SINUMERIK 802D sl Szlifowanie

Transkrypt

1 Słowo wstępne Opis 1 Otoczka graficzna oprogramowania 2 SINUMERIK 802D sl Szlifowanie Programowanie 3 Cykle 4 Podręcznik programowania i obsługi Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5 Ustawianie 6 Obowiązuje dla sterowania Obsługa (oprogramowanie) 7 Sterowanie Wersja oprogramowania SINUMERIK 802D sl 1 Praca w sieci 8 Wykonanie kopii zapasowej danych 9 Wydanie 06/2006 6FC5398-4CP10-0AA0 Diagnoza PLC w przedstawieniu jako schemat stykowy 10 Przykłady zastosowania 11

2 Wskazówki techniczne dotyczące bezpieczeństwa Niniejszy podręcznik zawiera wskazówki, których musicie przestrzegać dla swojego bezpieczeństwa jak też w celu uniknięcia szkód rzeczowych. Wskazówki są uwydatnione trójkątem ostrzegawczym i w zależności od stopnia zagrożenia przedstawione następująco: Niebezpieczeństwo oznacza, że nastąpi śmierć, ciężkie uszkodzenie ciała albo znaczna szkoda rzeczowa, gdy odpowiednie środki ostrożności nie zostaną podjęte. Ostrzeżenie oznacza, że grozi śmierć, ciężkie uszkodzenie ciała albo znaczna szkoda rzeczowa, gdy odpowiednie środki ostrożności nie zostaną podjęte. Ostrożnie oznacza, że może nastąpić lekkie uszkodzenie ciała albo szkoda rzeczowa, gdy odpowiednie środki ostrożności nie zostaną podjęte. Ostrożnie bez trójkąta ostrzegawczego oznacza, że może nastąpić szkoda rzeczowa, gdy odpowiednie środki ostrożności nie zostaną podjęte. Uwaga oznacza, że może nastąpić niepożądane wydarzenie albo stan, gdy odpowiednia wskazówka nie będzie przestrzegana. Przy wystąpieniu wielu stopni zagrożenia jest stosowana zawsze wskazówka ostrzegawcza najwyższego stopnia. Gdy we wskazówce ostrzegawczej ostrzega się przed szkodami osobowymi, wówczas w tej samej wskazówce może dodatkowo zostać zawarte ostrzeżenie przed szkodami rzeczowymi. Personel kwalifikowany Przynależne urządzenie/system wolno ustawiać i eksploatować tylko w połączeniu z niniejszą dokumentacją. Uruchomienie urządzenia i pracę z nim wolno jest prowadzić tylko personelowi wykwalifikowanemu. Personel wykwalifikowany w rozumieniu dotyczących bezpieczeństwa wskazówek zawartych w niniejszym podręczniku są to osoby, które są uprawnione do uruchamiania, uziemiania i oznakowywania urządzeń, systemów i obwodów prądu według standardów techniki bezpieczeństwa. Użycie zgodnie z przeznaczeniem Marki Przestrzegajcie co następuje: Ostrzeżenie Urządzenia wolno jest używać tylko zastosowań przewidzianych w katalogu i w opisie technicznym i tylko w połączeniu z zalecanymi wzgl. dopuszczonymi przez firmę Siemens urządzeniami i komponentami obcymi. Nienaganna i bezpieczna praca produktu zakłada jego należyty transport, należyte magazynowanie jak też staranną obsługę i konserwację. Wszystkie określenia oznaczone znakiem ochrony są zarejestrowanymi markami firmy Siemens AG. Wszystkie pozostałe określenia w niniejszej dokumentacji mogą być markami, których użycie przez strony trzecie do swoich celów może naruszać prawa właścicieli. Wykluczenie odpowiedzialności Sprawdziliśmy treść niniejszego druku na zgodność z opisanym sprzętem i oprogramowaniem. Mimo to nie możemy wykluczyć rozbieżności, tak że nie dajemy gwarancji na pełną zgodność. Dane zawarte w niniejszym druku są regularnie sprawdzane, niezbędne korekty będą zawierane w kolejnych wydaniach. Siemens AG Automation and Drives Postfach NÜRNBERG NIEMCY Copyright ( ) Siemens AG 2006 Nr zamówieniowy dokumentacji 6FC5398-4CP10-0AA0 Siemens AG 2006 Zmiany zastrzeżone

3 Słowo wstępne Słowo wstępne Dokumentacja Sinumerik Dokumentacja SINUMERIK jest podzielona na 3 płaszczyzny: Dokumentacja ogólna Dokumentacja użytkownika Dokumentacja producenta/serwisowa Aktualizowany co miesiąc przegląd publikacji z każdorazowym podaniem dostępnego języka znajdziecie pod: Postępujcie według punktów menu "Support" --> "Technische Dokumentation" --> "Druckschriften-Übersicht". Internetowe wydanie DOConCD, wydanie DOConWeb, znajdziecie pod: Informacje dot. oferty szkoleń i FAQ (frequently asked questions) znajdziecie w internecie pod: a tam pod punktem menu "Support". Adresat dokumentacji Cel Zakres standardowy Niniejsza dokumentacja jest skierowana do programistów, projektantów i osób obsługujących maszynę. Podręcznik programowania i obsługi pozwala jego adresatom na projektowanie, sporządzanie, testowanie i usuwanie błędów programów i otoczek graficznych oprogramowania. Ponadto pozwala na obsługę sprzętu i oprogramowania maszyny. W niniejszej instrukcji obsługi opisano działanie zakresu standardowego. Uzupełnienia albo zmiany, które zostały dokonane przez producenta maszyny, są przez niego dokumentowane. W sterowaniu mogą być możliwe do realizacji dalsze funkcje, nie opisane w niniejszej dokumentacji. Nie ma jednak roszczenia do tych funkcji w przypadku dostawy nowego sterowania albo wykonania usługi serwisowej. III

4 Słowo wstępne Wsparcie techniczne Ze względu na przejrzystość dokumentacja nie zawiera też wszystkich szczegółowych informacji dot. wszystkich typów produktu i nie może też uwzględniać każdego możliwego przypadku ustawienia, pracy i utrzymania. W przypadku zapytań proszę zwrócić się do następującej hotline: Tablica 1 Strefa czasowa Europa i Afryka A&D Technical Support Tel.: +49 (0) 180 / Fax: +49 (0) 180 / Internet: mailto:adsupport@siemens.com Tablica 2 Strefa czasowa Azja i Australia A&D Technical Support Tel: Fax: Internet: mailto:adsupport@siemens.com Tablica 3 Strefa czasowa Ameryka A&D Technical Support Tel: Fax: Internet: mailto:adsupport@siemens.com Pytania dotyczące podręcznika W przypadkach pytań dot. dokumentacji (propozycje, korekty) prosimy wysłać telefaks albo na następujący adres: Fax: +49 (0) 9131 / mailto:motioncontrol.docu@siemens.com Formularz telefaksowy: patrz arkusz zgłoszenia odwrotnego na końcu niniejszej dokumentacji. IV

5 Słowo wstępne Adres internetowy dla SINUMERIK Deklaracja zgodności WE Dalsze wskazówki Deklarację zgodności UE dot. dyrektywy o tolerancji elektromagnetycznej znajdziecie/uzyskacie W internecie: pod numerem produktu/zamówieniowym We właściwych oddziałach dziedziny działalności A&D MC firmy Siemens AG. Wskazówka Ten symbol ukazuje się w niniejszej dokumentacji zawsze wtedy, gdy są podawane dalej idące stany rzeczy. V

6 Słowo wstępne VI

7 Spis treści Spis treści Słowo wstępne...iii 1 Opis Elementy obsługi i wyświetlania Definicja przycisków klawiatury pełnej CNC Definicja przycisków pulpitu sterowniczego maszyny Układy współrzędnych Otoczka graficzna oprogramowania Podział ekranu Standardowe przyciski programowane Zakresy czynności obsługowych Pomoce przy wprowadzaniu Kalkulator Edycja znaków pisma chińskiego Przyciski skrótu Kopiowanie i wstawianie plików System pomocy Programowanie Podstawy programowania NC Nazwy programów Budowa programu Budowa słowa i adres Budowa bloku Zestaw znaków Przegląd instrukcji - szlifowanie Dane dot. drogi Podawanie wymiarów przy programowaniu Absolutne/przyrostowe podawanie wymiarów: G90, G91, AC, IC Metryczne i calowe podawanie wymiarów: G71, G70, G710, G Podawanie wymiarów w promieniu-średnicy DIAMOF, DIAMON, DIAM Programowane przesunięcie punktu zerowego: TRANS, ATRANS Programowany współczynnik skali: SCALE, ASCALE Programowane lustrzane odbicie (MIRROR, AMIRROR Nastawiane przesunięcie punktu zerowego: G54 do G59, G507 do G512, G500, G53, G Programowane ograniczenie pola roboczego: G25, G26, WALIMON, WALIMOF Ruchy w osiach Interpolacja prostoliniowa z przesuwem szybkim: G Interpolacja prostoliniowa z posuwem: G Interpolacja kołowa: G2, G Interpolacja kołowa poprzez punkt pośredni: CIP VII

8 Spis treści Okrąg z przejściem stycznym: CT Dosunięcie do punktu stałego: G Dosunięcie do punktu odniesienia: G Pomiar czujnikiem przełączającym: MEAS, MEAW Posuw F Zatrzymanie dokładne / przejście płynne: G9, G60, G Zachowanie się przy przyspieszeniu: BRISK, SOFT Procentowa korekcja przyspieszenia: ACC Ruch ze sterowaniem wyprzedzającym: FFWON, FFWOF i 4. oś Czas oczekiwania: G Ruch do oporu sztywnego Ruchy wrzeciona Prędkość obrotowa wrzeciona S, kierunki obrotów Ograniczenie prędkości obrotowej wrzeciona: G25, G Pozycjonowanie wrzeciona: SPOS Stopnie przekładni Wrzeciono Funkcje specjalne Stała prędkość skrawania: G96, G Zaokrąglenie, fazka Narzędzie i korekcja narzędzia Narzędzie T (szlifowanie) Numer korekcji narzędzia D (szlifowanie) Wybór korekcji promienia narzędzia: G41, G Zachowanie się na narożnikach: G450, G Korekcja promienia narzędzia WYŁ: G Przypadki specjalne korekcji promienia narzędzia Przykład korekcji promienia narzędzia (szlifowanie) Funkcja dodatkowa M Funkcja H Parametry obliczeniowe R, zmienne LUD i PLC Parametry obliczeniowe R Lokalne dane użytkownika (LUD) Odczyt i zapis zmiennych PLC Skoki w programie Cel skoku dla skoków w programie Bezwarunkowe skoki w programie Warunkowe skoki w programie Przykład programowania skoków Technika podprogramów Ogólnie Wywoływanie cykli obróbkowych Zegary i liczniki obrabianych przedmiotów Zegary dla czasu przebiegu Liczniki obrabianych przedmiotów Oś skośna Oś skośna (TRAANG) Programowanie osi skośnej (G05, G07) Wiele wartości posuwu w jednym bloku VIII

9 Spis treści 3.15 Ruch wahadłowy Cykle Przegląd cykli Programowanie cykli Warunki wywołania i powrotu Komunikaty podczas wykonywania cyklu Wywołanie cyklu i lista parametrów Cechy szczególne w przypadku cykli szlifowania Obsługa cykli w edytorze programów Szlifowanie wcinające - CYCLE Szlifowanie wcinające wielokrotne - CYCLE Szlifowanie wcinające odsadzenia CYCLE Szlifowanie wcinające skośne - CYCLE Szlifowanie zaokrąglenia - CYCLE Ruch wahliwy - CYCLE Obciąganie i profilowanie Ogólne dane obrabianego przedmiotu - CYCLE Komunikat błędu i postępowanie z błędem Ogólnie Postępowanie z błędami w cyklach Alarmy w cyklach Uruchomienie cykli Ogólnie Typ maszyny Warunki sprzętowe Warunki software'owe Dane użytkownika Makra pomocnicze Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy Zakres czynności obsługowych offset/parametry Zakres czynności obsługowych "Maszyna" Rodzaj pracy JOG Rodzaj pracy MDA (wprowadzanie ręczne) Rodzaj pracy "Automatyka" Zakres czynności obsługowych "Menedżer programów" Zakres czynności obsługowych "Program" Zakres czynności obsługowych "System" Systemowe przyciski programowane (IBN) Systemowe przyciski programowane (MD) Systemowe przyciski programowane (wyświetlenia systemowe) Systemowe przyciski programowane (PLC) Systemowe przyciski programowane (pliki uruchomieniowe) Zakres czynności obsługowych "Alarm" IX

10 Spis treści 6 Ustawianie Załączenie i bazowanie do punktu odniesienia Utworzenie nowego narzędzia Zapisanie danych obciągacza Określenie pozycji obrabianego przedmiotu Profilowanie/obciąganie Określenie czujnika pomiarowego Programowanie danych nastawczych Parametry obliczeniowe R Przyporządkowanie kółek ręcznych Obsługa (Software) Wprowadzenie nowego programu Edycja programu obróbki Wybór, start programu obróbki Szukanie bloku Zatrzymanie, anulowanie programu obróbki Rozpoczęcie po anulowaniu Rozpoczęcie po przerwaniu Wykonywanie ze źródła zewnętrznego Praca w sieci Praca w sieci Konfiguracja połączenia sieciowego Zarządzanie użytkownikami Zalogowanie użytkownika - RCS log in Praca z połączeniem sieciowym Udostępnianie katalogów Łączenie i rozłączanie stacji sieciowych RCS-Tool Wykonanie kopii zapasowej danych Przesyłanie danych poprzez interfejs RS Sporządzenie i wyprowadzenie wzgl. wczytanie archiwum uruchomieniowego Wczytywanie i wyprowadzanie projektów PLC Diagnoza PLC w przedstawieniu jako schemat stykowy Budowa ekranu Możliwości obsługi Przykłady zastosowania Przykład cykli Przykład cykli X

11 Spis treści Glosariusz...Glosariusz-1 Indeks...Indeks-1 Tablice Tablica 1 Strefa czasowa Europa i Afryka... iv Tablica 2 Strefa czasowa Azja i Australia... iv Tablica 3 Strefa czasowa Ameryka... iv Tablica 1-1 Wyświetlenia statusu i błędów Tablica 2-1 Objaśnienie elementów obrazu w obszarze statusu Tablica 2-2 Objaśnienie elementów obrazu w obszarze wskazówek i przycisków programowanych 2-3 Tablica 3-1 Budowa programu NC Tablica 3-2 Przykłady Tablica 3-3 Zmiana narzędzia Tablica 4-1 Parametry CYCLE Tablica 4-2 Dalsze dane wartości: Tablica 4-3 Parametry CYCLE Tablica 4-4 Parametry CYCLE Tablica 4-5 Parametry CYCLE Tablica 4-6 Dalsze dane wartości: Tablica 4-7 Parametry CYCLE Tablica 4-8 Parametry CYCLE Tablica 4-9 Parametry CYCLE Tablica 4-10 Parametry CYCLE Tablica 4-11 Alarmy cykli Tablica 5-1 Opis parametrów na obrazie podstawowym JOG Tablica 5-2 Opis parametrów w oknie roboczym MDA Tablica 5-3 Opis parametrów w oknie roboczym Tablica 5-4 Legenda Tablica 5-5 Grupy danych Tablica 5-6 Znaczenie wpisów pod [DLL arrangement] Tablica 5-7 Obszary pamięci Tablica 5-8 Parametry interfejsu Tablica 6-1 Przyporządkowanie obciągaczy Tablica 6-2 Dane ściernicy, x=[1...n] y=[ Tablica ostrze 2. ostrze w przypadku lewej/prawej krawędzi ściernicy dla ściernic 6-10 Tablica ostrze dla ściernicy XI

12 Spis treści Tablica do 6. ostrze dla ściernic Tablica do 9. ostrze dla obciągacza Tablica 8-1 Wymagane parametry sieci Tablica 9-1 Komunikaty przesyłania Tablica 10-1 Legenda do budowy ekranu Tablica 10-2 Kombinacje przycisków Tablica 11-1 Programowanie Tablica 11-2 Programowanie XII

13 Opis Elementy obsługi i wyświetlania Elementy obsługi Poprzez poziome i pionowe przyciski programowane następuje wywoływanie zdefiniowanych funkcji. Opis znajdziecie w niniejszym podręczniku. Rysunek 1-1 Pulpit obsługi CNC Diody sygnalizacyjne na pulpicie obsługi CNC (PCU) Na pulpicie obsługi NC obsługi są umieszczone następujące diody. W poniższej tablicy opisano diody i ich znaczenie. 1-1

14 Opis 1.1 Elementy obsługi i wyświetlania Tablica 1-1 Wyświetlenia statusu i błędów LED Znaczenie ERR (czerwona) Stan błędu RDY (zielona) Gotowość do pracy NC (żółta) Nadzór na znak życia CF (żółta) Zapis/odczyt na/z karty CF Wskazówka dotycząca literatury Informacje dot. opisu błędów znajdziecie w /DG/, SINUMERIK 802D sl, Podręcznik diagnostyczny 1-2

15 Opis 1.2 Definicja przycisków klawiatury pełnej CNC (format wysoki) 1.2 Definicja przycisków klawiatury pełnej CNC (format wysoki) 1-3

16 Opis 1.3 Definicja przycisków pulpitu sterowniczego maszyny 1.3 Definicja przycisków pulpitu sterowniczego maszyny 1-4

17 Opis 1.4 Układy współrzędnych 1.4 Układy współrzędnych Układ współrzędnych jest z reguły wyznaczany przez trzy prostopadłe do siebie osie współrzędnych. Przy pomocy tak zwanej "reguły trzech palców" prawej ręki są ustalane dodatnie kierunki osi współrzędnych. Układ współrzędnych jest odniesiony do obrabianego przedmiotu a programowanie następuje niezależnie od tego, czy poruszane jest narzędzie czy obrabiany przedmiot. Przy programowaniu zawsze zakłada się, że narzędzie porusza się w stosunku do układu współrzędnych zatrzymanego obrabianego przedmiotu. Rysunek 1-2 Ustalenie kierunku osi w stosunku do siebie, układ współrzędnych dla programowania Układ współrzędnych maszyny (MKS) Jak układ współrzędnych jest położony w stosunku do maszyny, zależy od danego typu maszyny. Może on być obracany w różne położenia. Kierunki osi podążają za "regułą trzech palców" prawej ręki. Gdy stoimy przed maszyną, palec środkowy prawej ręki wskazuje przeciwnie do kierunku dosuwu wrzeciona głównego. Rysunek 1-3 Układ współrzędnych maszyny przy szlifowaniu (szlifierka do wałków, szlifierka do płaszczyzn) 1-5

18 Wprowadzenie 1.4 Układy współrzędnych Środkiem tego układu współrzędnych jest punkt zerowy maszyny. Ten punkt stanowi tylko punkt odniesienia, który jest ustalany przez producenta maszyny. Nie musi być możliwe dosunięcie do niego. Zakres ruchu osi maszyny może leżeć w zakresie ujemnym. Układ współrzędnych obrabianego przedmiotu (WKS) Do opisu geometrii obrabianego przedmiotu w programie obróbki jest również używany prawoskrętny i prostokątny układ współrzędnych. Punkt zerowy obrabianego przedmiotu programista może dowolnie wybrać w osi Z. W osi X leży on w osi toczenia. Rysunek 1-4 Układ współrzędny maszyny Względny układ współrzędnych Sterowanie, oprócz układu współrzędnych maszyny i układu współrzędnych obrabianego przedmiotu udostępnia względny układ współrzędnych. Ten układ współrzędnych służy do ustawienia dowolnie wybieralnych punktów odniesienia, które nie mają żadnego wpływu na aktywny układ współrzędnych obrabianego przedmiotu. Wszystkie ruchy osi są wyświetlane w stosunku do tych punktów odniesienia. Zamocowanie obrabianego przedmiotu W celu obróbki przedmiot jest mocowany w maszynie. Obrabiany przedmiot musi przy tym być tak ustawiony, by osie współrzędnych obrabianego przedmiotu przebiegały równolegle do osi współrzędnych maszyny. Wynikające przesunięcie punktu zerowego maszyny w stosunku do punktu zerowego obrabianego przedmiotu jest określane w osi Z i wpisywane w nastawnym przesunięciu punktu zerowego. W programie NC przesunięcie to jest uaktywniane w przebiegu programu przy pomocy na przykład zaprogramowanego G

19 Opis 1.4 Układy współrzędnych Rysunek 1-5 Obrabiany przedmiot na maszynie Aktualny układ współrzędnych obrabianego przedmiotu Przy pomocy programowalnego przesunięcia punktu zerowego TRANS można wytworzyć przesunięcie w stosunku do układu współrzędnych obrabianego przedmiotu. Przy tym powstaje aktualny układ współrzędnych obrabianego przedmiotu (patrz punkt "Programowane przesunięcie punktu zerowego: TRANS"). 1-7

20 Wprowadzenie 1.4 Układy współrzędnych 1-8

21 Otoczka graficzna oprogramowania Podział ekranu Rysunek 2-1 Podział ekranu Ekran jest podzielony na następujące główne obszary: obszar statusu obszar aplikacji obszar wskazówek i przycisków programowanych Obszar statusu Rysunek 2-2 Obszar statusu 2-1

22 Otoczka graficzna oprogramowania 2.1 Podział ekranu Tablica 2-1 Objaśnienie elementów obrazu w obszarze statusu Element obrazu Wyświetlenie Znaczenie 1 Aktywny zakres czynności obsługowych, aktywny rodzaj pracy Pozycja JOG; 1 INC, 10 INC, 100 INC, 1000 INC, VAR INC (ewaluacja przyrostowa w trybie JOG) JOG REF MDA AUTOMATIK OFFSET PARAM PROG MANAGER SYSTEM ALARM 2 Wiersz alarmów i komunikatów Alternatywnie są wyświetlane: 1. Numer i tekst alarmu 2. Tekst komunikatu 3 Stan programu RESET Program anulowany / stan podstawowy RUN Program w trakcie przebiegu STOP Program zatrzymany 4 Sterowanie programem w pracy automatycznej 5 Zarezerwowano 6 Komunikaty NC 7 Wybrany program obróbki (program główny) Obszar wskazówek i przycisków programowanych Rysunek 2-3 Obszar wskazówek i przycisków programowanych 2-2

23 Otoczka graficzna oprogramowania 2.2 Standardowe przyciski programowane Tablica 2-2 Objaśnienie elementów obrazu w obszarze wskazówek i przycisków programowanych Element Wyświetlenie Znaczenie obsługi 1 Symbol Recall Przez naciśnięcie przycisku Recall następuje powrót do nadrzędnej płaszczyzny menu. 2 Wiersz wskazówek Wyświetlanie wskazówek dla osoby obsługującej 3 Informacja o statusie HIM ETC jest możliwe (po naciśnięciu tego przycisku poziomy pasek przycisków programowanych wyświetla dalsze funkcje.) Mieszany sposób pisania (pisanie dużymi/małymi literami) jest aktywny Przesyłanie danych trwa Połączenie z narzędziami uruchomieniowymi i diagnostycznymi (np. Programming Tool 802) jest aktywne 4 Pasek przycisków programowanych pionowy i poziomy Przedstawienie przycisków programowanych w dokumencie Aby ułatwić wyszukiwanie przycisków, poziome i pionowe przyciski programowane są przedstawiane z różnymi kolorami tła. Poziomy przycisk programowany Pionowy przycisk programowany Maska jest zamykana. Wprowadzanie jest przerywane, okno jest zamykane. Wprowadzanie ulega zakończeniu i następuje obliczenie. Wprowadzanie ulega zakończeniu i wprowadzone wartości są przejmowane. Funkcja przełącza maskę programowania w średnicy na programowanie w promieniu. 2-3

24 Otoczka graficzna oprogramowania 2.3 Zakresy czynności obsługowych 2.3 Zakresy czynności obsługowych Funkcje sterowania mogą być wykonywane w następujących zakresach czynności obsługowych: Pozycja Obsługa maszyny Offset/parametry Program Menedżer programów Wprowadzanie wartości korekcji i danych nastawczych Sporządzanie programów obróbki Katalog programu obróbki System Diagnoza, uruchomienie Stopnie ochrony Alarm Listy alarmów i komunikatów Przełączenie na inny zakres czynności obsługowych następuje przez naciśnięcie odpowiedniego przycisku na klawiaturze pełnej CNC (przycisk sprzętowy). W SINUMERIK 802D sl jest zawarta koncepcja stopni ochrony do udostępniania obszarów danych. Sterowanie jest wysyłane ze standardowymi hasłami dla stopni ochrony 1 do 3. Stopień ochrony 1 Stopień ochrony 2 Stopień ochrony 3 Hasło eksperta Hasło producenta Hasło użytkownika Sterują one różnymi uprawnieniami do dostępu. Wprowadzenie wzgl. zmiana danych w poniższych menu jest zależne od ustawionego stopnia ochrony: korekcje narzędzi przesunięcia punktu zerowego dane nastawcze ustawienia RS232 sporządzenie / korekcja programu 2.4 Pomoce przy wprowadzaniu Kalkulator 2-4

25 Otoczka graficzna oprogramowania 2.4 Pomoce przy wprowadzaniu Funkcja kalkulatora daje się uaktywnić z każdego zakresu czynności obsługowych przy pomocy <SHIFT + =>. Do obliczania są do dyspozycji cztery podstawowe działania arytmetyczne jak też funkcje sinus, cosinus, podniesienie do kwadratu i pierwiastek kwadratowy. Funkcja nawiasów umożliwia obliczanie wyrażeń kaskadowanych. Głębokość kaskadowania nawiasami jest nieograniczona. Gdy pole wprowadzania jest już zajęte przez wartość, funkcja przejmuje ją do pola wiersza wprowadzania kalkulatora. <Input> powoduje wystartowanie obliczania. Wynik jest wyświetlany w kalkulatorze. Przycisk programowany <Przejęcie> wpisuje wynik do pola wprowadzania wzgl. w aktualnej pozycji kursora w programie obróbki i samoczynnie zamyka kalkulator. Wskazówka Gdy pole wprowadzania znajduje się w trybie edycji, można przy pomocy przycisku Toggle przywrócić pierwotny stan. Rysunek 2-4 Kalkulator Dopuszczalne znaki przy wprowadzaniu +, -, *, / Podstawowe operacje arytmetyczne S Funkcja sinus Wartość (w stopniach) X przed kursorem wprowadzania jest zastępowana przez wartość sin(x). O Funkcja cosinus Wartość (w stopniach) X przed kursorem wprowadzania jest zastępowana przez wartość cos(x). 2-5

26 Otoczka graficzna oprogramowania 2.4 Pomoce przy wprowadzaniu Q R Przykłady obliczeń Funkcja podniesienia do kwadratu Wartość X przed kursorem wprowadzania jest zastępowana przez wartość X2. Funkcja pierwiastka kwadratowego Wartość X przed kursorem wprowadzania jest zastępowana przez wartość X. ( ) Funkcja nawiasów kwadratowych (X+Y)*Z Zadanie Wprowadzenie -> wynik (67*3) *3 -> 301 sin(45_) 45 S -> cos(45_) 45 C -> Q -> R -> 2 (34+3*2)*10 (34+3*2)*10 -> 400 Do obliczania punktów pomocniczych na konturze kalkulator udostępnia następujące funkcje: obliczenie przejścia stycznego między sektorem okręgu i prostą przesunięcie punktu na płaszczyźnie Przeliczenie współrzędnych biegunowych na współrzędne kartezjańskie Uzupełnienie drugiego punktu końcowego danego przez zależność kątową fragmentu konturu prosta - prosta Edycja znaków pisma chińskiego Ta funkcja jest dostępna tylko w chińskiej wersji językowej. Sterowanie udostępnia funkcję do edycji znaków pisma chińskiego w edytorze programów i w edytorze tekstów alarmów PLC. Po uaktywnieniu wprowadza się brzmienie (alfabet fonetyczny) szukanego znaku do pola wprowadzania. Edytor proponuje do tego brzmienia różne znaki, z których można wybrać znak przez wprowadzenie odpowiedniej cyfry (1... 9). Rysunek 2-5 Edytor znaków pisma chińskiego Przy pomocy <Alt + S> następuje włączenie wzgl. wyłączenie edytora. 2-6

27 Otoczka graficzna oprogramowania 2.4 Pomoce przy wprowadzaniu Przyciski skrótu Ten komponent obsługowy stwarza możliwość zaznaczania, kopiowania, wycinania i kasowania tekstów przy pomocy specjalnych poleceń przyciskowych. Te funkcje są do dyspozycji dla edytora programów obróbki i dla pól wprowadzania. <CTRL + C> kopiowanie <CTRL + B> zaznaczenie <CTRL + X> wycięcie <CTRL + V> wstawienie <Alt + L> przełączenie na pisownię mieszaną <Alt + H> albo przycisk Info system pomocy Kopiowanie i wstawianie plików W zakresie Menedżer programów i w funkcji Pliki uruchomieniowe pliki i katalogi mogą przy pomocy funkcji przycisku programowanego <Kopiuj> i <Wstaw> być kopiowane do innego katalogu albo na inną stację. Przy tym funkcja <Kopiuj> wpisuje odesłania do plików albo katalogów na listę, która następnie jest wykonywana przez funkcję <Wstaw>. Ta funkcja przejmuje właściwy proces kopiowania. Lista pozostaje zachowana tak długo, aż nowe kopiowanie ją zastąpi. Osobliwość: Jeżeli jako cel danych wybrano interfejs RS232, funkcja przycisku programowanego <Wyślij> zastępuje funkcję <Wstaw>. Przy wczytywaniu plików (przycisk <Odbierz>) podanie celu nie jest konieczne, ponieważ nazwa katalogu docelowego jest zawarta w strumieniu danych. 2-7

28 Otoczka graficzna oprogramowania 2.5 System pomocy 2.5 System pomocy W sterowaniu jest zapisana obszerna pomoc online. Tematami pomocy są: Krótki opis wszystkich ważnych funkcji obsługowych przegląd i krótki opis poleceń NC objaśnienie parametrów napędu objaśnienie alarmów napędu Kolejność czynności obsługowych System pomocy możecie wywołać z każdego zakresu czynności obsługowych przez naciśnięcie przycisku Info albo poprzez kombinację przycisków <ALT+H>. Przyciski programowane Rysunek 2-6 System pomocy: spis treści Ta funkcja otwiera wybrany temat. 2-8

29 Otoczka graficzna oprogramowania 2.5 System pomocy Rysunek 2-7 System pomocy: opis do tematu Ta funkcja umożliwia wybór odesłań krosowych. Odesłanie krosowe jest oznaczone znakiem ">>...<<". Ten przycisk programowany jest widoczny tylko wtedy, gdy odesłanie krosowe jest wyświetlane w obszarze aplikacji. Gdy wybierzecie odesłanie krosowe, jest dodatkowo wyświetlany przycisk programowany <Powrót do tematu>. Przy pomocy tej funkcji powracacie do poprzedniego obrazu. Funkcja umożliwia szukanie pojęcia w spisie treści. Wprowadźcie pojęcie i wystartujcie proces szukania. Pomoc w obrębie edytora programów System pomocy daje objaśnienie do każdej instrukcji NC. Możecie dotrzeć bezpośrednio do tekstu pomocy przez ustawienie kursora za instrukcją i naciśnięcie przycisku Info. Instrukcja NC musi w tym celu być napisana dużymi literami. 2-9

30 Otoczka graficzna oprogramowania 2.5 System pomocy 2-10

31 Programowanie Podstawy programowania NC Nazwy programów Każdy program ma własną nazwę. Przy sporządzaniu programu można wybrać dowolnie jego nazwę przy zachowaniu następujących warunków: pierwsze dwa znaki powinny być literami stosować tylko litery, cyfry albo podkreślniki nie stosować znaków rozdzielających (patrz punkt Zestaw znaków ) kropkę dziesiętną wolno stosować tylko do oznaczenia rozszerzenia pliku stosować maksymalnie 25 znaków Przykład: WAŁEK Budowa programu Budowa i treść Program NC składa się z ciągu bloków (patrz poniższa tablica). Każdy blok stanowi jeden krok obróbki. W każdym bloku instrukcje są pisane w formie słów. Ostatni blok w ciągu czynności obróbkowych zawiera specjalne słowo końca programu: M2. 3-1

32 Programowanie 3.1 Podstawy programowania NC Tablica 8-1 Budowa programu Blok Słowo Słowo Słowo... ; komentarz Blok N10 G0 X20... ; pierwszy blok Blok N20 G2 Z37... ; drugi blok Blok N30 G ;... Blok N Blok N50 M2 ; koniec programu Budowa słowa i adres Funkcjonowanie / budowa Słowo jest elementem bloku i stanowi przede wszystkim instrukcję dla sterowania. Słowo składa się ze znaku adresowego: znak adresowy jest powszechnie literą i wartości liczbowej: ciągu cyfr, który w przypadku określonych adresów może być uzupełniony poprzedzającym znakiem i kropką dziesiętną. Znak dodatni (+) można pominąć. Słowo Słowo Słowo Przykład: Objaśnienie: Rysunek 3-1 Adres Wartość Adres Wartość Adres Wartość G1 X-20.1 F300 Wykonuj ruch z interpolacją liniową Przykład budowy słowa Droga albo pozycja końcowa dla osi X: 20.1 mm Posuw: 300 mm/min Wiele znaków adresowych Słowo może zawierać również wiele liter adresowych. W takim przypadku jednak wartość liczbowa musi być przyporządkowana rozdzielającym znakiem równości = Przykład: CR=5.23 Dodatkowo również funkcje G mogą być wywoływane poprzez nazwę symboliczną (patrz również punkt Przegląd poleceń ). Przykład: SCALE ; włączenie współczynnika skali. 3-2

33 Programowanie 3.1 Podstawy programowania NC Adres rozszerzony W przypadku adresów R parametry obliczeniowe H funkcja H I, J, K parametry interpolacji / punkt pośredni M funkcja dodatkowa M, tylko dotycząca wrzeciona S prędkość obrotowa wrzeciona (wrzeciono 1 albo 2) adres jest rozszerzany o 1 do 4 cyfr, aby uzyskać większą liczbę adresów. Przyporządkowanie wartości musi przy tym nastąpić poprzez znak równości = (patrz też punkt Przegląd instrukcji ). Tablica 3-2 Przykłady Budowa bloku Funkcjonowanie R10=6.234 H5=12.1 I1=32.67 M2=5 S2=400 Blok powinien zawierać wszystkie dane do wykonania kroku roboczego. Blok składa się zazwyczaj z wielu słów i jest zawsze kończony znakiem końca bloku L F (nowy wiersz). Jest on automatycznie wytwarzany przy naciśnięciu przycisku zmiany wiersza albo przycisku Input przy zapisie. /N... słowo1 słowo2... słowon ;komentarz L F przerwa przerwa przerwa przerwa znak końca tylko w razie potrzeby, bloku, na końcu, oddzielony instrukcje bloku od reszty bloku znakiem ; Numer bloku - znajduje się przed instrukcjami, tylko w razie potrzeby, zamiast N jest w blokach głównych znak : (dwukropek) Maskowanie bloku, tylko w razie potrzeby, znajduje się na początku Całkowita liczba znaków w jednym bloku: 512 znaków Rysunek 3-2 Kolejność słów Schemat budowy bloku Jeżeli w jednym bloku jest wiele instrukcji, wówczas jest zalecana następująca kolejność: N... G... X... Z... F... S... T... D... M...H

34 Programowanie 3.1 Podstawy programowania NC Wskazówka dot. numerów bloków Wybierajcie najpierw numery bloków co 5 albo co 10. Pozwoli Wam do później na wstawianie bloków przy zachowaniu rosnącej kolejności numeracji. Maskowanie bloków Bloki programu, które nie przy każdym przebiegu programu mają być wykonywane, mogą być specjalnie zaznaczone skośną kreską / przed numerem bloku. Samo maskowanie jest uaktywniane przez obsługę (sterowanie programem: "SKP") albo przez sterowanie adaptacyjne (sygnał). Cały fragment może zostać wyłączony przez wiele kolejnych bloków z /. Jeżeli podczas wykonywania programu jest aktywne maskowanie bloków, wówczas wszystkie bloki zaznaczone przez / nie są uwzględniane. Program jest kontynuowany od najbliższego bloku bez zaznaczenia. Komentarz, uwaga Instrukcje zawarte w blokach programu mogą być objaśniane przez komentarze (uwagi). Komentarz zaczyna się od znaku ; i kończy się znakiem końca bloku. Komentarze są wyświetlane na aktualnym wyświetleniu bloku razem z pozostałą częścią treści bloku. Komunikaty Przykład programowania Komunikaty są programowane w oddzielnym bloku. Komunikat jest wyświetlany w specjalnym polu i pozostaje aktywny tak długo, aż będzie wykonywany blok z nowym komunikatem albo do końca programu. Możliwe jest wyświetlanie max 65 znaków tekstu komunikatu. Komunikat bez tekstu komunikatu kasuje poprzedni komunikat. MSG ( TO JEST TEKST KOMUNIKATU ) N10 ;firma G&S nr zlec. 12A71 N20 ;część pompy 17, rys nr N30 ;program sporządził H. Adam, Dział TV 4 N40 MSG ( NR RYSUNKU: ) :50 G17 G54 G94 F470 S20 D2 M3 ; blok główny N60 G0 G90 X100 Y200 N70 G1 Y185.6 N80 X112 /N90 X118 Y180 ;blok można maskować N100 X118 Y120 N110 G0 G90 Z200 N120 M2 ;koniec programu 3-4

35 Programowanie 3.1 Podstawy programowania NC Zestaw znaków Litery, cyfry Poniższe znaki mogą być stosowane przy programowaniu i są one interpretowane odpowiednio do ustaleń. A,B,C,D,E,F,G,H,I,J,K,L,M,N,O,P,Q,R,S,T,U,V,W,X,Y,Z 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 Nie są rozróżniane litery małe i duże. Znaki specjalne dające się drukować ( nawias okrągły otworzyć ) nawias okrągły zamknąć [ nawias kwadratowy otworzyć ] nawias kwadratowy zamknąć < mniejsze niż > większe niż : blok główny, koniec etykiety = przyporządkowanie, znak równości / dzielenie, maskowanie bloku * mnożenie + dodawanie, znak dodatni - odejmowanie, znak ujemny - odejmowanie, znak ujemny cudzysłów _ podkreślnik (należący do liter). kropka dziesiętna, przecinek, znak rozdzielający ; początek komentarza % zarezerwowano, nie stosować & zarezerwowano, nie stosować zarezerwowano, nie stosować $ własne oznaczenie zmiennej przez system? zarezerwowano, nie stosować! zarezerwowano, nie stosować Znaki specjalne nie dające się drukować L F Blank Tabulator znak końca bloku znak rozdzielający słowa, spacja zarezerwowano, nie stosować 3-5

36 Programowanie 3.1 Podstawy programowania NC Przegląd instrukcji Adres Znaczenie Przyporządk. wartości Informacja Programowanie D Numer korekcji narzędzia , tylko liczby całkowite, Zawiera dane korekcji jednego określonego narzędzia T... ; D... bez znaku D0 ->wartości korekcji=0, max 9 numerów D dla jednego narzędzia F Posuw Prędkość po torze narzędzie / obrabiany przedmiot, jednostka F... miary w mm/min albo mm/obrót w zależności czy jest G94 czy G95 F Czas oczekiwania (blok z G4) Czas oczekiwania w sekundach G4 F... ; własny blok G Funkcja G (warunek drogowy) Tylko wartości całkowitoliczbowe, zadane Funkcje G są podzielone na grupy G. W jednym bloku wolno napisać tylko jedną funkcję G z jednej grupy. Funkcja G może działać modalnie (aż do odwołania przez inną funkcję z tej samej grupy) albo działa tylko w tym bloku, w którym się znajduje - działanie pojedynczymi blokami. Grupa G G... albo nazwa symboliczna, np.: CIP G0 Interpolacja liniowa z przesuwem szybkim 1: polecenia ruchu G0 X...Z G1 * Interpolacja liniowa z posuwem G1 X... Z... F... G2 Interpolacja kołowa zgodnie z ruchem wskazówek zegara G2 X... Z... I... K... F... ;punkt środk. i końcowy G2 X... Z... CR=...F... ;promień i punkt końcowy G2 AR=... I... K... F... ;kąt rozwarcia i punkt środk. G2 AR=... X... Z... F... ;kąt rozwarcia i punkt końc. G3 Interpolacja kołowa przeciwnie do ruchu wskazówek zegara G3... ; ponadto jak w przypadku G2 CIP Interpolacja kołowa poprzez punkt pośredni CIP X... Z... I1=... K1=... F... ;I1, K1 jest punktem pośrednim CT Interpolacja kołowa, przejście styczne N10... N20 CT Z...X... F... ;okrąg, przejście styczne do poprzedniego fragmentu toru N10 3-6

37 Programowanie 3.1 Podstawy programowania NC Adres Znaczenie Przyporz. wartości Informacja Programowanie G4 Czas oczekiwania 2: ruchy specjalne, czas oczekiwania G4 F... ;własny blok, F: czas w sekundach albo działa pojedynczymi blokami G4 S... ;własny blok, S: w obrotach wrzeciona G74 Bazowanie do punktu odniesienia G74 X1=0 Z1=0 Z1=0 ;własny blok, (identyfikator osi maszyny!) G75 Dosunięcie do punktu stałego G75 X1=0 Z1=0 ;własny blok (identyfikator osi maszyny!) TRANS Przesunięcie programowane 3. Zapis w pamięci TRANS X... Z... ; własny blok SCALE Programowalny współczynnik skali działa pojedynczymi blokami SCALE X... Z... ; współczynnik skali w kierunku podanej osi, własny blok ROT Programowany obrót ROT RPL=... ; obrót w aktualnej płaszczyźnie G17 do G19, własny blok SCALE Programowany współczynnik skali MIRROR Programowane lustrzane odbicie MIRROR X0 ; oś współrzędnych, której kierunek ulega zamianie, własny blok ATRANS Addytywne programowane przesunięcie ATRANS X... Z... ; własny blok ASCALE Addytywny programowany współczynnik skali ASCALE X... Z... ; współczynnik skali w kierunku podanej osi, własny blok AROT Addytywny programowany obrót AROT RPL=... ; obrót addytywny w aktualnej płaszczyźnie G17 do G19, własny blok AMIRROR Addytywne programowane lustrzane odbicie AMIRROR X0 ; oś współrzędnych, której kierunek ulega zamianie, własny blok G25 Dolne ograniczenie prędkości obrotowej wrzeciona S25 S... ; własny blok albo dolne ograniczenie pola roboczego G25 X... Z... ; własny blok G26 górne ograniczenie prędkości obrotowej wrzeciona G26 S... ; własny blok albo górne ograniczenie pola roboczego G26 X... Z... ; własny blok G17 Płaszczyzna X/Y 6: wybór płaszczyzny G18* Płaszczyzna Z/X G19 Płaszczyzna Y/Z G40* Korekcja promienia narzędzia WYŁ 7: korekcja promienia narzędzia 3-7

38 Programowanie 3.1 Podstawy programowania NC Adres Znaczenie Przyporządkow. wartości Informacja Programowanie G41 Korekcja promienia narzędzia na lewo od konturu G42 Korekcja promienia narzędzia na prawo od konturu G500 * Nastawne przesunięcie punktu zerowego WYŁ G54 1. nastawne przesunięcie punktu zerowego G55 2.nastawne przesunięcie punktu zerowego G56 3. nastawne przesunięcie punktu zerowego G57 4. nastawne przesunięcie punktu zerowego G58 5. nastawne przesunięcie punktu zerowego G59 6. nastawne przesunięcie punktu zerowego G53 Maskowanie pojedynczymi blokami nastawnego przesunięcia punktu zerowego G153 G60 * G64 Maskowanie pojedynczymi blokami nastawnego przesunięcia punktu zerowego łącznie z frame bazowym Zatrzymanie dokładne Praca z przechodzeniem płynnym między blokami działa modalnie 8: nastawne przesunięcie punktu zerowego działa modalnie 9: maskowanie nastawnego przesunięcia punktu zerowego, działa pojedynczymi blokami 10: zachowanie się przy dosuwaniu działa modalnie G9 Zatrzymanie dokładne pojedynczymi blokami 11: zatrzymanie dokładne - pojedynczymi blokami działa pojedynczymi blokami G601 * G602 G70 G71 * Okno zatrzymania dokładnego dokładnie przy G60, G9 Okno zatrzymania dokładnego zgrubnie przy G60, G9 Podawanie wymiarów w calach Podawanie wymiarów metryczne G700 Podawanie wymiarów w calach, również dla posuwu F G710 Podawanie wymiarów metryczne, również dla posuwu F G90 * G91 Podawanie wymiarów absolutne Podawanie wymiarów przyrostowe G94* Posuw F w mm/min G95 G96 G97 G450 * G451 Posuw F w mm/obrót wrzeciona Stała prędkość skrawania WŁ (F w mm/obrót, S w m/min) Stała prędkość skrawania WYŁ Okrąg przejściowy Punkt przecięcia 12: okno zatrzymania dokładnego działa modalnie 13: podawanie wymiarów calowe / metryczne działa modalnie 14: wymiar bezwzględny / przyrostowy działa modalnie 15: posuw / wrzeciono działa modalnie Grupa G 18: zachowanie się w narożnikach przy korekcji promienia narzędzia działa modalnie 3-8 G96 S... LIMS=... F...

