause-effect diagram)
5.2. PODEJMOWANIE DECYZJI - DIAGRAM ISHIKAWY WYKRES OŚCI RYBY (ang. fishbone diagram) WYKRES PRZYCZYNA-SKUTEK (ang. cause-effect diagram) Diagram Ishikawy to narzędzie, które służy do identyfikacji i prezentacji
Standard ISO 9001:2015
Standard ISO 9001:2015 dr inż. Ilona Błaszczyk Politechnika Łódzka XXXIII Seminarium Naukowe Aktualne zagadnienia dotyczące jakości w przemyśle cukrowniczym Łódź 27-28.06.2017 1 Struktura normy ISO 9001:2015
PODSTAWY LOGISTYKI ZARZĄDZANIE MAGAZYNEM PODSTAWY LOGISTYKI ZARZĄDZANIE MAGAZYNEM MARCIN FOLTYŃSKI
PODSTAWY LOGISTYKI ZARZĄDZANIE MAGAZYNEM MAGAZYN Jednostka funkcjonalno - organizacyjna przeznaczona do magazynowania dóbr materialnych (zapasów) czasowo wyłączonych z użycia w wyodrębnionej przestrzeni
Gospodarka magazynowa z elementami projektowania zagospodarowania magazynów istniejących i nowo planowanych
Gospodarka magazynowa z elementami projektowania zagospodarowania magazynów istniejących i nowo planowanych Cele szkolenia Zasadniczym celem szkolenia jest rozpracowanie szeregu zagadnień, dotyczących
Magazyn, proces magazynowy, gospodarka magazynowa. prof. PŁ dr hab. inż. Andrzej Szymonik www.gen-prof.pl Łódź 2014/2015
Magazyn, proces magazynowy, gospodarka magazynowa prof. PŁ dr hab. inż. Andrzej Szymonik www.gen-prof.pl Łódź 2014/2015 Magazyn def. (I): Wyodrębnione pomieszczenie zamknięte (budynki), przestrzeń zadaszoną
POD O EJŚ J CIE I P ROC O ESOW
Wykład 7. PODEJŚCIE PROCESOWE W ZARZĄDZANIU JAKOŚCIĄ 1 1. Procesy i ich znaczenie w działalności organizacji: Proces jest to zaprojektowany ciąg logiczny następu- jących po sobie czynności (operacji),
KOSZTY JAKOŚCI JAKO NARZĘDZIE ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ
Narzędzia jakości w doskonaleniu i zarządzaniu jakością, red. Sikora T., Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Kraków 2004, ss. 137-141 Urszula Balon Katedra Towaroznawstwa Ogólnego i Zarządzania Jakością Akademia
HACCP- zapewnienie bezpieczeństwa zdrowotnego żywności Strona 1
CO TO JEST HACCP? HACCP ANALIZA ZAGROŻEŃ I KRYTYCZNE PUNKTY KONTROLI HAZARD ryzyko, niebezpieczeństwo, potencjalne zagrożenie przez wyroby dla zdrowia konsumenta ANALYSIS ocena, analiza, kontrola zagrożenia
Ryzyko w działalności przedsiębiorstw przemysłowych. Grażyna Wieteska Uniwersytet Łódzki Katedra Zarządzania Jakością
Ryzyko w działalności przedsiębiorstw przemysłowych Grażyna Wieteska Uniwersytet Łódzki Katedra Zarządzania Jakością Plan Prezentacji Cel artykułu Dlaczego działalność przemysłowa wiąże się z ryzykiem?
Zmiany w standardzie ISO dr inż. Ilona Błaszczyk Politechnika Łódzka
Zmiany w standardzie ISO 9001 dr inż. Ilona Błaszczyk Politechnika Łódzka 1 W prezentacji przedstawiono zmiany w normie ISO 9001 w oparciu o projekt komitetu. 2 3 4 5 6 Zmiany w zakresie terminów używanych
Zarządzanie i inżynieria jakości / Adam Hamrol. Warszawa, Spis treści
Zarządzanie i inżynieria jakości / Adam Hamrol. Warszawa, 2017 Spis treści Wprowadzenie 11 1. O inżynierii jakości i zarządzaniu jakością 11 2. Zakres i układ książki 14 3. Komentarz terminologiczny 17
Obowiązuje od: r.
