OK-III Kraków, 27 lutego 2015 r. WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

Transkrypt

1 WOJEWODA MAŁOPOLSKI OK-III Kraków, 27 lutego 2015 r. Pan Piotr Krok Wójt Gminy Grybów ul. Jakubowskiego Grybów WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 175 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (jt. Dz. U. z 2013 r. poz. 885 z późn. zm.) w dniach od 4 do 7 listopada 2014 r. Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie przeprowadził w Urzędzie Gminy Grybów, dalej: Gmina kontrolę, której przedmiotem było realizacja dotacji celowych na częściowy zwrot wydatków poniesionych w ramach funduszu sołeckiego oraz przestrzeganie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych. Kontrolą objęto okres od 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2013 r. Kontrola została przeprowadzona przez Zespół Kontrolny Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie, na podstawie upoważnień Dyrektora Wydziału Organizacji i Kontroli Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie działającego z upoważnienia Wojewody Małopolskiego znak: OK-III o numerach 115/2014 oraz 116/2014 z dnia 30 października 2014 r. w składzie: Grzegorz Gach starszy inspektor, przewodniczący Zespołu Kontrolnego, Barbara Cabała starszy operator urządzeń przygotowania danych. W związku z przeprowadzoną kontrolą, ocenia się pozytywnie z uchybieniami działalność Gminy w zakresie objętym kontrolą. Powyższa ocena wynika z następujących ustaleń dokonanych w czasie kontroli: Kraków, ul. Basztowa 22 * tel * fax

2 Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2009 r. o funduszu sołeckim (Dz. U. Nr 52, poz. 420 z późn. zm.), dalej: ustawa o funduszu sołeckim Rada Gminy Uchwałą Nr VI/38/2011 z dnia 22 marca 2011 r. wyraziła zgodę na wyodrębnienie środków funduszu sołeckiego w budżecie na 2012 r. Uchwałę podjęto w obowiązującym terminie. Zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (jt. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz z późn. zm.) przedmiotowa uchwała została przedłożona Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Krakowie Zespół w Nowym Sączu, we właściwym terminie tj. w dniu 25 marca 2011 r. Wielkość funduszu sołeckiego na rok 2012 została określona w Uchwale Budżetowej Nr XIII/119/2011 Rady Gminy Grybów z dnia 29 grudnia 2011 r. Zgodnie z 6 pkt 2 Uchwały wydatki budżetu na 2012 r. obejmujące zadania jednostek pomocniczych Gminy ze środków, o których mowa w art. 2 ust. 1 ustawy o funduszu sołeckim, ustalono na łączną kwotę ,00 zł. W myśl 12 Statutu Gminy stanowiącego Załącznik do Uchwały Nr V/33/2003 Rady Gminy z dnia 12 marca 2003 r. ze zmianami w skład Gminy wchodzi 16 sołectw: Biała Niżna, Binczarowa, Chodorowa, Cieniawa, Florynka, Gródek, Kąclowa, Krużlowa Niżna, Krużlowa Wyżna, Polna, Ptaszkowa, Siołkowa, Stara Wieś, Stróże, Wawrzka i Wyskitna. Na dzień 30 czerwca 2011 r. liczba mieszkańców (L m ) poszczególnych sołectw Gminy, według prowadzonego zbioru danych stałych mieszkańców, o którym mowa w art. 44a ust. 1 pkt. 1 lit. a ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (jt. Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 993 z późn. zm.) wynosiła: Biała Niżna osób, Binczarowa osób, Chodorowa 262 osoby, Cieniawa osób, Florynka osób, Gródek osób, Kąclowa osób, Krużlowa Niżna 940 osób, Krużlowa Wyżna osób, Polna osób, Ptaszkowa osób, Siołkowa osób, Stara Wieś osób, Stróże osób, Wawrzka 481 osób i Wyskitna 628 osób. Kontrola wykazała, że dochody bieżące Gminy w 2010 r. wynikające ze sprawozdania Rb- NDS jednostki samorządu terytorialnego za okres od początku roku do dnia 31 grudnia roku 2010 wyniosły ,31 zł. Gminę według stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedzający rok budżetowy o dwa lata (31 grudnia 2010 r.), ustalonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego zamieszkiwało osób. W związku z powyższym 2

