CENTRALNY OŚRODEK BADANIA ODMIAN ROŚLIN UPRAWNYCH

Transkrypt

1 POREJESTROWE DOŚWIADCZALNICTWO ODMIANOWE I ROLNICZE CENTRALNY OŚRODEK BADANIA ODMIAN ROŚLIN UPRAWNYCH Wstępne wyniki plonowania odmian ZBOŻA OZIME 2014 Słupia Wielka, wrzesień 2014

2 Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych Słupia Wielka tel.: do 47 faks: Dyrektor prof. dr hab. Edward S. Gacek Program Porejestrowego doświadczalnictwa odmianowego i rolniczego (PDOiR) Koordynatorzy prof. dr hab. Edward S. Gacek mgr inż. Marcin Behnke Pracownia WGO Roślin Zbożowych Kierownik mgr inż. Andrzej Najewski Opracowanie mgr inż. Joanna Szarzyńska... (tab. 1,2) mgr inż. Andrzej Najewski (tab. 3-5) mgr inż. Anna Stroiwąs... (tab. 6,7) mgr Anna Skrzypek... (tab. 8,9) Informacja zawiera wyniki plonowania wszystkich odmian zarejestrowanych wg stanu na dzień 31 sierpnia 2014 roku, z wyjątkiem odmian, które nie były badane w trzech ostatnich latach (informacja pod tabelami). Synteza zawiera również wyniki jednej odmiany jęczmienia, dziesięciu pszenicy zwyczajnej i dwóch pszenżyta, które zostały wpisane do KR we wrześniu br. Ponadto, zamieszczono także wyniki sześciu odmian pszenicy i jednej żyta ze Wspólnotowego katalogu odmian roślin rolniczych (CCA), które wcześniej przeszły co najmniej dwuletni cykl badań w doświadczeniach rozpoznawczych. Średnie krajowe wyniki plonowania w roku 2014 podano na tle dwóch poprzednich lat, natomiast oceny plonowania w rejonach obejmują tylko ostatni rok badań. Wyniki pochodzą z doświadczeń prowadzonych w ramach programu Porejestrowego doświadczalnictwa odmianowego i rolniczego (PDOiR), a dla odmian nowych z doświadczeń rejestrowych. Dla jęczmienia, pszenicy i pszenżyta dodatkowo podano ocenę zimotrwałości, dla browarnych odmian jęczmienia także wartość browarną, a dla pszenicy zwyczajnej grupę wartości technologicznej. Wyniki z roku 2014 pochodzą wprawdzie z wszystkich doświadczeń, lecz nie są jeszcze w pełni zweryfikowane i mogą ulec niewielkiej zmianie. Zweryfikowane wyniki plonu ziarna oraz innych cech rolniczych zostaną opublikowane w terminie późniejszym, w ramach serii Wyniki doświadczeń porejestrowych. Zboża ozime. W tabelach przyjęto alfabetyczną kolejność odmian w obrębie gatunków i wydzielonych grup. Przy nazwach odmian zagranicznych podano dwuliterowy kod państw, przyjęty przez organizacje międzynarodowe. Rozpowszechnianie danych zawartych w niniejszej publikacji wyłącznie z podaniem COBORU jako źródła informacji COBO 56/2014 n.400