39 Programowanie 3.1 Podstawy programowania NC Adres Znaczenie Przyporządkow. wartości Informacja Programowanie BRISK * Skokowe przyśpieszenie ruchu po konturze SOFT Przyśpieszenie ruchu po konturze z ograniczeniem przyspieszenia drugiego stopnia FFWOF * FFWON Sterowanie wyprzedzające WYŁ. Sterowanie wyprzedzające WŁ. 21: Profil przyśpieszenia działa modalnie 24. Sterowanie wyprzedzające działa modalnie WALIMON * Ograniczenie pola roboczego WŁ. 28. Ograniczenie pola roboczego działa modalnie ;obowiązuje dla wszystkich osi, które zostały uaktywnione przy pomocy danej nastawczej, wartości odpowiednio nastawione przy pomocy G25, G26 WALIMOF Ograniczenie pola roboczego WYŁ. DIAMOF Podawanie wymiarów w promieniu 29: Podawanie wymiarów w promieniu / średnicy DIAMON * Podawanie wymiarów w średnicy działa modalnie G290 * Tryb SIEMENS 47: zewnętrzne języki NC Funkcje oznaczone * działają na początku programu (w stanie przy dostawie sterowania, jeżeli nie zaprogramowano inaczej a producent maszyny zachował ustawienie standardowe dla technologii "szlifowanie"). H H0=... H9999=... H0= do H9999= Funkcja H ± (8 miejsc dziesiętnych) albo w formie wykładniczej: ±( ) Przeniesienie wartości do PLC, ustalenie znaczenia przez producenta maszyny np. H7= I Parametr interpolacji ± Należący do osi X, znaczenie w zależności od G2,G3->punkt Patrz G2, G3 i G33, G34, G35 środkowy okręgu albo G33, G34, G35 G331, G332 à skok gwintu K Parametr interpolacji ± Należący do osi Z, ponadto jak I Patrz G2, G3 i G33, G34, G35 I1= Punkt pośredni dla interpolacji ± Należący do osi X, podanie przy interpolacji kołowej z CIP Patrz CIP kołowej K1= Punkt pośredni dla interpolacji kołowej ± Należący do osi Z, podanie przy interpolacji kołowej z CIP Patrz CIP L Podprogram, nazwa i wywołanie 7 miejsc dziesiętnych, tylko liczby całkowite, bez znaku L... ; własny blok Zamiast dowolnej nazwy można też wybrać L1...L ; przez to podprogram jest wywoływany również we własnym bloku, pamiętaj: L0001 nie jest równe L1 Nazwa LL6 jest zarezerwowana dla podprogramu zmiany narzędzia! M Funkcja dodatkowa tylko liczby całkowite, bez znaku Np. do łączeń jak chłodziwo WŁ., maksymalnie 5 funkcji M w jednym bloku M0 Zatrzymanie programowane Na końcu bloku z M0 obróbka jest zatrzymywana, kontynuowanie przebiegu następuje przy pomocy ponownego NC-START M

40 Programowanie 3.1 Podstawy programowania NC Adres Znaczenie Przyporządkowanie wartości Informacja Programowanie M1 Stop do wyboru Jak M0, ale zatrzymanie następuje tylko wtedy, gdy dociera specjalny sygnał (sterowanie programem: M01 ) M2 Koniec programu Znajduje się w ostatnim bloku programu obróbki M30 - Zarezerwowano, nie stosować M17 - Zarezerwowano, nie stosować M3 Obroty wrzeciona w prawo (dla wrzeciona wiodącego) M4 Obroty wrzeciona w lewo (dla wrzeciona wiodącego) M5 Wrzeciono stop (dla wrzeciona wiodącego) Mn=3 Obroty wrzeciona w prawo (dla wrzeciona n) n = 1 albo 2 M2=3 ; obroty w prawo stop dla wrzeciona 2 Mn=4 Obroty wrzeciona w lewo (dla wrzeciona n) n = 1 albo 2 M2=4 ; obroty w lewo stop dla wrzeciona 2 Mn=5 Wrzeciono stop (dla wrzeciona n) n = 1 albo 2 M2=5 ; wrzeciono stop dla wrzeciona 2 M6 Zmiana narzędzia Tylko wtedy, gdy jest uaktywniona poprzez daną maszynową przy pomocy M6, w przeciwnym przypadku zmiana bezpośrednio przy pomocy polecenia T M40 Automatyczne przełączanie stopnia przekładni (dla wrzeciona master) Mn=40 Automatyczne przełączanie stopnia przekładni (dla wrzeciona n) n = 1 albo = 2 M1 = 40 ; stopień przekładni automatycznie ; dla wrzeciona 1 M41 do M45 Stopień przekładni 1 do stopnia przekładni 5 (dla wrzeciona wiodącego) Mn=41 do Stopień przekładni 1 do n = 1 albo = 2 M2=41 ; 1. stopień przekładni dla wrzeciona 2 Mn=45 stopnia przekładni 5 (dla wrzeciona n) M70, M19 - Zarezerwowano, nie stosować M... Pozostałe funkcje M Funkcjonowanie nie jest ustalone po stronie sterowania i przez to producent maszyny może nim swobodnie dysponować N Numer bloku - blok uboczny tylko liczby całkowite, bez znaku : Numer bloku - blok główny tylko liczby całkowite, bez znaku P Liczba przebiegów podprogramu tylko liczby całkowite, bez znaku Może być stosowany do oznaczania bloków numerem, znajduje się na początku bloku Specjalne oznaczanie bloków - zamiast N..., blok ten powinien zawierać wszystkie instrukcje dla kompletnego kolejnego segmentu obróbki Przy wielokrotnym przebiegu podprogramu znajduje się w tym samym bloku co wywołanie, N20 :20 L781 P... N10 L871 P3 ; własny blok ; trzykrotny przebieg 3-10

41 Programowanie 3.1 Podstawy programowania NC Adres Znaczenie Przyporządkowanie wartości Informacja Programowanie R0 do R299 Parametry obliczeniowe (8 miejsc dziesiętnych) albo forma wykładnicza: R1= R2=4 ( ) Funkcje obliczeniowe Oprócz 4 podstawowych działań rachunkowych z operatorami + - * / są następujące funkcje obliczeniowe: SIN( ) Sinus stopień w formie wykładniczej: R1= EX9 ; R1 = R1=SIN(17.35) COS ( ) Cosinus stopień R2=COS(R3) TAN( ) Tangens stopień R4=TAN(R5) ASIN( ) Arcus sinus R10=ASIN(0.35) ; R10: 20,487 stopni ACOS( ) Arcus cosinus R20=ACOS(R2) ; R20:... stopni ATAN2(, ) Arcus tangens2 Z dwóch wektorów prostopadłych do siebie jest obliczany R40=ATAN2(30.5,80.1) ; R40: stopni kąt wektora wypadkowego. Odniesieniem kątowym jest zawsze 2. podany wektor. Wynik w zakresie -180 do +180 stopni. SQRT( ) Pierwiastek kwadratowy R6=SQRT(R7) POT( ) Kwadrat R12=POT(R13) ABS( ) Wartość bezwzględna R8=ABS(R9) TRUNC( ) Część całkowitoliczbowa R10=TRUNC(R11) LN( ) Logarytm naturalny R12=LN(R9) EXP( ) Funkcja wykładnicza R13=EXP(R1) RET Koniec podprogramu Stosowanie zamiast M2 - do utrzymania sterowania RET ; własny blok kształtowego S... Prędkość obrotowa wrzeciona (wrzeciono wiodące) Czas oczekiwania w obrotach wrzeciona G4 S... ; własny blok S1=... Prędkość obrotowa dla wrzeciona Jednostka miary prędkości obrotowej wrzeciona obr/min S1=725 ; prędkość obrotowa 725 obr/min dla wrzeciona 1 S2=... Prędkość obrotowa dla wrzeciona Jednostka miary prędkości obrotowej wrzeciona obr/min S2=730 ; prędkość obrotowa 730 obr/min dla wrzeciona 2 S Prędkość skrawania przy Jednostka miary prędkości skrawania w m/min przy G96 S aktywnym G96 Czas oczekiwania w bloku z G4 G96, funkcja tylko dla wrzeciona wiodącego S Czas oczekiwania w obrotach wrzeciona G4 S... ; własny blok 3-11

42 Programowanie 3.1 Podstawy programowania NC ACC [oś] Procentowa korekcja przyśpieszenia Adres Znaczenie Przyporządkowanie wartości Informacja Programowanie T Numer narzędzia Zmiana narzędzia może następować bezpośrednio przy T... tylko liczby całkowite, bez znaku pomocy polecenia T albo dopiero przy M6. Jest to nastawiane poprzez daną maszynową. X Oś ± Informacja dotycząca drogi X... Z Oś ± Informacja dotycząca drogi Z... AC Współrzędna absolutna - Dla określonej osi można pojedynczymi blokami podawać wymiar dla punktu końcowego albo środkowego odmien- N10 G91 X10 Z=AC(20) stowy ; X - wymiar przyro- nie od G , liczby całkowite Korekcja przyśpieszenia dla osi albo wrzeciona, podawanie w procentach. Z - wymiar absolutny N10 ACC[X]=80 ; dla osi X 80% N20 ACC[S]=50 ; dla wrzeciona 50% ACP ACN ANG AR CALL CHF Współrzędna bezwzględna, ruch do pozycji w kierunku dodatnim (dla osi obrotowej, wrzeciona) Współrzędna bezwzględna, ruch do pozycji w kierunku ujemnym (dla osi obrotowej, wrzeciona) Kąt dla podania prostej w przebiegu konturu Kąt rozwarcia dla interpolacji kołowej Pośrednie wywołanie cyklu Fazka, zastosowanie ogólne - Dla osi obrotowej można pojedynczymi blokami podawać wymiary dla punktu końcowego z ACP (...) odmiennie od G90/G91; można to stosować również przy pozycjonowaniu wrzeciona - Dla osi obrotowej można pojedynczymi blokami podawać wymiary dla punktu końcowego z ACN (...) odmiennie od G90/G91; można to stosować również przy pozycjonowaniu wrzeciona ± Podawanie w stopniach, możliwość podania prostej przy G0 albo G1, jest znana tylko jedna współrzędna punktu końcowego płaszczyzny albo w przypadku konturów poprzez wiele bloków sumaryczny punkt końcowy jest nieznany Dane w stopniach, możliwość ustalania okręgu przy G2/G3 - Specjalna forma wywołania cyklu, nie ma przekazania parametrów, nazwa cyklu zapisana w zmiennej, przewidziana tylko do wewnętrznego zastosowania w cyklach Wstawia fazkę o podanej długości między dwoma blokami konturu N10 A=ACP(45.3) ; dosunięcie do pozycji absolutnej w osi A w kierunku dodatnim ; pozycjonowanie wrze- N20 SPOS=ACP(33.1) ciona N10 A=ACN(45.3) N10 G1 X... Z... N11 X... ANG=... albo kontur przez wiele bloków: N10 G1 X... Z... N11 ANG=... N12 X... Z... ANG=... Patrz G2; G3 N10 CALL VARNAME N10 X... Z... CHF=... N11 X... Z... ; dosunięcie do pozycji absolutnej w osi A w kierunku ujemnym ; nazwa zmiennej 3-12

43 Programowanie 3.1 Podstawy programowania NC Adres Znaczenie Przyp. wartości Informacja Programowanie CHR Fazka, w zarysie konturu Wstawia fazkę o podanej długości ramienia między dwoma blokami konturu N10 X... Z... CHR=... N11 X... Z... CR Promień dla interpolacji Możliwość ustalenia okręgu przy G2/G3 Patrz G2; G3 kołowej znak ujemny - dla wyboru okręgu: większy niż półokrąg CYCLE... Cykl obróbkowy tylko zadane wartości Wywoływanie cykli obróbkowych wymaga oddzielnego bloku, przewidziane przekazywane parametry muszą być wyposażone w wartości, specjalne wywołania cykli są możliwe przy pomocy dodatkowego MCALL albo CALL CYCLE410 Szlifowanie wcinające N10 CYCLE410(...) ; własny blok CYCLE411 Szlifowanie wcinające wielokrotne N10 CYCLE411(...) ; własny blok CYCLE412 Szlifowanie wcinające odsadzenia N10 CYCLE412(...) ; własny blok CYCLE 413 Szlifowanie wcinające skośne N10 CYCLE4130(...) ;własny blok CYCLE 414 Szlifowanie po łuku koła N10 CYCLE414(...) ; własny blok CYCLE415 Ruch wahliwy N10 CYCLE415(...) ; własny blok CYCLE416 Obciąganie i profilowanie N10 CYCLE416(...) ; własny blok CYCLE420 Ogólne dane narzędzi N10 CYCLE420(...) ; własny blok DC Współrzędna absolutna, bezpośredni ruch do pozycji (dla osi obrotowej, wrzeciona) - Dla osi obrotowej można pojedynczymi blokami podawać wymiar dla punktu końcowego przy pomocy DC(...) odmiennie od G90/G91 DEF Instrukcja definicyjna Definiowanie lokalnych zmiennych użytkownika typu BOOL, CHAR, INT, REAL, bezpośrednio na początku programu FRC FRCM Posuw pojedynczymi blokami dla fazki/zaokrąglenia Posuw modalny dla fazki/zaokrąglenia N10 A=DC(45.3) ; Bezpośredni ruch do pozycji w osi A N20 SPOS=DC(33.1) ; pozycjonowanie wrzeciona DEF INT VARI1=24, VARI2 ; 2 zmienne typu INT ; nazwę ustala użytkownik 0, >0 W przypadku FRC=0 działa posuw F Jednostka miary patrz w przypadku F i G94, G95, fazka/zaokrąglenie patrz w przypadku CHF, CHR, RND 0, >0 W przypadku FRCM=0 działa posuw F Jednostka miary patrz w przypadku F i G94, G95, zaokrąglenie, zaokrąglenie modalne patrz w przypadku RND, RNDM 3-13

44 Programowanie 3.1 Podstawy programowania NC Adres Znaczenie Przyporządkow. wartości Informacja Programowanie FXS [oś] Ruch do oporu sztywnego =1: wybór =0: cofnięcie wyboru Oś: stosować identyfikatory osi maszyny N20 G1 X10 Z25 FXS[Z1]=1 FXST[Z1]=12.3 FXSW[Z1]=2 F... FXST [oś] Moment zacisku, ruch > W %, max 100% maksymalnego momentu napędu, N30 FXST[Z1]=12.3 do oporu sztywnego oś: stosować identyfikatory osi maszyny FXSW [oś] Okno nadzoru, ruch do oporu sztywnego > 0.0 Jednostka miary mm albo stopnie, specyficzna dla osi, oś: stosować identyfikatory osi maszyny N40 FXSW[Z1]=2.4 GOTOB GOTOF IC Instrukcja skoku wstecz Instrukcja skoku do przodu Współrzędna w wymiarze przyrostowym - W połączeniu z etykietą następuje przeskok do zaznaczonego bloku, cel skoku w kierunku początku programu - W połączeniu z etykietą następuje przeskok do zaznaczonego bloku, cel skoku w kierunku końca programu - Dla określonej osi można pojedynczymi blokami podawać wymiar dla punktu końcowego odmiennie od G90. IF Warunek skoku - Przy spełnionym warunku skoku następuje przeskok do bloku z etykietą:, w przeciwnym przypadku następne polecenie / blok, wiele poleceń IF w jednym bloku jest możliwe, Operatory porównawcze: == równy <> nierówny > większy. < mniejszy >= większy albo równy <= mniejszy albo równy LIMS MEAS MEAW Górna graniczna prędkość obrotowa wrzeciona przy G96, G97 Pomiar z kasowaniem pozostałej drogi Pomiar bez kasowania pozostałej drogi 0, Ogranicza prędkość obrotową wrzeciona przy włączonej funkcji G96 - stała prędkość skrawania i G =+1: wejście pomiarowe 1, zbocze rosnące =-1: wejście pomiarowe 1, zbocze opadające =+1: wejście pomiarowe 1, zbocze rosnące =-1: wejście pomiarowe 1, zbocze opadające N10 ETYKIETA1: N100 GOTOB ETYKIETA1 N10 GOTOF ETYKIETA2... N130 ETYKIETA2:... N10 G90 X10 Z=IC(20) ; Z - wymiar łańcuchowy X - wymiar absolutny N10 IF R1>5 GOTOF ETYKIETA3... N80 ETYKIETA3:... Patrz G96 N10 MEAS=-1 G1 X... Z... F... N10 MEAW=1 G1 X... Z... F

45 Programowanie 3.1 Podstawy programowania NC Adres Znaczenie Przyporządkow. wartości Informacja Programowanie $A_DBB[n] $A_DBW(n) $A_DBD[n] Bajt danych Słowo danych Podwójne słowo danych Odczyt i zapis zmiennych PLC $A_DBR[n] Dane real i PLC) $AA_FXS [oś] Status, ruch do oporu sztywnego - Wartości: Oś: identyfikator osi maszyny $AA_MM [oś] Wynik pomiaru osi w układzie współrzędnych maszyny - Oś: identyfikator osi (X, Z), w której odbywa się ruch przy pomiarze $AA_MW Wynik pomiaru osi w układzie - Oś: identyfikator osi (X, Y), w której odbywa się [oś] współrzędnych obrabianego ruch przy pomiarze przedmiotu $AC_MEA [1] Status zlecenia pomiaru - Stan przy dostawie: 0: stan wyjściowy, czujnik nie przełączył 1: czujnik przełączył $A..._..._TIME $AC_..._PARTS $AC_MSNUM $P_MSNUM $P_NUM_SPIN DLES $AA_S[n] Zadajnik czasu przebiegu: $AN_SETUP_TIME $AN_POWERON_TIME $AC_OPERATING_TIME $AC_CYCLE_TIME $AC_CUTTING_TIME Licznik obr. przedmiotów: $AC_TOTAL_PARTS $AC_REQUIRED _PARTS $AC_ACTUAL_PARTS $AC_SPECIAL_PARTS Numer aktywnego wrzeciona wiodącego Numer zaprogramowanego wrzeciona wiodącego Liczba zaprojektowanych wrzecion Rzeczywista prędkość obrotowa wrzeciona n min (wartość tylko do odcz. min (wartość tylko do odcz. s s s , całkowitoliczbowa Zmienna systemowa: Czas od ostatniego rozruchu progr. sterowania Czas od ostatniego normalnego rozruchu progr. Całkowity czas przebiegu wszystkich progr. NC Czas przebiegu programu NC (tylko wybranego) Czas pracy narzędzia Zmienna systemowa: Liczba całkowita rzeczywista Liczba zadana obrabianych przedmiotów Aktualna liczba rzeczywista Liczba obrabianych przedmiotów - wyspecyfikowana przez użytkownika tylko do odczytu tylko do odczytu tylko do odczytu numer wrzeciona n =1 albo =2 tylko do odczytu N10 $A_DBR(5)=16.3 ;zapis zmiennych real; ; z offsetem pozycja 5 ; (położenie, typ i znaczenie są uzgodnione między NC N10 IF $AA_FXS[X1]==1 GOTOF... N10 R1=$AA_MM[X] N10 R2=$AA_MW[X] N10 IF $AC_MEAS[1]==1 GOTOF... ; gdy czujnik pomiarowy przełączył, kontynuuj program... N10 IF $AC_CYCLE_TIME== N10 IF $AC_ACTUAL_PARTS==

46 Programowanie 3.1 Podstawy programowania NC Adres Znaczenie Przyporządkow. wartości Informacja Programowanie $P_S[n] Ostatnio zaprogramowana numer wrzeciona n =1 albo =2 tylko do odczytu prędkość obrotowa wrzeciona n $AC_SDIR[n] Aktualny kierunek obrotów numer wrzeciona n =1 albo =2 tylko do odczytu wrzeciona n $P_SDIR[n] Ostatnio zaprogramowany kierunek obrotów wrzeciona n numer wrzeciona n =1 albo =2 tylko do odczytu $P_TOOLNO Numer aktywnego narzędzia T - Tylko do odczytu N10 IF $P_TOOLNO==12 GOTOF... $P_TOOL Aktywny numer D aktywnego - Tylko do odczytu N10 IF $P_TOOL==1 GOTOF... narzędzia MSG( ) Komunikat Max 65 znaków Tekst komunikatu w cudzysłowie MSG( TEKST KOMUNIKATU )... ; własny blok... N150 MSG( ) ; skasowanie poprzedniego komunikatu RND Zaokrąglenie Wstawia zaokrąglenie stycznie między dwa bloki konturu z podaną wartością promienia N10 X... Z... RND=... N11 X... Z... RNDM Zaokrąglenie modalne Wstawia zaokrąglenia stycznie na kolejnych narożnikach N10 X... Y... RNDM=.7.3 konturu o podanej wartości promienia, ;modalne zaokrąglenie WŁ. specjalny posuw FRCM=... jest możliwy N11 X... Y Modalne zaokrąglenie WYŁ... N100 RNDM=.0 ;modalne zaokrąglenie WYŁ RPL Kąt obrotu w przypadku ROT, AROT ± Podanie w stopniach, kąt dla zaprogramowanego obrotu w aktualnej płaszczyźnie G17 do G19 Patrz ROT, AROT SET(...) REP() SETMS(n) SETMS SF SP(n) Ustawienie wartości dla pól zmiennych Ustalenie wrzeciona jako wiodącego Punkt początkowy gwintu przy G33 Konwertuje numer wrzeciona n na identyfikator osi SET: różne wartości, od podanego elementu do: odpowiedniej liczby wartości REP: taką samą wartość, od podanego elementu do końca pola n = 1 albo n = 2 n: numer wrzeciona, przy pomocy tylko SETMS działa domyślnie wrzeciono wiodące Podanie w stopniach, punkt początkowy gwintu przy G33 jest przesuwany o podaną wartość n = 1 albo =2, identyfikator osi: np. "SP1" albo "C" DEF REAL VAR2[12]=REP(4.5) ; wszystkie elementy wartość 4.5 N10 R10=SET(1.1,2,3,4.4) ; R10=1.1, R11=2.2, R4=4.4 N10 SETMS(2) ; własny blok, 2. wrzeciono = wiodące patrz G

47 Programowanie 3.1 Podstawy programowania NC Adres Znaczenie Przyporządkow. wartości Informacja Programowanie SPOS Pozycja wrzeciona Podanie w stopniach, wrzeciono zatrzymuje się w N10 SPOS=... podanej pozycji (wrzeciono musi być do tego zaprojektowane technicznie: regulacja położenia) N10 SPOS=ACN(...) N10 SPOS=ACP(...) Numer wrzeciona n: 1 albo 2 SPOS(n) N10 SPOS=IC(...) STOPFIFO STARTFIFO* STOPRE Zatrzymanie szybkiego segmentu obróbki Początek szybkiego segmentu obróbki Zatrzymanie przebiegu wyprzedzającego - Funkcja specjalna, wypełnienie pamięci przebiegu wyprzedzającego, aż nastąpi rozpoznanie STARTFIFO, "bufor przebiegu wyprzedzającego pełny" albo "koniec programu" - Funkcja specjalna Równolegle do niej następuje wypełnienie bufora przebiegu wyprzedzającego - Funkcja specjalna, następny blok jest dekodowany dopiero wtedy, gdy jest wykonany blok przed STOPRE N10 SPOS=DC(...) STOPFIFO ; własny blok, początek wypełniania N10 X... N20 X... N30 X... STARTFIFO STOPRE ; własny blok TRAFOOF Wyłączenie TRAANG - Wyłącza wszystkie transformacje kinematyczne TRAFOOF ; własny blok TRAANG Transformacja osi skośnej TRAANG(30) ; 30 G05 Uaktywnia wcinanie skośne Można zastosować tylko z osią skośną (TRAANG) G05 X... G07 Ruch do pozycji startowej Można zastosować tylko z osią skośną (TRAANG) G07 X... Z... ; własny blok, koniec wypełniania 3-17

48 Programowanie 3.2 Dane dot. drogi 3.2 Dane dot. drogi Programowanie podawania wymiarów Funkcjonowanie W tym rozdziale znajdziecie opisy poleceń, przy pomocy których możecie bezpośrednio programować dane wymiarowe wzięte bezpośrednio z rysunku. Ma to tę zaletę, że przy sporządzaniu programu NC nie trzeba przeprowadzać szeroko zakrojonych obliczeń. Wskazówka Polecenia opisane w tym rozdziale znajdują się w większości przypadków na początku programu NC. Zestawienie tych funkcji nie powinno być podnoszone do rangi opatentowanej recepty. Na przykład wybór płaszczyzny roboczej może mieć zupełnie sens również w innym miejscu w programie NC. Niniejszy rozdział, a także wszystkie następne, powinien Wam służyć raczej jako przewodnik, którego osnowa opiera się na "klasycznej" strukturze programu NC. Przegląd typowych danych wymiarowych Podstawą większości programów NC jest rysunek z konkretnymi danymi wymiarowymi. Przy przekładaniu na program NC pomocne jest dokładne przejmowanie danych wymiarowych z rysunku warsztatowego do programu obróbki. Mogą to być: Absolutne podanie wymiaru, G90 działające modalnie obowiązuje dla wszystkich osi w bloku, aż do odwołania przez G91 w kolejnym bloku. Absolutne podanie wymiaru, X=AC(wartość) tylko ta wartość obowiązuje tylko dla podanej osi i nie ma na nią wpływu G90/G91. Jest możliwe dla osi a również dla pozycjonowań wrzeciona SPOS, SPOSA i parametrów interpolacji I, J, K. Absolutne podanie wymiaru, X=DC(wartość) bezpośrednie dosunięcie do pozycji po najkrótszej drodze, tylko ta wartość obowiązuje dla podanej osi obrotowej i nie wpływa na nią G90/G91. Jest możliwe również dla pozycjonowań wrzeciona SPOS, SPOSA. Podanie wymiaru absolutnego, X=ACP(wartość) Ruch do pozycji w kierunku dodatnim, tylko ta wartość jest tylko dla osi obrotowej, której zakres jest ustawiony w danej maszynowej na 0...<360. Podanie wymiaru absolutnego, X=ACN(wartość) Ruch do pozycji w kierunku ujemnym, tylko ta wartość jest tylko dla osi obrotowej, której zakres jest ustawiony w danej maszynowej na 0...<360. Przyrostowe podanie wymiaru, G91 działające modalnie obowiązuje dla wszystkich osi w bloku, aż do odwołania przez G90 w kolejnym bloku. Przyrostowe podanie wymiaru, X=IC(wartość) tylko ta wartość obowiązuje tylko dla podanej osi i nie wpływa na nią G90/G91. Jest możliwe dla osi a również dla pozycjonowań wrzeciona SPOS, SPOSA i parametrów interpolacji I, J, K. 3-18

49 Programowanie 3.2 Dane dot. drogi Podanie wymiarów w calach, G70 obowiązuje dla wszystkich osi liniowych w bloku, aż do odwołania przez G71 w kolejnym bloku. Podanie wymiarów metryczne, G71 obowiązuje dla wszystkich osi liniowych w bloku, aż do odwołania przez G70 w kolejnym bloku. Podanie wymiarów w calach jak G70, obowiązuje jednak również dla posuwu i danych nastawczych zawierających długość. Podanie wymiarów metryczne jak G71, obowiązuje jednak również dla posuwu i danych nastawczych zawierających długość. Programowanie w średnicy, DIAMON wł. Programowanie w średnicy, DIAMOF wył Programowanie w średnicy, DIAM90 dla bloków ruchu z G90. Programowanie w promieniu dla bloków ruchu z G Absolutne / przyrostowe podanie wymiaru: G90, G91, AC, IC Funkcjonowanie Przy pomocy instrukcji G90/G91 zapisane informacje o drodze X, Z,... są ewaluowane jako punkt końcowy we współrzędnych (G90) albo jako będąca do przebycia droga w osi (G91). G90/G91 obowiązuje dla wszystkich osi. Odmiennie od ustawienia G90/G91 określona informacja o drodze może być pojedynczymi blokami przy pomocy AC/IC podawana w wymiarze absolutnym/przyrostowym. Te instrukcje nie określają toru, po którym następuje dojście do punktów końcowych. W tym celu istnieje grupa G (G0, G1, G2, G3,... patrz punkt "Ruchy w osiach"). Programowanie G90 ;absolutne podawanie wymiarów G91 ;przyrostowe podawanie wymiarów Z=AC(..) ;absolutne podawanie wymiarów dla określonej osi (tutaj: oś Z), pojedynczymi blokami Z=IC(..) przyrostowe podawanie wymiarów dla określonej osi (tutaj: oś Z), pojedynczymi blokami Rysunek 3-3 Różne podawanie wymiarów na rysunku 3-19

50 Programowanie 3.2 Dane dot. drogi Absolutne podawanie wymiarów G90 Przy absolutnym podawaniu wymiarów odnoszą się one do punktu zerowego obowiązującego w danej chwili układu współrzędnych (układ współrzędnych obrabianego przedmiotu albo aktualny układ współrzędnych obrabianego przedmiotu albo układ współrzędnych maszyny). Jest to zależne od tego, jakie przesunięcia właśnie działają: programowane, nastawne albo żadne. Przy starcie programu G90 działa dla wszystkich osi i pozostaje aktywne tak długo, aż w późniejszym bloku zostanie odwołane przez G91 (przyrostowe podawanie wymiarów). Działa więc modalnie. Przyrostowe podawanie wymiarów G91 Przy przyrostowym podawaniu wymiarów wartość liczbowa zawarta w informacji o drodze oznacza drogę do przebycia w osi. Znak podaje kierunek ruchu. G91 działa dla wszystkich osi i może zostać odwołane przez G90 (absolutne podawanie wymiarów) w późniejszym bloku. Podanie przez =AC(...), =IC(...) Po współrzędnej punktu końcowego należy pisać znak równości. Wartość należy podać w nawiasach okrągłych. Również dla punktów środkowych okręgów jest przy pomocy =AC(...) możliwe bezwzględne podawanie wymiarów. W przeciwnym przypadku punktem odniesienia dla punktu środkowego okręgu jest jego punkt początkowy. Przykład programowania N10 G90 X20 Z90 ;podawanie wymiarów absolutne N20 X75 Y=IC(-32) ;podanie wymiaru X nadal absolutne, Y - wymiar przyrostowy... N180 G91 X40 Z20 ;przełączenie na przyrostowe podawanie wymiarów N190 X-12 Z=AC(17) ;X - nadal przyrostowe podanie wymiarów, Z - absolutne Podawanie wymiarów metryczne i calowe: G71, G70, G710, G700 Funkcjonowanie Jeżeli obrabiany przedmiot jest zwymiarowany odmiennie od nastawienia systemu podstawowego sterowania (w calach wzgl. w mm), wówczas wymiary można wprowadzać bezpośrednio do programu. Sterowanie dokonuje odpowiednich przeliczeń na system podstawowy. Programowanie G70 G71 ;podawanie wymiarów w calach ;podawanie wymiarów metryczne 3-20

51 Programowanie 3.2 Dane dot. drogi G700 G710 ;podanie wymiarów w calach, również dla posuwu F ;podanie wymiarów metryczne, również dla posuwu F Przykład programowania Informacje N10 G70 X10 Z30 N20 X40 Z50... N80 G71 X19 Z17.3 ;podawanie wymiarów w calach ;G70 działa nadal ;od tego miejsca metryczne podawanie wymiarów W zależności od ustawienia podstawowego sterowanie interpretuje wszystkie wartości geometryczne jako podawanie wymiarów metryczne albo calowe. Jako wartości geometryczne należy rozumieć również korekcji narzędzia i nastawne przesunięcia punktu zerowego, łącznie z ich wyświetlaniem; a więc posuw F w mm/min wzgl. w calach/min. Nastawienie podstawowe może być dokonywane poprzez daną maszynową. Wszystkie przykłady podane w niniejszej instrukcji zakładają metryczne ustawienie podstawowe. G70 wzgl. G71 odczytuje wszystkie dane geometryczne, które odnoszą się bezpośrednio do obrabianego przedmiotu, odpowiednio w systemie calowym albo metrycznym, np. informacja dot. drogi X, Z przy G0,G1,G2,G3,G33, CIP, CT parametry interpolacji I, K (również skok gwintu) promień okręgu CR programowane przesunięcie punktu zerowego (TRANS, ATRANS) G70/G71 nie mają wpływu na wszystkie pozostałe dane geometryczne, które nie są bezpośrednimi danymi dotyczącymi obrabianego przedmiotu, jak posuwy, korekcji narzędzi, nastawne przesunięcia punktu zerowego. G700/G710 wpływa natomiast dodatkowo na posuw F (cali/min, cali/obr. wzgl. mm/min, mm/obr.). Wskazówka Cykle do zewnętrznego szlifowania wałków obsługują tylko metryczne podawanie wymiarów. 3-21

52 Programowanie 3.2 Dane dot. drogi Podawanie wymiarów w promieniu / średnicy: DIAMOF, DIAMON, DIAM90 Funkcjonowanie Dla obróbki części podawanie drogi dla osi X (oś poprzeczna) jest programowane jako podanie średnicy. W programie można w razie potrzeby przełączyć na podawanie promienia. DIAMOF wzgl. DIAMON ewaluuje podanie punktu końcowego dla osi X jako podanie w promieniu wzgl. w średnicy. Odpowiednio ukazuje się wartość rzeczywista na wyświetleniu w przypadku układu współrzędnych obrabianego przedmiotu. W przypadku DIAM90, niezależnie od rodzaju ruchu (G90/G91), wartość rzeczywista osi poprzecznej X jest zawsze wyświetlana jako średnica. Dotyczy to również odczytu wartości rzeczywistych w układzie współrzędnych obrabianego przedmiotu w przypadku MEAS, MEAW, $P_EP[x] i $AA_IW[x]. Programowanie DIAMOF DIAMON DIAM90 dla G91 ;podawanie wymiarów w promieniu ;podawanie wymiarów w średnicy ;podawanie wymiarów w średnicy dla G90, podawanie wymiarów w promieniu podawanie średnicy DIAMON oś poprzeczna podawanie promienia DIAMOF oś poprzeczna oś podłużna oś podłużna Rysunek 3-4 Podawanie wymiarów w średnicy i promieniu dla osi poprzecznej N10 G0 X0 Z0 ; Ruch do punktu startowego N20 DIAMOF ; Wprowadzanie w średnicy wył N30 G1 X30 S2000 M03 F0.8 ; oś x = oś poprzeczna; podawanie w promieniu aktywne ; ruch do pozycji w promieniu X30 N40 DIAMON ; podawanie w średnicy aktywne N50 G1 X70 Z-20 ; Ruch do pozycji w średnicy X70 i Z-20 N60 Z-30 N70 DIAM90 ; Programowanie w średnicy dla wymiaru odniesienia ; i programowanie w promieniu dla wymiaru przyrostowego N80 G91 X10 Z-20 ; wymiar przyrostowy N90 G90 X10 ; wymiar odniesienia N100 M30 ; koniec programu 3-22

53 Programowanie 3.2 Dane dot. drogi Wskazówka Przesunięcie programowane przy pomocy TRANS X... albo ATRANS X... jest zawsze ewaluowane jako podanie wymiaru w promieniu. Opis tej funkcji: patrz następny punkt Programowane przesunięcie punktu zerowego: TRANS, ATRANS Funkcjonowanie Programowalne przesunięcie punktu zerowego może zostać zastosowane: przy powtarzających się kształtach/usytuowaniach w różnych położeniach na obrabianym przedmiocie przy wyborze nowego punktu odniesienia dla podawania wymiarów jako naddatek przy obróbce zgrubnej Przez to powstaje aktualny układ współrzędnych obrabianego przedmiotu. Do niego odnoszą się nowe pisane wymiary. Przesunięcie jest możliwe we wszystkich osiach. Wskazówka W osi X punkt zerowy obrabianego przedmiotu, z powodu funkcji programowania w średnicy (DIAMON) i stała prędkość skrawania (G96) powinien leżeć w osi toczenia. Dlatego nie należy stosować albo należy stosować tylko niewielkie przesunięcie (np. jako naddatek) w osi X. Programowanie Rysunek 3-5 Działanie przesunięcia programowanego 3-23

54 Programowanie 3.2 Dane dot. drogi Programowanie TRANS Z... ; przesunięcie programowane, kasuje stare instrukcje przesunięcia, obrotu, współczynnika skali, lustrzanego odbicia ATRANS Z... ; przesunięcie programowane, addytywnie di istniejących instrukcji TRANS Przykład programowania ; bez wartości: kasuje stare instrukcje przesunięcia, obrotu, współczynnika skali, lustrzanego odbicia Instrukcja z TRANS/ATRANS wymaga zawsze oddzielnego bloku N10... N20 TRANS Z5 ; przesunięcie programowane, 5mm w osi Z N30 L10 ; wywołanie podprogramu, zawiera geometrię do przesunięcia... N70 TRANS ; przesunięcie skasowane... Wywołanie podprogramu - patrz punkt "Technika podprogramów" Programowany współczynnik skali: SCALE, ASCALE Funkcjonowanie Programowanie Wskazówki Przy pomocy SCALE, ASCALE można dla wszystkich osi zaprogramować współczynnik skali. Przy pomocy tego współczynnika jest zwiększana albo zmniejszana droga w każdorazowo podanej osi. Jako odniesienie dla zmiany skali obowiązuje aktualnie ustawiony układ współrzędnych. SCALE X... Z... ASCALE X... Z... SCALE ; programowalny współczynnik skali, kasuje stare instrukcje przesunięcia, obrotu, współczynnika skali, lustrzanego odbicia ; programowalny współczynnik skali, addytywny do istniejących instrukcji ; bez wartości: kasuje stare instrukcje przesunięcia, obrotu, współczynnika skali, lustrzanego odbicia Instrukcje ze SCALE, ASCALE wymagają każdorazowi oddzielnego bloku. W przypadku okręgów powinien w obydwu osiach być używany ten sam współczynnik Jeżeli przy aktywnym SCALE/ASCALE zostanie zaprogramowane ATRANS, wówczas również te wartości przesunięcia ulegają skalowaniu. 3-24

55 Programowanie 3.2 Dane dot. drogi Przykład programowania Informacje Rysunek 3-6 Przykład programowanego współczynnika skali N20 L10 N30 SCALE X2 Z2 N40 L10... ;programowany oryginał konturu ;kontur 2-razy powiększony w X i Z Wywołanie podprogramu patrz punkt Technika podprogramów Obok programowanego przesunięcia i współczynnika skali istnieją jeszcze funkcje: programowany obrót ROT, AROT i programowane lustrzane odbicie MIRROR, AMIRROR Funkcje te są stosowane przeważnie przy obróbce frezarskiej. Na szlifierkach jest to możliwe z TRANSMIT. Przykłady obrotu i lustrzanego odbicia: patrz punkt Przegląd instrukcji". 3-25

56 Programowanie 3.2 Dane dot. drogi Programowane lustrzane odbicie: MIRROR, AMIRROR Funkcjonowanie Przy pomocy MIRROR/AMIRROR kształty obrabianych przedmiotów mogą być poddawane lustrzanemu odbiciu wokół osi współrzędnych. Wszystkie ruchy postępowe, które są zaprogramowane po wywołaniu lustrzanego odbicia, np. w podprogramie, są wykonywane w lustrzanym odbiciu. Programowanie Parametry MIRROR X0 Y0 Z0 (Zaprogramowanie instrukcji zastępującej w oddzielnym bloku NC) albo AMIRROR X0 Y0 Z0 (Zaprogramowanie instrukcji addytywnej w oddzielnym bloku NC) MIRROR AMIRROR X Y Z Lustrzane odbicie bezwzględne, w odniesieniu do aktualnie obowiązującego układu współrzędnych, nastawionego przy pomocy G54 bis G599 Lustrzane odbicie addytywne, w odniesieniu do aktualnie obowiązującego nastawionego albo programowanego układu współrzędnych Oś geometryczna, której kierunek ma zostać zamieniony. Tutaj podaną wartość można dowolnie wybrać, np. X0 Y0 Z0. Przykład kontur obciąganie Pokazany tutaj kontur programujecie raz jako podprogram. Kolejny kontur wytwarzacie przez lustrzane odbicie. Rysunek 3-7 Przykład N10 G18 G54 ; płaszczyzna robocza X/Z N20 L10 ; wykonanie konturu 1 N30 MIRROR X0 ; lustrzane odbicie osi Z (w Z następuje zamiana kierunku) N40 L10 ; wykonanie konturu 2 N50 MIRROR ; wyłączenie lustrzanego odbicia N60 G0 X300 Z100 M30 ; odsunięcie, koniec programu 3-26

57 Programowanie 3.2 Dane dot. drogi Addytywna instrukcja, AMIRROR X Y Z Lustrzane odbicie, które ma bazować na już istniejących transformacjach, programujecie przy pomocy AMIRROR. Jako odniesienie obowiązuje aktualnie nastawiony albo ostatnio zaprogramowany układ współrzędnych. Wyłączenie lustrzanego odbicia Dla wszystkich osi: MIRROR (bez podania osi) Wskazówka Z poleceniem lustrzanego odbicia sterowanie automatycznie przestawia polecenia korekty toru ruchu (G41/G42 wzgl. G42/G41) odpowiednio do zmienionego kierunku obróbki. 3-27

58 Programowanie 3.2 Dane dot. drogi To samo dotyczy kierunku obrotu okręgu (G2/G3 wzgl. G3/G2). Wskazówka Gdy po MIRROR zaprogramujecie przy pomocy AROT dodatkowy obrót, musicie od przypadku do przypadku pracować z odwrotnymi kierunkami obrotów (dodatni/ujemny wzgl. ujemny/dodatni). Lustrzane odbicia w osiach geometrycznych są przez sterowanie samoczynnie przeliczane na obroty i ew. lustrzane odbicia osi odbicia nastawianej przez daną maszynową. Dotyczy to również nastawianych przesunięć punktu zerowego. Producent maszyny Poprzez daną maszynową MD można ustawić, wokół której osi następuje lustrzane odbicie. MD = 0: Następuje lustrzane odbicie wokół zaprogramowanej osi (negowanie wartości). MD = 1 albo 2 albo 3: W zależności od wprowadzonej wartości lustrzane odbicie jest odwzorowywane na lustrzane odbicie jednej określonej osi odniesienia (1= oś X; 2= oś Y; 3= oś Z) i obrót dwóch innych osi geometrycznych. Przy pomocy MD10612 MIRROR_TOGGLE = 0 można ustalić, że reakcja na zaprogramowane wartości zawsze następuje. W przypadku wartości 0, jak w przypadku MIRROR X0, lustrzane odbicie osi jest wyłączane a przy wartościach nierównych 0 oś ulega lustrzanemu odbiciu, o ile nie jest to jeszcze dokonane. 3-28

59 Programowanie 3.2 Dane dot. drogi nastawiane przesunięcie punktu zerowego: G54 do G59, G507 do G512, G500, G53, G153 Funkcjonowanie Programowanie Nastawne przesunięcie punktu zerowego podaje położenie punktu zerowego obrabianego przedmiotu na maszynie (przesunięcie punktu zerowego obrabianego przedmiotu w odniesieniu do punktu zerowego maszyny). To przesunięcie jest określane przy mocowaniu obrabianego przedmiotu w maszynie i w drodze czynności obsługowej wprowadzane w przewidzianym polu danych. Wartość jest uaktywniana z programu przez wybór z dwunastu możliwych grupowań: G54 do G59 i G507 do G512. Obsługa patrz punkt "Wprowadzenie/zmiana przesunięcia punktu zerowego" G54 ; 1. nastawiane przesunięcie punktu zerowego G55 ; 2. nastawiane przesunięcie punktu zerowego G56 ; 3. nastawiane przesunięcie punktu zerowego G57 ; 4. nastawiane przesunięcie punktu zerowego G58 ; 5. nastawiane przesunięcie punktu zerowego G59 ; 6. nastawiane przesunięcie punktu zerowego G507 ; 7. nastawiane przesunięcie punktu zerowego G508 ; 8. nastawiane przesunięcie punktu zerowego G509 ; 9. nastawiane przesunięcie punktu zerowego G510 ; 10. nastawiane przesunięcie punktu zerowego G511 ; 11. nastawiane przesunięcie punktu zerowego G512 ; 12. nastawiane przesunięcie punktu zerowego G500 ; nastawiane przesunięcie punktu zerowego WYŁ - modalne G53 ; nastawiane przesunięcie punktu zerowego WYŁ - pojedynczymi blokami, wyłącza również przesunięcie programowane G153 ; jak G53, wyłącza również frame bazowy Rysunek 3-8 Nastawne przesunięcie punktu zerowego 3-29

60 Programowanie 3.2 Dane dot. drogi Przykład programowania N10 G54... ; wywołanie 1. nastawiane przesunięcie punktu zerowego N20 X... Z... ; obróbka... N90 G500 G0 X... ; wyłączenie nastawnego przesunięcia punktu zerowego Programowane ograniczenie pola roboczego: G25, G26, WALIMON, WALIMOF Funkcjonowanie Przy pomocy ograniczenia pola roboczego jest ustalany zakres pracy dla wszystkich osi. Tylko w tym zakresie wolno wykonywać ruchy. Dane dot. współrzędnych są odniesione do maszyny. Przy aktywnej korekcji długości narzędzia jest miarodajny wierzchołek narzędzia; w innym przypadku punkt odniesienia nośnika narzędzi. Aby móc korzystać z ograniczenia pola roboczego, musi ono zostać uaktywnione dla każdorazowej osi. Następuje to poprzez maskę wprowadzania pod <Offset param.> <Dane nastawcze> <Ograniczenie pola roboczego>. Są dwie możliwości ustalenia zakresu pracy: Wprowadzenie wartości poprzez maskę wprowadzania sterowania pod <Offset param.> <Dane nastawcze> <Ograniczenie pola roboczego> Przez to ograniczenie pola roboczego działa również w rodzaju pracy JOG. Programowanie z G25/G26 W programie obróbki można zmieniać wartości dla poszczególnych osi. Wartości wprowadzona na masce wprowadzania (<Offset Param> <Dane nastawcze> <Ogranicz. pola roboczego>) są zastępowane. Przy pomocy WALIMON/WALIMOF ograniczenie pola roboczego jest w programie włączane/wyłączane. Programowanie G25 X... Z... G26 X... Z... WALIMON WALOMOF ;dolne ograniczenie pola roboczego ;górne ograniczenie pola roboczego ;ograniczenie pola roboczego WŁ. ;ograniczenie pola roboczego WYŁ. 3-30

61 Programowanie 3.2 Dane dot. drogi Rysunek 3-9 Programowane ograniczenie pola roboczego Wskazówki W przypadku G25, G25 należy stosować identyfikator kanału z MD 20080: AXCONF_CHANAX_NAME_TAB. W przypadku SINUMERIK 802D sl są możliwe transformacje kinematyczne (TRAANG). Tutaj są ewentualnie projektowane różne identyfikatory osi dla MD i identyfikatory osi geometrycznych MD 20060: AXCONF_GEOAX_NAME_TAB. G25, G26 jest w połączeniu z adresem S stosowane również do ograniczania prędkości obrotowej wrzeciona. Ograniczenie pola roboczego może zostać uaktywnione tylko wtedy, gdy dla przewidzianych osi dokonano dosunięcia do punktu odniesienia. Przykład programowania N10 G25 X0 Z40 ; Wartości dolnego ograniczenia pola roboczego N20 G26 X80 Z160 ; Wartości górnego ograniczenia pola roboczego N30 T1 N40 G0 X70 Z150 N50 WALIMON ; ograniczenie pola roboczego WŁ... ; pracować tylko w ramach pola roboczego N90 WALIMOF ; ograniczenie pola roboczego WYŁ 3-31

62 Programowanie 3.3 Ruchy w osiach 3.3 Ruchy w osiach Interpolacja prostoliniowa z przesuwem szybkim: G0 Funkcjonowanie Programowanie Ruch przesuwem szybkim G0 jest używany do szybkiego pozycjonowania narzędzia, nie do bezpośredniej obróbki. Można wykonywać ruch jednocześnie we wszystkich osiach - po torze prostoliniowym. Dla każdej osi jest w danych maszynowych ustalona prędkość maksymalna (przesuw szybki). Gdy ruch wykonuje tylko jedna oś, wykonuje go przesuwem szybkim. Gdy wykonują ruch równocześnie dwie osie, prędkość po torze (wynikowa) jest tak wybierana, by uzyskać możliwie maksymalną prędkość po torze przy uwzględnieniu obydwu osi. Zaprogramowany posuw (słowo F) jest dla G0 bez znaczenia. G0 działa aż do odwołania przez inną instrukcję z tej grupy G (G1, G2, G3,...). G0 X... Z... G0 AP=... RP=... G0 AP=... RP=... ; współrzędne kartezjańskie ; współrzędne biegunowe ; współrzędne walcowe (3-wymiarowe) Wskazówka: Dalszą możliwością zaprogramowania prostej jest podanie kąta ANG=. Rysunek 3-10 Interpolacja prostoliniowa z przesuwem szybkim od punktu P1 do punktu P2 3-32

63 Programowanie 3.3 Ruchy w osiach Przykład programowania Informacje N10 G0 X100 Z65 ;współrzędna kartezjańska... N50 G0 RP=16.78 AP=45 ;współrzędna biegunowa Do wykonywania ruchu do pozycji istnieje dalsza grupa funkcji G (patrz punkt "Zatrzymanie dokładne/przejście płynne: G60, G64"). W przypadku zatrzymania dokładnego G60 można przy pomocy dalszej grupy G wybrać okno z różnymi dokładnościami. Dla zatrzymania dokładnego istnieje alternatywnie działająca pojedynczymi blokami instrukcja: G9. W celu dopasowania do Waszych zadań pozycjonowania powinniście uwzględnić te możliwości! Interpolacja liniowa z posuwem: G1 Funkcjonowanie Narzędzie porusza się od punktu początkowego do punktu końcowego po torze prostoliniowym. Dla prędkości ruchu po torze jest miarodajne zaprogramowane słowo F. Ruch można wykonywać równocześnie we wszystkich osiach. G1 działa aż do odwołania przez inną instrukcję z tej grupy G (G0, G2,G3,...). Programowanie G1 X... Z... F... ;współrzędne kartezjańskie G1 AP=... RP=... F... ;współrzędne biegunowe G1 AP=... RP=... F.. ;współrzędne walcowe (3-wymiarowe) Wskazówka: Kolejną możliwość programowania linii prostej stanowi podanie kąta ANG=

64 Programowanie 3.3 Ruchy w osiach Rysunek 3-11 Interpolacja prostoliniowa z G1 Przykład programowania N05 G54 G0 G90 X40 Z200 S500 M3 ; Narzędzie porusza się przesuwem szybkim, prędkość obr. wrzeciona = 500 obr/min, obr. w prawo N10 G1 Z120 F0.15 ; Interpolacja prostoliniowa z posuwem 0.15 mm/obrót N15 X45 Z105 N20 Z80 N25 G0 X100 N30 M2 ; Odsunięcie przesuwem szybkim ; Koniec programu Interpolacja kołowa: G2, G3 Funkcjonowanie Narzędzie porusza się od punktu początkowego do punktu końcowego po torze kołowym. Kierunek jest określany przez funkcję G: Rysunek 3-12 Ustalenie kierunku obrotu okręgu G2-G3 3-34

65 Programowanie 3.3 Ruchy w osiach Opis pożądanego okręgu może zostać podany w różny sposób: Rysunek 3-13 Możliwości programowania okręgu przy pomocy G2-G3 na przykładzie G2 Programowanie G2/G3 działa aż do odwołania przez inną instrukcję z tej grupy G (G0, G1,...). Dla prędkości po torze jest miarodajne zaprogramowane słowo F. G2/G3 X... Z... I... K... G2/G3 CR=... X... Z... G2/G3 AR=... I... K... G2/G3 AR=... X... Z... G2/G3 AP=... RP=... ; Punkt środkowy i końcowy ; Promień okręgu i punkt końcowy ; Kąt otwarcia i punkt środkowy kąt rozwarcia i punkt końcowy ; Współrzędne biegunowe, okrąg wokół bieguna Wskazówka Dalsze możliwości programowania okręgu stwarza okrąg CT z przyłączeniem stycznym i okrąg CIP poprzez punkt pośredni (patrz następny punkt). 3-35

66 Programowanie 3.3 Ruchy w osiach Tolerancje wprowadzania dla okręgu Okręgi są akceptowane przez sterowanie tylko z określoną tolerancją wymiarów. Porównywane są przy tym promienie okręgu w punkcie początkowym i końcowym. Jeżeli różnica mieści się w tolerancji, wówczas punkt środkowy jest wewnętrznie dokładnie ustalany. W innym przypadku następuje komunikat alarmowy. Wartość tolerancji jest nastawiana poprzez daną maszynową (patrz "Instrukcja eksploatacji 802D sl). Przykład programowania, podanie punktu środkowego i punktu końcowego Rysunek 3-14 Przykład podania punktu środkowego i punktu końcowego N5 G90 X30 Y40 N10 G2 Z50 X40 K10 I-7 ;punkt początkowy okręgu dla N10 ;punkt końcowy i punkt środkowy Wskazówka: Wartości punktu środkowego odnoszą się do punktu początkowego okręgu! Przykład programowania, podanie punktu końcowego i promienia: Rysunek 3-15 Przykład podania punktu końcowego i promienia 3-36

67 Programowanie 3.3 Ruchy w osiach N5 G90 Z30 X40 ;Punkt początkowy okręgu dla N10 N10 G2 Z50 X40 CR= ;Punkt końcowy i promień Wskazówka: W wyniku ujemnego znaku wartości przy CR=-... łuk koła zostaje wybrany większy niż półokrąg. Przykład programowania: podanie kąta punktu końcowego i kąta rozwarcia Rysunek 3-16 Przykład podania punktu końcowego i kąta rozwarcia N5 G90 Z30 X40 ;Punkt początkowy okręgu dla N10 N10 G2 Z50 X40 AR=105 ;Punkt końcowy i kąt rozwarcia Przykład programowania: podanie punktu środkowego i kąta rozwarcia Rysunek 3-17 Przykład podania punktu środkowego i kąta rozwarcia 3-37

68 Programowanie 3.3 Ruchy w osiach N5 G90 Z30 X40 N10 G2 K10 I-7 AR=105 ; Punkt początkowy okręgu dla N10 ; Punkt środkowy i kąt rozwarcia Wskazówka: wartości punktu środkowego odnoszą się do punktu początkowego okręgu! Interpolacja kołowa poprzez punkt pośredni: CIP Funkcjonowanie Kierunek okręgu wynika przy tym z położenia punktu pośredniego (między punktami początkowym i końcowym). Podanie punktu pośredniego: I1=... dla osi X, K1=... dla osi Z. CIP działa aż do odwołania przez inną instrukcję z tej grupy G (G0, G1,...). Ustawione podawanie wymiarów G90 albo G91 obowiązuje dla punktu końcowego i punktu pośredniego! Rysunek 3-18 Przykład programowania N5 G90 Z30 X40 N10 CIP Z50 X40 K1=40 I1=45 Okrąg z podaniem punktu końcowego i pośredniego na przykładzie G90 ;Punkt początkowy okręgu dla N10 ;Punkt końcowy i pośredni 3-38

69 Programowanie 3.3 Ruchy w osiach Okrąg z przejściem stycznym: CT Funkcjonowanie Przy pomocy CT i zaprogramowanego punktu końcowego w aktualnej płaszczyźnie ( G18: płaszczyzna Z/X) jest wytwarzany okrąg, który stycznie łączy się z poprzedzającym elementem konturu (okrąg albo prosta). Promień i punkt środkowy okręgu są przy tym określane z warunków geometrycznych z poprzedniego elementu konturu i zaprogramowanego punktu końcowego okręgu. Rysunek 3-19 Okrąg z przejściem stycznym do poprzedniego elementu konturu Dosunięcie do punktu stałego: G75 Funkcjonowanie Przykład programowania Przy pomocy G75 można dokonywać dosunięcia do punktu stałego w maszynie, np. do punktu zmiany narzędzia. Pozycja jest dla wszystkich osi zapisana w danych maszynowych. Nie działa żadne przesunięcie. Prędkością w każdej osi jest jej przesuw szybki. G75 wymaga własnego bloku i działa pojedynczymi blokami. Należy zaprogramować identyfikator osi maszyny! W bloku po G75 ponownie jest aktywne poprzednie polecenie G z grupy rodzaj interpolacji (G0, G1, G2,...). N10 G75 X1=0 Z1=0 Wskazówka: Zaprogramowane wartości X1, Z1 (tutaj = 0) są ignorowane, muszą być jednak pisane. 3-39

70 Programowanie 3.3 Ruchy w osiach Bazowanie do punktu odniesienia: G74 Działanie Przy pomocy G74 można przeprowadzać w programie NC bazowanie do punktu odniesienia. Kierunek i prędkość każdej osi są zapisane w danych maszynowych. G74 wymaga własnego bloku i działa pojedynczymi blokami. Należy zaprogramować identyfikator osi maszyny! W bloku po G74 ponownie działa poprzednie polecenie G z grupy Rodzaj interpolacji (G0, G1, G2,...). Przykład programowania N10 G74 X1=0 Z1=0 Wskazówka: Zaprogramowane wartości pozycji dla X1, Z1 (tutaj =0) są ignorowane, muszą być jednak pisane Pomiar czujnikiem przełączającym: MEAS, MEAW Funkcjonowanie Programowanie Funkcja jest dostępna w przypadku SINUMERIK 802D sl plus i pro. Jeżeli w bloku z ruchem postępowym w osiach znajduje się instrukcja MEAS=... albo MEAW=..., pozycje poruszanych osi są odczytywane przy zboczu łączeniowym przyłączonego czujnika pomiarowego i zapisywane. Wynik pomiaru daje się odczytać dla każdej osi w programie. W przypadku MEAS ruch osi jest hamowany przy przybyciu wybranego zbocza łączeniowego czujnika a pozostała droga jest kasowana. MEAS=1 G1 X... Z... F... ; Pomiar ze zboczem rosnącym czujnika pomiarowego, skasowanie pozostałej drogi MEAS=-1 G1 X... Z... F... ; Pomiar ze zboczem opadającym czujnika pomiarowego, skasowanie pozostałej drogi MEAW=1 G1 X... Z... F... ; Pomiar ze zboczem rosnącym czujnika pomiarowego, bez kasowania pozostałej drogi MEAW=-1 G1 X... Z... F... ; Pomiar ze zboczem opadającym czujnika pomiarowego, bez kasowania pozostałej drogi Ostrożnie W przypadku MEAW: czujnik pomiarowy prowadzi do zaprogramowanej pozycji również po zadziałaniu. Niebezpieczeństwo zniszczenia! 3-40