3 kwota bazowa (K b ) dla Gminy obliczona jako iloraz wykonanych dochodów bieżących oraz liczby mieszkańców wynosiła 2.924,75 zł. Szczegółową kontrolą objęto informacje przekazane sołtysom, wnioski oraz dokumentację księgową związaną z dokonanymi wydatkami z funduszu sołeckiego dla wszystkich sołectw Gminy. Ustalone przez Wójta wysokości środków funduszu sołeckiego przypadające na poszczególne sołectwa były niższe w porównaniu do wyliczenia wg obowiązującego wzoru, zgodnie z art. 2 ust 1 ustawy o funduszu sołeckim, na ogólną kwotę 1.560,33 zł. Różnica ta jednak nie miała wpływu na prawidłowość refundacji wydatków funduszu sołeckiego z budżetu państwa. W trakcie trwania czynności kontrolnych stwierdzono, iż wyliczone kwoty funduszu sołeckiego na rok 2012 i przekazane w informacjach sołtysom były niewłaściwe ponieważ obliczono je w oparciu o: liczbę mieszkańców sołectw, określoną na podstawie prowadzonego przez gminę zbioru danych stałych mieszkańców, według stanu na dzień 30 czerwca 2010 r. podczas, gdy winien być przyjęty stan na dzień 30 czerwca 2011 r. kwotę bazową wyliczoną jako iloraz wykonanych dochodów bieżących Gminy według stanu na dzień 31 grudnia 2010 r. oraz liczby mieszkańców zamieszkałych na obszarze Gminy według stanu na dzień 30 czerwca 2010 r. wynikającego z gminnego zbioru stałych mieszkańców podczas, gdy winien być przyjęty stan na dzień 31 grudnia 2010 r. ustalony przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Wyjaśnienie w tej sprawie złożył w dniu 5 listopada 2014 r. Wójt Gminy, z którego wynika, iż cyt. Do wyliczenia kwot funduszu sołeckiego na 2012 r. dla sołectw Gminy Grybów omyłkowo przyjęto liczbę mieszkańców określoną na podstawie prowadzonego przez gminę rejestru mieszkańców wg stanu na roku (23 506) zamiast na dzień roku (23 738) jak również omyłkowo przyjęto liczbę mieszkańców na dzień z ewidencji prowadzonej przez Gminę (23 506) a winno być według ewidencji prowadzonej na dzień r. przez GUS (23 521). Wynikało to z mylnej interpretacji art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2009 roku o funduszu sołeckim ( ). Wójt Gminy pismami z dnia 27 lipca 2011 r. przekazał sołtysom informacje o wysokości wyliczonych przez Gminę środków funduszu sołeckiego przypadających na wszystkie 16 sołectw dotrzymując terminu określonego w art. 2 ust. 2 ustawy o funduszu sołeckim. 3

