PROCEDURA KLASYFIKACJI KLIENTA I OCENY ADEKWATNOŚCI

Transkrypt

1 Bank państwowy założony w 1924 roku BANK GOSPODARSTWA KRAJOWEGO PROCEDURA KLASYFIKACJI KLIENTA I OCENY ADEKWATNOŚCI Warszawa, marzec 2012 r.

2 Rozdział 1 Podstawowe zasady Procedury określa obowiązujące w Banku Gospodarstwa Krajowego zasady klasyfikacji Klientów zgodnie z wymogami Dyrektywy MiFID. 2. Celem przeprowadzenia klasyfikacji Klientów, zgodnie z wymogami Dyrektywy MiFID, jest zapewnienie im właściwego poziomu ochrony inwestycyjnej, polegającej na: 1) przekazywaniu Klientom zakresu informacji adekwatnego do nadanej im kategorii; 2) przeprowadzaniu oceny adekwatności oferowanych Klientom instrumentów finansowych; 3) stosowaniu przejrzystych zasad świadczenia Usług inwestycyjnych przez Bank w odniesieniu do poszczególnych kategorii Klientów. 3. Procedura uwzględnia przepisy wprowadzające do polskiego porządku prawnego wymogi Dyrektywy MiFID, w szczególności: 1) ustawę z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384, z późn. zm.); 2) rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 23 listopada 2009 r. w sprawie określenia szczegółowych warunków technicznych i organizacyjnych dla firm inwestycyjnych, banków, o których mowa w art. 70 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz warunków szacowania przez dom maklerski kapitału wewnętrznego (Dz. U. Nr 204, poz. 1579, z późn. zm.); 3) rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 listopada 2009 r. w sprawie trybu i warunków postępowania firm inwestycyjnych, banków, o których mowa w art. 70 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, oraz banków powierniczych (Dz. U. Nr 204, poz. 1577), oraz przepisy rozporządzenia Komisji (WE) nr 1287/2006 z dnia 10 sierpnia 2006 r wprowadzające środki wykonawcze do dyrektywy 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r Dla potrzeb niniejszej Procedury użyte w niej określenia mają następujące znaczenie: 1) Bank Bank Gospodarstwa Krajowego; 2) Dyrektywa MiFID Dyrektywa 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych zmieniająca dyrektywę Rady 85/611/EWG i 93/6/EWG i dyrektywę 2000/12/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz uchylająca dyrektywę Rady 93/22/EWG oraz Dyrektywę Komisji 2006/73/WE z dnia 10 sierpnia 2006 r. wprowadzająca środki wykonawcze do dyrektywy 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez przedsiębiorstwa inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tejże dyrektywy; 3) Instrumenty finansowe instrumenty finansowe w rozumieniu art. 2 ust. 1 Ustawy, znajdujące się w aktualnej ofercie Banku; 4) Klient osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, oraz osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, na której rzecz Bank świadczy Usługę inwestycyjną; 5) Procedura niniejsza Procedura klasyfikacji Klienta i oceny adekwatności ; 6) Trwały nośnik informacji każdy nośnik informacji umożliwiający przechowywanie przez czas niezbędny, wynikający z charakteru informacji oraz celu ich sporządzenia lub przekazania, zawartych na nim informacji w sposób uniemożliwiający ich zmianę lub pozwalający na odtworzenie informacji w wersji i formie, w jakiej zostały sporządzone lub 2/11

