Przewlekły, postępujący proces zapalny, obejmujący stawy krzyżowo-biodrowe, stawy i więzadła kręgosłupa, pierścienie włókniste, niemal zawsze

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Przewlekły, postępujący proces zapalny, obejmujący stawy krzyżowo-biodrowe, stawy i więzadła kręgosłupa, pierścienie włókniste, niemal zawsze"

Transkrypt

1 ZZSK DEFINICJA Przewlekły, postępujący proces zapalny, obejmujący stawy krzyżowo-biodrowe, stawy i więzadła kręgosłupa, pierścienie włókniste, niemal zawsze prowadzący do ich kostnego zesztywnienia.

2 ZZSK - EPIDEMIOLOGIA % populacji r.ż. częściej u mężczyzn (M : K jak 5 : 1) rzadko u Japończyków i rasy czarnej związek choroby z układem antygenów zgodności tkankowej HLA-B27: 95 % chorych na ZZSK 8 % nie chorujących osoby z HLA-B27: 2 10 % ryzyko zachorowania

3 ZZSK KLINIKA (I) podstępny początek niewielkie natężenie objawów chory późno zgłasza się do lekarza Wczesne: - przewlekły ból kręgosłupa, najczęściej okolicy krzyżowej, promieniujący do pośladków, pachwin, stawów kolanowych - sztywność kręgosłupa (test palec-podłoga) - tkliwość stawów krzyżowo-biodrowych (sacroiliitis), objaw Patricka - nasilenie objawów przy niewielkiej aktywności chorego, w spoczynku - złagodzenie dolegliwości po ćwiczeniach - entezopatia pięt, stóp (rozcięgno podeszwowe, ścięgno Achillesa) - łagodne objawy ogólne: osłabienie, stany podgorączkowe, spadek masy ciała

4 ZZSK KLINIKA (II) Późne: - niemal całkowite ograniczenie ruchomości kręgosłupa i klatki piersiowej (objawy Otta, Schobera, rozszerzalność kl. piersiowej), przykurcze mięśniowe - złamanie w obrębie nieruchomych segmentów kręgosłupa - podwichnięcie w stawie szczytowo - obrotowym - zmiana toru oddychania z piersiowego na brzuszny - ograniczenie pola widzenia (okulary pryzmatyczne)

5 ZZSK KLINIKA (III) Pozastawowe: - zapalenie tęczówki (iritis) 25 %, najczęściej jedno oko, nawracające - zap. aorty, prowadzące do niedomykalności zastawki aorty - zaburzenia przewodzenia A-V - zap. osierdzia (wyjątkowo) - rzadko włóknienie szczytów płuc, powikłane aspergillozą - powikłania neurologiczne (zapalenie korzeni nerwowych) - amyloidoza CHOROBA SERCA ZWIĄZANA Z ANTYGENEM HLA-B27

6 ZZSK BADANIA DODATKOWE badania laboratoryjne: leukocytoza, niedokrwistość, OB, CRP, RF (-) inne badania dodatkowe: rtg, scyntygrafia, KT, MRI, spirometria

7 ZZSK BADANIE RADIOLOGICZNE obustronne, symetryczne zmiany w stawach krzyżowo biodrowych kwadratowienie trzonów kręgowych syndesmofity (mosty kostne łączące sąsiednie trzony kręgowe, otaczające łukowato krążki międzykręgowe) obraz kija bambusowego zarośnięcie stawów międzywyrostkowych kręgosłupa, stawów żebrowo kręgowych zrosty kręgów wyrośla kostne

8 ZZSK STAWY KRZYŻOWO BIODROWE I. Okres wątpliwy nieostre zarysy powierzchni stawowych II. Rzekome poszerzenie szpary stawowej, ubytki cieniowe na powierzchniach stawowych, odczyn sklerotyczny w tkance kostnej podchrzęstnej III. Podobnie jak w okresie II, ale o większym nasileniu, pojawia się zwężenie szpary stawowej IV. Zrost kostny, szpary stawowe niewidoczne, brak odczynów sklerotycznych

9 ZZSK RÓŻNICOWANIE choroba zwyrodnieniowa stawów kręgosłupa, dyskopatie, ŁZS, zespół Reitera, zapalenia stawów towarzyszące chorobom jelit, chondrokalcynoza, artropatia ochronozowa, hiperostoza kostna, choroba Scheuermanna

10 ZZSK LECZENIE cele leczenia: ograniczenie bólu i sztywności, utrzymanie lub przywrócenie prawidłowej ruchomości kręgosłupa, bioder, klatki piersiowej, utrzymanie prawidłowej postawy, zapobieganie rozwojowi kalectwa i innych powikłań. leczenie: rehabilitacja, fizjoterapia, NLPZ, glikokortykosteroidy, leki modyfikujące przebieg choroby (sulfasalazyna), leki biologiczne, leczenie operacyjne, dieta (?) leczenie zapalenia tęczówki: miejscowo glikokortykosteroidy, leki rozszerzające źrenicę, ochrona przed światłem.

11 ŁZS DEFINICJA I EPIDEMIOLOGIA skojarzenie przewlekłego, postępującego zapalenia stawów z łuszczycą częstość występowania w populacji ogólnej 0.1 % wśród chorych na łuszczycę 5 8 % szczyt zachorowania r.ż.

12 ŁZS KLINIKA 5 klinicznych postaci: 1 Łuszczycowe zapalenie stawów ograniczone do stawów międzypaliczkowych dalszych rąk i stóp (5 10 %) 2 Symetryczne zapalenie wielostawowe przypominające reumatoidalne zapalenie stawów (25 %) 3 Niesymetryczne zapalenie nielicznych stawów z procesem zapalnym dotyczącym palców (dactylitis) (50 %) 4 Łuszczycowe zapalenie stawów krzyżowo biodrowych i kręgosłupa (40 %) 5 Okaleczające zapalenie stawów (arthritis mutilans) (5 %) tendencja do usztywniania zajętych stawów, palce teleskopowe

13 ŁZS BADANIA DODATKOWE badania laboratoryjne: leukocytoza, niedokrwistość, RF (-), OB, kwas moczowy rtg: nadżerki stawów międzypaliczkowych dalszych, asymetryczne zapalenie stawów krzyżowo biodrowych, narośla kostne wokół nadżerek, kręgosłup: syndesmofity, parasyndesmofity, osteoliza paliczków paznokciowych (obraz zaostrzonego ołówka)

14 ŁZS RÓŻNICOWANIE I LECZENIE różnicowanie: o ZZSK, o RZS, o zespół Reitera, o zap. stawów w przebiegu chorób jelit, o gorączka reumatyczna, o dna leczenie: NLPZ, glikokortykosteroidy, leki immunosupresyjne (MTX), leki biologiczne, kinezyterapia, fizykoterapia, fotochemioterapia, leczenie chirurgiczne (synowektomia, artroplastyka), dieta

15 ZESPÓŁ REITERA EPIDEMIOLOGIA HLA-B27 obecny u % chorych 10 x częściej u chorych na AIDS związek z przebytymi zakażeniami układu pokarmowego (Yersinia enterocolitica, Y. Pseudotuberculosis, Salmonella, Shigella, Campylobacter) i układu moczowo-płciowego (Chlamydia trachomatis, Ureaplasma urealyticum) u około 1% chorych na zapalenie cewki moczowej r.ż.