4 Stwierdzono, że do Urzędu Gminy wnioski o zaplanowanie przedsięwzięć w budżecie na 2012 rok wpłynęły do dnia 30 września 2011 r. tj. w terminie zgodnym z art. 4 ust. 4 ustawy o funduszu sołeckim. Wnioski sołectw uchwalone zostały przez zebrania wiejskie a ponadto zawierały wskazanie zadania przewidzianego do realizacji na obszarze sołectwa w ramach środków określonych dla danego sołectwa wraz z kalkulacją kosztów i uzasadnieniem, co jest zgodne z art. 4 ust. 2 i 3 ustawy o funduszu sołeckim. Kontrola wykazała, że na zadania realizowane w ramach funduszu sołeckiego w 2012 roku poniesiono wydatki w dziale 600 Transport i łączność, rozdziale Drogi publiczne i gminne, 6050 Wydatki inwestycyjne jednostek budżetowych w wysokości ,16 zł z przeznaczeniem na remonty dróg gminnych. Objęto kontrolą dowody księgowe, potwierdzające wydatkowanie środków z funduszu sołeckiego w pełnej kwocie na dzień 31 grudnia 2012 r.: Faktura VAT Nr MK z dnia 1 sierpnia 2012 r. wystawiona przez Firmę STRABAG Sp. z o.o. z siedzibą: ul. Parzniewska 10, Pruszków za wykonanie nawierzchni betonowej na drogach gminnych w ilości m 2 na kwotę brutto ,74 zł, w tym wykonanie ze środków funduszu sołeckiego ,93 zł. Fakturę zapłacono przelewem w dniu 10 sierpnia 2012 r. Faktura VAT Nr 156/8/12/FA/BUD z dnia 7 sierpnia 2012 r. wystawiona przez Przedsiębiorstwo Robót Drogowo-Mostowych z siedzibą: ul. Wiśniowieckiego 138, Nowy Sącz za wykonanie nawierzchni bitumicznej na drogach gminnych na kwotę ,23 zł. Fakturę zapłacono przelewem w dniu 22 sierpnia 2012 r. Na podstawie analizy treści wniosków oraz dokumentów związanych z dokonanymi wydatkami z funduszu sołeckiego ustalono, że dokonano wydatków zgodnie z przeznaczeniem. Zobowiązania wynikające z faktur zostały uregulowane w obrębie roku Kwota wydatków sfinansowanych ze środków z funduszu sołeckiego w poszczególnych sołectwach nie przekroczyła wysokości środków przeznaczonych na dane sołectwo, obliczonych zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o funduszu sołeckim. Objęte kontrolą faktury sprawdzone zostały pod względem formalno-rachunkowym oraz merytorycznym i zatwierdzone do zapłaty przez osoby upoważnione, a ponadto zawierały wszystkie elementy określone w art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (jt. Dz. U. z 2013 r. poz. 330 z późn. zm.), dalej: ustawa o rachunkowości i są zgodne z uregulowaniami wewnętrznymi obowiązującymi w kontrolowanej jednostce. Prawidłowo wskazano podziałkę klasyfikacji budżetowej z jakiej zostały poniesione wydatki. W toku kontroli ustalono jednak, iż na dowodzie księgowym (fakturze) Nr MK

5 z dnia 1 sierpnia 2012 r. za wykonanie nawierzchni betonowej na drogach gminnych dokonywano poprawek niezgodnie z art. 22 ust. 3 ustawy o rachunkowości, tj. dokonano skreśleń pojedynczych cyfr bez umieszczenia daty poprawki oraz bez złożenia podpisu osoby do tego upoważnionej. Kontrola wykazała, że kwota wydatków w dziale 600, rozdziale 60016, 6050 była zgodna z danymi wykazanymi w rocznym sprawozdaniu Rb-28S z wykonania planu wydatków budżetowych jednostki samorządu terytorialnego za okres od początku roku do dnia 31 grudnia 2012 r. (rubryka nr 10 pn. Wydatki zrealizowane w ramach funduszu sołeckiego ). Pismem znak: GF z dnia 15 kwietnia 2013 r. Wójt Gminy przekazał Wojewodzie Małopolskiemu wniosek o zwrot części wydatków wykonanych w ramach funduszu sołeckiego za rok 2012, wskazując między innymi: kwotę wydatków wykonanych w ramach funduszu sołeckiego ,16 zł; kwotę zwrotu z tytułu wydatków wykonanych w ramach funduszu sołeckiego ,83 zł. Stwierdzono, że przedmiotowy wniosek został przekazany listem poleconym w dniu 17 kwietnia 2013 r. z zachowaniem terminu określonego w 2 ust. 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 stycznia 2010 r. w sprawie trybu zwrotu części wydatków gmin wykonanych w ramach funduszu sołeckiego (Dz. U. Nr 21, poz. 106). W wyniku tego Gmina otrzymała dotację w wysokości ,83 zł, co stanowiło 20% poniesionych w ramach funduszu wydatków i było zgodne z art. 2 ust. 5 pkt. 2 ustawy o funduszu sołeckim. Wydział Finansów i Budżetu Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie poinformował Gminę, że Zarządzeniem nr poz. rej. 274/13 Wojewody Małopolskiego z dnia 27 sierpnia 2013 r. został zwiększony plan dotacji celowej w dziale 758 Różne rozliczenia, rozdziale Róże rozliczenia finansowe, 6330 Dotacje celowe przekazane z budżetu państwa na realizację inwestycji i zakupów inwestycyjnych własnych gmin (związków gmin) o kwotę ,83 zł z przeznaczeniem na zwrot części wydatków wykonanych w ramach funduszu sołeckiego w 2012 r. Powyższe środki zostały wprowadzone do budżetu Gminy Zarządzeniem Nr 91/2013 Wójta Gminy z dnia 30 sierpnia 2013 r. po stronie dochodów w dziale 758, rozdziale 75814, 6330 a po stronie wydatków w dziale 600, rozdziale 60016,

