Protokół kontroli kompleksowej przeprowadzonej w Środowiskowym Domu Samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi w Sławnie

Transkrypt

1 Protokół kontroli kompleksowej przeprowadzonej w Środowiskowym Domu Samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi w Sławnie Jednostka kontrolowana: Środowiskowy Dom Samopomocy w Sławnie ul. Mielczarskiego Sławno Podmiot prowadzący: Miasto Sławno Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Sławnie Kierownik jednostki: Anna Komorowska Kierownik Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sławnie Dariusz Bolesta Kierownik Środowiskowego Domu Samopomocy w Sławnie Kontrolujący: Ewa Golińczak starszy inspektor wojewódzki Dobrosława Woś inspektor wojewódzki na podstawie upoważnienia Nr 72/2012 z dnia 20 września 2012 r. (akta kontroli str. 1) Data rozpoczęcia i zakończenia kontroli: kontrolę przeprowadzono w dniach września 2012 r. Przedmiot i okres kontroli : Organizacja i funkcjonowanie środowiskowego domu samopomocy. Kontrolą objęto okres od 1 stycznia 2012 r. do dnia kontroli. Ustalenia zawarte w protokole oparto o informacje udzielone przez kierownika środowiskowego domu samopomocy, skontrolowaną dokumentację oraz oględziny placówek. Prowadzenie i rozwój infrastruktury środowiskowych domów samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi należy do zadań z zakresu administracji rządowej zleconych gminie (art. 18 ust. 1 pkt. 5 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, Dz.U. z 2009 r. Nr 175, poz z późn. zm.). Zgodnie z art. 22 pkt. 1 przywołanej ustawy ustalanie sposobu wykonywania zadań z zakresu administracji rządowej realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego jest zadaniem wojewody. Sposób funkcjonowania środowiskowych domów samopomocy, kwalifikacje osób świadczących usługi oraz standardy usług świadczonych przez domy określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz.U. Nr 238 poz.1586), które weszło w życie 1 stycznia 2011 r.

2 USTALENIA OGÓLNE DOTYCZACE ZASAD FUNKCJONOWANIA ŚRODOWISKOWEGO DOMU SAMOPOMOCY Środowiskowy Dom Samopomocy w Sławnie funkcjonuje od 2006 roku. Początkowo działalność prowadzona była przy ul. Koszalińskiej w Sławnie w lokalizacji zastępczej, a od 2009 roku w budynku przy ul. Mielczarskiego 1 w Sławnie, po zakończeniu modernizacji tego obiektu. Kontrolowana placówka funkcjonuje jako dział Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sławnie na podstawie Uchwały Nr XIV/19/2006 Rady Miejskiej w Sławnie z dnia 29 grudnia 2006 r. wprowadzającej zmiany w Statucie Ośrodka. (akta kontroli str.10-13) Środowiskowy Dom Samopomocy w Sławnie funkcjonuje w oparciu o następujące dokumenty: Statut Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sławnie, Regulamin organizacyjny Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sławnie, przyjęty Zarządzeniem Kierownika MOPS w Sławnie Nr 1/2010 z dnia 1 lutego 2010 r. (ze zmianami), Regulamin wewnętrzny Środowiskowego Domu Samopomocy w Sławnie, przyjęty Zarządzeniem Kierownika MOPS w Sławnie nr 15/2010 z dnia 8 grudnia 2010 r., (akta kontroli str.14-48) program działalności, plany pracy na dany rok. (akta kontroli str.49-67) Bezpośredni nadzór nad funkcjonowaniem środowiskowego domu samopomocy, zgodnie z 1 ust. 3 regulaminu wewnętrznego ŚDS, pełni kierownik Domu, którym od 2006 r. jest pan Dariusz Bolesta, natomiast działaniami całej jednostki kieruje pani Anna Komorowska kierownik Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sławnie. Regulamin organizacyjny środowiskowego domu samopomocy, Program działalności oraz plan pracy na 2012 r. nie zostały przekazane do zaopiniowania do Wojewody Zachodniopomorskiego, natomiast zgodnie z 4 ust 2 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy ww. dokumenty powinny być opracowane przez kierownika domu w uzgodnieniu z wojewodą. Ww. dokumenty nie zostały także przekazane do zatwierdzenia do jednostki prowadzącej Miasta Sławno. Program działalności środowiskowego domu samopomocy nie jest sporządzony dla każdego typu oddzielnie. TYP DOMU, LICZBA MIEJSC I FREKWENCJA W regulaminie Środowiskowego Domu Samopomocy w Sławnie określono, że jest to placówka typu AC ( 1 ust. 2 regulaminu ŚDS), natomiast na podstawie dokumentacji indywidualnej uczestników stwierdzono, że uczestnikami domu są także osoby z niepełnosprawnością intelektualną (typ B). (akta kontroli str.68-69) 1