3 przekazane, w szczególności w formie papierowej lub w formie pliku elektronicznego zabezpieczonego przed zmianami; 7) Uprawniona komórka organizacyjna DS, DRFS, DFSD lub inna komórka organizacyjna w Banku świadcząca na rzecz Klienta Usługi Inwestycyjne; 8) Usługa inwestycyjna usługa świadczona przez Bank na rzecz Klienta, obejmująca czynności, o których mowa w art. 69 ust. 2 i ust. 4 Ustawy. Bank nie świadczy usług w zakresie zarządzania portfelem oraz doradztwa inwestycyjnego. 2. Użyte w treści Procedury określenia odnoszące się do struktury organizacyjnej Banku, w tym skróty nazw komórek organizacyjnych Banku, mają znaczenie określone w Regulaminie Organizacyjnym Centrali Banku. Rozdział 3 Ogólne zasady klasyfikacji Klientów Klientom/potencjalnym Klientom Banku przypisuje się następujące kategorie: 1) Klient detaliczny; 2) Klient profesjonalny; 3) Uprawniony kontrahent. 2. Uprawniona komórka organizacyjna występuje do Klienta/potencjalnego Klienta o przekazanie informacji oraz dokumentów niezbędnych do nadania Klientowi/potencjalnemu Klientowi kategorii określonej w ust. 1, a następnie przesyła je do DS. 3. Klasyfikacja Klientów/potencjalnych Klientów zgodnie z ust. 1 dokonywana jest przez DS na podstawie dokumentów i informacji otrzymanych z Uprawnionej komórki organizacyjnej. 4. Informacja o przyznanej kategorii Klientowi/potencjalnemu Klientowi, po akceptacji przez dyrektora DS, jest przekazywana do właściwej Uprawnionej komórki organizacyjnej współpracującej z Klientem/potencjalnym Klientem. 5. Uprawniona komórka organizacyjna przekazuje informacje o nadanej kategorii Klientowi/potencjalnemu Klientowi wraz z kompletem informacji określonych w 7 albo w 8, odpowiednio do przyznanej kategorii. W przypadku nadania Klientowi kategorii Klienta detalicznego, Uprawniona komórka organizacyjna przekazuje Klientowi do wypełnienia Kwestionariusze oceny, których wzory stanowią formularze bankowe BGKDS/PK/1 oraz BGKDS/PK/2. 6. Rejestr zbiorczy zawierający Klientów/potencjalnych Klientów w podziale na poszczególne kategorie oraz zawierający informacje o adekwatnych dla Klienta/potencjalnego Klienta Instrumentach finansowych w przypadku Klientów o kategorii Klientów detalicznych, prowadzony jest przez DS w formie elektronicznej i udostępniany Uprawnionej komórce organizacyjnej na dysku sieciowym N. 7. Uprawniona komórka organizacyjna zobowiązana jest do sprawdzenia przed podpisaniem umowy z Klientem/potencjalnym Klientem oraz każdorazowo przed zawarciem transakcji z udziałem Instrumentu finansowego z Klientem informacji o Kliencie w rejestrze, o którym mowa w ust Uprawniona komórka organizacyjna zobowiązana jest do przekazywania DS aktualnych informacji o wyniku dokonanej oceny adekwatności Instrumentów finansowych oraz wszelkich zmianach w zakresie adekwatności Instrumentów finansowych dla Klientów/potencjalnych Klientów zaklasyfikowanych do kategorii Klientów detalicznych, w celu aktualizacji rejestru, o którym mowa w ust. 6. Rozdział 4 Klasyfikacja Klientów 3/11

4 4. 1. Jako Klient profesjonalny zostanie zaklasyfikowany Klient/potencjalny Klient będący: 1) bankiem; 2) firmą inwestycyjną; 3) zakładem ubezpieczeń; 4) funduszem inwestycyjnym lub towarzystwem funduszy inwestycyjnych; 5) funduszem emerytalnym lub towarzystwem emerytalnym; 6) towarowym domem maklerskim; 7) podmiotem zawierającym, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, na własny rachunek, transakcje na rynkach kontraktów terminowych, opcji lub innych instrumentów pochodnych albo na rynkach pieniężnych wyłącznie w celu zabezpieczenia pozycji zajętych na tych rynkach, lub działającym w tym celu na rachunek innych członków takich rynków, o ile odpowiedzialność za wykonanie zobowiązań wynikających z tych transakcji ponoszą uczestnicy rozliczający tych rynków; 8) inną niż wskazana w pkt 1 7 instytucją finansową; 9) inwestorem instytucjonalnym innym niż wskazani powyżej, prowadzącym regulowaną działalność na rynku finansowym; 10) podmiotem prowadzącym poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej działalność równoważną do działalności prowadzonej przez podmioty wskazane powyżej; 11) przedsiębiorcą spełniającym, co najmniej dwa z poniższych wymogów, przy czym równowartość kwot