71 Programowanie 3.3 Ruchy w osiach Status zlecenia pomiaru Gdy czujnik pomiarowy przełączył, zmienna $AC_MEA[1] po bloku pomiaru ma wartość=1, w innym przypadku wartość=0. Z wystartowaniem bloku pomiaru zmienna jest ustawiana na wartość=0. Wynik pomiaru Przykład programowania Wynik pomiaru jest dla osi wykonujących ruch w bloku pomiaru dostępny w następujących zmiennych po bloku pomiaru przy pomyślnym przełączeniu czujnika pomiarowego: w układzie współrzędnych maszyny: $AA_MM[ oś] w układzie współrzędnych obrabianego przedmiotu: $AA_MW[ oś] Oś oznacza X albo Z. N10 MEAS=1 G1 X300 Z-40 F4000 ; Pomiar z kasowaniem pozostałej drogi, zbocze rosnące N20 IF $AC_MEA[1]==0 GOTOF MEASERR ; błąd pomiaru? N30 R5=$AA_MW[X] R6=$AA_MW[Z] ; przetwarzanie wartości pomiarowych.. N100 MEASERR: M0 ; błąd pomiaru Wskazówka: instrukcja IF - patrz punkt "Warunkowe skoki w programie" Posuw F Funkcjonowanie Posuw F jest prędkością po torze ruchu i jest wielkością sumy geometrycznej składowych prędkości w poszczególnych osiach. Prędkości w osiach wynikają z udziału drogi w osi w drodze po konturze. Posuw F działa w przypadku rodzajów interpolacji G1, G2, G3, CIP, CT i pozostaje zachowany tak długo, aż zostanie napisane nowe słowo F. Programowanie F... Wskazówka: W przypadku wartości wyrażanych liczbą całkowitą kropkę dziesiętną można pominąć, np. F300 Jednostka miary dla F z G94, G95 Jednostka miary dla słowa F jest określana przez funkcje G: G94 F jako posuw w mm/min G95 F jako posuw w mm/obrót wrzeciona (ma sens tylko wtedy, gdy wrzeciono wiruje!) 3-41

72 Programowanie 3.3 Ruchy w osiach Przykład programowania Informacja Wskazówka: Ta jednostka miary obowiązuje dla podawania wymiarów w systemie metrycznym. Zgodnie z punktem Podawanie wymiarów metryczne i calowe jest również możliwe ustawienie wymiarów w calach. N10 G94 F310 ; posuw w mm/min... N110 S200 M3 ;obroty wrzeciona N120 G95 F15.5 ; posuw w mm/obrót Wskazówka: piszcie nowe słowo F, gdy przełączacie G94 - G95! Grupa G94, G95 zawiera jeszcze funkcje G96, G97 dla stałej prędkości skrawania. Te funkcje mają dodatkowo jeszcze wpływ na słowo S Zatrzymanie dokładne / przejście płynne: G9, G60, G64 Funkcjonowanie W celu ustawiania zachowania się w ruchu na granicach bloków i w celu przełączania bloków istnieją funkcje G, które umożliwiają optymalne dopasowanie do różnych wymogów. Przykład: chcecie w osiach przeprowadzać szybkie pozycjonowanie albo chcecie jednym ciągiem obrabiać kontur poprzez wiele bloków. Programowanie G60 G64 G9 G601 G602 ;Zatrzymanie dokładne - działa modalnie ;Przechodzenie płynne między blokami ;Zatrzymanie dokładne - działa pojedynczymi blokami ;Okno zatrzymania dokładnego dokładnie ;Okno zatrzymania dokładnego zgrubnie Zatrzymanie dokładne G60, G9 Gdy działa funkcja zatrzymanie dokładne (G60 albo G9), wówczas w celu uzyskania dokładnej pozycji docelowej na końcu bloku prędkość jest wyhamowywana do zera. Przy tym przy pomocy następnej działającej modalnie grupy G można nastawić, kiedy przemieszczenie w tym bloku jest uznawane za zakończone i następuje przełączenie na następny blok. 3-42

73 Programowanie 3.3 Ruchy w osiach G601 okno zatrzymania dokładnego dokładnie Przełączenie bloku następuje, gdy wszystkie osie osiągnęły okno zatrzymania dokładnego dokładnie (wartość w danej maszynowej). G02 okno zatrzymania dokładnego zgrubnie Przełączenie bloku następuje, gdy wszystkie osie osiągnęły okno zatrzymania dokładnego zgrubnie (wartość w danej maszynowej). Wybór okna zatrzymania dokładnego ma istotny wpływ na czas łączny, gdy jest wykonywanych wiele pozycjonowań. Dokładne ustawiania wymagają więcej czasu. Rysunek 3-20 Okno zatrzymania dokładnego zgrubnie albo dokładnie, działa przy G60- G9, okna przedstawione w powiększeniu Przykład programowania N5 G602 ; Okno zatrzymania dokładnego zgrubnie N10 G0 G60 Z... ; Zatrzymanie dokładne modalnie N20 X... Z... ; G60 działa nadal... N50 G1 G ; Okno zatrzymania dokładnego dokładnie N80 G64 Z... ; Przełączenie na przechodzenie płynne... N100 G0 G9 Z... ; Zatrzymanie dokładne działa tylko w tym bloku N ; Ponownie praca z przechodzeniem płynnym Wskazówka: Polecenie G9 wytwarza zatrzymanie dokładne tylko dla tego bloku, w którym się znajduje; G60 natomiast aż do odwołania przez G

74 Programowanie 3.3 Ruchy w osiach Przejście płynne G64 Przykład programowania Celem płynnego przechodzenia między blokami jest uniknięcie hamowania na końcach bloków i przechodzenie do następnego bloku z możliwie taką samą prędkością po torze ruchu (w przypadku przejść stycznych). Funkcja pracuje z wyprzedzającym prowadzeniem prędkości poprzez wiele bloków (look ahead). W przypadku przejść nie stycznych (narożniki) prędkość jest ewentualnie tak szybko obniżana, że osie podlegają stosunkowo dużej zmianie prędkości w krótkim czasie. Ma to za skutek duże przyspieszenie drugiego stopnia (zmianę przyspieszenia). Poprzez uaktywnienie funkcji SOFT można ograniczyć wielkość przyspieszenia drugiego stopnia. N10 G64 G1 Z... F... ;przejście płynne N20 X... ;nadal przejście płynne... N180 G60... ;przełączenie na zatrzymanie dokładne Wyprzedzające prowadzenie prędkości (look ahead) W pracy z przejściem płynnym z G64 sterowanie na wiele bloków naprzód oblicza prowadzenie prędkości. Dzięki temu można przy przejściach w przybliżeniu stycznych przyśpieszać albo hamować poprzez wiele bloków. Tory ruchu, które składają się z krótszych dróg w blokach NC, pozwalają na uzyskiwanie większych prędkości niż bez tego wyprzedzenia. Posuw Zaprogramowany posuw F G64 - przejście płynne z look ahead G60 - zatrz. dokładne Droga w bloku Rysunek 3-21 Porównanie zachowania się G60 i G64 pod względem prędkości przy krótkich drogach w blokach 3-44

75 Sposób przyśpieszania: BRISK, SOFT BRISK Programowanie 3.3 Ruchy w osiach Osie maszyny wykonują ruch z maksymalnym przyśpieszeniem po konturze aż do uzyskania prędkości końcowej. BRISK umożliwia pracę z optymalizacją czasu. Prędkość zadana jest uzyskiwana w krótkim czasie. Występują jednak skoki w przebiegu przyśpieszenia. SOFT Osie maszyny przyśpieszają według nieliniowej, rosnącej charakterystyki, aż do uzyskania prędkości końcowej. Dzięki temu przyśpieszaniu bez szarpnięć SOFT umożliwia mniejsze obciążenie maszyny. Takie samo zachowane się ma miejsce w procesach hamowania. Rysunek 3-22 Zasadniczy przebieg prędkości po konturze w przypadku BRISK / SOFT Programowanie BRISK SOFT Przykład programowania ;Skokowe przyśpieszenie ruchu po konturze ; Przyśpieszenie ruchu po konturze z ograniczeniem przyspieszenia drugiego stopnia N10 SOFT G1 X30 Z84 F6.5 ; Przyśpieszenie ruchu po konturze z ograniczeniem przyspieszenia drugiego stopnia... N90 BRISK X87 Z104 ;Dalej z przyśpieszeniem skokowym

76 Programowanie 3.3 Ruchy w osiach Procentowa korekcja przyśpieszenia: ACC Funkcjonowanie Programowanie We fragmentach programu może być konieczna programowa zmiana przyśpieszenia osi albo wrzeciona, nastawionego w danych maszynowych. To programowane przyśpieszenie jest to procentowa korekcja przyśpieszenia. Dla każdej osi (np. X) albo wrzeciona (S) można zaprogramować wartość procentową > 0% i 200 %. Interpolacja osi następuje wówczas z tym udziałowym przyśpieszeniem. Wartością odniesienia (100%) jest obowiązująca wartość danej maszynowej dla przyspieszenia osi albo wrzeciona. W przypadku wrzeciona wartość odniesienia jest dodatkowo zależna od: stopnia przekładni wybranego trybu (tryb pozycjonowania albo tryb prędkości obrotowej). Przykład programowania ACC[nazwa osi]=wartość procentowa ACC[S] = wartość procentowa ;Dla osi ; Dla wrzeciona N10 ACC[X]=80 N20 ACC[S]=50... N100 ACC[X]=100 ; 80% przyspieszenie dla osi X ; 50% przyspieszenie dla wrzeciona ; Wyłączenie korekcji dla osi X Skuteczność Ograniczenie działa we wszystkich rodzajach interpolacji rodzajów pracy AUTOMATYKA i MDA. Ograniczenie nie działa w JOG i przy bazowaniu do punktu odniesienia. Przez przyporządkowanie wartości ACC[...] = 100 korekcja jest wyłączana; również przez RESET i przez koniec programu. Zaprogramowana wartość korekcji działa również w przypadku posuwu próbnego. Ostrożnie Wartość większą niż 100% wolno jest zaprogramować tylko wtedy, gdy to obciążenie jest dopuszczalne dla mechaniki maszyny a napędy mają odpowiednią rezerwę. W przeciwnym przypadku może dojść do uszkodzeń mechaniki i/albo jest sygnalizowany alarm. 3-46

77 Programowanie 3.3 Ruchy w osiach Ruch ze wysterowaniem wyprzedzającym: FFWON, FFWOF Funkcjonowanie Programowanie Przez sterowanie wyprzedzające redukuje się uchyb nadążania do zera. Ruch ze sterowaniem wyprzedzającym umożliwia większą dokładność ruchu po konturze a przez to lepsze wyniki produkcyjne. FFWON FFWOF Przykład programowania ; Sterowanie wyprzedzające WŁ. ; Wysterowanie wyprzedzające WYŁ. N10 FFWON ; Sterowanie wyprzedzające WŁ. N20 G1 X... Z... F N80 FFWOF ; Sterowanie wyprzedzające WYŁ Trzecia i czwarta oś Warunek Rozbudowa stwerowania dla 3 albo 4 osi. Funkcjonowanie W zależności od wykonania maszyny może być wymagana 3. albo 4. oś. Te osie mogą być wykonane jako oś liniowa albo obrotowa. Identyfikator dla tej osi ustala producent maszyny (np. U, C albo A). W przypadku osi obrotowych zakres ruchu można projektować między 0 i < 360 stopni (modulo). Trzecia albo czwarta oś przy odpowiednim zaprojektowaniu maszyny może wykonywać ruch liniowy równocześnie z pozostałymi osiami. Jeżeli oś w bloku z G1 albo G2/G3 wykonuje ruch z pozostałymi osiami (X, Z), wówczas nie otrzymuje ona składowej posuwu F. Jej prędkość zależy od czasu ruchu biorących udział w tworzeniu konturu osi X, Z. Jej ruch "liniowy" rozpoczyna i kończy się razem z pozostałymi osiami biorącymi udział w tworzeniu konturu. Prędkość nie może być jednak większa niż ustalona wartość graniczna. Jeżeli w bloku zostanie zaprogramowana tylko ta 3. albo 4. oś, wykonuje w przypadku G1 ruch z aktywnym posuwem F. Jeżeli chodzi o oś obrotową, wówczas jednostką miary dla F jest odpowiednio stopni/min w przypadku G94 albo stopni/obrót wrzeciona w przypadku G

78 Programowanie 3.3 Ruchy w osiach Przykład programowania Dla tych osi przesunięcia można również ustawić przesunięcia (G54... G59) i programować (TRANS, ATRANS). Niech czwarta oś będzie osią obrotową o identyfikatorze A: N5 G94 ;F w mm/min albo stopniach/min N10 G0 X10 Z30 A45 ;Przejście toru ruchu X-Z z przesuwem szybkim, A - w tym samym czasie N20 G1 X12 Z33 A60 F400 ; Przejście toru ruchu X-Z z prędkością 400 mm/min, A - w tym samym czasie N30 G1 A90 F3000 ; Oś A sama wykonuje ruch do pozycji 90 stopni z prędkością 3000 stopni/min Instrukcje specjalne dla osi obrotowych: DC, ACP, ACN np. dla osi obrotowej A: A=DC(...) A=ACP(...) A=ACN(...) Przykład: N10 A=ACP(55.7) ;Podanie wymiaru absolutnego, bezpośrednie dojście do pozycji (po najkrótszej drodze) ;Podanie wymiaru absolutnego, dojście do pozycji w kierunku dodatnim ;Podanie wymiaru absolutnego, dojście do pozycji w kierunku ujemnym ;Dojście do pozycji bezwzględnej 55,7 stopni w kierunku dodatnim Czas oczekiwania: G4 Funkcjonowanie Między dwoma blokami NC możecie przerwać obróbkę na zdefiniowany czas przez wstawienie własnego bloku z G4; np. w celu wyjścia narzędzia z materiału. Słowa z F... albo S... są używane tylko dla tego bloku w celu podania czasu. Zaprogramowane przedtem posuw F pozostaje zachowany. Programowanie G4 F... G4 S... ;Czas oczekiwania w sekundach ;Czas oczekiwania w obrotach wrzeciona 3-48

79 Programowanie 3.3 Ruchy w osiach Przykład programowania Wskazówka N5 G1 F3.8 Z-50 S300 M3 ; Posuw F, prędkość obrotowa wrzeciona S N10 G4 F2.5 ; Czas oczekiwania 2,5 s N20 Z70 N30 G4 S30 ; Oczekiwanie przez 30 obrotów wrzeciona, przy S=300 obr/min i 100 % override prędkości obrotowej odpowiada to: t=0,1 min N40 X... ; Posuw i prędkość obrotowa wrzeciona działają nadal G4 S.. jest możliwe tylko w przypadku wrzeciona sterowanego (gdy zadane prędkości obrotowe są programowane również poprzez S Ruch do oporu sztywnego Funkcjonowanie Programowanie Funkcja jest dostępna w przypadku 802D sl plus i 802D sl pro. Przy pomocy funkcji "ruch do oporu sztywnego" (FXS = Fixed Stop) jest możliwe wytwarzanie zdefiniowanych sił do mocowania obrabianych przedmiotów, które są np. konieczne w przypadku tulei wrzecionowych i chwytaków. Poza tym można przy pomocy tej funkcji dokonywać dosunięcia do mechanicznych punktów odniesienia. W przypadku wystarczająco zmniejszonego momentu są również możliwe proste procesy pomiaru bez konieczności przyłączania czujnika. FXS[oś]=1 FXS[oś]=0 FXST[oś]=... FXSW[oś]=... ; Wybór ruchu do oporu sztywnego ; Cofnięcie wyboru ruchu do oporu sztywnego ; Moment zacisku, podanie w % max momentu napędu ; Szerokość okna do nadzoru oporu sztywnego ; w mm/stopniach Wskazówka: Jest preferowane pisanie identyfikatora osi maszyny jako identyfikatora oso (np. X1). Identyfikator osi kanału (np.: X) jest dostępny tylko wtedy, gdy obrót współrzędnych nie jest aktywny i ta oś jest bezpośrednio przyporządkowana do osi maszyny. Polecenia działają modalnie. Droga ruchu i wybór funkcji FXS[oś]=1 muszą zostać zaprogramowane w jednym bloku. Przykład programowania, wybór N10 G1 G94... N100 X250 Z100 F100 FXS[Z1]=1 ; Dla osi maszyny Z1 funkcja FXS wybrana, FXST[Z1]=12.3 ; Moment zacisku 12,3% FXSW[Z1]=2 ; Szerokość okna 2 mm 3-49

80 Programowanie 3.3 Ruchy w osiach Wskazówki Opór sztywny musi przy wybraniu leżeć między pozycją startową i docelową. Podanie momentu FXST[]= i szerokości okna FXSW[]= są opcjonalne. Gdy nie zostaną one zapisane, działają wartości z istniejących danych nastawczych (SD). Programowane wartości są przejmowane do danych nastawczych. Na początku są ładowane dane nastawcze z wartościami z danych maszynowych. FXST[ ]=... wzgl. FXSW[ ]=... mogą zostać zmienione w dowolnej chwili w programie. Zmiany zaczynają działać przed ruchami postępowymi w bloku. Rysunek 3-23 Przykład ruchu do oporu sztywnego, tuleja wrzecionowa jest dociskana do obrabianego przedmiotu Dalsze przykłady programowania N10 G1 G94... N20 X250 Z100 F100 FXS[X1]=1 ; Dla osi maszyny X1 wybrana FXS ; moment zacisku i szerokość okna z SD N20 X250 Z100 F100 FXS[X1]=1 ; Dla osi maszyny X1 wybrana FXS FXST[X1]=12.3 ; moment zacisku 12,3%, szerokość okna z SD N20 X250 Z100 F100 FXS[X1]=1 ; Dla osi maszyny X1 wybrana FXS FXST[X1]=12.3 FXSW[X1]=2 ; moment zacisku 12,3%, szerokość okna 2 mm N20 X250 Z100 F100 FXS[X1]=1 ; Dla osi maszyny X1 wybrana FXS FXSW[X1]=2 ; moment zacisku z SD, szerokość okna 2 mm Nastąpiło dojście do oporu sztywnego Gdy szerokość okna jest uzyskana, pozostała droga jest kasowana a wartość zadana położenia jest aktualizowana, moment napędu rośnie do zaprogramowanej wartości granicznej FXST[ ]=... wzgl. wartości z SD o następnie pozostaje stały, nadzór oporu sztywnego w ramach danej szerokości okna staje się aktywny (FXSW[ ]=... wzgl. wartość z SD). 3-50

81 Programowanie 3.3 Ruchy w osiach Cofnięcie wyboru funkcji Cofnięcie wyboru funkcji wyzwala zatrzymanie przebiegu wyprzedzającego. W bloku z FXS[X1]=0 powinny znajdować się ruchy postępowe. Przykład: N200 G1 G94 X200 Y400 F200 FXS[X1] = 0 ; Oś X1 jest wycofywana z oporu stałego do pozycji X= 200 mm. Ostrożnie Ruch do pozycji wycofania musi prowadzić od oporu sztywnego, w przeciwnym przypadku jest możliwe uszkodzenie zderzaka albo maszyny. Dalsze wskazówki Zmiana bloku następuje po osiągnięciu pozycji wycofania. Jeżeli pozycja wycofania nie jest podana, wówczas zmiana bloku następuje natychmiast po wyłączeniu ograniczenia momentu. "Pomiar z kasowaniem pozostałej drogi" (polecenie MEAS) i "ruch do oporu sztywnego" nie mogą być równocześnie zaprogramowane w jednym bloku. Podczas gdy "ruch do oporu sztywnego" jest aktywny, nie następuje nadzór konturu. Gdy granica momentu zostanie za bardzo ograniczona, oś nie może już nadążyć za wartością zadaną, regulator położenia wchodzi w ograniczenie i odchylenie od konturu rośnie. W tym stanie roboczym może przy zwiększeniu granicy momentu dojść do ruchów z szarpnięciem. Należy zapewnić, by oś mogła jeszcze nadążać. Dlatego należy skontrolować, czy odchylenie od konturu jest nie większe niż w przypadku momentu nieograniczonego. Poprzez daną maszynową można zdefiniować charakterystykę wzrostu dla nowej granicy momentu, aby uniknąć skokowego ustawienia granicy momentu (np. przy wciśnięciu tulei wrzecionowej). Zmienna systemowa statusu: $AA_FXS[oś] Ta zmienna systemowa podaje status "ruchu do oporu sztywnego" dla podanej osi: Wartość = 0: oś nie jest na oporze 1: nastąpiło pomyślne dojście do oporu (oś jest w oknie nadzoru oporu sztywnego) 2: Dosunięcie do oporu nie powiodło się (oś nie jest na oporze) 3: ruch do oporu sztywnego uaktywniony 4: opór został rozpoznany 5: wybór ruchu do oporu sztywnego jest cofany. Cofnięcie nie jest jeszcze dokonane. Odpytanie zmiennych systemowych w programie obróbki wyzwala stop przebiegu wyprzedzającego. 3-51

82 Programowanie 3.3 Ruchy w osiach Blokowanie alarmu W przypadku SINUMERIK 802D sl mogą zostać ujęte tylko stany statyczne przed i po wyborze/cofnięciu. Przy pomocy danej maszynowej można blokować wyprowadzanie następujących alarmów: "Opór sztywny nie osiągnięty" "Opór sztywny anulowany" Literatura: "Opis działania", punkt "Ruch do oporu sztywnego" 3-52

83 Programowanie 3.4 Ruchy wrzeciona 3.4 Ruchy wrzeciona Prędkość obrotowa wrzeciona S, kierunki obrotów Funkcjonowanie Prędkość obrotowa wrzeciona jest programowana pod adresem S w obrotach na minutę, gdy maszyna dysponuje wrzecionem sterowanym. Kierunek obrotów i początek wzgl. koniec ruchu są zadawane poprzez polecenia M. M3 ; Wrzeciono, obroty w prawo M4 ; Wrzeciono, obroty w lewo M5 ; Wrzeciono stop Wskazówka: W przypadku całkowitoliczbowych wartości S wprowadzanie kropki dziesiętnej nie jest konieczne, np. S270 Informacje Gdy napiszecie M3 albo M4 w jednym bloku z ruchami w osiach, polecenia M działają przed ruchami w osiach. Ustawienie standardowe: Ruchy w osiach rozpoczynają się dopiero wtedy, gdy zakończyła się faza rozbiegu wrzeciona (M3, M4). M5 jest wyprowadzane również przed ruchem w osi. Nie następuje jednak czekanie na zatrzymanie wrzeciona. Ruchy w osiach rozpoczynają się jeszcze przed zatrzymaniem wrzeciona. Przy pomocy końca programu albo RESET wrzeciono jest zatrzymywane. Na początku programu działa prędkość obrotowa wrzeciona równa zero (S0). Wskazówka: Poprzez dane maszynowe można projektować inne ustawienia. Przykład programowania N10 G1 X70 Z20 F3 S270 M3... N80 S N170 G0 Z180 M5 ; Przed ruchem w osi X, Z wrzeciono rozpędza się do 270 obr/min w prawo ; Zmiana prędkości obrotowej ; Ruch w Z, wrzeciono przechodzi w stan zatrzymany 3-53

84 Programowanie 3.4 Ruchy wrzeciona Ograniczenie prędkości obrotowej wrzeciona: G25, G26 Funkcjonowanie Programowanie Poprzez program możecie przez napisanie G25 albo G26 i adresu wrzeciona S z wartością graniczną prędkości obrotowej ograniczyć ponadto obowiązujące wartości graniczne. Przez to są równocześnie zastępowane wartości wpisane w danych nastawczych. G25 albo G26 wymaga każdorazowo oddzielnego bloku. Zaprogramowana przedtem prędkość obrotowa S pozostaje zachowana. G25 S... ; Dolne ograniczenie prędkości obrotowej wrzeciona G26 S... ; Górne ograniczenie prędkości obrotowej wrzeciona Informacje Skrajne granice prędkości obrotowej wrzeciona są ustawiane w danej maszynowej. Przez wprowadzenie poprzez pulpit obsługi mogą zostać uaktywnione dane nastawcze do dalszego uaktywnienia. W przypadku funkcji G96 - stała prędkość skrawania można zaprogramować/wprowadzić dodatkową górną granicę (LIMS). Przykład programowania N10 G25 S12 N20 G26 S700 ; Dolna graniczna prędkość obrotowa wrzeciona: 12 obr/min ; Górna graniczna prędkość obrotowa wrzeciona: 700 obr/min Pozycjonowanie wrzeciona: SPOS Warunek Wrzeciono musi być technicznie przystosowane do pracy z regulacją położenia Funkcjonowanie Przy pomocy funkcji SPOS= możecie wypozycjonować wrzeciono w określonym położeniu kątowym. Wrzeciono jest utrzymywane w pozycji przez układ regulacyjny. Prędkość procesu pozycjonowania jest ustalona w danej maszynowej. Przy pomocy wartości SPOS= z ruchu M3/M4 jest zachowywany każdorazowy kierunek obrotów aż do końca pozycjonowania. Przy pozycjonowaniu ze stanu zatrzymanego dojście do pozycji następuje po najkrótszej drodze. Kierunek wynika przy tym z każdorazowej pozycji początkowej i końcowej. 3-54

85 Programowanie 3.4 Ruchy wrzeciona Programowanie Wyjątek: Pierwszy ruch wrzeciona, tzn. gdy system pomiarowy nie jest jeszcze zsynchronizowany. Na taki przypadek kierunek jest zadawany w danej maszynowej. Inne zadania kierunku dla wrzeciona przy pomocy SPOS=ACP(...), SPOS=ACN(...),... są możliwe jak dla osi obrotowych. Ruch następuje równolegle do ewentualnych ruchach w osi w tym samym bloku. Ten blok jest zakończony, gdy są zakończone obydwa ruchy. Przykład programowania SPOS=... ; Pozycja absolutna: 0... <360 stopni SPOS=ACP(...) ; Podanie wymiaru absolutnego, dosunięcie do pozycji w kierunku dodatnim SPOS=ACN(...) ; Podanie wymiaru absolutnego, dosunięcie do pozycji w kierunku ujemnym SPOS=IC(...) ; Przyrostowe podanie wymiaru, znak ustala kierunek ruchu SPOS=DC(...) ; absolutne podanie wymiaru, bezpośredni ruch do pozycji (po najkrótszej drodze) N10 SPOS=14.3 ; Pozycja wrzeciona 14,3 stopnia... N80 G0 X89 Z300 SPOS=25.6 ; Pozycjonowanie wrzeciona z ruchami w osiach. Blok jest zakończony, gdy są zakończone wszystkie ruchy. N81 X200 Z300 ; Blok N81 rozpoczyna się dopiero wtedy, gdy jest też uzyskana pozycja wrzeciona z N Stopnie przekładni Funkcjonowanie Dla wrzeciona można zaprojektować do 5 stopni przekładni w celu dopasowania prędkość obrotowa / moment obrotowy. Wybór stopnia przekładni następuje w programie poprzez polecenie M: M40 ; automatyczny wybór stopnia przekładni M41 bis M45 ; Stopień przekładni 1 do

86 Programowanie 3.4 Ruchy wrzeciona wrzeciono Funkcjonowanie Wrzeciono wiodące W przypadku SINUMERIK 802D sl plus i 802D sl pro jest dostępne 2. wrzeciono. W przypadku tych sterowań są możliwe kinematyczne funkcje transformacji dla obróbki szlifierskiej. Te funkcje warunkują 2. wrzeciono dla napędzanego obrabianego przedmiotu. Wrzeciono główne jest w tych funkcjach używane jako oś obrotowa. Z wrzecionem wiodącym jest związany szereg funkcji, które są możliwe tylko w przypadku tego wrzeciona: G95 G96, G97 LIMS ; Posuw na obrót ; Stała prędkość skrawania Górna graniczna prędkość obrotowa w przypadku G96, G97 M3, M4, M5, S... ; Proste dane dot. kierunku obrotów, zatrzymania i prędkości obrotowej Wrzeciono master jest ustalane poprzez projektowanie (dana maszynowa). Z reguły jest to wrzeciono główne (wrzeciono 1). W programie można ustalić inne wrzeciono jako wrzeciono wiodące: SETMS(n) ; Wrzeciono n (=1 albo 2) jest od teraz wrzecionem master. Przełączenie z powrotem może również nastąpić poprzez: ; Zaprojektowane wrzeciono wiodące jest od teraz znów wrzecio- SETMS nem wiodącym SETMS(1) ; Wrzeciono 1 jest od teraz znów wrzecionem wiodącym. Zmienione w programie ustalenie wrzeciona wiodącego obowiązuje tylko do końca/anulowania programu. Następnie ponownie działa zaprojektowane wrzeciono wiodące. Programowanie poprzez numer wrzeciona Niektóre funkcje wrzeciona mogą również być wybierane poprzez numer wrzeciona: S1=..., S2=... ; Prędkość obrotowa dla wrzeciona 1 wzgl. 2 M1=3, M1=4, M1=5 ; Dane dot. kierunku obrotów, stop dla wrzeciona 1 M2=3, M2=4, M2=5 ; Dane dot. kierunku obrotów, stop dla wrzeciona 2 M1=40,..., M1=45 ; Stopnie przekładni dla wrzeciona 1 (o ile jest) M2=40,..., M2=45 ; Stopnie przekładni dla wrzeciona 2 (o ile jest) SPOS[ n ] SPI (n) ; Pozycjonowanie wrzeciona n ; Konwertuje numer wrzeciona n na identyfikator ; osi, np. "SP1" albo "CC" ; n musi być poprawnym numerem wrzeciona (1 albo 2) ; Identyfikatory wrzeciona SPI(n) i Sn są pod względem funkcji identyczne. 3-56

87 Programowanie 3.4 Ruchy wrzeciona ; Ostatnio zaprogramowana prędkość obrotowa wrzecio- $P_S[ n ] na n $AA_S[ n ] ; Rzeczywista prędkość obrotowa wrzeciona n $P_SDIR[ n ] ; Ostatnio zaprogramowany kierunek obrotów wrzeciona n $AC_SDIR[ n ] ; Aktualny kierunek obrotów wrzeciona n Są 2 wrzeciona Poprzez zmienne systemowe można w programie odpytywać: $P_NUM_SPINDLES ; Liczba zaprojektowanych wrzecion (w kanale) $P_MSNUM ; Numer zaprogramowanego wrzeciona wiodącego $AC_MSNUM Numer aktywnego wrzeciona wiodącego 3-57

88 Programowanie 3.5 Funkcje specjalne 3.5 Funkcje specjalne Stała prędkość skrawania: G96, G97 Warunek Funkcjonowanie Programowanie Ruch przesuwem szybkim Musi być wrzeciono sterowane. Przy włączonej funkcji G96 prędkość obrotowa wrzeciona jest tak dopasowywana do aktualnie obrabianej średnicy (oś poprzeczna), by zaprogramowana prędkość skrawania S na ostrzu narzędzia pozostawała stała. Prędkość obrotowa wrzeciona razy średnica = wartość stała. Słowo S jest od bloku z G96 ewaluowane jako prędkość skrawania. G96 działa modalnie aż do odwołania przez inną funkcję G tej grupy (G94, G95, G97). G96 S... LIMS=... F... ; Stała prędkość skrawania WŁ G97 ; Stała prędkość skrawania WYŁ S ; Prędkość skrawania, jedn. miary m/min LIMS= ; Górna graniczna prędkość obrotowa wrzeciona, działa w przypadku G96, G97 F ; Posuw w jednostce miary mm/obrót - jak w przypadku G95 Wskazówka: Jeżeli przedtem było aktywne G94 zamiast G95, pasująca wartość F musi zostać napisana na nowo! Przy wykonywaniu ruchu przesuwem szybkim G0 zmiany prędkości obrotowej nie są dokonywane. Wyjątek: Gdy ruch do konturu następuje przesuwem szybkim a następny blok zawiera rodzaj interpolacji G1 albo G2, G3, CIP, CT (blok konturu), wówczas już w bloku dosuwu z G0 ustawia się prędkość obrotowa dla bloku konturu. Górna graniczna prędkość obrotowa LIMS= Przy obróbce od średnic dużych ku małym prędkość obrotowa wrzeciona może bardzo wzrosnąć. Tutaj jest zalecane podanie górnego ograniczenia prędkości obrotowej wrzeciona LIMS=.... LIMS działa tylko w przypadku G96 i G97. Przez zaprogramowanie LIMS=... jest zastępowana wartość wpisana w danej nastawczej (SD 43230: SPIND_MAX_VELO_LIMS). Ta SD działa, gdy LIMS nie zostanie wpisane. Górna graniczna prędkość obrotowa, zaprogramowana przy pomocy G26 wzgl. ustalona poprzez dane maszynowe, nie może zostać przekroczona przy pomocy LIMS=. 3-58

89 Programowanie 3.5 Funkcje specjalne Wyłączenie stałej prędkości skrawania: G97 Przykład programowania Funkcja "Stała prędkość skrawania" jest wyłączana przy pomocy G97. Gdy G97 działa, zapisane słowo S podlega ponownie ewaluacji w obrotach na minutę jako prędkość obrotowa wrzeciona. Gdy nie zostanie napisane nowe słowo S, wówczas wrzeciono nadal wiruje z prędkością obrotową, która została ostatnio określona przy aktywnej funkcji G96. Informacje N10... M3 ; Kierunek obrotów wrzeciona N20 G96 S120 LIMS=2500 ; Włączenie stałej prędkości skrawania N30 G0 X150 N31 z G0 N31 X50 Z... N32 z G0 N32 X40 N40 G1 F0.2 X32 Z... ; Posuw 0,2 mm/obrót... N180 G97 X... Z... N190 S... ; 120 m/min, graniczna prędk. obr obr/min ; Bez zmiany prędkości obrotowej, ponieważ blok ; Bez zmiany prędkości obrotowej, ponieważ blok ; Dosunięcie do konturu, nowa prędkość obrotowa ; jest automatycznie tak ustawiana, jak to jest ; wymagane dla początku bloku N40 ; Wyłączenie stałej prędkości skrawania ; Nowa prędkość obrotowa wrzeciona Funkcja G96 może również zostać wyłączona przy pomocy G94 albo G95 (ta sama grupa G). W tym przypadku dla dalszego przebiegu obróbki działa ostatnio zaprogramowana prędkość obrotowa wrzeciona S, o ile nie zostanie napisane nowe słowo S. Programowalne przesunięcie TRANS albo ATRANS (patrz punkt o takiej samej nazwie) nie powinno być stosowane do osi poprzecznej X albo powinno być stosowane tylko z niewielkimi wartościami. Punkt zerowy obrabianego przedmiotu powinien leżeć w osi toczenia. Tylko wówczas jest zagwarantowane dokładne działanie G

90 Programowanie 3.5 Funkcje specjalne Zaokrąglenie, fazka Funkcjonowanie Programowanie Informacje Fazka CHF wzgl. CHR W narożniku konturu możecie wstawić element fazka (CHF wzgl. CHR) albo zaokrąglenie (RND). Jeżeli chcecie w taki sam sposób zaokrąglić kolejno wiele narożników, uzyskacie to przy pomocy "zaokrąglania modalnego" (RNDM). Posuw dla fazki/zaokrąglenia możecie programować przy pomocy FRC (pojedynczymi blokami) albo FRCM (modalnie). Gdy FRC/FRCM nie są zaprogramowane, obowiązuje normalny posuw F. CHF=... ; Wstawienie fazki, wartość: długość fazki CHR=... ; Wstawienie fazki, wartość: długość ramienia fazki RND=... ; Wstawienie zaokrąglenia, wartość: promień zaokrąglenia RNDM=... ; Zaokrąglenie modalne: ; Wartość >0: promień zaokrąglenia, zaokrąglenie modalne WŁ : Do wszystkich kolejnych narożników konturu to zaokrąglenie jest wstawiane. : wartość =0: modalne zaokrąglenie WYŁ FRC=... ; Posuw pojedynczymi blokami dla fazki/zaokrąglenia, Wartość >0, posuw w mm/min przy G94 wzgl. mm/obr. przy G95 FRCM=... ; Posuw modalny dla fazki/zaokrąglenia: ; wartość >0: posuw w mm/min (G94) wzgl. mm/obr (G95), ; Posuw modalny dla fazki/zaokrąglenia WŁ ; Wartość =0: Posuw modalny dla fazki/zaokrąglenia WYŁ ; Dla fazki/zaokrąglenia obowiązuje posuw F. Każdorazowa instrukcja CHF=... albo CHR=... albo RND=... albo RNDM=... jest pisana w tym bloku z ruchami w osiach, który prowadzi do narożnika. Zmniejszenie zaprogramowanej wartości fazki i zaokrąglenia jest w przypadku niewystarczającej długości konturu w odnośnym bloku dokonywane automatycznie. Fazka / zaokrąglenie nie ulega wstawieniu, gdy zostaną zaprogramowane kolejno trzy bloki, które nie zawierają informacji o ruchu w płaszczyźnie, zostanie dokonana zmiana płaszczyzny. F, FRC, FRCM nie działa, gdy fazka jest wykonywana z G0. Jeżeli w przypadku fazki/zaokrąglenia działa posuw F, wówczas jest to standardowo wartość z bloku, który prowadzi od narożnika. Inne ustawienia można projektować poprzez daną maszynową.. Między konturami liniowymi i kołowymi w dowolnej kombinacji jest wstawiany liniowy element konturu. Następuje ścięcie krawędzi. 3-60

91 Programowanie 3.5 Funkcje specjalne Rysunek 3-24 Przykład wstawienia fazki przy pomocy CHF na przykładzie: między dwoma prostymi Rysunek 3-25 Wstawienie fazki przy pomocy CHR na przykładzie: między dwoma prostymi Przykład programowania fazki N5 F... N10 G1 X... CHF=5 ; Wstawienie fazki o długości 5 mm N20 X... Z N100 G1 X... CHR=2 ; Wstawienie fazki o długości ramienia 2 mm N110 X... Z N200 G1 FRC=200 X... CHR=4 ; Wstawienie fazki z posuwem FRC N210 X... Z

92 Programowanie 3.5 Funkcje specjalne Zaokrąglenie RND wzgl. RNDM Między liniowymi i kołowymi elementami konturu w dowolnej kombinacji jest wstawiany element kołowy przyłączony stycznie. prosta/prosta: prosta/okrąg zaokrąglenie zaokrąglenie Rysunek 3-26 Przykłady wstawienia zaokrągleń Przykład programowania zaokrąglenia N5 F... N10 G1 X... RND=4 ; Wstawienie zaokrąglenia o promieniu 4 mm, posuw F N20 X... Z N50 G1 X... FRCM=... RNDM=2.5 ; Zaokrąglenie modalne, promień 2,5 mm ; Ze specjalnym posuwem FRCM (modalny) N60 G3 X... Z... ; Nadal wstawianie tego zaokrąglenia - do N70 N70 G1 X... Z... RNDM=0 ; Zaokrąglenie modalne WYŁ

93 Programowanie 3.6 Narzędzie i korekcja narzędzia 3.6 Narzędzie i korekcja narzędzia Funkcjonowanie Przy sporządzaniu programu obróbki nie musicie uwzględniać długości narzędzia ani promienia ostrza. Wymiary obrabianego przedmiotu programujecie bezpośrednio, np. według rysunku. Dane narzędzia wprowadzacie oddzielnie w specjalnym obszarze danych. W programie wywołujecie tylko potrzebne narzędzie z jego danymi korekcyjnymi. Na podstawie tych danych sterowanie dokonuje wymaganych korekt toru, aby wykonać opisany obrabiany przedmiot. Przy tym następuje automatyczna kompensacja kąta skrętu ściernicy ponad wymiar bazowy narzędzia, tak że geometria ściernicy jest zawsze wprowadzana pod 0 stopni. Dotyczy to również ściernic ustawionych na stałe w położeniu skośnym. Tutaj na obrazie danych ściernicy jest wprowadzana średnica maksymalna i szerokość ściernicy Narzędzie T (szlifowanie) Funkcjonowanie Programowanie Przez zaprogramowanie słowa T następuje wybór narzędzia. Czy chodzi przy tym o zmianę narzędzia czy tylko o preselekcję jest ustalone w danej maszynowej. Przy szlifowaniu zmiana (wywołanie) narzędzia przy pomocy słowa T następuje bezpośrednio. Uwzględnijcie: Jeżeli zostało uaktywnione określone narzędzie, wówczas pozostaje ono zapisane jako narzędzie aktywne po zakończeniu programu i wyłączeniu/załączeniu sterowania. Gdy ręcznie zmieniacie narzędzie, również wprowadźcie zmianę do sterowania, aby narzędzie wiedziało, jakie jest prawidłowe narzędzie. Na przykład możecie wystartować blok z nowym słowem T w rodzaju pracy MDA. Wskazówka T... ; Numer narzędzia: Przykład programowania W sterowaniu mogą być równocześnie maksymalnie zapisane: SINUMERIK 802D sl plus: 7 narzędzi po 9 ostrzy SINUMERIK 802D sl pro: 14 narzędzi po 9 ostrzy. N10 T1 D1 ; narzędzie 1 ostrze

94 Programowanie 3.6 Narzędzie i korekcja narzędzia N70 T588 ; Narzędzie Numer korekcji narzędzia D (szlifowanie) Funkcjonowanie Do określonego narzędzia może być przyporządkowanych każdorazowo 1 do 9 pól danych z różnymi zestawami korekcji narzędzia (dla wielu ostrzy). Gdy jest wymagane specjalne ostrze, można je zaprogramować przy pomocy D i odpowiedniego numeru. Jeżeli słowo D nie zostanie napisane, działa automatycznie D1. Przy zaprogramowaniu D0 korekcje narzędzia nie działają. Numery korekcji narzędzia są przy utworzeniu narzędzia wytwarzane automatycznie (wszystkie 9 ostrzy). Ostrza narzędzia mają stałe znaczenie (położenie geometryczne na ściernicy). Ostrza 1, 3, 5 opisują lewą krawędź ściernicy, ostrza 2, 4, 6 prawą krawędź ściernicy dla konturów standardowych. To samo dotyczy wszystkich konturów (również dowolnych) przy kompensowaniu wielkości obciągnięcia, oznacza to, że numery nieparzyste są po lewej (ujemna wartość zużycia) a parzyste po prawej (dodatnia wartość zużycia). Zużycie w kierunku X (średnica) jest dla wszystkich punktów takie samo (ujemne przy kierunku szlifowania w kierunku ujemnym). Ostrza 7 do 9 są to trzy możliwe obciągacze ściernicy. Są one na stałe przyporządkowane do obszarów ściernicy. Programowanie Obciągacz 1 (D7) Lewa krawędź ściernicy Obciągacz 2 (D8) Prawa krawędź ściernicy Obciągacz 3 (D9) Opcjonalny dla ściernicy i gdy obciągacz 1 albo 2 nie jest stosowany. Opcja: Jeżeli w przypadku obciągacza chodzi o rolkę diamentową, w przypadku której następuje tylko jedno obciągnięcie zanurzeniowe, znaczenie ma tutaj zawsze obciągacz 1. Inne obciągacze nie są używane. Informacje D... ; Numer korekcji narzędzia: , D0: nie działają żadne korekcje! Korekcje narzędzi pól T/D mają stałe znaczenie, które następują przez wprowadzenie do zarządzania narzędziami. Lista parametrów jest zawarta w niniejszym punkcie. Korekcje długości narzędzia działają natychmiast, gdy narzędzie jest aktywne; gdy nie został zaprogramowany numer D, z wartościami D1. Korekcja jest realizowana w ramach pierwszego zaprogramowanego ruchu postępowego przynależnej do osi korekcji długości narzędzia. Korekcja promienia narzędzia musi zostać dodatkowo włączona przez G41/G

95 Programowanie 3.6 Narzędzie i korekcja narzędzia Przykład programowania Tablica 3-3 Zmiana narzędzia: Treść pamięci korekcji N10 T1 ; Narzędzie 1 jest uaktywniane z przynależnym D1 N11 G0 X... Z... ; Wyrównanie korekcji długości jest tutaj nakładane N50 T4 D2 ; Założenie narzędzia 4, D2 z T4 aktywne N70 G0 Z... D1 ; D1 dla narzędzia 4 aktywne, tylko ostrze zmienione Wielkości geometryczne: długość, promień Wielkości te składają się z wielu komponentów (geometria, zużycie). Z komponentów tych sterowanie oblicza wielkość wynikową (np. długość całkowita 1, promień całkowity). Każdorazowy wymiar całkowity działa przy uaktywnieniu pamięci korekcji. Jak te wartości są przeliczane w osiach, określa typ narzędzia i polecenia G17, G18, G19 (patrz poniższe rysunki). Typ narzędzia Typ narzędzia określa, jakie dane geometryczne są wymagane i jak są one brane do obliczeń (typy ściernic). Położenie ostrza Przy obciąganiu podajcie dodatkowo położenie ostrza. Poniższe rysunki informują o niezbędnych parametrach dla każdorazowego typu narzędzia.. Rysunek 3-27 Typy narzędzia szlifowanie 3-65

96 Programowanie 3.6 Narzędzie i korekcja narzędzia Patrz też Utworzenie nowego narzędzia (strona 6-3) Wybór korekcji promienia narzędzia: G41, G42 Funkcjonowanie Musi być aktywne narzędzie o odpowiednim numerze D. Korekcja promienia narzędzia (korekcja promienia ostrza) jest włączana przez G41/G42. Przez to sterowanie automatycznie oblicza dla każdorazowego aktualnego promienia narzędzia wymagane tory ruchu równoległe do zaprogramowanego konturu. G18 musi być aktywne. Programowanie Rysunek 3-28 Korekcja promienia narzędzia (korekcja promienia ostrza) G41 X... Z... ; Korekcja promienia narzędzia na lewo od konturu G42 X... Z... ; Korekcja promienia narzędzia na prawo od konturu Wskazówka: Wybór może nastąpić tylko przy interpolacji liniowej (G0, G1). Programujcie obydwie osie. Gdy podacie tylko jedną oś, druga oś jest automatycznie uzupełniana ostatnio zaprogramowaną wartością. 3-66

97 Programowanie 3.6 Narzędzie i korekcja narzędzia Przykład programowania Rozpoczęcie korekcji Rysunek 3-29 Korekcja na prawo - lewo od konturu Narzędzie wykonuje po prostej ruch do konturu i ustawia się prostopadle do stycznej do toru w punkcie początkowym konturu. Tak wybierzcie punkt startowy, by był zagwarantowany bezkolizyjny ruch! Rysunek 3-30 Początek korekcji promienia narzędzia na przykładzie G42, długość ostrza =3 Informacje Z reguły po bloku z G41/G42 następuje pierwszy blok z konturem obrabianego przedmiotu. Dozwolone jest jednak przerwanie opisu konturu przez położony wewnątrz tego opisu blok nie zawierający danych o drodze po konturze, np. tylko polecenie M. 3-67

98 Programowanie 3.6 Narzędzie i korekcja narzędzia Przykład programowania N10 T... F... N15 X... Z... N20 G1 G42 X... Z... N30 X... Z... ; Punkt startowy P0 ; Wybór na prawo od konturu, P1 ; Kontur początkowy, okrąg albo prosta Zachowanie się na narożnikach: G450, G451 Funkcjonowanie Przy pomocy funkcji G450 i G451 możecie ustawić zachowanie się w przypadku niepłynnego przejścia z jednego elementu konturu do drugiego (zachowanie się w narożnikach) przy aktywnym G41/G42. Sterowanie samo rozpoznaje narożniki wewnętrzne i zewnętrzne. W przypadku narożników wewnętrznych następuje zawsze dojście do punktu przecięcia torów równoległych. Programowanie G450 G451 ;Okrąg przejścia ;Punkt przecięcia Rysunek 3-31 Zachowanie się na narożniku zewnętrznym Rysunek 8-32 Zachowanie się w narożniku wewnętrznym 3-68

99 Programowanie 3.6 Narzędzie i korekcja narzędzia Okrąg przejścia G450 Punkt środkowy narzędzia obchodzi promieniem narzędzia zewnętrzny narożnik obrabianego przedmiotu po łuku koła. Okrąg przejścia należy pod względem danych technicznych do następnego bloku dotyczącego ruchu, np. odnośnie prędkości posuwu. Punkt przecięcia G451 W przypadku G451 - punkt przecięcia stycznych, następuje dojście do punktu (przecięcia), który wynika z torów ruchu punktu środkowego narzędzia (okrąg albo prosta) Korekcja promienia narzędzia WYŁ: G40 Funkcjonowanie Programowanie Cofnięcie wyboru pracy z korekcją G41/G42 następuje przy pomocy G40. Ta funkcja G jest również nastawiona na początku programu. Narzędzie kończy blok przed G40 w ustawieniu normalnym (wektor korekcji prostopadle do stycznej w punkcie końcowym); niezależnie od kąta odejścia. Gdy G40 jest aktywne, punktem odniesienia jest wierzchołek narzędzia. Dzięki temu przy cofnięciu wyboru wierzchołek narzędzia wykonuje ruch do zaprogramowanego punktu. Wybierajcie punkt końcowy bloku z G40 zawsze tak, by zagwarantować ruch bez kolizji! G40 X...Z... ;korekcja promienia narzędzia WYŁ. Wskazówka: Cofnięcie wyboru pracy z korekcją może nastąpić tylko przy interpolacji liniowej (G0, G1). Programujcie obydwie osie. Gdy podacie tylko jedną oś, wówczas druga oś zostanie automatycznie uzupełniona wartością ostatnio zaprogramowaną. kontur końcowy: prosta kontur końcowy: okrąg styczna MP promień okręgu R - promień ostrza P1 - punkt końcowy, ostatni blok z np. G42 P2 - punkt końcowy, blok z G40 Rysunek 3-33 Zakończenie korekcji promienia narzędzia przy pomocy G40 na przykładzie G42, położenie ostrza=3 3-69

100 Programowanie 3.6 Narzędzie i korekcja narzędzia Przykład programowania... N100 X... Z... ;Ostatni blok konturu, okrąg albo prosta, P1 N110 G40 G1 X... Z...;Wyłączenie korekcji promienia narzędzia, P Przypadki specjalne korekcji promienia narzędzia Zmiana kierunku korekcji Kierunek korekcji G41 <-> G42 może być zmieniany bez pisania w międzyczasie G40. Ostatni blok ze starym kierunkiem korekcji kończy się normalnym położeniem wektora korekcji w punkcie końcowym. Nowy kierunek korekcji jest wykonywany jak początek korekcji (położenie normalne w punkcie początkowym). Powtórzenie G41, G41 albo G42, G42 Zmiana numeru korekcji D Tę samą korekcję można ponownie zaprogramować bez pisania w międzyczasie G40. Ostatni blok przed nowym wywołaniem korekcji kończy się normalnym położeniem wektora korekcji w punkcie końcowym. Nowa korekcja jest wykonywana jako początek korekcji (zachowanie się jak opisano przy zmianie kierunku korekcji). Numer korekcji D można zmienić w czasie pracy z korekcją. Zmieniony promień narzędzia zaczyna przy tym działać już na początku bloku, w którym znajduje się nowy numer D. Pełna jego zmiana jest uzyskiwana dopiero na końcu bloku. Zmiana jest więc uzyskiwana w sposób ciągły w ramach całego bloku, również w przypadku interpolacji kołowej. Anulowanie korekcji przez M2 Jeżeli praca z korekcją zostanie przerwana przez M2 (koniec programu) bez napisania polecenia G40, wówczas ostatni blok kończy się ze współrzędnymi w normalnym położeniu wektora korekcji. Nie następuje ruch wyrównawczy. Program kończy się na tej pozycji narzędzia. Krytyczne przypadki obróbki Przy programowaniu zwracajcie szczególną uwagę na przypadki, gdzie droga konturu w przypadku narożników wewnętrznych jest mniejsza niż promień narzędzia; a przy dwóch kolejnych narożnikach wewnętrznych mniejsza niż średnica. Unikajcie tych przypadków! Kontrolujcie też poprzez wiele bloków, czy kontur nie układa się w kształt szyjki od butelki. 3-70

101 Programowanie 3.6 Narzędzie i korekcja narzędzia Gdy przeprowadzacie test / pracę próbną, użyjcie do tego największego będącego do wyboru promienia narzędzia. Ostry kąt konturu Jeżeli w konturze przy aktywnym punkcie przecięcia G451 występują bardzo ostre narożniki zewnętrzne, wówczas następuje automatyczne przełączenie na okrąg przejściowy. Pozwala to na uniknięcie długich dróg jałowych Przykład korekcji promienia narzędzia Ściernica ma uzyskać kontur przedstawiony na rysunku. Obciąganie następuje od lewej ku prawej przy pomocy MIRROR i G41 Uwaga: Punkt zerowy obrabianego przedmiotu (XWP) w danych ściernicy musi być -110, aby kontur mógł być programowany we współrzędnych obrabianego przedmiotu. Rysunek 3-34 Przykład obciągania konturowego N1 ; Przekrój konturu N10 DIAMON F... S... M... ; Podanie wymiaru w promieniu, wartości technologiczne N15 G500 ; Przesunięcie punktu zerowego "WYŁ" N20 MIRROR X0 Z0 ; Początek pracy z korekcją N30 G90 G0 X-90 N40 Z-10 N50 X110 ; Dosunięcie R55 N60 G41 G64 G1 Z20 F500 ; Obciąganie segmentu konturu 1 N70 X100 N80 Z60 RND=20 ; Obciąganie segmentu konturu

