Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie Wydział Polityki Społecznej WP-III Protokół

Transkrypt

1 Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie Wydział Polityki Społecznej WP-III Protokół z kontroli kompleksowej w Środowiskowym Domu Samopomocy w Wieliczce os. Sienkiewicza 24 przeprowadzonej przez pracowników Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie: Mieczysława Bętkowskiego inspektora wojewódzkiego, Magdalenę Tworek inspektora wojewódzkiego. Kontrolę przeprowadzono 14 listopada 2014 roku na podstawie art. 22 pkt 9 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r. Nr 182 z późn. zm.), rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 roku w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. Nr 238 poz. 1586), rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 roku w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.) oraz upoważnienia z 31 października 2014 r. wydanego z upoważnienia Wojewody Małopolskiego przez Zastępcę Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie. Ilekroć w dalszej części protokołu jest mowa o: 1) ŚDS, Dom, ośrodek wsparcia należy przez to rozumieć Środowiskowy Dom Samopomocy w Wieliczce os. Sienkiewicza 24, 2) Fundacji - należy przez to rozumieć Fundację Wspierania Rozwoju Społecznego Leonardo z siedzibą w Krakowie, os. Młodości 8, 3) ustawie o pomocy należy przez to rozumieć ustawę z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r. Nr 182 z późn. zm.), 4) rozporządzeniu należy przez to rozumieć rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 roku w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. Nr 238 poz. 1586). Przedmiot i zakres kontroli obejmował funkcjonowanie placówki, kwalifikacje osób i standard usług określonych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 roku w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. Nr 238 poz. 1586) oraz wykorzystanie miejsc w ośrodku. Kontrolujący złożyli oświadczenia, że nie istnieją okoliczności uzasadniające wyłączenie ich od udziału w niniejszej kontroli, o których mowa w 10 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 roku w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej. Treść protokołu podlega udostępnieniu zgodnie z ustawą z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2001 r. Nr 112, poz ze zm.), oprócz informacji stanowiących dane osobowe w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 ze zm.). Protokół zawiera ustalenia dokonane na podstawie wizji lokalnej, analizy wybranych dokumentów oraz informacji ustnych i pisemnych uzyskanych od Kierownika jednostki.

2 Organizacja pracy i funkcjonowanie placówki Środowiskowy Dom Samopomocy w Wieliczce jest jednostką organizacyjną pomocy społecznej - ośrodkiem wsparcia dziennego przeznaczonym dla 36 osób, typu A - dla osób przewlekle somatycznie chorych. Organem prowadzącym Dom jest Fundacja Wspierania Rozwoju Społecznego Leonardo. Zadanie polegające na prowadzeniu ośrodka wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi zostało zlecone Fundacji przez Burmistrza Miasta i Gminy Wieliczka. Zawarta umowa zlecenia obejmuje okres od 1 stycznia 2011 roku do 31 grudnia 2015 roku. Zgodnie z brzmieniem rozporządzenia regulamin organizacyjny, program działalności domu i plany pracy domu na każdy rok zatwierdza jednostka prowadząca lub zlecająca realizację zadania. Wymagane dokumenty zostały zatwierdzone. Dom posiada własny Statut zatwierdzony przez Prezesa Zarządu. Strukturę organizacyjną i szczegółowy zakres zadań jednostki określa Regulamin Organizacyjny. Regulamin został zatwierdzony Zarządzeniem Nr 145/2011 Burmistrza Miast i Gminy