16 ZESPÓŁ REITERA KLINIKA Triada objawów: zapalenie stawów (arthritis) zapalenie spojówek (conjunctivitis) zapalenie cewki moczowej (urethritis) i/lub zapalenie szyjki macicy (cervicitis) wyciek z cewki jałowy! inne objawy: - ogólne: gorączka, zmęczenie, brak apetytu ( masy ciała) - zmiany w obrębie skóry i błon śluzowych (keratoderma blennorrhagicum) - zapalenie serca, niedomykalność zastawki aortalnej, blok A-V - zapalenie opłucnej - białkomocz (nefropatia IgA, amyloidoza) - neuropatie, uszkodzenie CUN (zapalenie opon m.-rdz., mózgu)

17 ZESPÓŁ REITERA BADANIA DODATKOWE, RÓŻNICOWANIE I LECZENIE badania laboratoryjne: leukocytoza, niedokrwistość, OB, CRP, RF (-) inne badania dodatkowe: rtg, scyntygrafia, bad. mikrobiologiczne, ekg różnicowanie: ZZSK, RZS, ŁZS, zap. stawów w przebiegu chorób jelit. leczenie: NLPZ, glukokortykosteroidy, leki immunosupresyjne, antybiotyki, kinezy- i fizykoterapia

18 ZAPALENIA STAWÓW W COLITIS ULCEROSA zapalenie stawów obwodowych u około % chorych (przelotne, zwykle asymetryczne, duże stawy) r.ż. zapalenie stawów kręgosłupa 6-12 % (HLA-B % chorych), stawów krzyżowo biodrowych około 14 % zapalenie stawów kręgosłupa może poprzedzać, wystąpić prawie równocześnie lub po pewnym czasie trwania zapalenia jelita grubego najczęściej w ciągu pierwszych 5 lat trwania choroby

19 ZAPALENIE STAWÓW W COLITIS ULCEROSA OBJAWY, LECZENIE rumień guzowaty, zapalenie tęczówki, pyoderma gangrenosum, nadżerkowe zapalenie błony śluzowej jamy ustnej zwężenie szpar stawowych, niewielka osteoporoza okołostawowa rzadko geody i nadżerki stawowe leczenie: edukacja, NLPZ, sulfasalazyna, glikokortykosteroidy, leki biologiczne, kinezyterapia, fizykoterapia

20 ZAPALENIE STAWÓW W Ch. LEŚNIOWSKIEGO CROHNA najczęściej we wczesnym okresie choroby zapalenie stawów obwodowych występuje u około % chorych (gł. stawy kończyn dolnych, asymetryczne, kilkustawowe) zapalenie stawów krzyżowo biodrowych i kręgosłupa w 6 20 % zwykle powierzchowne zapalenie błony maziowej, ale również ziarniniaki objawy pozastawowe: rumień guzowaty, pyoderma gangrenosum, zapalenie tęczówki, zapalenie jamy ustnej leczenie: NLPZ, sulfasalazyna, glukokortykoidy, cytostatyki

21 ZAPALENIA STAWÓW W INNYCH CHOROBACH JELIT 2. Choroba Whipple a. zapalenie stawów u około 80 % chorych (wędrujące, asymetryczne) może wyprzedzać objawy ze strony układu pokarmowego leczenie: długoterminowa antybiotykoterapia 3. Zespół skórno stawowy po zespoleniach jelit. nienadżerkowe zapalenie kilku lub wielu stawów u 8-40 % chorych, zapalenie pochewek ścięgien (tenosynovitis) towarzyszące zmiany skórne leczenie: antybiotyki, reanastomoza jelit, resekcja ślepej pętli 4. Zapalenia stawów towarzyszące różnym postaciom trądziku.

Dr hab. med. Paweł Hrycaj. Zakład Reumatologii i Immunologii Klinicznej Akademia Medyczna im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

Dr hab. med. Paweł Hrycaj. Zakład Reumatologii i Immunologii Klinicznej Akademia Medyczna im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Dr hab. med. Paweł Hrycaj Reaktywne zapalenia stawów Zakład Reumatologii i Immunologii Klinicznej Akademia Medyczna im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Udział czynników zakaźnych w patogenezie zapaleń

Bardziej szczegółowo

NZJ- a problemy stawowe. Małgorzata Sochocka-Bykowska Wojewódzki Zespół Reumatologiczny w Sopocie

NZJ- a problemy stawowe. Małgorzata Sochocka-Bykowska Wojewódzki Zespół Reumatologiczny w Sopocie NZJ- a problemy stawowe Małgorzata Sochocka-Bykowska Wojewódzki Zespół Reumatologiczny w Sopocie Przewlekłe nieswoiste zapalenia jelit charakteryzujące się występowaniem częstych powikłań jelitowych i

Bardziej szczegółowo

Przemysław Kotyla. Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Reumatologii Ślaski Uniwersytet Medyczny Katowice

Przemysław Kotyla. Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Reumatologii Ślaski Uniwersytet Medyczny Katowice Przemysław Kotyla Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Reumatologii Ślaski Uniwersytet Medyczny Katowice Opis problemu 32-letni pacjent z rozpoznanym młodzieńczym idiopatycznym zapaleniem stawów i rozpoznanym

Bardziej szczegółowo

LECZENIE BIOLOGICZNE CHORÓB

LECZENIE BIOLOGICZNE CHORÓB LECZENIE BIOLOGICZNE CHORÓB REUMATYCZNYCH U PACJENTÓW 65+ Włodzimierz Samborski Katedra Reumatologii i Rehabilitacji Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu LECZENIE BIOLOGICZNE CHORÓB REUMATYCZNYCH

Bardziej szczegółowo

Dr hab. med. Paweł Hrycaj

Dr hab. med. Paweł Hrycaj Dr hab. med. Paweł Hrycaj Chory z zapaleniem jednego/kilku stawów Zakład Reumatologii i Immunologii Klinicznej Katedra Immunologii Klinicznej Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

Bardziej szczegółowo

Ból stawów i mięśni w wieku starszym punkt widzenia reumatologa

Ból stawów i mięśni w wieku starszym punkt widzenia reumatologa Ból stawów i mięśni w wieku starszym punkt widzenia reumatologa Mariusz Korkosz Katedra Chorób Wewnętrznych i Gerontologii UJ CM Oddział Reumatologii Kliniki Chorób Wewnętrznych Szpitala Uniwersyteckiego

Bardziej szczegółowo

Reumatoidalne zapalenie stawów

Reumatoidalne zapalenie stawów 9 Reumatoidalne zapalenie stawów W praktyce reumatologicznej uznaje się reumatoidalne zapalenie stawów za pospolite schorzenie. Jest to symetryczna artropatia kośćca obwodowego bez uszkodzenia kośćca osiowego

Bardziej szczegółowo

OPIS PRZYPADKU Nr. 1. PROF. dr hab. med MAŁGORZATA WISŁOWSKA. KLINIKA REUMATOLOGI I CHORÓB WEWNĘTRZNYCH CSK MSWiA WARSZAWA, Wołoska