102 Programowanie 3.7 Funkcja dodatkowa M N90 X60 N100 Z68 ; Obciąganie segmentu konturu 3 N110 X40 Z98 ; Obciąganie segmentu konturu 4 N120 Z118 ; Obciąganie segmentu konturu 5 N130 X30 Z123 ; Obciąganie segmentu konturu 6 N140 Z123 ; Obciąganie segmentu konturu 7 N150 G0 X-90 ; Odsunięcie N160 MIRROR ; Koniec pracy z korekcją 3.7 Funkcja dodatkowa M Funkcjonowanie Programowanie Działanie Przy pomocy funkcji dodatkowej M mogą być realizowane takie łączenia jak chłodziwo WŁ./WYŁ, i inne funkcje. Nieznaczną część funkcji M producent sterowania ustalił jako funkcje stałe. Pozostałą część ma do dyspozycji producent maszyny. Wskazówka: Przegląd zastosowanych w sterowaniu i zarezerwowanych funkcji dodatkowych M znajdziecie w punkcie Przegląd poleceń. M... ;maksymalnie 5 funkcji M w jednym bloku Działanie w blokach z ruchami w osi: Jeżeli funkcje M0,M1,M2 są w jednym bloku z ruchami postępowymi w osiach, wówczas funkcje M działają po tych ruchach. Funkcje M3, M4, M5 są przed ruchami postępowymi wyprowadzane do wewnętrznego sterowania adaptacyjnego (PLC). Ruchy w osiach rozpoczynają się dopiero wtedy, gdy sterowane wrzeciono przy M3, M4 rozpędziło się. W przypadku M5 nie następuje jednak czekanie na zatrzymanie wrzeciona. Ruchy w osiach rozpoczynają się jeszcze przed zatrzymaniem. (ustawienie standardowe). W przypadku pozostałych funkcji M następuje wyprowadzenie do PLC z ruchami postępowymi. Jeżeli chcecie funkcję M w sposób zamierzony zaprogramować przed albo po ruchu w osi, wówczas wstawcie oddzielny blok z tą funkcją M. Pamiętajcie: blok ten przerywa przejście płynne G64 i wytwarza zatrzymanie dokładne! 3-72

103 Przykład programowania Programowanie 3.8 Funkcja H N10 S... N20 X... M3 ; Funkcja M w bloku z ruchem w osi, wrzeciono ; rozpędza się przed ruchem w osi X N180 M78 M67 M10 M12 M37 ;Max 5 funkcji M w bloku Wskazówka Informacja Oprócz funkcji M i H mogą być przesyłane do PLC również funkcje T, D i S (sterowanie programowane w pamięci). W sumie jest możliwych maksymalnie 10 tego rodzaju wyprowadzeń funkcji w jednym bloku. W przypadku SINUMERIK 802D sl plus i 802D sl pro są możliwe dwa wrzeciona. Z tego wynika rozszerzona możliwość programowania w przypadku poleceń M - tylko dla wrzeciona: M1=3, M1=4, M1=5, M1=40,... ; M3, M4, M5, M40,... dla wrzeciona 1 M2=3, M2=4, M2=5, M2=40,... ; M3, M4, M5, M40,... dla wrzeciona Funkcja H Funkcjonowanie Programowanie Przykład programowania Przy pomocy funkcji H mogą być przenoszone z programu do PLC dane zmiennoprzecinkowe (typ danych REAL - jak przy parametrach obliczeniowych R, patrz punkt Parametry obliczeniowe R ). Znaczenie wartości dla określonej funkcji H ustala producent maszyny. H0=... do H9999=... ;maksymalnie 3 funkcje H na blok N10 H1=1.987 H2= H3=4 N20 G0 X71.3 H99= N30 H5 ;3 funkcje H w jednym bloku ;Z ruchami w osi w bloku ;Odpowiada: H0=

104 Programowanie 3.9 Parametry obliczeniowe R, zmienne LUD i PLC Wskazówka Oprócz funkcji M i H mogą być przesyłane do PLC również funkcje T i D (sterowanie programowane w pamięci). W sumie jest możliwych maksymalnie 10 tego rodzaju wyprowadzeń funkcji w jednym bloku NC. 3.9 Parametry obliczeniowe R, zmienne LUD i PLC Parametry obliczeniowe R Funkcjonowanie Programowanie Gdy program NC ma obowiązywać nie dla raz ustalonych wartości, albo gdy musicie obliczać wartości, wówczas stosujcie w tym celu parametry obliczeniowe. Potrzebne wartości może obliczać albo nastawiać sterowanie w czasie przebiegu programu. Inną możliwością jest nastawianie wartości parametrów obliczeniowych przez obsługę. Jeżeli parametry obliczeniowe są wyposażone w wartości, mogą one zostać w programie przyporządkowane innym adresom NC, które pod względem wartości powinny być elastyczne. R0=... do R299=... ; Przyporządkowanie wartości do parametrów ; obliczeniowych R[R0]=... ;Programowanie pośrednie: Przyporządkowanie ; wartości do parametru obliczeniowego R, którego numer ; znajduje się np. w R0 X=R0 ; Przyporządkowanie parametrów obliczeniowych ; adresom NC, np. osi X Przyporządkowanie wartości Parametrom obliczeniowym możecie przyporządkowywać wartości w następującym zakresie: ±( ) (8 miejsc dziesiętnych i znak oraz kropka dziesiętna). W przypadku wartości wyrażanych liczbą całkowitą można pominąć kropkę dziesiętną. Znak dodatni można zawsze pominąć. Przykład: R0= R1=-37.3 R2=2 R3=-7 R4= W formie wykładniczej możecie przyporządkować rozszerzony zakres liczbowy: ( ). Wartość wykładnika jest pisana po znaku EX; maksymalna łączna liczba znaków: 10 (łącznie ze znakiem i kropką dziesiętną) Zakres wartości wykładnika: -300 do

105 Programowanie 3.9 Parametry obliczeniowe R, zmienne LUD i PLC Przykład: R0=-0.1EX-5 ;Znaczenie: R0 = -0, R1=1.874EX8 ;Znaczenie: R1 = Wskazówka: W jednym bloku może nastąpić wiele przyporządkowań; również przyporządkowań wyrażeń obliczeniowych. Przyporządkowanie do innych adresów Elastyczność programu NC powstaje przez to, że innym adresom NC przyporządkowujecie te parametry albo wyrażenia obliczeniowe. Wszystkim adresom mogą być przyporządkowywane słowa, wyrażenia obliczeniowe albo parametry obliczeniowe; wyjątek: adres N, G i L. Przy przyporządkowaniu piszcie po znaku adresu znak =. Przyporządkowanie ze znakiem ujemnym jest możliwe. Jeżeli przyporządkowywania następują na adresach osi (instrukcje ruchu), wówczas jest w tym celu konieczny oddzielny blok. Przykład: N10 G0 X=R2 ;przyporządkowanie do osi X Operacje / funkcje obliczeniowe Przy stosowaniu operatorów / funkcji obliczeniowych należy zachować zwykły matematyczny sposób pisania. Priorytety wykonywania są wyznaczane przez nawiasy okrągłe. Poza tym obowiązuje liczenie :kropki przed kreską". Dla funkcji trygonometrycznych obowiązuje podawanie w stopniach. Dopuszczalne funkcje obliczeniowe: patrz punkt "Przegląd instrukcji" Przykład programowania: parametry R N10 R1=R1+1 ; Nowe R1 wynika ze starego R1 plus 1 N20 R1=R2+R3 R4=R5-R6 R7=R8*R9 R10=R11/R12 N30 R13=SIN(25.3) N40 R14=R1*R2+R3 ; R13 daje sinus z 25,3 stopnia ; Kropka jest liczona przed kreską R14=(R1*R2)+R3 N50 R14=R3+R2*R1 ; Wynik, jak blok 40 N60 R15=SQRT(R1*R1+R2*R2) ; Znaczenie: R15= R1 2 + R2 2 N70 R1= -R1 ; nowe R1 jest ujemnym starym R1 3-75

106 Programowanie 3.9 Parametry obliczeniowe R, zmienne LUD i PLC Przykład programowania: przyporządkowanie parametrów R do osi N10 G1 G91 X=R1 Y=R2 F300 ; Oddzielne bloki (bloki ruchu postępowego) N20 Z=R3 N30 X=-R4 N40 Z=-SIN(25.3)-R5 ; Z operacjami obliczeniowymi... Przykład programowania: programowanie pośrednie N10 R1=5 ; Przyporządkowanie wartości 5 (całkowitoliczbowej) bezpośrednio do R1... N100 R[R1]= ; Przyporządkowanie wartości 27,123 pośrednio do R Lokalne dane użytkownika (LUD) Funkcjonowanie Użytkownik / programista może definiować w programie własne zmienne o różnych typach danych (LUD = Local User Data). Te zmienne istnieją tylko w tym programie, w którym zostały zdefiniowane. Definicja następuje bezpośrednio na początku programu i może od razu zostać powiązana z przyporządkowaniem wartości. W innym przypadku wartość początkowa wynosi zero. Nazwę zmiennej programista może ustalić sam. Tworzenie nazw podlega następującym regułom: Długość maksymalnie 32 znaki Pierwsze dwa znaki muszą być literami; poza tym litery, podkreślnik albo cyfry Nie stosować nazw, które są już używane w sterowaniu (adresy NC, słowa kluczowe, nazwy programów, podprogramów, itd.) Programowanie / typy danych DEF BOOL varname1 ;typ Bool, wartości: TRUE(=1), FALSE(=0) DEF CHAR varname2 ;typ Char, 1 znak w kodzie ASCII: a, b,... ;wartość liczbowa kodu: DEF INT varname3 ;typ Integer, wartości całkowitoliczbowe, zakres :wartości 32 bity: do ;(dziesiętne) 3-76

107 Programowanie 3.9 Parametry obliczeniowe R, zmienne LUD i PLC Tablice DEF REAL varname4 ;typ Real, liczba naturalna (jak parametry ; obliczeniowe R), ; zakres wartości ±( ) ;(8 miejsc dziesiętnych i znak i kropka dziesiętna) ; albo ;wykładniczy sposób pisania: ±( ). DEF STRING[długość łańcucha znaków] ; typ STRING [długość łańcucha varname41 ; znaków]:max liczba znaków Każdy typ danych wymaga własnego wiersza programu. Można jednak zdefiniować w jednym wierszu wiele zmiennych tego samego typu. Przykład: DEF INT PVAR1, PVAR2, PVAR3=12, PVAR4 ;4 zmienne typu INT Przykład dla typu STRING z przyporządkowaniem: DEF STRING[12] PVAR="Hallo" ; Zdefiniowanie zmiennej PVAR o maksymalnej długości 12 znaków i sekwencji znaków Hallo Oprócz pojedynczych zmiennych mogą być definiowane również jedno i dwuwymiarowe tablice zmiennych tych typów danych: DEF INT PVAR5[n] ; jednowymiarowa tablica typu INT, n: ; całkowitoliczbowa DEF INT PVAR6[n,m] ; dwuwymiarowa tablica typu INT, n, m: ; całkowitoliczbowa Przykład: DEF INT PVAR7[3] ;tablica z 3 elementami typu INT W programie dostęp do poszczególnych elementów tablicy można uzyskać poprzez indeks tablicy i można je traktować jak pojedyncze zmienne. Indeks tablicy wynosi od 0 do małej liczby elementów. Przykład: N10 PVAR[2]=24 wartość 24. ;Trzeci element tablicy (z indeksem 2) otrzymuje Przyporządkowanie wartości dla tablicy przy pomocy instrukcji SET: N20 PVAR5[2]=SET(1,2,3) ; Od 3. elementu tablicy są ; przyporządkowywane różne wartości. Przyporządkowanie wartości dla tablicy przy pomocy instrukcji REP: N20 PVAR7[4]=REP(2) ; Od elementu tablicy [4] wszystkie otrzymują ; tą samą wartość, tutaj

108 Programowanie 3.9 Parametry obliczeniowe R, zmienne LUD i PLC Odczyt i zapis zmiennych PLC Funkcjonowanie Aby umożliwić szybką wymianę danych między NC i PLC istnieje specjalny obszar danych w złączu użytkownika PLC o długości 512 bajtów. W tym obszarze dane PLC są uzgodnione pod względem typu o offsetu pozycji. W programie NC te uzgodnione zmienne PLC mogą być czytane i zapisywane. W tym celu istnieją specjalne zmienne systemowe: $A_DBB[n] ;bajt danych (wartość 8-bitowa) $A_DBW[n] ;słowo danych (wartość 16-bitowa) $A_DBD[n] ;podwójne słowo danych (wartość 32-bitowa) $A_DBR[n] ;dane REAL (wartość 32-bitowa) n oznacza tutaj offset pozycji (początek obszaru danych do początku zmiennej) w bajtach Przykład: R1=$A_DBR[5] ; odczyt wartości REAL, offset 5 (rozpoczyna się ; na bajcie 5 obszaru) Wskazówki Odczyt zmiennych wytwarza zatrzymanie przebiegu (wewnętrzne STOPRE). Równocześnie (w tym samym bloku) można zapisać maksymalnie 3 zmienne. 3-78

109 Programowanie 3.10 Skoki w programie 3.10 Skoki w programie Cel skoku w programie Funkcjonowanie Etykiety albo numery bloków służą oznaczania bloków jako cel skoku w przypadkach skoków w programie. Przy pomocy skoków jest możliwe rozgałęzianie przebiegu programu. Etykiety są dowolnie wybierane, obejmują one jednak minimalnie 2 a maksymalnie 8 liter albo cyfr, przy czym dwa pierwsze znaki muszą być literami albo podkreślnikami. W bloku, który jest celem skoku, etykiety są zamykane dwukropkiem. Znajdują się one zawsze na początku bloku. Jeżeli dodatkowo jest numer bloku, wówczas etykieta znajduje się za numerem bloku. Etykiety muszą w ramach programu być jednoznaczne. Przykład programowania N10 ETYKIETA1: G1 X20... TR789:G0 X10 Z20 N ;ETYKIETA1 jest etykietą, celem skoku ;TR789 jest etykietą, celem skoku nie ma numeru bloku ;numer bloku może być celem skoku Bezwarunkowe skoki w programie Funkcjonowanie Programy NC wykonują swoje bloki w kolejności, w jakiej zostały umieszczone przy pisaniu. Kolejność obróbki może zostać zmieniona przez umieszczenie skoków w programie. Celem skoku może być tylko jeden blok z etykietą albo numerem bloku. Blok ten musi znajdować programie. Bezwarunkowa instrukcja skoku wymaga własnego bloku. 3-79

110 Programowanie 3.10 Skoki w programie Programowanie GOTOF Etykietal GOTOB Etykieta Etykieta ;skok do przodu (w kierunku ostatniego bloku programu) ;skok do tyłu (w kierunku pierwszego bloku programu) ;wybrany ciąg znaków jako etykieta albo numer bloku przebieg programu N10 G0 X... Z N20 GOTOF ETYKIETA0 ; skok do etykiety ETYKIETA N50 ETYKIETA0: R1=R2+R3 N51 GOTOF ETYKIETA1 ; skok do etykiety ETYKIETA ETYKIETA2: X...Z... N100 M2 ;koniec programu ETYKIETA1: X...Z N150 GOTOB ETYKIETA2, skok do etykiety ETYKIETA2 Rysunek 8-55 Skoki bezwarunkowe na przykładzie Warunkowe skoki w programie Funkcjonowanie Po instrukcji IF są formułowane warunki skoku. Gdy warunek skoku jest spełniony (wartość nie zero), wówczas następuje skok. Celem skoku może być tylko blok z etykietą albo numerem bloku. Blok ten musi znajdować się w programie. Warunkowe instrukcje skoku wymagają własnego bloku. W jednym bloku może znajdować się wiele warunkowych instrukcji skoku. Przy zastosowaniu warunkowych skoków w programie możecie ewentualnie uzyskać jego wyraźne skrócenie. Programowanie IF warunek GOTOF Etykieta IF warunek GOTOB Etykieta ;skok do przodu ;skok do tyłu 3-80

111 Programowanie 3.10 Skoki w programie GOTOF GOTOB Etykieta IF Warunek ;kierunek skoku do przodu (w kierunku ostatniego bloku programu) ;kierunek skoku wstecz (w kierunku pierwszego bloku programu) ;wybrany ciąg znaków jako etykieta albo numer bloku ;wprowadzenie warunku skoku ;parametr obliczeniowy, wyrażenie obliczeniowe dla sformułowania warunku Operacje porównania Operatory Znaczenie = = równe < > nierówne > większe < mniejsze > = większe albo równe < = mniejsze albo równe Operacje porównania wspierają formułowanie warunku skoku. Porównywalne są przy tym również wyrażenia obliczeniowe. Wynik operacji porównania jest spełniony albo nie spełniony. Niespełnienie jest równoznaczne z wartością zero. Przykład programowania operatorów porównania R1>1 ;R1 większe od 1 1 < R1 ;1 mniejsze od R1 R1<R2+R3 ;R1 mniejsze od R2 plus R3 R6>=SIN(R7*R7) ;R6 większe albo równe SIN (R7) 2 Przykład programowania N10 IF R1 GOTOF ETYKIETA1 ;Gdy R1 nie równa się zero skok do bloku z ETYKIETA1... N90 ETYKIETA1:... N100 IF R1>1 GOTOF ETYKIETA2 ;Gdy R1 jest większe od 1, skok do bloku z ETYKIETA2... N50 ETYKIETA2: N800 ETYKIETA3:

112 Programowanie 3.10 Skoki w programie... N1000 IF R45==R7+1 GOTOB ETYKIETA3 ;Gdy R45 jest równe R7 plus 1, skok do bloku z ETYKIETA3... wiele skoków warunkowych w bloku: N10 MA1: N20 IF R1==1 GOTOB MA1 IF R1==2 GOTOF MA N50 MA2:... Wskazówka: skok następuje przy pierwszym spełnionym warunku Przykład programowania skoków Zadanie Dosuwanie do punktów na łuku koła: Dane: kąt początkowy: 30 w R1 promień okręgu: 32 mm w R2 odstęp pozycji: 10 w R3 liczba punktów: 11 w R4 położenie środka okręgu w Z 50 mm w R5 położenie środka okręgu w X: 20 mm w R6 Rysunek 3-36 Dosuwanie liniowe do punktów na łuku koła 3-82

113 Programowanie 3.11 Technika podprogramów Przykład programowania Objaśnienie N10 R1=30 R2=32 R3=10 R4=11 R5=50 R6=20 ;Przyporządkowanie wartości początkowych N20 MA1: G0 Z=R2*COS (R1)+R5 X=R2*SIN(R1)+R6 ;Obliczenie i przyporządkowanie do adresów osi N30 R1=R1+R3 R4=R4-1 N40 IF R4>0 GOTOB MA1 N50 M2 W bloku N10 warunki początkowe zostają przyporządkowane odpowiednim parametrom obliczeniowym. W N20 następuje obliczenie współrzędnych w X i Z i wykonanie. W bloku N30 następuje zwiększenie R1 o kąt odstępu R3; R4 ulega zmniejszeniu o 1. Jeżeli R4 > 0, następuje ponowne wykonanie N20, w przeciwnym przypadku N50 z zakończeniem programu Technika podprogramów Ogólnie Zastosowanie W zasadzie nie ma różnicy między programem głównym i podprogramem. W podprogramach są zapisywane często powtarzające się ciągi czynności obróbczych, np. określone kształty konturów. W programie głównym ten podprogram jest wywoływany w odpowiednich miejscach i przez to wykonywany. Formą podprogramu jest cykl obróbki Cykle obróbki zawierają powszechnie występujące przypadki obróbki (np. gwintowanie, obróbka warstwowa, itd.). Przez wyposażenie w wartości przewidywanych parametrów obliczeniowych możecie je dopasowywać do konkretnych przypadków obróbki. Budowa Budowa podprogramu jest identyczna z budową programu głównego (patrz punkt Budowa programu ). Podprogramy są analogicznie do programów głównych w ostatnim bloku wyposażane w M2 - koniec programu. Oznacza to powrót do wywołującej płaszczyzny programowej. 3-83

114 Programowanie 3.11 Technika podprogramów Koniec programu Zamiast zakończenia programu M2 można w podprogramie stosować również instrukcję zakończenia RET. RET wymaga własnego bloku. Instrukcji RET należy używać wtedy, gdy przejście płynne G64 ma nie być przerywane przez powrót. W przypadku M2 następuje przerwanie G64 i wytworzenie zatrzymania dokładnego. program główny przebieg wywoł. powrót wywołanie wywołanie podprogram wywołanie powrót Nazwa podprogramu Rysunek 3-37 Przykład przebiegu przy dwukrotnym wywołaniu podprogramu Aby móc wybrać jeden określony podprogram z wielu podprogramów, jest programowi nadawana nazwa. Nazwa może zostać dowolnie wybrana przy pisaniu programu przy zachowaniu następujących ustaleń. Obowiązuje takie same zasady jak dla programów głównych. Przykład: TULEJKA7 Dodatkowo w przypadku podprogramów jest możliwość stosowania słowa adresowego L... Dla wartości jest możliwych 7 miejsc dziesiętnych (tylko liczby całkowite). Pamiętajcie: w przypadku adresu L zera na początku mają znaczenie dla rozróżniania. Przykład: L128 nie jest równoznaczne z L0128 albo L00128! Są to 3 różne podprogramy. Wskazówka: nazwa podprogramu LL6 jest zarezerwowana dla zmiany narzędzia. 3-84

115 Wywołanie podprogramu Programowanie 3.11 Technika podprogramów Podprogramy są w programie (głównym albo podprogramie) wywoływane poprzez swoją nazwę. Jest w tym celu wymagany oddzielny blok. Przykład: N10 L785 N20 WAŁEK7 ;Wywołanie podprogramu L785 ;Wywołanie podprogramu LRAMKA7 Powtórzenie programu P... Jeżeli podprogram ma wielokrotnie raz po raz być wykonany, wówczas w bloku wywołania po nazwie podprogramu piszcie pod adresem P liczba przebiegów. Możliwych jest maksymalnie 9999 przebiegów (P1... P9999). Przykład: N10 L785 P3 ;Wywołanie podprogramu L785, 3 przebiegi Głębokość kaskadowania Podprogramy mogą być wywoływane nie tylko w programie głównym, ale też w podprogramie. W sumie dla tego rodzaju kaskadowego wywoływania jest do dyspozycji 8 płaszczyzn programowania; łącznie z płaszczyzną programu głównego. 1. płaszczyzna 2. płaszczyzna 3. płaszczyzna... 8.płaszczyzna program główny Podprogram Podprogram Podprogram Informacje Rysunek 3-38 Przebieg w przypadku ośmiu płaszczyzn programowania W podprogramie mogą być zmieniane funkcje działające modalnie, np. G90 -> G91. Przy powrocie do programu wywołującego zwracajcie uwagę na to, by funkcje działające modalnie były tak nastawione, jak tego potrzebujecie. To samo dotyczy parametrów obliczeniowych R. Zwracajcie uwagę, by wartości Waszych parametrów obliczeniowych używanych w wyższych płaszczyznach obliczeniowych nie były w sposób niezamierzony zmieniane w płaszczyznach niższych. Przy pracy z cyklami SIEMENS potrzeba dla nich do 7 płaszczyzn programowych. 3-85

116 Programowanie 3.11 Technika podprogramów Wywoływanie cykli obróbkowych Funkcjonowanie Przykład programowania Cykle są podprogramami technologicznymi, które w sposób ogólnie obowiązujący realizują określony proces obróbkowy. Dopasowanie do konkretnego zadania następuje poprzez parametry/wartości bezpośrednio przy wywołaniu każdorazowego cyklu. N10 CYCLE83(110, 90,...) ; Wywołanie cyklu 83, wartości przeka- ; zane bezpośrednio, oddzielny blok N40 RTP=100 RFP= ; Ustawienie parametrów przekazania dla cyklu 82 N50 CYCLE82(RTP, RFP,...) ; Wywołanie cyklu 82, oddzielny blok 3-86

117 3.12 Zegary i liczniki obrabianych przedmiotów Zegar dla czasu przebiegu Funkcjonowanie Zegary stale aktywne Programowanie 3.12 Zegary i liczniki obrabianych przedmiotów Są udostępniane zegary (timer) jako zmienna systemowa ($A...), których można używać do nadzoru procesów technologicznych w programie albo tylko do wyświetlania. Dla tych zegarów istnieją tylko dostępy odczytowe. Są zegary, które są stale aktywne. Aktywność innych można wyłączyć poprzez dane maszynowe. $AN_SETUP_TIME - Czas od ostatniego rozruchu z wartościami domyślnymi (w minutach) Jest automatycznie zerowany przy rozruchu sterowania z wartościami domyślnymi. $AN_POWERON_TIME Czas od ostatniego rozruchu (w minutach): Jest automatycznie zerowany przy każdym rozruchu sterowania. Zegar z możliwością wyłączenia aktywności Poniższe zegary są uaktywniane poprzez daną maszynową (ustawienie standardowe). Start jest specyficzny dla układu. Każdy aktywny pomiar czasu przebiegu jest automatycznie przerywany w stanie zatrzymania programu albo przy ręcznej zmianie posuwu na zero. Zachowanie się uaktywnionych pomiarów czasu przy aktywnym posuwie próbnym i testowaniu programu można ustalić przy pomocy danych maszynowych. $AC_OPERATING_TIME - Całkowity czas przebiegu programów NC w rodzaju pracy automatyka (w sekundach) W rodzaju pracy automatyka są sumowane czasy przebiegu wszystkich programów między startem i zakończeniem programu / zresetowaniem. Zegar jest zerowany przy każdym rozruchu sterowania. $AC_CYCLE_TIME - Czas przebiegu wybranego programu NC (w sekundach) W wybranym programie NC jest mierzony czas przebiegu między NC-start i końcem programu / zresetowaniem. Start nowego programu NC powoduje zresetowanie zegara. $AC_CUTTING_TIME - Czas pracy narzędzia (w sekundach) Jest mierzony czas ruchu osi biorących udział w tworzeniu konturu bez aktywnego przesuwu szybkiego we wszystkich programach NC między startem NC i końcem programu / zresetowaniem, przy aktywnym narzędziu (ustawienie standardowe). Pomiar jest dodatkowo przerywany przy aktywnym czasie oczekiwania. Zegar jest automatycznie zerowany przy "rozruchu sterowania z wartościami domyślnymi". 3-87

118 Programowanie 3.12 Zegary i liczniki obrabianych przedmiotów Przykład programowania N10 IF $AC_CUTTING_TIME>=R10 GOTOF WZZEIT ; wartość graniczna czasu pracy narzędzia... N80 WZZEIT: N90 MSG ( czas pracy narzędzia: osiągnięta wartość graniczna ) N100 M0 Wyświetlanie Treść aktywnych zmiennych systemowych jest widoczna na ekranie pod <OFFSET PARAM> <Dane nastawcze> <Czasy/liczniki>: Czas przebiegu łącznie =$AC_OPERATING_TIME Czas przebiegu programu =$AC_CYCLE_TIME Czas przebiegu posuwu =$SAC_CUTTING_TIME Czas od startu zimnego =$AN_SETUP_TIME Czas od startu ciepłego =$AN_POWERON_TIME Czas przebiegu programu jest dodatkowo widoczny w rodzaju pracy AUTOMATYKA w zakresie czynności obsługowych pozycja w wierszu wskazówek Liczniki obrabianych przedmiotów Funkcjonowanie Pod funkcją liczniki obrabianych przedmiotów są udostępniane liczniki, których można użyć do liczenia obrobionych przedmiotów. Liczniki te istnieją jako zmienna systemowa z możliwością zapisu i odczytu z programu albo przez czynność obsługową (uwzględnić stopień ochrony dla zapisu!). Poprzez dane maszynowe można wpływać na uaktywnianie licznika, czas zerowania i algorytm liczenia. Liczniki $AC_REQUIRED_PARTS Liczba przedmiotów do obrobienia (liczba zadana) W tym liczniku można zdefiniować liczbę obrobionych przedmiotów, przy uzyskaniu której liczba aktualnych przedmiotów $AC_ACTUAL_PARTS jest zerowana. Poprzez daną maszynową można uaktywnić generowanie wyświetlanego alarmu zadana liczna obrobionych przedmiotów jest uzyskana. $AC_TOTAL_PARTS Liczba całkowita obrobionych przedmiotów (liczba rzeczywista całkowita): Licznik podaje liczbę wszystkich przedmiotów obrobionych od punktu startowego. Licznik jest automatycznie zerowany przy rozruchu sterowania. $AC_ACTUAL_PARTS Aktualna liczba obrobionych przedmiotów (liczba rzeczywista aktualna): W tym liczniku jest rejestrowana liczba wszystkich przedmiotów obrobionych od chwili startu. Po osiągnięciu liczby zadanej ($AC_REQUIRED_PARTS, wartość większa od zera) licznik jest automatycznie zerowany. 3-88

119 Programowanie 3.12 Zegary i liczniki obrabianych przedmiotów $AC_SPECIAL_PARTS Licznik obrabianych przedmiotów wyspecyfikowanych przed użytkownika: Licznik ten pozwala użytkownikowi na liczenie obrobionych przedmiotów według własnej definicji. Można zdefiniować wyprowadzanie alarmu przy zgodności z $AC_REQUIRED_PARTS (liczba zadana). Zerowana licznika użytkownik musi dokonać sam. Przykład programowania Wyświetlanie N10 IF $AC_TOTAL_PARTS==R15 GOTOF SIST... N80 SIST: N90 MSG ("liczba zadana osiągnięta") N100 M0 ;liczba sztuk osiągnięta? Treść aktywnych zmiennych systemowych jest widoczna na ekranie pod <OFFSET PARAM> <Dane nastawcze> <Czasy/liczniki>: Części razem =$AC_TOTAL_PARTS Części wymagane =$AC_REQUIRED_PARTS Liczba części =$AC_ACTUAL_PARTS $AC_SPECIAL_PARTS nie dostępna na wyświetlaniu Liczbę części widać dodatkowo w rodzaju pracy AUTOMATYKA w zakresie czynności obsługowych Pozycja w wierszu wskazówek. 3-89

120 Programowanie 3.13 Oś skośna 3.13 Oś skośna Oś skośna (TRAANG) Funkcjonowanie Programowanie Funkcja osi skośnej jest pomyślana dla technologii szlifowania i umożliwia co następuje: Obróbka ze skośną osią dosuwu Do programowania można stosować kartezjański układ współrzędnych. Sterowanie transformuje zaprogramowane ruchy postępowe w kartezjańskim układzie współrzędnych na ruchy postępowe realnych osi maszyny (przypadek standardowy): skośna oś dosuwu. TRAANG( ) albo TRAANG(,n) TRAANG(α) osi skośnej TRAANG(α,n) skośnej. α n Uaktywnienie transformacji z parametryzacją poprzedniego wyboru Uaktywnia pierwszą uzgodnioną transformację Uaktywnia n. uzgodnioną transformację osi n może wynosić maksymalnie 2. TRAANG(α, 1) odpowiada TRAANG(α). Kąt osi skośnej Dopuszczalnymi wartościami α są: -90 stopni < α < + 90 stopni TRAFOOF Transformacja wył. Liczba uzgodnionych transformacji Pominięcie kąta α albo zero Gdy kąt α zostanie pominięty (np. TRAANG(), TRAANG(, n)), transformacja jest uaktywniana z parametryzacją poprzedniego wyboru. Przy pierwszym wyborze obowiązuje nastawienie wstępne według danych maszynowych. Kąt α = 0 (np. TRAANG(0), TRAANG(0, n)) jest obowiązującą parametryzacją i już nie odpowiada pominięciu parametru w przypadkach starszych wersji. 3-90

121 Programowanie 3.13 Oś skośna Przykład N10 G0 G90 Z0 MU=10 G54 F5000 -> ; Wybór narzędzia, ; kompensacja mocowania -> G18 G64 T1 D1 ; Wybór płaszczyzny N20 TRAANG(45) ; Włączenie transformacji osi skośnej N30 G0 Z10 X5 ; Dosunięcie do pozycji wyjściowej N40 POS[X]=4.5 FA[X]=50 N50 TRAFOOF ; Wyłączenie transformacji N60 G0 Z10 MU=10 ; Odsunięcie N70 M30 -> programować w jednym bloku Opis Są możliwe następujące obróbki 1. Szlifowanie wzdłużne 2. Szlifowanie poprzeczne 3. Szlifowanie określonego konturu 4. Szlifowanie wcinające skośne 3-91

122 Programowanie 3.13 Oś skośna Producent maszyny Następujące ustawienia są dokonywane poprzez daną maszynową: kąt między osią maszyny i osią skośną, położenie punktu zerowego obrabianego przedmiotu w odniesieniu do środka układu współrzędnych uzgodnionego przy funkcji "oś skośna", rezerwa prędkości, która jest utrzymywana na osi równoległej dla potrzeb ruchu wyrównawczego, rezerwa przyśpieszenia osi, która jest utrzymywana na osi równoległej dla potrzeb ruchu wyrównawczego. Konfiguracja osi Aby móc programować w kartezjańskim układzie współrzędnych, sterowanie musi zostać poinformowane o związku między tym układem współrzędnych i rzeczywiście istniejącymi osiami maszyny (MU, MZ): Nazwanie osi geometrycznych Przyporządkowanie osi geometrycznych do osi kanału przypadek ogólny (oś skośna nie jest aktywna) oś skośna aktywna Przyporządkowanie osi kanału do numerów osi maszyny Oznaczenie wrzecion Przydzielenie nazw osi maszyny Postępowanie odpowiada z wyjątkami z "oś skośna aktywna" postępowaniu przy normalnej konfiguracji osi. 3-92

123 Programowanie 3.13 Oś skośna Programowanie osi skośnej (G05, G07) Funkcjonowanie Programowanie W pracy Jog można poruszać ściernicę do wyboru w układzie kartezjańskim albo w kierunku osi skośnej (wyświetlanie pozostaje w układzie kartezjańskim). Porusza się tylko rzeczywista oś U, wyświetlanie osi Z jest aktualizowane. Przesunięcia repos muszą zostać cofnięte w układzie kartezjańskim. Przekroczenie kartezjańskiego ograniczenia pola roboczego jest w pracy Jog przy aktywnym "ruchu PTP" nadzorowane, odpowiednia oś jest przedtem hamowana. Jeżeli "ruch PTP" nie jest aktywny, można wykonać ruch w osi dokładnie do ograniczenia pola roboczego. Parametry G07 G05 Polecenia G07/G05 służą do ułatwienia programowania osi skośnej. Mogą być przy tym programowane i wyświetlane pozycje w kartezjańskim układzie współrzędnych. Korekcja narzędzia i przesunięcie punktu zerowego są wliczane w układzie kartezjańskim. Po zaprogramowaniu kąta dla osi skośnej w programie NC można dokonać dosunięcia do pozycji startowej (G07) a następnie przeprowadzić obróbkę wcinającą skośną (G05). G07 G05 Ruch do pozycji startowej Uaktywnia szlifowanie wcinające skośne 3-93

124 Programowanie 3.13 Oś skośna Przykład ; Programowanie kąta dla osi sko- N.. śnej N50 G07 X70 Z40 F4000 N60 G05 X70 F100 N70... ; Dosunięcie do pozycji startowej ; Szlifowanie wcinające skośne 3-94

125 3.14 Wiele wartości posuwu w jednym bloku Funkcjonowanie Programowanie Programowanie 3.14 Wiele wartości posuwu w jednym bloku Przy pomocy funkcji "wiele posuwów w jednym bloku" mogą w zależności od zewnętrznych wejść cyfrowych i/albo analogowych być uaktywniane synchronicznie do ruchu różne wartości posuwu bloku NC, czas oczekiwania jak też wycofanie Sprzętowe sygnały wejściowe są ujęte w jednym bajcie wejściowym. F2=... F3=... ST=... SR=... FMA [2,x] =... FMA[3,x]=... STA=... SRA=... Dodatkowo do posuwu po torze można zaprogramować w bloku do 2 dalszych posuwów; działa pojedynczymi blokami Czas oczekiwania (w technologii szlifowania: czas wyiskrzania); działa pojedynczymi blokami Droga wycofania; działa pojedynczymi blokami. Jednostka dla drogi wycofania odnosi się do aktualnie obowiązującej jednostki miary (mm albo cale). Dodatkowo do posuwu po torze można zaprogramować w bloku do 2 dalszych posuwów na oś; działa pojedynczymi blokami Osiowy czas oczekiwania (w technologii szlifowania: czas wyiskrzania); działa pojedynczymi blokami Osiowa droga wycofania; działa pojedynczymi blokami FMA i wartość F Posuw osiowy (wartość FMA) albo posuw po torze (wartość F) odpowiada posuwowi 100%. Przy pomocy tej funkcji możecie realizować posuwy, które są mniejsze albo równe posuwowi osiowemu albo posuwowi po torze. Wskazówka Gdy dla osi są zaprogramowane posuwy, czas oczekiwania albo droga wycofania na podstawie zewnętrznego wejścia, osi tej nie wolno w tym bloku programować jako osi POSA (oś pozycjonowania poza granice bloku). Look-Ahead działa również w przypadku wielu posuwów w jednym bloku. Przez to aktualny posuw może zostać ograniczony przez Look-Ahead. 3-95

126 Programowanie 3.14 Wiele wartości posuwu w jednym bloku Przykład programowania ruchu po torze Pod adresem F jest programowany posuw po torze, który obowiązuje jak długo nie ma sygnału wejściowego. Rozszerzenie numeryczne podaje numer bitu wejścia, przez którego zmianę posuw staje się aktywny: F3=20 ; 3 odpowiada bitowi wejściowemu 3 F2=5 ; 2 odpowiada bitowi wejściowemu 2 ST=1 ; czas oczekiwania (s) bit wejściowy 1 SR=0,5 ; Droga wycofania (mm) bit wejściowy 0 Przykład programowania ruchu osiowego Pod adresem FA jest programowany osiowy posuw po torze, który obowiązuje, jak długo jest sygnał wejściowy. Przy pomocy FMA[3,x]= do FMA[2,x]= można zaprogramować do 2 dalszych posuwów na oś w bloku. Pierwsze wyrażenie w nawiasach kwadratowych podaje numer bitu wejścia, drugie oś, dla której posuw ma obowiązywać: FMA[3, x]=1000 ; posuw osiowy o wartości 1000 dla osi X, 3 ; Odpowiada bitowi wejściowemu 3 Przykład osiowego czasu oczekiwania i drogi cofnięcia Czas oczekiwania i droga wycofania są programowane pod następującymi dodatkowymi adresami: STA[x]=... ; osiowy czas oczekiwania (s) bit wejściowy 1 SRA[x]=... ; osiowa droga wycofania (mm) bit wejściowy 0 Gdy zostanie uaktywnione wejście bit 1 dla czasu oczekiwania wzgl. drogi wycofania bit 0, pozostała droga dla osi uczestniczących w tworzeniu konturu albo odnośnych pojedynczych osi jest kasowana i jest uruchamiany czas oczekiwania wzgl. wycofanie. Przykład wielu operacji w jednym bloku N20 T1 D1 F500 G0 X100 ; Położenie wyjściowe N25 G1 X105 F=20 F3=5 ; Obróbka zgrubna z F, wykańczająca z F3 F2=0.5 ST=1.5 ; Wygładzanie wykańczające z F2, ; czas oczekiwania 1.5 s, SR= 0.5 ; Droga wycofania 0.5 mm N

127 3.15 Ruch wahliwy Programowanie 3.15 Ruch wahliwy Funkcjonowanie Programowanie Oś wahliwa wykonuje ruch między dwoma punktami nawrotu 1 i 2 z podanym posuwem w jedną i drugą stronę, aż ruch ten zostanie wyłączony. Inne osie mogą podczas ruchu wahliwego dowolnie interpolować. Poprzez ruch po torze albo przy pomocy osi pozycjonowania można uzyskać ciągły dosuw. Nie ma jednak przy tym żadnego związku między ruchem wahliwym i ruchem dosuwu. Właściwości asynchronicznego ruchu wahliwego Asynchroniczny ruch wahliwy działa specyficznie dla osi poza granice bloku. Poprzez program obróbki jest zagwarantowane synchroniczne z blokiem włączenie ruchu wahliwego. Wspólna interpolacja wielu osi i nałożenie odcinków ruchu wahliwego są niemożliwe. Poprzez następujące adresy jest możliwe odpowiadające wykonywaniu programu NC włączanie i sterowanie asynchronicznym ruchem wahliwym z programu obróbki. Zaprogramowane wartości są synchronicznie do bloków zapisywane w przebiegu głównym w odpowiednich danych nastawczych i działają aż do następnej zmiany. Włączenie, wyłączenie ruchu wahliwego: OS OS[oś] = 1: włączyć OS[oś] = 0: wyłączyć Parametry OSP1 [oś]= OSP2 [oś]= OST1 [oś]= OST2 [oś]= FA[oś]= OSCTRL [oś]= OSNSC [oś]= OSE [oś]= OS [oś]= 1 = pozycja punktu nawrotu 1 (ruch wahliwy: lewy punkt nawrotny) pozycja punktu nawrotu 2 (ruch wahliwy: prawy punkt nawrotny) czas zatrzymania w punkcie nawrotu w sekundach posuw w osi ruchu wahliwego (opcje nastawienia i cofnięcia) liczba skoków wyiskrzania pozycja końcowa włączenie osi ruchu wahliwego; 0 = wyłączenie osi ruchu wahliwego Czasy zatrzymania w punktach nawrotnych: OST1, OST2 Czas zatrzymania Zachowanie się ruchu w obszarze zatrzymania dokładnego, w punkcie nawrotnym -2 Interpolacja jest kontynuowana bez czekania na zatrzymanie dokładne -1 Czekanie na zatrzymanie dokładne zgrubnie 3-97

128 Programowanie 3.15 Ruch wahliwy Czas zatrzymania Zachowanie się ruchu w obszarze zatrzymania dokładnego, w punkcie nawrotnym 0 Czekanie na zatrzymanie dokładne dokładnie >0 Czekanie na zatrzymanie dokładne dokładnie a następnie odczekanie czasu zatrzymania Jednostka czasu zatrzymania jest identyczna z czasem zatrzymania zaprogramowanym poprzez G4. Przykład, oś wahliwa ma wykonywać ruch wahliwy między dwoma punktami nawrotu Oś ruchu wahliwego ma wykonywać ruch wahliwy między 10 i 100. Ruch do punktu nawrotnego 1 z zatrzymaniem dokładnym dokładnie, ruch do punktu nawrotnego 2 z zatrzymaniem dokładnym zgrubnie Praca osi ruchu wahliwego ma być wykonywana z posuwem 250. Na końcu obróbki mają nastąpić 3 skoki wyiskrzania i dojście do pozycji końcowej 200. Posuwem dla osi dosuwu jest 1, koniec dosuwu w kierunku X następuje w pozycji 15. N20 WAITP(X,Y,Z) ; Położenie wyjściowe N30 G0 X100 Y100 Z100 ; Przełączenie na pozycjonowanie N40 WAITP(X,Z) N50 OSP1[Z]=10 OSP2[Z]=100 -> ; Punkt nawrotny 1, punkt nawrotny 2 -> OSE[Z]=200 -> ; Pozycja końcowa -> OST1[Z]=0 OST2[Z]= 1 -> ; Czas zatrzymania na U1: zatrzym. dokładne dokł.; ; Czas zatrzymania na U2: zatrz. dokł. zgrubnie -> FA[Z]=250 FA[X]=1 -> ; Posuw w osi ruchu wahliwego, oś dosuwu -> OSCTRL[Z]=(4,0) -> ; Opcje ustawiania -> OSNSC[Z]=3 ; trzy skoki wyiskrzania N60 OS[Z]=1 ; Wystartowanie ruchu wahliwego N70 POS[X]=15 ; Położenia wyjściowe oś X N80 POS[X]=50 N90 OS[Z]=0 ; Zatrzymanie ruchu wahliwego N100 M30 -> Można programować w jednym bloku. Opis Dla ruchu wahliwego obowiązuje: Każda oś może zostać użyta jako oś ruchu wahliwego. Równocześnie może być aktywnych wiele osi ruchu wahliwego (maksymalnie: liczba osi pozycjonowania). Dla osi ruchu wahliwego jest zawsze - niezależnie od polecenia G aktualnie obowiązującego w programie - aktywna interpolacja liniowa G1. Oś ruchu wahliwego może być osią wejściową dla transformacji dynamicznej, być osią prowadzącą w przypadku osi gantry i osi holowanych, wykonywać ruch bez ograniczenia przyspieszenia drugiego stopnia (BRISK) albo z ograniczeniem przyspieszenia drugiego stopnia (SOFT) albo 3-98

129 Programowanie 3.15 Ruch wahliwy Punkty nawrotne z załamaną charakterystyka przyspieszenia (jak osie pozycjonowania). Przy ustalaniu pozycji ruchu wahliwego należy uwzględnić aktualne przesunięcia: Podanie absolutne OSP1[Z] = wartość 1 Pozycja punkt nawrotny = suma przesunięć + wartość zaprogramowana Podanie względne OSP1[Z] = IC(wartość) Pozycja punktu nawrotnego = punkt nawrotny 1 + zaprogramowana wartość Przykład: N10 OSP1[Z] = 100 OSP2[Z] = N40 OSP1[Z] = IC(3) Wskazówka WAITP(oś): Ustawienie posuwu, FA Gdy ruch wahliwy ma być wykonywany przy pomocy osi geometrycznej, musi ona przy pomocy WAITP zostać zwolniona dla tego ruchu. Po zakończonym ruchu wahliwym oś ruchu wahliwego jest przy pomocy tego polecenia ponownie wpisywana jako oś pozycjonowania i może być ponownie normalnie stosowana. Jako prędkość posuwu obowiązuje zdefiniowana prędkość posuwu osi pozycjonowania. Gdy prędkość posuwu nie jest zdefiniowana, obowiązuje wartość zapisana w danej maszynowej. Zdefiniowanie przebiegu ruchów, OSCTRL Opcje cofania Ustawienia sterujące dla przebiegu ruchu są nastawiane przy pomocy opcji nastawienia i cofnięcia. OSCTRL[oś ruchu wahliwego] = (opcja ustawienia, opcja cofnięcia) Opcje nastawienia są zdefiniowane następująco (opcje cofnięcia cofają wybory nastawień): Te opcje są wyłączane (tylko gdy przedtem były włączone jako opcje nastawienia). 3-99

130 Programowanie 3.15 Ruch wahliwy Opcje ustawienia Te opcje są przełączane. Przy zaprogramowaniu OSE (pozycja końcowa) działa implicite opcja 4. Wartość opcji Znaczenie 0 Przy wyłączeniu ruchu wahliwego zatrzymanie w najbliższym punkcie nawrotnym (nastawienie domyślne); możliwe tylko przez cofnięcie wartości 1 i 2 1 Przy wyłączeniu ruchu wahliwego zatrzymanie w punkcie nawrotu 1 2 Przy wyłączeniu ruchu wahliwego zatrzymanie w punkcie nawrotu 2 3 Przy wyłączeniu ruchu wahliwego nie ma ruchu do punktu nawrotnego, w przypadku gdy skoki wyiskrzania nie są zaprogramowane 4 Po wyiskrzaniu dosuw do pozycji końcowej 8 Jeżeli ruch wahliwy jest przerywany przez skasowanie pozostałej drogi: następnie wykonanie skoków wyiskrzania i ew. ruch do pozycji końcowej 16 Jeżeli ruch wahliwy jest przerywany przez skasowanie pozostałej drogi: jak przy wyłączeniu ruch do odpowiedniej pozycji nawrotu 32 Zmieniony posuw jest aktywny dopiero od następnego punktu nawrotnego 64 FA równe 0, FA = 0: nałożenie drogi jest aktywne FA nierówne 0, FA < >0: nałożenie prędkości jest aktywne 128 W przypadku osi obrotowej DC (najkrótsza droga) 256 =Skok wyiskrzania jest wykonywany jako skok podwójny.(standard) 1= skok wyiskrzania jest wykonywany jako skok pojedynczy. Wiele opcji jest ze sobą łączonych przy pomocy znaku plus. Przykład: Ruch wahliwy dla osi Z powinien przy wyłączeniu zatrzymać się w punkcie nawrotnym 1. Przy tym powinno nastąpić dosunięcie do pozycji końcowej, powinien zacząć natychmiast działać zmieniony posuw a po skasowaniu pozostałej drogi oś powinna natychmiast zatrzymać się. OSCTRL[Z] = (1+4, ) 3-100

131 Cykle Przegląd cykli Cykle są podprogramami technologicznymi, przy pomocy których możecie w sposób ogólnie obowiązujący realizować określony proces obróbki, jak np. szlifowanie wcinające, obciąganie albo szlifowanie wzdłużne. Dopasowanie cykli do konkretnego zadania następuje poprzez parametry. W systemie są Wam udostępniane różne cykle szlifowania do szlifowania zewnętrznego obciągania. Przy szlifowaniu wałków są przez zastosowanie cykli obróbkowych obrabiane przedmioty cylindryczne. Oś dosuwu X wykonuje przy tym ruch prostopadle do osi wzdłużnej Z. Cykle obsługują szlifowanie za osią toczenia. Obciąganie narzędzi szlifierskich jest konieczne, by po pewnym czasie żywotności nadać zużytym ściernicom pierwotny profil. Obciąganie ściernicy ma dwa cele: Profilowanie: jest wytwarzany pożądany kształt ściernicy. Ostrzenie: jest przywracana zdolność ściernicy do skrawania. Cykle szlifowania Przy pomocy sterowania SINUMERIK 802D sl mogą być wykonywane następujące cykle szlifowania: CYCLE410 szlifowanie wcinające CYCLE411 szlifowanie wcinające wielokrotne CYCLE412 szlifowanie wcinające odsadzenia CYCLE413 szlifowanie wcinające skośne CYCLE414 szlifowanie zaokrąglenia CYCLE415 szlifowanie wzdłużne CYCLE416 obciąganie CYCLE420 dane ogólne obrabianego przedmiotu Cykle są wysyłane razem z Toolbox. Przy uruchamianiu sterowania są one poprzez interfejs RS232 ładowane do pamięci programów obróbki. 4-1

132 Cykle 4.2 Programowanie cykli 4.2 Rodzaj pracy Jog - zakres czynności obsługowych "Pozycja" Kolejność czynności obsługowych Cykl jest zdefiniowany jako podprogram przy pomocy nazwy i listy parametrów Warunki wywołania i powrotu Działające przed wywołaniem cyklu funkcje G i przesunięcia programowane pozostają zachowane po jego zakończeniu. Płaszczyznę obróbki (G17, G18, G19) definiujecie przed wywołaniem cyklu. Cykl pracuje w aktualnej płaszczyźnie z osią płaszczyzny (odcięta) 2. osią płaszczyzny (rzędna) osią narzędzia/osią dosuwu, 3. osią, prostopadle do płaszczyzny (aplikata). Przyporządkowanie płaszczyzny i osi Polecenie Płaszczyzna Prostopadła oś dosuwu G17 X/Y Z G18 Z/X Y G19 Y/Z X Komunikaty podczas wykonywania cyklu W przypadku niektórych cykli są podczas wykonywania wyświetlane komunikaty na ekranie sterowania, które dają wskazówki dot. stanu obróbki. 4-2