Wieliczka z dnia 26 lipca 2011 r. w sprawie zatwierdzenia Regulaminu Organizacyjnego Środowiskowego Domu Samopomocy w Wieliczce Fundacji Wspierania Rozwoju Społecznego Leonardo. W 3 Regulaminu zawarto zapis, iż Prezes Zarządu Fundacji zatrudnia kierownika Domu a na jego wniosek pracowników niezbędnych do prawidłowej realizacji zadania. Powyższy zapis jest sprzeczny z 10 rozporządzenia stanowi, iż kierownik domu zatrudnia, odpowiednio do potrzeb osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje zawodowe. Kierownik ŚDS Pani Aneta Walter, posiada kwalifikacje określone w art. 122 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej oraz w 9 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy. Warunki lokalowe Budynek, w którym został usytuowany Środowiskowy Dom Samopomocy w Wieliczce jest własnością Spółdzielni Mieszkaniowej w Wieliczce. W dniu 1 marca 2004 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa w Wieliczce, os. Sienkiewicza 24 zawarła z Fundacją umowę najmu lokalu Nr10/2004/GA; zgodnie z 1 umowy przedmiotem umowy jest najem lokalu położonego w Wieliczce na os. Sienkiewicza 24 o łącznej powierzchni użytkowej 180 m² z przeznaczeniem na prowadzenie Środowiskowego Domu Samopomocy oraz realizację celów statutowych Fundacji. Umowa została sporządzona do 31 marca 2014 r; aneks z 20 grudnia 2010 r. Ośrodek zlokalizowano na parterze budynku wielokondygnacyjnego położonego w miejscu zapewniającym spokój i bezpieczeństwo uczestnikom. Wejście do budynku pozbawione jest barier architektonicznych. Teren wokół budynku częściowo jest ogrodzony. Do dyspozycji uczestników przygotowano: salę ogólną z jadalnią, pokój indywidualnego poradnictwa, pomieszczenie kuchenne, pomieszczenia działalności wspierającoaktywizującej, część sali ogólnej z jadalnią pełni również funkcję rehabilitacji. W pomieszczeniach ŚDS znajduje się toaleta dla personelu, łazienka wyposażona w prysznic z toaletą dostosowaną do potrzeb osób niepełnosprawnych, uczestnicy do swojej dyspozycji mają toalety oddzielne dla kobiet i mężczyzn. Łączna powierzchnia użytkowa pomieszczeń wynosi 180 m² i na jednego uczestnika przypada 5 m² powierzchni. Dom nie spełnia standardu określonego w 18 ust. 2 rozporządzenia, stanowiących, iż powierzchnia użytkowa, przypadająca na jednego uczestnika, wynosi nie mniej niż 8 m². Pomieszczenia Domu wyposażone są w meble i sprzęt niezbędny do prowadzenia zajęć wspierająco-aktywizujących. 2

3 Uczestnicy Gmina Wieliczka zawarła porozumienia na mocy, którego do ŚDS skierowane są osoby z Gminy Biskupice, Dobczyce. Liczba uczestników posiadających decyzje wynosi 37, w tym 20 kobiet i 17 mężczyzn. Spośród uczestników jedna osoba ma ustanowionego opiekuna prawnego. W ośrodku wsparcia nie przebywają osoby poruszające się na wózkach inwalidzkich. Wiek uczestników mieści w przedziale od 22 lat do 78 roku życia. Według informacji przedłożonych w toku kontroli frekwencja uczestników w okresie od lipca 2014 r. do września 2014 r., kształtowała się następująco: 1. miesiąc sierpień 87 % 2. miesiąc wrzesień 86 % 3. miesiąc październik 78 % Średnia frekwencja w roku ubiegłym 2013 roku - 83 %. Zgodnie z zapisem rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy osoby, które po raz pierwszy wystąpiły o skierowanie do domu otrzymują decyzję na okres nie dłuższy niż 3 miesiące, konieczny do dokonania przez zespół wspierająco-aktywizujący oceny możliwości zaproponowania osobie indywidualnego planu postępowania wspierającoaktywizującego oraz okresu, jaki będzie niezbędny do jego realizacji. Po dokonaniu oceny i przygotowaniu planu wspierająco-aktywizującego, zgodnie z treścią 7 