3 Tabela 1 JĘCZMIEŃ OZIMY. Plon ziarna i ważniejsze cechy rolniczo-użytkowe odmian. Lata zbioru: 2014, 2013, 2012 Odmiany Wzorzec, dt z ha Liczba doświadczeń poziom a 1 poziom a 2 Zimotrwałość skala 9 o Wartość browarna [0] 44 [0] 26 81,0 68,6 76,4 94,7 77,0 87,0 [20] wielorzędowe pastewne 1 Antonella DE Bartosz ,5 3 Epoque DE Fridericus DE Henriette DE ,5 6 Holmes DK ,5 7 Karakan ,5 8 Kobuz 40 (13) (9) KWS Meridian DE Lomerit DE Maybrit DE Scarpia DE Souleyka DE ,5 14 SU Elma DE (13) (13) (9) (d. NORD 08076/138) 15 SU Melania DE 44 (13) (9) ,5 16 Titus DE (9) ,5 17 Zenek FR 44 (13) (9) ,5 dwurzędowe pastewne 18 Metaxa DE ,5 19 SU Vireni DE (13) (9) ,5 (d. AC 03/248/15) dwurzędowe browarne 20 Nickela SE ,5 3,75 21 Wintmalt DE ,5 4,10 niebadana w trzech ostatnich latach: wielorzędowa Bażant Wyniki odmian Bartosz, Epoque, Nickela i Wintmalt badanych w roku 2014 tylko w nielicznych doświadczeniach wybranych województw przedstawiono wyłącznie w ujęciu rejonowym (tab. 2) Kol. 1: wzorzec: 2014 Souleyka, SU Melania, Titus; 2013 Souleyka, Titus, Nickela; 2012 Maybrit, Souleyka; Kol. 2: [ ] liczba doświadczeń zdyskwalifikowanych po zimie, ( ) doświadczenia rejestrowe Kol. 3: a 1 przeciętny poziom agrotechniki Kol. 4: a 2 wysoki poziom agrotechniki (zwiększone nawożenie azotowe, dolistne preparaty wieloskładnikowe, ochrona przed wyleganiem i chorobami) Kol. 5: skala 9 o ; 9 zimotrwałość bardzo duża, 5 średnia, 1 bardzo mała; oceny nieporównywalne z odmianami pszenicy i pszenżyta Kol. 6: wartość browarna: 3,00-4,24 średnia 4,25-5,49 średnia do dobrej 5,50-6,74 dobra 6,75-7,99 dobra do bardzo dobrej 8,00-9,00 bardzo dobra

4 Tabela 2 JĘCZMIEŃ OZIMY. Plon ziarna odmian w rejonach. Rok zbioru 2014 Liczba doświadczeń I II III IV V VI I II III IV V VI I II III IV V VI poziom a 1 i a 2 poziom a 1 poziom a Wzorzec, dt z ha ,7 70,5 86,2 84,1 88,6 55,1 88,0 81,7 99,9 96,4 106,7 69,6 1 Antonella DE Bartosz Epoque DE Fridericus DE Henriette DE Holmes DK Karakan Kobuz KWS Meridian DE Lomerit DE Maybrit DE Scarpia DE Souleyka DE SU Elma DE (2) (2) (2) (2) (3) (2) SU Melania DE Titus DE Zenek FR Metaxa DE Nickela SE Wintmalt DE Kol. 1: wzorzec Souleyka, SU Melania, Titus Rejony: I zachodniopomorskie, pomorskie II warmińsko-mazurskie, podlaskie III lubuskie, wielkopolskie, kujawsko-pomorskie IV łódzkie, mazowieckie, lubelskie V dolnośląskie, opolskie, śląskie VI małopolskie, świętokrzyskie, podkarpackie

5 Tabela 3 PSZENICA ZWYCZAJNA i TWARDA OZIMA. Plon ziarna i ważniejsze cechy rolniczoużytkowe odmian. Lata zbioru: 2014, 2013, 2012 Wartość technologiczna Liczba Zimotrwałość doświadczeń poziom a 1 poziom a skala Wzorzec, dt z ha [0] [0] [33] 88,5 72,2 69,6 103,4 86,4 81,3 pszenica zwyczajna 1 Astoria E (10) Akteur DE ,5 3 Alcazar FR 3 2,5 4 Arkadia Arktis DE 67 (10) ,5 6 Askalon DE ,5 7 Baletka FR ,5 8 Bamberka Bockris DE Boomer UK Estivus DE (10) ,5 12 Figura Florus (d. STRU ) DE (15) (10) Franz (d. NORD 06053/58) DE (16) (15) (10) ,5 15 Fregata ,5 16 Hondia (d. DNKO 4) (16) (15) (10) ,5 17 Kepler FR ,5 18 Kohelia ,5 19 Kranich DE Kredo DE ,5 21 KWS Dakota (d. KW ) DE (16) (15) (10) Lavantus DE A 70 (10) ,5 23 Legenda Linus FR Ludwig AT ,5 26 Naridana Natula ,5 28 Operetka FR Ostka Strzelecka o/ Ostroga o/ Oxal FR Patras DE (10) Praktik FR (10) RGT Kilimanjaro (d. R 10923) FR (16) (15) (10) Sailor DE ,5 36 Skagen DE ,5 37 Smuga ,5 38 Tobak (d. BB W) DE (15) (10) ,5 39 Tonacja ,5 40 Torrild DE Tulecka b/ (10) ,5 42 Wydma Zyta 3 3 2,5