Wydanie: czwarte Data wydania: 24.04.2018 Strona 1 z 6 Obowiązuje od: 24.04.2018 r. Wydanie: czwarte Data wydania: 24.04.2018 Strona 2 z 6 1. Zakres stosowania Niniejszy dokument stosowany jest na potrzeby
III KONFERENCJA PANELOWA WSOZZ ROLA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO W SYSTEMIE ZARZĄDZANIA BEZPIECZEŃSTWEM PRACY
III KONFERENCJA PANELOWA WSOZZ 2013-2020 ROLA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO W SYSTEMIE ZARZĄDZANIA BEZPIECZEŃSTWEM PRACY SAWO 2018 POZNAŃ 24 kwietnia 2018 r. WPROWADZENIE Podstawy prawne : - art. 226 Kodeksu
WYŻSZA SZKOŁA LOGISTYKI
WYŻSZA SZKOŁA LOGISTYKI POZNAŃ ZARZĄDZANIE MAGAZYNEM MSU NAZWISKO IMIĘ NUMER ZESTAWU MSU/03/ 2010 POZNAŃ, 2010 ROK TABLICA W-1. Postać fizyczna asortymentów Lp. Asortyment Wymiary opz [mm] Masa q opz X
W 30 C 30 Rodzaj : Symbol : Semestr : Grupa : Nr w siatce studiów : Data opracowania : 2012
Nr karty: 1/5 KARTA PROGRAMU RAMOWEGO PRZEDMIOTU PW - IOSP Narzędzia i metody jakością Quality Management Methods and Tools 1. Identyfikator przedmiotu: Rodzaj studiów : Studia I-go stopnia (inżynierskie
Zarządzenie bezpieczeństwem i higieną pracy w magazynie ogólna charakterystyka zakresu wymagań
GÓRNY Adam 1 Zarządzenie bezpieczeństwem i higieną pracy w magazynie ogólna charakterystyka zakresu wymagań WSTĘP Zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy coraz częściej uznawane jest za element promocji
Kompletacja (picking) prof. PŁ dr hab. inż. Andrzej Szymonik www.gen-prof.pl Łódź 2014/2015
Kompletacja (picking) prof. PŁ dr hab. inż. Andrzej Szymonik www.gen-prof.pl Łódź 2014/2015 Kompletacja def. Operacja w procesie magazynowym polegająca na pobraniu zapasów ze stosów lub urządzeń do składowania
KOSZTY JAKOŚCI NARZĘDZIEM OCENY FUNKCJONOWANIA SYSTEMU ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ
Jakość w dokonaniach współczesnej ekonomii i techniki, pod red. Doroszewicz S., Zbierzchowska A., Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa 2005, ss. 11-18 Akademia Ekonomiczna w Krakowie balonu@uek.krakow.pl
Przypadek praktyczny: Automotive Factory Parts Duże centrum logistyczne do przygotowywania zamówień internetowych
Przypadek praktyczny: Automotive Factory Parts Duże centrum logistyczne do przygotowywania zamówień internetowych Lokalizacja: Francja Automotive Parts Factory, francuski dystrybutor części zamiennych
Przypadek praktyczny: Agata S.A. Regały paletowe do nowego centrum dystrybucyjnego firmy Agata S.A.