OPIS PRZYPADKU Nr. 1. PROF. dr hab. med MAŁGORZATA WISŁOWSKA. KLINIKA REUMATOLOGI I CHORÓB WEWNĘTRZNYCH CSK MSWiA WARSZAWA, Wołoska OPIS PRZYPADKU Nr. 1 PROF. dr hab. med MAŁGORZATA WISŁOWSKA KLINIKA REUMATOLOGI I CHORÓB WEWNĘTRZNYCH CSK MSWiA WARSZAWA, Wołoska 137 02-507 70-letnia kobieta z cukrzycą i miażdżycą tętnic obwodowych została

Bardziej szczegółowo

Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS)

Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) Reumatoidalne zapalenie stawów () Reumatoidalne zapalenie stawów () jest przewlekłą, zapalną, immunologicznie zależną układową chorobą tkanki łącznej, charakteryzującą się nieswoistym, symetrycznym zapaleniem

Bardziej szczegółowo

Pacjent z zapaleniem stawów

Pacjent z zapaleniem stawów Pacjent z zapaleniem stawów Umiejętności do opanowania przed seminarium Omówić przyczyny zapaleń stawów Podać definicje: zapalenie skąpostawowe i wielostawowe, reaktywne zapalenie stawów, spondyloartropatia

Bardziej szczegółowo

ZWYRODNIENIE STAWU RAMIENNEGO (RAMIENNO - ŁOPATKOWEGO)

ZWYRODNIENIE STAWU RAMIENNEGO (RAMIENNO - ŁOPATKOWEGO) ZWYRODNIENIE STAWU RAMIENNEGO (RAMIENNO - ŁOPATKOWEGO) Luty 06, 2016 Staw ramienny (ramienno łopatkowy) utworzony jest przez wydrążenie stawowe łopatki i głowę kości ramiennej. Jako staw kulisty posiada

Bardziej szczegółowo

Rehabilitacja w chorobach reumatologicznych. Beata Tarnacka

Rehabilitacja w chorobach reumatologicznych. Beata Tarnacka Rehabilitacja w chorobach reumatologicznych Beata Tarnacka Zasady ogólne Specyfika tych chorób polega na nasileniu objawów w początkowej fazie rehabilitacji Bóle wielostawowe Rehabilitacja nie może prowadzić

Bardziej szczegółowo

Młodzieńcze Idiopatyczne Zapalenie Stawów

Młodzieńcze Idiopatyczne Zapalenie Stawów www.printo.it/pediatric-rheumatology/pl/intro Młodzieńcze Idiopatyczne Zapalenie Stawów Wersja 2016 2. RÓŻNE POSTACI MIZS 2.1 Czy istnieją różne postaci tej choroby? Istnieje kilka postaci MIZS. Różnią

Bardziej szczegółowo

Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 900 Poz. 71

Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 900 Poz. 71 Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 900 Poz. 71 Załącznik B.82. LECZENIE CERTOLIZUMABEM PEGOL PACJENTÓW Z CIĘŻKĄ, AKTYWNĄ POSTACIĄ SPONDYLOARTROPATII OSIOWEJ (SpA) BEZ ZMIAN RADIOGRAFICZNYCH CHARAKTERYSTYCZNYCH

Bardziej szczegółowo

www.pediatric-rheumathology.printo.it MŁODZIEŃCZE SPOPNDYLOARTROPATIE

www.pediatric-rheumathology.printo.it MŁODZIEŃCZE SPOPNDYLOARTROPATIE www.pediatric-rheumathology.printo.it MŁODZIEŃCZE SPOPNDYLOARTROPATIE Co to jest? Młodzieńcze spondyloartropatie stanowią grupę przewlekłych chorób zapalnych stawów oraz chorób zapalnych przyczepów ścięgien

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware. Część II Choroby układu oddechowego 137 Eleanor C. Hawkins

Spis treści. Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware. Część II Choroby układu oddechowego 137 Eleanor C. Hawkins Spis treści Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware 1 Badanie układu krążenia 2 2 Badania dodatkowe stosowane w chorobach układu krążenia 8 3 Leczenie zastoinowej niewydolności serca 29 4 Zaburzenia

Bardziej szczegółowo

Reumatoidalne zapalenie stawów. Dlaczego pacjent nie może polubić choroby, a lekarz musi być agresywny?

Reumatoidalne zapalenie stawów. Dlaczego pacjent nie może polubić choroby, a lekarz musi być agresywny? +. Dlaczego pacjent nie może polubić choroby, a lekarz musi być agresywny? Maria Rell-Bakalarska Interdyscyplinarna Akademia Medycyny Praktycznej Ivey Hayes RZS (1986 Definicja Przewlekła, immunologicznie

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka łuszczycowego zapalenia stawów w praktyce dermatologicznej

Diagnostyka łuszczycowego zapalenia stawów w praktyce dermatologicznej Diagnostyka łuszczycowego zapalenia stawów w praktyce dermatologicznej amit garg, md, a Dafna gladman, md b Dermatolodzy zajmują się chorymi na łuszczycę, którzy są obciążeni związanym z nią ryzykiem łuszczycowego

Bardziej szczegółowo

Objawy pozajelitowe nieswoistych chorób zapalnych jelit

Objawy pozajelitowe nieswoistych chorób zapalnych jelit Objawy pozajelitowe nieswoistych chorób zapalnych jelit Grażyna Rydzewska, Magdalena Pawlik Klinika Chorób Wewnętrznych i Gastroenterologii CSK MSWiA w Warszawie Objawy pozajelitowe nieswoistych chorób

Bardziej szczegółowo

Przemysław Kotyla. Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Reumatologii Śląski Uniwersytet Medyczny Katowice

Przemysław Kotyla. Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Reumatologii Śląski Uniwersytet Medyczny Katowice Przemysław Kotyla Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Reumatologii Śląski Uniwersytet Medyczny Katowice Opis problemu 59-letnia chora z obrzękami stawów, osłabieniem i niewielką suchością oczu. Wywiad

Bardziej szczegółowo

Wstęp. Patologie przyczepów ścięgnistych, więzadłowych i powięzi są określane mianem entezopatii.

Wstęp. Patologie przyczepów ścięgnistych, więzadłowych i powięzi są określane mianem entezopatii. 1. STRESZCZENIE Wstęp. Patologie przyczepów ścięgnistych, więzadłowych i powięzi są określane mianem entezopatii. Szczególnym rodzajem entezopatii, uważanym za objaw predylekcyjny i charakterystyczny jednej

Bardziej szczegółowo

Dr n. med. Małgorzata Tłustochowicz

Dr n. med. Małgorzata Tłustochowicz 18-letni mężczyzna uprawiający kolarstwo, od 8 miesięcy leczy się nieskutecznie u neurologa z powodu bólów kręgosłupa i wykrytej w MRI dyskopatii L4-L5, skierowany na konsultację do reumatologa z powodu

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA.

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA. UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA Małgorzata Biskup Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych na reumatoidalne zapalenie

Bardziej szczegółowo

Chory z zapaleniem wielostawowym

Chory z zapaleniem wielostawowym Prof. UM dr hab. med. Paweł Hrycaj Chory z zapaleniem wielostawowym Zakład Reumatologii i Immunologii Klinicznej Katedra Immunologii Klinicznej Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

Bardziej szczegółowo

KARTA PRODUKTU APARAT DO ULTRADŹWIĘKÓW. model ECO-US200 ECOSTIM NEUROSTIMULATION DEVICES AND ACCESSORIES ECONOVA All Rights Reserved.