133 Cykle 4.2 Programowanie cykli Te komunikaty nie przerywają wykonywania programu i pozostają tak długo, aż ukaże się pozostały komunikat albo cykl ulegnie zakończeniu. Teksty komunikatów i ich znaczenie są opisane przy poszczególnych cyklach. Wskazówka Zestawienie wszystkich komunikatów znajdziecie w punkcie "Komunikat błędu i postępowanie z błędem" w niniejszym podręczniku. Wyświetlanie bloku podczas wykonywania cyklu Podczas całego czasu przebiegu cyklu w miejscu wyświetlania aktualnego bloku jest wywołanie cyklu Wywołanie cyklu i lista parametrów Cykle pracują ze zmiennymi definiowanymi przez użytkownika. Parametry cykli możecie przekazać poprzez listę parametrów przy wywołaniu cyklu. Wskazówka Wywołania cykli wymagają zawsze oddzielnego bloku. Wiedza podstawowa o wyposażaniu cykli w parametry Instrukcja programowania opisuje listę parametrów dla każdego cyklu podając kolejność i typ. Kolejność parametrów musi zostać bezwarunkowo zachowana. Każdy parametr cyklu ma określony typ danych. Przy wywołaniu cyklu należy przestrzegać tych typów dla aktualnie stosowanych parametrów. Na liście parametrów mogą zostać przekazane parametry R stałe. Jeżeli na liście parametrów są stosowane parametry R, muszą one przedtem w programie zostać wyposażone w wartości. Cykle mogą być przy tym wywoływane z niekompletną listą parametrów albo z pominięciem parametrów. 4-3

134 Cykle 4.2 Programowanie cykli Jeżeli chcecie pominąć ostatnie przekazywane parametry, które należałoby napisać w wywołaniu, wówczas można wcześniej zakończyć listę parametrów przy pomocy ")". Jeżeli chcecie czasami pominąć parametr, wówczas należy w jego miejsce wpisać przecinek "...,,...". Wskazówka Kontrola zrozumiałości wartości parametrów o nieciągłym albo ograniczonym zakresie wartości nie następuje, chyba że w przypadku cyklu jest wyraźnie opisana reakcja na błąd. Jeżeli przy wywołaniu cyklu lista parametrów zawiera więcej wpisów niż zdefiniowano parametrów w cyklu, ukazuje się ogólny alarm NC "Zbyt duża liczba parametrów" i cykl nie jest wykonywany. Wywołanie cyklu Różne możliwości pisania wywołania cyklu są przedstawione w przykładach programowania do poszczególnych cykli. 4-4

135 Cykle 4.3 Cechy szczególne w przypadku cykli szlifowania 4.2 Cechy szczególne w przypadku cykli szlifowania Warunki wywołania i powrotu Cykle szlifowania są programowane niezależnie od konkretnych nazw osi. Bezkolizyjnego dosunięcia do pozycji szlifowania należy przed wywołaniem cyklu dokonać w programie nadrzędnym. Odpowiednie wartości prędkości obrotowych i kierunków obrotów wrzeciona należy programować w programie obróbki, o ile nie ma w tym celu parametrów w cyklu szlifowania. Funkcje G aktywne przed wywołaniem cyklu pozostają zachowane po jego zakończeniu. Układy współrzędnych przy szlifowaniu Szlifierki CNC mają powszechnie własne układy współrzędnych dla szlifowania i dla obciągania. Punkty zerowe obydwu układów współrzędnych należy przy ustawianiu maszyny określić jeden raz. Punkt zerowy obrabianego przedmiotu jest przy ustawianiu maszyny ustalany przez osobę obsługującą przez draśnięcie w obydwu osiach. Do tego punktu zerowego odnoszą się wszystkie dalsze dane geometryczne do sporządzania programów automatyki. Punkt zerowy obciągacza jest przy ustawianiu określany przez draśnięcie ściernicy diamentem. Dla programu obciągania służy on za punkt odniesienia. Definicja płaszczyzny Rysunek 4-1 Układy współrzędnych przy szlifowaniu Przed zastosowaniem cykli szlifowania musi zostać uaktywnione G507. Osią dosuwu jest z reguły pierwsza oś geometryczna. Przed wywołaniem musi być wybrana korekcja długości. Działa to zawsze w wybranej płaszczyźnie i pozostaje aktywne również po zakończeniu cyklu. 4-5

136 Cykle 4.3 Cechy szczególne w przypadku cykli szlifowania Typy ściernic Cykle obsługują dwa typy ściernic, ściernicę prostą i ściernicę skośną. Ściernica dosuwa się podczas obróbki wyłącznie w kierunku -X albo -Z. Zastosowanie środków pomiarowych i czujników Przy szlifowaniu mogą być stosowane następujące środki pomiarowe / czujniki. czujnik pomiarowy sterowanie wymiarowe urządzenie do pomiaru dotykowo-akustycznego Przy pomocy wprowadzanego czujnika pomiarowego jest odczytywana pozycja wzdłużna w Z. Ta pozycja w osi jest zapisywana w parametrze i służy do obliczenia korekcji występujących błędów mocowana w przypadku każdego z obrabianych przedmiotów. Sterowanie wymiarowe działa na średnicy obrabianego przedmiotu równocześnie z obróbką szlifierską. Realizuje ono na współrzędnych naddatkowych w X dla obróbki zgrubnej, obróbki wykańczającej i dogładzania wykańczającego przełączenie posuwu wzgl. określenie pozycji końcowej. Czujnik dotykowo-akustyczny (urządzenie do pomiaru dotykowo-akustycznego) realizuje zatrzymanie posuwu przy zaiskrzeniu na średnicy obrabianego przedmiotu. Powstają warunki dosuwu optymalne pod względem czasu. 4-6

137 Cykle 4.4 Obsługa cykli w edytorze programów 4.4 Obsługa cykli w edytorze programów Funkcjonowanie Edytor programów wspiera programowanie przy wstawianiu wywołań cykli do programu i wprowadzaniu parametrów. Przegląd niezbędnych plików Obsługa cykli zapewnia następujące funkcje: Wybór cykli poprzez przyciski programowane Maski wprowadzania do wyposażania w parametry z obrazami pomocy Z poszczególnych masek jest wytwarzany kod programu, który daje się dekompilować. Podstawą obsługi cykli są następujące pliki: sc.com cov.com Wskazówka Te pliki są ładowane przy uruchamianiu sterowania i muszą zawsze pozostawać załadowane. Obsługa cykli Rysunek 4-2 Struktura menu dla obsługi cykli 4-7

138 Cykle 4.4 Obsługa cykli w edytorze programów Dekompilacja W celu wstawienia wywołania cyklu do programu należy kolejno wykonać następujące kroki: Na poziomym pasku przycisków programowanych można poprzez przycisk <Cykle szlifowania> przełączać na listy wyboru dla poszczególnych cykli. Wybór cyklu następuje poprzez pionowy pasek przycisków aż ukaże się odpowiednia maska wprowadzania z obrazem pomocy. Wartości liczbowe można wprowadzać bezpośrednio. Przy wprowadzaniu następuje sprawdzenie, czy wartości leżą w dopuszczalnym zakresie. Niektóre parametry, które mogą przyjmować tylko niewiele wartości, są wybierane przy pomocy przycisku przełączania. Zakończenie przyciskiem <OK> (wzgl. przy błędnym wprowadzeniu przy pomocy <Anuluj>). Dekompilacja kodu programowego służy do tego, by przy pomocy obsługi cykli dokonać zmian w istniejącym programie. Kursor jest ustawiany na zmienianym wierszu i jest naciskany przycisk programowany <Dekompilacja>. Przez to jest ponownie otwierana odpowiednia maska wprowadzania, z której został utworzony odpowiedni fragment programu, i można wartości zmienić i przejąć. 4-8

139 4.5 Szlifowanie wcinające - CYCLE410 Funkcjonowanie Cykle 4.5 Toczenie wcinające - CYCLE410 Programowanie Cykl szlifowania wcinającego jest wywoływany w celu obróbki pasowania cylindrycznego, gdy szerokość ściernicy jest większa albo równa obrabianej szerokości pasowania. S stosowane typy ściernic prosta albo skośna. Przy pomocy urządzenia do pomiaru dotykowo akustycznego można przez zaiskrzenie optymalnie pod względem czasu wykorzystać drogę między punktem startowym i rzeczywistą powierzchnią obrabianego przedmiotu. Równocześnie z obróbką szlifierską można poprzez polecenia oscylacji uaktywnić oscylację krótkoskokową w kierunku Z. Rozpoznanie na wymiar gotowy jak też przełączanie na różne prędkości posuwu dla poszczególnych odcinków technologicznych można realizować przez sterowanie wymiarowe, które pracuje podczas obróbki. CYCLE410(N_SITZ, X_SOLL, Z_ST, B_ART, A_LU, A_SR, A_SL, A_FSA, F_SR, F_SL, F_FSL, TIME, MZ, KS, F_KS, OSW, F_OSCILL) Parametry Tablica 4-1 Parametry CYCLE410 Parametr Typ danych Znaczenie N_SITZ int Numer pasowania X_SOLL real Średnica zadana (abs) Z_ST real Pozycja startowa w Z (abs) B_ART int Rodzaj obróbki 1=zgrubna 2=wykańczająca + wygładzanie wykańczające 3=zgrubna + wykańczająca + wygładzanie wykańczające A_LU real Naddatek w powietrzu (przyr.) A_SR real Naddatek na obróbkę zgrubną (przyr.) A_SL real Naddatek na obróbkę wykańczającą (przyr.) A_FSA real Naddatek na wygładzanie wykańczające F_SR real Posuw przy szlifowaniu zgrubnym F_SL real Posuw przy szlifowaniu wykańczającym F_FSL real Posuw przy wygładzaniu wykańczającym TIME real Czas wyiskrzania MZ int Sterowanie pomiarowe tak=1/nie=0 KS int Pomiar dotykowo-akustyczny tak=1/nie=0 F_KS real Posuw przy "szlifowaniu w powietrzu" [mm/min] OSW real Droga oscylacji (przyr) F_OSCILL real Prędkość oscylacji 4-9

140 Cykle 4.5 Toczenie wcinające - CYCLE410 Przykład toczenia wcinającego Przy pomocy tego programu ma być oscylacyjnie i z pomiarem dotykowoakustycznym obrabiane pasowanie na średnicę 100 mm. Tablica 4-2 Dalsze dane wartości: A_SR=0,2 mm Naddatek na obróbkę zgrubną A_SL=0,1 mm Naddatek na obróbkę wykańczającą A_FSL=0,03 mm Naddatek na wygadzanie wykańczające TIME=5 s Czas wyiskrzania N10 T1 D1 M7 ; Określenie wartości technologicznych, chłodziwo wł. N20 S1=2000 M1=3 N30 S2=1100 M2=4 przedmiotu ; Włączenie prędkości obrotowej ściernicy ; Włączenie prędkości obrotowej obrabianego N40 CYCLE410(1, 100, 30, 3, 5, 0.2, 0.1, 0.3, 50, 45, 30, 5, 0, 1, 600, 10, 400) N50 M30 ; Wywołanie cyklu ; Koniec programu Przebieg Ruch do pozycji startowej obróbki następuje najpierw w X następnie w Z odpowiednio do położenia wyjściowego ściernicy w X, gdy aktualna wartość X jest mniejsza niż naddatek X. Pozycja startowa wynika ze średnicy zadanej + naddatek + naddatek w powietrzu. Następuje do wyboru zaiskrzenie powierzchni poprzez urządzenie do pomiaru dotykowo-akustycznego i włączenie ruchu oscylacyjnego w kierunku Z. 4-10

141 Cykle 4.5 Toczenie wcinające - CYCLE410 Objaśnienie parametrów Obróbka szlifierska odpowiada wyposażeniu w parametry B_ART i wartości zaprogramowanej pod naddatkiem z przynależnym posuwem. W pozycji końcowej obróbki, po upływie czasu wyiskrzania następuje zatrzymanie ruchu oscylacyjnego a następnie odsunięcie do pozycji startowej. Przy stosowaniu sterowania wymiarowego jest możliwość korekcji przy pomocy zmiennej _GC_KORR. Ten parametr podaje, czy ma być brana do obliczeń dodatkowa korekcja dla sterowania wymiarowego. _GC_KORR = 0 przeliczenie odchylenia wartość zadana/wartość rzeczywista w ściernicy _GC_KORR = 1 przeliczenie odchylenia wartość zadana/wartość rzeczywista w aktywnym przesunięciu punktu zerowego _GC_KORR = 2 bez przeliczenia N_SITZ (numer pasowania) Przy pomocy parametru N_SITZ wprowadzacie numer obrabianego pasowania na obrabianym przedmiocie w celu przeliczenia korekcji pasowania. X_SOLL (średnica zadana) Średnica zadana odpowiada wymiarowi gotowemu w kierunku X. Z_ST (pozycja startowa w Z) Przy pomocy Z_ST ustalacie pozycję startową ruchu szlifowania w kierunku Z. B_ART (rodzaj obróbki) Przy pomocy parametry B_ART ustala się, przy pomocy jakiego rodzaju obróbki jest obrabiany odcinek technologiczny. B_ART może przyjmować wartości między 1 i 3 o następującym znaczeniu: 4-11

142 Cykle 4.5 Toczenie wcinające - CYCLE410 1 = szlifowanie zgrubne 2 = szlifowanie wykańczające i wygładzanie wykańczające 3 = szlifowanie zgrubne, szlifowanie wykańczające i wygładzanie wykańczające A_LU (naddatek w powietrzu) Jako naddatek w powietrzu jest określany odcinek drogi między pozycją startową w X i naddatkiem na obróbkę zgrubną. A_SR, A_SL, A_FSL (naddatek) Dla różnych kroków obróbki mogą zostać ustalone różne wartości naddatku. Odnoszą się one do średnicy zadanej. A_SR A_SL A_FSL Naddatek na szlifowanie zgrubne Naddatek na szlifowanie wykańczające Naddatek na wygładzanie wykańczające F_SR, F_SL, F_FSL (posuw) Dla różnych kroków obróbki mogą zostać zadane różne posuwy. Są one programowane w [mm/min]. F_SR F_SL F_FSL TIME (czas wyiskrzania) Posuw przy szlifowaniu zgrubnym Posuw przy szlifowaniu wykańczającym Posuw przy wygładzaniu wykańczającym Po uzyskaniu wymiaru gotowego obrabianego przedmiotu narzędzie czeka zdefiniowany czas w pozycji końcowej. Ten czas jest określany jako czas wyiskrzania. Jest on programowany w [s]. MZ (sterowanie wymiarowe) Przy pomocy parametru MZ podajecie, czy jest stosowane sterowanie wymiarowe. 4-12

143 Cykle 4.5 Toczenie wcinające - CYCLE410 0 = bez sterowania wymiarowego 1 = ze sterowaniem wymiarowym KS (pomiar dotykowo-akustyczny) Przy pomocy parametru KS podajecie, czy jest stosowane urządzenie do pomiaru dotykowo-akustycznego. 0 = bez urządzenia do pomiaru dotykowo-akustycznego 1 = z urządzeniem do pomiaru dotykowo-akustycznego F_KS (posuw szlifowania w powietrzu) Przy pomocy posuwu szlifowania w powietrzu jest przy zastosowaniu urządzenia do pomiaru dotykowo-akustycznego przebywana droga między punktem startowym i dotknięciem ściernicy do obrabianego przedmiotu. OSW (droga oscylacji) Przy szlifowaniu wcinającym można przez ten parametr uaktywnić oscylację krótkoskokową. Punktem startowym jest pozycja pod Z_ST. Programowanie następuje w [mm]. 4-13

144 Cykle 4.6 Toczenie wcinające wielokrotne - CYCLE Szlifowanie wcinające wielokrotne - CYCLE411 Funkcja Programowanie Parametry Jeżeli obrabiana powierzchnia jest szersza niż szerokość ściernicy, potrzeba wielu procesów wcinania. Są one przeprowadzane z przesunięciem o szerokość ściernicy, uwzględniając zakładkę. W przypadku poszczególnych wcięć obróbka zgrubna następuje aż do wymiaru naddatkowego. Przy pomocy urządzenia do pomiaru dotykowo akustycznego można przez zaiskrzenie optymalnie pod względem czasu wykorzystać drogę między punktem startowym i rzeczywistą powierzchnią obrabianego przedmiotu. Aby uzyskać nienaganną powierzchnię obrabianego przedmiotu, następuje następnie metodą szlifowania ruchem wahadłowym szlifowanie na wymiar gotowy. Rozpoznawanie wymiaru gotowego jak też przełączanie na różne prędkości posuwu poszczególnych odcinków technologicznych może być realizowane przez sterowanie wymiarowe, które pracuje podczas obróbki. Mogą być stosowane proste albo skośne typy ściernic CYCLE411(N_SITZ, X_SOLL, Z_ST, Z_END, UBL, B_ART, A_LU, A_SR, A_SL, A_FSL, SLZ, FSZ, ZU_ART, BVU1, BVU2, F_PE, F_SR, F_SL, F_FSL, N_FR, MZ, KS, F_KS) Tablica 4-3 Parametry CYCLE411 Parametr Typ danych Znaczenie N_SITZ int Numer pasowania X_SOLL real Średnica zadana (abs) Z_ST real Pozycja startowa w Z (abs) Z_END real Pozycja docelowa w Z (abs) UBL real Zakładka B_ART Int Rodzaj obróbki: 1=szlifowanie zgrubne 2=szlifowanie wykańczające + wygładzanie wykańczające 3=szlifowanie zgrubne + szlifowanie wykańczające + wygładzanie wykańczające A_LU real Naddatek na szlifowanie w powietrzu (przyr.) A_SR real Naddatek na szlifowanie zgrubne A_SL real Naddatek na szlifowanie wykańczające (przyr.) A_FSL real Naddatek na wygładzanie wykańczające (przyr.) SLZ real Wielkość dosuwu dla szlifowania wykańczającego (przyr.) FSZ real Wielkość dosuwu dla wygładzania wykańczającego (przyr.) 4-14

145 Cykle 4.6 Toczenie wcinające wielokrotne - CYCLE411 Parametr Typ danych Znaczenie ZU_ART int Dosuw -1 = tylko w lewo 0 = obustronnie 1 = tylko w prawo BVU1 int Czas zatrzymania w punkcie nawrotu1 BVU2 int Czas zatrzymania w punkcie nawrotu2 F_PE real Posuw przy ruchu wahliwym w Z F_SR real Posuw szlifowania zgrubnego F_SL real Posuw szlifowania wykańczającego F_FSL real Posuw wygładzania wykańczającego N_FR int Liczba skoków wyiskrzania MZ int Sterowanie pomiarowe tak=1 / nie=0 KS int Pomiar akustyczno-dotykowy tak=1 / nie=0 F_KS real Posuw szlifowania w powietrzu [mm/min] Przykład szlifowania wcinającego wielokrotnego Walec (średnica 200) ma zostać kompletnie obrobiony ściernicą (szerokość 70 mm). Przy szlifowaniu ruchem wahliwym dosuw ma następować w prawo a szlifowanie ma następować z zachowaniem się w ruchu "zatrzymanie dokładne dokładnie". W maszynie znajduje się urządzenie do pomiaru dotykowo-akustycznego i sterowanie wymiarowe. Dalsze dane wartości: A_SR=0,5 mm A_SL=0,3 mm A_FS=0,2 mm SLZ=0.1 mm FSZ=0.005 N_FR=3 Naddatek na szlifowanie zgrubne Naddatek na szlifowanie wykańczające Naddatek na wygładzanie wykańczające Wielkość dosuwu przy szlifowaniu wykańczającym Wielkość dosuwu przy wygładzaniu wykańczającym Liczba skoków wyiskrzania 4-15

146 Cykle 4.6 Toczenie wcinające wielokrotne - CYCLE411 Przebieg N10 T1 D1 M7 ; Określenie wartości technologicznych, chłodziwo wł. N20 S1=2000 M1=3 ; Włączenie prędkości obrotowej ściernicy N30 S2=1100 M2=4 ; Włączenie prędkości obrotowej obrabianego przedmiotu N40 CYCLE411(1, 200, 30, 255, 15, 3, 5, ; Wywołanie cyklu 0.5, 0.3, 0.2, 0.1, 0.005, 1, 0, 0, 100, 50, 40, 30, 3, 1, 1, 600) N50 M30 ; Koniec programu Ruch do pozycji startowej obróbki następuje najpierw w X następnie w Z odpowiednio do położenia wyjściowego ściernicy w X, gdy aktualna wartość X jest mniejsza niż naddatek X. Pozycja startowa X wynika ze średnicy zadanej + naddatek + naddatek w powietrzu. Następuje do wyboru zaiskrzenie powierzchni poprzez urządzenie do pomiaru dotykowo-akustycznego, następnie obróbka zgrubna przez wcinanie do naddatku, wycofanie do pozycji startowej X i przesunięcie ściernicy w kierunku Z z zakładką. Jeżeli na szerokości obrabianego przedmiotu wcinanie zgrubne jest zakończone, następuje w pozycji naddatku na obróbkę wykańczającą ruch do pozycji startowej ruchu wahliwego w Z. Przy pomocy następującego dalej szlifowania ruchem wahliwym jest w wybieranych punktach dosuwu o wielkość dosuwu wykonywanie szlifowanie wykańczające i wygładzanie wykańczające. Dosuw jest wykonywany każdorazowo w punktach nawrotnych ruchu wahliwego po prawej albo lewej stronie wzgl. w obydwu punktach. Zachowanie się pod względem ruchu w tych punktach nawrotnych można programować. E pozycji końcowej obróbki, po upływie czasu wyiskrzania następuje odsunięcie do pozycji startowej. 4-16

147 Cykle 4.6 Toczenie wcinające wielokrotne - CYCLE411 Objaśnienie parametrów Przy stosowaniu sterowania wymiarowego jest możliwość korekcji przy pomocy zmiennej _GC_KORR. Ten parametr podaje, czy ma być brana do obliczeń dodatkowa korekcja dla sterowania wymiarowego. _GC_KORR = 0 przeliczenie odchylenia wartość zadana/wartość rzeczywista w ściernicy _GC_KORR = 1 przeliczenie odchylenia wartość zadana/wartość rzeczywista w aktywnym przesunięciu punktu zerowego _GC_KORR = 2 bez przeliczenia N_SITZ (numer pasowania) Przy pomocy tego parametru N_SITZ wprowadzacie numer obrabianego pasowania na obrabianym przedmiocie. X_SOLL (średnica zadana) Średnica zadana odpowiada wymiarowi gotowemu w kierunku X. Z_ST (pozycja startowa w Z), Z_END (pozycja docelowa w Z) Przy pomocy Z_ST i Z_END ustalacie pozycję startową i docelową ruchu szlifowania w kierunku Z. UBL (zakładka) Przy pomocy tego parametru podajecie zakładkę ściernicy przy wcinaniu wielokrotnym. B_ART (rodzaj obróbki) Przy pomocy parametry B_ART ustala się, przy pomocy jakiego rodzaju obróbki jest obrabiany odcinek technologiczny. B_ART może przyjmować wartości między 1 i 3 o następującym znaczeniu: 1 = szlifowanie zgrubne 2 = szlifowanie wykańczające i wygładzanie wykańczające 3 = szlifowanie zgrubne, szlifowanie wykańczające i wygładzanie wykańczające A_LU (naddatek w powietrzu) Jako naddatek w powietrzu jest określany odcinek drogi między pozycją startową w X i naddatkiem na obróbkę zgrubną. 4-17

148 Cykle 4.6 Toczenie wcinające wielokrotne - CYCLE411 A_SR, A_SL, A_FSL (naddatek) Dla różnych kroków obróbki mogą zostać ustalone różne wartości naddatku. Odnoszą się one do średnicy zadanej. A_SR naddatek na obróbkę zgrubną A_SL naddatek na obróbkę wykańczającą A_FSL naddatek na wygładzanie wykańczające SLZ (wielkość dosuwu obróbka wykańczająca), FSZ (wielkość dosuwu wygładzanie wykańczające) Przy szlifowaniu ruchem wahliwym następuje w zależności od rodzaju obróbki (wykańczająca albo wygładzanie wykańczające) dosuw ściernicy w punktach nawrotnych. Wielkość dosuwu jest programowana przy pomocy parametrów SLZ i FSZ. ZU_ART (dosuw) Przy szlifowaniu ruchem wahliwym dosuw ściernicy następuje w punktach nawrotnych. Przy pomocy parametru ZU_ART następuje zdefiniowanie, czy dosuw ma następować tylko w lewem, w obydwu czy w prawym punkcie nawrotnym. BVU1 i BU2 (czas zatrzymania w punkcie nawrotnym) Czas zatrzymania w punkcie nawrotnym 1 wzgl. 2 może zostać ustalony przy pomocy następującej wartości: >0 = czekanie na zatrzymanie dokładne dokładnie a następnie odczekanie czasu zatrzymania Jednostką czasu zatrzymania jest obrót obrabianego przedmiotu po dokonanym dosunięciu. F_PE, F_SR, F_SL, F_FSL (posuw) Dla różnych kroków obróbki mogą zostać zadane różne posuwy. Są one programowane w [mm/min]. F_PE Posuw z ruchem wahliwym w Z F_SR posuw przy obróbce zgrubnej F_SL posuw przy obróbce wykańczającej F_FSL posuw przy wygładzaniu wykańczającym N_FR (liczba skoków wyiskrzania) Po uzyskaniu wymiaru gotowego jest w przypadku szlifowania ruchem wahliwym wykonywanych jeszcze kilka skoków bez dalszego dosuwu ściernicy. Są one określane jako skoki wyiskrzania. Ich liczba jest ustalana w parametrze N_FR. 4-18

149 Cykle 4.6 Toczenie wcinające wielokrotne - CYCLE411 MZ (sterowanie wymiarowe) Przy pomocy parametru MZ podajecie, czy jest stosowane sterowanie wymiarowe. 0 = bez sterowania wymiarowego 1 = ze sterowaniem wymiarowym KS (pomiar dotykowo-akustyczny) Przy pomocy parametru KS podajecie, czy jest stosowane urządzenie do pomiaru dotykowo-akustycznego. 0 = bez urządzenia do pomiaru dotykowo-akustycznego 1 = z urządzeniem do pomiaru dotykowo-akustycznego F_KS (posuw szlifowania w powietrzu) Przy pomocy posuwu szlifowania w powietrzu jest przy zastosowaniu urządzenia do pomiaru dotykowo-akustycznego przebywana droga między punktem startowym i dotknięciem ściernicy do obrabianego przedmiotu. 4-19

150 Cykle 4.7 Szlifowanie wcinające odsadzenia - CYCLE Szlifowanie wcinające odsadzenia - CYCLE412 Funkcjonowanie Programowanie Cykl wcinającego szlifowania odsadzenia umożliwia obróbkę odsadzenia obrabianego przedmiotu przez szlifowanie wcinające w kierunku Z. Kierunek zależy od zastosowanego ostrza (patrz "Narzędzie i korekcja narzędzia"). Przy wcinającej obróbce odsadzenia następuje tylko obróbka zgrubna i wykańczająca. Przy pomocy urządzenia do pomiaru dotykowo akustycznego można przez zaiskrzenie optymalnie pod względem czasu wykorzystać drogę między punktem startowym i rzeczywistą powierzchnią obrabianego przedmiotu. Równocześnie z obróbką szlifierską można poprzez polecenia oscylacji uaktywnić oscylację krótkoskokową w kierunku X.. Parametry CYCLE412(N_SITZ, Z_SCH, X_ST, B_ART, A_LU, A_SR, A_SL, F_SR, F_SL, TIME, KS, F_KS, OSW, F_OSCILL) Tablica 4-4 Parametry CYCLE412 Parametr Typ danych Znaczenie N_SITZ int Numer pasowania X_SCH real Wymiar odsadzenia w Z (abs) X_ST real Pozycja startowa w X (abs) B_ART int Rodzaj obróbki: 1=szlifowanie zgrubne 2=szlifowanie wykańczające 3=szlifowanie zgrubne+szlifowanie wykańczające A_LU real Naddatek na szlifowanie w powietrzu (przyr.) A_SR real Naddatek na szlifowanie zgrubne A_SL real Naddatek na szlifowanie wykańczające (przyr.) F_SR real Naddatek na szlifowanie zgrubne (przyr.) F_SL real Posuw dla szlifowania wykańczającego TIME real Czas wyiskrzania (s) KS int Pomiar akustyczno-dotykowy tak=1 / nie=0 F_KS real Posuw szlifowania w powietrzu [mm/min] OSW real Droga oscylacji (ink) F_OSCILL real Prędkość oscylacji [mm/min] 4-20

151 Cykle 4.7 Szlifowanie wcinające odsadzenia - CYCLE412 Przykład szlifowania wcinającego odsadzenia Obróbka kompletna odsadzenia z oscylacją i zastosowaniem urządzenia do pomiaru dotykowo-akustycznego na szerokości 50 mm. Dalsze dane wartości Z_SCH=50 mm A_SR=0,2 mm A_SL=0,1 mm TIME=5 s Wymiar odsadzenia w Z Naddatek dla szlifowania zgrubnego Naddatek dla szlifowania wykańczającego Czas wyiskrzania N10 T1 D1 M7 ; Określenie wartości technologicznych, chłodziwo wł. N20 S1=2000 M1=3 ; Włączenie prędkości obrotowej ściernicy N30 S2=1100 M24 ; Włączenie prędkości obrotowej obrabianego przedmiotu N40 CYCLE412(1, 50, 192, 3, 5, 0.2, 0.1, ; Wywołanie cyklu 45, 30, 5, 1, 600, 5, 500) N50 M30 ; Koniec programu Przebieg Dosunięcie do pozycji startowej obróbki następuje najpierw w X następnie w Z odpowiednio do wyjściowego położenia ściernicy w Z, gdy aktualna wartość X jest mniejsza niż naddatek X. Pozycja startowa Z wynika z wymiaru odsadzenia w Z + naddatek na obróbkę zgrubną + naddatek w powietrzu. 4-21

152 Cykle 4.7 Szlifowanie wcinające odsadzenia - CYCLE412 Objaśnienie parametrów Przy pomocy urządzenia do pomiaru dotykowo-akustycznego można dokonać zaiskrzenia powierzchni. Następuje do wyboru dołączenie ruchu oscylacyjnego w X a następnie obróbka zgrubna do naddatku na obróbkę wykańczającą. Po obróbce wykańczającej i upływie czasu wyiskrzania ruch oscylacyjny zatrzymuje się a ściernica odsuwa się do pozycji startowej. N_SITZ (numer pasowania) Przy pomocy parametru N_SITZ podajecie numer obrabianego pasowania na obrabianym przedmiocie. Z_SCH (wymiar odsadzenia w Z) Przy pomocy parametru Z_SCH wprowadzacie szerokość odsadzenia. X_ST (pozycja startowa w X) Przy pomocy X_ST ustalacie pozycję startową ruchu szlifowania w kierunku X. B_ART (rodzaj obróbki) Przy pomocy parametry B_ART ustala się, przy pomocy jakiego rodzaju obróbki jest obrabiany odcinek technologiczny. B_ART może przyjmować wartości między 1 i 3 o następującym znaczeniu: 1 = szlifowanie zgrubne 2 = szlifowanie wykańczające 3 = szlifowanie zgrubne, szlifowanie wykańczające A_LU (naddatek w powietrzu) Jako naddatek w powietrzu jest określany odcinek drogi między pozycją startową w Z i naddatkiem na obróbkę zgrubną. 4-22

153 Cykle 4.7 Szlifowanie wcinające odsadzenia - CYCLE412 A_SR, A_SL, A_FSL (naddatek) Dla różnych kroków obróbki mogą zostać ustalone różne wartości naddatku. Odnoszą się one do średnicy zadanej. A_SR A_SL F_SR, F_SL (posuw) Naddatek na szlifowanie zgrubne Naddatek na szlifowanie wykańczające Dla różnych kroków obróbki mogą zostać zadane różne posuwy. Są one programowane w [mm/min]. F_SR F_SL TIME (czas wyiskrzania) posuw przy obróbce zgrubnej posuw przy obróbce wykańczającej Po uzyskaniu wymiaru gotowego obrabianego przedmiotu narzędzie czeka zdefiniowany czas w pozycji końcowej. Ten czas jest określany jako czas wyiskrzania. Jest on programowany w [s]. KS (pomiar dotykowo-akustyczny) Przy pomocy parametru KS podajecie, czy jest stosowane urządzenie do pomiaru dotykowo-akustycznego. 0 = bez urządzenia do pomiaru dotykowo-akustycznego 1 = z urządzeniem do pomiaru dotykowo-akustycznego F_KS (posuw szlifowania w powietrzu) Przy pomocy posuwu szlifowania w powietrzu jest przy zastosowaniu urządzenia do pomiaru dotykowo-akustycznego przebywana droga między punktem startowym i dotknięciem ściernicy do obrabianego przedmiotu. OSW (droga oscylacji) Przy wcinającej obróbce odsadzenia można przez ten parametr uaktywnić oscylację krótkoskokową. Punktem startowym jest pozycja pod X_ST. Programowanie następuje w [mm]. F_OSCILL (prędkość oscylacji) Prędkość oscylacji jest programowana w [mm/min]. 4-23

154 Cykle 4.8 Szlifowanie wcinające skośne - CYCLE Szlifowanie wcinające skośne - CYCLE413 Funkcjonowanie Programowanie Parametry Cykl szlifowania wcinającego skośnego jest wywoływany w celu obróbki pasowania cylindrycznego albo do równoczesnej obróbki odsadzenia i średnicy. Przy tym szerokość ściernicy musi być większa albo równa obrabianej szerokości pasowania. Przy pomocy urządzenia do pomiaru dotykowo akustycznego można przez zaiskrzenie optymalnie pod względem czasu wykorzystać drogę między punktem startowym i rzeczywistą powierzchnią obrabianego przedmiotu. Kierunek wcinania jest ustalany przy pomocy kąta: Kąt ujemny --> wcinanie w kierunku Z+ Kąt dodatni --> wcinanie w kierunku Z- Rozpoznanie na wymiar gotowy jak też przełączanie na różne prędkości posuwu dla poszczególnych odcinków technologicznych można realizować przez sterowanie wymiarowe, które pracuje podczas obróbki. CYCLE413(N_SITZ, X_SOLL, Z_SCH, WIN, B_ART, A_LU, A_SR, A_SL, A_FSL, F_SR, F_SL, F_FSL, TIME, MZ, KS, F_KS) Tablica 4-5 Parametry CYCLE413 Parametr Typ danych Znaczenie N_SITZ int Numer pasowania X_SOLL real Średnica zadana (abs) Z_SCH real Wymiar odsadzenia w Z (abs) WIN real Kąt szlifowania wcinającego skośnego (przyr.) B_ART int Rodzaj obróbki: 1=szlifowanie zgrubne 2=szlifowanie wykańczające + szlifowanie wykańczające 3=szlifowanie zgrubne+szlifowanie wykańczające + wygładzanie wykańczające A_LU real Naddatek na szlifowanie w powietrzu (przyr.) A_SR real Naddatek na szlifowanie zgrubne A_SL real Naddatek na szlifowanie wykańczające (przyr.) A_FSL real Naddatek na wygładzanie wykańczające (przyr.) F_SR real Posuw szlifowania zgrubnego F_SL real Posuw dla szlifowania wykańczającego F_FSL real Posuw dla wygładzania wykańczającego TIME real Czas wyiskrzania (s) MZ int Sterowanie pomiarowe tak=1 / nie=0 KS int Pomiar dotykowo-akustyczny tak=1 / nie=0 F_KS real Posuw przy szlifowaniu w powietrzu [mm/min] 4-24

155 Przykład szlifowania wcinającego skośnego Cykle 4.8 Szlifowanie wcinające skośne - CYCLE413 Obróbka odsadzenia w Z na wymiar końcowy 50 mm i pasowania w X na średnicę końcową 200 mm przy pomocy CYCLE413, czas wyiskrzania wynosi 5 s. Tablica 4-6 Dalsze dane wartości: A_SR=0,2 mm A_SL=0,1 mm A_FSL=0,03mm Naddatek na szlifowanie zgrubne Naddatek na szlifowanie wykańczające Naddatek na wygładzanie wykańczające N10 T1 D1 M7 ; Określenie wartości technologicznych, chłodziwo zał. N20 S1=2000 M1=3 ; Włączenie prędkości obrotowej ściernicy N30 S2=1100 M2=4 ; Włączenie prędkości obrotowej obrabianego przedmiotu N40 CYCLE413 (1, 200, 50,, 3, 5, 0.2, ; Wywołanie cyklu 0.1, 0.03, 60, 40, 30, 5, 0, 1, 600) N50 M30 ; Koniec programu 4-25

156 Cykle 4.8 Szlifowanie wcinające skośne - CYCLE413 Przebieg Wypozycjonowanie na pozycję startową obróbki następuje w kolejności oś X, oś Z albo na odwrót, odpowiednio do wyjściowego położenia ściernicy w X. Pozycje startowe w X i Z składają się jak następuje: Oś X: średnica zadana + naddatek na obr. zgrubną + naddatek w powietrzu Oś Z: wymiar odsadzenia w Z + (naddatek na obr. zgrubną + naddatek w powietrzu)*tg(kąt) Wskazówka: Gdy kąt nie jest zaprogramowany, przyjmuje się 45. Przy pomocy urządzenia do pomiaru dotykowo-akustycznego można do wyboru dokonać zaiskrzenia na powierzchni, przy czym osie równocześnie wykonują ruch pod kątem ("oś skośna"). Obróbka szlifierska następuje równocześnie w osi X i Z aż do wymiaru gotowego. Po upływie czasu wyiskrzania następuje wycofanie równocześnie w obydwu osiach do pozycji startowej. Przy stosowaniu sterowania wymiarowego jest możliwość korekcji przy pomocy zmiennej _GC_KORR. Ten parametr podaje, czy ma być brana do obliczeń dodatkowa korekcja dla sterowania wymiarowego. _GC_KORR = 0 przeliczenie odchylenia wartość zadana/wartość rzeczywista w ściernicy _GC_KORR = 1 przeliczenie odchylenia wartość zadana/wartość rzeczywista w aktywnym przesunięciu punktu zerowego _GC_KORR = 2 bez przeliczenia Objaśnienie parametrów N_SITZ (numer pasowania) Przy pomocy tego parametru N_SITZ wprowadzacie numer obrabianego pasowania na obrabianym przedmiocie. X_SOLL (średnica zadana) Średnica zadana odpowiada wymiarowi gotowemu w kierunku X. Z_SCH (wymiar odsadzenia w Z) Przy pomocy parametru Z_SCH wprowadzacie szerokość odsadzenia. 4-26

157 Cykle 4.8 Szlifowanie wcinające skośne - CYCLE413 WIN (kąt wcinania skośnego) Przy wcinaniu skośnym przy użyciu ściernicy prostej należy wpisać ten parametr. Przy zastosowaniu ściernicy skośnej jest w cyklu brana do obliczeń treść parametru TPG8[ ] (kąt ściernicy skośnej). Treść WIN jest ignorowana. B_ART (rodzaj obróbki) Przy pomocy parametry B_ART ustala się, przy pomocy jakiego rodzaju obróbki jest obrabiany odcinek technologiczny. B_ART może przyjmować wartości między 1 i 3 o następującym znaczeniu: 1 = szlifowanie zgrubne 2 = szlifowanie wykańczające i wygładzanie wykańczające 3 = szlifowanie zgrubne, szlifowanie wykańczające i wygładzanie wykańczające A_LU (naddatek w powietrzu) Jako naddatek w powietrzu jest określany odcinek drogi między pozycją startową w Z i naddatkiem na obróbkę zgrubną. A_SR, A_SL, A_FSL (naddatek) Dla różnych kroków obróbki mogą zostać ustalone różne wartości naddatku. Odnoszą się one do średnicy zadanej. A_SR naddatek na obróbkę zgrubną A_SL naddatek na obróbkę wykańczającą A_FSL naddatek na wygładzanie wykańczające F_SR, F_SL, F_FSL (posuw) Dla różnych kroków obróbki mogą zostać zadane różne posuwy. Są one programowane w [mm/min]. F_SR Posuw przy obróbce zgrubnej F_SL Posuw przy obróbce wykańczającej F_FSL Posuw przy wygładzaniu wykańczającym TIME (czas wyiskrzania) Po uzyskaniu wymiaru gotowego obrabianego przedmiotu narzędzie czeka zdefiniowany czas w pozycji końcowej. Ten czas jest określany jako czas wyiskrzania. Jest on programowany w [s]. MZ (sterowanie wymiarowe) Przy pomocy parametru MZ podajecie, czy jest stosowane sterowanie wymiarowe. 0 = bez sterowania wymiarowego 1 = ze sterowaniem wymiarowym KS (pomiar dotykowo-akustyczny) Przy pomocy parametru KS podajecie, czy jest stosowane urządzenie do pomiaru dotykowo-akustycznego. 0 = bez urządzenia do pomiaru dotykowo-akustycznego 1 = z urządzeniem do pomiaru dotykowo-akustycznego F_KS (posuw szlifowania w powietrzu) Przy pomocy posuwu szlifowania w powietrzu jest przy zastosowaniu urządzenia do pomiaru dotykowo-akustycznego przebywana droga między punktem startowym i dotknięciem ściernicy do obrabianego przedmiotu. 4-27

158 Cykle 4.9 Szlifowanie zaokrąglenia - CYCLE Szlifowanie zaokrąglenia Funkcjonowanie Programowanie Cykl szlifowania zaokrąglenia jest wywoływany, gdy ze sterowaniem kształtowym ma być szlifowane zaokrąglenie wewnętrzne albo zewnętrzne. Przy tym promie obrabianego przedmiotu zawsze musi być większy niż promień ściernicy. Przy szlifowaniu zaokrąglenia następuje tylko obróbka zgrubna. Przy pomocy urządzenia do pomiaru dotykowo akustycznego można przez zaiskrzenie optymalnie pod względem czasu wykorzystać drogę między punktem startowym i rzeczywistą powierzchnią obrabianego przedmiotu. Parametry CYCLE414(N_SITZ, Z_SCH, X_ST, RAD, LAGE, A_LU, A_SR, F_SR, KS, F_KS) Tablica 4-7 Parametry CYCLE414 Parametr Typ danych Znaczenie N_SITZ int Numer pasowania Z_SCH real Wymiar odsadzenia w Z (abs) X_ST real Pozycja startowa w X (abs) RAD real Promień obrabianego przedmiotu LAGE int 23 = narożnik wewnętrzny 31 = narożnik zewnętrzny A_LU real Naddatek na szlifowanie w powietrzu (przyr.) A_SR real Naddatek na szlifowanie zgrubne (przyr.) F_SR real Posuw przy szlifowaniu zgrubnym KS int Pomiar dotykowo-akustyczny tak=1 / nie=0 F_KS real Posuw przy szlifowaniu w powietrzu [mm/min] Przykład szlifowania zaokrąglenia Cykl obróbki zaokrąglenia wewnętrznego 10 mm. Obróbka następuje w kolejności najpierw z pomiarem dotykowo-akustycznym zaiskrzenie na średnicę naddatek, następnie obróbka zgrubna na 200. Następuje zaokrąglenie do wymiaru odsadzenia 55. Dalsze dane wartości: A_SR = 0,2 mm A_LU= 5 mm Naddatek na obróbkę zgrubną Naddatek w powietrzu 4-28

159 Cykle 4.9 Szlifowanie zaokrąglenia - CYCLE414 N10 T1 D1 M7 ; Określenie wartości technologicznych, chłodziwo wł. N20 S1=2000 M1=3 ; Włączenie prędkości obrotowej ściernicy N30 S2=1100 M2=4 ; Włączenie prędkości obrotowej obrabianego przedmiotu N40 CYCLE414(1, 55, 200, 10, 23, 5, 0.2, ; Wywołanie cyklu 50, 1, 700) N50 M30 ; Koniec programu Przebieg Ruch do pozycji startowej obróbki następuje najpierw w X następnie w Z odpowiednio do położenia wyjściowego ściernicy w X, gdy aktualna wartość X jest mniejsza niż naddatek X. Pozycje startowe w X i Z składają się jak następuje: Zaokrąglenie wewnętrzne: X = pozycja startowa X + naddatek na obr. zgrubną + naddatek w powietrzu Z = wymiar Z odsadzenia + promień obrabianego przedmiotu - promień ściernicy + naddatek na obróbkę zgrubną Zaokrąglenie zewnętrzne: X = pozycja startowa X - promień ściernicy Z = wymiar Z odsadzenia + naddatek na obróbkę zgrubną + naddatek w powietrzu Zaiskrzenie powierzchni może zostać przeprowadzone do wyboru poprzez urządzenie do pomiaru dotykowo-akustycznego, w przypadku zaokrąglenia wewnętrznego w osi X, w przypadku zaokrąglenia zewnętrznego - w osi Z. Po obróbce zgrubnej następuje odsunięcie. 4-29

160 Cykle 4.9 Szlifowanie zaokrąglenia - CYCLE414 Objaśnienie parametrów Rysunek 4-3 narożnik wewnętrzny (LAGE=23), narożnik zewnętrzny (LAGE=31) N_SITZ (numer pasowaniaa) Przy pomocy tego parametru N_SITZ wprowadzacie numer obrabianego pasowania na obrabianym przedmiocie. Z_SCH (wymiar odsadzenia w Z) Przy pomocy parametru Z_SCH wprowadzacie szerokość odsadzenia. X_ST (pozycja startowa w X) Przy pomocy X_ST ustalacie pozycję startową ruchu szlifowania w kierunku X. RAD (promień obrabianego przedmiotu) Przy pomocy parametru RAD kest programowany promień szlifowanego narożnika. LAGE (położenie) Obrabiany narożnik może być narożnikiem wewnętrznym albo zewnętrznym. Parametr LAGE podaje, o jaki narożnik chodzi narożnik wewnętrzny; obróbka następuje w kierunku ruchu wskazówek zegara 31 - narożnik zewnętrzny; obróbka następuje przeciwnie do ruchu wskazówek zegara A_LU (naddatek w powietrzu) Jako naddatek w powietrzu jest określany odcinek drogi między pozycją startową w Z i naddatkiem na obróbkę zgrubną. A_SR (naddatek na obróbkę zgrubną) Naddatek na obróbkę zgrubną w odniesieniu do średnicy zadanej F_SR (posuw) Posuw obróbki zgrubnej jesy programowany w [mm/min]. 4-30

161 Cykle 4.10 Ruch wahliwy - CYCLE415 KS (pomiar dotykowo-akustyczny) Przy pomocy parametru KS podajecie, czy jest stosowane urządzenie do pomiaru dotykowo-akustycznego. 0 = bez urządzenia do pomiaru dotykowo-akustycznego 1 = z urządzeniem do pomiaru dotykowo-akustycznego F_KS (posuw szlifowania w powietrzu) Przy pomocy posuwu szlifowania w powietrzu jest przy zastosowaniu urządzenia do pomiaru dotykowo-akustycznego przebywana droga między punktem startowym i dotknięciem ściernicy do obrabianego przedmiotu Ruch wahliwy - CYCLE415 Funkcjonowanie Programowanie Cykl szlifowania ruchem wahliwym jest wywoływany w celu obróbki pasowania cylindrycznego, gdy szerokość ściernicy jest mniejsza niż obrabiana szerokość pasowania. Przy pomocy urządzenia do pomiaru dotykowo akustycznego można przez zaiskrzenie optymalnie pod względem czasu wykorzystać drogę między punktem startowym i rzeczywistą powierzchnią obrabianego przedmiotu. Aby uzyskać nienaganną powierzchnię obrabianego przedmiotu, następuje następnie metodą szlifowania ruchem wahadłowym szlifowanie na wymiar gotowy. Rozpoznawanie wymiaru gotowego jak też przełączanie na różne prędkości posuwu poszczególnych odcinków technologicznych może być realizowane przez sterowanie wymiarowe, które pracuje podczas obróbki. Do szlifowania mogą być stosowane obydwa typy ściernic, prosta albo skośna. Parametry CYCLE415(N_SITZ, X_SOLL, Z_ST, Z_END, B_ART, A_LU, A_SR, A_SL, A_FSL, SRZ, SLZ, FSLZ, ZU_ART, BVU1, BVU2, F_PE, FP_SL, FP_FS F_SR, F_SL, F_FSL, N_FR, MZ, KS, F_KS) Tablica 4-8 Parametry CYCLE415 Parametr Typ danych Znaczenie N_SITZ int Numer pasowania X_Soll real Średnica zadana (abs) Z_ST real Pozycja startowa w Z (abs) Z_END real Pozycja docelowa w Z (abs) B_ART int Rodzaj obróbki: 1=szlifowanie zgrubne 2=szlifowanie wykańczające+wygładzanie wykańczające 3=szlifowanie zgrubne + szlifowanie wykańczające + wygładzanie wykańczające A_LU real Naddatek na szlifowanie w powietrzu 4-31

162 Cykle 4.10 Ruch wahliwy - CYCLE415 Przykład ruchu wahliwego Parametr Typ danych Znaczenie A_SR real Naddatek na szlifowanie zgrubne (przyr.) A_SL real Naddatek na szlifowanie wykańczające (przyr.) A_FSL real Naddatek na wygładzanie wykańczające (przyr.) SRZ real Wielkość dosuwu przy szlifowaniu zgrubnym (przyr.) SLZ real Wielkość dosuwu przy szlifowaniu wykańczającym (przyr.) FSLZ real Wielkość dosuwu przy wygładzaniu wykańczającym (przyr.) ZU_ART Int Dosuw -1 = tylko w lewo 0 = obustronnie 1 = tylko w prawo BVU1 Int Czas czekania w punkcie nawrotu1 BVU2 Int Czas czekania w punkcie nawrotu2 F_PE real Posuw przy ruchu wahliwym szlifowania zgrubnego FP_SL real Posuw przy ruchu wahliwym szlifowania wykańczającego FP_FS real Posuw przy ruchu wahliwym wygładzania wykańczającego F_SR real Posuw szlifowania zgrubnego F_SL real Posuw szlifowania wykańczającego F_FSL real Posuw wygładzania wykańczającego N_FR Int Liczba skoków wyiskrzania MZ Int Sterowanie pomiarowe tak=1 / nie=0 KS Int Pomiar dotykowo-akustyczny tak=1 / nie=0 F_KS real Posuw przy szlifowaniu w powietrzu [mm/min] Przy pomocy tego cyklu ma być szlifowany walec (średnica 200) kompletnie metodą szlifowania ruchem wahliwym ściernicą o szerokości 70 mm. Przy szlifowaniu ruchem wahliwym dosuw ma następować po lewej a szlifowanie być prowadzone z zachowaniem się "zatrzymanie dokładne dokładnie". W maszynie znajduje się urządzenie do pomiaru dotykowo-akustycznego i sterowanie wymiarowe. Dalsze dane wartości: A_SR=0,5 mm A_SL=0,3 mm A_FSL=0,2 mm SRZ= 0,2 mm SLZ=0,1 mm FSLZ=0,005 N_FR=3 Naddatek na szlifowanie zgrubne Naddatek na szlifowanie wykańczające Naddatek na wygładzanie wykańczające Wielkość dosuwu przy szlifowaniu zgrubnym Wielkość dosuwu przy szlifowaniu wykańczającym Wielkość dosuwu przy wygładzaniu wykańczającym Skoki wyiskrzania 4-32

163 Cykle 4.10 Ruch wahliwy - CYCLE415 N10 T1 D1 M7 ; Określenie wartości technologicznych, chłodziwo ein N20 S1=2000 M1=3 ; Włączenie prędkości obrotowej ściernicy N30 S2=1100 M2=4 ; Włączenie prędkości obrotowej obrabianego przedmiotu N40 CYCLE415 (1, 200, 30, 255, 3, 5, 0.5, ; Wywołanie cyklu 0.3, 0.2, 0.2, 0.1, 0.005, -1, 0, 0, 80, 60, 50, 10, 5, 1, 3, 1, 1, 900) N50 M30 ; koniec programu Przebieg Ruch do pozycji startowej obróbki następuje najpierw w X następnie w Z odpowiednio do położenia wyjściowego ściernicy w X, gdy aktualna wartość X jest mniejsza niż naddatek X. Pozycja startowa X wynika ze średnicy zadanej + naddatek + naddatek w powietrzu. Następuje do wyboru zaiskrzenie powierzchni poprzez urządzenie do pomiaru dotykowo-akustycznego. Zaprogramowany pod rodzajem pracy przebieg technologiczny jest wykonywany metodą szlifowania ruchem wahliwym. Dosuw o wielkość dosuwu następuje każdorazowo w punktach nawrotu ruchu wahliwego po prawej albo lewej stronie wzgl. w obydwu punktach. Zachowanie się pod względem ruchu w tych punktach nawrotu jest programowane. W punktach nawrotu działa zaprogramowany czas zatrzymania w obrotach obliczonego obrabianego przedmiotu po dokonanym dosuwie. W pozycji końcowej obróbki następuje czas wyiskrzania z następnym odsunięciem do pozycji startowej. Przy stosowaniu sterowania wymiarowego jest możliwość korekcji przy pomocy zmiennej _GC_KORR. Ten parametr podaje, czy ma być brana do obliczeń dodatkowa korekcja dla sterowania wymiarowego. 4-33