6 Dotacja celowa w pełnej wysokości została przekazana przez dysponenta części 85/12 województwo małopolskie w dziale 758, rozdziale 75814, 6330 w dniu 29 sierpnia 2013 r. na rachunek bieżący Gminy (WB Nr 151 z 29 sierpnia 2013 r.). Kwotę ,83 zł Gmina wydatkowała na zadania związane z remontami dróg gminnych w miejscowościach Florynka oraz Ptaszkowa. Kontrolą w tym zakresie objęto faktury VAT wystawione przez Zakład Usługowo Produkcyjny KAM-BET Krzysztof Rolka z siedzibą: Bartkowa, Gródek n/d: Nr FV/42/2013/10 z dnia 1 października 2013 r. na kwotę ,92 zł. Zapłaconą przelewem w dniu 8 października 2013 r. ze środków: dotacji celowej w wysokości ,88 zł i własnych Gminy w wysokości ,04 zł, Nr FV/41/2013/10 z dnia 1 października 2013 r. na kwotę ,95 zł. Zapłaconą przelewem w dniu 7 października 2013 r. ze środków dotacji celowej. Powyżej wymienione wydatki ujęto w dziale 600, rozdziale 60016, Objęte kontrolą faktury sprawdzone zostały pod względem formalno-rachunkowym oraz merytorycznym i zatwierdzone do zapłaty przez osoby upoważnione, a ponadto zawierały wszystkie elementy określone w art. 21 ust. 1 ustawy o rachunkowości i są zgodne z uregulowaniami wewnętrznymi obowiązującymi w kontrolowanej jednostce. Prawidłowo wskazano podziałkę klasyfikacji budżetowej z jakiej zostały poniesione wydatki. W toku kontroli ustalono jednak, iż na dowodzie księgowym (fakturze) Nr FV/41/2013/10 z dnia 1 października 2013 r. dokonywano poprawek niezgodnie z art. 22 ust. 3 ustawy o rachunkowości, tj. dokonano skreśleń pojedynczych cyfr bez umieszczenia daty poprawki oraz bez złożenia podpisu osoby do tego upoważnionej. W trakcie trwania kontroli pouczono Skarbnika Gminy, aby poprawki na dowodach księgowych dokonywane były w sposób zgodny z zapisami powyżej wymienionej ustawy. Rozliczenie wykorzystania dotacji celowej zostało przesłane przez Gminę do Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie pismem znak: GF z dnia 7 stycznia 2014 r. Zgodnie z oświadczeniem złożonym w dniu 4 listopada 2014 r. przez Wójta Gminy, faktury VAT za wykonane zadania w ramach funduszu sołeckiego w 2012 r. nie były przedmiotem wystąpień ze strony Gminy o dofinansowanie z innych źródeł. 6