Przypadek praktyczny: Agata S.A. Regały paletowe do nowego centrum dystrybucyjnego firmy Agata S.A. Lokalizacja: Polska Mecalux dostarczył regały paletowe o pojedynczej i podwójnej głębokości do nowego
Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami
Seweryn SPAŁEK Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami MONOGRAFIA Wydawnictwo Politechniki Śląskiej Gliwice 2004 SPIS TREŚCI WPROWADZENIE 5 1. ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI W ORGANIZACJI 13 1.1. Zarządzanie
Raport 8D (cykl Deminga, Ishikawa, 5 WHY)
Kierunek: Inżynieria Zarządzania Specjalność: Systemy projakościowe i ergonomia Raport 8D (cykl Deminga, Ishikawa, 5 WHY) Autorzy: Urszula Jujka Justyna Kubacka Kinga Kuciak Poznań, 2015 Plan prezentacji
Matryca efektów kształcenia dla programu studiów podyplomowych ZARZĄDZANIE I SYSTEMY ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ
Podstawy firmą Marketingowe aspekty jakością Podstawy prawa gospodarczego w SZJ Zarządzanie Jakością (TQM) Zarządzanie logistyczne w SZJ Wymagania norm ISO serii 9000 Dokumentacja w SZJ Metody i Techniki
Program praktyki zawodowej
Program praktyki zawodowej Zawód: magazynier-logistyk 432106 Umowa o pracę pracownik młodociany Czas trwania zajęć praktycznych: Klasa I 16 godzin tygodniowo Klasa II 16 godzin tygodniowo Klasa III 16
ZARZĄDZANIE RYZYKIEM W LABORATORIUM BADAWCZYM W ASPEKCIE NOWELIZACJI NORMY PN-EN ISO/ IEC 17025:
ZARZĄDZANIE RYZYKIEM W LABORATORIUM BADAWCZYM W ASPEKCIE NOWELIZACJI NORMY PN-EN ISO/ IEC 17025:2018-02 DR INŻ. AGNIESZKA WIŚNIEWSKA DOCTUS SZKOLENIA I DORADZTWO e-mail: biuro@doctus.edu.pl tel. +48 514
Akademia Ekonomiczna w Krakowie WPROWADZENIE
Sposoby osiągania doskonałości organizacji w warunkach zmienności otoczenia - wyzwania teorii i praktyki, pod red. E. Skrzypek, Wy. UMCS, Lublin 2006, t. I, ss. 399-405 URSZULA BALON Akademia Ekonomiczna
Laboratorium 8. Zarządzanie ryzykiem.
Laboratorium 8 Zarządzanie ryzykiem. Zarządzanie ryzykiem: wyszukiwanie ryzyka, szacowanie ryzyka. Diagram Ishikawy nazwany tak od nazwiska japońskiego ekonomisty Karou Ishikawy jest popularnym narzędziem
Metoda Pięciostopniowego Programu Poprawy Jakości na przykładzie Samsung Electronics Poland Manufacturing Sp. z o.o.
Metoda Pięciostopniowego Programu Poprawy Jakości na przykładzie Samsung Electronics Poland Manufacturing Sp. z o.o. Kamil Sałata Kimball Electronics Poland Inżynier Jakości Plan Cel wykładu Co to jest
ISO 9000/9001. Jarosław Kuchta Jakość Oprogramowania
ISO 9000/9001 Jarosław Kuchta Jakość Oprogramowania Co to jest ISO International Organization for Standardization największa międzynarodowa organizacja opracowująca standardy 13700 standardów zrzesza narodowe
Regulamin zarządzania ryzykiem. Założenia ogólne
Załącznik nr 1 do Zarządzenia Nr 14/2018 dyrektora Zespołu Obsługi Oświaty i Wychowania w Kędzierzynie-Koźlu z dnia 29.11.2018r. Regulamin zarządzania ryzykiem 1 Założenia ogólne 1. Regulamin zarządzania
Systemowe zarządzanie jakością. Koncepcja systemu, ocena systemu, wspomaganie decyzji. Piotr Miller
Systemowe zarządzanie jakością. Koncepcja systemu, ocena systemu, wspomaganie decyzji. Piotr Miller Podejmowanie decyzji na podstawie faktów to jedna z ośmiu zasad zarządzania jakością wymienionych w normie
Systemy zarządzania jakością Kod przedmiotu
Systemy zarządzania jakością - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Systemy zarządzania jakością Kod przedmiotu 06.1-WM-MiBM-MTR-D-12_15 Wydział Kierunek Wydział Mechaniczny Mechanika i budowa
Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku EKONOMIA (studia I stopnia)
Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku EKONOMIA (studia I stopnia) Zgodnie z Zarządzeniem Rektora ZPSB w sprawie Regulaminu Procedur Dyplomowych, na egzaminie dyplomowym (licencjackim)
Czy logistyka może pomóc zbudować konkurencyjność
A leading automotive logistics company A leading automotive logistics company Czy logistyka może pomóc zbudować konkurencyjność Prezentacja CAT Cargo Logistics Polska Michał Sierański 2014-05-28 Agenda