6 cd. tabeli 3 Wartość technologiczna Liczba Zimotrwałość doświadczeń poziom a 1 poziom a skala Wzorzec, dt z ha [0] [0] [33] 88,5 72,2 69,6 103,4 86,4 81,3 44 Artist DE 72 (15) (10) Banderola ,5 46 Batuta Belissa (d. SMH 8527) (16) (15) (10) ,5 48 Bogatka Bystra FR ,5 50 Fakir DE 61 (15) (10) ,5 51 Fidelius AT Forum DE (10) Jantarka Jenga DE ,5 55 Kampana KWS Dacanto DE KWS Livius DE 58 (15) (10) ,5 58 KWS Loft (d. KW ) DE B (16) (15) (10) KWS Magic DE (10) ,5 60 KWS Ozon DE Meister FR ,5 62 Meteor DE ,5 63 Mewa o/ Mulan DE Muszelka ,5 66 Nutka Pengar DE 58 (15) (10) Platin DE (10) Rotax (d. STRU ) DE (16) (15) (10) ,5 70 Smaragd DE Speedway DE (10) ,5 72 Bagou FR K ,5 73 Belenus FR Elipsa BE Forkida ,5 76 Henrik FR ,5 77 Markiza C Mikula Ohio (d. BB ) DE (16) (15) (10) ,5 80 Rapsodia UK ,5 81 Satyna 3 2 5,5 82 Brilliant (CCA) DE (A) Galvano (CCA) DE (E) ,5 84 Julius (CCA) DE (E) Opus (CCA) FR (C) 4 4 3,5 86 Pamier (CCA) DE (A) Toras (CCA) SE (A) ,5

7 cd. tabeli 3 Wartość technologiczna Liczba Zimotrwałość doświadczeń poziom a 1 poziom a skala Wzorzec, dt z ha 88,5 72,2 69,6 103,4 86,4 81,3 [0] [0] [33] pszenica twarda 88 Komnata o/ * ,5 Odmiany z Krajowego rejestru niebadane w trzech ostatnich latach: Muza (A), Olivin (A), Rywalka (A), Sukces (A), Turnia (A), Türkis (A), Zawisza (A), Dorota (B), Kobiera (B), Kris (B) Wyniki odmian pszenicy zwyczajnej Bockris, Boomer, Fregata, Kranich, Ludwig, Naridana, Ostka Strzelecka, Wydma, Zyta, Batuta, Jenga, Kampana, Meteor, Mewa, Nutka, Bagou, Belenus, Henrik, Rapsodia i odmian ze Wspólnotowego katalogu (CCA) Brilliant, Galvano, Opus, Pamier, Toras oraz odmiany pszenicy twardej Komnata badanych w roku 2014 tylko w nielicznych doświadczeniach wybranych województw przedstawiono wyłącznie w ujęciu rejonowym (tab. 4) Kol. 1: wzorzec: 2014 Figura, Patras, Artist, KWS Ozon; 2013 Figura, Patras, KWS Ozon, Muszelka; 2012 Bockris, Figura, KWS Ozon, Muszelka; o/ odmiana oścista; b/ odmiana o białym ziarnie; * odmiana skreślona z Krajowego rejestru po założeniu doświadczeń; CCA odmiana ze Wspólnotowego katalogu odmian roślin rolniczych, włączona do doświadczeń PDOiR na podstawie wyników doświadczeń rozpoznawczych, niewpisana do Krajowego rejestru Kol. 2: E elitarna odmiana chlebowa, A jakościowa odmiana chlebowa, B odmiana chlebowa, K odmiana na ciastka, C odmiana inna (w tym paszowa); w nawiasie ocena na podstawie trzech parametrów (liczba opadania, zawartość białka, SDS), analizy wykonano w Laboratorium Chemiczno-Technologicznym w Słupi Wielkiej Kol. 3: [ ] liczba doświadczeń zdyskwalifikowanych po zimie, ( ) doświadczenia rejestrowe Kol. 4,5: a 1 przeciętny poziom agrotechniki; a 2 wysoki poziom agrotechniki (zwiększone nawożenie azotowe, dolistne preparaty wieloskładnikowe, ochrona przed wyleganiem i chorobami) Kol. 6: skala 9 ; 9 zimotrwałość bardzo duża, 5 średnia, 1 bardzo mała