wskazanych w euro jest obliczana przy zastosowaniu średniego kursu euro ustalanego przez Narodowy Bank Polski na dzień sporządzenia przez danego przedsiębiorcę sprawozdania finansowego: a) suma bilansowa tego przedsiębiorcy wynosi, co najmniej euro, b) osiągnięta przez tego przedsiębiorcę wartość przychodów ze sprzedaży wynosi, co najmniej euro, c) kapitał własny lub fundusz własny tego przedsiębiorcy wynosi, co najmniej euro; 12) jednostką administracji rządowej lub samorządowej, organem publicznym, który zarządza długiem publicznym, bankiem centralnym, Bankiem Światowym, Międzynarodowym Funduszem Walutowym, Europejskim Bankiem Centralnym, Europejskim Bankiem Inwestycyjnym lub inną organizacją międzynarodową pełniącą podobne funkcje; 13) innym inwestorem instytucjonalnym, którego głównym przedmiotem działalności jest inwestowanie w Instrumenty finansowe, w tym podmioty zajmujące się sekurytyzacją aktywów lub zawieraniem innego rodzaju transakcji finansowych; 14) podmiotem innym niż wymienione w pkt 1-13, który na swój wniosek został przez DS uznany za Klienta profesjonalnego. 2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 11. Uprawniona komórka organizacyjna występuje do Klienta o przekazanie ostatniego rocznego sprawozdania finansowego potwierdzającego spełnienie, co najmniej dwóch wymogów określonych w ust. 1 pkt 11, z zastrzeżeniem 6 ust W przypadku Klientów profesjonalnych zakłada się, że Klient profesjonalny posiada doświadczenie i wiedzę pozwalające na podejmowanie właściwych decyzji inwestycyjnych oraz właściwą ocenę ryzyka związanego z tymi decyzjami. 4. Do kategorii Uprawnionych kontrahentów DS zalicza Klientów profesjonalnych, o których mowa w ust. 1 pkt 1 10 oraz pkt 12 13, z którymi Bank zawiera transakcje lub pośredniczy przy zawieraniu transakcji w ramach świadczenia usługi: 1) wykonywania zleceń, 2) przyjmowania i przekazywania zleceń lub 3) nabywania lub zbywania Instrumentów finansowych na własny rachunek. 4/11

5 5. Bank może zaliczyć do kategorii Uprawnionych kontrahentów Klienta profesjonalnego, o którym mowa w ust. 1 pkt 11, lub jednostkę administracji samorządowej, wyłącznie pod warunkiem udzielenia przez te podmioty zgody na piśmie. Wzór zgody stanowi Formularz bankowy BGKDS/PK/3. 6. Do kategorii Klientów detalicznych Bank zalicza Klientów/potencjalnych Klientów, którzy nie spełniają kryteriów wymaganych dla Klientów profesjonalnych lub Uprawnionych kontrahentów, zdefiniowanych odpowiednio w ust. 1 i 4. Ponadto, Bank może przyznać kategorię Klienta detalicznego również instytucji finansowej, o której mowa w ust. 1 pkt 8 oraz jednostce administracji rządowej lub samorządowej, jeżeli stwierdzi, że wyżej wymienione podmioty nie spełniają kryteriów określonych w ust. 1-4 zaklasyfikowania do kategorii Klienta profesjonalnego oraz Uprawnionego kontrahenta. 7. Po dokonaniu klasyfikacji Klienta/potencjalnego Klienta Banku, najpóźniej przed zawarciem umowy o świadczenie Usług inwestycyjnych (jeżeli istnieje obowiązek jej zawarcia), Uprawniona komórka organizacyjna informuje Klienta/potencjalnego Klienta o przyznanej kategorii, poziomie ochrony wynikającej z zaklasyfikowania do danej kategorii oraz możliwości i warunkach wystąpienia z wnioskiem o zmianę klasyfikacji. 