164 Cykle 4.10 Ruch wahliwy - CYCLE415 Objaśnienie parametrów _GC_KORR = 0 - Przeliczenie odchylenie wartość zadana-rzeczywista w ściernicy _GC_KORR = 1 - Przeliczenie odchylenie wartość zadana-rzeczywista w aktywnym przesunięciu punktu zerowego _GC_KORR = 2 - bez przeliczenia N_SITZ (numer pasowania) Przy pomocy tego parametru N_SITZ wprowadzacie numer obrabianego pasowania na obrabianym przedmiocie. X_SOLL (średnica zadana) Średnica zadana odpowiada wymiarowi gotowemu w kierunku X. Z_ST (pozycja startowa w Z), Z_END (pozycja docelowa w Z) Przy pomocy Z_ST i Z_END ustalacie pozycję startową i docelową ruchu szlifowania w kierunku Z. B_ART (rodzaj obróbki) Przy pomocy parametry B_ART ustala się, przy pomocy jakiego rodzaju obróbki jest obrabiany odcinek technologiczny. B_ART może przyjmować wartości między 1 i 3 o następującym znaczeniu: 1 = szlifowanie zgrubne 2 = szlifowanie wykańczające i wygładzanie wykańczające 3 = szlifowanie zgrubne, szlifowanie wykańczające i wygładzanie wykańczające A_LU (naddatek) Jako naddatek w powietrzu jest określany odcinek drogi między pozycją startową w X i naddatkiem na obróbkę zgrubną. A_SR, A_SL, A_FSL (naddatek) Dla różnych kroków obróbki mogą zostać ustalone różne wartości naddatku. Odnoszą się one do średnicy zadanej. 4-34

165 Cykle 4.10 Ruch wahliwy - CYCLE415 A_SR A_SL A_FSL Naddatek na szlifowanie zgrubne Naddatek na szlifowanie wykańczające Naddatek na dogładzanie wykańczające SRZ, SLZ, FSLZ (wielkość dosuwu dla szlifowania zgrubnego, szlifowania wykańczającego i wygładzania wykańczającego) Przy szlifowaniu ruchem wahliwym następuje w zależności od rodzaju obróbki (szlifowanie zgrubne, szlifowanie wykańczające albo wygładzanie wykańczające) dosuw ściernicy w punktach nawrotu. Wielkość dosuwu jest programowana przy pomocy parametrów SRZ, SLZ i FSLZ. ZU_ART (dosuw) Przy szlifowaniu ruchem wahliwym dosuw ściernicy następuje w punktach nawrotnych. Przy pomocy parametru ZU_ART następuje zdefiniowanie, czy dosuw ma następować tylko w lewem, w obydwu czy w prawym punkcie nawrotnym. BVU1 i BVU2 (czas zatrzymania w punkcie nawrotu) Czas zatrzymania w punkcie nawrotnym 1 wzgl. 2 może zostać ustalony przy pomocy następującej wartości: >0 = Czekanie na zatrzymanie dokładne dokładnie a następnie odczekanie czasu zatrzymania Jednostką czasu zatrzymania jest obrót obrabianego przedmiotu po dokonanym dosunięciu. F_SR, F_SL, F_FSL (posuw) Dla różnych kroków obróbki mogą zostać zadane różne posuwy. Są one programowane w [mm/min]. F_SR posuw przy szlifowaniu zgrubnym F_SL posuw przy szlifowaniu wykańczającym F_FSL posuw przy wygładzaniu wykańczającym N_FR (liczba skoków wyiskrzania) Po uzyskaniu wymiaru gotowego jest w przypadku szlifowania ruchem wahliwym wykonywanych jeszcze kilka skoków bez dalszego dosuwu ściernicy. Są one określane jako skoki wyiskrzania. Ich liczba jest ustalana w parametrze N_FR. MZ (sterowanie wymiarowe) Przy pomocy parametru MZ podajecie, czy jest stosowane sterowanie wymiarowe. 0 = bez sterowania wymiarowego 1 = ze sterowaniem wymiarowym 4-35

166 Cykle 4.11 Obciąganie i profilowanie - CYCLE416 KS (pomiar dotykowo-akustyczny) Przy pomocy parametru KS podajecie, czy jest stosowane urządzenie do pomiaru dotykowo-akustycznego. 0 = bez urządzenia do pomiaru dotykowo-akustycznego 1 = z urządzeniem do pomiaru dotykowo-akustycznego F_KS (posuw szlifowania w powietrzu) Przy pomocy posuwu szlifowania w powietrzu jest przy zastosowaniu urządzenia do pomiaru dotykowo-akustycznego przebywana droga między punktem startowym i dotknięciem ściernicy do obrabianego przedmiotu Obciąganie i profilowanie Funkcjonowanie Programowanie Cykl obciągania i profilowania oblicza pozycje startowe i wywołuje CYCLE432. Ten cykl zawiera geometrię dwóch rodzajów ściernic, prostej i skośnej z i bez zaokrąglenia narożników, fazki, obrzeża i odsadzenia. Parametry są w programie czytane z D1-D6 (patrz "Narzędzie i korekcja narzędzia"). Podczas obciągania obciągana wielkość jest przeliczana w parametrach zużycia aktualnej korekcji narzędzia. Parametry CYCLE416(X_AB, Z_AB_L, Z_AB_R, FFW, F_DL_AB, F_BL_AB, F_DR_AB, F_BR_AB, F_Z_AB, N_ABR, USCH) Tablica 4-9 Parametry CYCLE416 Parametr Typ danych Znaczenie X_AB real Wielkość obciągania w X (ink) Z_AB_L real Wielkość obciągania w Z (ink) Z_AB_R real Wielkość obciągania w Z po prawej (ink) FFW real Droga odsunięcia (ink) F_DL_AB real Posuw obciągania w X po lewej F_BL_AB real Posuw obciągania po torze po lewej F_DR_AB real Posuw obciągania w X po prawej F_BR_AB real Posuw obciągania po torze po prawej F_Z_AB real Posuw obciągania w Z N_ABR int Liczba skoków obciągania USCH real Prędkość obwodowa ściernicy 4-36

167 Cykle 4.11 Obciąganie i profilowanie - CYCLE416 Przykład obciągania Obciąganie ściernicy skośnej z wielkością obciągania X_AB=0,04 mm przy pomocy dwóch obciągaczy. Wymiary ściernicy i promień należy zapisać w D1. Pod danymi korekcyjnymi specyficznymi dla narzędzia należy zapisać: Dalsze dane wartości: TPG5 = 58 TPG8 = 45 DPC5 = 12 DPC9 = 70,024 TPC1 = 3 szerokość ściernicy kąt ściernicy skośnej wysokość odsadzenia użyteczna szerokość ściernicy typ ściernicy Wielkość obciągania w Z jest obliczana w cyklu: Z_AB= tan (kąt ściernicy) * X_AB. Przez to jest utrzymywana skuteczna szerokość ściernicy 86,995 mm. N10 T1 D1 M7 ; Określenie wartości technologicznych, chłodziwo zał. N20 S1=2000 M1=3 ; Włączenie prędkości obrotowej ściernicy N30 S2=1100 M2=4 ; Włączenie prędkości obrotowej obrabianego przedmiotu N40 CYCLE416(0.02,, 5, 90, 90, 2) ; Wywołanie cyklu N50 M30 ; Koniec programu 4-37

168 Cykle 4.11 Obciąganie i profilowanie - CYCLE416 Przebieg Objaśnienie parametrów Przy pozycjonowaniu obciągacza w kierunku X i Z pozycja startowa leży w przesunięciu o wielkość odsunięcia w dodatnim kierunku X. Wybór obciąganej ściernicy (prosta, skośna) jest zależny od wpisu w specyficznych dla narzędzia parametrach szlifowania TPC1. W celu obciągnięcia narzędzie wykonuje ruch w kierunku +Z i zależnie od rodzaju ściernicy następnie w kierunku -X. Następuje odsunięcie w osi Z o drogę odsunięcia od punktu zerowego obciągacza. W przypadku ściernic z zaokrągleniem narożnika, fazkami albo obrzeżem są one obrabiane z posuwem po torze. Również w przypadku wielu skoków obciągania następuje po odsunięciu za każdym razem ruch do pozycji startowej (patrz rysunek) przesuwem szybkim. Obciąganie na średnicy może w zależności od technologii następować przez pociąganie albo popychanie. Przy każdym skoku obciągania następuje dosuw o zaprogramowaną wielkość. Po zakończeniu procesu obciągania oś X ustawia się w pozycji powrotu X. X_AB, Z_AB (wielkość obciągania w X i Z) Wielkość obciągania jest to wielkość, o którą ściernica jest zmniejszana w X wzgl. Z przy obciąganiu. Przy zastosowaniu ściernicy skośnej wielkość obciągania w Z jest obliczana z kąta ściernicy i wielkości obciągania X. FFW (droga odsunięcia) Parametr FFW podaje drogę odsunięcia w obydwu osiach X i Z. 4-38

169 Cykle 4.12 Dane ogólne obrabianego przedmiotu - CYCLE Dane ogólne obrabianego przedmiotu - CYCLE420 Funkcjonowanie Programowanie Parametry Ogólne dane obrabianego przedmiotu obowiązują ogólnie dla każdego pasowania obrabianego przedmiotu. Cykl musi dlatego być wywoływany na początku programu obróbki i po każdej zmianie średnicy wzgl. zmianie prędkości obwodowej obrabianego przedmiotu. W celu obciągnięcia przed n-tym obrabianym przedmiotem jest przeprowadzanie liczenie obrabianych przedmiotów w parametrze _GC_WPC. Obciąganie odbywa się zawsze, gdy stan licznika może zostać bez reszty podzielony przez parametr N_AWST. Ten cykl przetwarza parametr korekcja dokładna dla osi X i Z. CYCLE420(X_SOLL, X_AB, Z_AB_L, Z_AB_R, F_DL_AB, F_BL_AB, F_DR_AB, F_BR_AB, F_Z_AB, FFW, USCH, UWERK, Z_LPOS, Z_SCH, ZSTW, F_Z_MESS, N_ABR, N_AWST) Tablica 4-10 Parametry CYCLE420 Parametr Typ danych Znaczenie X_SOLL real Maksymalna średnica obrabianego przedmiotu (abs) X_AB real Wielkość obciągania w X (przyr.) Z_AB_L real Wielkość obciągania w Z (przyr.) Z_AB_R real Wielkość obciągania w Z po prawej (przyr) F_DL_AB real Posuw w kierunki średnicowym w lewo F_BL_AB real Posuw po torze w lewo F_DR_AB real Posuw w kierunki średnicowym w prawo F_BR_AB real Posuw po torze w prawo F_Z_AB real Posuw obciągania w Z FFW real Droga odsunięcia (przyr.) USCH real Prędkość obwodowa ściernicy [m/s] UWERK real Prędkość obwodowa obrabianego przedmiotu [m/min] Z_LPOS int Pozycja wzdłużna, 0 = bez pozycjonowania wzdłużnego -1 = odsadzenie lewe Z_SCH real Wymiar Z odsadzenia ZSTW real Droga dosuwu czujnika pomiarowego (przyr) F_Z_MESS real Posuw pomiaru N_ABR int Liczba skoków obciągania N_AWST int Liczba obrabianych przedmiotów przed obciąganiem 4-39

170 Cykle 4.12 Dane ogólne obrabianego przedmiotu - CYCLE420 Przykład danych ogólnych obrabianego przedmiotu CYCLE420 należy pisać na każdym początku programu obróbki. W przykładzie obciąganie ma następować po co drugim obrabianym przedmiocie z wielkością obciągania X_AB=0,3 mm w dwóch skokach. Dla każdego nowo zamocowanego obrabianego przedmiotu należy odczytać pozycję wzdłużną. N10 T1 D1 ; Określenie wartości technologicznych N40 CYCLE420(135,0.3,,100,250,5,110,- 1,20,10,90,2,2) ; Określenie ogólnych danych obrabianego przedmiotu N50... ; Obróbka w pętli N60... N70... N80... N90 M30 ; koniec programu Przebieg W tym cyklu są ustawiane ogólne warunki obróbki: Liczenie przebiegów obrabianego przedmiotu i do wyboru wywołanie programu obciągania CYCLE416. Można wybrać, czy jest wymagane pozycjonowanie wzdłużne do rozpoznania tolerancji zamocowania w Z przy pomocy czujnika pomiarowego. Określona przy tym różnica zamocowania jest ładowana w G507 jako addytywne przesunięcie punktu zerowego Z. W dalszym przebiegu programu następuje start wrzeciona obrabianego przedmiotu i jest załączane chłodziwo. Warunek pozycjonowania wzdłużnego czujnikiem pomiarowym: Czujnik musi być kalibrowany w trakcie ustawiania. Są zapisywane wartości przesunięcia punktu zerowego, pozycja X i Z. 4-40

171 Cykle 4.12 Dane ogólne obrabianego przedmiotu - CYCLE420 Objaśnienie parametrów X_SOLL (maksymalna średnica obrabianego przedmiotu) Parametr X_SOLL służy do obliczenia prędkości obrotowej obrabianego przedmiotu. X_AB, Z_AB_L, Z_AB_R (wielkość obciągania w X i Z) Wielkość obciągania jest głębokością skrawania, o którą ściernica jest przy obciąganiu zmniejszana w X wzgl. Z. Przy zastosowaniu ściernicy skośnej wielkość obciągania w Z jest obliczana z kąta ściernicy i wielkości obciągania X. FFW (droga odsunięcia) Parametr FFW podaje drogę odsunięcia w obydwu osiach X i Z. Z_LPOS (pozycja wzdłużna) Wybór pozycjonowanie wzdłużne 0 = bez pozycjonowania wzdłużnego -1 = odsadzenie po lewej Z_SCH (wymiar odsadzenia w Z) Przy pomocy parametru Z_SCH wprowadzacie szerokość odsadzenia. ZSTW (droga dosuwu czujnik pomiarowy) Przy pomocy parametru ZSTW programujecie przyrostową drogę dosuwu czujnika pomiarowego w kierunku Z. F_Z_MESS (posuw pomiaru) Ujęcie posuwu pomiaru dla pozycji wzdłużnej N_ABR (liczba skoków obciągania) Parametr N_ABR podaje, ile skoków obciągania jest wymaganych do obciągnięcia ściernicy. 4-41

172 Cykle 4.13 Komunikat błędu i postępowanie z błędem N_AWST (liczba obrobionych przedmiotów przed obciąganiem Przy pomocy tego parametru można zdefiniować, ile przedmiotów ma zostać kompletnie obrobionych, zanim ściernica będzie obciągana Komunikat błędu i postępowanie z błędem Ogólnie Gdy w cyklu zostanie rozpoznany błędny stan, jest generowany alarm a wykonywanie cyklu jest przerywane. Ponadto cykle wyprowadzają komunikaty w wierszu dialogowym sterowania. Te komunikaty nie przerywają obróbki. Wskazówka Błędy z wymaganymi reakcjami jak też komunikaty w wierszu dialogowym sterowania są opisane w poszczególnych cyklach Postępowanie z błędami w cyklach W cyklach są generowane alarmy o numerach między i Ten zakres numerów jest jeszcze raz podzielony pod względem reakcji na alarm i kryteriów kasowania. Tekst błędu, który jest wyświetlany równocześnie z numerem alarmu, bliżej informuje o przyczynie błędu. Numer alarmu Kryterium kasowania Reakcja na alarm NC_RESET Przygotowanie bloków w NC jest przerywane Przycisk kasowania Przygotowanie bloków nie jest przerywane, tylko wyświetlenie 4-42

173 Cykle 4.13 Komunikat błędu i postępowanie z błędem Alarmy w cyklach Tablica 4-11 Alarmy w cyklach Numer Tekst alarmu Źródło Objaśnienie, pomoc alarmu CYCLE Symulacja jest aktywna 416, 420 Cofnąć symulację Żadna korekcja narzędzia nie jest aktywna 410, 411, 412, 413, 414, 415, Należy zaprogramować numer narzędzia Korekcja ostrza po lewej albo po prawej 416, , 411, 412, 413, 414, 415, 416, 420 Wymagane zaprogramowanie wartości korekcji narzędzia Droga odsunięcia < 1 mm 420 Zwiększyć drogę odsunięcia Droga dosunięcia < 1 mm 420 Zwiększyć drogę dosunięcia Posuw próbny aktywny 410, 411, 413, 415, 420 Wyłączyć posuw próbny Droga odsunięcia <= wielkość 416 Zmienić drogę odsunięcia obciągania Obciągacz lewy (AP2) i ściernica skośna 416 Wybrano nieprawidłowe ostrze przed obciąganiem Brak kąta ściernicy skośnej 416 Wprowadzić kąt pod $TC_TPG Wysokość odsadzenia ściernicy musi być > promień ściernicy 432 Zmienić wysokość odsadzenia albo promień ściernicy Rodzaj obróbki jest nieprawidłowy 410, 411, 412, 413, 415 Parametr B_ART wyposażyć w wartość 1 do Dodatkowe korekcje nie ustawione 413, 420, 433 Ustawić MD18094 MM_NUM_CC_TDA_PARAM= Aktualna szerokość ściernicy zbyt 411, 415 Zmniejszyć szerokość ściernicy duża Zakładka >= aktualna szerokość 411 Zmniejszyć zakładkę ściernicy Brak sygnału zerowego sterowania 410, 411, Sprawdzić sygnał sterowania wymiarowego wymiarowego Kąt skośny jest nieprawidłowy 413 Kąt szlifowania wcinającego skośnego musi być > -90 i <90 stopni Nieprawidłowy typ ściernicy 413 Zmienić typ ściernicy $TC_TPC Promień obrabianego przedmiotu = Promień ściernicy >= promień obrabianego przedmiotu Zaprogramowany system miar jest nieprawidłowy Wstępne ustawienie pozycji wzdłużnej nieprawidłowe Pozycja wzdłużna w Z nie odczytana 414 Wprowadzić promień obrabianego przedmiotu > Zmienić promień ściernicy albo promień obrabianego przedmiotu 410, 411, System podstawowy MD 412, 413, $MN_SCALING_SYSTEM_IS_METRIC 414, 415, jest niezgodny z zaprogramowanym poleceniem 420 G (grupa G 13). 420 Sprawdzenie parametrów pozycji wzdłużnej 420 Zwiększyć parametr droga dosuwu 4-43

174 Cykle 4.14 Uruchomienie cykli 4.14 Uruchomienie cykli Ogólnie Typ maszyny Aby móc pracować z dostarczonymi cyklami, maszyna (sprzęt) i sterowanie (oprogramowanie) muszą spełniać minimalne wymagania. Są one opisywane w poniższych punktach. Stosowane szlifierki do wałków posiadają dwie osie liniowe (X, Z), jedno wrzeciono szlifierskie (S1), z albo bez systemu pomiarowego, jak też wrzeciono obrabianego przedmiotu (S2). Narzędzie szlifierskie może być umieszczone skośnie pod stałym kątem w stosunku do osi X. Do obciągania narzędzi w przestrzeni roboczej maszyny znajduje się obciągacz. Obciągacze są przyporządkowane do ściernicy. Jedna ściernica może być obciągana przy pomocy maksymalnie trzech obciągaczy Warunki sprzętowe W celu zastosowania cykli szlifierskich szlifierka powinna spełniać dalsze warunki sprzętowe. W celu nałożenia ruchu przy ustawianiu są wymagane jedno albo dwa kółka ręczne. Muszą być możliwości przyłączenia dla następujących urządzeń zewnętrznych: urządzenie do pomiaru dotykowo-akustycznego sterowanie wymiarowe przełączający czujnik pomiarowy 7 szybkich wejść poprzez MCPA dla: sterowania wymiarowego (5 wejść) urządzenia do pomiaru dotykowo-akustycznego (2 wejścia) Warunki dot. oprogramowania Dla funkcjonowania cykli jest wymagane, by wszystkie zmienne i makra cykli z toolbox były załadowane. Ponadto treści danych użytkownika muszą zostać wyposażone przez producenta maszyny w sensowne wartości, aby cykle mogły pracować z tymi wartościami. Również musi być realizowany minimalny zakres funkcji PLC. 4-44

175 Cykle 4.14 Uruchomienie cykli Warunki dot. danych maszynowych Należy dokonać następujących ustawień w danych maszynowych: Numer MD Identyfikator Wartość MM_TOOL_MANAGEMENT_MASK= 'H4' '64a MM_NUM_CC_TDA_PARAM= 10 '4b MM_NUM_CC_TOA_PARAM= 10 ' MM_NUM_USER_MACROS= 68 '5c38 W zakresie "ogólne dane maszynowe" muszą być udostępnione wszystkie dodatkowe parametry ostrzy narzędzi i narzędzi jak też minimalna liczba makr. Te ustawienia są niezbędne dla zarządzania narzędziami i obciągania narzędzi. Numer MD Identyfikator Wartość GCODE_RESET_VALUES[7]= 8 '5eaa GCODE_RESET_VALUES[14]= 2 '5bac GCODE_RESET_VALUES[21]= 2 '5d GCODE_RESET_VALUES[27]= 2 '62ee TOOL_MANAGEMENT_MASK= 'H4' '603e MULTFEED_ASSIGN_FASTIN= 'H2' '62fc W zakresie "dane maszynowe specyficzne dla kanału" jest konieczne ustawienie grup Reset dla przesunięcia punktu zerowego, płaszczyzny i średnicy. Dla cykli ze sterowaniem wymiarowym jest wymagane przyporządkowanie szybkiego bajta wejściowego. Numer MD Identyfikator Wartość TRAFO_TYPE_1= TRAFO_AXES_IN_1[0]= TRAFO_AXES_IN_1[1]= TRAFO_GEOAX_ASSIGN_TAB_1[0]= TRAFO_GEOAX_ASSIGN_TAB_1[2]= TRAFO_INCLUDES_TOOL_1= W zakresie "kanał" należy przy zastosowaniu osi skośnej ustawić dane maszynowe dla osi skośnej. Ewentualnie należy tak dopasować Reset_Mode_Mask i Start_Mode_Mask, by po NC-Start i Reset transformacja pozostała zachowana. Warunkiem dla cykli jest programowanie w średnicy, które jest wybierane przez cykle. Wymagane sygnały interfejsowe (PLC do NCK) N110 DEF CHAN INT _GC_IN_ABR=14 ;* Obciąganie pośrednie na przycisk V N120 DEF CHAN INT _GC_IN_HAND=15 ;* Przycisk dla override kółka ręcznego V N130 DEF CHAN INT _GC_IN_BREAK=13 ;* Przycisk do przerwania programu V

176 Cykle 4.14 Uruchomienie cykli Przycisk (szybkie wejście $A_IN[ ]) do rozpoczęcia procesu obciągania pośredniego, przerwania programu i override ruchu kółkiem ręcznym (ruch wahliwy); Przyciski muszą być albo bezpośrednio okablowane wzgl. przez PLC być przyłączone do interfejsu NCK. Przy ruchu wahliwym musi być wyzwalane odwrócenie kierunku ruchu, aby ruch wahliwy był natychmiast przerywany, tzn. sygnały muszą być dekodowane w PLC. Po przerwaniu i obciągnięciu jest z odciążeniem 30 µm znów wykonywany ruch w kierunku obrabianego przedmiotu. Przy szlifowaniu wcinającym skośnym odciążenie jest liczone pod kątem do osi Z. Przy ruchu wahliwym sterowanie nawrotem bysi zostać zainicjalizowane przez PLC, przy nawrocie skoku zawsze następuje dosunięcie niezależnie od rodzaju dosuwu, ponadto następuje automatyczne dosunięcie w zależności od zaprogramowanego rodzaju, w punktach nawrotnych ruchu wahliwego. Przycisk obciągania pośredniego i przycisk przerwania programu działają zawsze podczas dosuwu, przycisk override kółka ręcznego i odwrócenie skoku działają tylko przy operacjach ruchu wahliwego. Podprogramy pomocnicze cykli Do pakietu cykli należą podprogramy pomocnicze, które są wymagane dla cykli obróbkowych i do ustawiania. CYCLE417(INT _N_SITZ,STRING[32] _AKT_ABR_P) Cykl do obciągania na przycisk. Jest wywoływany w cyklach szlifowania. Po obciągnięciu następuje dalsza obróbka z odciążeniem 30 µm _N_SITZ - Numer pasowania operacji pochodzi z nałożonego cyklu do korekcji pasowania. _AKT_ABR_P - Aktualna nazwa programu obciągania (obecnie ""), są używane parametry obciągania narzędzi CYCLE418(INT _N_SITZ) Cykl do przerwania programu. Następuje dosunięcie do pozycji powrotu, obrabiany przedmiot i chłodziwo są wyłączane w celu dokonania pomiaru albo kontroli obrabianego przedmiotu. Po NC-Start następuje dalsza obróbka z odciążeniem 30 µm. Producent maszyny musi ewentualnie dopasować cykl do maszyny. _N_SITZ - Numer pasowania operacji pochodzi z nałożonego cyklu do korekcji pasowania. CYCLE431(INT _ZU_ART) Dane użytkownika Cykl jest używany np. przy ruchu wahliwym i szlifowaniu wcinającym wielokrotnym, aby sterować dosuwem w punktach nawrotnych i przy tym udostępnić oś dosuwu wzgl. oś ruchu wahliwego. (użycie w cyklach CYCLE411 i CYCLE415) ZU_ART - aktualny rodzaj dosuwu (-1/0/1 odpowiada po lewej/obustronnie/po prawej) Dane użytkownika są przetwarzane wewnętrznie w cyklach użytkownika. Są one zapisane jako plik definicji w menedżerze programów sterowania (w katalogu \DEF) i pozostają tam po wyłączeniu i załączeniu. 4-46

177 Cykle 4.14 Uruchomienie cykli Opis danych użytkownika Parametry zawarte w plikach definicji są opisywane następująco: Nazwa Typ Wartość Opis domyślna _GC_LERF REAL Określona pozycja wzdłużna przy ustawianiu _GC_LVER REAL Przesunięcie przy określeniu pozycji wzdłużnej _GC_LNPVZ REAL Oryginalne przesunięcie punktu zerowego w Z przy kalibrowaniu _GC_LXPOS REAL Określenie pozycji X przy pozycji wzdłużnej _GC_PARR[20] REAL Parametr komunikacji typ real między cyklami wzgl. między cyklami i HMI _GC_PARI[20] INT Parametr komunikacji typ integer między cyklami wzgl. między cyklami i HMI _GC_SYNC INT 0 Parametr synchronizacji dla HMI _GC_SYNC INIRE INT 0 skasowanie parametru synchronizacji w przypadku reset _GC_WPC INT 0 Licznik obrabianych przedmiotów dla przedziału obciągania _GC_BAXIS STRING[10] Nazwa osi skrętnej _GC_DNUM INT 7 Numer D dla 1. zestawu danych obciągacza w korekcji narzędzia _GC_KNVX INT 0 Następuje tam zdefiniowanie, jak jest brane do obliczeń określone przesunięcie w X: 0... przez przesunięcie punktu zerowego (NV) 1... jako przesunięcie w średnicy ściernicy _GC_KORR INT Wybór przeliczenia korekcji sterowania wymiarowego _GC_Korr=0 INT 0 Przeliczenie odchylenie wartość zadana-rzeczywista w zużyciu ściernicy / obciągaczy: 1... przeliczenie odchylenie wartość zadana-rzeczywista w PPZ w X 2... bez przeliczenia odchylenie wartość zadana-rzeczywista _GC_MF[20] INT Numery poleceń M _GC_MF[0] _GC_MF[1] _GC_MF[2] _GC_MF[3] _GC_MF[4] _GC_MF[5] _GC_MF[6] _GC_MF[7] _GC_MF[8] _GC_MF[9] _GC_MF[10] _GC_MF[11] _GC_MF[12]. _GC_MF[13] _GC_MF[14] _GC_MF[15] _GC_MF[16] _GC_MF[17] INT Kierunek obrotów wrzeciona szlifierskiego (M3) Cofnięcie sterowania wymiarowego (M21) Wychylenie sterowania wymiarowego (m22) Pomiar dotykowo-akustyczny wł. (M33) Pomiar dotykowo-akustyczny wył. (M34) Obciągacz do przodu (M41) Cofnięcie obciągacza (M42) Wychylenie czujnika pomiarowego (M65) Cofnięcie czujnika pomiarowego (M66) Zezwolenie dla kółka ręcznego (M80) Blokada kółka ręcznego (M81) Kierunek obrotów wrzeciona obrabianego przedmiotu (M4) Chłodziwo zał. (M7) Chłodziwo wył. (M9) Cofnięcie sterowania wymiarowego sterowanie programem (M23) Wychylenie sterowania wymiarowego sterowanie programem (M24) Zablokowanie odwrócenia skoku gdy nie ma skoku wzdłużnego (M27) Zezwolenie dla odwrócenia skoku w przypadku skoku wzdłużnego (M28) Numer wejść IN: _GC_IN_KS INT 16 Pomiar dotykowo-akustyczny _GC_IN_MZ0 INT 9 Wycofanie, sterowanie pomiarowe _GC_IN_MZ1 INT 10 Czas, sterowanie wymiarowe 4-47

178 Cykle 4.14 Uruchomienie cykli Nazwa Typ Wartość Opis domyślna _GC_IN_MZ2 INT 11 Przełączenie wygładzanie wykańczające sterowanie wymiarowe _GC_IN_MZ3 INT 12 Przełączenie obróbka wykańczająca sterowanie wymiarowe _GC_IN_MZ4 INT 13 Rezerwa dla wejść/wyjść _GC_IN_ABR INT 15 Obciąganie pośrednie na przycisk _GC_IN_HAND INT 14 przycisk dla kółka ręcznego _GC_IN_BREAK INT 13 Przycisk do przerwania programu _GC_IN_HUB INT 12 Przycisk do odwrócenia skoku _GC_IN_FEEDSTOP INT 11 Przycisk dla zatrzymania dosuwu _GC_WEARTYP INT 0 Wybór kompensacji zużycia porównanie albo wymiar nominalny _GC_RLXTYP INT 0 Typ pozycji powrotu w MKS=0 WKS=1 _GC_SSTAT INT Wybór... z/bez nadzoru ściernicy _GC_FEIN[2] REAL Korekcja dokładna globalnie _GC_FEIN[0] _GC_FEIN[1] REAL Korekcja dokładna X, przyrostowo Korekcja dokładna Z, przyrostowo _GC_SFEIN[10,2] REAL Korekcja dokładna specyficzna dla pasowania 1. indeks... numer pasowania 2. indeks... oś _GC_RLX REAL Pozycja powrotu X, poprzez specyficzną dla maszyny pozycję powrotu można bezkolizyjnie wykonać ruch do obciągacza wzgl. obrabianego przedmiotu. _GC_RLZ REAL Pozycja powrotu Z _GC_BT REAL Wymiar tolerancji dla sterowania wymiarowego, w ramach którego jest oczekiwany sygnał tego sterowania. _GC_FWEG REAL Droga odsunięcia dla ściernicy (sterowanie pomiarowe) Uwaga Wartości zapisane jako domyślne producent maszyny powinien sprawdzić i dopasować do warunków w maszynie. 4-48

179 Cykle 4.14 Uruchomienie cykli Makra pomocnicze Definicja makr pomocniczych Makro pomocnicze DEFINE _T_DN DEFINE _T_DV DEFINE _T_DB DEFINE _T_LN DEFINE _T_LV DEFINE _T_LB DEFINE _T_HN DEFINE _T_HV DEFINE _T_HB DEFINE _D_IAB DEFINE _Z_IAB_L DEFINE _Z_IAB_R DEFINE _F_IZ DEFINE _F_ID_L DEFINE _F_IB_L DEFINE _F_ID_R DEFINE _F_IB_R DEFINE _ISUGV DEFINE _SCHEIBENTYP DEFINE _ABRICHTART DEFINE _BREITE DEFINE _BALLENHOEHE DEFINE _ZYLKORRXE DEFINE _UEBRLZL DEFINE _UEBRLZR DEFINE _RADIUSL DEFINE _RADIUSR DEFINE _FASEXL DEFINE _FASEXR DEFINE _FASEZL DEFINE _FASEZR DEFINE _SCHULTERL DEFINE _SCHULTERR DEFINE _HINTERZWL Zmienna cykli z zarządzania narzędziami $TC_DP3 $TC_DP12 $TC_DP21 $TC_DP4 $TC_DP13 $TC_DP22 $TC_DP5 $TC_DP14 $TC_DP23 $TC_DP16[$P_TOOLNO,1] $TC_DP7[$P_TOOLNO,1] $TC_DP7[$P_TOOLNO,2] $TC_DP20[$P_TOOLNO,1] $TC_DP10[$P_TOOLNO,1] $TC_DP11[$P_TOOLNO,1] $TC_DP10[$P_TOOLNO,2] $TC_DP11[$P_TOOLNO,2] $TC_TPC6[$P_TOOLNO] $TC_TPC1[$P_TOOLNO] $TC_DP19[$P_TOOLNO,1] $TC_TPG5[$P_TOOLNO] $TC_TPC2[$P_TOOLNO] $TC_TPC4[$P_TOOLNO] ABS($TC_DPC1[$P_TOOLNO,1]) ABS($TC_DPC1[$P_TOOLNO,2]) ABS($TC_DPC2[$P_TOOLNO,1]) ABS($TC_DPC2[$P_TOOLNO,2]) ABS($TC_DPC3[$P_TOOLNO,1]) ABS($TC_DPC3[$P_TOOLNO,2]) ABS($TC_DPC4[$P_TOOLNO,1]) ABS($TC_DPC4[$P_TOOLNO,2]) ABS($TC_DPC5[$P_TOOLNO,1]) ABS($TC_DPC5[$P_TOOLNO,2]) ABS($TC_DPC6[$P_TOOLNO,1]) 4-49

180 Cykle 4.14 Uruchomienie cykli Makro pomocnicze DEFINE _HINTERZWR DEFINE _HINTERZHL DEFINE _HINTERZHR DEFINE _UEBRLXL DEFINE _UEBRLXR DEFINE _SBREITEL DEFINE _SBREITER DEFINE _ISUG DEFINE _XABHEBBTR DEFINE _IXWP DEFINE _IZWP DEFINE _KONTURPRG Zmienna cykli z zarządzania narzędziami ABS($TC_DPC6[$P_TOOLNO,2]) ABS($TC_DPC7[$P_TOOLNO,1]) ABS($TC_DPC7[$P_TOOLNO,2]) ABS($TC_DPC8[$P_TOOLNO,1]) ABS($TC_DPC8[$P_TOOLNO,2]) ABS($TC_DPC9[$P_TOOLNO,1]) ABS($TC_DPC9[$P_TOOLNO,2]) ABS($TC_TPC5[$P_TOOLNO]) ABS($TC_TPC3[$P_TOOLNO]) $TC_TPC9[$P_TOOLNO] $TC_TPC10[$P_TOOLNO] $TC_DPC10[$P_TOOLNO,1] DEFINE _ABR_3 0 DEFINE _ZIEHEND 1 DEFINE _STOSSEND 2 DEFINE _ZIEHEND_ABR_1 11 DEFINE _STOSSEND_ABR_1 12 DEFINE _ZIEHEND_ABR_2 21 DEFINE _STOSSEND_ABR_2 22 DEFINE _DABRICHTER DEFINE _PROFTABR DEFINE _ABRICHTERTYP DEFINE _ABR1_X_V DEFINE _ABR1_Z_V DEFINE _ABR2_X_V DEFINE _ABR2_Z_V DEFINE _ABR3_X_V DEFINE _ABR3_Z_V $TC_DP7 $TC_DPC7 $TC_DPC6 ABS($TC_DP8[$P_TOOLNO,1]) ABS($TC_DP9[$P_TOOLNO,1]) ABS($TC_DP8[$P_TOOLNO,2]) ABS($TC_DP9[$P_TOOLNO,2]) ABS($TC_DP17[$P_TOOLNO,1]) ABS($TC_DP18[$P_TOOLNO,1]) 4-50

181 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy Zakres czynności obsługowych Offset/parametry Funkcjonowanie W zakresie czynności obsługowych "Oddset parametry" macie możliwość zapisania parametrów wymaganych do pracy z maszyną. Kolejności czynności obsługowych Lista narzędzi Ta funkcja otwiera okno "Dane korekcyjne narzędzia", które zawiera listę utworzonych narzędzi. Możecie w ramach tej listy nawigować przy pomocy przycisków kursora jak też przycisków <Page Up>, <Page Down>. Rysunek 5-1 Lista narzędzi W celu wprowadzenia korekcji ustawcie beleczkę kursora na zmienianym narzędziu i naciśnijcie przycisk programowany <Dane narzędzia>. 5-1

182 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.1 Zakres czynności obsługowych "Offset/parametry" Przyciski programowane Skasowanie obliczonych danych obciągacza. Skasuj narzędzie Dane narzędzia Narzędzie jest kasowane. Otwiera menu podrzędne, które udostępnia wszystkie funkcje do tworzenia i wyświetlania danych narzędzia. Ta funkcja służy do prowadzonego przez menu wprowadzania wymiarów nominalnych i danych nadzoru ściernicy. Ta funkcja służy do wprowadzania geometrii ściernicy dla wybranego typu ściernicy. Ta funkcja służy do wprowadzania technologii obciągania do obciągania wybranego typu ściernicy. Ta funkcja służy do wprowadzania/sprawdzania danych 1. obciągacza. Wybór tej funkcji dla obciągaczy 2 i 3 następuje poprzez odpowiednie przyciski programowane. Ta funkcja służy do wprowadzania/sprawdzania wszystkich danych narzędzia (D1 do D9). Przy pomocy tej funkcji kopiujecie już utworzone narzędzie. Znajdź Przy pomocy tej funkcji można szukać narzędzia na podstawie jego numeru. Nowe narzędzie Parametry R Dane nastawcze Utworzenie danych korekcyjnych narzędzia dla nowego narzędzia. Przy pomocy tej funkcji są wyszczególniane wszystkie zawarte w sterowaniu parametry R i można je w razie potrzeby zmienić. Wprowadzenie danych nastawczych. 5-2

183 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.2 Zakres czynności obsługowych "Maszyna" 5.2 Zakres czynności obsługowych "Maszyna" Rodzaj pracy JOG Kolejności czynności obsługowych Wybranie rodzaju pracy JOG poprzez przycisk <JOG> na pulpicie sterowniczym maszyny. W celu wykonywania osi naciśnijcie odpowiedni przycisk osi X albo Z. Jak długo ten przycisk jest naciśnięty, osie wykonują ruch w sposób ciągły z prędkością zapisaną w danych nastawczych. Gdy wartość danej nastawczej wynosi "Zero", jest stosowana wartość zapisana w danych maszynowych. Ew. ustawcie prędkość przy pomocy przełącznika override. Gdy dodatkowo naciśniecie przycisk <Nałożenie przesuwu szybkiego>, ruch w wybranej osi następuje przesuwem szybkim, jak długo przycisk jest naciskany. W rodzaju pracy <Wymiar krokowy> możecie przy pomocy tej samej sekwencji czynności obsługowych wykonywać ruch ustawianymi krokami. Ustawiona wielkość kroku jest wyświetlana w obszarze statusu. W celu cofnięcia należy jeszcze raz nacisnąć <JOG>. Na obrazie podstawowym "JOG" są wyświetlane wartości pozycji, posuwu, wrzeciona i aktualne narzędzie. Rysunek 5-2 Obraz podstawowy JOG 5-3

184 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.2 Zakres czynności obsługowych "Maszyna" Parametry Tablica 5-1 Opis parametrów na obrazie podstawowym JOG Parametr Objaśnienie MKS X Z +X -Z Pozycja mm Przesun. repos Funkcja G Wrzeciono S obr/min Posuw F mm/min Narzędzie Wyświetlenie istniejących osi w układzie współrzędnych maszyny (MKS) albo układu współrzędnych obrabianego przedmiotu (WKS). Gdy wykonujecie ruch w osi w kierunku dodatnim (+) albo ujemnym (-), ukazuje się w odpowiednim polu znak plus albo minus. Gdy oś znajduje się w pozycji, znak nie jest wyświetlany. W tych polach jest wyświetlana aktualna pozycja osi w MKS albo WKS. Gdy ruch w osiach jest wykonywany w stanie "program przerwany" w rodzaju pracy Jog, w kolumnie jest wyświetlany przebyty odcinek drogi każdej osi w odniesieniu do miejsca przerwania. Wyświetlenie ważnych funkcji G Wyświetlenie wartości rzeczywistej i zadanej prędkości obrotowej wrzeciona Wyświetlenie wartości rzeczywistej i zadanej posuwu po torze. Wyświetlenie aktualnie skrawającego narzędzia z aktualnym numerem ostrza Wskazówka Gdy do systemu zostanie włączone drugie wrzeciono, wyświetlanie wrzeciona roboczego następuje mniejszą wielkością pisma. Okno wyświetla zawsze tylko dane wrzeciona. Sterowanie wyświetla dane wrzeciona według następujących punktów widzenia: wrzeciono wiodące (wyświetlenie duże) jest wyświetlane: - w stanie spoczynku, - przy starcie wrzeciona - gdy obydwa wrzeciona są aktywne wrzeciono robocze (wyświetlenie małe) jest wyświetlane: - przy starcie wrzeciona roboczego Beleczka mocy obowiązuje dla każdorazowo aktywnego wrzeciona. Gdy wrzeciono wiodące i wrzeciono robocze są aktywne, jest wyświetlana beleczka mocy dla wrzeciona wiodącego. 5-4

185 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.2 Zakres czynności obsługowych "Maszyna" Struktura menu Rysunek 5-3 Struktura menu JOG (szlifowanie) Przyciski programowane Ustawienia Objaśnienie do pionowych przycisków programowanych znajdziecie w punkcie "MDA" Ta funkcja służy do określenia pozycji wyświetlacza w maszynie dla wyświetlaczy, które są używane przy pomocy osi geometrycznych. Ta funkcja służy do określenia pozycji obrabianego przedmiotu w maszynie dla każdorazowej osi. Ta funkcja służy do profilowania "surowej" ściernicy bez generowania programu NC. Ta funkcja służy do ustawienia pozycji pomiarowej czujnika pomiarowego. Pozycja pomiarowa jest ustawiana specyficznie dla obrabianego przedmiotu. Maska wprowadzania służy do ustawienia płaszczyzny wycofania, odstępu bezpieczeństwa i kierunku obrotów wrzeciona dla automatycznie generowanych programów obróbki w rodzaju pracy MDA. Ponadto można ustawić wartości dla posuwu JOG i zmiennego wymiaru przyrostowego. 5-5

186 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.2 Zakres czynności obsługowych "Maszyna" Rysunek 5-4 Maska wprowadzania "Ustawienia" Płaszczyzna wycofania: Funkcja obróbki poprzecznej po wykonaniu wycofuje narzędzie do podanej pozycji (pozycja Z). Odstęp bezpieczeństwa: odstęp bezpieczeństwa od powierzchni obrabianego przedmiotu Ta wartość ustala minimalny odstęp między powierzchnią obrabianego przedmiotu i obrabianym przedmiotem. Jest ona używana przez funkcje obróbka poprzeczna i automatyczny pomiar narzędzia. Posuw JOG: wartość posuwu w trybie JOG Kierunek obrotów: kierunek obrotów wrzeciona dla automatycznie generowanych programów w trybie JOG i MDA Funkcja przełącza między metryczną jednostką miary i wymiarowaniem calowym Rodzaj pracy MDA (wprowadzanie ręczne) Funkcjonowanie W rodzaju pracy MDA możecie sporządzić i wykonać program obróbki. Ostrożnie Obowiązują takie same blokady bezpieczeństwa jak w pracy automatycznej. Ponadto jest konieczne spełnienie takich samych warunków wstępnych jak przy pracy w pełni automatycznej. 5-6

187 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.2 Zakres czynności obsługowych "Maszyna" Kolejności czynności obsługowych Poprzez pulpit sterowniczy maszyny wybierzcie rodzaj pracy MDA. Rysunek 5-5 Obraz podstawowy MDA Parametry Poprzez klawiaturę można wprowadzić jeden albo wiele bloków. Przez naciśnięcie <NC-START> następuje wystartowanie obróbki. Podczas wykonywania edytowanie bloków nie jest już możliwe. Po wykonaniu treść pozostaje zachowania, tak że przy pomocy ponownego <NC-Start> można powtórzyć obróbkę. Tablica 5-2 Opis parametrów w oknie roboczym MDA Parametr Objaśnienie MKS Wyświetlenie istniejących osi w MKS albo WKS. X Z +X Gdy wykonujecie ruch w osi w kierunku dodatnim (+) albo -Z ujemnym (-), w odpowiednim polu ukazuje się znak plus albo minus. Gdy oś znajduje się w pozycji, znak nie jest wyświetlany. Pozycja W tych polach jest wyświetlana aktualna pozycja osi w MKS mm albo WKS. Pozostała W tym polu jest wyświetlana pozostała droga osi w MKS albo droga WKS. Funkcja G Wyświetlenie ważnych funkcji G Wrzeciono S Wyświetlenie wartości rzeczywistej i zadanej prędkości obrotowej wrzeciona. obr/min Posuw F Wyświetlenie wartości rzeczywistej i zadanej ruchu po torze w mm/min albo mm/obr. 5-7

188 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.2 Zakres czynności obsługowych "Maszyna" Parametr Narzędzie Okno edycji Objaśnienie Wyświetlenie aktualnie skrawającego narzędzia z aktualnym numerem ostrza (T..., D...). W stanie programu "Stop" albo "Reset" okno edycji służy do wprowadzenia bloku programu obróbki. Wskazówka Przyciski programowane Gdy do systemu zostanie włączone drugie wrzeciono, wyświetlanie wrzeciona roboczego następuje mniejszą wielkością pisma. Okno wyświetla zawsze tylko dane wrzeciona. Sterowanie wyświetla dane wrzeciona według następujących punktów widzenia: wrzeciono wiodące jest wyświetlane: - w stanie spoczynkowym, - przy starcie wrzeciona - gdy obydwa wrzeciona są aktywne wrzeciono robocze jest wyświetlane: - przy starcie wrzeciona roboczego Beleczka mocy obowiązuje dla każdorazowo aktywnego wrzeciona. Funkcja G Funkcja pomocnicza Wszystkie funkcje G Posuw w osi Objaśnienie do poziomych przycisków programowanych znajdziecie w punkcie JOG. Okno funkcji G zawiera funkcje G, przy czym każda funkcja G jest przyporządkowana do grupy i zajmuje stałe miejsce w oknie. Poprzez przyciski <Przewijanie wstecz> albo <Przewijanie do przodu> mogą być wyświetlane dalsze funkcje G. Przez ponowne naciśnięcie przycisku programowanego okno jest zamykane. Okno wyświetla aktywne funkcje pomocnicze i funkcje M. Przez ponowne naciśnięcie przycisku programowanego okno jest zamykane. Są wyświetlane wszystkie funkcje G. Wyświetlenie okna "Posuw w osi". Przez ponowne naciśnięcie przycisku programowanego okno jest zamykane. Funkcja kasuje bloki w oknie programu. 5-8

189 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.2 Zakres czynności obsługowych "Maszyna" Zapisz prog. MDA W polu wprowadzania wprowadźcie nazwę, pod którą program MDA ma zostać zapisany na wykazie programów. Alternatywnie możecie wybrać z listy istniejący program. Przełączanie między polem wprowadzania i listą programów następuje przy pomocy przycisku TAB. Rysunek 5-6 Zapisanie programu MDA Wyświetlenie wartości rzeczywistych dla rodzaju pracy MDA następuje w zależności od wybranego układu współrzędnych. Przełączanie następuje poprzez ten przycisk programowany Rodzaj pracy "Automatyka" Warunki wstępne Maszyna jest ustawiona odpowiednio do nakazów producenta maszyny dotyczących pracy automatycznej. Kolejność czynności obsługowych Wybrać rodzaj pracy "Automatyka" poprzez przycisk <Automatyka> na pulpicie sterowniczym maszyny. Ukazuje się obraz podstawowy "Automatyka", na którym są wyświetlane wartości pozycji, posuwu, wrzeciona, narzędzi i aktualny blok. 5-9

190 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.2 Zakres czynności obsługowych "Maszyna" Struktura menu Rysunek 5-7 Obraz podstawowy "Automatyka" Rysunek 5-8 Struktura menu "Automatyka" Parametry Parametr MKS X Z +X -Z Objaśnienie Wyświetlenie istniejących osi w MKS albo WKS. Gdy wykonujecie ruch w osi w kierunku dodatnim (+) albo ujemnym (-), w odpowiednim polu ukazuje się znak plus albo minus. Gdy oś znajduje się w pozycji, znak nie jest wyświetlany. 5-10

191 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.2 Zakres czynności obsługowych "Maszyna" Pozycja mm Pozostała droga Funkcja G Wrzeciono S obr/min Posuw F mm/min albo mm/obr Narzędzie Aktualny blok W tych polach jest wyświetlana aktualna pozycja osi w MKS albo WKS. W tych polach jest wyświetlana pozostała droga w osiach w MKS albo WKS. Wyświetlenie ważnych funkcji G Wyświetlenie wartości zadanej i rzeczywistej prędkości obrotowej wrzeciona Wyświetlenie wartości rzeczywistej i zadanej posuwu po torze Wyświetlenie aktualnie skrawającego narzędzia i aktualnego ostrza (T..., D...). Wyświetlenie bloków zawiera siedem kolejnych bloków aktywnego programu obróbki. Przedstawienie bloku jest ograniczone do szerokości okna. Gdy bloki są wykonywane szybko jeden po drugim, należy przełączyć na okno "Postęp programu". Przy pomocy przycisku programowanego <Przebieg programu> możecie przełączyć z powrotem na wyświetlanie siedmiu bloków. Wskazówka Gdy do systemu zostanie włączone drugie wrzeciono, wyświetlanie wrzeciona roboczego następuje mniejszą wielkością pisma. Okno wyświetla zawsze tylko dane wrzeciona. Sterowanie wyświetla dane wrzeciona według następujących punktów widzenia: wrzeciono wiodące jest wyświetlane: - w stanie spoczynkowym, - przy starcie wrzeciona - gdy obydwa wrzeciona są aktywne wrzeciono robocze jest wyświetlane: - przy starcie wrzeciona roboczego Beleczka mocy obowiązuje dla każdorazowo aktywnego wrzeciona. Gdy wrzeciono wiodące i wrzeciono robocze są aktywne, jest wyświetlana beleczka mocy dla wrzeciona wiodącego. 5-11

192 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.2 Zakres czynności obsługowych "Maszyna" Przyciski programowane Funkcja G Otwiera okno funkcji G w celu wyświetlenia wszystkich aktywnych funkcji G. Okno funkcji G zawiera wszystkie aktywne funkcje G, przy czym każda funkcja G jest przyporządkowana do grupy i zajmuje stałe miejsce w oknie. Rysunek 5-9 Funkcje G Poprzez przyciski <Przewijanie wstecz> albo <Przewijanie do przodu> mogą być wyświetlane dalsze funkcje G. Funkcja pomocnicza Wszystkie funkcje G Posuw w osi Okno wyświetla aktywne funkcje pomocnicze i funkcje M. Przez ponowne naciśnięcie przycisku programowanego okno jest zamykane. Są wyświetlane wszystkie funkcje G. Wyświetlenie okna "Posuw w osi". Przez ponowne naciśnięcie przycisku programowanego okno jest zamykane. Przełącza z wyświetlania siedmiu bloków na wyświetlanie trzech bloków. Przełącza wyświetlanie wartości osi między układami współrzędnych maszyny, obrabianego przedmiotu i względnym. Sterow. progr. Są wyświetlane przyciski programowane do wyboru sterowania programem (np. blok warunkowy, test programu). <Test programu>: Przy teście programu wyprowadzanie wartości zadanych do osi i wrzecion jest zablokowane. Wyświetlanie wartości zadanych "symuluje" ruch postępowy. 5-12