3 Jeden z uczestników środowiskowego domu samopomocy (wymieniony w poz. 8 wykazu uczestników stanowiącego akta kontroli) nie posiada zdiagnozowanego przez lekarza zaburzenia psychicznego. (akta kontroli str.68-69) Ośrodek dysponuje 30 miejscami, przeznaczonymi dla mieszkańców Miasta Sławno. Na podstawie ewidencji uczestników stwierdzono, że z usług środowiskowego domu samopomocy od grudnia 2006 r. do dnia kontroli skorzystało 29 osób. Na dzień 31 sierpnia 2012 r. wydano 26 decyzji kierujących (17 mężczyzn i 9 kobiet). Pięcioro uczestników ŚDS jest ubezwłasnowolnionych, z czego 2 osoby częściowo a 3 osoby całkowicie. Pięć osób ponosi odpłatność za pobyt zgodnie z art. 51b ust. 1 ustawy o pomocy społecznej. Trzy osoby nie są w pełni sprawne ruchowo. Na podstawie list obecności stwierdzono, że frekwencja na zajęciach wynosiła: w maju 2012 r. 62%, w czerwcu 2012 r. 73%. Środowiskowy Dom Samopomocy w Sławnie działa od poniedziałku do piątku w godzinach od 7 00 do Dzienny rozkład zajęć przedstawia się następująco: praca z dokumentacją, śniadanie, zajęcia świetlicowe, zajęcia w pracowniach tematycznych, zajęcia porządkowe wg ustalonego grafiku, obiad, planowanie zajęć na następny dzień. Na podstawie przedstawionego dziennego planu zajęć stwierdzono, że kontrolowana placówka spełnia wymogi określone w 6 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy, zgodnie z którymi dom powinien zapewniać co najmniej 6 godzin zajęć z uczestnikami. POMIESZCZENIA I WYPOSAŻENIE Środowiskowy Dom Samopomocy zlokalizowany jest przy ul. Mielczarskiego 1, w centrum Sławna, przy parku, w otoczeniu zapewniającym spokój i bezpieczeństwo uczestnikom zajęć. Placówka mieści się w trzykondygnacyjnym, podpiwniczonym budynku, w którym funkcjonuje także Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Sławnie, siedziba organizacji pozarządowej działającej w zakresie pomocy społecznej oraz Klub Integracji Społecznej. Środowiskowy Dom Samopomocy zajmuje pomieszczenia na I piętrze budynku. Placówka pozbawiona jest barier architektonicznych, wejście do budynku wyposażone jest w podjazd, a w budynku zainstalowana jest winda. Na powierzchni 313 m 2 znajdują się następujące pomieszczenia: dwie sale wielofunkcyjne (połączone drzwiami), które mogą służyć jako sala do spotkań, pomieszczenie kuchenne do terapii kulinarnej, pokój socjalny, do prowadzenia poradnictwa indywidualnego, który może służyć jako pokój do wyciszeń, pracownia do zajęć plastycznych, 2

4 pracownia do zajęć komputerowych, pracownia do zajęć stolarskich, pokój kierownika, szatnia, sala do zajęć sportowych, trzy toalety (jedna wyposażona w natrysk i przystosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych), toaleta dla personelu. Powierzchnia użytkowa przypadająca na jednego uczestnika wynosi 10,43 m 2, a zatem placówka spełnia warunek określony w 18 pkt. 2 rozporządzenia, zgodnie z którym powierzchnia użytkowa przypadająca na 1 uczestnika winna wynosić nie mniej niż 8 m 2. Placówka posiada odpowiedni sprzęt do realizacji zadań wspierająco rehabilitacyjnych, sprzęt gospodarstwa domowego, sprzęt do zajęć sportowych, sprzęt do zajęć komputerowych, materiały do zajęć plastycznych. Teren przylegający do placówki wykorzystywany jest do celów rekreacyjnych, do zajęć ogrodniczych i sportowych. STRUKTURA ZATRUDNIENIA W Środowiskowym Domu Samopomocy na podstawie umowy o pracę zatrudnionych jest 5 osób, w tym 4 osoby w wymiarze pełnego etatu, 1 osoba na 1/4 etatu. Personel Środowiskowego Domu Samopomocy tworzą: kierownik śds, pracownik socjalny/terapeuta zajęciowy, dwóch instruktorów terapii zajęciowej, pracownik gospodarczy/konserwator. Zatrudnienie zespołu wspierająco-aktywizującego wynosi 4 etaty. Wskaźnik zatrudnienia zespołu wspierająco-aktywizujacego obliczony dla Środowiskowego Domu Samopomocy w Sławnie zgodnie z 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy przy aktualnej liczbie uczestników wynosi 4,17 etatu (na 18 osób zakwalifikowanych jako uczestnicy typu A przypada 2,57 etatu, na 8 osób zakwalifikowanych jako uczestnicy typu B lub C przypada 1,6 etatu). Kierownik środowiskowego domu samopomocy posiada kwalifikacje określone w art. 122 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej oraz 9 ust. 1 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy. ŚWIADCZONE USŁUGI Środowiskowy Dom Samopomocy w Sławnie jest dziennym ośrodkiem wsparcia dla osób dorosłych z zaburzeniami psychicznymi, mających trudności w samodzielnej egzystencji i funkcjonowaniu społecznym. Do podstawowego zakresu działania ośrodka należą: rehabilitacja społeczna a w szczególności zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi oparcia społecznego oraz podtrzymywanie i rozwijanie umiejętności niezbędnych do jak najbardziej samodzielnego i aktywnego życia, kształtowanie wobec osób z zaburzeniami psychicznymi właściwych postaw społecznych, pomoc rodzinom osób z zaburzeniami psychicznymi, integracja osób psychicznie chorych i upośledzonych umysłowo ze środowiskiem poprzez organizację imprez integracyjnych: wystaw, spotkań, 3