8 Tabela 4 PSZENICA ZWYCZAJNA i TWARDA OZIMA. Plon ziarna odmian w rejonach. Rok zbioru 2014 Wartość technologiczna Liczba doświadczeń I II III IV V VI I II III IV V VI I II III IV V VI poziom a 1 i a 2 poziom a 1 poziom a Wzorzec, dt z ha ,4 86,7 91,1 85,3 88,6 80,1 114,3 101,8 109,0 97,2 103,9 96,4 pszenica zwyczajna 1 Astoria E Arkadia Arktis Askalon Bamberka Bockris Boomer Estivus Figura Franz (2) (2) (3) (3) (4) (2) Fregata Hondia (2) (2) (3) (3) (4) (2) Kepler A Kohelia Kranich Kredo KWS Dakota (2) (2) (3) (3) (4) (2) Lavantus Legenda Linus Ludwig Naridana Natula Operetka Ostka Strzelecka o/ Ostroga o/ Oxal Patras

9 cd. tabeli 4 Wartość technologiczna Liczba doświadczeń I II III IV V VI I II III IV V VI I II III IV V VI poziom a 1 i a 2 poziom a 1 poziom a Wzorzec, dt z ha ,4 86,7 91,1 85,3 88,6 80,1 114,3 101,8 109,0 97,2 103,9 96,4 29 Praktik RGT Kilimanjaro (2) (2) (3) (3) (4) (2) Sailor Skagen Smuga A Tonacja Torrild Tulecka b/ Wydma Zyta Artist Banderola Batuta Belissa (2) (2) (3) (3) (4) (2) Bogatka Fakir Fidelius Forum Jantarka Jenga B 49 Kampana KWS Dacanto KWS Livius DE KWS Loft (2) (2) (3) (3) (4) (2) KWS Magic KWS Ozon Meister Meteor Mewa o/ Mulan

10 cd. tabeli 4 Wartość technologiczna Liczba doświadczeń I II III IV V VI I II III IV V VI I II III IV V VI poziom a 1 i a 2 poziom a 1 poziom a Wzorzec, dt z ha ,4 86,7 91,1 85,3 88,6 80,1 114,3 101,8 109,0 97,2 103,9 96,4 59 Muszelka Nutka Pengar Platin B Rotax (2) (2) (3) (3) (4) (2) Smaragd * Speedway Bagou K Belenus Forkida Henrik C Markiza Ohio (2) (2) (3) (3) (4) (2) Rapsodia Brilliant (CCA) (A) Galvano (CCA) (E) Julius (CCA) (E) Opus (CCA) (C) Pamier (CCA) (A) Toras (CCA) (A) pszenica twarda 79 Komnata o/ * Kol. 1: wzorzec Figura, Patras, Artist, KWS Ozon; o/ odmiana oścista; b/ odmiana o białym ziarnie; * odmiana skreślona z Krajowego rejestru po założeniu doświadczeń Kol. 3: w nawiasie doświadczenia rejestrowe Rejony: I zachodniopomorskie, pomorskie III lubuskie, wielkopolskie, kujawsko-pomorskie V dolnośląskie, opolskie, śląskie II warmińsko-mazurskie, podlaskie IV łódzkie, mazowieckie, lubelskie VI małopolskie, świętokrzyskie, podkarpackie

11 Tabela 5 PSZENICA ZWYCZAJNA OZIMA i JARA. Plon ziarna odmian przy opóźnionym terminie siewu. Lata zbioru: 2014, 2013, 2012 Wartość technologiczna Wzorzec, dt z ha 96,1 81,2 85,1 pszenica ozima 1 Astoria E Arkadia 3 Arktis Estivus Figura Kredo Lavantus 99 8 Linus A Patras Praktik Sailor Skagen Torrild Tulecka b/ Artist Fakir Fidelius Forum Jantarka KWS Livius B KWS Magic KWS Ozon Pengar Platin Speedway Henrik C Izera pszenica jara 28 Ostka Smolicka o/ Parabola A 30 Struna Tybalt Waluta Liczba doświadczeń Kol. 1: wzorzec: 2014 Figura, Patras, Artist, KWS Ozon; 2013 Figura, Patras, KWS Ozon, Muszelka; 2012 Bockris, Figura, KWS Ozon, Muszelka; b/ odmiana o białym ziarnie; o/ odmiana oścista; Kol. 2: E elitarna odmiana chlebowa, A jakościowa odmiana chlebowa, B odmiana chlebowa, C odmiana inna (w tym paszowa) Kol. 3: termin siewu: po 10 listopada; intensywny poziom agrotechniki