8. Wzór informacji, o których mowa w ust. 7, stanowi Formularz bankowy BGKDS/PK/4. Rozdział 5 Zmiana klasyfikacji Klientów Nadana Klientowi/potencjalnemu Klientowi kategoria może być zmieniona przez DS we współpracy z Uprawnioną komórką organizacyjną, w przypadku: 1) wystąpienia Klienta/potencjalnego Klienta z wnioskiem o zmianę kategorii; 2) wniosku Uprawnionej komórki organizacyjnej o zmianę kategorii Klienta/potencjalnego Klienta do DS; 3) weryfikacji kategorii nadanej Klientowi/potencjalnemu Klientowi przez DS. 2. Klientowi/potencjalnemu Klientowi przysługuje prawo do złożenia wniosku o zmianę kategorii przyznanej przez Bank. Formularze wniosków dostępne są na stronie internetowej Banku: lub w oddziałach Banku, CKS, Uprawnionych komórkach organizacyjnych. Wypełnione druki należy składać w CKS, Uprawnionych komórkach organizacyjnych lub oddziałach Banku. Wzory stosownych wniosków stanowią odpowiednio Formularze bankowe BGKDS/PK/5a, BGKDS/PK/5b, BGKDS/PK/5c, BGKDS/PK/5d. 4. W przypadku złożenia przez Klienta/potencjalnego Klienta wniosku o zmianę nadanej kategorii, Uprawniona komórka organizacyjna przekazuje dany wniosek do DS. Rejestr wniosków prowadzony jest przez DS w formie elektronicznej w arkuszu Excel. 5. W przypadku złożenia wniosku o zmianę kategorii, która skutkuje podwyższeniem poziomu ochrony, tj. zmianą kategorii z Klienta profesjonalnego na Klienta detalicznego lub z Uprawnionego kontrahenta na Klienta profesjonalnego albo Klienta detalicznego, zmiana następuje, z zastrzeżeniem ust. 10, niezwłocznie po otrzymaniu przez DS przedmiotowego wniosku. 6. Wniosek o zmianę kategorii będzie rozpatrywany kompleksowo w odniesieniu do wszystkich Instrumentów finansowych w ramach świadczonych Usług inwestycyjnych. 7. W przypadku wniosku Klienta/potencjalnego Klienta o zmianę kategorii wyłącznie dla jednego Instrumentu finansowego lub konkretnej Usługi inwestycyjnej, czy też wyłącznie na potrzeby konkretnej transakcji, wniosek taki będzie rozpatrywany w odniesieniu do wszystkich Instrumentów finansowych w ramach świadczonych Usług inwestycyjnych. 8. Uprawniony kontrahent lub Klient profesjonalny wnioskujący o traktowanie go jak Klienta detalicznego wyłącznie dla jednego Instrumentu finansowego lub konkretnej Usługi inwestycyjnej czy też wyłącznie na potrzeby konkretnej transakcji, zostanie uznany za Klienta 5/11

6 detalicznego dla wszystkich Instrumentów finansowych w ramach świadczonych Usług inwestycyjnych, jeżeli złożony przez niego wniosek o zmianę kategorii zostanie rozpatrzony pozytywnie. 9. W przypadku braku akceptacji rozwiązania, o którym mowa w ust. 8, po stronie Klienta/potencjalnego Klienta, będzie on nadal traktowany jako Klient profesjonalny/uprawniony kontrahent z zastrzeżeniem że dany Instrument finansowy lub konkretna Usługa inwestycyjna, której wniosek dotyczył, nie będzie Klientowi oferowana, do czasu dostarczenia przez Klienta oświadczenia, którego wzór stanowi Formularz bankowy BGKDS/PK/ DS ma prawo odmówić uwzględnienia wniosku Klienta/potencjalnego Klienta o zmianę kategorii. 11. W przypadku, gdy Klient detaliczny występuje z wnioskiem o przyznanie mu kategorii Klienta profesjonalnego, zobowiązany jest do złożenia oświadczenia o spełnieniu dwóch spośród następujących wymogów: 1) Klient zawierał transakcje odrębnie w zakresie wszystkich dostępnych Instrumentów finansowych w ramach świadczonych mu przez Bank Usług inwestycyjnych o wartości stanowiącej, co najmniej równowartość w złotych euro każda, na odpowiednim rynku, ze średnią częstotliwością, co najmniej 10 transakcji na kwartał w ciągu czterech ostatnich kwartałów; 2) wartość portfela Instrumentów finansowych Klienta (łącznie ze środkami pieniężnymi wchodzącymi w jego skład) wynosi, co najmniej równowartość w złotych euro; 3) osoby uprawnione, zawierające transakcje w imieniu i na rzecz Klienta z Bankiem, w zakresie Usług inwestycyjnych pracują lub pracowały w sektorze finansowym w okresie ostatnich 5 lat przez co najmniej rok na stanowisku, które wymaga wiedzy zawodowej dotyczącej transakcji w zakresie Instrumentów finansowych lub Usług inwestycyjnych, które miałyby być świadczone przez Bank na jego rzecz na podstawie zawieranej umowy. Równowartość kwot wyrażonych w euro, o których mowa w pkt 1 i 2, jest ustalana przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP obowiązującego na dzień sporządzenia ostatniego sprawozdania finansowego. 