Pełnomocnik i Audytor SZJ w Przemyśle Motoryzacyjnym wg ISO/TS 16949:2009
Pełnomocnik i Audytor SZJ w Przemyśle Motoryzacyjnym wg ISO/TS 16949:2009 Przedmiot szkolenia: Przedmiotem szkolenia jest zapoznanie przyszłych Audytorów i Pełnomocników z metodami audytowania, wdrażania,
poprawy konkurencyjności
Wdrażanie anie i doskonalenie systemów w zarządzania szansą poprawy konkurencyjności ci organizacji Andrzej Borcz "Przy istniejącej konkurencji firmy, które nie potrafią tworzyć i wcielać w życie doskonałej
ORGANIZACJA PROCESÓW DYSTRYBUCJI W DZIAŁALNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW PRODUKCYJNYCH, HANDLOWYCH I USŁUGOWYCH
Systemy Logistyczne Wojsk nr 41/2014 ORGANIZACJA PROCESÓW DYSTRYBUCJI W DZIAŁALNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW PRODUKCYJNYCH, HANDLOWYCH I USŁUGOWYCH ORGANIZATION OF DISTRIBUTION PROCESSES IN PRODUCTIVE, TRADE AND
Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny zgodne z podstawą programową kształcenia w zawodzie Technik Eksploatacji Portów i Terminali
Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny zgodne z podstawą programową kształcenia w zawodzie Technik Eksploatacji Portów i Terminali Przedmiot: magazynowanie Nauczyciel: Beata Jaworska Rok szkolny 2018/2019
PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE INŻYNIERIA PRZESTRZENNA W LOGISTYCE E. Logistyka. Niestacjonarne. I stopnia (inżynierskie) VII. Dr Cezary Stępniak
Politechnika Częstochowska, Wydział Zarządzania PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu Kierunek Forma studiów Poziom kwalifikacji Rok Semestr Jednostka prowadząca Osoba sporządzająca Profil Rodzaj
Instytut Spawalnictwa w Gliwicach Ośrodek Certyfikacji
1 Wymagania ogólne Wytwórca powinien ustanowić, dokumentować i utrzymywać system ZKP, aby zapewnić, że wyroby wprowadzone na rynek są zgodne z określoną i przedstawioną charakterystyką. System ZKP powinien
METO T D O Y O C O ENY J A J KOŚ O CI
Wykład 8. METODY OCENY JAKOŚCI I NARZĘDZIA JEJ KSZTAŁTOWANIA 1 1. Pomiar i ocena jakości: Pomiaru i oceny jakości dokonujemy na podstawie zbioru cech (mierzalnych i niemierzalnych). Działania w procesie
Projekt wymagań w zakresie kompetencji zakładów utrzymania taboru. Jan Raczyński
Projekt wymagań w zakresie kompetencji zakładów utrzymania taboru Jan Raczyński 1 Rejestracja Warsztatu utrzymania Warsztat Utrzymania lub organizacja, do której należy muszą podlegać identyfikacji. Warsztat
Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku EKONOMIA (studia I stopnia)
Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku EKONOMIA (studia I stopnia) Zgodnie z Zarządzeniem Rektora ZPSB w sprawie Regulaminu Procedur Dyplomowych, na egzaminie dyplomowym (licencjackim)
Metodologia FMEA. Zajęcia 8. dr inż. Piotr T. Mitkowski. piotr.mitkowski@put.poznan.pl. Materiały dydaktyczne, prawa zastrzeżone Piotr Mitkowski 1
Metodologia FMEA Zajęcia 8 dr inż. Piotr T. Mitkowski piotr.mitkowski@put.poznan.pl Materiały dydaktyczne, prawa zastrzeżone Piotr Mitkowski Plan zajęć FMEA: Fauilure Mode and Effect Analysis Analiza Przyczyn
Management Systems in Production Engineering No 4(8), 2012
PROPOZYCJA IMPLEMENTACJI METODY QFD DLA DOSKONALENIA PROCESU SPAWANIA W WYBRANYM, REALNIE ISTNIEJĄCYM PRZEDSIĘBIORSTWIE X PROPOSAL OF THE IMPLEMENTATION OF THE QFD METHOD TO IMPROVE THE WELDING PROCESS
SYSTEMY ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ WEDŁUG
Wykład 10. SYSTEMY ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ WEDŁUG NORM ISO 9000 1 1. Rodzina norm ISO 9000: Normy ISO 9000 są od 1987r., a trzecia rodzina norm ISO 9000 z 2000 r. (doskonalona w kolejnych latach) składa się
Proces tworzenia wartości w łańcuchu logistycznym. prof. PŁ dr hab. inż. Andrzej Szymonik 2014/2015
Proces tworzenia wartości w łańcuchu logistycznym prof. PŁ dr hab. inż. Andrzej Szymonik www.gen-prof.pl 2014/2015 Proces Proces def: 1. Uporządkowany w czasie ciąg zmian i stanów zachodzących po sobie.
