Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie Wydział Polityki Społecznej WP-III

Transkrypt

1 Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie Wydział Polityki Społecznej WP-III Protokół z kontroli kompleksowej w Środowiskowym Domu Samopomocy w Krakowie przy ul. Dobrego Pasterza 110/22, przeprowadzonej przez pracowników Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie Teresę Łochmańczyk starszego inspektora i Elżbietę Nowak starszego inspektora wojewódzkiego. Kontrolę przeprowadzono 22 czerwca 2012 roku na podstawie art. 22 pkt 9 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 Nr 175 poz z późn. zm.), rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 roku w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. Nr 238 poz. 1586), rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 roku w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.) oraz upoważnienia znak: WP- III z 21 maja 2012 roku wydanego z upoważnienia Wojewody Małopolskiego przez Zastępcę Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie. Ilekroć w dalszej części protokołu jest mowa o: 1) ŚDS należy przez to rozumieć Środowiskowy Dom Samopomocy w Krakowie przy ul. Dobrego Pasterza 110/22 2) ustawie o pomocy społecznej należy przez to rozumieć ustawę z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 roku Nr 175, poz.1362 z późn. zm.), 3) rozporządzeniu należy przez to rozumieć rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 roku w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. Nr 238 poz. 1586). Przedmiot i zakres kontroli obejmował funkcjonowanie placówki, kwalifikacje osób i standard usług określonych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 roku w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. Nr 238 poz. 1586) oraz wykorzystanie miejsc w ośrodku. Protokół zawiera ustalenia dokonane na podstawie wizji lokalnej, analizy wybranych dokumentów oraz informacji ustnych i pisemnych uzyskanych od Kierownika jednostki i osób korzystających z usług świadczonych w ŚDS. Organizacja domu Środowiskowy Dom Samopomocy w Krakowie przy ul. Dobrego Pasterza 110/22 jest jednostką organizacyjną pomocy społecznej - ośrodkiem wsparcia dziennego przeznaczonym dla 19 osób, typu C. Dom prowadzony jest przez Małopolską Fundację Pomocy Ludziom Dotkniętym Chorobą Alzheimera na zlecenie Gminy Miejskiej Kraków. Aktualnie obowiązująca umowa zlecenia realizacji zadania została zawarta na okres od 1 stycznia 2012 roku do 31 grudnia 2014 roku. Kierownik ŚDS przedstawił do wglądu następującą dokumentację, dotyczącą podstaw funkcjonowania ŚDS: 1. Regulamin Organizacyjny Środowiskowego Domu Samopomocy 2. Plan pracy na 2012 rok. 3. Program działalności Środowiskowego Domu Samopomocy. 4. Statut Środowiskowego Domu Samopomocy Regulamin Organizacyjny Środowiskowego Domu Samopomocy, Plan pracy na 2012 rok, Program działalności zostały uzgodnione z Wojewodą Małopolskim.

2 W wyniku analizy Regulaminu stwierdzono, że w określonej strukturze organizacyjnej zespołu aktywizująco-wspierającego, wśród stanowisk wymieniono pedagoga zdrowia jak również asystenta osoby starszej terapeuty. W czasie kontroli Dom reprezentował Kierownik - Pan Andrzej Mokrzycki. Zgodnie z art. 122 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz z późn. zm.) Osoby kierujące jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej są obowiązane posiadać co najmniej 3-letni staż pracy w pomocy społecznej oraz specjalizację z zakresu organizacji pomocy społecznej. Ponadto zgodnie z rozporządzeniem w sprawie środowiskowych domów samopomocy 9 ust. 1 2 cyt.: 1. Kierownik domu jest obowiązany posiadać wykształcenie wyższe na kierunku mającym zastosowanie przy świadczeniu usług w domu