ww. rozporządzenia, osoby te winny być kierowane na czas określony, uzgodniony z kierownikiem domu, niezbędny do realizacji indywidualnego planu postępowania wspierająco-aktywizującego. Wszyscy uczestnicy posiadają decyzję do 31 grudnia 2014 roku. Odpłatność za ŚDS ponosi 9 osób, z odpłatności w wyniku złożonego wniosku zwolnione są 2 osoby. Przyjęcie do ŚDS odbywa się na bieżąco w miarę wolnych miejsc. Wpłaty za korzystanie z ŚDS dokonywane są przez 9 uczestników bezpośrednio na konto MGOPS w Wieliczce. Przed przyjęciem do ośrodka wsparcia Kierownik informuje osobę kierowaną lub jej opiekuna o zasadach funkcjonowania domu i przeprowadza z nią rozmowę. Przedłożony, roczny plan pracy przedstawia koncepcję pracy na dany rok z podziałem na poszczególne miesiące. W planie uwzględniono współpracę z rodzinami, opiekunami, środowiskiem lokalnym, instytucjami, organizacjami, innymi osobami i podmiotami. Plan pracy na 2014 r. został zatwierdzony w styczniu 2014 r. przez Burmistrza Miasta i Gminy Wieliczka. W razie częstych nieobecności uczestników, trwających przez okres dłuższy niż 10 dni roboczych, do placówki nie są kierowane kolejne osoby. Ośrodek wsparcia w Wieliczce działa przez pięć dni w tygodniu od poniedziałku do czwartku, w godzinach od 7:30 do 18:00 w piątki od 7:30 do 15:30. Zajęcia z uczestnikami prowadzone są przez 8 godzin w ciągu dnia w godzinach od 7:30 do 15:30. Organizacja godzin pracy Domu spełnia wymagania zapisu 6 rozporządzenia, tj. placówka działa co najmniej 5 dni w tygodniu po 8 godzin dziennie, w tym co najmniej przez 6 godzin dziennie są prowadzone zajęcia z uczestnikami. W czasie funkcjonowania ŚDS pracownicy wykonują czynności porządkowe, przygotowują się do zajęć, uzupełniają prowadzoną dokumentację, a także zapewniają opiekę uczestnikom w trakcie dowożenia ich na zajęcia lub odwożenia po zajęciach. Placówka nie posiada miejsc całodobowych. Rodzaj i zakres świadczonych usług. Środowiskowy dom samopomocy świadczy usługi w zakresie treningów funkcjonowania w codziennym życiu, trening umiejętności interpersonalnych i rozwiązywania problemów, trening umiejętności spędzania czasu wolnego, poradnictwo 3

4 psychologiczne, pomoc w załatwianiu spraw urzędowych, pomoc w dostępie do niezbędnych świadczeń zdrowotnych, niezbędną opiekę, terapię ruchową, w tym: zajęcia sportowe, turystykę i rekreację. Uczestnicy korzystają z treningów samoobsługi w których zawarte są trening dbałości o wygląd zewnętrzny, trening nauki higieny, orientacji w terenie, samodzielnego poruszania się po mieście, załatwiania spraw urzędowych. W trakcie treningów umiejętności społecznych uczestnicy uczą się nawiązywania prawidłowych kontaktów interpersonalnych, tworzenia więzi grupowej i rodzinnej, przyjaźni oraz wyrabiania umiejętności niesienia pomocy słabszym. Zajęcia prowadzone są w formie indywidualnej i zespołowej. Rodzaje prowadzonych zajęć: treningi funkcjonowania w codziennym życiu, trening umiejętności interpersonalnych i rozwiązywania problemów, treningi umiejętności spędzania wolnego czasu, poradnictwo psychologiczne, pomoc w załatwianiu spraw urzędowych, pomoc w dostępie do niezbędnych świadczeń zdrowotnych. Zajęcia są prowadzone w formie: pokazu i przykładu osobistego, instruktażu szczegółowego, wykonywania ćwiczeń ze wspomaganiem, częstych ćwiczeń utrwalających. Pomieszczenie kuchenne wyposażone jest w urządzenia i sprzęt gospodarstwa domowego: m. in. zmywarka, kuchenka, piekarnik, lodówka, AGD/mikser, blender, maszynka do mielenia, ekspres do kawy, kuchenka mikrofalowa. Praca z rodziną uczestnika ŚDS polega na: udzielaniu wsparcia w zakresie merytorycznym i praktycznym, w codziennym