Podstawy zarządzania
Podstawy zarządzania mgr Magdalena Marczewska TiMO (Zakład Teorii i Metod Organizacji) Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego mmarczewska@wz.uw.edu.pl Rozwiązywanie problemów decyzyjnych Manager
OCENA SPEŁNIENIA WYMAGAŃ DOTYCZĄCYCH NADZORU NAD KRYTYCZNYMI PUNKTAMI KONTROLI PRZEZ PRZEDSIĘBIORSTWA NALEŻĄCEDO ŁAŃCUCHA ŻYWNOŚCIOWEGO
BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. XLV, 2012, 3, str. 349 353 Agata Szkiel OCENA SPEŁNIENIA WYMAGAŃ DOTYCZĄCYCH NADZORU NAD KRYTYCZNYMI PUNKTAMI KONTROLI PRZEZ PRZEDSIĘBIORSTWA NALEŻĄCEDO ŁAŃCUCHA ŻYWNOŚCIOWEGO Katedra
INŻYNIERIA SYSTEMÓW PROJAKOŚCIOWYCH Wykład 1 Pojęcie jakości, cechy produktu, poziom jakości, niezgodność
INŻYNIERIA SYSTEMÓW PROJAKOŚCIOWYCH Wykład 1 Pojęcie jakości, cechy produktu, poziom jakości, niezgodność 1. Za pierwsze wzmianki dotyczące jakości uznaje się zapisy z Kodeksu Hammurabiego z roku 1700
WYMAGANIA EDUKACYJNE DLA KWALIFIKACJI A.30 ZAWÓD TECHNIK LOGISTYK przedmiot: 1. LOGISTYKA W PROCESACH PRODUKCJI, DYSTRYBUCJI I MAGAZYNOWANIA,
WYMAGANIA EDUKACYJNE DLA KWALIFIKACJI A.30 ZAWÓD TECHNIK LOGISTYK przedmiot: 1. LOGISTYKA W PROCESACH PRODUKCJI, DYSTRYBUCJI I MAGAZYNOWANIA, zawód: Technik logistyk numer programu: 333107 klasa: I, II,
BEZPIECZNA PRACA W MAGAZYNIE ZAGROŻENIA I DOBRE PRAKTYKI. Inspektor pracy OIP Poznań Jakub Konieczny
BEZPIECZNA PRACA W MAGAZYNIE ZAGROŻENIA I DOBRE PRAKTYKI Inspektor pracy OIP Poznań Jakub Konieczny Pojęcie dobrych praktyk w magazynie jest terminem, który należy rozumieć dwojako. Ze względu na funkcję
WYŻSZA SZKOŁA LOGISTYKI
WYŻSZA SZKOŁA LOGISTYKI POZNAŃ ĆWICZENIA Z PRZEDMIOTU MAGAZYNOWANIE NAZWISKO IMIĘ ROK STUDIÓW SEMESTR KIERUNEK NUMER GRUPY PROWADZĄCY NUMER ZESTAWU 0016 / V / Z B - POZNAŃ, 2016 ROK PROCES TECHNOLOGICZNY
Przypadek praktyczny: SLVA Akumulacyjny system Pallet Shuttle: idealne rozwiązanie do składowania mleka wdrożone w magazynie firmy SLVA
Przypadek praktyczny: SLVA Akumulacyjny system Pallet Shuttle: idealne rozwiązanie do składowania mleka wdrożone w magazynie firmy SLVA Lokalizacja: Francja SLVA, francuski producent i dostawca mleka,
Projektowanie bazy danych przykład
Projektowanie bazy danych przykład Pierwszą fazą tworzenia projektu bazy danych jest postawienie definicji celu, założeń wstępnych i określenie podstawowych funkcji aplikacji. Każda baza danych jest projektowana
STATYSTYKA EKONOMICZNA
STATYSTYKA EKONOMICZNA Analiza statystyczna w ocenie działalności przedsiębiorstwa Opracowano na podstawie : E. Nowak, Metody statystyczne w analizie działalności przedsiębiorstwa, PWN, Warszawa 2001 Dr
JAKOŚCI W RÓŻNYCH FAZACH I ŻYCIA PRODUKTU