KARTA PRODUKTU APARAT DO ULTRADŹWIĘKÓW. model ECO-US200 ECOSTIM NEUROSTIMULATION DEVICES AND ACCESSORIES ECONOVA All Rights Reserved. KARTA PRODUKTU APARAT DO ULTRADŹWIĘKÓW model ECO-US200 1997 All Rights Reserved. OPIS OGÓLNY skuteczny w leczeniu bólu i stanu zapalnego prosty w obsłudze do zastosowań domowych i gabinetowych PODSTAWOWE

Bardziej szczegółowo

LECZENIE ŁUSZCZYCOWEGO ZAPALENIA STAWÓW O PRZEBIEGU AGRESYWNYM (ŁZS) (ICD-10 L 40.5, M 07.1, M 07.2, M 07.3)

LECZENIE ŁUSZCZYCOWEGO ZAPALENIA STAWÓW O PRZEBIEGU AGRESYWNYM (ŁZS) (ICD-10 L 40.5, M 07.1, M 07.2, M 07.3) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 780 Poz. 17 Załącznik B.35. LECZENIE ŁUSZCZYCOWEGO ZAPALENIA STAWÓW O PRZEBIEGU AGRESYWNYM (ŁZS) (ICD-10 L 40.5, M 07.1, M 07.2, M 07.3) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO

Bardziej szczegółowo

Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 948 Poz. 133

Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 948 Poz. 133 Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 948 Poz. 133 Załącznik B.82. LECZENIE CERTOLIZUMABEM PEGOL PACJENTÓW Z CIĘŻKĄ, AKTYWNĄ POSTACIĄ SPONDYLOARTROPATII OSIOWEJ (SpA) BEZ ZMIAN RADIOGRAFICZNYCH CHARAKTERYSTYCZNYCH

Bardziej szczegółowo

FIZJOTERAPIA II stopień

FIZJOTERAPIA II stopień Wydział Nauk o Zdrowiu i Nauk Społecznych Państwowej Szkoły Wyższej im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej Zestaw pytań do egzaminu dyplomowego na kierunku FIZJOTERAPIA II stopień ROK AKADEMICKI

Bardziej szczegółowo

LECZENIE ŁUSZCZYCOWEGO ZAPALENIA STAWÓW O PRZEBIEGU AGRESYWNYM (ŁZS) (ICD-10 L 40.5, M 07.1, M 07.2, M 07.3)

LECZENIE ŁUSZCZYCOWEGO ZAPALENIA STAWÓW O PRZEBIEGU AGRESYWNYM (ŁZS) (ICD-10 L 40.5, M 07.1, M 07.2, M 07.3) Załącznik B.35. LECZENIE ŁUSZCZYCOWEGO ZAPALENIA STAWÓW O PRZEBIEGU AGRESYWNYM (ŁZS) (ICD-10 L 40.5, M 07.1, M 07.2, M 07.3) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Kryteria kwalifikacji:

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka obrazowa Physiotherapy & Medicine www.pandm.org Nieregularne zwężenie lub całkowite zniesienie szpary stawowej Ubytki na powierzchniach stawowych, głównie w strefie obciążania Zagęszczenie

Bardziej szczegółowo

Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi

Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi Choroby układu nerwowego 1 Zabiegi zwalczające ból i na układzie współczulnym * X 2 Choroby nerwów obwodowych X 3 Choroby mięśni X 4 Zaburzenia równowagi X 5 Guzy mózgu i rdzenia kręgowego < 4 dni X 6

Bardziej szczegółowo

Dr hab. med. Paweł Hrycaj

Dr hab. med. Paweł Hrycaj Dr hab. med. Paweł Hrycaj Chory z dolegliwościami reumatycznymi Zakład Reumatologii i Immunologii Klinicznej Katedra Immunologii Klinicznej Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Mała

Bardziej szczegółowo

29-letnia pacjentka z rumieniem guzowatym i obrzękiem obu stawów skokowych.

29-letnia pacjentka z rumieniem guzowatym i obrzękiem obu stawów skokowych. 29-letnia pacjentka z rumieniem guzowatym i obrzękiem obu stawów skokowych. Brygida Kwiatkowska Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji w Warszawie Początkowe objawy. Uczucie ogólnego

Bardziej szczegółowo

RZS w wieku podeszłym, zasady postępowania i leczenia

RZS w wieku podeszłym, zasady postępowania i leczenia RZS w wieku podeszłym, zasady postępowania i leczenia UNIWERSYTET MEDYCZNY IM. KAROLA MARCINKOWSKIEGO W POZNANIU KATEDRA REUMATOLOGII I REHABILITACJI Włodzimierz Samborski Reumatoidalne zapalenie stawów

Bardziej szczegółowo

Niestabilność kręgosłupa

Niestabilność kręgosłupa Niestabilność kręgosłupa Niestabilność kręgosłupa jest to nadmierna ruchomość kręgosłupa wykraczająca poza fizjologiczne zakresy ruchu, wywołująca dolegliwości bólowe lub objawy neurologiczne, również

Bardziej szczegółowo

LECZENIE ŁUSZCZYCOWEGO ZAPALENIA STAWÓW O PRZEBIEGU AGRESYWNYM (ŁZS) (ICD-10 L 40.5, M 07.1, M 07.2, M 07.3)

LECZENIE ŁUSZCZYCOWEGO ZAPALENIA STAWÓW O PRZEBIEGU AGRESYWNYM (ŁZS) (ICD-10 L 40.5, M 07.1, M 07.2, M 07.3) Załącznik B.35. LECZENIE ŁUSZCZYCOWEGO ZAPALENIA STAWÓW O PRZEBIEGU AGRESYWNYM (ŁZS) (ICD-10 L 40.5, M 07.1, M 07.2, M 07.3) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO 1. Kryteria kwalifikacji: ŚWIADCZENIOBIORCY

Bardziej szczegółowo

Wydział Zdrowia Publicznego, Kierunek DIETETYKA, Studia I stopnia stacjonarne I rok, Rok akademicki 2013/2014

Wydział Zdrowia Publicznego, Kierunek DIETETYKA, Studia I stopnia stacjonarne I rok, Rok akademicki 2013/2014 Grupa 1 1 63571 2.1 3.1 4.1 8.1 12.1 14.1 2 63572 2.2 3.2 4.2 8.2 12.2 14.2 3 63573 2.3 3.3 4.3 8.3 12.3 14.3 4 63574 2.4 3.4 4.4 8.4 12.4 14.4 5 63575 2.5 3.5 4.5 8.5 12.5 14.5 6 63576 2.6 3.6 5.1 9.1

Bardziej szczegółowo

Tomasz Szafrański UNIWERSYTET MEDYCZNY IM. KAROLA MARCINKOWSKIEGO W POZNANIU ODDZIAŁ REUMATOLOGII I OSTEOPOROZY SZPITAL IM. J. STRUSIA W POZNANIU