5 edukacja społeczności lokalnej, organizowanie i rozwijanie różnych form i metod pracy terapeutycznej i socjalnej w celu osiągnięcia optymalnych efektów pracy. Działania domu obejmują : terapię zajęciową, treningi umiejętności życiowych i społecznych, terapię indywidualną i grupową, zwiększenie aktywności społecznej i zawodowej uczestników. Na podstawie rocznego planu pracy w 2012 r. oraz dzienników pracy zespołu wspierająco-aktywizującego stwierdzono, iż kontrolowana placówka realizuje następujące działania wspierająco-aktywizujące: 1. Trening funkcjonowania w codziennym życiu, w tym: trening kulinarny, trening nauki higieny i dbałości o wygląd zewnętrzny, trening umiejętności praktycznych, trening gospodarowania własnymi środkami finansowymi. 2. Trening umiejętności interpersonalnych i rozwiązywania problemów, w tym: kształtowanie pozytywnego wizerunku oraz pozytywnych relacji z otoczeniem, radzenie sobie ze stresem, kształtowanie umiejętności rozwiązywania konfliktów. 2. Trening umiejętności spędzania czasu wolnego, w tym: wyrabianie aktywności sportowej, rekreacyjnej, kulturalnej, rozwijanie zainteresowań i talentów, terapia rozrywką. 3. Terapia zajęciowa. 4. Terapia ruchowa, zajęcia sportowe, turystyka i rekreacja. 5. Pomoc w załatwianiu spraw urzędowych. 6. Pomoc w dostępie do niezbędnych świadczeń zdrowotnych. 7. Niezbędna opieka dostosowana do indywidualnych potrzeb. Środowiskowy Dom Samopomocy w Sławnie nie świadczy usług w formie poradnictwa psychologicznego. Placówka umożliwia uczestnikom spożywanie gorącego posiłku przygotowywanego w ramach treningu kulinarnego lub przyznanego w ramach zadania własnego gminy o którym mowa w art. 17 ust 1 pkt. 3 i 14 ustawy o pomocy społecznej. W Środowiskowym Domu Samopomocy w 2012 roku zajęcia terapeutyczne realizowane są w następujących pracowniach: kulinarnej, zajęć ruchowych, komputerowo-poligraficznej, plastycznej i rękodzieła, stolarskiej (majsterkowicza). Dodatkowo prowadzone są zajęcia świetlicowe. Placówka nie zapewnia usług transportowych. 4