7 Ustalenia kontroli w zakresie przestrzegania zapisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (jt. Dz. U. z 2013 r. poz. 907 z późn. zm.), zwanej dalej Pzp przedstawiają się następująco: W okresie objętym kontrolą w Jednostce kontrolowanej obowiązywały niżej wymienione regulacje wewnętrzne dotyczące udzielania zamówień publicznych: 1. Regulamin udzielania zamówień publicznych, których wartość nie przekracza wyrażonej w złotych równowartości kwoty euro, stanowiący załącznik do Zarządzenia Nr Wójta Gminy z dnia 30 grudnia 2011 r. 2. Regulamin pracy komisji przetargowej, stanowiący załącznik do Zarządzenia Wójta Gminy Nr 0152/ z dnia 2 lutego 2009 r. dalej: regulamin pracy komisji. Kontrola wykazała, że wszelkie techniczne czynności związane z przeprowadzaniem postępowań o udzielenie zamówień publicznych, wykonuje wyodrębniona w strukturze organizacyjnej Urzędu Gminy Grybów komórka organizacyjna Referat Budownictwa i Inwestycji. Ustalono ponadto, że kierownik zamawiającego powołuje komisję przetargową, do przygotowania i przeprowadzenia określonych postępowań a także do oceny spełnienia przez wykonawców warunków udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia oraz do badania i oceny ofert. Komisja przetargowa w okresie objętym kontrolą działała w oparciu o regulamin pracy komisji który, określał organizację, tryb pracy oraz zakres obowiązków członków komisji zgodnie z dyspozycją art. 21 ust. 3 Pzp. Stwierdzono jednak, że treść niniejszego regulaminu nie w pełni odpowiada aktualnym przepisom Pzp, gdyż zawiera w 8 zapisy dotyczące przyjmowania, analizowania wnoszonych protestów oraz przygotowywania projektu odpowiedzi na protest, podczas gdy ww. środek ochrony prawnej zniesiono ustawą z dnia 2 grudnia 2009 r. o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 223, poz. 1778). Zgodnie z ustaleniami dokonanymi podczas czynności kontrolnych, stwierdzono, iż Gmina w 2013 roku zrealizowała dwa zadania związane z remontami dróg gminnych z wykorzystaniem środków dotacji z budżetu państwa w wysokości ,83 zł. W celu wyłonienia wykonawców zadań przygotowano i przeprowadzono postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, z wyłączeniem stosowania przepisów Pzp, na podstawie art. 4 pkt 8 tej ustawy wartość poszczególnych zamówień nie przekraczała wyrażonej w złotych równowartości kwoty euro. 7

8 Szczegółową kontrolą objęto zadanie o najwyższej wartosci szacunkowej pn. Remont drogi gminnej "Pod Kiczerę" nr 375 w miejscowości Florynka, długość drogi 240 mb w zakresie wykonania nawierzchni betonowej. Postępowanie przeprowadzono w oparciu o wewnętrzne procedury stanowiące załącznik do Zarządzenia Nr Wójta Gminy z dnia 30 grudnia 2011 r. w sprawie: wprowadzenia regulaminu udzielania zamówień publicznych w Urzędzie Gminy w Grybowie o równowartości kwoty poniżej EURO netto. Zgodnie z wymienionymi wyżej procedurami w przypadku zamówień o wartości od euro do nie przekraczającej równowartości kwoty euro pracownik merytorycznie odpowiedzialny ustala szacunkową wartość zamówienia, następnie zwraca się do wykonawcy o wycenę przedmiotu zamówienia i złożenie oferty. Zamówienie publiczne dotyczące robót budowlanych jest udzielane w formie pisemnej umowy pozostałe zamówienia lub zlecenia na podstawie notatki służbowej zatwierdzonej przez Wójta i Skarbnika Gminy. W związku z powyższym szacowana wartość zamówienia ustalona została na podstawie kosztorysu inwestorskiego sporządzonego w dniu 2 września 2013 r. na kwotę ,25 zł, co stanowi równowartość 9.830,39 euro przez pracownika Referatu Budownictwa i Inwestycji. Przeliczenia wartości zamówienia dokonano według średniego kursu złotego w stosunku do euro (4,0196) określonego rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2011 r. w sprawie średniego kursu złotego w stosunku do euro stanowiącego podstawę przeliczania wartości zamówień publicznych (Dz. U. Nr 282, poz. 1650). Zgodnie z dokumentacją postępowania do złożenia oferty na wykonanie robót budowlanych polegających na remoncie drogi gminnej o długości 240 mb w zakresie wykonania nawierzchni betonowej (wyrównanie istniejącej podbudowy tłuczniem sortowanym o gr. 10 cm, wykonanie nawierzchni betonowej gr. 15 cm z betonu C30/37, wykonanie poboczy żwirowych gr. 15 cm) zaproszono firmę: Zakład Usługowo-Produkcyjny KAM-BET Krzysztof Rolka z siedzibą: Bartkowa Posadowa, Gródek n/d. Wykonawca odpowiadając na zaproszenie złożył w dniu 4 września 2013 r. ofertę na kwotę brutto ,92 zł. Z zaproszonym wykonawcą została zawarta w dniu 9 września 2013 r. umowa Nr 25/D/2013 na wykonanie zadania będącego przedmiotem zamówienia za cenę jak 8