Tomasz Szafrański UNIWERSYTET MEDYCZNY IM. KAROLA MARCINKOWSKIEGO W POZNANIU ODDZIAŁ REUMATOLOGII I OSTEOPOROZY SZPITAL IM. J. STRUSIA W POZNANIU 5 Tomasz Szafrański UNIWERSYTET MEDYCZNY IM. KAROLA MARCINKOWSKIEGO W POZNANIU ODDZIAŁ REUMATOLOGII I OSTEOPOROZY SZPITAL IM. J. STRUSIA W POZNANIU Historia choroby pacjenta Pacjentka lat 67 Wzrost 156

Bardziej szczegółowo

SYLABUS. Podstawy kliniczne fizjoterapii w chirurgii i ortopedii Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot

SYLABUS. Podstawy kliniczne fizjoterapii w chirurgii i ortopedii Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot SYLABUS Nazwa przedmiotu Podstawy kliniczne fizjoterapii w chirurgii i ortopedii Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Medyczny, Instytut Fizjoterapii Kod przedmiotu Studia Kierunek studiów Poziom

Bardziej szczegółowo

- obrzęk po złamaniu kości oraz zwichnięciach i skręceniach stawów, - ostre zapalenie tkanek miękkich okołostawowych (ścięgien, torebki stawowej,

- obrzęk po złamaniu kości oraz zwichnięciach i skręceniach stawów, - ostre zapalenie tkanek miękkich okołostawowych (ścięgien, torebki stawowej, Fizykoterapia jest działem lecznictwa, w którym stosuje się występujące w przyrodzie naturalne czynniki fizyczne, jak czynniki termiczne, promieniowanie Słońca oraz czynniki fizyczne wytworzone przez różnego

Bardziej szczegółowo

Ból pleców u młodego mężczyzny częsta dolegliwość, wymagająca nierutynowego postępowania

Ból pleców u młodego mężczyzny częsta dolegliwość, wymagająca nierutynowego postępowania 51 PRZYPADKI KLINICZNE Ból pleców u młodego mężczyzny częsta dolegliwość, wymagająca nierutynowego postępowania Dr n med. Anna Zubrzycka-Sienkiewicz NZOZ Reumatika Centrum Reumatologii OPIS PRZYPADKU Z

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 40 do Zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku

Załącznik nr 40 do Zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku Załącznik nr 40 do Zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku Nazwa programu: LECZENIE REUMATOIDALNEGO ZAPALENIA STAWÓW (RZS) I MŁODZIEŃCZEGO IDIOPATYCZNEGO ZAPALENIA STAWÓW

Bardziej szczegółowo

Ból w klatce piersiowej. Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych PUM

Ból w klatce piersiowej. Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych PUM Ból w klatce piersiowej Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych PUM Patomechanizm i przyczyny Źródłem bólu mogą być wszystkie struktury klatki piersiowej, z wyjątkiem miąższu płucnego: 1) serce

Bardziej szczegółowo

Bóle kręgosłupa w schorzeniach reumatycznych

Bóle kręgosłupa w schorzeniach reumatycznych ISSN 1734 5251 www.neuroedu.pl OFICJALNE PORTALE INTERNETOWE PTN www.ptneuro.pl Bóle kręgosłupa w schorzeniach reumatycznych Magdalena Szmyrka-Kaczmarek 1, Krzysztof Kowalewski 2 1 Katedra i Klinika Reumatologii

Bardziej szczegółowo

WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI

WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI Elżbieta Adamkiewicz-Drożyńska Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Początki choroby nowotworowej u dzieci Kumulacja wielu zmian genetycznych

Bardziej szczegółowo

ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU

ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU 14 czerwca 2012 r dr n. med. Piotr Tomczak Klinika Onkologii U.M. Poznań Epidemiologia raka nerki RCC stanowi 2 3% nowotworów złośliwych

Bardziej szczegółowo

Rwę kulszową najczęściej wywołuje patologia krążka międzykręgowego, w większości przypadków dotyczy poziomu L4 lub L5.

Rwę kulszową najczęściej wywołuje patologia krążka międzykręgowego, w większości przypadków dotyczy poziomu L4 lub L5. Czy to na pewno rwa kulszowa? Jednym z najczęstszych powodów zgłaszania się pacjentów do terapeuty jest zespół bólowy kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym (L-S). Często pacjent ma zdiagnozowaną rwę

Bardziej szczegółowo

Definicja INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA 2015-04-23

Definicja INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA 2015-04-23 Definicja INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Wewnątrznaczyniowe zakażenie obejmujące struktury serca (np. zastawki, wsierdzie komór i przedsionków), duże naczynia krwionośne

Bardziej szczegółowo

Zebrała i opracowała Maria Sałamacha

Zebrała i opracowała Maria Sałamacha BÓLE BRZUCHA Zebrała i opracowała Maria Sałamacha Ból brzucha u dzieci ma zwykle charakter czynnościowy, co oznacza, że szczegółowe badania i analizy laboratoryjne nie wykazują żadnych odchyleń, jednak

Bardziej szczegółowo

Definicja INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA

Definicja INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Definicja Wewnątrznaczyniowe zakażenie obejmujące struktury serca (np. zastawki, wsierdzie komór i przedsionków), duże naczynia krwionośne

Bardziej szczegółowo

Co leczy akupunktura?

Co leczy akupunktura? Co leczy akupunktura? Akupunktura posiada bardzo szeroki zakres wskazań ukierunkowanych na przyniesienie ulgi choremu - często też okazuje się nie tylko tańsza, ale również bardziej skuteczna od stosowania

Bardziej szczegółowo

7 Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów, MIZS (arthritis chronica juvenilis)

7 Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów, MIZS (arthritis chronica juvenilis) 7/1 strona 1 Opis jednostki chorobowej 7 Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów, MIZS (arthritis chronica juvenilis) 7/1 Opis jednostki chorobowej Jest to przewlekła, postępująca, immunologicznie zależna

Bardziej szczegółowo

Przegląd chorób reumatycznych

Przegląd chorób reumatycznych reumatyzm.qxd 9/3/2008 10:09 PM Page 9 Reumatyzm prastara dolegliwość Przegląd chorób reumatycznych Światowa Organizacja Zdrowia definiuje reumatyzm jako schorzenie narządu ruchu. Wiele osób przez pojęcie

Bardziej szczegółowo

Ocena czynników opóźniających rozpoznanie i leczenie (fizjoterapia, farmakoterapia) u chorych na spondyloartropatie

Ocena czynników opóźniających rozpoznanie i leczenie (fizjoterapia, farmakoterapia) u chorych na spondyloartropatie Irena Zimmermann-Górska 1, Kamilla Klama 2 1 Wyższa Szkoła Edukacji i Terapii im. prof. Kazimiery Milanowskiej, Wydział Studiów Edukacyjnych, Katedra Reumatologii, Poznań 2 Specjalistyczna Praktyka Lekarska

Bardziej szczegółowo

wykłady 5, ćwiczenia - 15 wykłady 5, ćwiczenia - 15 Nakład pracy studenta bilans punktów ECTS Obciążenie studenta

wykłady 5, ćwiczenia - 15 wykłady 5, ćwiczenia - 15 Nakład pracy studenta bilans punktów ECTS Obciążenie studenta Lp. Element Opis 1 Nazwa 2 Typ Podstawy fizjoterapii klinicznej w chorobach wieloukładowych w obrębie narządu ruchu obowiązkowy 3 Instytut Nauk o Zdrowiu 4 Kod PPWSZ F-P_20 Kierunek, kierunek: Fizjoterapia