oraz co najmniej półroczny staż pracy na stanowisku, na którym miał bezpośredni kontakt z osobami z zaburzeniami psychicznymi. Pan Andrzej Mokrzycki, ukończył: Politechnikę Krakowską, uzyskując w 1975 roku tytuł inżyniera, studia podyplomowe w zakresie zarządzanie i organizacji w jednostkach pomocy społecznej w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Oświęcimiu, w 2009 roku. Warunki lokalowe. Placówka usytuowana jest w dwóch, połączonych (poprzez wyburzenie ścianki) mieszkaniach znajdujących się w bloku mieszkalnym. Lokale są własnością Gminy Miejskiej Kraków w zarządzie ZBK, ich powierzchnia w sumie wynosi 93,80 m². Dostęp do lokalu nie jest pozbawiony barier architektonicznych, gdyż wejście do placówki poprzedzone jest kilkoma stopniami znajdującymi się na klatce schodowej bloku. Drzwi wejściowe do pomieszczeń są wąskie i mogą stanowić barierę dla osób poruszających się na wózku inwalidzkim lub przy pomocy sprzętu ortopedycznego. Placówka dysponuje czterema toaletami z czego dwie usytuowane są w łazienkach. Dom oferuje toaletę dla personelu, dla mężczyzn oraz dwie toalety dla kobiet. Żadna z oferowanych toalet (0,94 m²) i łazienek (2,6m²) z powodu zbyt małej powierzchni nie jest w pełni dostosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych. W placówce znajduje się niewielka sala ogólna spotkań licząca niespełna 30m², jedenastometrowa jadalnia, pokój indywidualnego poradnictwa o powierzchni 9,87m², pomieszczenie biurowe oraz dwa pomieszczenia kuchenne. Placówka boryka się z bardzo trudnymi warunkami lokalowymi, pomieszczenia są nieduże i ciasne. Powierzchnia przypadająca na jednego uczestnika wynosi 4,93m 2, zatem znacznie mniej niż wymóg rozporządzenia w tym zakresie. Placówka nie jest wyposażona w udogodnienia umożliwiające funkcjonowanie osobom niepełnosprawnym, nie posiada co najmniej dwóch wielofunkcyjnych pomieszczeń do prowadzenia działalności wspierającej, aktywizującej i rehabilitacyjnej, między innymi w formie treningów. Dom oferuje wydzielone pomieszczenie kuchenne z niezbędnymi urządzeniami i sprzętem gospodarstwa domowego, pełniące funkcję pracowni kulinarnej. Jadalnia, która zgodnie z rozporządzeniem mogłaby pełnić funkcję klubu lub sali aktywizacji i terapii zajęciowej lub pomieszczenia do terapii ruchowej jest zbyt mała (11m²) aby wykorzystywać ją do zajęć z większą liczbą uczestników. Pracownicy. Zgodnie z przepisami rozporządzenia oraz postanowieniami Regulaminu Organizacyjnego kierownik zatrudnia pracowników Domu. Kierownik ŚDS przedstawił w układzie tabelarycznym, informację o zatrudnieniu, wymiarze czasu pracy oraz posiadane kwalifikacje zawodowe. 2

3 L.p. Nazwa stanowiska Imię i nazwisko osoby zatrudnionej Data zatrudnienia w śds Wymiar zatrudnienia w przeliczeniu na etat lub w razie zlecenia - ilość godzin pracy na terenie jednostki w tygodniu Wykształcenie 1. Kierownik/ dyrektor Andrzej Mokrzycki 2. psycholog Michał G. 3 Pracownik socjalny/ terapeuta pedagog pedagog Zuzanna K. Małgorzata B.-O. Małgorzata M. terapeuta Barbara P. księgowa Wanda S. Ilość etatów 5,1 łącznie: Liczba etatów pracowników zespołu 4,6 wspierajacoaktywizującego etat 0,6 etatu 1 etat 1 etat/urlop macierzyńsk i etat/ urlop zaległy po urlopie macierzyńsk im etat/umowa na zastępstwo 0,5 etatu Inż, Politechnika Krakowska 1975 PWSZ Oświęcim 2009 Dr nauk hum, UJ 2011 mgr, psychologia stosowana 2002 UJ mgr, kulturoznawstwo 2005 UJ Mgr socjologii, praca socjalna UJ technik technologii i żywienia 2002 Podypl. W zakresie zarządzania w pomocy społecznej WSA Bielsko-Biała 2004 mgr pedagogika BWSH Koszalin 2000 medyczne studium zawodowe 1995 Mgr pedagogiki zdrowia, UŚ 2005 Lic. psychosocjologia Akademia Krakowska 2011 Politechnika Krakowska, inż 1974 