12. Jeżeli Klient detaliczny spełnia warunki, o których mowa w ust. 11, klasyfikowany jest jako Klient profesjonalny. 13. Zmiany w zakresie stanu faktycznego przyjętego dla uznania spełnienia wymogów, o których mowa w ust. 11, nie wpływają na zmianę statusu Klienta profesjonalnego przyznanego Klientowi. 14. DS może uzależnić rozpatrzenie wniosku o przyznanie kategorii Klienta profesjonalnego od dostarczenia do DS przez Uprawnioną komórkę organizacyjną dokumentów potwierdzających spełnianie kryteriów, o których mowa w 4 ust Uprawniona komórka organizacyjna przed uwzględnieniem wniosku Klienta detalicznego obowiązana jest poinformować Klienta występującego z wnioskiem o zasadach traktowania Klientów profesjonalnych przy świadczeniu Usług inwestycyjnych. Warunkiem uwzględnienia wniosku o zmianę kategorii na Klienta profesjonalnego jest złożenie przez Klienta pisemnego oświadczenia o znajomości zasad traktowania przez Bank Klientów profesjonalnych i o skutkach traktowania go jako Klienta profesjonalnego. 16. Każdorazowo po rozpatrzeniu przez DS wniosku o zmianę przypisanej Klientowi/potencjalnemu Klientowi kategorii i zaakceptowaniu decyzji przez dyrektora DS, Uprawniona komórka organizacyjna powiadamia Klienta o decyzji w formie pisemnej. Wzór informacji stanowi Formularz bankowy BGKDS/PK/ Klient/potencjalny Klient zobowiązany jest do przekazywania Bankowi informacji o zmianie danych, które mają wpływ na możliwość traktowania go jako Klienta profesjonalnego albo Uprawnionego kontrahenta. 6/11

7 18. DS we współpracy z Uprawnioną komórką organizacyjną może także z własnej inicjatywy zaklasyfikować Klienta profesjonalnego/uprawnionego kontrahenta jako Klienta detalicznego pomimo braku takiego żądania. Taka zmiana jest konieczna, w przypadku gdy Bank uzyska informacje, że Klient/potencjalny Klient przestał spełniać warunki pozwalające na traktowanie go jak Klienta profesjonalnego/uprawnionego kontrahenta określone w 4 ust. 1-4 Bank informuje Klienta o podjętej decyzji, w formie pisemnej informacji o podjętej decyzji dotyczącej zmiany klasyfikacji Klienta którego wzór stanowi Formularz bankowy BGKDS/PK/ Bank ma prawo uzależnić świadczenie Usług inwestycyjnych w zakresie oferowanych Instrumentów finansowych od przyznanej Klientowi kategorii, o której mowa w 3 ust. 1, na podstawie decyzji dyrektora Uprawnionej komórki organizacyjnej w porozumieniu z dyrektorem DRF (opinia dyrektora DRF dotyczy ewentualnych ryzyk związanych ze świadczeniem Usług Inwestycyjnych). Rozdział 6 Weryfikacja kategorii Klientów W przypadku, gdy Klient/potencjalny Klient przestaje spełniać wymagania, które pozwoliły zaklasyfikować go do danej kategorii, Uprawniona komórka organizacyjna podejmuje wobec niego stosowne działania, zmierzające do zmiany dotychczasowej kategorii na adekwatną do nowej sytuacji Klienta/potencjalnego Klienta. 2. W celu upewniania się, co do adekwatności przypisanej Klientowi/potencjalnemu Klientowi kategorii, Uprawniona komórka organizacyjna może uzyskiwać o Kliencie/potencjalnym Kliencie informacje z innych źródeł, relacji oraz przeznaczone do innych celów (np. informacje pozyskiwane dla celów realizacji przepisów związanych z obowiązkiem przeciwdziałania praniu brudnych pieniędzy). 