Wykład 6. SYSTEMY ZAPEWNIANIA JAKOŚCI W RÓŻNYCH FAZACH CYKLU WYTWARZANIA I ŻYCIA PRODUKTU 1 1. Ogólna charakterystyka systemów zapewniania jakości w organizacji: Zapewnienie jakości to systematyczne działania
SATYSFAKCJA KLIENTÓW SKLEPÓW SPOŻYWCZYCH FUNKCJONUJĄCYCH W SIECI HANDLOWEJ - BADANIA ANKIETOWE
Anna Kasprzyk Mariusz Giemza Katedra Zarządzania Jakością Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie SATYSFAKCJA KLIENTÓW SKLEPÓW SPOŻYWCZYCH FUNKCJONUJĄCYCH W SIECI HANDLOWEJ - BADANIA ANKIETOWE Wprowadzenie
STANDARDY I SYSTEMY ZARZĄDZANIA PORTAMI LOTNICZYMI 2013
Wersja Jednostka realizująca Typ Poziom Program Profil Blok Grupa Kod Semestr nominalny Język prowadzenia zajęć Liczba punktów ECTS Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów Liczba
Logistyka - opis przedmiotu
Logistyka - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Logistyka Kod przedmiotu 06.1-WM-MiBM-AiOPP-P-08_15 Wydział Kierunek Wydział Mechaniczny Mechanika i budowa maszyn / Automatyzacja i organizacja
PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE. Bezpieczeństwo i higiena pracy
Politechnika Częstochowska, Wydział Zarządzania PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu Kierunek Forma studiów Poziom kwalifikacji Rok Semestr Jednostka prowadząca Osoba sporządzająca Profil Inżynieria
OPTYMALIZACJA PRZEPŁYWU MATERIAŁU W PRODUKCJI TURBIN W ROLLS-ROYCE DEUTSCHLAND LTD & CO KG
Andrew Page Rolls-Royce Deutschland Ltd & Co KG Bernd Hentschel Technische Fachhochschule Wildau Gudrun Lindstedt Projektlogistik GmbH OPTYMALIZACJA PRZEPŁYWU MATERIAŁU W PRODUKCJI TURBIN W ROLLS-ROYCE
Zarządzanie procesami dr Mariusz Maciejczak. Ryzyko w procesie
Zarządzanie procesami dr Mariusz Maciejczak www.maciejczak.pl Ryzyko w procesie Ryzyko Niepewność i związane z nią ryzyko występuje stale i wszędzie. Punktem wyjścia zarządzania tymi zjawiskami jest ich
Katalog rozwiązań informatycznych dla firm produkcyjnych
Katalog rozwiązań informatycznych dla firm produkcyjnych www.streamsoft.pl Obserwować, poszukiwać, zmieniać produkcję w celu uzyskania największej efektywności. Jednym słowem być jak Taiichi Ohno, dyrektor
...Gospodarka Materiałowa
1 Gospodarka Materiałowa 3 Obsługa dokumentów magazynowych 4 Ewidencja stanów magazynowych i ich wycena 4 Inwentaryzacja 4 Definiowanie indeksów i wyrobów 5 Zaopatrzenie magazynowe 5 Kontrola jakości 5
Załącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/12
Załącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/12 (pieczęć wydziału) KARTA PRZEDMIOTU Z1-PU7 WYDANIE N1 Strona 1 z 5 1. Nazwa przedmiotu: METODY PROJEKTOWANIA JAKOŚCI 3. Karta przedmiotu ważna od roku akademickiego:
ZASTOSOWANIE TECHNOLOGII WIRTUALNEJ RZECZYWISTOŚCI W PROJEKTOWANIU MASZYN
MODELOWANIE INŻYNIERSKIE ISSN 1896-771X 37, s. 141-146, Gliwice 2009 ZASTOSOWANIE TECHNOLOGII WIRTUALNEJ RZECZYWISTOŚCI W PROJEKTOWANIU MASZYN KRZYSZTOF HERBUŚ, JERZY ŚWIDER Instytut Automatyzacji Procesów