Bardziej szczegółowo

ZABIEGI DOSTĘPNE W STREFIE POPRAWY ZDROWIA

ZABIEGI DOSTĘPNE W STREFIE POPRAWY ZDROWIA ZABIEGI DOSTĘPNE W STREFIE POPRAWY ZDROWIA Zabiegi w tej strefie dobierane są na podstawie badania fizjoterapeutycznego. ELEKTROTERAPIA Metoda fizjoterapeutyczna, polegająca na oddziaływaniu prądem elektrycznym

Bardziej szczegółowo

TABELA NORM USZCZERBKU NA ZDROWIU EDU PLUS

TABELA NORM USZCZERBKU NA ZDROWIU EDU PLUS Załącznik nr do Ogólnych Warunków Ubezpieczenia Edu Plus zatwierdzonych uchwałą 0/04/03/204 Zarządu InterRisk TU S.A. Vienna Insurance Group z dnia 04.03.204 r. I. USZKODZENIA GŁOWY. ZŁAMANIE KOŚCI POKRYWY

Bardziej szczegółowo

Układ mięśniowo-szkieletowy

Układ mięśniowo-szkieletowy WE Układ mięśniowo-szkieletowy Klasyfikuj prace ogólne dotyczące układu mięśniowo-szkieletowego i chorób narządów ruchu u dzieci w WS 270. Klasyfikuj prace: Pielęgniarstwo w chorobach układu mięśniowoszkieletowego

Bardziej szczegółowo

Rysunek 1: Pochewka ścięgnista pierwszego przedziału prostowników

Rysunek 1: Pochewka ścięgnista pierwszego przedziału prostowników ZESPÓŁ DE QUERVAINA Zespół do Quervaina jest jednostką chorobową z grupy entezopatii, opisaną po raz pierwszy w 1895 roku. Obejmuje zapalenie pochewki ścięgnistej pierwszego przedziału prostowników ścięgna

Bardziej szczegółowo

Poradnik dla pacjentów

Poradnik dla pacjentów Poradnik dla pacjentów Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa Ewa Stanisławska-Biernat Patronat Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego Akademia Nowoczesnej Reumatologii jest edukacyjną inicjatywą

Bardziej szczegółowo

KATEDRA CHIRURGII STOMATOLOGICZNEJ I SZCZĘKOWO- TWARZOWEJ ZAKŁAD CHIRURGII STOMATOLOGICZNEJ

KATEDRA CHIRURGII STOMATOLOGICZNEJ I SZCZĘKOWO- TWARZOWEJ ZAKŁAD CHIRURGII STOMATOLOGICZNEJ DLA STUDENTÓW III ROKU ODDZIAŁU STOMATOLOGII SEMESTR VI (LETNI) 1. Zapoznanie z organizacją Katedry, w szczególności z organizacją Zakładu Chirurgii Stomatologicznej. Powiązania chirurgii stomatologicznej

Bardziej szczegółowo

PROGRAM PRAKTYK ZAWODOWYCH W WYBRANYCH SPECJALIZACJIACH KLINICZNYCH

PROGRAM PRAKTYK ZAWODOWYCH W WYBRANYCH SPECJALIZACJIACH KLINICZNYCH PROGRAM PRAKTYK ZAWODOWYCH W WYBRANYCH SPECJALIZACJIACH KLINICZNYCH Student w ramach realizacji praktyki klinicznej w danej specjalizacji dostępnej w wybranej placówce medycznej, powinien odbywać ją w

Bardziej szczegółowo

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W KONINIE WYDZIAŁ KULTURY FIZYCZNEJ I OCHRONY ZDROWIA. Katedra Fizjoterapii i Nauk o Zdrowiu. Kierunek: Fizjoterapia

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W KONINIE WYDZIAŁ KULTURY FIZYCZNEJ I OCHRONY ZDROWIA. Katedra Fizjoterapii i Nauk o Zdrowiu. Kierunek: Fizjoterapia PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W KONINIE WYDZIAŁ KULTURY FIZYCZNEJ I OCHRONY ZDROWIA Katedra Fizjoterapii i Nauk o Zdrowiu Kierunek: Fizjoterapia SYLABUS Nazwa przedmiotu Fizjoterapia kliniczna w dysfunkcji

Bardziej szczegółowo

Przewlekłe choroby zapalne. naturalna historia choroby epidemiologia uwarunkowania ekonomiczne

Przewlekłe choroby zapalne. naturalna historia choroby epidemiologia uwarunkowania ekonomiczne Przewlekłe choroby zapalne naturalna historia choroby epidemiologia uwarunkowania ekonomiczne Kraków 2014 OPRACOWAŁ ZESPÓŁ Agata Łaszewska Beata Laskowska Monika Natkaniec Krzysztof Gajda Dariusz Gilewski

Bardziej szczegółowo

CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE

CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA ROZDZIA 4 NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE Arkadiusz Jeziorski W Polsce do lekarzy onkologów zgłasza się rocznie ponad 130 tysięcy nowych pacjentów; około 80 tysięcy

Bardziej szczegółowo

Długoterminowa skuteczność golimumabu u pacjentów z zapalnymi spondyloartropatiami wtorek, 03 lutego :06

Długoterminowa skuteczność golimumabu u pacjentów z zapalnymi spondyloartropatiami wtorek, 03 lutego :06 Skuteczność leczenia zapalnych chorób reumatycznych poprawiła się istotnie w ostatnich latach. Złożyło się na to wiele czynników, do których można zaliczyć wczesną diagnostykę i szybkie rozpoczynanie odpowiedniej

Bardziej szczegółowo

Grzegorz Lewandowski. Wydanie poprawione

Grzegorz Lewandowski. Wydanie poprawione Grzegorz Lewandowski O Wydanie poprawione GRZEGORZ LEWANDOWSKI Masaż leczniczy Wydanie poprawione i uzupełnione Łódź 2012 4 Spis treści W prowadzenie... 3 Rozdział I. Okolice ciała ludzkiego... 11 Rozdział

Bardziej szczegółowo

Klinika i Poliklinika Reumatologii, Instytut Reumatologii im. prof. dr hab. med. Eleonory Reicher w Warszawie

Klinika i Poliklinika Reumatologii, Instytut Reumatologii im. prof. dr hab. med. Eleonory Reicher w Warszawie Zalecenia postępowania diagnostycznego i terapeutycznego/ Recommendations for diagnosis and treatment Reumatologia 2012; 50, 2: 93 102 Spondyloartropatie Spondyloarthropathies Ewa Stanisławska-Biernat

Bardziej szczegółowo

Spondyloartropatia osiowa i zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa

Spondyloartropatia osiowa i zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa Zalecenia postępowania diagnostyczno-terapeutycznego : 15 21 DOI: 10.5114/reum.2016.5999 Spondyloartropatia osiowa i zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa Ankylosing spondylitis and axial spondyloarthropathy

Bardziej szczegółowo

Katalog usług AZ MED Sp. z o.o.