3. Uprawniona komórka organizacyjna weryfikuje poprawność kategorii przypisanej Klientowi/potencjalnemu Klientowi niezwłocznie po otrzymaniu powyższych informacji uzasadniających zmianę jego klasyfikacji. Rozdział 7 Ochrona Klientów Detalicznych Klient detaliczny objęty jest najwyższym poziomem ochrony w zakresie świadczonych przez Bank Usług inwestycyjnych obejmującym: 1) informowanie o metodach zarządzania konfliktami interesów, w tym wskazanie podstawowych zasad postępowania Banku w przypadku powstania konfliktu interesów oraz przekazanie informacji, że na żądanie Klienta detalicznego przekazane mogą mu zostać, przy użyciu Trwałego nośnika informacji lub za pośrednictwem strony internetowej szczegółowe informacje dotyczące tych zasad; 2) informowanie o sytuacji wystąpienia konfliktu interesów w przypadku, gdy całkowite wyeliminowanie wpływu konfliktu interesów zidentyfikowanego w relacjach z Klientem detalicznym na jego interes nie jest możliwe; 3) dostarczanie wyczerpujących, rzetelnych, niebudzących wątpliwości i niewprowadzających w błąd informacji o: a) Banku, b) Usługach inwestycyjnych świadczonych na rzecz Klientów, c) kosztach i opłatach związanych ze świadczeniem Usług inwestycyjnych, 7/11

8 d) Instrumentach finansowych oferowanych w ramach świadczonej Usługi inwestycyjnej wraz z opisem ryzyk związanych z tymi Instrumentami, e) zasadach i terminach rozpatrywania reklamacji Klientów związanych ze świadczeniem na ich rzecz Usług inwestycyjnych; 4) przeprowadzanie oceny wiedzy i doświadczenia Klienta w odniesieniu do Instrumentów finansowych w ramach świadczonych przez Bank Usług inwestycyjnych; 5) poinformowanie Klienta o obowiązujących w Banku zasadach postępowania przy przyjmowaniu i przekazywaniu korzyści finansowych i niepieniężnych przez Bank; 6) poinformowanie Klienta o podstawowych zasadach wykonywania zleceń przez Bank. 2. Ponadto, Uprawniona komórka organizacyjna przekazuje Klientowi detalicznemu następujące informacje: 1) pełną nazwę Banku; 2) dane pozwalające na bezpośredni kontakt Klienta detalicznego z Bankiem; 3) wskazanie języków, w których Klient detaliczny może kontaktować się z Bankiem i w których sporządzane będą dokumenty oraz przekazywane informacje; 4) sposoby komunikowania się Klienta detalicznego z Bankiem (w tym sposoby przekazywania zleceń); 5) skrócony opis działań podejmowanych w celu zapewnienia ochrony aktywów, w tym podstawowe informacje dotyczące systemów gwarantujących bezpieczeństwo aktywów Klientów detalicznych; 6) oświadczenie potwierdzające, że Bank jest uprawniony do świadczenia Usług inwestycyjnych z wykorzystaniem Instrumentów finansowych; 7) wskazanie szczegółowych zasad świadczenia Usługi inwestycyjnej na podstawie zawartej umowy; 8) wskazanie podstawowych zasad przyjmowania, rozpatrywania i udzielania odpowiedzi na reklamacje w Banku, składane przez Klientów detalicznych w związku z zawieranymi transakcjami dotyczącymi Instrumentów finansowych; 9) wskazanie zakresu, częstotliwości i terminów raportów ze świadczenia Usługi inwestycyjnej, która ma być świadczona na podstawie zawieranej umowy, przekazywanych Klientowi przez Bank; 10) wskazanie kosztów i opłat związanych z zawarciem transakcji z udziałem Instrumentów finansowych oferowanych przez Bank. 3. W przypadku, gdy Bank przekazuje Klientom detalicznym informacje za pośrednictwem strony internetowej, a informacje takie nie są adresowane indywidualnie do danego Klienta detalicznego, warunkiem korzystania z takiej formy przekazywania informacji jest: 1) posiadanie przez Klienta detalicznego regularnego dostępu do Internetu; 2) wyraźna zgoda Klienta detalicznego na przekazywanie informacji w takiej formie. Wzór zgody stanowi Formularz bankowy BGKDS/PK/8; 3) uzyskanie przez Klienta detalicznego od Uprawnionej komórki organizacyjnej powiadomienia w formie elektronicznej zawierającego adres strony internetowej Banku oraz wskazanie miejsca na tej stronie gdzie można znaleźć informacje; 4) dostępność informacji na stronie internetowej Banku tak długo jak jest to potrzebne, aby Klient detaliczny mógł się z nimi zapoznać. 