Technik ekonomista, studium zawodowe 2000 Wskaźnik zespołu wspierajaco-aktywizującego (obliczony zgodnie z 12 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy wynosi 4,13 na 1 etat (3,8 osoby na 1 pracownika) Wg stanu na dzień kontroli w ŚDS zatrudnionych było 7 osób (w tym 6 osób w zespole wspierająco-aktywizującym). Psycholog zatrudniony jest w niepełnym wymiarze czasu pracy-0,6 etatu, natomiast pozostali pracownicy Zespołu realizują swoje zadania w ramach pełnych etatów. W skład zespołu wspierająco-aktywizującego wchodzi kierownik, pracownik socjalny, psycholog, pedagog, terapeuta. Przeanalizowano kwalifikacje zatrudnionej kadry. Osoby zespołu wspierająco-aktywizującego zatrudnione są w ramach 4,6 etatu. Wskaźnik zatrudnienia pracowników zespołu wynosi 4,13 na 1 etat (3,8 osoby na 1 pracownika). Zgodnie z 12 wskaźnik zatrudnienia pracowników zespołu wspierającoaktywizującego winien wynosić nie mniej niż 1 etat na 5 uczestników w domu typu C. Działania Domu wspierane są przez studentów psychologii i pedagogiki w ramach praktyk studenckich. 3

4 Zgodnie z 11 ust. 2 rozporządzenia, pracownicy, których zakres obowiązków obejmuje prowadzenie treningów umiejętności społecznych, są obowiązani posiadać przeszkolenie i doświadczenie w zakresie: 1) umiejętności kształtowania motywacji do akceptowanych przez otoczenie zachowań; 2) kształtowania nawyków celowej aktywności; 3) prowadzenia treningu zachowań społecznych. Z wyjaśnień złożonych przez kierownika, iż pracownicy nie brali udziału w szkoleniach ani kursach w powyższym zakresie. Zgodnie z 6 ust. 1 cyt. Rozporządzenia Dom działa co najmniej 5 dni w tygodniu po 8 godzin dziennie, w tym co najmniej przez 6 godzin dziennie są prowadzone zajęcia z uczestnikami, a pozostały czas przeznacza się na czynności porządkowe, przygotowanie do zajęć, uzupełnianie prowadzonej dokumentacji. ŚDS w Krakowie, ul. Dobrego Pasterza 110/22 działa od poniedziałku do piątku w godzinach od 8.00 do Zajęcia z uczestnikami prowadzone są w godzinach: 8.30 do Usługi świadczone przez ŚDS. Zgodnie z art. 51 a. ust. 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362, ze zm.) Środowiskowy dom samopomocy świadczy usługi w ramach indywidualnych lub zespołowych treningów samoobsługi i treningów umiejętności społecznych, polegających na nauce, rozwijaniu lub podtrzymywaniu umiejętności w zakresie czynności dnia codziennego i funkcjonowania w życiu społecznym. Ustalono, że świadczenie usług w ŚDS przy ul Dobrego Pasterza, w związku ze specyfiką schorzeń osób przebywających w placówce, polega głównie na podtrzymywaniu posiadanych umiejętności w zakresie czynności dnia codziennego i funkcjonowania w życiu społecznym. Usługi realizowane są w ramach: * treningu interpersonalnego, * treningu spędzania wolnego czasu, * treningu umiejętności funkcjonowania w życiu codziennym, * poradnictwa psychologicznego, * treningu usprawniania ruchowego, * organizowania imprez kulturalno oświatowych, * współpracy ze środowiskiem lokalnym. Oferowane formy zajęć to: - trening orientacji w rzeczywistości -ćwiczenia kładące nacisk na orientację w czasie i miejscu - ćwiczenia zdolności zapamiętywania nowych informacji - ćwiczenia pamięci - ćwiczenia usprawniające koncentrację uwagi - ćwiczenia skojarzeniowe - ćwiczenia usprawniające logiczne myślenie - ćwiczenia mające na celu utrzymanie umiejętności pisania, czytania i mówienia - ćwiczenia usprawniające postrzeganie wzrokowe i słuchowe - ćwiczenia ukierunkowane na polepszenie sprawności fizycznej (gimnastyka, spacery) - zajęcia plastyczne i manualne - muzykoterapia - elementy relaksacji - zapobieganie wycofaniu z życia społecznego (wycieczki, wyjścia do muzeum, imprezy integracyjne). Uczestnicy ŚDS 4