Katalog usług AZ MED Sp. z o.o. Katalog usług AZ MED Sp. z o.o. Oferujemy leczenie bólu bez względu na jego pochodzenie i przyczyny AZ MED Informacje ogólne W zakresie działaności AZ MED Sp. z o.o. działają poradnie: leczenia bólu (neurologia,ortopedia

Bardziej szczegółowo

Anatomia kończyny dolnej

Anatomia kończyny dolnej Podstawy chirurgii i diagnostyki chorób kończyn dolnych dr n. med. Adam Węgrzynowski Anatomia kończyny dolnej Kości i więzadła Mięśnie i ścięgna Naczynia żylne Naczynia tętnicze Naczynia limfatyczne Nerwy

Bardziej szczegółowo

SYLABUS. Podstawy kliniczne fizjoterapii w chirurgii i ortopedii

SYLABUS. Podstawy kliniczne fizjoterapii w chirurgii i ortopedii Załącznik nr 1 do Zarządzenia Rektora UR Nr 4/2012 z dnia 20.01.2012r. SYLABUS Nazwa przedmiotu Podstawy kliniczne fizjoterapii w chirurgii i ortopedii Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Instytut Fizjoterapii

Bardziej szczegółowo

ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA

ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA 25 UZUPEŁNIENIA ZAWARTE W ODPOWIEDNICH PUNKTACH CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO DLA PRODUKTÓW ZAWIERAJĄCYCH

Bardziej szczegółowo

Program Profilaktyki Zdrowotnej

Program Profilaktyki Zdrowotnej Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr IX/56/2011 Program Profilaktyki Zdrowotnej Realizowany w roku 2011 pod nazwą Badania wad postawy wśród dzieci klas pierwszych szkół podstawowych miasta Tczewa w ramach programu

Bardziej szczegółowo

Rola witaminy D w praktyce lekarza rehabilitacji medycznej. dr n. med. Anna Pacholec prof. dr hab. n. med. Krystyna Księżopolska-Orłowska

Rola witaminy D w praktyce lekarza rehabilitacji medycznej. dr n. med. Anna Pacholec prof. dr hab. n. med. Krystyna Księżopolska-Orłowska Rola witaminy D w praktyce lekarza rehabilitacji medycznej dr n. med. Anna Pacholec prof. dr hab. n. med. Krystyna Księżopolska-Orłowska Rehabilitacja medyczna Rehabilitacja medyczna to dziedzina medycyny

Bardziej szczegółowo

Bóle w klatce piersiowej. Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Nadciśnienia Tętniczego

Bóle w klatce piersiowej. Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Nadciśnienia Tętniczego Bóle w klatce piersiowej Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Nadciśnienia Tętniczego Bóle w klatce piersiowej Najczęstsza przyczyna konsultacji szpitalnych Największy niepokój chorego Najczęstsza po

Bardziej szczegółowo

Ceny oczekiwane w rodzaju: leczenie szpitalne - programy zdrowotne (lekowe) obowiązujące od 01.07.2012 r. Cena Oczekiwana 03.0000.301.

Ceny oczekiwane w rodzaju: leczenie szpitalne - programy zdrowotne (lekowe) obowiązujące od 01.07.2012 r. Cena Oczekiwana 03.0000.301. Ceny oczekiwane w rodzaju: leczenie szpitalne - programy zdrowotne (lekowe) obowiązujące od 01.07.2012 r. Kod Zakresu Nazwa Zakresu Cena Oczekiwana 03.0000.301.02 PROGRAM LECZENIA PRZEWLEKŁEGO WZW TYPU

Bardziej szczegółowo

1. Cel praktyki Doskonalenie umiejętności zawodowych w sprawowaniu opieki nad chorym hospitalizowanym chirurgicznym

1. Cel praktyki Doskonalenie umiejętności zawodowych w sprawowaniu opieki nad chorym hospitalizowanym chirurgicznym Praktyka zawodowa z Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne Studia stacjonarne Autor programu: mgr Maria Półtorak Liczba godzin: 160 godz; 4 tygodnie Czas realizacji: II. rok ; IV semestr; praktyka wakacyjna

Bardziej szczegółowo

Działania niepożądane radioterapii

Działania niepożądane radioterapii Działania niepożądane radioterapii Powikłania po radioterapii dzielimy na wczesne i późne. Powikłania wczesne ostre występują w trakcie leczenia i do 3 miesięcy po jego zakończeniu. Ostry odczyn popromienny

Bardziej szczegółowo

Dorosły MIZS. Anna Felis - Giemza. Klinika i Poliklinika Układowych Chorób Tkanki Łącznej

Dorosły MIZS. Anna Felis - Giemza. Klinika i Poliklinika Układowych Chorób Tkanki Łącznej Dorosły MIZS Anna Felis - Giemza Klinika i Poliklinika Układowych Chorób Tkanki Łącznej 25.11.2017 19-letni chory z rozpoznanym MIZS w wieku 8 lat w remisji od 4 lat przyjęty do Kliniki Reumatologii z

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych. Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych

Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych. Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych Piśmiennictwo: Szczeklik E. Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych. PZWL 1979 Bolechowski F. Podstawy ogólnej diagnostyki

Bardziej szczegółowo

OPISU PRZEDMIOTU - SYLABUS

OPISU PRZEDMIOTU - SYLABUS Załącznik nr 1 do Zarządzenia Rektora UR Nr 4/2012 z dnia 20.01.2012r. OPISU PRZEDMIOTU - SYLABUS Nazwa przedmiotu Fizjoterapia kliniczna w reumatologii Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Instytut Fizjoterapii

Bardziej szczegółowo

Leczenie łuszczycowego zapalenia stawów o przebiegu agresywnym

Leczenie łuszczycowego zapalenia stawów o przebiegu agresywnym Załącznik nr 49 do Zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku Nazwa programu: ICD- 10 łuszczyca stawowa L40.5 (łuszczycowe zapalenie stawów L40.5, M07.1, M07.2, M07.3) Dziedzina

Bardziej szczegółowo

Wywiady - - układ krążenia. Łukasz Jankowski

Wywiady - - układ krążenia. Łukasz Jankowski Wywiady - - układ krążenia Łukasz Jankowski Ból w klatce piersiowej Ból wieńcowy Patofizjologia: Efekt zaburzeń podaży i popytu na tlen, wynikający z miażdżycy tętnic wieńcowych (choroba wieńcowa) Inne

Bardziej szczegółowo

36-letnia chora na reumatoidalne zapalenie stawów z wybitnym zaostrzeniem choroby na leczeniu metotreksatem 20mg/tydz i Encortonem 10mg/dobę

36-letnia chora na reumatoidalne zapalenie stawów z wybitnym zaostrzeniem choroby na leczeniu metotreksatem 20mg/tydz i Encortonem 10mg/dobę 36-letnia chora na reumatoidalne zapalenie stawów z wybitnym zaostrzeniem choroby na leczeniu metotreksatem 20mg/tydz i Encortonem 10mg/dobę Anna Raczkiewicz Klinika Chorób Wewnętrznych i Reumatologii

Bardziej szczegółowo

2015 Best International Hospital Poland Award Tomasz Poboży

2015 Best International Hospital Poland Award Tomasz Poboży Koordynator Ortopedii w Szpital u Medicover w Warszawie 2015 Best International Hospital Poland Award Tomasz Poboży www.usgstawow.pl www.zawszewruchu.pl Tomasz Poboży Liniowe Konweksowe Sektorowe Endokawitarne