4. Podanie przez Klienta detalicznego swojego adresu poczty elektronicznej na potrzeby świadczenia Usług inwestycyjnych traktuje się, jako spełnienie warunku posiadania regularnego dostępu do Internetu, o którym mowa w ust. 3 pkt Informacje, o których mowa w ust. 2, umieszczone są na stronie internetowej Banku. W przypadku, gdy Klient detaliczny nie ma dostępu do Internetu informacje przekazywane są mu przez Uprawnioną komórkę organizacyjną w formie pisemnej lub na innym Trwałym nośniku informacji. 6. Informacje, o których mowa w ust. 1 oraz ust. 2, w przypadku określonym w ust. 5: 8/11

9 1) przekazywane są Klientowi detalicznemu drogą pocztową, kurierem za potwierdzeniem odbioru; albo, 2) są odbierane przez Klienta osobiście w odpowiedniej Uprawnionej komórce organizacyjnej za potwierdzeniem odbioru. 7. Informacje, o których mowa w ust. 2, przekazywane są do DK przez właściwe komórki organizacyjne Banku zgodnie z zakresem odpowiedzialności. Za umieszczanie na stronie internetowej Banku oraz aktualizację informacji określonych w ust. 2 odpowiedzialny jest DK. Rozdział 8 Ochrona Klientów Profesjonalnych Klient profesjonalny jest objęty niższym poziomem ochrony niż Klient detaliczny. 2. Stosowane przez Bank wobec Klienta profesjonalnego środki ochrony obejmują: 1) informowanie o metodach zarządzania konfliktami interesów, w tym wskazanie podstawowych zasad postępowania Banku w przypadku powstania konfliktu interesów; 2) informowanie o sytuacji wystąpienia konfliktu interesów w przypadku, gdy całkowite wyeliminowanie wpływu konfliktu interesów zidentyfikowanego w relacjach z Klientem profesjonalnym na interes Klienta profesjonalnego nie jest możliwe; 4) przeprowadzanie na wniosek Klienta oceny wiedzy i doświadczenia Klienta w odniesieniu do Instrumentów finansowych w ramach świadczonych przez Bank Usług inwestycyjnych; 5) poinformowanie Klienta o obowiązujących w Banku zasadach postępowania przy przyjmowaniu i przekazywaniu korzyści finansowych i niepieniężnych przez Bank; 6) poinformowanie Klienta o podstawowych zasadach wykonywania zleceń przez Bank. 3. Informowanie Klienta profesjonalnego odbywa się za pośrednictwem strony internetowej Banku, 7 ust. 3-6 stosuje się odpowiednio. Rozdział 9 Ochrona Uprawnionych Kontrahentów Uprawniony kontrahent objęty jest najniższym poziomem ochrony. 2. Bank informuje Uprawnionego kontrahenta o: 1) metodach zarządzania konfliktami interesów, w tym wskazanie podstawowych zasad postępowania Banku w przypadku powstania konfliktu interesów; 2) sytuacji wystąpienia konfliktu interesów, w przypadku gdy całkowite wyeliminowanie wpływu konfliktu interesów zidentyfikowanego w relacjach z Uprawnionym kontrahentem na jego interes nie jest możliwe. 3. Informowanie Uprawnionego kontrahenta odbywa się za pośrednictwem strony internetowej Banku. Rozdział 10 Ocena adekwatności W przypadku Klientów detalicznych Uprawniona komórka organizacyjna przeprowadza ocenę czy Instrumenty finansowe będące przedmiotem oferowanej Usługi Inwestycyjnej, które mają być oferowane przez Bank na podstawie świadczonej Usługi inwestycyjnej są adekwatne dla danego Klienta detalicznego (ocena adekwatności). 9/11