6 DOKUMENTACJA ZBIORCZA I INDYWIDUALNA Egzemplarz nr 2 W celu dokumentowania świadczonych usług prowadzona jest dokumentacja zbiorcza oraz indywidualna uczestników. Dokumentację zbiorczą stanowią: 1. ewidencja (w układzie chronologicznym), zawierająca następujące informacje: imię i nazwisko, data i miejsce urodzenia, nr PESEL lub innego dokumentu, adres zamieszkania i numer telefonu, dane opiekuna prawnego, w tym adres zamieszkania i numer telefonu, data przyjęcia do domu, informacje związane ze stanem zdrowia oraz dotyczące okresów nieobecności; W ewidencji uczestników wpisywane są dane opiekuna jedynie w przypadku gdy uczestnik posiada opiekuna prawnego, natomiast zgodnie z 2 pkt. 4 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy określenie opiekun oznacza: opiekuna prawnego, opiekuna faktycznego uczestnika albo inną osobę wskazaną przez uczestnika lub opiekuna prawnego. 2. lista obecności, zawierająca następujące informacje: imię i nazwisko, dni miesiąca, zaznaczenie obecności podpis uczestnika. Trzy osoby nie podpisują się samodzielnie, podpis za te osoby składa upoważniony pracownik śds. 3. dzienniki dokumentujące pracę zespołu wspierająco-aktywizującego, odrębnie dla każdego terapeuty, zawierające następujące informacje: imię i nazwisko osoby prowadzącej, plan pracy na 2012 rok, w podziale na miesiące, wykaz osób uczęszczających na poszczególne zajęcia, tematyka zajęć i forma ich realizacji w układzie dziennym, podpis osoby przeprowadzającej zajęcia. W Środowiskowym Domu Samopomocy w Sławnie prowadzone są następujące dzienniki zajęć: dziennik terapii kulinarnej i zajęć świetlicowych, dziennik pracowni zajęć ruchowych i zaradności życiowej, dziennik pracowni plastycznej i rękodzieła, dziennik pracowni stolarskie (majsterkowicza). Na podstawie dzienników zajęć stwierdzono, że w 2012 roku prowadzono m.in. następujące zajęcia: przygotowanie listy zakupów, wykonywanie potraw i ciast, rozwiązywanie zadań matematycznych, zajęcia sportowe, ćwiczenia gimnastyczne, nauka ubierania, nauka zasad zdrowego odżywiania, udzielanie pierwszej pomocy, korzystanie z numeru 112, nauka pisania, nauka zasad higieny osobistej, zajęcia w ogródku, urządzanie przyjęć urodzinowych dla uczestników śds, wykonywanie obrazów z kulek bibuły, wypalanie w drewnie, wykonywanie odlewów gipsowych, wykonywanie przedmiotów z wikliny, malowanie na szkle, wykonywanie kartek świątecznych, masek karnawałowych. 5

7 Dodatkowo prowadzono zajęcia komputerowe: nauka pisania tekstów na komputerze, laminowanie, drukowanie, nauka korzystania z Internetu, praca w programie Open Office, nauka korzystania z komunikatorów. Środowiskowy dom samopomocy prowadzi zajęcia z muzykoterapii, uczestnicy wzięli także udział w wycieczce do Kołobrzegu. Prace porządkowe w śds wykonywane są przez uczestników zajęć. Dokumentację indywidualną uczestnika stanowią: podanie o przyjęcie do śds, decyzja przyznająca miejsce w ośrodku wsparcia, orzeczenie o niepełnosprawności lub zaświadczenie lekarza, opis sytuacji zdrowotnej i rodzinnej uczestnika, indywidualny plan postępowania wspierająco-aktywizującego, zawierający cele i zadania oraz ocenę postępów (półroczną), opinie lekarzy specjalistów (np. psychologa), notatki zespołu (arkusz obserwacji), karta pracy socjalnej. (akta kontroli str.70-73) Każdy uczestnik składa oświadczenie o zapoznaniu się z regulaminem domu zgodnie z 8 ust. 2 rozporządzenia w sprawie środowiskowych domów samopomocy. Skontrolowano losowo wybrane teczki z dokumentacją oznaczoną następującymi numerami: MOPS /04/2012 z r. MOPS /07/2012 z r. MOPS /08/2012 z r. MOPS /07/2012 z r. MOPS /05/2012 z r. MOPS /06/2012 z r. MOPS /06/2012 z r. MOPS /04/2012 z r. MOPS /07/2012 z r. MOPS /06/2012 z r. Decyzje przyznające miejsce w środowiskowym domu samopomocy wydawane są na okres 6 miesięcy. Ocena realizacji indywidualnych planów postępowania wspierająco-aktywizującego dokonywana jest przez zespół wspierająco-aktywizujący co 6 miesięcy. Spotkania zespołu wspierająco-aktywizującego protokołowane są w zeszycie spotkań. Zgodnie z 26 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz.U. Nr 238 poz. 1586) termin dostosowania domów do wymaganych standardów upływa z dniem 31 grudnia 2014 r. Przeprowadzenie kontroli zostało odnotowane w księdze ewidencji kontroli Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sławnie pod numerem 5/

8 Przed podpisaniem protokołu kontroli, kontrolowany może zgłosić zastrzeżenia na piśmie co do jego treści, w ciągu 7 dni od daty otrzymania do podpisu. Odmowa podpisania protokołu powinna być poprzedzona złożeniem pisemnych wyjaśnień przyczyn odmowy, co nie stanowi przeszkód do wszczęcia postępowania pokontrolnego. Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których egzemplarz oznaczony nr 1 pozostaje w jednostce kontrolowanej. Protokół otrzymano dnia... Protokół podpisano dnia Kierownik jednostki kontrolowanej: Kontrolujący: Sporządzono 17 października 2012 r. 7