Bardziej szczegółowo

Etiopatogeneza: Leczenie kręgozmyków z dużym ześlizgiem

Etiopatogeneza: Leczenie kręgozmyków z dużym ześlizgiem Leczenie kręgozmyków z dużym ześlizgiem Physiotherapy & Medicine www.pandm.org Definicja: Kręgozmyk prawdziwy jest to wada chorobowa polegająca na ześlizgu kręgów w obrębie kręgoszczeliny na poziomie L5-

Bardziej szczegółowo

ZESZTYWNIAJĄCE ZAPALENIE STAWÓW KRĘGOSŁUPA - ZZSK

ZESZTYWNIAJĄCE ZAPALENIE STAWÓW KRĘGOSŁUPA - ZZSK ZESZTYWNIAJĄCE ZAPALENIE STAWÓW KRĘGOSŁUPA - ZZSK Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (choroba Betchereda, spondyloartritis dycylopoetica) jest procesem zapalnym, przewlekłym, postępującym z okresami

Bardziej szczegółowo

FORMULARZ MEDYCZNY PACJENTA

FORMULARZ MEDYCZNY PACJENTA Data wypełnienia: FORMULARZ MEDYCZNY PACJENTA NAZWISKO i IMIĘ PESEL ADRES TELEFON Nazwisko i imię opiekuna/osoby upoważnionej do kontaktu: Telefon osoby upoważnionej do kontaktu: ROZPOZNANIE LEKARSKIE

Bardziej szczegółowo

Zapalenia płuc u dzieci

Zapalenia płuc u dzieci Zapalenia płuc u dzieci Katarzyna Krenke Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego Warszawski Uniwersytet Medyczny Zapalenie płuc - definicja 1. Objawy wskazujące na ostre zakażenie (gorączka,

Bardziej szczegółowo

Kręgozmyk, choroba Bechterowa, reumatyzm stawów, osteoporoza

Kręgozmyk, choroba Bechterowa, reumatyzm stawów, osteoporoza Kręgozmyk, choroba Bechterowa, reumatyzm stawów, osteoporoza Kręgozmyk (spondylolisteza) - jest to zsunięcie się kręgu do przodu (w kierunku brzucha) w stosunku do kręgu położonego poniżej. Dotyczy to

Bardziej szczegółowo

Bożena Targońska-Stępniak Katedra i Klinika Reumatologii i Układowych Chorób Tkanki Łącznej Uniwersytet Medyczny w Lublinie

Bożena Targońska-Stępniak Katedra i Klinika Reumatologii i Układowych Chorób Tkanki Łącznej Uniwersytet Medyczny w Lublinie Bożena Targońska-Stępniak Katedra i Klinika Reumatologii i Układowych Chorób Tkanki Łącznej Uniwersytet Medyczny w Lublinie Najczęstsza choroba stawów i główna przyczyna bólu i inwalidztwa u starszych

Bardziej szczegółowo

WSKAZANIA DO LECZENIA CHIRURGICZNEGO W CHOROBACH ZAPALNYCH JELIT. Zuzanna Kaszycka Klinika Chirurgii Gastroenterologicznej i Transplantologii

WSKAZANIA DO LECZENIA CHIRURGICZNEGO W CHOROBACH ZAPALNYCH JELIT. Zuzanna Kaszycka Klinika Chirurgii Gastroenterologicznej i Transplantologii WSKAZANIA DO LECZENIA CHIRURGICZNEGO W CHOROBACH ZAPALNYCH JELIT Zuzanna Kaszycka Klinika Chirurgii Gastroenterologicznej i Transplantologii Choroba Crohna Zapalenie przewodu pokarmowego w chorobie Crohna

Bardziej szczegółowo

Choroba Zwyrodnieniowa Stawów (Osteoarthritis) - definicja

Choroba Zwyrodnieniowa Stawów (Osteoarthritis) - definicja Choroba Zwyrodnieniowa Stawów (Osteoarthritis) - definicja skojarzenie procesu niszczenia chrząstki stawowej, wtórnych zmian w nasadach kostnych oraz zapalenia błony maziowej, prowadzące do uszkodzenia

Bardziej szczegółowo

Kręgozmyk. Typowy obraz kręgozmyku L5-S1. Czerwoną linią zaznaczona wielkość przesunięcia. Inne choroby mylone z kręgozmykiem:

Kręgozmyk. Typowy obraz kręgozmyku L5-S1. Czerwoną linią zaznaczona wielkość przesunięcia. Inne choroby mylone z kręgozmykiem: Kręgozmyk Kręgozmyk (inaczej - spondylolisteza) jest to forma przewlekłej niestabilności kręgosłupa. Polega ona na przesunięciu (podwichnięciu) kręgów względem siebie (wyższy kręg ulega podwichnięciu do

Bardziej szczegółowo

SYLABUS. DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty)

SYLABUS. DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty) SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2015-2018 (skrajne daty) 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Kod przedmiotu/ modułu* Wydział (nazwa jednostki prowadzącej kierunek)

Bardziej szczegółowo

Spis treści ROZDZIAŁ 1 ROZDZIAŁ 2 ROZDZIAŁ 3 ROZDZIAŁ 4. Spis Autorów Wstęp

Spis treści ROZDZIAŁ 1 ROZDZIAŁ 2 ROZDZIAŁ 3 ROZDZIAŁ 4. Spis Autorów Wstęp Spis treści Spis Autorów Wstęp ROZDZIAŁ 1 Metabolizm w chirurgii 1.1. Informacje wstępne...1 1.2. Podział ustroju...1 1.3. Prawa równowagi wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej...2 1.4. Skład elektrolitowy

Bardziej szczegółowo

WSKAZANIA ORTOPEDYCZNE DO OPERACJI CIĘCIA CESARSKIEGO FAKTY I MITY

WSKAZANIA ORTOPEDYCZNE DO OPERACJI CIĘCIA CESARSKIEGO FAKTY I MITY WSKAZANIA ORTOPEDYCZNE DO OPERACJI CIĘCIA CESARSKIEGO FAKTY I MITY Sławomir Dudko, Damian Kusz Katedra i Klinika Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu Wydziału Lekarskiego w Katowicach Śląskiego Uniwersytetu

Bardziej szczegółowo

CHOROBY ZAPALNE STAWÓW

CHOROBY ZAPALNE STAWÓW CHOROBY ZAPALNE STAWÓW Siarczan glukozaminy w dawce dobowej 1500 mg lub siarczan chondroityny w dawce dobowej 800 mg stosowane są w leczeniu pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawu biodrowego i kolanowego.

Bardziej szczegółowo

Przegląd wiedzy na temat leku Simponi i uzasadnienie udzielenia Pozwolenia na dopuszczenie do obrotu w UE

Przegląd wiedzy na temat leku Simponi i uzasadnienie udzielenia Pozwolenia na dopuszczenie do obrotu w UE EMA/115257/2019 EMEA/H/C/000992 Przegląd wiedzy na temat leku Simponi i uzasadnienie udzielenia Pozwolenia na dopuszczenie do obrotu w UE Co to jest lek Simponi i w jakim celu się go stosuje Simponi jest

Bardziej szczegółowo