193 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.2 Zakres czynności obsługowych "Maszyna" <Posuw próbny>: Ruchy postępowe są wykonywane z wartością posuwu zadaną poprzez daną nastawczą "posuw próbny". Posuw próbny działa zamiast zaprogramowanych poleceń ruchu. <Zatrzymanie warunkowe>: Przy aktywnej funkcji wykonywanie programu jest każdorazowo zatrzymywane przy blokach, w których jest zaprogramowana funkcja dodatkowa M01. <Maskowanie>: Bloki programu, które są oznaczone ukośnikiem przed nr bloku, nie są uwzględniane w przebiegu programu (np."/n100"). <Pojedynczymi blokami dokładnie>: Przy uaktywnionej funkcji bloki programu obróbki są pojedynczo wykonywane jak następuje: Każdy blok jest dekodowany indywidualnie, na każdym bloku następuje zatrzymanie. Wyjątek tworzą tylko bloki gwintowania bez posuwu w pracy próbnej. Tutaj zatrzymanie następuje dopiero na końcu bieżącego bloku gwintowania. Single Block można wybrać tylko w stanie RESET. <ROV działa>: Przełącznik korekcji posuwu działa również na przesuw szybki. Maska jest zamykana. Szukanie bloku Przy pomocy szukania bloku przechodzicie do pożądanego miejsca w programie. Do konturu Bez obliczeń Miejsce przerwania Znajdź Szukanie bloku do przodu z obliczaniem Podczas szukania bloku są przeprowadzane takie same obliczenia jak przy normalnym wykonywaniu programu, osie nie poruszają się jednak. Szukanie bloku do przodu z obliczaniem na punkt końcowy bloku Podczas szukania bloku są przeprowadzane takie same obliczenia jak przy normalnym wykonywaniu programu, osie nie poruszają się jednak. Szukanie bloku do przodu bez obliczania Podczas szukania bloków nie są wykonywane żadne obliczenia. Kursor jest ustawiany na bloku programu głównego miejsca przerwania. Przycisk "Znajdź" udostępnia funkcje szukania wiersza, szukania tekstu. Jest możliwość skorygowania błędnego fragmentu programu. Wszystkie zmiany są natychmiast zapisywane. 5-13

194 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.3 Zakres czynności obsługowych "Menedżer programów" 5.3 Zakres czynności obsługowych "Menedżer programów" Funkcjonowanie Zakres czynności obsługowych "Menedżer programów" jest obszarem zarządzania programami obróbki w sterowaniu. Programy, np. nowo utworzone, mogą w nim być otwierane w celu opracowywania, wybierane w celu obróbki, kopiowane i wstawiane. Kolejność czynności obsługowych Przycisk <Menedżer programów> otwiera katalog programów. Przyciski programowane Rysunek 5-10 Obraz podstawowy "Menedżer programów" Przy pomocy przycisków kursora jest możliwe nawigowanie w katalogu programów. W celu szybkiego odnajdywania programów wprowadźcie początkową literę nazwy programu. Sterowanie automatycznie pozycjonuje kursor na programie, w przypadku którego znaleziono zgodność znaków. Funkcja wyświetla katalogi NC. Wykonaj Nowy Funkcja wybiera do wykonania program zaznaczony kursorem. Sterowanie przełącza na wyświetlenie pozycji. Z najbliższym <NC-START> następuje wystartowanie tego programu. Przy pomocy <Nowy> można utworzyć nowy program. 5-14

195 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.3 Zakres czynności obsługowych "Menedżer programów" Plik zaznaczony przez kursor jest otwierany w celu opracowywania. Funkcja zaznacza wszystkie pliki dla następnych operacji. Zaznaczenie można anulować przez ponowne naciśnięcie przycisku programowanego. Wskazówka Zaznaczanie pojedynczych plików: Ustawić kursor na odpowiednim pliku i nacisnąć przycisk <Select>. Zaznaczony wiersz jest uwydatniany kolorem. Przez ponowne naciśnięcie przycisku <Select> zaznaczenie jest wyłączane. Kopiuj Wstaw Skasuj Zmień nazwę Wykonaj Funkcja wpisuje plik albo wiele plików na listę plików do skopiowania (zwaną schowkiem). Funkcja wstawia pliki albo katalogi ze schowka do aktualnego katalogu. Plik zaznaczony kursorem jest kasowany po odwrotnym zapytaniu. Gdy zaznaczono wiele plików, funkcja kasuje, po zapytaniu, wszystkie pliki. Przy pomocy <OK> jest przeprowadzane zlecenie kasowania, przy pomocy <Anuluj> następuje rezygnacja. Przy pomocy tego przycisku programowanego następuje przełączenie na dalsze funkcje. Jest wyświetlane okno, przy pomocy którego możecie zmienić nazwę programu przedtem zaznaczonego kursorem. Po wprowadzeniu nowej nazwy potwierdźcie zlecenie przy pomocy <OK> Funkcja otwiera okno, w którym jest wyświetlanych pierwszych siedem wierszy pliku, gdy kursor przebywa przez pewien czas na nazwie programu. Są udostępniane funkcje do wyprowadzania/wczytywania plików poprzez CF Card i funkcja wykonywania ze źródła zewnętrznego. Po wybraniu funkcji są wyświetlane katalogi CF Card. Funkcja wybiera do wykonania program zaznaczony kursorem. Gdy jest wybrana karta CF, program jest wykonywany przez NC jako program zewnętrzny. Program ten nie może zawierać żadnych wywołań programów obróbki, które nie są zapisane w katalogu NC. 5-15

196 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.3 Zakres czynności obsługowych "Menedżer programów" Ten przycisk programowany jest potrzebny w związku z pracą w sieci. Dalsze informacje znajdziecie w punkcie "Praca w sieci". Są udostępniane funkcje do wyprowadzania/wczytywania plików poprzez interfejs RS232. Funkcja wysyła pliki ze schowka do PC przyłączonego do RS232. Ładowanie plików poprzez interfejs RS232 O ustawieniu interfejsu należy przeczytać w zakresie czynności obsługowych "System". Przesyłanie programów obróbki musi następować w formacie tekstowym. Protokół błędów Lista błędów 5-16

197 5.4 Zakres czynności obsługowych "Program" Funkcjonowanie Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.4 Zakres czynności obsługowych "Program" Program obróbki może być edytowany tylko wtedy, gdy nie trwa jego wykonywanie. Wszystkie zmiany w programie obróbki są natychmiast zapisywane. Struktura menu Rysunek 5-11 Obraz podstawowy "Edytor programów" Rysunek 5-12 Struktura menu "Program" (szlifowanie) 5-17

198 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.4 Zakres czynności obsługowych "Program" Kolejność czynności obsługowych W menedżerze programów wybierzcie program do edycji. Przyciski programowane Naciśnijcie przycisk programowany <Otwórz>. Wybrany program jest otwierany. Edycja pliku Wykonaj Zaznacz blok Kopiuj blok Wstaw blok Skasuj blok Znajdź Wybrany plik jest wykonywany. Funkcja zaznacza fragment tekstu aż do aktualnej pozycji kursora. (alternatywnie: <CTRL+B>) Funkcja kopiuje zaznaczony tekst do schowka. (alternatywnie: <CTRL+C> Funkcja wstawia tekst ze schowka w aktualnej pozycji kursora. (alternatywnie: <CTRL+V>) Funkcja kasuje zaznaczony tekst. (alternatywnie: <CTRL+X>) Przy pomocy <Znajdź> można szukać łańcucha znaków w wyświetlanym pliku programu. Wprowadźcie szukane pojęcie do wiersza wprowadzania i przy pomocy <OK> wystartujcie proces szukania. Przy pomocy <Anuluj> zamykacie okno dialogowe bez wystartowania procesu szukania. Funkcja zastępuje numery bloków od aktualnej pozycji kursora do końca programu. patrz punkt "Cykle" Dekompilacja W celu dekompilacji kursor musi znajdować się w wierszu wywołania cyklu w programie. Funkcja dekoduje nazwę cyklu i przygotowuje maskę z odpowiednimi parametrami. Gdy parametry leżą poza zakresem poprawności, funkcja automatycznie używa wartości standardowych. Po zamknięciu maski pierwotny blok parametrów jest zastępowany przez skorygowany. Pamiętaj: Tylko bloki generowane automatycznie mogą być dekompilowane. 5-18

199 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.5 Zakres czynności obsługowych "System" 5.5 Zakres czynności obsługowych "System" Funkcjonowanie Struktura menu Zakres czynności obsługowych "System" zawiera funkcje, które są wymagane do parametryzowania i analizowania NCK i PLC. W zależności od wybranych funkcji zmienia się poziomy i pionowy pasek przycisków programowanych. W poniższej strukturze menu są przedstawione tylko poziome przyciski programowane. Rysunek 5-13 Struktura menu "System" Kolejność czynności obsługowych Poprzez klawiaturę pełną CNC przełączacie na zakres czynności obsługowych "System" i jest wyświetlany obraz podstawowy. 5-19

200 Praca automatyczna 5.5 Zakres czynności obsługowych "System" Przycisk programowany Rysunek 5-4 Obraz podstawowy "System" Poniżej zostaną opisane pionowe przyciski programowane obrazu podstawowego. Ustawienie hasła W sterowaniu są rozróżniane trzy stopnie hasła, które pozwalają na różne stopnie dostępu: hasło systemowe hasło producenta hasło użytkownika Odpowiednio do stopni dostępu jest możliwa zmiana określonych danych. Gdy hasło nie jest znane, nie uzyskacie uprawnienia do dostępu. Wskazówka: Patrz też SINUMERIK 802D sl "Listy". Rysunek 5-15 Wprowadzenie hasła 5-20

201 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.5 Zakres czynności obsługowych "System" Po naciśnięciu przycisku programowanego <Przejęcie> hasło jest ustawione. Przy pomocy <Anuluj> następuje bez akcji powrót do obrazu podstawowego "System". Zmiana hasła Rysunek 5-16 Zmiana hasła Zależnie od uprawnienia do dostępu są na pasku przycisków programowanych udostępniane różne możliwości zmiany hasła. Przy pomocy przycisków programowanych wybierzcie stopień hasła. Wprowadźcie nowe hasło i zakończcie wprowadzanie przyciskiem <Przejęcie>. W celu kontroli następuje jeszcze raz zapytanie o nowe hasło. <Przejęcie> kończy zmianę hasła. Przy pomocy <Anuluj> powracacie bez akcji do obrazu podstawowego. Cofnięcie uprawnienia do dostępu Zalogowanie użytkownika w sieci Przełączenie języka Przy pomocy <Zmień język> możecie przełączać między językiem pierwszoplanowym i drugoplanowym. Wykonanie kopii zapasowej danych Funkcja zapisuje treść pamięci nietrwałej w trwałym obszarze pamięci. Warunek: Żaden program nie jest w trakcie wykonywania. Podczas wykonywania kopii zapasowej danych nie są dozwolona żadne czynności obsługowe! 5-21

202 Praca automatyczna 5.5 Zakres czynności obsługowych "System" Przyciski programowane systemu (uruchomienie) Wybór trybu rozruchu NC. Wybierzcie kursorem odpowiedni tryb. Normal power-up System jest restartowany Power-up with default data Ponowny start z wartościami standardowymi (jest stanem podstawowym przy dostawie) Power-up with saved data Ponowny start z danymi z ostatniej kopii zapasowej (patrz wykonanie kopii zapasowej danych) PLC można uruchamiać w następujących trybach: Restart / zrestartowanie Overall reset / zresetowanie całkowite Dodatkowo jest możliwe powiązanie startu z trybem usuwania błędów. Przy pomocy <OK> następuje RESET sterowania z następnym ponownym startem w wybranym trybie. Przy pomocy <RECALL> następuje powrót bez akcji do obrazu podstawowego systemu Przyciski programowane systemu (MD) Dane maszynowe Tablica 5-4 Legenda Lp. Znaczenie 1 Numer MD 2 Nazwa 3 Wartość 4 Jednostka 5-22

203 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.5 Zakres czynności obsługowych "System" Lp. Znaczenie 5 Działanie so cf re po działa natychmiast z potwierdzeniem reset power on Ostrożnie Błędne sparametryzowanie może prowadzić do zniszczenia maszyny! Dane maszynowe są podzielone na niżej opisane grupy. Ogólne - dane masz. Ogólne dane maszynowe Otwórzcie okno "Ogólne dane maszynowe". Przy pomocy przycisków przewijania możecie przewijać do przodu i do tyłu. Rysunek 5-18 Obraz podstawowy "Dane maszynowe" Dane m. osi Dane maszynowe specyficzne dla osi Otwórzcie okno "Dane maszynowe specyficzne dla osi". Pasek przycisków programowanych jest uzupełniany przyciskami <Oś +> i <Oś ->. 5-23

204 Praca automatyczna 5.5 Zakres czynności obsługowych "System" Rysunek 5-19 Dane maszynowe specyficzne dla osi Są wyświetlane dane osi 1. Przy pomocy <Oś +> albo <Oś -> następuje przełączenie na obszar danych maszynowych następnej wzgl poprzedniej osi. Znajdź Wpiszcie numer wzgl. nazwę (albo część nazwy) pożądanej danej maszynowej i naciśnijcie <OK>. Kursor przeskakuje na szukaną daną. Jest szukane następne wystąpienie szukanego pojęcia. Funkcja stwarza możliwość wybierania różnych filtrów wyświetlania aktywnej grupy danych maszynowych. Do dyspozycji są dalsze przyciski programowane: <Ekspert>: Funkcja wybiera do wyświetlenia wszystkie grupy danych w trybie eksperckim. <Filtr aktywny>: Funkcja uaktywnia wybrane grupy danych. Po wyjściu z okna na obrazie danych maszynowych są widoczne tylko wybrane dane. <Wybierz wszystkie>: Funkcja wybiera do wyświetlenia wszystkie grupy danych. <Cofnij wszystkie>: Wybór wszystkich grup danych jest cofany. 5-24

205 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.5 Zakres czynności obsługowych "System" Rysunek 5-20 Filtr wyświetlania Dane m.- kanału dane maszynowe specyficzne dla kanału Otwórzcie okno "dane maszynowe specyficzne dla kanału" Przy pomocy przycisków przewijania możecie przewijać do przodu i do tyłu. Dane m. napędu dane maszynowe napędu SINAMICS Otwórzcie dialog "Dane maszynowe napędu". Pierwsze okno dialogowe pokazuje aktualną konfigurację jak też stany jednostek sterujących, zasilających i napędowych. Rysunek 5-21 Dane maszynowe napędu W celu wyszczególnienia parametrów ustawcie kursor na pożądanej jednostce i naciśnijcie <Wyświetl parametry>. Opis parametrów znajdziecie w dokumentacji napędów SINAMICS. 5-25

206 Praca automatyczna 5.5 Zakres czynności obsługowych "System" Rysunek 5-22 Lista parametrów Dane m. wyświetl. Dane maszynowe wyświetlania Otwórzcie okno "Dane maszynowe wyświetlania". Przy pomocy przycisków przewijania możecie przewijać do przodu i do tyłu. Wskazówka Opis danych maszynowych znajdziecie w dokumentacji producenta: SINUMERIK 802D sl "Listy" SINUMERIK 802D sl "Opis działania". Przy pomocy funkcji <Kolor przycisk programowany> i <Kolor okno> mogą być dokonywane ustawienia kolorów definiowane przez użytkownika. Wyświetlany kolor składa się z komponentów czerwonego, zielonego i niebieskiego. Okno "Zmiana koloru" wyświetla w polach wprowadzania aktualnie ustawione wartości. Przez zmianę tych wartości można utworzyć pożądany kolor. Dodatkowo można zmieniać jaskrawość. Po zakończeniu wprowadzania jest przejściowo wyświetlany nowy stosunek mieszania. Między polami wprowadzania można przełączać przy pomocy przycisków kursora. Przy pomocy <OK> dokonane ustawienia są przejmowane a dialog jest zamykany. <Anuluj> zamyka dialog bez przejęcia zmienionych wartości. Funkcja umożliwia zmianę kolorów obszaru wskazówek i przycisków programowanych. 5-26

207 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.5 Zakres czynności obsługowych "System" Rysunek 5-23 Edycja koloru przycisku programowanego Funkcja umożliwia zmianę kolorów ramek okien dialogowych. Funkcja przycisku programowanego <aktywne okno> przyporządkowuje ustawienie do zaznaczonego okna a funkcja <nieaktywne okno> do nie aktywnego okna. Rysunek 5-24 Edycja koloru ramki 5-27

208 Praca automatyczna 5.5 Zakres czynności obsługowych "System" Systemowe przyciski programowane (dane serwisowe) Dane serwisowe Serwis osi Jest wyświetlane okno "Serwis osi" W oknie są wyświetlane informacje o napędzie osi. Przyciski programowane <Oś +> wzgl. <Oś -> są dodatkowo wyświetlane. Przy ich pomocy mogą zostać wyświetlone wartości dla następnej wzgl. poprzedniej osi. Okno zawiera informacje o napędzie cyfrowym. Okno zawiera informacje o ustawieniach profibus. Funkcja przycisku programowanego uaktywnia "rejestrator drogi". Rysunek 5-25 Obraz podstawowy "Serwis sterowania" Konfiguracja sieci Funkcja rejestratora drogi jest przewidziana na wypadek usługi serwisowej i wyszczególnia wszystkie zapisane wydarzenia. 5-28

209 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.5 Zakres czynności obsługowych "System" Rysunek 5-26 Rejestrator drogi Dialog stwarza możliwość wybrania określonych wydarzeń w celu wyświetlenia. Przełączanie między polami "wyświetlenie wszystkich danych" i "wyświetlenie grup danych" następuje przy pomocy przycisku TAB. Rysunek 5-27 Ustawienia rejestratora drogi Tablica 5-5 Grupy danych Grupa Naciśnięte przyciski Znacznik czasowy Komunikat błędu menedżera Windows Komunikat błędu systemu operacyjnego Komunikat błędu TCS Zmiana rodzaju pracy Znaczenie Wprowadzanie z klawiatury Znacznik czasowy Komunikaty błędów menedżera Windows (znaczenie tylko wewnętrzne w systemie) Komunikaty błędów systemu operacyjnego QW (znaczenie tylko wewnętrzne w systemie) Komunikaty błędów Object request broker (znaczenie tylko wewnętrzne w systemie) 5-29

210 Praca automatyczna 5.5 Zakres czynności obsługowych "System" Grupa Stan kanału Przełącznik IPO override MCP Przybywające komunikaty alarmowe Skasowane komunikaty alarmowe Znaczenie Status kanału Ustawiona wartość override Pulpit sterowniczy maszyny Alarmy NC / PLC Skasowane alarmy NC / PLC Funkcja przeszukuje listę wydarzeń szukając wprowadzonego pojęcia. Szukanie można wystartować od aktualnej pozycji kursora albo od początku listy. Rysunek 5-28 Szukanie w rejestratorze drogi Konfiguracja Firewalla Do optymalizacji napędów jest do dyspozycji funkcja oscyloskopu, która umożliwia przedstawienie graficzne wartości zadanej prędkości Wartość zadana prędkości odpowiada interfejsowi +10V. odchylenia od konturu uchybu nadążania wartości rzeczywistej położenia wartości zadanej położenia zatrzymania dokładnego zgrubnie/dokadnie. Rodzaj zapisu daje się powiązać z różnymi kryteriami, które dopuszczają synchroniczny zapis do wewnętrznych stanów sterowania. Ustawienia należy dokonać przy pomocy <Wybór sygnału>. 5-30

211 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.5 Zakres czynności obsługowych "System" Do analizy wyników są do dyspozycji następujące funkcje: Zmiana skalowania odciętej i rzędnej, Pomiar wartości przy pomocy znacznika poziomego albo pionowego, Pomiar wartości odciętej i rzędnej jako różnicy między dwoma pozycjami znacznika. Zapisanie jako plik w katalogu obrabianego przedmiotu. Następnie istnieje możliwość wyprowadzenia pliku przy pomocy RCS802 albo CF Card i opracowywania danych przy pomocy MS Excel. Rysunek 5-29 Obraz podstawowy "Servo trace" Wiersz tytułowy wykresu zawiera aktualny podział odciętej i wartość różnicową znaczników. Pokazany wykres daje się przesuwać przy pomocy przycisków kursora w widocznym obszarze ekranu. Rysunek 5-30 Znaczenie pól 1 Baza czasowa 2 Czas pozycji znacznika 3 Różnica czasowa między znacznikiem 1 i aktualną pozycją znacznika To menu służy do parametryzacji kanału pomiarowego. 5-31

212 Praca automatyczna 5.5 Zakres czynności obsługowych "System" Rysunek 5-31 Wybór sygnału Wybór osi: Wybór osi następuje w polu przełącznikowym "Oś". Typ sygnału: uchyb nadążania Różnica regulacji Odchylenie od konturu Wartość rzeczywista położenia Wartość rzeczywista prędkości Wartość zadana prędkości Wartość kompensacji Zestaw parametrów Wartość zadana położenia wejście regulatora Wartość zadana prędkości wejście regulatora Wartość zadana przyspieszenia wejście regulatora Sterowanie wyprzedzające prędkością Signał zatrzymanie dokładne dokładnie Signał zatrzymanie dokładne zgrubnie Status: On, zapis następuje w tym kanale Off, kanał jest nieaktywny W dolnej połowie obrazu można ustawić parametry czas pomiaru i typ przerzutnika dla kanału 1. Wszystkie inne kanały przejmują to ustawienie. Określenie czasu pomiaru: Czas pomiaru jest wprowadzany bezpośrednio do pola wprowadzania czasu trwania pomiaru (max 6133 ms). Wybór warunku przełączenia: Ustawcie kursor w polu "Warunek przełączenia" i przyciskiem Toggle wybierzcie warunek. Bez przerzutnika, tzn. pomiar rozpoczyna się bezpośrednio po naciśnięciu przycisku programowanego "Start". zbocze dodatnie zbocze ujemne zatrzymanie dokładne dokładnie uzyskane zatrzymanie dokładne zgrubnie uzyskane Przyciskami programowanymi <Znacznik V wł.> / <Znacznik V Wył.> wzgl. 5-32

213 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.5 Zakres czynności obsługowych "System" <Znacznik T wł.> / <Znacznik T wył> włączacie wzgl wyłączacie linie pomocnicze. Przy pomocy znaczników dają się określić różnice w kierunku poziomym albo pionowym. W tym celu należy ustawić znacznik w punkcie startowym i nacisnąć przycisk <Ustaw znacznik V> albo <Ustaw znacznik T>. W wierszu statusu jest teraz wyświetlana różnica między punktem początkowym i aktualną pozycją znacznika. Napis na przycisku programowanym zmienia się na <Wolny znacznik V> albo <Wolny znacznik T>. Ta funkcja otwiera kolejną płaszczyznę menu, która udostępnia przyciski programowane do wyświetlania/ukrywania wykresów. Gdy przycisk ma tło czarne, następuje wyświetlanie wykresów dla wybranego kanału trace. Przy pomocy tej funkcji można powiększyć wzgl. pomniejszyć bazę czasową. Przy pomocy tej funkcji można powiększyć wzgl. pomniejszyć rozdzielczość (amplitudę). Przy pomocy tej funkcji można ustalić wielkości kroków znaczników. Rysunek 5-32 Znaczniki kroki Poruszanie znacznikami następuje przy pomocy przycisków kursora krokami o wielkości jednego przyrostu. Większe wielkości kroków mogą być ustawiane przy pomocy pól wprowadzania. Wartość podaje, o ile jednostek rastrowych na <SHIFT> + ruch kursorem należy przesunąć znacznik. Gdy znacznik dojdzie do brzegu wykresu, jest automatycznie wyświetlany następny raster w kierunku poziomym albo pionowym. Ta funkcja służy do zapisania albo załadowania danych trace. 5-33

214 Praca automatyczna 5.5 Zakres czynności obsługowych "System" Rysunek 5-33 Dane trace W polu "Nazwa pliku" jest wpisywana pożądana nazwa pliku bez rozszerzenia. Przy pomocy <Zapisz> dane są zapisywane pod podaną nazwą w katalogu programu obróbki. Następnie plik może zostać wyprowadzony a dane opracowywane przy pomocy MS Excel. Przy pomocy <Ładuj> podany plik jest ładowany i dane są wyświetlane graficznie. Wersja To okno zawiera numery wersji i datę sporządzenia poszczególnych komponentów CNC. Obszar menu "Szczegóły HMI" jest przewidziany dla przypadku usługi serwisowej i jest dostępny przy pomocy stopnia hasła użytkownika. Są wyszczególniane wszystkie programy komponentu obsługi z ich numerami wersji. W wyniku doładowywania komponentów oprogramowania numery wersji mogą różnić się od siebie. Rysunek 5-34 Obszar menu wersja HMI 5-34

215 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.5 Zakres czynności obsługowych "System" Funkcja <Szczegóły rejestru> wyszczególnia przyporządkowanie przycisków sprzętowych (przyciski funkcyjne "Maszyna, Offset, Program,...) do programów będących do wystartowania. Znaczenie poszczególnych kolumn należy odczytać z poniższej tablicy. Rysunek 5-35 Szczegóły rejestru Tablica 5-6 Znaczenie wpisów pod [DLL arrangement] Oznaczenie Znaczenie Soft Key SK1 do SK7 przyporz. przycisków sprzętowych 1 do 7 DLL Name Nazwa programu do wykonania Class Name Identyfikator do odbierania wiadomości Start Method Numer funkcji, która jest wykonywany po wystartowaniu programu Execute Flag (kind of executing) 0 Zarządzanie programem następuje przez system bazowy 1 System bazowy uruchamia program i przekazuje sterowanie załadowanemu programowi text file name Nazwa pliku tekstowego (bez rozszerzenia) Softkey text ID zarezerwowano (SK ID) password level Wykonanie programu zależy od stopnia hasła. Class SK zarezerwowano SK File zarezerwowano Funkcja <Font szczegóły> wyszczególnia dane załadowanych zestawów znaków. 5-35

216 Praca automatyczna 5.5 Zakres czynności obsługowych "System" Rysunek 5-36 Szczegóły fontu Przy pomocy funkcji <Zmień startową DLL> jest ustalany program startowy. Po rozruchu systemu sterowanie automatycznie uruchamia zakres czynności obsługowych "Maszyna" (SK1). Jeżeli jest pożądane inne zachowanie się przy starcie, funkcja ta umożliwia ustalenie innego programu startowego. Musi zostać wprowadzony numer programu (kolumna "Soft-Key"), który ma zostać wystartowany po rozruchu systemu Systemowe przyciski programowane (PLC) Przycisk programowany udostępnia dalsze funkcje do diagnozy i uruchomienia PLC. Ten przycisk programowany otwiera dialog konfiguracji dla parametrów interfejsu STEP 7 połączenie. Gdy interfejs RS232 jest już zajęty przez przesyłanie danych, możecie dopiero po zakończeniu transmisji sprząc sterowanie z pakietem programowania. Z uaktywnieniem połączenia następuje inicjalizacja interfejsu RS

217 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.5 Zakres czynności obsługowych "System" Rysunek 5-37 Ustawienia komunikacyjne Ustawienie szybkości transmisji następuje poprzez pole przełącznikowe. Są możliwe następujące wartości 9600 / / / / Ta funkcja uaktywnia połączenie między sterowaniem i PC/PG. Następuje czekanie na wywołanie Programming Tool. W tym stanie modyfikacje ustawień są niemożliwe. Napis na przycisku programowanym zmienia się na <Rozłącz połączenie>. Przez naciśnięcie <Rozłącz połączenie> można ze sterowania przerwać transmisję w dowolnym miejscu. Teraz można ponownie dokonać zmian w ustawieniach. Stan aktywny wzgl. nieaktywny pozostaje zachowany po power on (oprócz rozruchu z domyślnymi danymi). Aktywne połączenie jest wyświetlane przez symbol w wierszu statusu. Wyjście z menu następuje przy pomocy <RECALL>. Tablica 5-7 Obszary pamięci Wejścia I Bajt wejściowy (IBx), słowo wejściowe (Iwx), podwójne słowo wejściowe (IDx) Wyjścia Q Bajt wejściowy (Qbx), słowo wyjściowe (Qwx), podwójne słowo wyjściowe (QDx) Znaczniki M Bajt znacznikowy (Mx), słowo znacznikowe (Mw), podwójne słowo znacznikowe (MDx) Czasy T Czas (TX) Liczniki C Licznik (Zx) Dane V Bajt danych (Vbx), słowo danych (Vwx), podwójne słowo danych (VDx) Format B H D binarny szesnastkowy dziesiętny 5-37

218 Praca automatyczna 5.5 Zakres czynności obsługowych "System" Przedstawienie w formie binarnej jest w przypadku słów podwójnych niemożliwe. Liczniki i czasy są przedstawiane w formie dziesiętnej. Rysunek 5-38 Wyświetlenie statusu PLC Argument + Argument - Skasuj Zmień Adres argumentu pokazuje wartość każdorazowo zwiększoną o 1. Adres argumentu pokazuje wartość każdorazowo zmniejszoną o 1 Wszystkie argumenty są kasowane. Cykliczna aktualizacja wartości jest przerywana. Możecie następnie zmienić wartości argumentów. Przy pomocy funkcji <Lista statusu> mogą być wyświetlane i zmieniane sygnały PLC. Są udostępniane 3 listy: Wejścia (ustawienie podstawowe) lewa lista Znaczniki (ustawienie podstawowe) środkowa lista Wyjścia (ustawienie podstawowe) prawa lista Zmienne 5-38

219 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.5 Zakres czynności obsługowych "System" Rysunek 5-39 Lista statusu PLC Ten przycisk programowany umożliwia zmianę wartości zaznaczonej zmiennej. Zmiana jest przejmowana przez naciśnięcie <Przejęcie>. Aktywnej kolumnie jest przyporządkowywany nowy zakres. W tym celu maska dialogowa udostępnia do wyboru cztery zakresy. Dla każdej kolumny może zostać nadany adres standardowy, który należy wpisać w odpowiednim polu wprowadzania. Z wyjściem z maski wprowadzania sterowanie zapisuje te ustawienia. Rysunek 5-40 Maska wyboru typu danych Do nawigacji w i między kolumnami służą przyciski kursora i <Page up> / <Page Down> Diagnoza PLC w przedstawieniu jako schemat stykowy 5-39

220 Praca automatyczna 5.5 Zakres czynności obsługowych "System" Możecie poprzez PLC wybierać programy obróbki i uruchamiać ich wykonywanie. W tym celu program użytkownika wpisuje do interfejsu PLC numer programu, który następnie przy pomocy listy referencyjnej jest zamieniany na nazwę programu. Maksymalnie można zarządzać 255 programami. Rysunek 5-41 Lista programów PLC Dialog wyszczególnia wszystkie pliki katalogu MPF i przyporządkowanie na liście referencyjnej (PLCPROG.LST). Przy pomocy przycisku TAB jest możliwe przełączanie między obydwoma kolumnami. Funkcje przycisków programowanych "Kopiuj", "Wstaw" i "Skasuj" są udostępniane w zależności od kontekstu. Gdy kursor znajduje się po lewej stronie, jest do dyspozycji tylko funkcja "Kopiuj". Po prawej stronie można przy pomocy funkcji "Wstaw" i "Skasuj" modyfikować listę referencyjną. Zapisuje zaznaczoną nazwę pliku w pamięci pośredniej Wstawia nazwę pliku w aktualnej pozycji kursora Kasuje zaznaczoną nazwę pliku z listy przyporządkowania Budowa listy referencyjnej (plik PLCPROG.LST) Jest ona podzielona na 3 obszary: Numer Zakres Stopień ochrony 1 do 100 Zakres użytkownika Użytkownik 101 do 200 Producent maszyny Producent maszyny 201 do 255 Siemens Siemens Notacja następuje dla każdego programu wierszami. Na wiersz są przewidziane dwie kolumny, które należy oddzielić od siebie przez TAB, spacją albo znakiem " ". W pierwszej kolumnie należy podać numer referencyjny PLC a w drugiej nazwę pliku. Przykład: 1 Wałek.mpf 2 Stożek.mpf 5-40

221 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.5 Zakres czynności obsługowych "System" Funkcja umożliwia wstawianie wzgl. zmianę tekstów alarmów użytkownika PLC. Wybierzcie kursorem pożądany numer alarmu. Tylko aktualnie obowiązujący tekst jest równocześnie wyświetlany w wierszu wprowadzania. Rysunek 5-42 Edycja tekstu alarmu PLC Wprowadźcie nowy tekst w wierszu wprowadzania. Wprowadzenie należy zakończyć przyciskiem <Input> i zapisać przyciskiem <Zapisz>. Notację tekstów należy przeczytać z instrukcji obsługi Systemowe przyciski programowane (pliki uruchomieniowe) Funkcja umożliwia sporządzanie, wyprowadzanie i wczytywanie archiwów uruchomieniowych i projektów PLC. Okno pokazuje zawartość wybranej stacji w formie struktury katalogów. Poziome przyciski programowane wyszczególniają w celu dokonania wyboru stacje będące do dyspozycji. Pionowe przyciski programowane zawierają funkcje sterowania dopuszczalne dla stacji. Przyporząkowaniami ustawionymi na stałe są: 802D dane: dane uruchomieniowe Karta CF klienta: dane klienta na karcie CF RS232: interfejs szeregowy Manipulowanie wszystkimi danymi następuje na zasadzie "Copy & Paste". 5-41

222 Praca automatyczna 5.5 Zakres czynności obsługowych "System" Rysunek 5-43 Pliki uruchomieniowe Poszczególne grupy danych w obszarze <802D dane> mają następujące znaczenie. Dane: Machine data (dane maszynowe) Setting data (dane nastawcze) Tool data (dane narzędzi) R variables (Parametry R) Work offset (przesunięcie punktu zerowego) Compensation: Leadscrew error (SSFK) Global user data (dane użytkownika) Te dane są specjalnymi danymi inicjalizacyjnymi i są transportowane jako plik ASCII. Archiwum uruchomieniowe (NC/PLC): NC data (dane NC) NC directories (katalogi NC) Display machine data (dane maszynowe wyświetlania) Compensation: Leadscrew error PLC user alarm texts (teksty alarmów użytkownika PLC) PLC project (projekt PLC) Drive machine data (dane maszynowe napędu) Te dane tworzą plik uruchomieniowy dla danych NC i PLC i są transportowane binarnie w formacie archiwum HMI. Archiwum uruchomieniowe (HMI) User cycles (cykle użytkownika) User directories (katalogi użytkownika) Language files SP1 (plik językowy SP1) Language files SP2 (plik językowy SP2) Start screen (ekran startowy) Online help (Online-Hilfe) HMI bitmaps Te dane tworzą plik uruchomieniowy dla danych HMI i są transportowane binarnie w formacie archiwum HMI. Projekt PLC (PT802D *.PTE) Dzięki obsługiwaniu manipulowania projektem PLC w formacie eksportowym Programing Tool może następować bezpośrednia wymiana między sterowaniem i Programming Tool bez konwertowania. 5-42

223 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.5 Zakres czynności obsługowych "System" Przy pomocy tej funkcji możecie wymieniać dane poprzez kartę CompactFlash. Macie przy tym do dyspozycji następujące funkcje: <Zmień nazwę>: Przy pomocy tej funkcji możecie zmienić nazwę pliku przedtem wybranego kursorem. <Nowy katalog>: tworzy nowy katalog na karcie CF <Kopiuj>: Kopiuje jeden albo wiele plików do schowka. <Wstaw>: Pliki albo katalogi są wstawiane ze schowka do aktualnego katalogu. <Skasuj>: Kasuje zaznaczoną nazwę pliku z listy przyporządkowania. <Zaznacz wszystkie>: Wszystkie pliki są zaznaczane dla kolejnych operacji. Przy pomocy tej funkcji możecie wprowadzać albo wyprowadzać dane poprzez interfejs RS232. Ta funkcja umożliwia wyświetlanie i zmianę parametrów interfejsu. Zmiany w ustawieniach działają natychmiast. Funkcja przycisku programowanego <Zapisz> zapisuje wybrane ustawienia dla działania po wyłączeniu. Przycisk programowany <Ustawienia standardowe> przełącza wszystkie ustawienia z powrotem na ustawienie standardowe. Rysunek 5-44 Parametry interfejsu RS

224 Praca automatyczna 5.5 Zakres czynności obsługowych "System" Interfejsy parametru Tablica 5-8 Parametr Protokół Szybkość transmisji Bity stopu Parzystość Bity danych Zastępowanie z potwierdzeniem Parametry interfejsu Opis RTS/CTS Sygnał RTS (Request to Send) steruje wysyłaniem danych przez urządzenie przesyłające dane. Aktywne: dane powinny być wysyłane. Pasywne: wyjść z trybu wysyłania dopiero wtedy, gdy wszystkie przekazywane dane są wysłane. Sygnał CTS wyświetla jako sygnał kwitowania dla RTS gotowość urządzenia przesyłającego dane do wysyłania Ustawienie szybkości interfejsu. 300 bodów 600 bodów 1200 bodów 2400 bodów 4800 bodów 9600 bodów bodów bodów bodów bodów Liczba bitów stopu przy przesyłaniu asynchronicznym. Wprowadzenie: 1 bit stopu (nastawienie domyślne) 2 bity stopu Bity parzystości są stosowane do rozpoznawania błędów. Są one dodawane do kodowanego znaku, aby liczbę miejsc ustawionych na "1" uczynić liczbą nieparzystą albo liczbą parzystą. Wprowadzenie: brak parzystości (nastawienie domyślne) parzystość parzysta parzystość nieparzysta Liczba bitów danych przy przesyłaniu synchronicznym. Wprowadzenie: 7 bitów danych 8 bitów danych (nastawienie domyślne) Y: Przy wczytywaniu następuje sprawdzenie, czy plik już istnieje w NC. N: Pliki są zastępowane bez odwrotnego zapytania 5-44

225 Zakresy czynności obsługowych i rodzaje pracy 5.6 Zakres czynności obsługowych "Alarm" 5.6 Zakres czynności obsługowych "Alarm" Kolejność czynności obsługowych Okno alarmów jest wyświetlane. Przyciskiem programowanym alarmy NC mogą być sortowane. Alarmy PLC nie są sortowane. Rysunek 5-45 Okno wyświetlania alarmów Przyciski programowane Alarmy są wyświetlane w posortowaniu według swojego priorytetu. Alarm o najwyższym priorytecie znajduje się na początku listy. Alarmy są wyświetlane w swojej kolejności czasowej. Najmłodszy alarm znajduje się na początku listy. Alarmy są wyświetlane w swojej kolejności czasowej. Najstarszy alarm znajduje się na początku listy. 5-45

226 Praca automatyczna 5.6 Zakres czynności obsługowych "Alarm" 5-46

227 Ustawianie Załączenie i bazowanie do punktu odniesienia Wskazówka Gdy załączacie SINUMERIK 802D sl i maszynę, uwzględnijcie dokumentację maszyny, ponieważ załączenie i bazowanie do punktu odniesienia są funkcjami zależnymi od maszyny. W niniejszej dokumentacji zakłada się standardowy pulpit sterowniczy maszyny MCP 802D. Gdybyście stosowali inny MCP, obsługa może odbiegać od tego opisu. Kolejność czynności obsługowych Najpierw załączcie napięcie zasilające CNC i maszyny. Po rozruchu sterowania znajdujecie się w zakresie czynności obsługowych "Pozycja", rodzaj pracy "JOG". Jest aktywne okno "Bazowanie do punktu odniesienia". Rysunek 6-1 Obraz podstawowy JOG REF (2 osie) 6-1

228 Ustawianie 6.1 Załączenie i bazowanie do punktu odniesienia Przy pomocy przycisku <Punkt odniesienia> na pulpicie sterowniczym maszyny uaktywnijcie "bazowanie do punktu odniesienia". W oknie "Bazowanie do punktu odniesienia" następuje wyświetlanie, czy osie są bazowane. oś musi być bazowana oś doszła do punktu odniesienia Naciskajcie przyciski kierunkowe. Gdy wybierzecie nieprawidłowy kierunek dosunięcia, ruch nie nastąpi. W każdej osi dokonajcie dosunięcia do punktu odniesienia. Funkcję kończycie przez wybór innego rodzaju pracy (MDA, automatyka albo JOG). Wskazówka "Bazowanie do punktu odniesienia" jest możliwe tylko w rodzaju pracy JOG. 6-2

229 6.2 Utworzenie nowego narzędzia Ustawianie 6.2 Utworzenie nowego narzędzia Funkcjonowanie Korekcje narzędzi składają się z szeregu danych, które opisują geometrię, zużycie i typ narzędzia. W zależności od typu każde narzędzie zawiera ustaloną liczbę parametrów. Narzędzia są każdorazowo oznaczone numerem (numer T). Kolejności czynności obsługowych (ogólnie) Lista narzędzi Znajdujecie się w zakresie czynności obsługowych "Offset Parametry". Ta funkcja otwiera okno "Lista narzędzi", które zawiera listę utworzonych narzędzi. Możecie w ramach tej listy nawigować przy pomocy przycisków kursora jak też przycisków <Page Up>, <Page Down>. Rysunek 6-2 Lista narzędzi Korekcje wprowadzacie przez ustawienie beleczki kursora na zmienianym narzędziu i naciśnięcie przycisku programowanego <Dane narzędzia>. Kolejności czynności obsługowych Funkcja otwiera maskę wprowadzania, w której należy wpisać wzgl. wybrać numer narzędzia, typ narzędzia i profil ściernicy. 6-3

230 Ustawianie 6.2 Utworzenie nowego narzędzia Rysunek 6-3 Nowe narzędzie Przy pomocy <OK> potwierdzacie wprowadzenie. Rysunek 6-4 Lista narzędzi Zestaw danych wyposażony wstępnie w wartość zero jest przyjmowany do listy narzędzi. Ten zestaw danych składa się z 9 ostrzy (pól D). Pierwszych 6 ostrzy ma jeden typ ostrza i służy jako punkty geometryczne ostrza. Przyporządkowanie narzędzia do wrzeciona szlifierskiego następuje przy pomocy wprowadzenia w polu "S-Nr". W przypadku wartości 0 chodzi o zewnętrznie sterowane wrzeciono szlifierskie, w przypadku wartości >0 wrzeciona szlifierskie są znane sterowaniu. Wskazówka: Szlifowanie wałków rozpoczyna się od S2. Szlifowanie płaszczyzn rozpoczyna się od S1. Przeliczenie następuje wewnętrznie, przy wpisanej wartości 1. Dla ściernic standardowych (prostych i skośnych) numery D są przyporządkowane do stałego znaczenia (patrz rysunek "Wartości korekcyjne"). Przyporządkowanie jest przy ustawianiu i przy obciąganiu zawsze wstępnie wyposażane w wartości na podstawie danych geometrycznych. 6-4

231 Ustawianie 6.2 Utworzenie nowego narzędzia Dla ściernic o dowolnym konturze odpowiedzialność za ostrza spoczywa po stronie użytkownika. Tylko przy utworzeniu nowej ściernicy wzgl. w przypadku skasowanych wartości zużycia ostrza są jednorazowo wstępnie wyposażane w wartości w zależności od kąta obciągania. Wstępne wyposażenie w wartości następuje dla kąta = 0, jak przy zwykłej prostej ściernicy, tzn. ostrza nieparzyste (D1, D3, D4) są po lewej a parzyste (D2, D4, D6) po prawej licząc po szerokości ściernicy. Wstępne wyposażenie w wartości dla ściernic skośnych jest zawsze takie, że wszystkie punkty odniesienia są takie same. Rozróżnienie lewej i prawej strony nie następuje. Użytkownik ma możliwość ponownego zdefiniowania ostrzy w swoim programie obciągania DIN-ISO. Musi on przy tym przestrzegać składni NC. Przejęcie zmiany następuje jednak dopiero po kompletnym soku obciągania a nie podczas profilowania. Kompensacja punktów odniesienia następuje jak w przypadku ściernic standardowych. Nadzór średnicy i szerokości jest również aktywny dopiero wtedy, gdy zarówno średnica jak i zużycie są zawarte w każdorazowym numerze D. Przez to użytkownik ma możliwość wpływu na dalsze punkty odniesienia w dowolnym konturze. Musi być jednak przestrzegany reżim lewego i prawego ostrza, ponieważ kompensacje są zawsze przeliczane tak (lewa minus prawa plus) jak w przypadku ściernic standardowych. 6-5

232 Ustawianie 6.2 Utworzenie nowego narzędzia Rysunek 6-5 Wartości korekcji Ostrza 7-9 są trzema dostępnymi narzędziami do obciągania, które mają stałe przyporządkowanie do ostrza dla konturów standardowych. Pole D Obciągacz Przyporządkowanie D7 Obciągacz 1 Lewa/przednia krawędź ostrza D8 Obciągacz 2 Prawa/tylna krawędź ostrza D9 Obciągacz 3 Opcjonalnie dla średnicy ściernicy Jako następny krok należy zapisać dane narzędzia. wymiary nominalne/nadzór 6-6

233 Ustawianie 6.2 Utworzenie nowego narzędzia dane geometryczne dane technologiczne dane obciągacza Wymiary nominalne i nadzór Funkcja otwiera maskę wprowadzania, w której wprowadzacie wymiary nominalne i dane nadzorcze ściernicy. Dane geometryczne Rysunek 6-6 Wymiar nominalny / dane nadzoru ściernicy Przy pomocy tej funkcji wprowadzacie dane geometryczne dla wybranego typu ściernicy. Są do dyspozycji następujące typy ściernic: Ściernica prosta bez obrzeża (typ 1) Ściernica prosta z obrzeżem (typ 2) Ściernica skośna lewa (typ 3) Ściernica skośna prawa (typ 4) Kontur dowolny (typ 0) Maska wprowadzania objaśnia się sama. Wskazówka: Czerwona kropka oznacza na szkicu zasadniczym wartość geometryczną, która jest właśnie wprowadzana. 6-7

234 Ustawianie 6.2 Utworzenie nowego narzędzia Dane technologiczne Rysunek 6-7 Dane geometryczne na przykładzie ściernicy prostej z obrzeżem Z wprowadzeniem danych technologicznych jest wprowadzana technologia obciągania w zależności od typu ściernicy. Rysunek 6-8 Dane technologiczne na przykładzie ściernicy z obrzeżem. Obciągacz Przy pomocy przycisków programowanych <1. obciągacz>, <2. obciągacz> albo <3. obciągacz> docieracie do pola dialogu do wprowadzenia wzgl. sprawdzenia danych obciągaczy. W polu przełącznikowym "Typ" jest wybierany typ obciągacza: Obciągacz stały: płytka/diament 6-8

235 Ustawianie 6.2 Utworzenie nowego narzędzia Obciągacz wirujący: rolka kształtowa/profilowa (dla osi geometrycznych albo pomocniczych) Zależnie od dokonanego wyboru należy wprowadzić parametry. Rysunek 6-9 Okno obciągacza Tablice parametrów Rysunek 6-10 Obciągacz wirujący Funkcja otwiera przegląd wszystkich parametrów ostrzy. Wskazówka: Ta funkcja jest ustawiona tylko przy ustawionym haśle (Customer). 6-9

236 Ustawianie 6.2 Utworzenie nowego narzędzia Rysunek 6-11 Tablica dla wszystkich ostrzy Tablica 6-2 Dane ściernicy, x=[1...n] y=[1...6] Tx TPG1 Int Numer wrzeciona Tx TPG2 Int Instrukcja powiązania = 0 Tx TPG3 Real Min. średnica ściernicy Tx TPG4 Real Min szerokość ściernicy Tx TPG5 Real Aktualna szerokość ściernicy Tx TPG6 Real Max prędkość obrotowa Tx TPG7 Real Max SUG, max prędkość obwodowa ściernicy Tx TPG8 Real Kąt ściernicy skośnej Tx TPG9 Int Nr par. do obliczenia promienia Tx TPC1 Real Typ ściernicy (prosta, skośna, dowolna) Tx TPC2 Real Beczkowatość Tx TPC3 Real Wielkość cofnięcia Tx TPC4 Real Korekcja cylindryczna Tx TPC5 Real SUG, prędkość obwodowa ściernicy Tx TPC6 Real Stosunek prędkości obwodowej ściernicy Tx TPC7 Real Strategia obejścia (średnica przeszkody) Tx TPC8 Real Ostrze bazowe dla konturu obciągania Tx TPC9 Real Przesunięcie X Tx TPC10 Real Przesunięcie Z Tablica ostrze 2. ostrze przy lewej/prawej krawędzi ściernicy dla ściernic TxDy DP1 Int Typ narzędzia =403 TxDy DP2 Int Położenie ostrza (1... 9) 6-10

237 Ustawianie 6.2 Utworzenie nowego narzędzia TxDy DP3 Real D - średnica nowego ostrza TxDy DP4 Real L - odstęp punktu odniesienia ostrza TxDy DP5 Real (odwraca długość 3) TxDy DP6 Real R - promień ostrza TxDy DP7 Real Wielkość obciągania (µm) lewa/prawa TxDy DP8 Real Zużycie obciągacza X (µm) lewa/prawa TxDy DP9 Real Zużycie obciągacza Z (µm) lewa/prawa TxDy DP10 Real Posuw po torze (mm/obr) lewa/prawa TxDy DP11 Real Posuw X (mm/obr) lewa/prawa TxDy DP12 Real dd - zmiana średnicy (wielkość obciągania X) TxDy DP13 Real dl - zmiana odstępu (wielkość obciągania Z) TxDy DP14 Real (długość 3) TxDy DP15 Real dr - zmiana promienia ostrza (zużycie w promieniu) TxDy DP16 Real Wielkość obciągania (µm) średnica TxDy DP17 Real Zużycie obciągacza (µm) średnica TxDy DP18 Real Zużycie obciągacza (µm) średnica TxDy DP19 Real Kierunek obciągania ciągnąc / popychając średnica TxDy DP20 Real Posuw (mm/obr) średnica TxDy DP21 Real Dodatkowa korekcja w X, średnica, wymiar bazowy TxDy DP22 Real Dodatkowa korekcja w Z, długość w Z, wymiar bazowy TxDy DP23 Real (odwraca długość 3) TxDy DP24 Real Korekcja średnicy sterowania wymiarowego wzgl. wymiar wstępny ostrza 1-6 TxDy DP25 Real Korekcja Z sterowanie wymiarowe wzgl. wymiar wstępny każdego ostrza z osobna TxDy DPC1 Real Wybieg lewa/prawa TxDy DPC2 Real Promień lewa/prawa TxDy DPC3 Real Fazka X lewa/prawa TxDy DPC4 Real Fazka Z lewa/prawa TxDy DPC5 Real Wysokość odsadzenia lewa/prawa TxDy DPC6 Real Kąt wrębu lewa/prawa TxDy DPC7 Real Wysokość wrębu lewa/prawa TxDy DPC8 Real Wybieg X TxDy DPC9 Real Użyteczna szerokość ściernicy TxDy DPC10 DPC10 Numer programu konturu Tablica ostrze dla ściernicy TxDy DP1 Int Typ narzędzia =403 TxDy DP2 Int Położenie ostrza (1... 9) TxDy DP3 Real D - średnica nowego ostrza TxDy DP4 Real L - odstęp punktu odniesienia ostrza 6-11

238 Ustawianie 6.2 Utworzenie nowego narzędzia TxDy DP5 Real (zarezerwowano długość 3) TxDy DP6 Real R - promień ostrza TxDy DP7 Real Obroty wybiegu TxDy DP8 Real Posuw zagłębiania rolki profilującej (typ ściernicy 5 i 6) TxDy DP9 Real Posuw rolki profilującej przy obciąganiu (typ ściernicy 5 i 6) TxDy DP10 Real Prędkość obrotowa ściernicy rolka profilująca (typ ściernicy 5 i 6) TxDy DP11 Real Stosunek prędk. obwod. ściernicy rolka profilowa (typ ściernicy 5 i 6) TxDy DP12 Real dd - zmiana średnicy (wielkość obciągania X) TxDy DP13 Real dl - zmiana odstępu (wielkość obciągania Z) TxDy DP14 Real (długość 3) TxDy DP15 Real dr - zmiana promienia ostrza (zużycie w promieniu) TxDy DP16 Real Numer obciągania dla rolki profilująca (typ ściernicy 5 i 6) TxDy DP17 Real Zarezerwowano TxDy DP18 Real Zarezerwowano TxDy DP19 Real Zarezerwowano TxDy DP20 Real Zarezerwowano TxDy DP21 Real Dodatkowa korekcja w X, średnica, wymiar bazowy TxDy DP22 Real Dodatkowa korekcja w Z, długość w Z, wymiar bazowy TxDy DP23 Real Zarezerwowano długość 3) TxDy DP24 Real Zarezerwowano TxDy DP25 Real Zarezerwowano TxDy DPC1 Real Zarezerwowano TxDy DPC2 Real Zarezerwowano TxDy DPC3 Real Zarezerwowano TxDy DPC4 Real Zarezerwowano TxDy DPC5 Real Zarezerwowano TxDy DPC6 Real Zarezerwowano TxDy DPC7 Real Zarezerwowano TxDy DPC8 Real Zarezerwowano TxDy DPC9 Real Zarezerwowano TxDy DPC10 Real Zarezerwowano Tablica do. 6. ostrze dla ściernic TxDy DP1 Int Typ narzędzia =403 TxDy DP2 Int Położenie ostrza (1... 9) TxDy DP3 Real D - średnica nowego ostrza TxDy DP4 Real L - odstęp punktu odniesienia ściernicy TxDy DP5 Real (zarezerwowano długość 3) TxDy DP6 Real R - promień ostrza TxDy DP7 Real Zarezerwowano TxDy DP8 Real Zarezerwowano 6-12