zmaganiu się rodzin z problemami np. natury urzędowej, zdrowotnej, ustaleniu z rodzicami /opiekunami/ priorytetów, oczekiwań i jednolitego oddziaływania w celu podtrzymywania i wywoływania pożądanych efektów terapeutycznych, organizowaniu integracyjnych imprez i spotkań w celu ocieplenia stosunków, poczucia wsparcia i wspólnoty, raz w miesiącu organizowana jest Grupa Wsparcia dla Rodzin. Dom nie świadczy usługi transportowej polegającej na transporcie uczestników na zajęcia do ośrodka oraz odwożeniu ich po zakończeniu do miejsca zamieszkania. Zgodnie z 15 rozporządzenia placówka w Wieliczce umożliwia wszystkim uczestnikom spożywanie gorącego posiłku przygotowanego w ramach treningu kulinarnego. Indywidualne plany postępowania wspierająco-aktywizującego są realizowane w porozumieniu z uczestnikiem lub jego opiekunem, zgodnie z 13 rozporządzenia. Zespół wspierająco-aktywizujący zbiera się raz w miesiącu. W trakcie spotkań omawiane są kwestie związane z realizacją indywidualnych planów postępowania wspierająco-aktywizującego oraz sprawy bieżące uczestników i ośrodka wsparcia. W okresie od 1 stycznia 2014 roku do 31 października 2014 roku usamodzielniła się jedna osoba poprzez podjęcie pracy. Dokumentacja Dom prowadzi dokumentację zbiorczą i indywidualną uczestników wskazaną w 24 rozporządzenia. Dokumentację indywidualną uczestników stanowią: - decyzje kierujące do placówki egzemplarz dla ŚDS, - kopie orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, - indywidualny plan postępowania wspierająco-aktywizującego, - notatki pracowników zespołu wspierająco-aktywizującego, dotyczące aktywności uczestnika, jego zachowań, motywacji do udziału w zajęciach, - inne dokumenty mające zastosowanie przy opracowywaniu indywidualnego planu postępowania wspierająco-aktywizującego: karta kwalifikacji uczestnika, formularz informacji o uczestniku, indywidualny plan aktywności, ocena funkcjonalna uczestnika, indywidualny program terapii i wsparcia, skoroszyt kontaktów z rodziną, podanie o przyjęcie 4

5 do śds, świadectwa szkolne, opinie pedagogiczne i psychologiczne oraz zaświadczenia lekarskie (lekarza psychiatry bądź neurologa oraz lekarza rodzinnego). W skład dokumentacji zbiorczej wchodzi ewidencja uczestników, listy obecności oraz dzienniki dokumentujące pracę pracowników zespołu wspierająco-aktywizującego. Dokumentacja zawiera informacje określone w 24 ust. 3 pkt 1 i 2 rozporządzenia. W ewidencji uczestników znajdują się następujące informacje: - imię i nazwisko uczestnika, - data i miejsce urodzenia wraz z numerem PESEL, - adres zamieszkania i numer telefonu uczestnika, - imię i nazwisko opiekuna, - adres zamieszkania i numer telefonu opiekuna, - data przyjęcia uczestnika do domu, - okres i przyczyna dłuższej niż dwutygodniowa nieobecność w domu, - inne informacje związane ze stanem zdrowia uczestnika, w zakresie niezbędnym z punktu widzenia organizacji i funkcjonowania domu. Uczestnicy potwierdzają swoją obecność podpisem w ewidencji obecności w Domu. Prowadzone są dzienniki dokumentujące pracę pracowników zespołu wspierającoaktywizującego, w których odnotowuje się prowadzone zajęcia w danym okresie do których wpisuje się: - imię i nazwisko uczestnika biorącego udział w zajęciach, - podpisy osób prowadzących zajęcia, - tematykę zajęć i metody pracy, - ewentualne uwagi o realizacji zajęć i aktywności uczestników. Samodzielnie nie podpisują się 4 osoby. Uczestnicy ci mają imienne pieczątki, przy pieczątce upoważniony pracownik stawia parafkę potwierdzająca obecność uczestnika. Nieobecności uczestników usprawiedliwiane są na bieżąco pisemnie przez opiekunów bądź lekarza a w przypadku