5 Zgodnie z 5 ust. 1 i 2 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy Liczba miejsc w domu usytuowanym w jednym budynku nie może być mniejsza niż 15 i większa niż 60, z zastrzeżeniem ust Maksymalna liczba miejsc w domu prowadzonym w kilku odrębnych budynkach nie może być większa niż 120. Kierownik ŚDS w ankiecie do kontroli przedłożył następującą informację o uczestnikach: - liczba uczestników posiadających decyzje: 19, - liczba kobiet: 13, liczba mężczyzn: 6. Wiek uczestników lat. Z rozliczenia wykorzystania miejsc w śds za miesiąc maj 2012 r. wynika, iż liczba uczestników korzystających z ośrodka w analizowanym miesiącu wynosiła 22. Natomiast średniomiesięczna liczba osób korzystających z ŚDS wykazana w przedmiotowym sprawozdaniu to 12. W analogicznym sprawozdaniu za miesiąc marzec wykazano 21 osób korzystających z ośrodka oraz 13 osób jako średniomiesięczna liczba osób korzystających z ŚDS. Z analizy list obecności za okres od 4 czerwca do 15 czerwca br. wynika, że zawiera ona 22 nazwiska i imiona osób wraz z własnoręcznymi podpisami uczestników. Dodatkowo stwierdzono, iż uczestnicy: C.N., M.P. w omawianym okresie nie złożyli podpisu na liście obecności. Kilku uczestników tylko dwukrotnie potwierdziło swoją obecność na liście. Brak adnotacji o przyczynach nieobecności. Ponadto analiza list obecności wykazała, iż w okresie od 30 kwietnia do 4 maja br. oraz 8 czerwca br. placówka była nieczynna. Kierownik złożył wyjaśnienia następującej treści: 1. dotyczy weekendu majowego W związku z zasygnalizowaniem przez większość opiekunów nieobecności podopiecznych w trakcie weekendu majowego oraz zgłoszenia przez pracowników chęci wzięcia dwóch dni urlopu na żądanie zadecydowałem, że wszyscy pracownicy biorą urlop po uprzednim uprzedzeniu opiekunów podopiecznych. Podopieczni wyrazili zgodę, w załączeniu ksero listy z podpisami uczestników powiadamiającej opiekunów i uczestników o zamknięciu placówki w danych dniach. 2. Dotyczy zamknięcia ośrodka w dniu (piątek po Bożym Ciele) Sytuacja była podobna, większość opiekunów zgłosiła nieobecność z powodu wyjazdu zatem nie było sensu przychodzić dla dosłownie paru osób wszyscy pracownicy wystąpili o urlop na żądanie. Załączona do wyjaśnień kserokopia listy wykazała, iż placówka nie działała również 6 kwietnia 2012 r. Przy nazwisku pod pozycją 14 brak podpisu osoby akceptującej informację o braku zajęć. Zgodnie z 6 ust. 3 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy Po uzgodnieniu z uczestnikami lub ich opiekunami dopuszcza się możliwość zamknięcia domu w czasie ferii letnich lub zimowych na okres nie dłuższy niż 15 dni roboczych w roku kalendarzowym, po uprzednim poinformowaniu, z dwutygodniowym wyprzedzeniem, jednostki prowadzącej lub jednostki zlecającej oraz wydziału właściwego do spraw pomocy społecznej odpowiedniego urzędu wojewódzkiego o opisanych powyżej przerwach placówka nie poinformowała Wydziału Polityki Społecznej MUW. Dokumentacja Zgodnie z 24 ust. 1 rozporządzenia 1. W celu dokumentowania świadczonych usług w domu jest prowadzona dokumentacja zbiorcza oraz indywidualna każdego uczestnika. Ustalono, że każdy z uczestników ŚDS posiadał dokumentację indywidualną. W celu sprawdzenia realizacji usług świadczonych w Domu, ocenie poddano dokumentację indywidualną losowo wybranych. Stwierdzono, że dokumentację indywidualną każdego z ww. uczestnika stanowi: dokumentacja, dotycząca skierowania uczestnika do ŚDS, zawierająca w szczególności: 5