12 Tabela 6 PSZENŻYTO OZIME. Plon ziarna i zimotrwałość odmian. Lata zbioru: 2014, 2013, 2012 Liczba doświadczeń poziom a 1 poziom a 2 Zimotrwałość skala 9º Wzorzec, dt z ha [0] [0] [9] 83,6 70,1 75,4 101,6 81,7 85,4 1 Agostino NL ,5 2 Alekto Algoso Aliko Amorozo (15) Atletico ,5 7 Baltiko ,5 8 Bereniko Borowik ,5 10 Borwo ,5 11 Cerber ,5 12 Cyrkon ,5 13 Elpaso Fredro ,5 15 Gniewko Grenado ,5 17 KWS Trisol DE ,5 18 Leontino ,5 19 Maestozo Meloman (d. MAH 6611) (14) (15) (15) ,5 21 Mikado * Moderato ,5 23 Palermo 59 (15) (15) Pawo ,5 25 Pigmej Pizarro Rotondo (d. DC ) (14) (15) (15) Sorento Subito (15) ,5 30 Todan ,5 31 Tomko (15) Torino (15) ,5 33 Transfer 57 (15) (15) ,5 34 Trigold DE ,5 35 Trismart ,5 36 Tulus DE Twingo (15) Wiarus (15) Witon ,5 Odmiany z Krajowego rejestru niebadane w trzech ostatnich latach: Magnat, Presto, Tornado Wyniki odmian badanych w roku 2014 tylko w nielicznych doświadczeniach wybranych województw przedstawiono wyłącznie w ujęciu rejonowym (tab. 7) Kol. 1: wzorzec: 2014 Fredro, Palermo, Tomko; 2013 Borwo, Fredro, Tomko, Wiarus; 2012 Algoso, Borwo, Fredro; * odmiana skreślona z Krajowego rejestru po założeniu doświadczeń Kol. 2: [ ] liczba doświadczeń zdyskwalifikowanych po zimie, ( ) doświadczenia rejestrowe Kol. 3, 4: a 1 przeciętny poziom agrotechniki a 2 wysoki poziom agrotechniki (zwiększone nawożenie azotowe, dolistne preparaty wieloskładnikowe, ochrona przed wyleganiem i chorobami) Kol. 5: skala 9 o ; 9 zimotrwałość bardzo duża, 5 średnia, 1 bardzo mała

13 Tabela 7 PSZENŻYTO OZIME. Plon ziarna odmian w rejonach. Rok zbioru 2014 Liczba doświadczeń I II III IV V VI I II III IV V VI I II III IV V VI poziom a 1 i a 2 poziom a 1 poziom a Wzorzec, dt z ha ,5 79,7 82,3 78,8 89,5 79,3 106,5 102,9 102,2 94,9 107,4 94,9 1 Agostino Alekto Algoso Aliko Amorozo Atletico Baltiko Bereniko Borowik Borwo Cerber Cyrkon Elpaso Fredro Grenado KWS Trisol Leontino Maestozo Meloman (2) (2) (3) (3) (3) (1) Mikado * Moderato Palermo Pawo Pigmej Pizarro Rotondo (2) (2) (3) (3) (3) (1) Sorento

14 cd. tabeli 7 Liczba doświadczeń I II III IV V VI I II III IV V VI I II III IV V VI poziom a 1 i a 2 poziom a 1 poziom a Wzorzec, dt z ha ,5 79,7 82,3 78,8 89,5 79,3 106,5 102,9 102,2 94,9 107,4 94,9 28 Subito Todan Tomko Torino Transfer Trismart Tulus Twingo Wiarus Witon Kol. 1: wzorzec Fredro, Palermo, Tomko; * odmiana skreślona z Krajowego rejestru po założeniu doświadczeń Kol. 2: w nawiasie doświadczenia rejestrowe Rejony: I zachodniopomorskie, pomorskie II warmińsko-mazurskie, podlaskie III lubuskie, wielkopolskie, kujawsko-pomorskie IV łódzkie, mazowieckie, lubelskie V dolnośląskie, opolskie, śląskie VI małopolskie, świętokrzyskie, podkarpackie