9 w złożonej ofercie. Umowę zawarto na czas oznaczony, ustalając termin zakończenia prac objętych umową na dzień 30 września 2013 r. Jak wynika z oświadczenia złożonego przez Wójta Gminy w dniu 7 listopada 2014 r. przedmiotowa umowa nie podlegała zmianom. W aktach postępowania znajduje się notatka służbowa sporządzona na okoliczność udzielenia przez Urząd Gminy zamówienia o wartości euro do nie przekraczającej równowartości kwoty euro przez pracownika Referatu Budownictwa i Inwestycji. W myśl zapisów 1 ust. 1 pkt 3) regulaminu udzielania zamówień publicznych, których wartość nie przekracza wyrażonej w złotych równowartości kwoty euro dokument ten został zatwierdzony przez Wójta i Skarbnika Gminy. W wyniku porównania danych zawartych w ww. dokumencie z innymi dokumentami sporządzonymi w toku kontrolowanego postępowania nie stwierdzono rozbieżności. Stwierdza sie, że postępowanie przeprowadzono zgodnie z ustalonymi procedurami wewnętrznymi obowiązującymi w Urzędzie Gminy. Przedstawiając powyższe ustalenia kontroli zwracam się do Pana Wójta o podjęcie stosownych działań zmierzających do wyeliminowania ujawnionych uchybień, poprzez: 1. Przestrzeganie zasad obliczania wysokości środków przypadających na dane sołectwo, określonych w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 21 lutego 2014 r. o funduszu sołeckim (Dz. U. poz. 301). o funduszu sołeckim. 2. Dokonanie przeglądu regulacji wewnętrznych pod kątem ich wzajemnej spójności oraz zgodności z przepisami ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (jt. Dz. U. z 2013 r. poz. 907 z późn. zm.). Informację o sposobie wykonania powyższych zaleceń proszę przekazać za pośrednictwem Wydziału Organizacji i Kontroli Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie, w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia. 9

10 Z up. Wojewody Małopolskiego Paulina Niessner Kierownik Oddziału Organizacji Wydziału Organizacji i Kontroli Identyfikator dokumentu Nazwa dokumentu Wystąpienie pokontrolne, Gmina Grybów.pdf Tytuł dokumentu Wystąpienie pokontrolne, Gmina Grybów.doc Skrót dokumentu 6AC31396AD9E F6F5797B2CBF4 0D0969 Wersja dokumentu 1.4 Data podpisu :36:34 Podpisane przez Paulina Joanna Niessner Kierownik Oddziału Organizacji EZD Data wydruku: :56:43 Autor wydruku: Cabała Barbara Starszy operator urządzeń przygotowania danych 10