pojedynczych dni przyczyny i termin nieobecności zgłaszane są telefonicznie. Współpraca Ośrodek wsparcia współpracuje z rodzinami uczestników, pracownikami socjalnymi MGOPS, organizacjami pozarządowymi-bank Żywności, Biblioteką miejska w Wieliczce PCPR w Wieliczce, Centrum Kultury i Turystyki w Wieliczce, Placówkami Oświatowymi oraz ośrodkami wsparcia o podobnym profilu - udział w imprezach integracyjnych. Struktura zatrudnienia, wskaźnik, kwalifikacje oraz szkolenia pracowników. Pracodawcą w stosunku do trzech osób zatrudnionych w ŚDS nie jest Kierownik ŚDS, co jest niezgodne z 10 rozporządzenia, który stanowi, iż Kierownik domu zatrudnia osoby, zgodnie z potrzebami wynikającymi z zadań realizowanych w domu, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania domu. Zgodnie z 12 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia, uwzględniając typ ośrodka B oraz 36 miejsc, zatrudnienie zespołu wspierajaco-aktywizującego winno być nie mniejsze niż 5,14 etatów. Pracownicy zespołu zatrudnieni są w łącznym wymiarze 6,75 etatu. Do zespołu wliczono kierownika domu i pracowników świadczących usługi w domu, zgodnie z 2 ust. 7 rozporządzenia. Dom spełnia wymogi w zakresie wymaganego zatrudnienia zespołu wspierająco-aktywizującego. Do wskaźnika zespołu wspierająco aktywizującgo nie wliczono osoby zatrudnionej w wymiarze 0,33 etetu na stanowisku sprzątaczki. Pracownicy posiadają wymagany staż pracy z osobami z zaburzeniami psychicznymi oraz doświadczenie i przeszkolenie w zakresie umiejętności kształtowania motywacji do 5

6 akceptowanych przez otoczenie zachowań, kształtowania nawyków, celowej aktywności i prowadzenia treningu zachowań społecznych. Pracownicy, których zakres czynności obejmuje prowadzenie treningów umiejętności społecznych posiadają wykształcenie dające uprawnienia do prowadzenia tego typu zajęć. Od stycznia do sierpnia 2014 roku raz w miesiącu odbywały się szkolenia doradczo - superwizyjne prowadzone przez psychologa w ramach projektu Szkolenie i doskonalenie zawodowe kadr pomocy społecznej realizowanego przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Krakowie. Na tym protokół zakończono. Kraków, 8 grudnia 2014 rok Protokół zawiera 6 ponumerowanych stron. Inspektorzy kontrolujący dokonali wpisu w książce kontroli na temat zakresu i terminu przeprowadzonej inspekcji. Komplet załączników znajduje się przy egzemplarzu protokołu włączonym do akt kontroli. Pouczenie Zgodnie z 15 ust. 2 pkt 7 w związku z 16 ust. 3 i 4 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.). Kierownikowi kontrolowanej jednostki przysługuje prawo zgłoszenia przed podpisaniem protokołu kontroli, umotywowanych zastrzeżeń dotyczących ustaleń zawartych w protokole w terminie 7 dni od dnia otrzymania protokołu do Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego. Ponadto zgodnie z 16 ust. 1 ww. rozporządzenia Kierownikowi kontrolowanej jednostki przysługuje prawo do odmowy podpisania protokołu z podaniem w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania pisemnych wyjaśnień przyczyn tej odmowy. Do protokołu nie wniesiono (wniesiono) zastrzeżenia. Po przeczytaniu, niniejszy protokół podpisano na każdej stronie. Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, jeden egzemplarz za poświadczeniem odbioru otrzymuje Kierownik jednostki podlegającej kontroli, drugi włącza się do akt kontroli. Data otrzymania protokołu: r. Data i miejsce podpisania protokołu: Wieliczka r. Podpis Kierownika jednostki kontrolowanej: Podpisy inspektorów kontrolujących: KIEROWNIK mgr Aneta Walter Inspektor Wojewódzki mgr Magdalena Tworek Inspektor Wojewódzki mgr Mieczysław Bętkowski 6