10 2. Ocena adekwatności przeprowadzana jest przez Uprawnioną komórkę organizacyjną przed zawarciem stosownej umowy na podstawie informacji przekazanych przez Klienta detalicznego, w formie Kwestionariusza oceny, odpowiednio grup Instrumentów finansowych dla Klienta oraz grup Instrumentów finansowych dla emitenta dłużnych papierów wartościowych, o ile nie istnieją obiektywne podstawy dla uznania, że informacje te są nieaktualne, nierzetelne lub niepełne. Wzór Kwestionariusza oceny grup Instrumentów finansowych dla Klienta stanowi Formularz bankowy BGKDS/PK/1, wzór Wyniku oceny adekwatności grup Instrumentów finansowych dla Klienta stanowi Formularz bankowy BGKDS/PK/9. Wzór Kwestionariusza oceny adekwatności Instrumentu finansowego dla emitenta dłużnych papierów wartościowych będącego Klientem Banku stanowi Formularz bankowy BGKDS/PK/2, wzór Wyniku oceny adekwatności instrumentu finansowego dla emitenta dłużnych papierów wartościowych będącego Klientem Banku stanowi Formularz bankowy BGKDS/PK/ W przypadku, gdy Klient detaliczny nie przedstawia informacji, o których mowa w ust. 2 lub jeżeli przedstawi informacje niewystarczające, Uprawniona komórka organizacyjna informuje pisemnie Klienta detalicznego, że uniemożliwia to dokonanie oceny adekwatności. 4. W sytuacji, o której mowa w ust. 3, w przypadku, gdy Klient nie podpisał oświadczenia zawartego w Kwestionariuszu, Bank nie może świadczyć usługi na rzecz Klienta. 5. Jeżeli z zebranych przez Uprawnioną komórkę organizacyjną informacji wynika, że Instrument finansowy jest dla Klienta detalicznego nieadekwatny, to informacja taka jest niezwłocznie przesyłana do Klienta. 6. W przypadku, o którym mowa w ust. 5, Uprawniona komórka organizacyjna ma prawo odmówić zawarcia z Klientem detalicznym transakcji z udziałem Instrumentów finansowych, które uzna za nieadekwatne dla danego Klienta detalicznego. 7. Uprawnione Komórki organizacyjne Banku nie mogą podejmować bezpośrednich ani pośrednich działań, które skutkować będą tym, że Klient detaliczny nie przedstawi informacji, o których mowa w ust Po dokonaniu oceny adekwatności Klient detaliczny informowany jest pisemnie o jej wynikach. 9. W przypadku Uprawnionych kontrahentów i Klientów profesjonalnych zakłada się, iż mają oni konieczne doświadczenie i wiedzę pozwalające na zrozumienie ryzyka związanego z daną transakcją. 10. Klientowi profesjonalnemu przysługuje prawo wystąpienia z wnioskiem o przeprowadzenie oceny adekwatności. W takim przypadku postanowienia ust. 1-8 oraz 11 stosuje się odpowiednio Wypełnione przez Klienta Kwestionariusze oceny powinny zostać podpisane przez osoby uprawnione zgodnie z zasadami reprezentacji w przypadku osoby prawnej oraz jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, wspólnika spółki cywilnej lub handlowej spółki osobowej uprawnionego do reprezentowania spółki, osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą. 2. Każda zmiana osoby reprezentującej lub wspólnika, o których mowa w ust. 1, powoduje konieczność ponownego wypełnienia i podpisania Kwestionariuszy oceny. 3. Klient detaliczny zobowiązany jest niezwłocznie informować Uprawnioną komórkę organizacyjną, o każdej zmianie osoby określonej w ust. 1. Brak powyższej informacji pozwala uznać, iż nie ma konieczności ponownego wypełnienia Kwestionariuszy oceny. 4. Wypełnione i podpisane Kwestionariusze oceny, odesłane przez Klienta detalicznego, przechowywane są przez Uprawnioną komórkę organizacyjną. 5. Ocena adekwatności Klienta dokonywana jest na podstawie wytycznych określonych w Formularzu bankowym BGKDS/PK/ Ocena adekwatności emitenta dłużnych papierów wartościowych dokonywana jest na podstawie wytycznych określonych w Formularzu bankowym BGKDS/PK/12. 10/11

11 Rozdział 11 Postanowienia końcowe Z uwagi na specyfikę konkretnego Klienta dopuszcza się możliwość modyfikacji ramowych wzorów Formularzy bankowych, o których mowa w niniejszej Procedurze, przez dyrektora DS przy czym wymagana jest pozytywna opinia prawna DP oraz opinia DRF.W związku z zakresem świadczonych usług Uprawniona komórka organizacyjna nie dokonuje oceny odpowiedniości. 2. DS dokonuje corocznych przeglądów niniejszej Procedury. 11/11