15 Tabela 8 ŻYTO OZIME. Plon ziarna odmian. Lata zbioru: 2014, 2013, 2012 Odmiany Liczba doświadczeń poziom a 1 poziom a Wzorzec, dt z ha ,4 61,3 72,9 81,4 71,7 83,1 populacyjne 1 Antonińskie 45 (15) (14) Armand Bosmo Dańkowskie Amber Dańkowskie Diament Dańkowskie Rubin 40 (14) Dańkowskie Złote Daran Domir Horyzo Stanko Herakles DE 5 7 syntetyczne mieszańcowe 13 Brandie (d. DIE DH 246) DE (15) (15) (14) Brasetto DE Gonello DE Gradan Lp/ KWS Bono (d. KWS-H119) DE (15) (15) (14) Minello DE Palazzo DE Stach SU Allawi DE SU Drive DE SU Performer (d. HYH257) DE (15) (15) (14) SU Satellit DE 44 (15) (14) SU Skaltio DE SU Spektrum DE 42 (15) (14) SU Stakkato DE (14) Tur 41 (15) (14) Visello DE Helltop (CCA) DE Odmiany z krajowego rejestru niebadane w trzech ostatnich latach: Agrikolo, Amilo, Arant, Dańkowskie Nowe, Matador, Rostockie, Słowiańskie, Walet, Caroass (syn.), Balistic (F 1) Wyniki odmian Dańkowskie Złote, Herakles, Gradan, Stach oraz odmiany ze wspólnotowego katalogu (CCA) Helltop badanych w roku 2014 tylko w nielicznych doświadczeniach wybranych województw przedstawiono wyłącznie w ujęciu rejonowym (tab. 9) Kol.1: wzorzec: 2014 średnia z dziesięciu odmian populacyjnych; 2013 średnia z dziewięciu odmian populacyjnych; 2012 średnia z dziewięciu odmian populacyjnych; Lp/ odmiana mieszańcowa liniowo-populacyjna; CCA odmiana ze Wspólnotowego katalogu odmian roślin rolniczych, włączona do doświadczeń PDOiR na podstawie wyników doświadczeń rozpoznawczych, niewpisana do Krajowego rejestru Kol. 2: w nawiasie doświadczenia rejestrowe Kol. 3,4: a 1 przeciętny poziom agrotechniki a 2 wysoki poziom agrotechniki (zwiększone nawożenie azotowe, dolistne preparaty wieloskładnikowe, ochrona przed wyleganiem i chorobami) Kol. 4: do roku 2013 doświadczenia rejestrowe prowadzono tylko na jednym poziomie agrotechniki (a 1)

16 Tabela 9 ŻYTO OZIME. Plon ziarna odmian w rejonach. Rok zbioru 2014 Liczba doświadczeń Plon ziarna (%wzorca) I II III IV V VI I II III IV V VI I II III IV V VI poziom a 1 i a 2 poziom a 1 poziom a Wzorzec, dt z ha ,5 66,4 74,8 68,5 63,0 47,1 88,7 81,0 89,9 80,9 80,2 59,0 1 Antonińskie Armand Bosmo Dańkowskie Amber Dańkowskie Diament Dańkowskie Rubin Dańkowskie Złote Daran Domir Horyzo Stanko Herakles Brandie (2) (2) (2) (4) (2) (3) Brasetto Gonello Gradan Lp/ KWS Bono (2) (2) (2) (4) (2) (3) Minello Palazzo Stach SU Allawi SU Drive SU Performer (2) (2) (2) (4) (2) (3) SU Satellit SU Skaltio SU Spektrum SU Stakkato Tur Visello Helltop (CCA) Kol. 1: wzorzec średnia z dziesięciu odmian populacyjnych; Lp/ odmiana mieszańcowa liniowo-populacyjna Kol. 2: w nawiasie doświadczenia rejestrowe Rejony: I zachodniopomorskie, pomorskie IV łódzkie, mazowieckie, lubelskie II warmińsko-mazurskie, podlaskie V dolnośląskie, opolskie, śląskie III lubuskie, wielkopolskie, kujawsko-pomorskie VI małopolskie, świętokrzyskie, podkarpackie