6 kopie orzeczeń o niepełnosprawności/stopniu niepełnosprawności, zaświadczenia lekarzy neurologów, decyzje kierujące do ŚDS ustalające odpłatność za świadczone usługi, kwestionariusze wywiadów środowiskowych 2. dokumentacja terapeutyczna: a) indywidualny plan postępowania wspierająco aktywizującego b) opinie terapeutyczne c) opinie psychologiczne d) notatki zespołu dotyczące aktywności uczestnika, jego zachowań, motywacji do udziału w zajęciach f) indywidualne, okresowe badanie poziomu funkcjonowania procesów poznawczych. Dokumentacja zbiorcza. W toku kontroli ustalono, że ŚDS prowadzi: 1) ewidencję uczestników, która zawiera wszystkie wymagane dane i informacje, określone w 24 ust.3 pkt a rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy. 2) zbiorczą miesięczną ewidencję obecności uczestników ŚDS, zawierającą: imię i nazwisko uczestników, dni miesiąca, w którym odbywają się zajęcia oraz wpisy dotyczące 3) dzienniki dokumentujące pracę pracowników tj. dzienniki zajęć poszczególnych pracowni (kulinarnej, zajęć gimnastycznych, treningu poczucia rzeczywistości. Przestrzeganie przez pracowników zasad, określonych w 22 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy. Zgodnie z 22 rozporządzenia Przy wykonywaniu zadań pracownik domu w szczególności: 1) dba o wysoką jakość świadczonych usług i jak najwyższą ich skuteczność; 2) kieruje się zasadą dobra uczestników i ich rodzin oraz poszanowania ich godności i prawa do samostanowienia; 3) zachowuje w tajemnicy informacje dotyczące uczestników, uzyskane w toku czynności zawodowych; 4) na bieżąco i rzetelnie dokumentuje pracę. Podczas trwania czynności kontrolnych, w tym podczas przeprowadzonych oględzin, zespół inspektorów stwierdził, że: pracownicy ŚDS przejawiali życzliwy stosunek do uczestników, nie stwierdzono naruszeń godności uczestnika i jego prawa do samostanowienia, praca polegająca na realizacji zajęć organizowanych dla uczestników jest przez pracowników dokumentowana, indywidualna dokumentacja uczestników prowadzona przez pracowników ŚDS przechowywana jest w miejscu, uniemożliwiającym dostęp do niej osobom nieupoważnionym. Inspektorzy kontrolujący dokonali wpisu w książce kontroli na temat zakresu i terminu przeprowadzonej inspekcji. Na tym protokół zakończono. Protokół zawiera 7. ponumerowanych stron. Integralną część protokołu stanowią wymienione niżej załączniki. Komplet załączników znajduje się przy egzemplarzu protokołu włączonym do akt kontroli. Załączniki: nr 1. - ankieta kontroli nr 2 - wyjaśnienia złożone przez kierownika Pouczenie Zgodnie z 15 ust. 2 pkt 7 w związku z 16 ust. 3 i 4 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.). Kierownikowi kontrolowanej jednostki 6

7 przysługuje prawo zgłoszenia przed podpisaniem protokołu kontroli, umotywowanych zastrzeżeń dotyczących ustaleń zawartych w protokole w terminie 7 dni od dnia otrzymania protokołu do Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego. Ponadto zgodnie z 16 ust. 1 ww. rozporządzenia Kierownikowi kontrolowanej jednostki przysługuje prawo do odmowy podpisania protokołu z podaniem w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania pisemnych wyjaśnień przyczyn tej odmowy. Do protokołu nie wniesiono (wniesiono) zastrzeżenia. Po przeczytaniu, niniejszy protokół podpisano na każdej stronie. Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, jeden egzemplarz za poświadczeniem odbioru otrzymuje kierownik jednostki podlegającej kontroli, drugi włącza się do akt kontroli. Data otrzymania protokołu : Data i miejsce podpisania protokołu: Kraków Podpis Kierownika jednostki kontrolowanej: Podpisy inspektorów kontrolujących: ŚRODOWISKOWY DOM SAMOPOMOCY DLA OSÓB Z CHOROBĄ ALZHEIMERA Kraków, ul. Dobrego Pasterza 110/22 NIP REGON Działalność wyodrębniona Małopolskiej Fundacji Pomocy Ludziom Dotkniętym Chorobą Alzheimera Prezes Zarządu Kierownik ŚDS-u (-) inż. Andrzej Mokrzycki Starszy inspektor wojewódzki (-) mgr Elżbieta Nowak Starszy Inspektor (-) mgr Teresa Łochmańczyk 7