239 Ustawianie 6.2 Utworzenie nowego narzędzia TxDy DP9 Real Zarezerwowano TxDy DP10 Real Zarezerwowano TxDy DP11 Real Zarezerwowano TxDy DP12 Real dd - zmiana średnicy (wielkość obciągania X) TxDy DP13 Real dl - zmiana odstępu (wielkość obciągania Z) TxDy DP14 Real (długość 3) TxDy DP15 Real dr - zmiana promienia ostrza (zużycie w promieniu) TxDy DP16 Real Zarezerwowano TxDy DP17 Real Zarezerwowano TxDy DP18 Real Zarezerwowano TxDy DP18 Real Zarezerwowano TxDy DP19 Real Zarezerwowano TxDy DP20 Real Zarezerwowano TxDy DP21 Real Dodatkowa korekcja w X, średnica, wymiar bazowy TxDy DP22 Real Dodatkowa korekcja w Z, długość w Z, wymiar bazowy TxDy DP23 Real (zarezerwowano długość 3) TxDy DP24 Real Zarezerwowano TxDy DP25 Real Zarezerwowano TxDy DPC1 Real Zarezerwowano TxDy DPC2 Real Zarezerwowano TxDy DPC3 Real Zarezerwowano TxDy DPC4 Real Zarezerwowano TxDy DPC5 Real Zarezerwowano TxDy DPC6 Real Zarezerwowano TxDy DPC7 Real Zarezerwowano TxDy DPC8 Real Zarezerwowano TxDy DPC9 Real Zarezerwowano TxDy DPC10 Real Zarezerwowano Tablica do 9. ostrze obciągacza TxDy DP1 Int Typ narzędzia =403 TxDy DP2 Int Położenie ostrza (1... 9) TxDy DP3 Real D - średnica nowego ostrza TxDy DP4 Real L - odstęp punktu odniesienia ściernicy TxDy DP5 Real (zarezerwowano długość 3) TxDy DP6 Real R - promień ostrza TxDy DP7 Real Średnica TxDy DP8 Real Szerokość TxDy DP9 Real Maksymalna prędkość obwodowa TxDy DP10 Real Maksymalna prędkość obwodowa TxDy DP11 Real Zestaw danych wymierzania TxDy DP12 Real dd - zmiana średnicy (wielkość obciągania X) 6-13

240 Ustawianie 6.2 Utworzenie nowego narzędzia TxDy DP13 Real dl - zmiana odstępu (wielkość obciągania Z) TxDy DP14 Real (długość 3) TxDy DP15 Real dr - zmiana promienia ściernicy (zużycie w promieniu) TxDy DP16 Real Prędkość obwodowa rolki TxDy DP17 Real Maksymalne zużycie długość 1 TxDy DP18 Real Maksymalne zużycie długość 2 TxDy DP19 Real Maksymalne zużycie długość 3 TxDy DP20 Real Kierunek obrotów rolki opcjonalnie TxDy DP21 Real Dodatkowa korekcja w X, średnica, wymiar bazowy TxDy DP22 Real Dodatkowa korekcja w Z, długość w Z, wymiar bazowy TxDy DP23 Real (zarezerwowano długość 3) TxDy DP24 Real Droga oscylacji Z TxDy DP25 Real Wielkość dosuwu na skok TxDy DPC1 Real Prędkość oscylacji TxDy DPC2 Real Wielkość cofnięcia TxDy DPC3 Real Odstęp dosunięcia TxDy DPC4 Real Start X TxDy DPC5 Real Start Z TxDy DPC6 Real Typ obciągacza (0 - X/Z, >0 położony z tyłu, wirujący,...) TxDy DPC7 Real Głębokość profilu TxDy DPC8 Real Prędkość bezpieczeństwa TxDy DPC9 Real Droga oscylacji X TxDy DPC10 Real Zarezerwowano 6-14

241 Ustawianie 6.3 Określenie danych obciągacza 6.3 Określenie danych obciągacza Funkcjonowanie Obsługa Ta funkcja służy do określania pozycji obciągaczy w maszynie, dla obciągaczy, które są używane przy pomocy osi geometrycznych. Wartości osi są określane przez HMI we współrzędnych maszyny i przekazywane do cyklu. Określenie pozycji obciągacza następuje w rodzaju pracy JOG. Maska wprowadzania jest otwierana. Rysunek 6-12 Określenie danych obciągacza Poprzez pole przełącznikowe jest wybierany obciągacz, którego pozycja ma zostać określona. Przebieg jest zawsze rozpoczynany od osi X. Niezbędne kroki postępowania są wyświetlane w wierszu tekstowym. Strzałka zaznacza opracowywany wiersz osi. Wskazówka W przypadku ściernic skrętnych ściernica musi być już ustawiona na kąt obciągania. Po dokonanym draśnięciu jest poprzez przycisk programowany <Zapisz pozycję> czytana i wewnętrznie zapisywana wartość rzeczywista osi. Zielona fajeczka na końcu wiersza dokumentuje ten proces. Następnie następuje opracowanie następnej osi. Gdy wszystkie osie są określone, następuje przez naciśnięcie przycisku <Oblicz pozycję> przełączenie na rodzaj pracy "Automatyka". Cykl obliczania ulega wystartowaniu. 6-15

242 Ustawianie 6.4 Określenie danych obrabianego przedmiotu 6.4 Określenie pozycji obrabianego przedmiotu Funkcjonowanie Ta funkcja służy do określenia pozycji obrabianego przedmiotu w maszynie dla każdorazowej osi. Przez HMI nazwa osi i wartość zadana są przekazywane do cyklu. Obsługa Określenie pozycji obrabianego przedmiotu następuje w rodzaju pracy JOG przez draśnięcie w każdorazowej osi. Maska wprowadzania jest otwierana. Rysunek 6-13 Określenie danych obrabianego przedmiotu Poprzez pole przełącznikowe jest wybierana pożądana oś i przedtem zmierzona wartość zadana obrabianego przedmiotu jest wprowadzana do pola wprowadzania. Przez naciśnięcie przycisku programowanego <Oblicz pozycję> następuje przełączenie na rodzaj pracy "Automatyka". Cykl obliczania ulega wystartowaniu. Wskazówka To postępowanie musi zostać przeprowadzone dla każdej osi oddzielnie. 6-16

243 Ustawianie 6.5 Profilowanie/obciąganie 6.5 Profilowanie/obciąganie Funkcjonowanie Obsługa Ta funkcja służy do profilowania "surowej" ściernicy bez generowania programu NC. Postępowanie odnosi się zawsze do aktywnego narzędzia. Profilowanie następuje w rodzaju pracy JOG. Maska wprowadzania jest otwierana. Rysunek 6-14 Profilowanie Poprzez pola wprowadzania są wpisywane niezbędne wartości profilowania, które są następnie wykonywane w skokach obciągania. W przypadku nowej ściernicy (nie ma zużycia) sterowanie proponuje naddatek na profilowanie. Liczbę skoków obciągania można dowolnie wybrać. Przez naciśnięcie przycisku programowanego <Start prof.> następuje przełączenie na rodzaj pracy "Automatyka". Cykl ulega wystartowaniu. W cyklu jest najpierw zbierany naddatek na profilowanie a następnie wykonywane wszystkie skoki obciągania. Aktualny stan jest wyświetlany w polach. Proces można w każdym czasie przerwać i wystartować na nowo. Wartości mogą przy tym zostać zmienione. 6-17

244 Ustawianie 6.6 Określenie danych czujnika pomiarowego 6.6 Określenie pozycji czujnika pomiarowego Funkcjonowanie Obsługa Ta funkcja służy do ustawienia pozycji pomiarowej czujnika pomiarowego. Pozycja pomiarowa jest ustawiana specyficznie dla obrabianego przedmiotu. Do kalibrowania nie jest konieczne aktywne narzędzie. Obrabiany przedmiot musi być jednak ustawiony przy użyciu obowiązującego narzędzia, ponieważ pozycja ustawienia wzdłużnego odnosi się do obrabianego przedmiotu i związanego z tym przesunięcia punktu zerowego. Kompensacja czujnika pomiarowego następuje w rodzaju pracy JOG. Czujnik pomiarowy jest pozycjonowany przed określanym obrzeżem (w osi X). Jest otwierana maska wprowadzania. Rysunek 6-15 Określenie danych czujnika pomiarowego W masce wprowadzania są wpisywane wartości ustawienia (pozycja w osi Z), posuwu i kierunku dosunięcia. Przez naciśnięcie przycisku programowanego <Ustaw pozycję> następuje przełączenie na rodzaj pracy "Automatyka". Cykl ulega wystartowaniu. Następuje ruch w osi Z w kierunku czujnika pomiarowego aż nastąpi kontakt z obrabianym przedmiotem. Ta pozycja jest ustawiana jako wartość, czujnik cofa się. Po odwrotnym zapytaniu oś X wykonuje ruch do pozycji powrotu a czujnik pomiarowy wychyla się. Określone pozycje są przeliczane w CYCLE420 gdy został uaktywniony kierunek wzdłużny. Przy tym następuje w X ruch do pozycji pomiaru, pozycja Z może zostać wybrana w cyklu. 6-18

245 Ustawianie 6.7 Programowanie danych nastawczych Wskazówka Kalibrowanie i pomiar musi następować zawsze w tym samym kierunku. 6.7 Programowanie danych nastawczych Funkcjonowanie Przy pomocy danych nastawczych ustalacie ustawienia dla stanów roboczych. W razie potrzeby mogą one zostać zmienione. Kolejności czynności obsługowych Dane nastawcze Znajdujecie się w zakresie czynności obsługowych "Offset Parametry". Naciśnijcie przycisk programowany <Dane nastawcze>. Jest otwierany obraz podstawowy "Dane nastawcze". Tutaj są do dyspozycji dalsze funkcje przycisków programowanych, przy pomocy których możecie ustawiać różne opcje sterowania. Rysunek 6-16 Obraz podstawowy dane nastawcze JOG posuw Wartość posuwu w trybie JOG Gdy wartość posuwu jest "zero", sterowanie stosuje wartość zapisaną w danych maszynowych. Wrzeciono Prędkość obrotowa wrzeciona 6-19

246 Ustawianie 6.7 Programowanie danych nastawczych Minimalnie/maksymalnie Ograniczenie prędkości obrotowej wrzeciona w polach max (G26) /min (G25) może nastąpić tylko w ramach wartości granicznych ustalonych w danych maszynowych. Ograniczenie z G96 Programowane górne ograniczenie prędkości obrotowej (LIMS) przy stałej prędkości skrawania (G96). Posuw próbny w trybie pracy próbnej (DRY) Wprowadzany tutaj posuw jest przy wykonywaniu programu stosowany zamiast posuwu zaprogramowanego przy wybraniu funkcji posuwu próbnego w rodzaju pracy "Automatyka". Kąt startowy w przypadku gwintu (SF) W celu nacinania gwintu jest wyświetlana pozycja startowa wrzeciona jako kąt początkowy. Przez zmianę kąta można, gdy operacja nacinania gwintu jest powtarzana, nacinać gwint wielozwojny. Ustawcie beleczkę kursora na zmienianym polu wprowadzania i wprowadźcie wartość. Potwierdzić przyciskiem Input albo ruchem kursora. Przyciski programowane Ograniczenie pola roboczego działa w przypadku geometrii i osi dodatkowych. Jeżeli ma być stosowane ograniczenie pola roboczego, jego wartości mogą zostać wprowadzone w tym dialogu. Przycisk programowany <Ustaw aktywność> uaktywnia/wyłącza aktywność wartości dla osi zaznaczonej kursorem. Rysunek 6-17 Ograniczenie pola roboczego 6-20

247 Ustawianie 6.7 Programowanie danych nastawczych Czasy liczniki Rysunek 6-18 Czasy, liczniki Znaczenie: Pozostałe Części razem: liczba łączna obrobionych przedmiotów (całkowita liczba rzeczywista) Części zażądane: liczba potrzebnych obrobionych przedmiotów (zadana liczba obrabianych przedmiotów). Liczba części: W tym liczniku jest rejestrowana liczba wszystkich przedmiotów obrobionych od chwili startu. Czas przebiegu razem: Całkowity czas przebiegu programów NC w rodzaju pracy "Automatyka" W rodzaju pracy "Automatyka" są sumowane czasy przebiegu wszystkich programów między startem NC i końcem programu/zresetowaniem. Zegar jest zerowany z każdym rozruchem sterowania. Czas przebiegu programu: czas skrawania przez narzędzie W wybranym programie NC jest mierzony czas przebiegu między startem NC i końcem programu/zresetowaniem. Ze startem nowego programu NC zegar jest kasowany. Czas przebiegu posuwu Mierzony jest czas ruchu osi uczestniczących w tworzeniu konturu bez aktywnego przesuwu szybkiego we wszystkich programach NC między startem NC i końcem programu/zresetowaniem przy aktywnym narzędziu. Pomiar jest dodatkowo przerywany przy aktywnym czasie oczekiwania. Zegar jest automatycznie zerowany przy "rozruchu sterowania z wartościami domyślnymi". Ta funkcja wyszczególnia wszystkie dane nastawcze istniejące w sterowaniu. Dane są dzielone na dane nastawcze ogólne, specyficzne dla osi, specyficzne dla kanału. 6-21

248 Ustawianie 6.7 Programowanie danych nastawczych Rysunek 6-19 Dane nastawcze, ogólne 6-22

249 Ustawianie 6.8 Parametry obliczeniowe R 6.8 Paramatry obliczeniowe R Funkcjonowanie Na obrazie podstawowym "Parametry R" są wyszczególniane wszystkie istniejące w sterowaniu parametry R. W razie potrzeby mogą one zostać zmienione. Rysunek 6-20 Parametry R Kolejność czynności obsługowych Parametry R Znajdujecie się w zakresie czynności obsługowych "Offset Parametry". Poprzez <Parametry R> docieracie do obszaru wprowadzania. Ustawcie beleczkę kursora na zmienianym polu wprowadzania i wprowadźcie wartości. Potwierdźcie wprowadzenie przyciskiem <Input> albo ruchem kursora. Szukanie parametrów R 6-23

250 Ustawianie 6.9 Przyporządkowanie kółek ręcznych 6.9 Przyporządkowanie kółek ręcznych Kolejność czynności obsługowych W rodzaju pracy JOG naciśnijcie przycisk programowany <Kółko ręczne>. Jest wyświetlane okno kółka ręcznego. Po otwarciu okna są w kolumnie "Oś" wyświetlane wszystkie identyfikatory osi, które równocześnie ukazują się na pasku przycisków programowanych. Wybierzcie kursorem pożądane kółko ręczne. Następnie następuje przyporządkowanie wzgl. cofnięcie przez naciśnięcie przycisku programowanego pożądanej osi. W oknie ukazuje się symbol. Rysunek 6-21 Obraz menu "Kółko ręczne" Przy pomocy przycisku programowanego <MKS> wybierzcie osie z układu współrzędnych maszyny albo obrabianego przedmiotu w celu przyporządkowania kółka ręcznego. Aktualne ustawienie jest widoczne w oknie. 6-24

251 Obsługa Wprowadzenie nowego programu Kolejności czynności obsługowych Wybraliście menedżera programów. Poprzez przyciski programowane <Katalog NC> wybieracie miejsce zapisania nowego programu. Po naciśnięciu przycisku programowanego <Nowy plik> uzyskujecie okno dialogowe, do którego możecie wpisać nową nazwę programu głównego albo podprogramu. Rozszerzenie dla programów głównych.mpf jest wpisywane automatycznie. Rozszerzenie dla podprogramów.spf musi być wprowadzane z nazwą programu. Rysunek 7-1 Nowy program Wprowadźcie nową nazwę. Zakończcie wprowadzanie przyciskiem <OK>. Jest tworzony nowy plik programu obróbki i automatycznie otwierane okno edytora. Przy pomocy <Anuluj> możecie przerwać sporządzanie programu, okno jest zamykane. 7-1

252 Obsługa (software) 7.2 Edycja programu obróbki 7.2 Edycja programu obróbki Funkcjonowanie Program obróbki może być edytowany tylko wtedy, gdy nie trwa jego wykonywanie. Wszystkie zmiany w programie obróbki są natychmiast zapisywane. Rysunek 7-2 Obraz podstawowy "Edytor programów" Kolejność czynności obsługowych Wybierzcie w menedżerze programów program do edycji i naciśnijcie <Otwórz>. Program jest otwierany i wyświetlany w celu opracowywania. Do dyspozycji są dalsze funkcje przycisków programowanych. Zmiany programu są automatycznie przejmowane. Przyciski programowane Wybrany plik jest wykonywany. Funkcja zaznacza fragment tekstu aż do aktualnej pozycji kursora. (alternatywnie: <CTRL+B>) Funkcja kopiuje zaznaczony tekst do schowka. (alternatywnie: <CTRL+C> 7-2

253 Obsługa (software) 7.2 Edycja programu obróbki Funkcja wstawia tekst ze schowka w aktualnej pozycji kursora. (alternatywnie: <CTRL+V>) Funkcja kasuje zaznaczony tekst. (alternatywnie: <CTRL+X>) Przyciskiem programowanym <Znajdź> można szukać łańcucha znaków w wyświetlanym pliku programu. Wprowadźcie szukane pojęcie do wiersza wprowadzania i przyciskiem <OK> wystartujcie proces szukania. Przy pomocy <Anuluj> zamykacie okno dialogowe bez wystartowania procesu szukania. Funkcja zastępuje numery bloków od aktualnej pozycji kursora do końca programu. Przy pomocy tej funkcji przycisku programowanego mogą być zapisywane części programów, które można wklejać w innych programach. Patrz punkt "Cykle" Dekompilacja W celu dekompilacji kursor musi znajdować się w wierszu wywołania cyklu w programie. Funkcja dekoduje nazwę cyklu i przygotowuje maskę z odpowiednimi parametrami. Gdy parametry leżą poza zakresem poprawności, funkcja automatycznie używa wartości standardowych. Po zamknięciu maski pierwotny blok parametrów jest zastępowany przez skorygowany. Pamiętaj: Tylko bloki generowane automatycznie mogą być dekompilowane. 7-3

254 Obsługa (software) 7.3 Wybór, wystartowanie programu obróbki 7.3 Wybór, wystartowanie programu obróbki Funkcjonowanie Przed startem programu konieczne jest ustawienie sterowania i maszyny. Należy przy tym przestrzegać wskazówek bezpieczeństwa wydanych przez producenta maszyny. Kolejność czynności obsługowych Wybrać rodzaj pracy "Automatyka" poprzez przycisk <Automatyka> na pulpicie sterowniczym maszyny. Jest otwierany menedżer programów. Poprzez przyciski programowane <Katalog NC> (wybór standardowy) albo <Karta CF klienta> docieracie do odpowiednich katalogów. Rysunek 7-3 Obraz podstawowy "Menedżer programów" Ustawcie beleczkę kursora na pożądanym programie. Sterow. progr. Przy pomocy przycisku programowanego <Wykonaj> program jest wybierany do wykonania. Wybrana nazwa programu ukazuje się na ekranie w wierszu "Nazwa programu". Jeżeli to konieczne, możecie teraz dokonać jeszcze ustaleń dot. wykonywania programu. 7-4

255 Obsługa (software) 7.3 Wybór, wystartowanie programu obróbki Rysunek 7-4 Sterowanie programem Przy pomocy <NC-START> program obróbki jest wykonywany. 7-5

256 Obsługa (software) 7.4 Szukanie bloku 7.4 Szukanie bloku Kolejność czynności obsługowych Szukanie bloku Warunek: Pożądany program został już wybrany a sterowanie znajduje się w stanie reset. Szukanie bloku umożliwia wyprzedzający przebieg programu aż do pożądanego miejsca w programie obróbki. Cel szukania jest ustawiany przez bezpośrednie wypozycjonowanie beleczki kursora na pożądanym bloku programu obróbki. Rysunek 7-5 Szukanie bloku Szukanie bloku na początek bloku Szukanie bloku na koniec bloku Szukanie bloku bez obliczeń Miejsce przerwania jest ładowane Przy pomocy tej funkcji można przeprowadzić szukanie bloku na podstawie szukanego pojęcia. 7-6

257 Obsługa (software) 7.5 Zatrzymanie, anulowanie programu obróbki Rysunek 7-6 Wprowadzenie szukanego pojęcia Wynik szukania Przy pomocy pola przełącznikowego można ustalić, od której pozycji pojęcie ma być szukane. Wyświetlenie pożądanego bloku w oknie "Aktualny blok". Wskazówka Przy "wykonywaniu ze źródła zewnętrznego" szukanie bloku jest niemożliwe. 7.5 Zatrzymanie, anulowanie programu obróbki Kolejność czynności obsługowych Przy pomocy <NC-STOP> wykonywanie programu obróbki jest przerywane. Przerwana obróbka może być kontynuowana przez naciśnięcie <NC-START>. Przy pomocy <RESET> możecie anulować bieżący program. Przy ponownym naciśnięciu <NC-START> anulowany program ulega ponownemu wystartowaniu i jest wykonywany od początku. 7-7

258 Obsługa (software) 7.6 Rozpoczęcie po anulowaniu 7.6 Rozpoczęcie po anulowaniu Po anulowaniu programu (RESET) możecie w trybie ręcznym (JOG) odsunąć narzędzie od konturu. Kolejność czynności obsługowych Wybrać rodzaj pracy automatyka Szukanie bloku Otwarcie okna szukania w celu załadowania miejsca przerwania. Miejsce przerwania jest ładowane. Jest uruchamiane szukanie na miejsce przerwania. Następuje ustawienie na pozycję początkową przerwanego bloku. Kontynuować obróbkę przez naciśnięcie <NC-START>. 7.7 Rozpoczęcie po przerwaniu Po przerwaniu programu (<NC-STOP>) możecie w trybie ręcznym (JOG) odsunąć narzędzie od konturu. Sterowanie zapamiętuje przy tym współrzędne miejsca przerwania. Drogi ruchu w osiach są wyświetlane. Kolejność czynności obsługowych Wybrać rodzaj pracy "Automatyka" Kontynuować obróbkę przez naciśnięcie <NC-START>. Ostrożnie Przy powrocie do miejsca przerwania wszystkie osie wykonują ruch równocześnie. Należy przy tym zwrócić uwagę, by obszar ruchu był wolny. 7-8

259 Obsługa (software) 7.8 Wykonywanie ze źródła zewnętrznego 7.8 Wykonywanie ze źródła zewnętrznego Funkcjonowanie Program zewnętrzny jest poprzez kartę CF przenoszony do sterowania i przez naciśnięcie <NC-START> natychmiast wykonywany. Podczas wykonywania zawartości pamięci pośredniej następuje automatyczne doładowywanie. Kolejność czynności obsługowych przy wykonywaniu z karty CF Warunek: Sterowanie znajduje się w stanie reset. Poprzez przyciski pulpitu sterowniczego maszyny wybrać rodzaj pracy Automatyka i menedżer programów. Poprzez przycisk programowany docieracie do katalogów karty CF klienta. Ustawcie beleczkę kursora na pożądanym programie. Przy pomocy przycisku programowanego <Wykonaj> program jest przenoszony do pamięci pośredniej i na wyborze programu automatycznie wybierany i wyświetlany. Wykonywanie rozpoczyna się przez naciśnięcie <NC-Start>. Program jest na bieżąco doładowywany. Na końcu programu albo przy <RESET> program w sterowaniu jest automatycznie usuwany. Wskazówka Przy "wykonywaniu ze źródła zewnętrznego" szukanie bloku jest niemożliwe. 7-9

260 Obsługa (software) 7.8 Wykonywanie ze źródła zewnętrznego 7-10

261 Praca w sieci Praca w sieci Wskazówka Funkcja pracy w sieci jest do dyspozycji tylko w SINUMERIK 802D sl. Dzięki zintegrowanej przystawce sieciowej sterowanie jest zdolne do pracy w sieci. Są możliwe następujące połączenia: Peer-to-Peer: połączenie bezpośrednie między sterowaniem i PC przy zastosowaniu kabla skrośnego Twisted-Pair: włączenie sterowania do istniejącej, lokalnej sieci przy zastosowaniu kabla patch. Protokół transmisji specyficzny dla 802D umożliwia oddzieloną pracę w sieci z zakodowanym przesyłaniem danych. Ten protokół jest między innymi stosowany do przesyłania wzgl. wykonywania programów obróbki w połączeniu z RCS-Tool Konfiguracja połączenia sieciowego Warunek Sterowanie jest poprzez interfejs X5 połączone z PC albo siecią lokalną. Wprowadzenie parametrów sieci Przełączcie na zakres czynności obsługowych "System". Dane serwisowe Naciśnijcie przyciski programowane <Dane serwisowe> <Serwis sterowanie> 8-1

262 Praca w sieci 8.1 Praca w sieci Poprzez przycisk programowany <Serwis sieć> docieracie do maski wprowadzania parametrów sieci. Rysunek 8-1 Parametry sieci Tablica 8-1 Wymagane parametry sieci Parametr Objaśnienie DHCP Protokół DHCP: W sieci jest konieczny serwer DHCP, który dynamicznie rozdziela adresy IP. Przy "nie" następuje stałe przyporządkowanie adresów sieciowych. Przy "tak" następuje dynamiczne nadawanie adresów sieciowych. Niepotrzebne pola wprowadzania są maskowane. Nazwa Nazwa sterowania w sieci komputera Adres IP Adres sterowania w sieci (np ) Maska Identyfikator sieci (np ) podsieci Udostępnianie portów komunikacyjnych Poprzez przycisk programowany <Serwis Firewall> możecie blokować albo udostępniać porty komunikacyjne. Aby zagwarantować jak największe bezpieczeństwo, powinniście utrzymywać nie używane porty w stanie zamkniętym. 8-2

263 Praca w sieci 8.1 Praca w sieci Rysunek 8-2 Konfiguracja Firewalla Sieć RCS potrzebuje do komunikacji portów 80 i Aby zmienić status portu, wybierzcie odpowiedni port kursorem. Z naciśnięciem przycisku Input zmienia się status portu. Otwarte porty są przedstawiane z fajeczką w polu kontrolnym Zarządzanie użytkownikami W zakresie czynności obsługowych "System" naciśnijcie <Dane serwisowe> <Serwis sterowanie>. Dane serwisowe Poprzez przyciski programowane <Serwis sieć> <Uprawnienie> docieracie do maski wprowadzania kont użytkowników. 8-3

264 Praca w sieci 8.1 Praca w sieci Rysunek 8-3 Konta użytkowników Konta użytkownika służą do zapisywania osobistych ustawień użytkownika. W celu utworzenia nowego konta wprowadźcie w polach wprowadzania nazwę użytkownika i hasło zgłoszeniowe. Funkcja przycisku programowanego <Utwórz> wstawia nowego użytkownika do zarządzania użytkownikami. Funkcja przycisku programowanego <Skasuj> kasuje zaznaczonego użytkownika z zarządzania Zalogowanie użytkownika - RCS log in W zakresie czynności obsługowych "System" naciśnijcie przycisk programowany <RCS zalogowanie>. Jest otwierana maska wprowadzania w celu zalogowania użytkownika. Rysunek 8-4 Zalogowanie użytkownika 8-4

265 Praca w sieci 8.1 Praca w sieci Zalogowanie Wprowadźcie nazwę użytkownika i hasło w odpowiednich polach wprowadzania i potwierdźcie wprowadzenie przyciskiem programowanym <Zaloguj>. Po dokonanym zalogowaniu nazwa użytkownika jest wyświetlana w wierszu "aktualny użytkownik". Funkcja przycisku programowanego <Powrót> zamyka okienko dialogowe. Wskazówka To zalogowanie służy równocześnie identyfikacji użytkownika dla połączeń zdalnych. Wylogowanie Naciśnijcie przycisk programowany <Wyloguj>. Aktualny użytkownik jest wylogowywany, nastawy specyficzne dla użytkownika są zapisywane a udzielone zezwolenia są kasowane Praca z połączeniem sieciowym W stanie przy dostawie dostęp zdalny (dostęp do sterowania z PC albo sieci) jest zablokowany. Po zalogowaniu lokalnego użytkownika są do dyspozycji RCS-Tool następujące funkcje: funkcje uruchomieniowe przesyłanie danych (przesyłanie programów) obsługa zdalna sterowania Jeżeli ma zostać umożliwiony dostęp do części systemy plików, należy przedtem udzielić zezwolenia dla odpowiednich katalogów. Wskazówka: Po udzieleniu zezwolenia dla katalogów użytkownik sieci ma możliwość dostępu do plików sterowania. W zależności od opcji zezwolenia użytkownik może dane zmieniać albo kasować. 8-5

266 Praca w sieci 8.1 Praca w sieci Udostępnianie katalogów Przy pomocy tej funkcji ustalacie dla użytkowników zdalnych prawa dostępu do systemu plików sterowania. W menedżerze programów wybierzcie katalog do udzielenia zezwolenia. Przycisk programowany <Udostępnij> otwiera maskę wprowadzania do udostępniania wybranych katalogów. Rysunek 8-5 Status udostępnienia Wybierzcie status zezwolenia dla wybranego katalogu: Nie udostępniaj tego katalogu Katalog nie jest udostępniany Udostępnij ten katalog Katalog jest udostępniany, nazwa udostępnienia musi zostać wpisana. W polu nazwy udostępnienia należy wprowadzić identyfikator, poprzez który uprawniony użytkownik może uzyskać dostęp do plików katalogu. Poprzez przycisk programowany <Dodaj> docieracie do listy użytkownika. Wybierzcie użytkownika. Przy pomocy <Add> następuje wpisanie w polu "Udostępniony dla". Ustalcie prawa użytkownika (uprawnienia). Pełny dostęp Użytkownik ma pełny dostęp Zmiana Użytkownik może wprowadzać zmiany Czytanie Użytkownik może czytać Skasowanie Użytkownik może kasować Przycisk programowany <OK> ustawia wprowadzone zmiany. Udostępnione katalogi są jak w przypadku Windows oznaczone "rączką". 8-6

267 Praca w sieci 8.1 Praca w sieci Łączenie i rozłączanie stacji sieciowych W zakresie czynności obsługowych "System" naciśnijcie <Dane serwisowe> <Serwis sterowanie> Dane serwisowe Poprzez <Serwis sieć> <Połącz/rozłącz> docieracie do obszaru konfiguracji stacji sieciowych". Połączenie stacji sieciowej Rysunek 8-6 Połączenia sieciowe Funkcja <Połącz> przyporządkowuje do stacji sieciowej lokalny identyfikator literowy stacji. 8-7

268 Praca w sieci 8.1 Praca w sieci Rysunek 8-7 Połączenie stacji sieciowej Rozłączenie stacji sieciowej Ustawcie kursor na wolnej literze stacji i przyciskiem TAB przełączcie na pole wprowadzania "Ścieżka". Wpiszcie adres IP serwera i nazwę udostępnienia. Przykład: \\ \TEST\ Funkcja przycisku programowanego <Połącz> przyporządkowuje literę stacjo do połączenia z serwerem. Funkcja <Rozłącz> znosi istniejące połączenie sieciowe. Ustawcie kursor na odpowiedniej literze stacji i naciśnijcie przycisk <Rozłącz>. Stacja sieciowa jest rozłączana. 8-8

269 Praca w sieci 8.2 RCS-Tool 8.2 RCS-Tool Dzięki RCS-Tool (Remote Control System) macie dla Waszego PC/PG do dyspozycji narzędzie eksploratorowe, które wspiera Was przy codziennej pracy z SINUMERIK 802D sl. Połączenie między sterowaniem i PC/PG może nastąpić albo poprzez kabel RS232 albo sieć lokalną (opcja). Uwaga Pełne działanie RCS-Tools uzyskacie dopiero po wgraniu klucza licencyjnego RCS 802. Przy pomocy tego klucza można utworzyć połączenie ze sterowaniem poprzez lokalną stację sieciową (tylko w przypadku SINUMERIK 802D sl pro) a przez to również między innymi korzystać z funkcji obsługi zdalnej. Bez klucza licencyjnego jest tylko możliwe udostępnianie katalogów lokalnych (na PC/PG) dla dostępu przez sterowanie. Rysunek 8-8 Okno Explorera RCS-Tools Po wystartowaniu znajdujecie się w trybie offline. Oznacza to, że możecie zarządzać tylko danymi Waszego PC. W trybie online macie dodatkowo do dyspozycji katalog Control 802, który umożliwia wymianę plików ze sterowaniem. Dodatkowo funkcja obsługi zdalnej służy do obserwacji procesu. Wskazówka W RCS-Tool macie do dyspozycji szczegółową pomoc online. Dalszy sposób postępowania, jak np. utworzenie połączenia, zarządzanie projektami itd. proszę przeczytać z tej pomocy. 8-9

270 Praca w sieci 8.2 RCS-Tool 8-10

271 Wykonanie kopii zapasowej danych Przesyłanie danych poprzez interfejs RS232 Funkcjonowanie Poprzez interfejs RS232 sterowania możecie wyprowadzać dane (np. programy obróbki) do zewnętrznego urządzenia do wykonania kopii zapasowej wzgl. wczytać stamtąd. Interfejs RS232 i Wasze urządzenie do wykonania zapasowej kopii danych muszą być do siebie dopasowane. Kolejność czynności obsługowych Wybraliście zakres czynności obsługowych menedżer programów i znajdujecie się w przeglądzie już utworzonych programów NC. Przy pomocy kursora albo <Zaznacz wszystko> wybierzcie dane do przesłania i skopiujcie je do schowka. Nacisnąć przycisk programowany <RS232> i wybrać pożądany tryb przesyłania. Rysunek 9-1 Odczytanie programu 9-1

272 Wykonanie kopii zapasowej danych 9.1 Przesyłanie danych poprzez interfejs RS232 Przy pomocy <Wyślij> jest uruchamiana transmisja danych. Są przesyłane wszystkie dane skopiowane do schowka. Dalsze przyciski programowane Ładowanie plików poprzez interfejs RS232 Protokół przesyłania Są wyszczególniane wszystkie przesyłane pliki z informacją o statusie. dla wyprowadzanych plików nazwa pliku pokwitowanie błędu dla wprowadzanych plików nazwa pliku i podanie ścieżki pokwitowanie błędu Tablica 9-1 Komunikaty przesyłania OK Przesyłanie zostało pomyślnie zakończone ERR EOF Znak końca tekstu został odebrany ale plik archiwalny jest niekompletny Time Out Nadzór czasu sygnalizuje przerwanie przesyłania User Abort Przesyłanie zakończone przyciskiem programowanym <Stop> Error Com Błąd na porcie COM 1 NC / PLC Error Komunikat błędu NC Error Data Błąd danych 1. Pliki wczytane z/bez rozbiegówki albo 2. Pliki wczytane z/bez rozbiegówki Error File Name Nazwa pliku nie odpowiada konwencji nazw NC. 9-2

273 Wykonanie kopii zapasowej danych 9.2 Sporządzenie i wyprowadzenie wzgl. wczytanie archiwum uruchomieniowego 9.2 Sporządzenie i wyprowadzenie wzgl. wczytanie archiwum uruchomieniowego Wskazówka /BA/ SINUMERIK 802D sl "Instrukcja eksploatacji", rozdział "Zapisanie danych i uruchamianie seryjne" Kolejność czynności obsługowych W zakresie czynności obsługowych System jest wybierany przycisk programowany <Pliki uruchomieniowe>. Sporządzenie archiwum uruchomieniowego Archiwum uruchomieniowe może zostać sporządzone kompletnie ze wszystkimi komponentami albo selektywnie. Następujące czynności obsługowe należy przeprowadzić w celu selektywnego zestawienia: Naciśnijcie <802D Dane>. Przy pomocy przycisków kierunkowych wybierzcie wiersz Archiwum uruchomieniowe (NC/PLC). Przyciskiem Enter otwórzcie katalog i przyciskami kursora zaznaczcie pożądane wiersze. Naciśnijcie przycisk programowany <Kopiuj>. Pliki są kopiowane do schowka. Rysunek 9-2 Skopiowanie archiwum uruchomieniowego, kompletne 9-3

274 Wykonanie kopii zapasowej danych 9.2. Sporządzenie i wyprowadzenie wzgl. wczytanie archiwum uruchomieniowego Rysunek 9-3 Zestawienie archiwum uruchomieniowego Zapisanie archiwum uruchomieniowego na karcie CF Warunek: Karta CF jest wetknięta a archiwum uruchomieniowe zostało skopiowane do schowka. Kolejność czynności obsługowych: Naciśnijcie przycisk programowany <Karta CF klienta>. W katalogu wybierzcie miejsce zapisania (katalog). Przy pomocy przycisku programowanego <Wstaw> następuje wystartowanie zapisu archiwum uruchomieniowego. Na poniższym dialogu potwierdźcie proponowaną nazwę albo wprowadźcie nową. Przez naciśnięcie <OK> dialog jest zamykany. Rysunek 9-4 Wstawianie plików 9-4

275 Wykonanie kopii zapasowej danych 9.3. Wczytywanie i wyprowadzanie projektów PLC Wczytanie archiwum uruchomieniowego z karty CF W celu wczytania archiwum uruchomieniowego muszą zostać wykonane następujące czynności obsługowe. 1. Wetknąć kartę CF 2. Nacisnąć przycisk programowany <Karta CF klienta> i wybrać wiersz z pożądanym plikiem archiwalnym 3. Nacisnąć przycisk programowany <Kopiuj>; plik jest kopiowany do schowka. 4. Nacisnąć przycisk programowany <802D dane> i ustawić kursor na wierszu "Archiwum uruchomieniowe (NC/PLC)". 5. Nacisnąć przycisk programowany <Wstaw>; następuje wystartowanie uruchamiania. 6. Dialog startowy pokwitować na sterowaniu. 9.3 Wczytywanie i wyprowadzanie projektów PLC Wczytanie projektu z karty CF Przy wczytywaniu projektu jest on przenoszony do systemu plików PLC a następnie uaktywniany. W celu zakończenia uaktywniania następuje start ciepły sterowania. W celu wczytania projektu PLC muszą zostać wykonane następujące czynności obsługowe: 1. Wetknąć kartę CF 2. Nacisnąć przycisk projektowany <Karta CF klienta> i wybrać wiersz z pożądanym plikiem projektu w formacie PTE 3. Nacisnąć przycisk programowany <Kopiuj>; plik jest kopiowany do schowka. 4. Nacisnąć przycisk programowany <802D dane> i ustawić kursor na wierszu Projekt PLC (PT802 *.PTE). 5. Nacisnąć przycisk programowany <Wstaw>; rozpoczyna się wczytywanie i uaktywnienie. Zapisanie projektu na karcie CF Muszą zostać wykonane następujące czynności obsługowe: 1. Wetknąć kartę CF 2. Nacisnąć przycisk programowany <802D dane> i przy pomocy przycisków kierunkowych wybrać wiersz Projekt PLC (PT802D *.PTE). 3. Nacisnąć przycisk programowany <Kopiuj>; plik jest kopiowany do schowka. 4. Nacisnąć przycisk programowany <Karta CF klienta> i wybrać miejsce zapisania pliku 5. Nacisnąć przycisk programowany <Wstaw>; rozpoczyna się proces zapisu. 9-5

276 Wykonanie kopii zapasowej danych 9.3. Wczytywanie i wyprowadzanie projektów PLC 9-6

277 Diagnoza PLC w przedstawieniu jako schemat stykowy 10 Funkcjonowanie Program użytkownika PLC składa się z dużej części powiązań logicznych do realizacji funkcji bezpieczeństwa i obsługi przebiegów procesu. Ulega przy tym powiązaniu duża liczba różnych styków i przekaźników. Nie zadziałanie jednego jedynego styku albo przekaźnika prowadzi z reguły do zakłócenia urządzenia. Do ustalenia przyczyn zakłócenia albo błędu programu są w zakresie czynności obsługowych "System" do dyspozycji funkcje diagnostyczne. Wskazówka Edycja programu jest w tym miejscu niemożliwa Kolejność czynności obsługowych W zakresie czynności obsługowych "System" jest naciskany przycisk programowany <PLC>. Jest otwierany projekt istniejący w pamięci trwałej. 10-1

278 Diagnoza PLC w przedstawieniu jako schemat stykowy 10.1 Budowa ekranu 10.1 Budowa ekranu Podział ekranu na główne obszaru odpowiada już opisanemu. Odmienności i uzupełnienia dla diagnozy PLC przedstawiono niżej. Rysunek 10-1 Budowa ekranu Tablica 10-1 Legenda do budowy ekranu Element obsługi Wyświetlenie Znaczenie 1 Obszar aplikacji 2 Obsługiwany język programowania PLC 3 Nazwa aktywnego modułu programu Przedstawienie: nazwa symboliczna (nazwa absolutna) 4 Status programu RUN Program w trakcie przebiegu STOP Program zatrzymany Status obszaru aplikacji Sym Przedstawienie symboliczne abs Przedstawienie absolutne 5 Wyświetlenie aktywnych przycisków 6 Zaznaczenie przejmuje zadania kursora 7 Wiersz wskazówek Wyświetlanie wskazówek w przypadku "Znajdź" 10-2

279 10.2 Możliwości obsługi Diagnoza PLC w przedstawieniu jako schemat stykowy 10.2 Możliwości obsługi Kombinacje przycisków Oprócz przycisków programowanych i przycisków do nawigacji są w tym zakresie do dyspozycji jeszcze dalsze kombinacje przycisków. Przyciski kursora poruszają zaznaczenie po programie użytkownika PLC. Przy dojściu do granicy okna następuje automatyczne przewijanie. Tablica 10-2 Kombinacje przycisków Kombinacja przycisków Akcja do pierwszej kolumny szeregu albo albo do ostatniej kolumny szeregu jeden ekran do góry jeden ekran do dołu jedno pole w lewo jedno pole w prawo jedno pole do góry jedno pole do dołu albo albo do pierwszego pola pierwszej sieci do ostatniego pola pierwszej sieci otwarcie następnego bloku programowego w tym samym oknie otwarcie poprzedniego bloku programowego w tym samym oknie Działanie przycisku Select jest zależne od pozycji zaznaczenia. Wiersz tablicy: wyświetlenie kompletnego wiersza tekstu Tytuł układu drabinkowego: wyświetlenie komentarza układu drabinkowego Polecenie: kompletne wyświetlenie argumentów Jeżeli zaznaczenie znajduje się na poleceniu, są wyświetlane wszystkie argumenty łącznie z komentarzami. 10-3

280 Diagnoza PLC w przedstawieniu jako schemat stykowy 10.2 Możliwości obsługi Przyciski programowane Okno <PLC Info> informuje o modelu PLC, wersji systemu PLC, czasie cyklu i czasie przebiegu programu użytkownika PLC. Rysunek 10-2 PLC-Info Status PLC Przy pomocy przycisku programowanego <Resetuj czas obróbki> są aktualizowane dane w oknie. Status PLC umożliwia obserwowanie i zmianę podczas wykonywania programu. Rysunek 10-3 Wyświetlenie statusu PLC 10-4

281 Diagnoza PLC w przedstawieniu jako schemat stykowy 10.2 Możliwości obsługi Przy pomocy funkcji <Listy statusu PLC> mogą być wyświetlane i zmieniane sygnały PLC. Rysunek 10-4 Lista statusu W oknie są przedstawiane wszystkie logiczne i graficzne informacje programu PLC w każdorazowym module programu. Logika w KOP (plan styków) jest podzielona na przejrzyste części programu i ścieżki prądowe, zwane układami drabinkowymi. W istocie programy KOP przedstawiają elektryczny przepływ prądu przez szereg powiązań logicznych. Rysunek 10-5 Okno 1, OB1 W tym menu można przełączać między symbolicznym i absolutnym przedstawieniem argumentu. Segmenty programu mogą być przedstawiane w różnych stopniach powiększenia a funkcja szukania umożliwia szybkie znajdowanie argumentów. Przy pomocy tego przycisku programowanego można wybrać listę modułów programowych PLC. Kursorem wzgl. <Page Up>/<Page Down> można wybrać moduł programowy PLC do otwarcia. Aktualny moduł programu można odczytać w wierszu informacji okna listowego. 10-5

282 Diagnoza PLC w przedstawieniu jako schemat stykowy 10.2 Możliwości obsługi Rysunek 10-6 Wybór modułu programu Przy pomocy tego przycisku programowanego jest wyświetlany opis wybranego modułu programowego, który zapisano przy sporządzaniu projektu PLC. Rysunek 10-7 Właściwości wybranego modułu programowego PLC Przy pomocy tego przycisku programowanego jest wyświetlana lokalna tablica zmiennych wybranego modułu programowego. Istnieją dwa rodzaje modułów programowych OB1 tylko tymczasowe zmienne lokalne SBRxx tymczasowe zmienne lokalne Dla każdego modułu programowego istnieje tablica zmiennych. 10-6

283 Diagnoza PLC w przedstawieniu jako schemat stykowy 10.2 Możliwości obsługi Rys Tablica zmiennych lokalnych wybranego modułu PLC We wszystkich tablicach teksty, które są dłuższe niż szerokość tablicy, są na końcu odcinane znakiem "~". Dla takiego przypadku istnieje w tego rodzaju tablicach nadrzędne pole tekstowe, w którym jest wyświetlany tekst aktualnej pozycji kursora. Gdy tekst jest odcięty przez "~", jest on w takim samym kolorze jak kursor przedstawiany w nadrzędnym polu tekstowym. W przypadku dłuższych tekstów jest możliwość wyświetlenia kompletnego tekstu przy pomocy przycisku SELECT. W przypadku chronionych modułów programowych jest możliwe wprowadzenie hasła nadanego w Programming Tool PLC802. Następuje udostępnienie modułu do wyświetlenia w przedstawieniu jako schemat stykowy. Jest otwierany wybrany blok programowy a jego nazwa (absolutna) jest równocześnie wyświetlana na przycisku programowanym "Okno 1/2". Przy pomocy tego przycisku programowanego wyświetlanie statusu programu jest uaktywniane wzgl. wyłączane. Tutaj można obserwować aktualne stany układów drabinkowych z końca cyklu PLC. W KOP (ladder) "status programu" jest wyświetlany stan wszystkich argumentów. Status obejmuje wartości dla wyświetlenia statusu w wielu cyklach PLC a następnie aktualizuje je na wyświetleniu statusu. 10-7

284 Diagnoza PLC w przedstawieniu jako schemat stykowy 10.2 Możliwości obsługi Rysunek 10-9 Status programu WŁ - przedstawienie symboliczne Rysunek Status programy WŁ - przedstawienie absolutne Przy pomocy tego przycisku programowanego następuje przełączanie między absolutnym i symbolicznym przedstawieniem argumentów. Napis na przycisku programowanym odpowiednio zmienia się. W zależności od wybranego rodzaju przedstawienia argumenty są wyświetlane z identyfikatorami absolutnymi albo symbolicznymi. Jeżeli dla zmiennej symbol nie istnieje, jest ona automatycznie wyświetlana absolutnie. Przedstawienie w obszarze aplikacji może być krokami powiększane albo pomniejszane. Są do dyspozycji następujące stopnie zoomu: 20% (wyświetlenie standardowe), 60%, 100% i 300% Szukanie argumentów w przedstawieniu symbolicznym albo absolutnym 10-8

285 Diagnoza PLC w przedstawieniu jako schemat stykowy 10.2 Możliwości obsługi Jest wyświetlane pole dialogu, w którym mogą być wybierane różne kryteria szukania. Przy pomocy przycisku programowanego <Adres absolutny/symboliczny> można według tego kryterium szukać określonego argumentu w obydwu oknach PLC. Przy szukaniu pisanie dużymi/małymi literami jest ignorowane. Wybór w górnym polu przełącznikowym: Szukanie argumentów absolutnych wzgl. symbolicznych Przejdź do numeru układu drabinkowego Szukanie polecenia SBR Dalsze kryteria szukania: Kierunek szukania do dołu (od aktualnej pozycji kursora) Całość (od początku) W jednym module programowym We wszystkich modułach programowych Argumenty i stałe mogą być szukane jako całe słowo (identyfikator). Zależnie od ustawienia wyświetlania mogą być szukane argumenty symboliczne albo absolutne. <OK> uruchamia szukanie. Znaleziony szukany element jest zaznaczany. Gdy nic nie zostanie znalezione, następuje odpowiedni komunikat błędu w wierszu wskazówek. Przy pomocy <Anuluj> następuje wyjście z okienka dialogowego. Szukanie nie następuje. Rysunek Szukanie argumentów symbolicznych 10-9

286 Diagnoza PLC w przedstawieniu jako schemat stykowy 10.2 Możliwości obsługi Rysunek Szukanie argumentów absolutnych Gdy szukany obiekt zostanie znaleziony, można przy pomocy <Znajdź następny> kontynuować szukanie. Przy pomocy tego przycisku programowanego wszystkie zastosowane identyfikatory symboliczne są wyświetlane w zaznaczonym układzie drabinkowym. Rysunek Układ drabinkowy symbol tablica informacyjna Przy pomocy tego przycisku programowanego jest wybierana lista odesłań krosowych. Są wyświetlane wszystkie argumenty stosowane w projekcie PLC. Z tej listy można przeczytać, w których układach drabinkowych jest stosowane wejście, wyjście, znacznik itd

287 Diagnoza PLC w przedstawieniu jako schemat stykowy 10.2 Możliwości obsługi Rysunek Menu główne "Odesłanie krosowe" (absolutne) Rysunek Menu główne "Odesłanie krosowe" (symboliczne) Odpowiednie miejsce w programie można przy pomocy funkcji <Otwórz w oknie 1/2> bezpośrednio otworzyć w oknie 1/2. W zależności od aktywnego rodzaju przedstawienia elementy są wyświetlane z identyfikatorami absolutnymi albo symbolicznymi. Jeżeli dla identyfikatora nie istnieje symbol, opis jest automatycznie absolutny. Forma przedstawienia identyfikatorów jest wyświetlana w wierszu statusu. Ustawieniem podstawowym jest absolutne przedstawienie identyfikatorów. Argument wybrany na liście odesłań krosowych jest otwierany w odpowiednim oknie

288 Diagnoza PLC w przedstawieniu jako schemat stykowy 10.2 Możliwości obsługi Przykład: Ma zostać wyświetlona logiczna zależność argumentu absolutnego M251.0 w układzie drabinkowym 1 w module programowym OB1. Po wybraniu argumentu na liście odesłań krosowych i naciśnięciu przycisku <Otwórz w oknie 1>, odpowiedni segment programu jest wyświetlany w oknie 1. Rysunek Kursor M245.5 w OB1 układ drabinkowy 7 Rysunek M245.5 w OB1 układ drabinkowy 7 w oknie Szukanie argumentów na liście odesłań krosowych Argumenty mogą być szukane jako całe słowo (identyfikator). Przy szukaniu pisanie dużymi/małymi literami jest ignorowane. Możliwości szukania: Szukanie argumentów absolutnych wzgl. symbolicznych Przejdź do wiersza 10-12

289 Diagnoza PLC w przedstawieniu jako schemat stykowy 10.2 Możliwości obsługi Kryteria szukania: Do dołu (od aktualnej pozycji kursora) Całość (od początku) Rysunek Szukanie argumentów w odesłaniach krosowych Szukany tekst jest wyświetlany w wierszu wskazówek. Gdy tekst nie zostanie znaleziony, następuje odpowiedni komunikat błędu, który musi zostać potwierdzony przyciskiem <OK>. Gdy szukany obiekt zostanie znaleziony, można kontynuować szukanie naciskając <Znajdź następny>