Organizacja i optymalizacja gospodarki magazynowej w przedsiębiorstwie
Organizacja i optymalizacja gospodarki magazynowej w przedsiębiorstwie Informacje o usłudze Numer usługi 2016/03/16/5339/6264 Cena netto 1 690,00 zł Cena brutto 2 078,70 zł Cena netto za godzinę 0,00 zł
ZARZĄDZANIE JAKOŚCIĄ (2 ECTS)
ZARZĄDZANIE JAKOŚCIĄ (2 ECTS) studia dzienne, wieczorowe i zaoczne Wykłady studia dzienne i wieczorowe 30 godz., a studia zaoczne 18 godz. 1. Zarządzanie jakością podstawowe pojęcia: Jakość i jej istota;
Zarządzanie Zapasami System informatyczny do monitorowania i planowania zapasów. Dawid Doliński
Zarządzanie Zapasami System informatyczny do monitorowania i planowania zapasów Dawid Doliński Dlaczego MonZa? Korzyści z wdrożenia» zmniejszenie wartości zapasów o 40 %*» podniesienie poziomu obsługi
SKZ System Kontroli Zarządczej
SKZ System Kontroli Zarządczej KOMUNIKAT Nr 23 MINISTRA FINANSÓW z dnia 16 grudnia 2009 r. w sprawie standardów kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych Na podstawie art. 69 ust. 3 ustawy z
ISO 9001:2015 przegląd wymagań
ISO 9001:2015 przegląd wymagań dr Inż. Tomasz Greber (www.greber.com.pl) Normy systemowe - historia MIL-Q-9858 (1959 r.) ANSI-N 45-2 (1971 r.) BS 4891 (1972 r.) PN-N 18001 ISO 14001 BS 5750 (1979 r.) EN
Tytuł: Identyfikacja procesu. Przedmiot: Zarządzanie procesami transportowo-logistycznymi Specjalność: Logistyka transportu Wersja: 2014.10.
Tytuł: Identyfikacja Autor: Piotr SAWICKI Zakład Systemów Transportowych WMRiT PP piotr.sawicki@put.poznan.pl www.put.poznan.pl/~piotr.sawicki www.facebook.com/piotr.sawicki.put Przedmiot: Zarządzanie
ZASTOSOWANIE METODY FMEA W DOSKONALENIU JAKOŚCI WYROBÓW ODLEWANYCH
4/15 Archives of Foundry, Year 2005, Volume 5, 15 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2005, Rocznik 5, Nr 15 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 ZASTOSOWANIE METODY FMEA W DOSKONALENIU JAKOŚCI WYROBÓW ODLEWANYCH S. BORKOWSKI
Wpływ zarządzania procesowego na jakość i innowacyjność przedsiębiorstwa, red. E. Skrzypek, UMCS, Lublin 2008, t. I, ss.
Wpływ zarządzania procesowego na jakość i innowacyjność przedsiębiorstwa, red. E. Skrzypek, UMCS, Lublin 2008, t. I, ss.83-89 URSZULA BALON DOSKONALENIE FUNKCJONOWANIA ORGANIZACJI ZGODNIE Z NORMĄ ISO 10014
Elementy systemu logistycznego w przedsiębiorstwie - zarządzanie logistyczne
Elementy systemu logistycznego w przedsiębiorstwie - zarządzanie logistyczne prof. PŁ dr hab. inż. A. Szymonik www.gen-prof.pl Łódź 2016/2017 1. Klasyfikacja i charakterystyka systemów logistycznych Istota
PLAN WYNIKOWY. Program nauczania dla zawodu Technik logistyk, dopuszczony przez Dyrektora dnia...
PLAN WYNIKOWY Przedmiot : PLANOWANIE PRODUKCJI I DYSTRYBUCJI Program nauczania dla zawodu Technik logistyk, dopuszczony przez Dyrektora dnia... Nr dopuszczenia: ZSE-TLOG 333107-2014 II LOG Liczba godzin:
VI. SZKOLENIA SPECJALNE
VI. SZKOLENIA SPECJALNE 1. Zasady wzorcowania przyrządów pomiarowych Czas trwania: 1 dzień / 8 godzin lekcyjnych CEL: Zapoznanie uczestników z podstawowymi pojęciami z zakresu metrologii, zasadami doboru
Cel walidacji- zbadanie, czy procedura/wyrób/technologia/projekt/... może zostać w sposób niebudzący wątpliwości wprowadzona/y/e do użytkowania
1. Proszę krótko scharakteryzować w sposób "ilościowy": a) produkt i technologię wytwarzania tego produktu przez firmę którą założyła Pani/Pana podgrupa oraz wyjaśnić dlaczego wybrana technologia jest
WZKP Zakładowa kontrola produkcji Wymagania
02-676 Warszawa ul. Postępu 9 tel. (22) 549 97 04; e-mail: certyfikacja@icimb.pl; www.icimb.pl Wymagania Zatwierdzam Dyrektor dr hab. inż. Adam Witek, prof. Strona 2/6 1. Wstęp 2. Wymagania ogólne 3. Dokumentacja
PROJEKTOWANIE SYSTEMÓW LOGISTYCZNYCH PROJEKT SYSTEMY LOGISTYCZNE WSKAZÓWKI PRAKTYCZNE
1 PROJEKTOWANIE SYSTEMÓW LOGISTYCZNYCH PROJEKT SYSTEMY LOGISTYCZNE WSKAZÓWKI PRAKTYCZNE CEL PODYSTEMU LOGISTYCZNEGO OKREŚLANIE 2 zapewnienie wymaganego poziomu obsługi (...kogo?) w zakresie (...jakim?)
Vademecum BHP. Lesław Zieliński. BHP w magazynie
Vademecum BHP Lesław Zieliński BHP w magazynie Lesław Zieliński BHP w magazynie Wydanie 2 Autor: Lesław Zieliński Kierownik Grupy Wydawniczej: Julita Lewandowska-Tomasiuk Redaktor: Kinga Grodzicka-Lisek
Proces certyfikacji ISO 14001:2015
ISO 14001:2015 Informacje o systemie W chwili obecnej szeroko pojęta ochrona środowiska stanowi istotny czynnik rozwoju gospodarczego krajów europejskich. Coraz większa liczba przedsiębiorców obniża koszty
Zarządzanie projektami. Wykład 2 Zarządzanie projektem
Zarządzanie projektami Wykład 2 Zarządzanie projektem Plan wykładu Definicja zarzadzania projektami Typy podejść do zarządzania projektami Cykl życia projektu/cykl zarządzania projektem Grupy procesów
Wymagania wobec dostawców: jakościowe, środowiskowe, bhp i etyczne
VI Konferencja nt. systemów zarządzania w energetyce Nowe Czarnowo Świnoujście, 21-23 X 2008 Wymagania wobec dostawców: jakościowe, środowiskowe, bhp i etyczne Grzegorz Ścibisz Łańcuch dostaw DOSTAWCA
ZINTEGROWANY SYSTEM ZARZĄDZANIA DOKUMENT NADZOROWANY W WERSJI ELEKTRONICZNEJ Wydanie 07 Urząd Miasta Płocka. Księga środowiskowa
Strona 1 1. Księga Środowiskowa Księga Środowiskowa to podstawowy dokument opisujący strukturę i funkcjonowanie wdrożonego w Urzędzie Systemu Zarządzania Środowiskowego zgodnego z wymaganiami normy PN-EN